"Quan hải" kiệt tác thơ Nguyễn Trãi

DẠY VÀ HỌC. Bài thơ "Quan hải" (đóng cửa bể) của Nguyễn Trãi (hình), bản dịch Hưởng Triều, nguồn Thi Viện: "Lớp lớp cọc ngăn giữa sóng nhồi, Thêm ngầm dây sắt, uổng công thôi. Lật thuyền, thấm thía: dân như nước, Cậy hiểm mong manh: mệnh ở trời. Họa phúc có nguồn, đâu bỗng chốc? Anh hùng để hận, dễ gì nguôi? Xưa, nay, trời đất vô cùng ý,  Nơi sóng xanh cây khói tuyệt trời..."

關海

樁木重重海浪前，
沉江鐵鎖亦徒然。
覆舟始信民猶水，
恃險難憑命在天。
禍福有媒非一日，
英雄遺恨幾千年。
乾坤今古無窮意，
卻在滄浪遠樹煙。

Quan hải

Thung mộc trùng trùng hải lãng tiền,
Trầm giang thiết toả diệc đồ nhiên.
Phúc chu thuỷ tín dân do thuỷ,
Thị hiểm nan bằng mệnh tại thiên.
Hoạ phúc hữu môi phi nhất nhật,
Anh hùng di hận kỉ thiên niên.
Kiền khôn kim cổ vô cùng y,
Khước tại Thương Lang viễn thụ yên.

Nguồn:

Dịch nghĩa

Cọc gỗ lớp lớp trồng trước sóng biển
Xích sắt cũng được trầm dưới nước để phong toả như thế
Thuyền có bị lật mới biết rằng dân chẳng khác gì nước
Cậy vào địa thế hiểm trở cũng khó bằng mệnh trời
Họa phúc đều có duyên do, đâu phải chỉ một ngày
Anh hùng để lại mối hận nghìn năm
Xưa nay ý trời đất thì vô cùng tận
Lui về chốn cây cỏ mây trời ở đất Thương Lang xa xôi.

Lớp lớp cọc ngăn giữa sóng nhồi,
Thêm ngầm dây sắt, uổng công thôi.
Lật thuyền, thấm thía: dân như nước,
Cậy hiểm mong manh: mệnh ở trời.
Họa phúc có nguồn, đâu bỗng chốc?
Anh hùng để hận, dễ gì nguôi?
Xưa, nay, trời đất vô cùng ý,
Nơi sóng xanh cây khói tuyệt trời...

(Bản dịch của Hưởng Triều)

Sóng biển mênh mang cọc điệp trùng
Ngăn sông xích sắt luống toi công
Lật thuyền mới biết dân như nước
Cậy hiểm không xong trách Hoá công
Hoạ phúc phải đâu trong phút chốc
Anh hùng ôm hận với non sông
Ý dân muôn thuở là thiên ý
Khói toả cây xa sóng chập chùng


(Bản dịch của Han Si Nguyen @www.ttvnonline.com)


Chập chùng sóng bạc khói chơi vơi
Dân ý xưa nay vốn ý trời
Tráng sĩ thiên thu đành nuốt hận
Sơn hà chìm đắm lỗi nơi ai ?
Lật thuyền chớ trách trời quay mặt
Cậy hiểm sao bằng nước chảy xuôi
Cọc gỗ trùng trùng, trơ sóng biển
Chăng sông xích sắt, chỉ mua cười!

(Bài họa nghịch ngôn thi
của Han Si Nguyen @www.ttvnonline.com)


Cọc đóng trùng trùng trước sóng khơi
Lại ngầm lưới sắt bủa nơi nơi
Đắm thuyền biết hẳn dân như nước
Dựa hiểm bằng đâu mệnh tại trời
Phúc họa chẳng thành do một buổi
Anh hùng lưu hận mãi muôn đời
Xưa nay vẫn ý càn khôn ấy
Cây khói trời Thương trở lại thôi.
 

Bản dịch của Lê Cao Phan

Lớp lớp rào lim ngăn sóng biển,
Khoá sông xích sắt cũng vầy thôi.
Lật thuyền mới rõ dân như nước,
Cậy hiểm khôn xoay mệnh ở trời.
Hoạ phúc gây mầm không một chốc,
Anh hùng để hận mấy trăm đời.
Vô cùng trời đất gương kim cổ,
Cây khói xa mù bát ngát khơi.

Bản dịch của nhóm Đào Duy Anh
Nguồn: Nguyễn Trãi toàn tập, Đào Duy Anh, NXB Khoa học xã hội, 1976

Sóng khơi cọc đóng trùng trùng,
Lại thêm lưới sắt giữa dòng bủa ngăn.
Lật thuyền nước cũng như dân,
Dựa vào đất hiểm người không bằng trời.
Anh hùng lưu hận muôn đời,
Nên hư đâu phải một ngày mà ra.
Đất trời man mác bao la,
Thương Lang cây khói chốn xa hãy về.

Bản dịch của Trương Việt Linh

Video yêu thích 
http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam
Trở về trang chính 
hoangkim vietnam, hoangkim, hoangkimvietnam, Hoàng Kim, Ngọc Phương Nam,  Chào ngày mới Thung dung, Dạy và học, Cây Lương thực, Tin Nông nghiệp Việt Nam, Food Crops, foodcrops.vn,  Cassava in Vietnam, VietnamAfricaCassavaRice, Khát khao xanh, Dayvahoc,  Học mỗi ngày,  Danh nhân Việt , Food Crops News, Điểm chính, CNM365, Câu chuyện ảnh, 5 phút thư giản, Kim LinkedIn, KimTwitter, KimFaceBook  Đọc lại và suy ngẫm, Việt Nam tổ quốc tôi, Tình yêu cuộc sống,  Thơ cho con