tag:blogger.com,1999:blog-58959194803199530042024-02-07T13:16:00.515+07:00DẠY VÀ HỌCfoodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.comBlogger236125tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-54208595145864974712019-07-25T14:35:00.000+07:002019-08-01T22:37:16.898+07:00Việt Nam con đường xanh (12)<br />
<br />
<figure class="wp-block-image size-large is-resized"><img alt="" class="wp-image-13342" data-attachment-id="13342" data-comments-opened="1" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"0"}" data-image-title="cnm-365-dat-lua-bo-hoang" data-large-file="https://hoangkimlong.files.wordpress.com/2019/07/cnm-365-dat-lua-bo-hoang.jpg?w=408" data-medium-file="https://hoangkimlong.files.wordpress.com/2019/07/cnm-365-dat-lua-bo-hoang.jpg?w=228" data-orig-file="https://hoangkimlong.files.wordpress.com/2019/07/cnm-365-dat-lua-bo-hoang.jpg" data-orig-size="408,538" data-permalink="https://hoangkimlong.wordpress.com/cnm-365-dat-lua-bo-hoang/" height="770" src="https://hoangkimlong.files.wordpress.com/2019/07/cnm-365-dat-lua-bo-hoang.jpg?w=584&h=770" width="584" /></figure>
<b>VIỆT NAM CON ĐƯỜNG XANH<br /> Những thực tiễn nhức nhối<br /> <a href="https://www.facebook.com/daihocnonglam?__tn__=%2CdK-R-R&eid=ARBYcEwH34RURfOFkQ7gtE9oaIuCn1cNsIVWAeh1vexVpuFDf-q-Ud119OolZc7GFzIXzj4lcieEminh&fref=mentions">Hoàng Kim</a></b><br />
<a href="http://infodatavn.com/ban-do-phan-bo-dien-tich-dat-lua-bo-hoang-do-san-xuat-khong-hieu-qua/"><br />Diện tích lúa bỏ hoang vì sản xuất không hiệu quả trong 12 tháng liên tục khoảng 40.000 ha</a>, trong đó 17.413,6 ha đất lúa bị bỏ hoang do sản xuất không hiệu quả (Nguồn: Phân tích và dự báo thị trường). <a href="https://m.nongnghiep.vn/hai-sac-thai-cua-ruong-hoang-bai-ii-khi-dong-ruong-khong-khac-vien-duong-lao-post245929.html?fbclid=IwAR0YJswPhGboAktpeO1DzE7-lVNzkJqb4p7q4C1i1LUTw6XnfXVRA-ko-6c">Làm lúa mỗi ngày thu nhập 2.000đ/sào. Hai sắc thái của ruộng hoang: [Bài II] Khi đồng ruộng không khác viện dưỡng lão</a>
(Nguồn: Báo Nông nghiệp Việt Nam ). “Ai ơi chớ bỏ ruộng hoang. Bao
nhiêu tấc đất tấc vàng bấy nhiêu”. Đắng lòng nhớ lại câu ca dao Việt,
tôi lần đọc lại “<a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/dao-the-tuan-chan-dung-nguoi-thay/">Đào Thế Tuấn chân dung người Thầy</a>”
trích đọc Đào Thế Tuấn trang văn gửi lại. Chừng nào người dân nông thôn
chưa thay đổi được số phận của mình thì chừng đó bài toán kinh tế chưa
khai mở được tiềm lực nông nghiêp nông dân nông thôn. xem tiếp <a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/viet-nam-con-duong-xanh/?fbclid=IwAR3TX5hsPAcn0aWFSF2clnmE9oG2V5IOlmow8Kno9YFWKb_qobRasFaSSzs" rel="noreferrer noopener" target="_blank">https://hoangkimlong.wordpress.com/…/viet-nam-con-duong-xa…/<br /></a><br />
Giáo sư Viện sĩ Đào Thế Tuấn có nhiều trước tác gửi lại nhưng theo ý
chúng tôi thì có bốn tài liệu rất ngắn và rất đáng quan tâm: Một là bài
viết “Nông nghiệp, nông dân, nông thôn, những vấn đề không thể thiếu
trong phát triển bền vững”. Hai là bài nói “Đừng để nông dân thêm yếu
thế trong cơ chế thị trường” GSVS. Đào Thế Tuấn trả lời phỏng vấn Báo
VietNamNet ngày 30 tháng 3 năm 2008, Hà Yên thực hiện. Ba là bài nói
“Phải xây dựng xã hội dân sự ở nông thôn” Giáo sư viện sĩ Đào Thế Tuấn
trả lời phỏng vấn Tuần Việt Nam (trích dẫn nguồn IPSARD ngày 7.7.2009,
Viện Chính sách Chiến lược Phát triển Nông nghiệp Nông thôn, Đoan Trang
thực hiện) nhân sự kiện ĐSQ Pháp ở Hà Nội đã tổ chức lễ trao Huân
chương hạng nhất của Chính phủ Pháp cho Giáo sư. Bốn là bài nói ‘Bài
toán “tam nông” thời kỳ đô thị hóa’ GS-VS Đào Thế Tuấn trả lời phỏng
vấn Báo Thể thao & Văn Hóa do Nguyễn Yến thực hiện trong bài viết
‘Anh hùng nông học giữa Hà thành’ ngày 2. 8. 2010.<br />
Vì giá trị của những lời tâm huyết, chúng tôi xin dẫn nguyên văn mà không bình luận:<br /><br />
<b>Nông nghiệp, nông dân, nông thôn – những vấn đề không thể thiếu trong phát triển bền vững</b><br />
Đào Thế Tuấn<br />
Viện sĩ, Chủ tịch Hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn<br />
<br />
“Ở nước ta, phát triển nông nghiệp có liên quan mật thiết đến tính
bền vững của sự phát triển. Nếu khoảng cách giữa thành thị và nông thôn
ngày càng tăng, phân hóa xã hội quá mức thì dù có đạt được sự tăng
trưởng cao chưa thể coi là đã có phát triển. Hơn thế nữa, nông nghiệp,
nông dân và nông thôn là ba vấn đề tuy khác nhau, nhưng nếu không cùng
được giải quyết một cách đồng bộ thì không thể công nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước một cách thành công được.<br />
<br />
<b>1 – Vấn đề nông nghiệp</b><br />
Hiện nay, có ý kiến cho rằng, nông nghiệp nước ta đã phát triển
tương đối tốt. Đặc biệt, chúng ta xuất khẩu được nhiều nông sản trong
điều kiện giá lương thực và nông sản thế giới đang tăng. Tuy nhiên,
thực tế không hẳn là như vậy, vẫn còn nhiều bất cập khiến chúng ta phải
quan tâm nhiều hơn đến sự phát triển của nông nghiệp. Tỷ trọng của
nông nghiệp trong sản phẩm quốc nội (GDP) giảm dần, nhưng không có
nghĩa là vai trò của nông nghiệp ngày càng giảm. Thực tế cho thấy, Hoa
Kỳ và Pháp, hai nước có nền công nghiệp phát triển vào bậc nhất thế
giới cũng là hai nước xuất khẩu nông sản lớn nhất thế giới. Ngược lại,
các nước Đông Á, vốn được coi là giải quyết tốt vấn đề nông nghiệp song
song với công nghiệp hóa, thì hiện nay phải nhập khẩu lương thực và
nông sản ngày càng nhiều, vì nông nghiệp đã giảm sút nghiêm trọng(1).
Việc các nước đã phát triển đang phải trợ cấp cho nông nghiệp rất nhiều
làm cho các nước đang phát triển gặp không ít khó khăn là cái giá phải
trả cho việc đã không chú ý đến nông nghiệp trong thời kỳ công nghiệp
hóa.<br />
<br />
Các nước đang phát triển hiện nay có dư lượng lao động nông thôn quá
cao, và ngày càng tăng. Chẳng hạn, ở Trung Quốc, dự báo vào năm 2020,
nông nghiệp trong GDP còn 5%, lao động nông nghiệp còn 35% và lao động
nông thôn còn 45%. ở nước ta, theo dự báo của chúng tôi, cũng vào năm
ấy, nông nghiệp trong GDP sẽ còn 10%, lao động nông nghiệp vẫn còn 23%.
Như vậy, ngay khi đã công nghiệp hóa thành công, vai trò của nông
nghiệp ở các nước đang phát triển vẫn còn cao, về thực chất vẫn còn là
nước công – nông nghiệp. Do vậy, chúng ta không thể sao nhãng việc phát
triển nông nghiệp, mà phải coi nó như một trong những mục tiêu trọng
tâm của phát triển kinh tế.<br />
<br />
Vấn đề lớn của nông nghiệp nước ta sau thời kỳ đổi mới là chất lượng
nông sản còn thấp, vì chủ yếu xuất khẩu nông sản thô, quy mô sản xuất
nhỏ nên giá thành cao, năng suất lao động thấp. Muốn tăng giá trị nông
sản, cần cải tiến chất lượng sản phẩm bằng cách phát triển các sản phẩm
có xuất xứ địa lý, sản phẩm bảo đảm tiêu chuẩn vệ sinh và an toàn thực
phẩm quốc tế và sản phẩm hữu cơ. Để làm được việc này, cần xây dựng một
thể chế quản lý chất lượng nông sản đi đôi với việc phát triển công
nghiệp chế biến nông sản.<br />
<br />
Thể chế thị trường nông sản, nếu chủ yếu chỉ dựa vào quan hệ nông
dân – doanh nghiệp theo kiểu hợp đồng nông nghiệp sẽ dẫn đến sự độc
quyền của doanh nghiệp chế biến và lưu thông. Nông dân, những người sản
xuất trực tiếp vẫn chịu nhiều thiệt thòi. Muốn giải quyết tình trạng
này, phải phát triển các hợp tác xã bao gồm cả hoạt động chế biến và
buôn bán, lưu thông thì việc phân phối thu nhập mới được công bằng. Nhà
nước không thể trợ giúp nông dân thông qua các doanh nghiệp nhà nước,
vì thu lợi nhuận là mục tiêu chính và trước hết của doanh nghiệp, bởi
vậy, phải thực hiện các hỗ trợ của Nhà nước thông qua các dịch vụ công.
Hiện nay, các dịch vụ công phục vụ phát triển nông nghiệp còn yếu, đặc
biệt các hộ nghèo ít được hưởng lợi. Chúng ta đã xây dựng được một số
hệ thống cung cấp dịch vụ công do các tổ chức nông dân thực hiện cùng
với Nhà nước và thị trường, cho phép nâng cao hiệu quả của việc cung
cấp dịch vụ cho nông dân, tới đây cần nhân rộng các mô hình này.<br />
Một vấn đề khác là, giá đầu vào của sản xuất nông nghiệp đang tăng
mạnh, giá nông sản không theo kịp, nông dân không còn hăng hái với sản
xuất nông nghiệp, lao động nông thôn đang bỏ ra đô thị kiếm việc làm,
lao động nông nghiệp đang bị nữ hóa, già hóa và chuyển từ thâm canh
sang quảng canh, chăn nuôi và nghề phụ đang bị giảm sút… Giá một số
nông sản như lúa mì, ngô, đậu tương đang tăng rất nhanh trên thị trường
thế giới mà chúng ta vẫn nghĩ đến việc nhập khẩu, không nhân cơ hội
này để phát triển sản xuất trong nước. Nông thôn đang có xu hướng quay
trở về độc canh cây lúa, từ bỏ việc đa dạng hóa sản xuất. Trong điều
kiện này, chúng ta thiếu các biện pháp để chuyển đổi cơ cấu kinh tế và
cơ cấu lao động, thiếu biện pháp để tăng năng suất lao động. Tình trạng
này sẽ dẫn đến nguy cơ mất an ninh lương thực và thực phẩm như các
nước công nghiệp mới ở Đông á và Đông – Nam á. Theo dự báo của các tổ
chức quốc tế, trong thế kỷ XXI, thế giới sẽ thiếu lương thực, đây có
phải là một thời cơ cho chúng ta phát triển nông nghiệp không?<br />
<br />
Khoa học – kỹ thuật phục vụ nông nghiệp nước ta chưa phát triển. Các
câu hỏi của công nghệ nông nghiệp thế kỷ XXI như vấn đề hướng công nghệ
sinh học bảo đảm các nguy cơ đối với sức khỏe của con người và môi
trường, vấn đề nông nghiệp hữu cơ với dự báo sẽ chiếm lĩnh thị trường
nông sản thế giới, vấn đề phòng chống hiện tượng nóng lên của khí quyển,
nước biển dâng cao làm ngập các đồng bằng – vốn được coi là những vựa
lúa của nước ta, vấn đề nông nghiệp chính xác áp dụng công nghệ định
vị, vấn đề nông nghiệp thẳng đứng hay không đất để giải quyết vấn đề
thiếu đất và bảo vệ môi trường…., hầu hết vẫn chưa tìm được câu trả
lời.<br />
<br />
Các vấn đề biến đổi khí hậu và rủi ro trong nông nghiệp ngày càng
tăng, mà chúng ta chưa có các biện pháp bảo vệ nông nghiệp, chống thiên
tai và rủi ro. Hệ thống bảo hiểm chống thiên tai và rủi ro mặc dù phức
tạp, nhưng không phải không có cách thực hiện được.<br />
<br />
Chúng ta cũng chưa có một chiến lược công nghiệp hóa nông nghiệp và
nông thôn, hiện đại hóa nông nghiệp như thế nào trong điều kiện đất ít,
người đông, quy mô sản xuất nhỏ, năng suất lao động thấp.<br />
<br />
<b>2 – Vấn đề nông dân</b><br />
Một thực tế là, nông dân còn quá nghèo, việc giải quyết giảm nghèo
chưa gắn liền với phát triển kinh tế nông thôn nên chưa bền vững, nguy
cơ tái nghèo vẫn còn rất cao. Nông dân là bộ phận công dân ít được
hưởng phúc lợi xã hội, nhất là về giáo dục, y tế. Những vấn đề xã hội ở
nông thôn chưa được giải quyết một cách cơ bản như: bảo hiểm thiệt hại
do thiên tai và thị trường, bảo hiểm xã hội. Theo kinh nghiệm của các
nước, không thể chỉ giải quyết các vấn đề xã hội của nông thôn bằng các
biện pháp thị trường.<br />
<br />
Nông dân thiếu việc làm ở nông thôn phải di cư ra thành thị để tìm
việc, làm thuê với giá lao động rất thấp và bị đối xử như “công dân
loại hai”, mặc dù họ là động lực chủ yếu của công cuộc đổi mới. Chưa có
một quy hoạch chuyển đổi cơ cấu lao động, rút lao động ra khỏi nông
thôn và nông nghiệp. Nông dân tham gia thị trường lao động nhưng không
được đào tạo nghề, không được Nhà nước hỗ trợ như trước kia đã làm
trong các chương trình kinh tế mới. Do vậy, cần có một hệ thống biện
pháp đồng bộ giúp đào tạo nông dân, đó chính là biện pháp để xây dựng
giai cấp công nhân mới. Đây cũng là giải pháp hữu hiệu giúp cho lớp
người này không trở thành “vô sản lưu manh”, kéo theo đó là tội phạm và
tệ nạn xã hội.<br />
<br />
Một điều tối quan trọng là, quyền lợi của nông dân chưa được bảo vệ
vì thiếu nghiệp đoàn nông dân. Nông dân là bộ phận yếu thế nhất, không
có quyền mặc cả trên thị trường, nên quan hệ giữa thương nghiệp với
nông dân đang diễn ra thiếu công bằng. Nông dân còn thiếu chủ quyền về
đất đai, bị mất đất mà không có ai bênh vực. Việc đầu cơ ruộng đất làm
giá bất động sản lên cao một cách giả tạo, nhưng nông dân cũng không
được hưởng lợi gì từ việc này. Tình trạng này có nguyên nhân từ sự quản
lý, kiểm soát của Nhà nước. Ngay ở một số nước có sở hữu đất tư nhân,
nhà nước vẫn kiểm soát việc sử dụng đất một cách chặt chẽ.<br />
<br />
Để phát triển một nền nông nghiệp hàng hóa có hiệu quả và năng suất
lao động cao, con đường đúng đắn không phải là xóa bỏ kinh tế hộ nông
dân, phát triển trang trại, mà là tổ chức hợp tác xã kiểu mới có chế
biến nông sản và buôn bán chung nhằm mở rộng quy mô sản xuất, thực hiện
thương nghiệp công bằng. Hiện nay, chúng ta đang thiếu một hệ thống
dịch vụ trợ giúp cho nông dân xây dựng các hợp tác xã kiểu mới, bắt đầu
từ việc xây dựng các tổ hợp tác để tiến lên hợp tác xã. Đây là biện
pháp cơ bản để tiếp tục phát triển kinh tế gia đình nông dân, bắt đầu
từ “Khoán 10”, chuyển hộ nông dân thành nông trại gia đình như ở các
nước tiên tiến.<br />
<br />
Thế nhưng, hạn chế cố hữu của nông dân ở nước ta là tính thụ động,
chờ đợi sự hỗ trợ, trừ một số vùng đặc biệt có vốn xã hội cao. Hiện
nay, có nhiều vùng nông dân rất năng động nhưng chúng ta chưa thực hiện
được việc tổ chức nghiên cứu các trường hợp ấy để có thể chuyển giao
tính năng động sang các vùng khác.<br />
<br />
<b>3 – Vấn đề nông thôn</b><br />
Trong quá trình đổi mới, khoảng cách giữa thành thị và nông thôn ngày càng xa nhau, do chưa có chiến lược đổi mới hiệu quả.<br />
<br />
Nông nghiệp mâu thuẫn với phát triển nông thôn. Các vùng phát triển
nông nghiệp mạnh thì không chuyển đổi được cơ cấu kinh tế nông thôn,
không tạo thêm được việc làm và không tăng nhanh thu nhập của nông dân.
Tình trạng thiếu việc làm ở nông thôn không thuận lợi cho việc nâng cao
năng suất lao động nông thôn và tăng thu nhập của nông dân. Việc để
nông dân đi bán sức lao động ở nơi khác với giá rẻ mạt, việc không có
quy hoạch lao động, đã dẫn đến nhiều vùng thiếu lao động và giá lao
động tăng mạnh.<br />
<br />
Mức đóng góp của nông dân, nông thôn cao, phúc lợi cung cấp cho nông
dân lại thấp, nông dân còn ít được hưởng lợi về đầu tư kết cấu hạ tầng
và các nguồn cung cấp phúc lợi của Nhà nước.<br />
<br />
Từ các hộ nông dân đang xuất hiện nhiều doanh nghiệp nhỏ: nông trại
gia đình, doanh nghiệp nông nghiệp, doanh nghiệp công nghiệp và dịch vụ
từ các làng nghề, nhưng các doanh nghiệp này không được các chương
trình doanh nghiệp nhỏ và vừa hỗ trợ. Nông thôn còn thiếu các thể chế
dựa vào cộng đồng như hợp tác xã và các tổ chức nghề nghiệp của nông
dân để phụ trách việc cung cấp các dịch vụ công.<br />
<br />
Một vấn đề nữa còn gây nhiều bức xúc là môi trường nông thôn đang bị
ô nhiễm nghiêm trọng. Nên có các chương trình bảo vệ môi trường gắn
liền Nhà nước, doanh nghiệp và các cộng đồng nông thôn cùng thực hiện
việc bảo vệ và nâng cao chất lượng môi trường. Kinh nghiệm của các nước
cho thấy, nếu giao việc bảo vệ môi trường cho các tổ chức nông dân thì
có thể biến việc bảo vệ môi trường trở thành những hoạt động kinh tế
tạo việc làm và thu nhập cho nông dân. Việc phát triển du lịch nông
thôn cũng góp phần nâng cao được chất lượng môi trường.<br />
<br />
Nông thôn còn thiếu mạng lưới an sinh xã hội, trong khi thu nhập
tương đối giảm nhanh. Việc xây dựng hệ thống an sinh xã hội phải gắn
liền với hoạt động tương trợ, với các tổ chức nông dân. Ở Pháp, từ một
tổ chức bảo hiểm tương trợ đã phát triển lên thành một công ty bảo hiểm
quốc tế lớn nhất châu Âu, từ một quỹ tín dụng nông nghiệp thành một
ngân hàng giàu nhất châu Âu. Các tổ chức này vẫn là tổ chức tập thể của
nông dân.<br />
<br />
Các nguyên nhân gây cản trở cho việc phát triển nông nghiệp, nông
thôn không thể chỉ giải quyết bằng các biện pháp tình thế, mà có thể
phải thay đổi ngay từ trong đường lối cải cách kinh tế – xã hội. Có thể
thấy, cuộc cải cách kinh tế của Việt Nam và Trung Quốc bị ảnh hưởng
mạnh của chủ nghĩa tự do mới, quá đề cao kinh tế thị trường và sớm đồng
thuận với sự rút lui của nhà nước trong quản lý, thiếu cải cách xã
hội. Đó là lý do chính làm cho khoảng cách giữa thành thị và nông thôn
ngày càng xa nhau. Thêm vào đó, chúng ta lại đang dựa vào ưu thế cạnh
tranh trong việc phát triển công nghiệp và dịch vụ để thu hút đầu tư
nước ngoài là giá lao động rẻ, giá đất rẻ và giá môi trường rẻ. Do đó,
mục tiêu của việc tăng trưởng nhanh dựa vào các ưu thế cạnh tranh này
đã mâu thuẫn với các mục tiêu của phát triển nông thôn. Việc thu hút
quá nhiều đầu tư nước ngoài sẽ dẫn đến sự phụ thuộc chính trị và phát
triển không bền vững, gây khó khăn cho các thế hệ sau vì phải gánh nợ
tích lũy từ các thế hệ trước. Mặt khác, chúng ta còn thiếu một nền kinh
tế mang tính xã hội, và các doanh nhân xã hội thì không thể thực hiện
được việc cải cách xã hội. Không thể chỉ dựa vào việc kêu gọi các doanh
nghiệp tham gia hoạt động từ thiện. Cần có một đường lối xã hội hóa
công cuộc cải cách kinh tế xã hội, không lẫn lộn xã hội hóa với thị
trường hóa và tư nhân hóa. Xã hội hóa là huy động sự tham gia của quần
chúng. Phát triển mạnh xã hội dân sự để huy động quần chúng tham gia
vào sự phát triển chính là áp dụng truyền thống quan điểm quần chúng
của Đảng.<br />
<br />
<b>Để giải quyết các vấn đề trên, cần có một hệ thống biện pháp phát triển nông thôn có hiệu lực, theo chúng tôi, đó là:</b><br />
<br />
– Nhà nước cần có chính sách phát triển nông thôn toàn diện, không chỉ
tập trung vào nông nghiệp. Việc phát triển nông thôn là công việc của
hầu hết các bộ chứ không phải chỉ riêng của Bộ Nông nghiệp và Phát triển
nông thôn. Hiện nay, chúng ta đã có Hội Khoa học phát triển nông thôn
để huy động lực lượng quần chúng giúp nhà nước và doanh nghiệp thực hiện
công việc này. Chúng ta đang được các tổ chức quốc tế và trên 399 tổ
chức phi chính phủ hỗ trợ việc phát triển nông thôn, nhưng chúng ta
không biết họ đang làm gì để hợp tác một cách chặt chẽ. Hội Khoa học
Phát triển nông thôn đang cố gắng xây dựng cơ sở khoa học cho việc phát
triển nông thôn và xây dựng một trung tâm cung cấp dịch vụ phát triển
nông thôn hoạt động theo nguyên tắc của một doanh nghiệp mang tính xã
hội, giống như một mô hình kiểu mới chưa có ở nước ta nhưng rất phổ biến
ở các nước…<br />
<br />
– Nhà nước phải hỗ trợ việc tăng cường năng lực cho
các cộng đồng nông thôn để nông dân có thể tham gia vào việc phát triển
nông thôn. Xây dựng các thể chế nông thôn dựa vào cộng đồng: hợp tác xã
và các tổ chức nghề nghiệp của nông dân. Cần tổng kết các sáng kiến mới
đang xuất hiện ở nông thôn như việc phát triển các cụm nông nghiệp và
công nghiệp, việc hình thành các doanh nghiệp nhỏ ở nông thôn, việc phát
triển du lịch nông thôn, việc áp dụng công tác khuyến nông kinh tế xã
hội và tư vấn quản lý nông trại, việc đào tạo nông dân, không những để
sớm có những “nhà nông” chuyên nghiệp có trình độ sản xuất, kinh doanh
tiên tiến, mà còn gắn bó lâu bền với nông thôn…/.”<br />
<br />
(1)
Phi-lip-pin là một nước nông nghiệp, trong quá trình công nghiệp hóa, đô
thị hóa đã dành quá nhiều diện tích canh tác cho phát triển đô thị và
khu công nghiệp, khu chế xuất, nhất là có quá nhiều sân golf, nay đang
“đau đầu” vì thiếu lương thực một cách trầm trọng.<br />
<br />
<b>Đừng để nông dân thêm yếu thế trong cơ chế thị trường</b><br />
GSVS. Đào Thế Tuấn trả lời phỏng vấn Báo VietNamNet,30/03/2008, Hà
Yên thực hiện “Đừng để nông dân thêm yếu thế trong cơ chế thị trường”.<br />
<br />
“Có một sự hiểu nhầm rằng, phát triển nông nghiệp và phát triển nông
thôn là một, và Chính phủ giao Bộ NN-PTNT lo về phát triển nông thôn.
Trên thực tế, Bộ này chưa làm được gì nhiều cả. Ngày trước, việc phát
triển nông thôn do Bộ máy bên Đảng làm, có Ban Nông nghiệp TƯ lo tất cả
các vấn đề về nông thôn như cải cách ruộng đất, hợp tác hoá, xây dựng
nông thôn như thế nào…, được cụ thể trong Chỉ thị 100, Nghị quyết TƯ 10…
Bây giờ, đưa nông thôn về Bộ NN-PTNT, trong khi Bộ hầu như chỉ lo phát
triển sản xuất và phòng chống thiên tai, mà lẽ ra phòng chống thiên
tai là do Bộ Tài nguyên – Môi trường phải làm. Nên mỗi lần có thiên
tai, Bộ trưởng Bộ NN-PTTN lại phải chạy khắp các địa phương để chỉ đạo,
không có thì giờ để lo phát triển nông thôn.<br />
<br />
Thứ hai ở Việt Nam có sự hiểu nhầm về chuyện phát triển nông nghiệp
tốt thì phát triển nông thôn tốt vì nông nghiệp đi lên kéo theo nông
thôn phát triển. Thực tế không phải như vậy. Nông nghiệp là ngành sản
xuất còn nông thôn là lãnh thổ. Hầu như tất cả các bộ, ngành của ta đều
có bộ phận lo về nông thôn, như Giáo dục, Y tế rồi LĐ-TBXH… Vậy tại
sao lại giao cho một bộ phụ trách cả công việc lớn như vậy?… Hiện nay,
trong phát triển nông thôn có hai vấn đề lớn: ruộng đất và lao động,
nhưng Bộ NN-PTNT lại không được quản lý.”<br />
<br />
”Giảm thủy lợi phí và nhiều khoản thuế khác tất nhiên là tốt rồi
nhưng cái đó không phải là chính . Ở Trung Quốc, thu nhập của người dân
thành thị cao hơn nông thôn 3,6 lần . Họ cho rằng đó là mới tính thu
nhập bằng tiền chứ chưa tính phúc lợi là giáo dục và y tế . Nếu cộng cả
hai yếu tố này , khoảng cách giàu nghèo giữa nông thôn thành thị Trung
Quốc là hơn 5 lần. Con số này ở Việt Nam hiện là 2,6 lần. Nếu tình
hình vẫn như hiện nay thì sẽ giống như Trung Quốc. Theo tôi muốn giải
quyết được vấn đề phúc lợi không thể làm theo kiểu kinh tế thị trường.
Bây giờ Việt Nam đang lẫn lộn giữa xã hội hóa, thị trường hóa và tư
nhân hóa . Nếu muốn làm phúc lợi cho nông dân phải xã hội hóa . Xã hội
hóa thực chất là bắt dân đóng tiền thôi. Xã hội hóa là cả xã hội phải
lo công việc đó”.<br />
<br />
Vấn đề nông nghiệp, nông dân và nông thôn hiện nay về thực chất là
vấn đề phát triển bền vững . Nếu công cuộc đổi mới của nước ta dẫn đến
một sự phân hóa xã hội quá mức, tăng khoảng cách giữa thành thị và nông
thôn thì sự phát triển sẽ không bền vững. Nông nghiệp, nông dân và
nông thôn là ba vấn đề khác nhau, song nếu không cùng được giải quyết
một cách đồng bộ thì không thể CNH-HĐH đất nước một cách vững chắc
được.<br />
<br />
<b>“Phải xây dựng xã hội dân sự ở nông thôn”</b><br />
Giáo sư viện sĩ Đào Thế Tuấn trả lời phỏng vấn Tuần Việt Nam (trích
dẫn nguồn IPSARD ngày 7.7.2009, Viện Chính sách Chiến lược Phát triển
Nông nghiệp Nông thôn, Đoan Trang thực hiện) nhân sự kiện ĐSQ Pháp ở Hà
Nội đã tổ chức lễ trao Huân chương hạng nhất của Chính phủ Pháp cho
Giáo sư.<br />
<br />
“Tôi không đồng ý với cách nói “phát triển nông nghiệp vì chúng ta có
lợi thế về nông nghiệp”. Nông nghiệp là ngành mà chúng ta phải duy trì
và phát triển, không phải vì lợi thế cạnh tranh nào cả, mà vì phát
triển nông nghiệp là chuyện bắt buộc phải làm, không là chết, vậy thôi.
Người ta đã tính rằng đến năm 2050, thế giới cần lương thực gấp đôi
hiện nay, đến cuối thế kỷ thì nhu cầu tăng gấp ba. Nếu cung lương thực
cho thế giới thiếu thì giá chắc chắn sẽ tăng lên. Nói cách khác, nếu để
mất an ninh lương thực thì sẽ phải nhập khẩu để sống sót, mà nhập khẩu
thì càng ngày càng đắt. Việt Nam có 86 triệu dân, con số không hề nhỏ.
Phải xây dựng được nền nông nghiệp ít nhất là bảo vệ được an ninh
lương thực của nước nhà, còn nếu biết làm tốt hơn thì càng có lợi về
kinh tế. Nhìn từ góc độ chính trị – xã hội, nông dân Việt Nam là những
người ít được hưởng lợi từ đổi mới nhất. Nông dân còn quá nghèo, ít
được hưởng phúc lợi xã hội (giáo dục, y tế…), thiếu việc làm ở nông
thôn và buộc phải di cư ra thành phố làm thuê với giá lao động rẻ mạt.
Nông dân đang bị bần cùng hóa, và đó là nguy cơ gây bất ổn xã hội. Như ở
Trung Quốc bây giờ, bạo loạn ở nông thôn xảy ra nhiều lắm, ấy là hậu
quả của sự bần cùng hóa nông dân.”<br />
<br />
“Quá trình công nghiệp hóa ở các nước không giống nhau. Thế kỷ
17-19, các nước tư bản dùng nguồn lợi bóc lột từ hệ thống thuộc địa để
làm công nghiệp hóa, ví dụ Anh, Pháp là theo cách này. Nước nào không
có thuộc địa, như Đức, thì gây chiến để giành lấy thuộc địa. Thế kỷ 20,
Liên Xô sau khi tiến hành Cách mạng Tháng Mười, không có nguồn lực để
công nghiệp hóa nên họ buộc phải dùng nông nghiệp để làm công nghiệp.
Trung Quốc từ thời Mao Trạch Đông cũng vậy, bóc lột nông dân, vắt kiệt
nông nghiệp để dồn lực cho công nghiệp. Và Việt Nam ta bây giờ đang
diễn lại đúng kịch bản đó”. Chúng ta tuy không có một chủ trương nào
nói rằng phải dùng nông nghiệp để nuôi công nghiệp nhưng thực tế đang
cho thấy đúng như vậy đó. Tất cả những câu “nông dân là lực lượng cách
mạng”, “nông dân là những người khởi xướng Đổi mới”, “phải biết ơn nông
dân”, “phải ưu tiên phát triển hợp lý nông nghiệp”, tôi cho đều là mị
dân cả. Trên thực tế, nông nghiệp đang bị lép vế, nông dân thua thiệt
đủ bề. Đó là hậu quả của việc bóc lột nông nghiệp để dồn lực cho công
nghiệp hóa. Tôi nói cách khác, việc nông thôn, nông nghiệp Việt Nam bây
giờ kém phát triển hoàn toàn là do cơ chế, do đường lối, quyết định
của lãnh đạo mà thôi.”<br />
<br />
“Từ kinh nghiệm chung của thế giới, tôi thấy là nếu anh làm quản lý
ruộng đất tốt thì còn đất nông nghiệp tăng thêm, còn thừa đất ấy chứ.
Tình trạng mất đất nông nghiệp ở ta là do đầu cơ mà ra cả. Nói sâu xa
hơn thì do cách quản lý của ta là quản lý để đầu cơ. Ngay xung quanh Hà
Nội đây này, tôi biết có nhiều nơi, người ta xây những ngôi mộ giả để
găm đấy, chờ khi nào chính quyền lấy đất thì sẽ được đền bù.Bây giờ có
lắm ý kiến nói tới việc tăng hạn điền cho nông dân. Tôi thì tôi cho
rằng nhiều người nói vậy vì họ có quyền lợi liên quan tới việc đầu cơ
ruộng đất. Hạn điền ở nước ta không thấp. Ngay Hàn Quốc cũng chỉ có 3
hécta, Nhật Bản 10 hécta. Mở rộng thêm để làm gì, chỉ tạo điều kiện cho
đầu cơ phát triển thêm”.<br />
<br />
“Vấn đề sở hữu tư nhân về đất nông nghiệp cũng vậy, đang được đặt
ra, nhưng theo tôi là không cần thiết. Ở Việt Nam, quyền sử dụng đất
còn rộng hơn quyền sở hữu đất ở Pháp. Có tập trung ruộng đất trong tay
địa chủ thì cũng không đẻ ra sản phẩm. Ở nhiều nước đang phát triển,
phải tồn tại nông dân nghèo không ruộng đất thì mới có người làm thuê.
Ví dụ như ở Brazil, nông dân biến thành thợ. Họ ở thành phố, hàng ngày
về nông thôn làm việc rồi chiều tối lại lên thành phố.”<br />
<br />
“Thu nhập thấp, mất đất, không
có việc làm. Khoảng cách thu nhập, chênh lệch mức sống giữa thành thị
và nông thôn là rất lớn. Nông dân ở nông thôn không được tiếp cận rộng
rãi với giáo dục, y tế, bảo hiểm xã hội, không có tích lũy. Nhà có người
ốm đi viện một lần là của cải mất hết, trắng tay. Thêm một đứa con đi
học xa, học lên cao là cả nhà lao đao. Việc làm cho nông dân là vấn đề
nghiêm trọng đối với Việt Nam và cũng là vấn đề lớn với thế giới. Nhìn
chung, thế giới càng công nghiệp hóa càng thừa lao động, bởi vì công
nghiệp và dịch vụ sử dụng lao động ít hơn nông nghiệp. Nói cách khác,
công nghiệp và dịch vụ không thể “nuốt” hết số lao động dôi dư. Thừa lao
động nông nghiệp là một trong các kết quả của quá trình phát triển. Ở
ta, nông thôn thừa khoảng 50% lao động, nhưng lại không phải là kết quả
của sự phát triển công nghiệp, mà do họ làm nông nghiệp thì không có
đất, không làm nông nghiệp thì chẳng biết dùng họ vào việc gì. Xuất khẩu
lao động cũng chỉ là giải pháp tình thế thôi. Hiện giờ Âu châu hạn chế
nhận lao động nước ngoài. Trung Cận Đông, Hàn Quốc và Malaysia bình
thường vẫn nhận nhiều lao động di cư vì họ đang có nhu cầu phát triển,
nhưng nay khủng hoảng, họ cũng gặp khó khăn. Tóm lại, thất nghiệp đang
là bài toán không giải quyết được ở nhiều nước. Nông dân đang phải chịu
gánh nặng cho toàn xã hội. Tôi nhấn mạnh: Lao động thừa ở nông thôn là
vấn đề của toàn xã hội, cho nên cả xã hội phải góp vào mà lo chứ không
chỉ Bộ NN&PTNT hay Bộ LĐ&TBXH đâu”.<br />
<br />
<b>Có cách nào để nâng thu nhập, từ đó nâng mức sống cho người ở nông thôn không?</b><br />
Tôi cho rằng đa dạng hóa sinh kế là chìa khóa để tăng thu nhập cho
nông dân. Không thể chỉ làm nông được. Nói vui, tôi biết có làng ở Nam
Sách (Hải Dương), cả làng bao nhiêu hiệu làm tóc.Thật ra, ở nông thôn,
có nhiều việc lắm nhưng không ai giúp nông dân làm, không ai hướng dẫn
cho họ cả. Chúng tôi đang tìm cách xây dựng một cơ chế để giúp nông dân
đa dạng hóa sinh kế.Du lịch nông thôn chẳng hạn. Việt Nam cũng đã có
du lịch nông thôn, nhưng triển khai chưa tốt, trong khi nếu làm tốt,
thu nhập của mỗi nông dân có thể tăng gấp đôi. Ví dụ ở Sapa có nhiều
các điểm du lịch bán vé, nhưng tiền bán vé chính quyền và doanh nghiệp
đầu tư hưởng hết, dân địa phương chẳng được gì. Dân bị coi như kẻ ăn
bám vào du lịch ở địa phương, ngày ngày sống nhờ bán đồ lặt vặt cho
khách.Họ không được tham gia vào hoạt động du lịch nông thôn ở địa
phương, trong khi nếu hoạt động này phát triển và thu hút họ thì sẽ bảo
vệ được cả văn hóa lẫn sinh thái, môi trường địa phương.Tôi còn được
biết, ở Huế, nhiều nhà vườn đóng cửa với khách du lịch, bởi vì họ chẳng
thu được gì, tour du lịch lấy hết rồi.Ở Hội An, tôi hỏi dân sao không
tổ chức kinh doanh du lịch bằng cách cho khách thuê nhà dân ở, kiểu
“home-stay”, họ bảo không được phép. Chính quyền yêu cầu nếu dân làm
“home-stay” thì phải đảm bảo trang thiết bị vệ sinh, máy điều hòa. Như
thế, tiền đâu mà nông dân làm? Ở Đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL), có
nhiều vùng cây ăn trái, tour du lịch đưa khách đi thăm, nhưng khách chỉ
ngắm thôi chứ có mua về được đâu, làm sao bảo quản được mà mang về.
Thế nên dân đem trái cây ra chợ bán còn thu được tiền hơn.”<br />
<br />
“Ở Pháp, doanh nghiệp mua
súp lơ của nông dân với giá 1 Franc (đồng nội tệ của Pháp trước khi
chuyển sang sử dụng Euro), rồi đến khi vào siêu thị, giá súp lơ đã tăng
lên 12 Franc. Như thế là bóc lột nông dân lắm.”Có nhiều việc để làm lắm
nhưng không ai hướng dẫn nông dân làm cả”. GS.VS. Đào Thế Tuấn cho rằng
phát triển xã hội dân sự chính là cơ chế để hướng dẫn người nông dân đa
dạng hóa sinh kế.Nông dân Pháp bèn lập chợ nông thôn ngay giữa thủ đô
Paris để bán hàng trực tiếp tới tay người tiêu dùng, tránh được hệ thống
thu mua ở giữa.Tôi thấy các nước tiên tiến bây giờ người ta tẩy chay hệ
thống doanh nghiệp buôn bán. HTX chiếm 50% công việc, tư thương chiếm
50% lĩnh vực phân phối nông sản là tốt nhất.Theo tôi, doanh nghiệp chỉ
nên thực hiện khâu chế biến cao cấp, còn thu gom, buôn bán, nông dân tự
làm được. Có như thế, doanh nghiệp mới mất thế độc quyền.Chứ như bây giờ
ở ta, nông dân không có quyền mặc cả với tư thương. ĐBSCL chẳng hạn,
nông dân trồng lúa chất lượng cao hơn trước nhưng giá bán ra thì vẫn như
thế.<br />
<br />
Vậy, tôi xin mượn lời một danh hài, “thế thì người nông dân
phải làm gì”? Vấn đề quan trọng nhất của phát triển là phải có sự tham
gia của cộng đồng, của người dân. Các tổ chức phi chính phủ đến Việt Nam
đều nói rằng nông thôn Việt Nam không có cộng đồng.Tôi nghĩ không hoàn
toàn như vậy. Ngày xưa, chúng ta đã có cộng đồng làng xã, thôn xóm đấy
thôi, mà đại diện là những lý trưởng, xã trưởng. Bây giờ thì chỉ còn mấy
ông bà cán bộ – ông bí thư, chủ tịch xã, chủ tịch hợp tác xã, bà tổ
trưởng phụ nữ… Người dân chẳng được tham gia gì cả.Chúng ta cần phải
hướng dẫn, phải tạo cơ chế để giúp nông dân tổ chức lại được với nhau,
xây dựng các doanh nghiệp xã hội (social entrepreneur). Nhà nước không
thu thuế đối với họ. Dĩ nhiên, họ cũng có một mức lãi nào đó, nhưng về
bản chất, họ là một hệ thống các tổ chức chăm lo phát triển xã hội. Hệ
thống đó là một phần của xã hội dân sự. Không thể chỉ dựa vào việc kêu
gọi các doanh nghiệp tham gia hoạt động từ thiện, cần có một đường lối
xã hội hóa công cuộc cải cách kinh tế xã hội, không lẫn lộn xã hội hóa
với thị trường hóa và tư nhân hóa. Xã hội hóa là huy động sự tham gia
của xã hội, của quần chúng.Tóm lại, điều quan trọng chúng ta cần làm ở
nông thôn bây giờ là xây dựng xã hội dân sự.”<br />
<br />
<b> Bài toán “tam nông” thời kỳ đô thị hóa</b><br />
GS-VS Đào Thế Tuấn trả lời phỏng vấn Báo Thể thao & Văn Hóa do
Nguyễn Yến thực hiện trong bài viết ‘Anh hùng nông học giữa Hà thành’
ngày 2.8.2010<br />
<br />
“Mô hình đô thị hóa hiện nay đang phổ biến ở châu Á không phải là
phát triển các siêu đô thị (trên 8 triệu dân) mà là mô hình đô thị hóa
phi tập trung bao gồm các thị trấn và thị tứ nhỏ có một vành đai nông
nghiệp bao quanh. Hà Nội cần phát triển theo mô hình này”, GS-VS Đào
Thế Tuấn khẳng định…Theo GS-VS Đào Thế Tuấn, việc điều chỉnh lại tốc độ
công nghiệp hóa và đô thị hóa là biện pháp hữu hiệu nhất để giải quyết
các mâu thuẫn giữa thành thị và nông thôn trong vấn đề đất đai và lao
động. Việc xây dựng các khu công nghiệp quá nhanh và đô thị hóa quá
nhanh sẽ là một sự lãng phí lớn trong lúc chưa có một hướng công nghiệp
hóa mới. Nhiều đô thị mới đang ở trong một tình trạng “giả tạo” chưa
có tác dụng thúc đẩy sự phát triển toàn diện của cả nền kinh tế. Lấy
đất xong, nhưng chưa chuyển đổi được cơ cấu lao động vì chưa chuyển đổi
được cơ cấu kinh tế. Nông nghiệp vẫn sẽ là cứu cánh giúp các nước ra
khỏi cuộc suy thoái kinh tế, nhu cầu lương thực ngày sẽ càng tăng nhanh
dù có khủng hoảng kinh tế hay không. Theo dự báo, dân số thế giới hiện
nay là 6,8 tỷ người, vào năm 2050 sẽ là 9,1 tỷ người và nhu cầu thực
phẩm sẽ tăng gấp đôi hiện nay. Công nghiệp hóa dựa vào nông nghiệp sẽ là
mô hình có ưu thế cạnh tranh ở Việt Nam, tạo được sự phát triển bền
vững. Du lịch nông thôn cũng là một biện pháp trong phát triển đô thị,
nó có thể tăng gấp đôi thu nhập của nông dân, tạo việc làm và thúc đẩy
nâng cao chất lượng của nông nghiệp.”.<br />
<br />
Đất lúa bỏ hoang vụ mùa vụ đông vì sản xuất kém hiệu quả. Những thực tiễn nhức nhối nhưng người dân biết tìm giải pháp thích ứng phù hợp. Thông tin Lúa Lộc Trời là những tìm tòi cải tiến chuỗi giá trị sản phẩm lúa gạo thật hay. <span dir="ltr"><span class="_3l3x">Tôi viết cho anh </span></span><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><a class="" data-hovercard="/ajax/hovercard/user.php?id=100008623893421" href="https://www.facebook.com/profile.php?id=100008623893421&hc_location=ufi">Dương Đình Tường</a> </span></span>tác giả "Hai sắc thái ruộng hoang" và anh Dương Văn Chín (</span></span><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span class="_247o" data-offset-key="449sn-1-0" spellcheck="false" start="19"><span data-offset-key="449sn-1-0"><span data-text="true">Chin Duong) </span></span></span>"Lúa Lộc Trời Việt Nam" : Cám ơn anh <a class="" data-hovercard="/ajax/hovercard/user.php?id=100008623893421" href="https://www.facebook.com/profile.php?id=100008623893421&hc_location=ufi">Dương Đình Tường</a> và anh Dương Văn Chín bài viết thật hay. <a class="" data-hovercard="/ajax/hovercard/user.php?id=1281970483" href="https://www.facebook.com/daihocnonglam?hc_location=ufi">Hoàng Kim</a>
xin chép về trang DẠY VÀ HỌC chung bài VIỆT NAM CON ĐƯỜNG XANH với các
bài nghiên cứu và trao đổi trước đây của giáo sư viện sĩ Đào Thế Tuấn.
Kinh tế hộ nông dân, những nhức nhối thực tiễn, người dân là chủ thể của
sự thay đổi, rất cần sự quan tâm hổ trợ chuyển đổi đúng hướng </span></span><span dir="ltr"><span class="_3l3x">tăng thu nhập của nông dân, tạo việc làm và thúc đẩy
nâng cao chất lượng của nông nghiệp. </span></span><br />
<br />
Hoàng Kim<br />
xem tiếp <a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/viet-nam-con-duong-xanh/">https://hoangkimlong.wordpress.com/category/viet-nam-con-duong-xanh/</a><br />
<br />
<br />
Tài liệu tham khảo<br />
<br />
<h1>
<span style="font-size: small;">HAI SẮC THÁI CỦA RUỘNG HOANG<br />[Bài I] Anh hùng phủ lấm bụi mờ<br /><br />Dương Đình Tường</span></h1>
<span class="nn-time-post">
Báo Nông nghiệp Việt Nam 23/07/2019, 14:04
(GMT+7)<br /></span>
<br />
Như một đám cháy, tình trạng bỏ ruộng hoang đang loang nhanh ra khắp
miền Bắc. Thay vì giấu giếm hay dùng những mệnh lệnh hành chính vô nghĩa
để ngăn cản thì nên chăng nhìn nhận nó cả dưới góc độ tích cực là tạo
tiền đề cho việc tích tụ đất đai để có được những đại điền chủ kiểu mới…<br />
<div class="nn-content">
<div class="nn-ct-post">
<div class="nn-top-post">
<br />
<a href="https://nongnghiep.vn/chuyen-ve-anh-nong-dan-sam-o-to-di-thue-dat-trong-chuoi-thu-10-ty-nam-post234217.html">Chuyện về anh nông dân sắm ô tô đi thuê đất trồng chuối, thu 10 tỷ/năm;</a><a href="https://nongnghiep.vn/nhung-dieu-trong-thay-ma-ngao-ngan-long-post228019.html"> Những điều trông thấy mà... ngao ngán lòng!;</a><a href="https://nongnghiep.vn/tiec-dut-ruot-hang-tram-hecta-bo-xoi-ruong-mat-bo-hoang-2-nam-nay-post214167.html"> Tiếc đứt ruột hàng trăm hecta 'bờ xôi ruộng mật' bỏ hoang 2 năm nay</a><br />
<br />
<b>Hào quang một thuở </b>Ông Phùng Đức Trình - bảo vệ UBND xã Hợp Thịnh (Tam Dương, Vĩnh Phúc)
lách cách tra chìa vào ổ khóa mở cửa hội trường rồi cầm giẻ tỉ mẩn lau
lớp bụi đang bám mờ trên khung kính của tấm cờ Anh hùng Lao động tặng
cho HTX Hợp Thịnh thủa nào nay đã bợt bạt. Một chút ánh sáng lóe lên
trong đôi mắt già nua. Chốc lát ông như được sống lại thời thanh niên
sôi nổi của mình 30 năm về trước, khi còn là một nhóm trưởng sản xuất
của HTX…<br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="250975" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/23/ruong-hoang-6-1.JPG" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Ông Trình lau bụi cho lá cờ Anh hùng Lao động của HTX Hợp Thịnh. <br /></td></tr>
</tbody></table>
Thỉnh thoảng ông lại có nhiệm vụ mở khóa như thế để cho các đoàn khách
vãng lai vào đây chụp ảnh với lá cờ. "Hồi đó, chúng tôi lao động “thật
hạt” vì chẳng có nghề nào khác ngoài làm nông. Đất chật, người đông nên
mỗi nhân khẩu chỉ có 1,1 sào ruộng. Nhà tôi 5 người, cấy hai vụ lúa mỗi
vụ thu hoạch trên 1 tấn thóc, trồng một vụ ngô đông thu hơn 1,3 tấn hạt.
Lúa để người ăn còn ngô để chăn nuôi và bán.<br />
<br />
Tôi vẫn nhớ công thợ xây khi ấy là 20.000 đồng tương đương 12 - 13kg
thóc còn làm ruộng đến mùa chia thóc cho số ngày trong vụ thu nhập bình
quân cũng đạt 5 - 6kg tương đương với 8.000 - 9.000 đồng. Giờ công của
thợ xây đã lên 300.000 đồng trong khi thu nhập từ làm ruộng vẫn chỉ
8.000 - 9.000 đồng/ngày, chênh lệch chừng 30 lần mà dịch bệnh mỗi lúc
một nhiều, đầu tư cho sản xuất mỗi lúc một cao. Vụ lúa mùa nhiều hộ đã
bỏ còn vụ đông thì cả xã bỏ", ông kể.<br />
<br />
Chính nhờ vụ ngô đông trên nền đất ướt mà HTX Hợp Thịnh được phong anh
hùng, Chủ nhiệm về sau thăng tiến lên thành Chủ tịch tỉnh. Ông Phùng Đắc
Thái - nguyên Bí thư xã giai đoạn 1988 - 2005 hồi ức: Trước khoán 10
dân chán ruộng vì không thấy quyền lợi gì ở trong đó, ngày công chỉ có 2
- 3 lạng thóc. Chính quyền mới nghĩ ra cách phân loại lao động A, B, C
theo giấy khám sức khỏe do Trạm trưởng Trạm Y tế xã cấp.<br />
<br />
A phải cấy 1,2 mẫu, B phải cấy 7 sào còn C chỉ cấy 5 sào. Trong dân cứ
râm ran đồn anh này, chị kia giả ốm hoặc biếu xén cái gì đó để xin được
xuống hạng B, C. Hồi ấy, ông Thái đang là Phó Chủ nhiệm HTX phụ trách
lao động, mỗi tháng phải ký duyệt vào chồng đơn dày cộm của các xã viên
nên cũng có nghe phong thanh về chuyện đó nhưng chẳng biết thực hư thế
nào.<br />
<br />
Mức thu sản nặng nề, nhiều gia đình không thể nộp nên cứ đến mùa số
quạt máy, đài, xe đạp, giường tủ, bàn ghế… lại chất đầy kho HTX. Trong
giấy tờ của những gia đình này đều bị ghi dòng chữ: “Không chấp hành chủ
trương, đường lối của nhà nước” khiến cho con cái họ đi đâu, làm gì
cũng khó. HTX khi đó quản lý cả đất ở, đất nông nghiệp lẫn các ngành
nghề, quyền hành của Chủ nhiệm còn bao trùm cả Chủ tịch xã.<br />
<br />
Đói, đầu gối phải bò. Xã viên lũ lượt trốn đi làm thêm. Đàn ông thì
xây, đàn bà thì chạy chợ khiến cho chính quyền phải cắt cử cả một đội
bảo vệ đông tới 20 người ngày đêm chốt chặn các trục đường mà cũng không
xuể. Kẻ nào chẳng may bị bắt phải viết kiểm điểm, nếu cố tình không
chịu lao động phải è cổ đóng nghĩa vụ quy ra tiền tương đương 15 - 20
công. Vợ ông Phó Chủ nhiệm cũng đêm đêm hòa theo dòng người bí mật lẻn
sang thị trấn Hương Canh của huyện bên mua chum vại rồi ngược lên tận
Bắc Hà (tỉnh Lào Cai), Sơn Dương (tỉnh Tuyên Quang) đổi sắn chống đói...<br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="250977" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/23/ruong-hoang-9-1.JPG" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img">Con bù nhìn cắm trên thửa ruộng hoang ở huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
Khoán 10 như một cây đũa thần biến đổi người nông dân từ ghẻ lạnh sang
nặng tình với đất. Mùi bùn non mới ngấu, mùi rơm rạ mới gặt, mùi lúa mới
phơi quyến rũ họ hơn bất cứ thứ mùi gì trên đời. Không một thước đất bị
bỏ phí. Ngoài hai vụ lúa, dân Hợp Thịnh còn tiên phong sáng tạo nên vụ
ngô đông trên nền đất ướt, mở ra một cuộc cách mạng mới về lương thực
cho toàn miền Bắc đang đói kém theo công thức sáng gặt lúa, chiều trồng
ngô bầu.<br />
<br />
Đất ruộng có hạn, ông Phùng Văn Gia ở thôn Thọ Khánh đã thử nghiệm
trồng ngô cả dưới…ao. Tát cạn nước, ông cắm bầu xuống bùn nhưng vì ngộ
độc nên thân cây cứ còi cọc mãi. Khi thay đổi đủ mọi cách chăm sóc, tình
cờ ông phát hiện ra ngâm nước tiểu với tro bếp, kali để bón thì ngô mới
chịu được bùn. Vậy là từ đó người người tiết kiệm từng giọt nước tiểu
đến mức đi chơi nhà hàng xóm mót đái mấy cũng cố nhịn để dành cho cái
vại tro ở nhà mình. Gia đình nào cũng nuôi trâu bò để lấy sức kéo đồng
thời khai thác thêm phân, nước tiểu.<br />
<br />
Họ tát cạn hết các ao chuôm trong làng, vun bùn thành luống để trồng
ngô. Khi có đoàn khách 14 tỉnh thành miền Bắc về tham quan, dân Hợp
Thịnh còn bàn với đại biểu Hà Nội rằng: “Hồ Giảng Võ của các bác nhà em
cũng có thể trồng ngô được”. Tiếng tăm về vụ ngô đông của xã còn bay cả
đến tai đại tướng Võ Nguyên Giáp, Thủ tướng Võ Văn Kiệt…<br />
<br />
Sau mỗi vụ, nhà ai cũng mọc lên 5 - 7 “bông hoa ngô” là những thân cây
tre được dựng thẳng trên đó ngô buộc cả bắp, lớp lớp, chùm chùm. Hai vụ
lúa phải đóng thuế nên chỉ đủ ăn còn vụ ngô đông được miễn là nguồn chi
tiêu cho cả gia đình. Có ngô là có quần áo mới, có học phí đóng cho con,
có một cái tết ấm no với chai rượu cam, gói mứt, 1 - 2kg thịt bồm (thịt
vụn), 1 - 2 lạng chè bồm (chè vụn) cùng 1 - 2 gói chè Hồng Đào giêng
hai dành để mừng thọ...
<br />
<br />
<b>Ngao ngán nỗi ruộng đồng</b><br />
<br />
<br />
Tối hôm ấy tôi ngủ lại nhà lão nông tri điền Nguyễn Văn Hùng ở thôn Tân
Thịnh để nghe đầy tai nỗi ngao ngán ruộng đồng. Thủa nào cứ 3h sáng hai
bố con đã thức dậy rồi theo xe trâu gà gật ra đồng cày, tối đến lại
tranh thủ đeo đèn cấy cố mà giờ vụ này nhà ông Hùng chỉ cấy vài sào
ruộng cho đủ ăn. Trưởng thôn Lê Quốc Sơn nhẩm tính thôn có 20/150 mẫu
đang bỏ không ở các xứ đồng Lỗ Chối, Sống Mé, Cống Ma…<br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="250978" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/23/ruong-hoang-10-1.jpg" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Phùng Đắc Sơn: "Bà con cứ bỏ hoang ruộng kiểu xôi đỗ, chỗ này một
mảnh, chỗ kia một mảnh nên nhiều người gọi cho mượn em cũng đành chịu”</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
“Làng có láng giềng làng. Đồng có láng giềng đồng”. Những thửa ruộng
hoang là nơi trú ngụ của chuột bọ, sâu bệnh để tấn công sang thửa ruộng
còn cấy khiến cho vụ sau lại phải cùng bỏ hoang tiếp. Trong chừng 350
lao động nông nghiệp của làng hiện chỉ có 2 người trẻ là Phùng Đắc Sơn
và Nguyễn Văn Thành.<br />
<br />
Sơn vốn là công nhân nhưng xin nghỉ về làng sắm máy móc, thuê 4ha đất
với giá chỗ tốt 50 - 70kg thóc/sào/năm, chỗ xấu 30 - 40kg thóc/sào/năm
để trồng ớt, đu đủ và lúa đặc sản. Lăn lộn cùng với thiên tai, dịch
bệnh, được mùa mất giá, tính ra lờ lãi cũng được khoảng 200 triệu/năm.<br />
<br />
Nở nụ cười rất sáng trên khuôn mặt đen nhẻm, Sơn bảo: “1 lao động nông
nghiệp nếu có đủ máy móc phải làm khoảng 2ha mới cho thu nhập bằng 1
công nhân nhưng vì tiếc ruộng hoang mà em cố. Khổ nỗi đất bà con cứ bỏ
hoang kiểu xôi đỗ nên nhiều người gọi cho mượn cũng đành chịu”.<br />
<br />
Ông Nguyễn Văn Trình thở dài: “Nhà tôi có 7 sào, chỉ cấy một vụ xuân mà
còn thừa thóc ăn đến vụ xuân sang năm. Mất mùa với người nông dân giờ
cũng không phải cái gì ghê gớm nữa bởi đi ăn 4 cái đám cưới đã tốn
800.000 đồng rồi, bằng hơn 1 tạ lúa. Xưa đến mùa còn phải đi canh trộm
giờ lúa cứ phơi ngoài đường cả tấn, tối đến chỉ phủ bạt lại phòng sương
chứ chẳng ai thèm xúc trộm. Ngay cả đến ăn mày hai năm nay cũng chê
không nhận gạo nữa mà chỉ lấy tiền mặt. Mức cho thấp nhất cũng phải
10.000 đồng. Nếu ai cho 5.000 đồng thì vừa ra đến cổng đã có tiếng nói
xéo: “Cho thế này chẳng mua nổi một hai que kem”.<br />
<table align="right" cellpadding="10" cellspacing="10" style="margin: 0pt auto; width: 220px;">
<tbody>
<tr>
<td style="background-color: #ffffcc; text-align: right;"><i>Ruộng hoang bỏ nhiều chỗ nhưng trên giấy tờ lại không hề thể
hiện, ngay cả cán bộ Phòng Nông nghiệp Tam Dương cũng khẳng định rằng
không. Tích tụ đất đai khó khăn khiến cả huyện mới chỉ có 1 mô hình mang
chút công nghệ cao là trang trại rau hoa 2ha của anh Đỗ Trung Kiên ở
thị trấn.</i></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Chị Nguyễn Thị Chung có 5 sào ruộng chỉ cấy 2 sào còn 3 sào cho một
công ty thuê trồng dược liệu. Nhà có 4 khẩu, chồng đi xây, 2 con đi công
nhân còn chị đi thêu cho một công ty ngoại quốc. Công việc khá nhàn hạ,
làm 8 tiếng được 135.000 đồng còn tăng ca mỗi tiếng được thêm 30.000
đồng, cuối tháng lĩnh trung bình 5 - 6 triệu.<br />
<br />
Tuy nhiên, ngày 1/5 vừa qua, 22 chị em tuổi từ 50 như chị đã bị sa thải
đột ngột với lý do là kém mắt, kém sức nhưng thực ra là để không phải
tăng lương. Sau 10 năm gắn bó họ vẫn không hề được đóng bảo hiểm mà chỉ
hợp đồng theo thời vụ 3 tháng một. Mỗi đợt trên về kiểm tra định kỳ thì
công ty lại báo cho nghỉ, kiểm tra đột xuất thì bảo lẻn trốn về từng
người…
<br />
<br />
<b>Gánh nặng trên đôi vai </b><br />
<br />
Lão nông Nguyễn Anh Đài ở thôn Thọ khánh tâm sự rằng ngày trước không
biết nghị lực ở đâu, sức mạnh ở đâu mà gia đình mình có thể cấy tới 2,8
mẫu ruộng trong khi chỉ có mỗi đôi bàn tay trắng. Không có đồng hồ nên
vợ chồng ông trông vào ánh trăng để thức giấc, ăn chập chuội bát cơm
nguội rồi đi làm. Có buổi cày xong 2 - 3 sào ruộng rồi mà mãi vẫn không
thấy mặt trời đâu, hóa ra cả hai đã bị ánh trăng sáng đánh lừa.<br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="250974" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/23/ruong-hoang-4-1.JPG" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Anh Hùng đi trên thửa ruộng hoang chỉ còn sót lại ít lúa chét từ vụ trước ở khu đồng Sậy </td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Giờ thì ông bà vẫn làm ruộng nhưng trong cơn chán nản: “Con trai tôi
làm kẻ biển quảng cáo, con dâu làm thợ may, mỗi tháng chúng kiếm được 14
triệu đồng tương đương với 2 tấn thóc trong khi bố mẹ cấy 8 sào, trừ
hết các khoản mỗi vụ không lãi nổi 100.000 - 200.000 đồng. Thằng con tôi
cày không biết, ngâm ủ mạ không biết, cấy không biết, đến cào lúa cũng
không biết cách cầm bàn chang, nó bảo: “Nắng lắm! Bố cứ đi thuê hết đi,
con trả tiền!”. Lớp già bỏ ruộng thì xót nhưng cánh trẻ không gắn bó như
nó sao thấy chạnh lòng được?<br />
<br />
Hợp Thịnh có 230ha lúa, vụ này bỏ khoảng 30ha. Chán nhưng nông dân
không dễ “nhả” ruộng ra cho người khác thuê. Cách đây 2 năm có công ty
về muốn thuê 10ha đất trồng rau, trả tới 140kg thóc/sào/năm và cam kết
sử dụng lao động địa phương. Họp xã, họp thôn, họp lên, họp xuống cuối
cùng vẫn không thuyết phục được dân nên doanh nghiệp đành phải ngậm ngùi
rút.<br />
<br />
Tôi gặp Nguyễn Ngọc Hùng khi anh đang vác cái thuyền trên lưng như một
con rùa vác cái mai khổng lồ. Chỉ cho tôi 7 mẫu ruộng bỏ không ở đồng
Sậy ngay dưới chân mình, anh tiếc rẻ: “Của 100 hộ đấy, tôi định hỏi thuê
rồi sắm máy móc trồng một vụ lúa, thả một vụ cá nhưng nhà đồng ý, nhà
lại không…”.<br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="250976" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/23/ruong-hoang-7-1.JPG" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Anh Hùng bơi thuyền kiểm tra cá thả trên ruộng hoang ở khu đồng Sậy </td>
</tr>
</tbody>
</table>
<i><br />Xưa thiếu việc làm nên nông dân sống chết bám vào đồng ruộng,
ngay cả muốn đi phụ vữa cũng phải sắp cái lễ gồm ván xôi, con gà, chai
rượu đến bàn thờ tổ nhà ông thợ cả. Giờ có quá nhiều việc để lựa chọn,
thợ cả sáng phải đến tận cổng nhà mời ăn, chiều mời đi uống, thợ chỉ
việc xỏ tay túi quần mà chẳng cần mang theo thùng đồ nghề gì nữa.</i></div>
<div class="nn-top-post">
</div>
<div class="nn-top-post">
<h1>
<span style="font-size: small;">[Bài II] Khi đồng ruộng không khác Viện Dưỡng Lão</span></h1>
<div class="time">
Nông nghiệp Việt Nam cập nhật: 13:05, Thứ 4, 24/07/2019
</div>
<div class="article-summary">
<div>
<br />
Những khuôn mặt già nua, những đôi mắt đục mờ chẳng còn lóe lên tia hi
vọng, cảm giác cả cánh đồng bao la ở phường Hội Hợp của thành phố Vĩnh
Yên, tỉnh Vĩnh Phúc là một viện dưỡng lão khổng lồ, chán chường và buông
xuôi.</div>
</div>
<i> </i><b>Làm lúa mỗi ngày thu nhập 2000đ/sào </b><br />
<br />
<div id="admwrapper">
<div id="divfirst">
<br />
<h3>
</h3>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251111" src="https://image.nongnghiep.vn/upload//Article/nhattq/2019/7/24/ruong-hoang-1.jpg" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Bà Liên ở phường Hội Hợp đang buộc lại hàng rào ni lông chống chuột quanh ruộng nhà mình.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Trên bờ, cây xấu hổ ken dày cao ngang bụng người, dưới ruộng cỏ dại mọc
đua chen cùng với lúa, lố nhố những vết răng chuột gặm ngang thân, xén
ngọt như có máy cắt. Bà Phùng Thị Liên 63 tuổi ở xóm An Phú đang đi kiểm
tra hàng rào ni lông quây quanh ruộng nhà mình xem có thủng chỗ nào
không mà đã bị phá đến non nửa.<br />
<br />
Nhà bà có 7 sào ruộng, vụ này cấy 3 sào còn bỏ trắng 4 sào. “Giờ cái gì
giá cũng cao, cày bừa lên 180.000 đồng/sào, cấy lên 300.000 đồng/sào…
Chuột phá quá nên tôi phải đi nhặt hết thân lúa bị cắn vứt đi rồi quãi
thêm tí phân vào xem có được cây nào thì ăn cây đấy vậy!”. Bà than thở. <br />
<br />
Sản xuất nông nghiệp hiện nay đã nhàn hơn ngày trước nhiều. Cày, cấy,
gặt những công đoạn nặng nhọc nhất của nhà nông phần lớn dân làng đều
thuê cả, đến mùa xe lôi kéo lúa về tận cổng nhà, chỉ mỗi việc phơi xong
rồi đút vào hòm. Thế mà nhiều nhà vẫn bỏ ruộng hoang do công sức và thu
nhập không gặp nhau.<br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><img border="0" id="251106" src="https://image.nongnghiep.vn/upload//Article/nhattq/2019/7/24/ruong-hoang-4-1.jpg" /><br />
<br />
Bà Liên ở phường Hội Hợp đang vơ đám lúa bị chuột cắn ngang thân.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Hơn thế việc nhà nông toàn những thứ lặt vặt nhưng bìu díu nhau nên dù
ra đồng 1 tiếng cũng là mất nguyên nửa buổi chẳng thể làm nổi việc gì
khác ra tiền. Hiện giá đền bù mỗi sào ruộng ở Hội Hợp chỉ 83,7 triệu
nhưng vẫn nhiều người mong ngóng công nghiệp, đô thị vào lấy vì gửi tiền
đó vào trong ngân hàng còn lãi hơn trực tiếp trồng lúa.<br />
<br />
Ông Nguyễn Gia Bảo - Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX Nông nghiệp Hội Hợp
trăn trở: “Dân bỏ ruộng một vụ là dấu hiệu sẽ bỏ ruộng lâu dài. Cánh
đang làm ngày càng già, càng yếu rồi sẽ mất dần đi còn cánh trẻ lại
không còn ham muốn. Đến như hai con của tôi cũng chẳng đứa nào thèm làm
ruộng cả…”.<br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251110" src="https://image.nongnghiep.vn/upload//Article/nhattq/2019/7/24/ruong-hoang-8-1.jpg" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Ông Bảo - Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX Nông nghiệp Hội Hợp bên một thửa ruộng tuy gieo trồng mà cỏ còn mọc tốt hơn cả lúa.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Hội Hợp chính là phần tách ra của xã Hợp Thịnh nổi tiếng năm nào về
chuyện làm vụ đông, HTX từng được phong tặng Anh hùng lao động. Ánh hào
quang thủa xưa nay đã lịm tắt.<br />
<br />
Ông Nguyễn Tuấn Hải - Bí thư kiêm Chủ tịch Hội Hợp cắt nghĩa: “Người
nông dân bỏ ruộng lỗi một phần của chính quyền bởi tuyên truyền chưa
tốt, chưa làm thay đổi nhận thức được của nhân dân cộng với chưa thực
hiện được dồn điền đổi thửa khiến ruộng đồng quá manh mún. Nhưng cái
chính là do hiệu quả của việc trồng lúa hiện nay đang quá thấp, tính chi
li ra cấy lúa giỏi mỗi vụ 1 sào thu được 2,5 tạ thóc, trừ chi phí hết
hơn 1 tạ, lợi nhuận trên mỗi ngày chỉ còn được khoảng 2.000 đồng”.<br />
<b><br />Khó ngăn cản </b><br />
Nông dân ở đây đang được hưởng khá nhiều ưu đãi như miễn thủy lợi phí,
mua phân bón chậm trả, cải tạo giao thông, thủy lợi nội đồng, có bảo vệ
ngày đêm ngăn trâu bò phá hoại nên sản xuất không phải suy nghĩ… thế mà
vẫn bỏ ruộng.<br />
<br />
Vụ mùa năm 2018 phường Hội Hợp bỏ 170ha, vụ mùa năm nay bỏ khoảng 100ha
trên tổng diện tích 200ha khiến cho đích thân Bí thư Thành ủy yêu cầu
phải khắc phục: “Theo quy định của nhà nước bỏ ruộng 1 năm thì mới bị
thu hồi đất nhưng người dân ở đây chỉ bỏ có một vụ nên chúng tôi không
biết phải xử lý thế nào”, ông Hải băn khoăn.<br />
<br />
Công nghiệp như thỏi nam châm khổng lồ hút rỗng nhân lực của các làng
xã. “Đói” lao động nên giờ các công ty về Hội Hợp tuyển vét bằng cách
hạ tiêu chuẩn đến mức thấp nhất, trên 40 tuổi cũng lấy, học chỉ xong cấp
II, thậm chí cấp I cũng lấy. Trước nguy cơ ruộng hoang lan tràn, chính
quyền kêu gọi doanh nghiệp, cá nhân vào thuê đất nhưng chỉ được hơn 7ha.<br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251107" src="https://image.nongnghiep.vn/upload//Article/nhattq/2019/7/24/ruong-hoang-5-1.jpg" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Cỏ dại mọc đầy ven đường nội đồng ở phường Hội Hợp.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Đằng thẳng ra mà nói, năm 2016 cũng có một công ty muốn làm ăn lớn là
DKC ở huyện Yên Lạc về Hội Hợp thuê 80ha trồng bí. Ngặt nỗi chi phí sản
xuất lớn mà sản phẩm bán ra rẻ mạt 2.000 đồng cũng chẳng có ai thèm mua
nên được một vụ là phải bỏ để mặc dân thích hái bao nhiêu thì hái. Hội
nghị mở rộng của Đảng ủy phường ông Bí thư phải vò đầu bứt tai trước
nhiều câu hỏi rằng bí đỏ đang để chật hết gầm giường nhà dân lẫn nhà cán
bộ mà không biết giải quyết thế nào?<br />
<br />
Hiện nông nghiệp chỉ chiếm 2% trong cơ cấu kinh tế của Hội Hợp. Ông Hải
ước tính khoảng 90% người làm nông bây giờ để lấy cái ăn, chỉ 10% là
xác định có thể làm giàu. Bởi thế thuyết phục nông dân bám ruộng mà nói
đến góc độ kinh tế là thua mà phải “đánh” vào tình cảm.<br />
<br />
Cứ gần đến ngày mùa, đảng ủy phường lại nhắc các chi bộ triển khai công
việc nông gia đến những đảng viên bên dưới. 5 ban ngành đoàn thể cũng
xúm lại họp bàn để mà cùng giúp sức cho ủy ban. Ngoài đồng biết nhà ai
có lúa chín rũ chưa gặt là các tổ liên gia của ngõ lại đến nhắc nhở từng
hộ: “Trai tráng khỏe khoắn thế này ngày mùa về anh giúp vợ con một tí
đi chứ! Miếng chín rồi đừng để nó rụng rơi”. </div>
<div id="divend">
<table align="right" cellpadding="5" cellspacing="5" style="margin: 0pt auto; width: 220px;">
<tbody>
<tr>
<td><a href="https://nongnghiep.vn/hai-sac-thai-cua-ruong-hoang-bai-i-anh-hung-phu-lam-bui-mo-post245891.html"><img border="0" id="251123" src="https://image.nongnghiep.vn/upload//Article/nhattq/2019/7/24/bai-1-1.jpg" /></a></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Phường dành sẵn 1/3 diện tích đường, dành luôn cả sân vận động để cho
dân kịp phơi thóc. Nhưng không khí chộn rộn của những ngày mùa xưa cũ
khi ai ai cũng háo hức đợi chờ đến ngày được ăn no, được bán thóc đi mua
sắm quần áo mới chẳng bao giờ có thể trở lại nữa. Có chăng chỉ là sự
trễ nải, ơ thờ. <br />
<br />
Trên kêu gọi xây dựng cánh đồng mẫu lớn nhưng Hội Hợp lại có hàng ngàn
mảnh ruộng rải rác khắp các xứ đồng, có mảnh nhỏ đến nỗi máy cày xong
vẫn còn chành ra 4 góc không thể xoay được buộc người phải cầm cuốc ra
làm nốt. Để gỡ bí cho việc dồn điền đổi thửa xã đã vời cả giáo sư ở một
viện chính sách về phân tích cho bà con mặt lợi, mặt hơn.<br />
<br />
Tuy nhiên theo ông Hải thì: “Người Việt mình vốn sợ sự chuyển đổi, sợ
cái mới. Định làm cái gì cũng sợ thiệt, định nuôi con gì, trồng cây gì
cũng sợ gặp rủi ro nên chỉ thiên về kiểu cũ, bởi thế đến giờ 60% diện
tích của Hội Hợp vẫn còn cấy Khang Dân (giống lúa nhập khẩu có tuổi đời
cỡ trên dưới 30 năm) năng suất không cao, cơm ăn không ngon nhưng được
cái là dễ làm”.<br />
<br />
<b>Sức nóng ở Vĩnh Tường</b><br />
<h3 style="text-align: center;">
</h3>
Còn nóng hơn cả tiết hè oi ả của năm nay là tình hình ở huyện trọng
điểm lúa Vĩnh Tường nơi vụ này đang bỏ trên dưới 700ha. Đây cũng là địa
phương đầu tiên thí điểm dồn điền đổi thửa của tỉnh Vĩnh Phúc nhưng gặp
vô vàn vướng mắc, đặc biệt là tại Phú Đa. Giao ruộng muộn cộng với tâm
lý bất mãn nên dân xã này chỉ cấy có 44/210ha...<br />
<br />
<table align="right" cellpadding="10" cellspacing="10" style="margin: 0pt auto; width: 220px;">
<tbody>
<tr>
<td style="background-color: #ffffcc; text-align: right;"><i>Tổng hợp tiến độ gieo trồng vụ mùa năm 2019 của Vĩnh Phúc tính
đến ngày 7/7 chỉ thực hiện được 24.138/25.700ha kế hoạch, nhiều huyện
thị đạt kém là Vĩnh Tường 83,7%, Yên Lạc 89,4%, Vĩnh Yên 90%...</i></td>
</tr>
</tbody>
</table>
Anh Nguyễn Văn Tứ - Phó chủ tịch xã Yên Lập kể, nước dẫn vào tận ruộng,
nông dân được hỗ trợ 70% giá trị giống nhưng chỉ đăng ký 3,8 tấn, có hộ
ném mạ rồi bỏ không cấy.<br />
<br />
Trên hỗ trợ thuốc diệt chuột, xã mua lúa rồi giao cho trưởng thôn, phó
thôn luộc lên, đeo găng tay vào mà trộn bả xong gọi dân đến lấy nhưng
cũng có hộ không đến, cán bộ phải đi rải hộ.<br />
<br />
Vụ mùa năm 2018 Yên Lập bỏ 20ha, vụ mùa năm nay bỏ chừng 60 - 70ha. Hội
nghị nào từ xã đến thôn đều lồng ghép chuyện chống bỏ ruộng mà vẫn đành
chịu vì vụ mùa hay bị ngập do nước sông Phan tràn vào, vì nhiều sâu
bệnh, chuột bọ…<br />
<br />
Tôi gặp bà Bùi Thị Ninh người thôn Phủ Yên 3 khi đang gò lưng đẩy xe
chở mấy phân chuồng đi quãi cho lúa. Đồng trên bà bỏ trắng 3 sào, đồng
dưới bà chỉ cấy 1 sào còn 2 sào gặt xong chờ để lúa rong (lúa chét tái
sinh). Đồng làng giờ nhiều nhà bỏ hóa, cấy một mình chuột bọ dễ sinh sôi
nên vụ này bà cũng chẳng có hi vọng.<br />
<br />
Cạnh đó, bà Khổng Thị Hoạt 63 tuổi người cùng thôn đang rẫy lớp lúa lơ
thơ còn sót lại để trồng 8 thước bí, mồ hôi ướt đẫm mặt dưới chiều hè
nắng quái. Bà có 5 người con, 4 gái đã yên phận nhà chồng giờ chỉ còn hi
vọng mỗi thằng út là có thể tiếp nối nghiệp. Ngày bé nó cấy rất dẻo hệt
như mẹ nhưng càng lớn càng căm ghét ruộng đồng, cứ nằng nặc đòi đi sang
tận Bắc Ninh làm công nhân.<br />
Già cả không thể kham nổi hơn 5 sào ruộng nên bà Hoạt mới cho người ta
mượn 3 sào ruộng thả bèo làm thức ăn cho cá còn cấy 2,6 sào để lấy thóc
ăn.<br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251108" src="https://image.nongnghiep.vn/upload//Article/nhattq/2019/7/24/ruong-hoang-6-1.jpg" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Gương mặt đẫm mồ hôi của bà Hoạt bên mảnh ruộng bỏ hoang.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
Vụ xuân năm ngoái ngoài đổ đầy được cái hòm 5 tạ bà còn dư ra một bao
thóc nhưng vụ mùa sau đó lại dính sâu bệnh thất thu đến nỗi phải đi ngắt
từng gié, từng bông một, không buồn gặt. Bởi thế, vụ mùa này bà bỏ
không cấy, cặm cụi vỡ ít đất chuyển sang trồng bí lấy ngọn mong có chút
tiền tiêu. 10 ngọn bí có giá 2.000 đồng, một buổi còng lưng hái giỏi
được 200 ngọn tương đương với 40.000 đồng mà cũng chỉ thu được 4 đợt là
tàn cây.<br />
<br />
Không có sổ tiết kiệm hay khoản tiền lận lưng đáng kể nào, tài sản lớn
nhất của nhà bà là chiếc xe máy trị giá 18 triệu. Vì vậy, mọi chi tiêu
đều phải tằn tiện. Sáng họ ăn cơm nguội, trưa chiều bữa đậu, bữa rau,
thi thoảng mới được tí thịt nên trung bình mỗi ngày chỉ tiêu hết có
15.000 - 20.000 đồng. Đến bữa, hai vợ chồng già cùng người bà chị chồng
ngót 80 tuổi bày ra ba cái bát, ba đôi đũa rồi ngồi lặng lẽ ăn.<br />
<br />
Hai ba tháng thằng con bà mới từ Bắc Ninh về thăm một lần rồi lại quầy
quả đi ngay. “Sức chúng tôi còn làm được mấy hơi nữa hả chú? Vài năm nữa
có khi đi còn chẳng nổi thế mà gọi thằng út bảo về làm ruộng, lấy vợ
thì nó giẫy nẩy lên. Năm nay nó đã 26 rồi chứ còn bé bỏng gì…”.<br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251112" src="https://image.nongnghiep.vn/upload//Article/nhattq/2019/7/24/ruong-hoang3-1.jpg" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Bà Hoạt đang khai hoang ít đất để trồng bí.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<table align="center" cellpadding="10" cellspacing="10" style="margin: 0pt auto; width: 480px;">
<tbody>
<tr>
<td style="background-color: #ccffff;"><i>Việc tích tụ ruộng đất ở Vĩnh Phúc đang gặp nhiều khó khăn bởi
lý do chính là nhiều nông dân chán nhưng vẫn chưa hoàn toàn bỏ ruộng mà
phổ biến chỉ bỏ vụ mùa, vụ đông hoặc bỏ hoang một phần, vẫn sản xuất vụ
xuân để lấy thóc ăn cho cả năm nên chưa muốn cho thuê dài hạn hoặc
chuyển nhượng. Tính đến nay diện tích tích tụ của toàn tỉnh ước chỉ đạt
khoảng 4 - 5%. </i></td>
</tr>
</tbody>
</table>
</div>
</div>
<div class="pAuthor fr">
<br />
<h1>
<span style="font-size: small;">[Bài III] Xã bỏ 100% vụ mùa, có cho tiền dân cũng không cấy</span></h1>
<span style="font-size: small;"><span style="font-weight: normal;"><span class="nn-time-post">DẠY VÀ HỌC theo Báo Nông nghiệp Việt Nam 25/07/2019, 14:25
(GMT+7)</span></span>. </span>Anh Nguyễn Tiến Hưng - Chủ tịch xã Phù Ninh (huyện Phù Ninh, tỉnh Phú
Thọ) - tươi cười khẳng định với tôi rằng: “Bây giờ nếu có cho thêm
200.000đ/sào bảo cấy vụ mùa, dân chúng tôi cũng không cấy nữa”. Ngay cổng Ủy ban xã là một cánh đồng bát ngát cỏ hoang dễ đến 10 vụ mùa nay như minh chứng cho câu nói của anh.<br />
<br />
<b>Cố cấy vụ mùa là gieo nợ</b><br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251331" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/25/ruong-hoang-3-1.JPG" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Một con bù nhìn của vụ trước còn sót lại trên thửa ruộng hoang ở xã Phù Ninh.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Đây là năm thứ tư liên tiếp Phù Ninh bỏ 100% vụ lúa mùa. Trước đây mỗi
vụ xã thường cấy cỡ 110 ha nhưng rồi cứ xuống thang dần, 90, 80, 70, 50
ha…và năm 2015 đã đánh dấu cho sự chấm hết của thói quen này.<br />
<br />
Vụ đó, thấy người dân và cán bộ đều uể oải với lúa mùa, lãnh đạo xã đã
phải trích khẩn một khoản ngân sách khoảng 40 triệu ra sang Thái Nguyên
mua 2,5 tấn giống Bao Thai về cấp không. Loa phát thanh ời ời thúc giục,
dân người làm người bỏ nhưng Đảng viên, cán bộ trong Đảng ủy, Ủy ban
cũng như các chi bộ bên dưới thôn xóm đều phải răm rắp chấp hành. Bản
thân nhà anh Chủ tịch xã cũng cấy dù cho vợ con có đôi chút cằn nhằn.<br />
<br />
<table align="right" cellpadding="10" cellspacing="10" style="margin: 0pt auto; width: 220px;">
<tbody>
<tr>
<td style="background-color: #cccccc;"><img id="251340" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/25/ruong-hoang-2-1.JPG" style="background-color: #ffffcc; border-style: solid; border-width: 0px; height: 241px; width: 200px;" /><br />
<div style="text-align: right;">
<i>Anh <b>Nguyễn Tiến Hưng </b>(ảnh), Chủ tịch xã Phù
Ninh, không phải ngẫm ngợi lâu trước câu hỏi tại sao bỏ ruộng của tôi mà
trả lời thẳng: “Để ruộng không là lựa chọn của người dân. Bỏ một đồng
chi phí ra mà không thu nổi một đồng về thì có ép cũng chẳng thể được.
Người dân đã đúng! Nếu cứ bắt cấy tiếp vụ mùa thì chẳng khác nào gieo nợ
cho họ”.</i></div>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
Nhưng bao công sức bỏ ra lại không được trời thương. Vụ mùa đó khi dân
vừa cấy nước đã ngập băng đồng phải gieo lại mạ, khi lúa đang chuẩn bị
trổ bão tố lại kéo về. Cuối vụ, nhiều nhà không được nổi một cọng rơm
còn phổ biến năng suất chỉ rơi vào cỡ 70-80 kg/sào. 2 sào cấy cố của nhà
Chủ tịch xã thu được 1,5 tạ thóc, tính ra lỗ mất gần 200.000đ còn toàn
dân vụ đó lỗ khoảng 200-300 triệu. Vậy là bỏ, bỏ trắng hết! <br />
<br />
Mấy năm đầu bởi Phù Ninh bỏ hết vụ mùa, Huyện ủy, Ủy ban huyện giục giã
rất căng, xếp loại Đảng bộ không bao giờ lọt vào vòng khen thưởng.
Nhưng giờ mọi thứ đã dần nguôi vì đã quen. Anh Nguyễn Tiến Hưng, Chủ
tịch xã Phù Ninh, phân tích: Xưa không có công ăn việc làm nên phải bám
vào đồng ruộng, phải tận dụng trâu bò lấy sức kéo, lấy phân.<br />
<br />
Ngày nay có quá nhiều công việc để cho nông dân lựa chọn. Làm ruộng giờ
hầu hết các công đoạn đều đi thuê, chi phí sản xuất cao, giá thóc gạo
lại rẻ nên họ bỏ luôn vụ mùa.<br />
<br />
Vụ xuân cỡ 10 năm nay tuy vẫn cấy nhưng gần như không còn ai đeo bình
đi phun thuốc trừ sâu nữa bởi sợ độc hại, ngay cả rau màu cũng thế…Lao
động đi hết, đến mùa gặt toàn thuê dân ở nơi khác, có lúc gấp quá còn
phải nhờ cả đơn vị bộ đội gần đó giúp một tay.<br />
<h1>
</h1>
<b><br />Chẳng lăn tăn an ninh lương thực</b><br />
Bỏ vụ mùa 100% nhưng vụ xuân Phù Ninh lại cấy hơn 100% diện tích bởi
một số mượn thêm được những thửa ruộng giáp ranh của người dân xã An Đạo
kề bên, ngại cấy vì quá xa làng.<br />
<br />
Như nhà anh Chủ tịch xã cấy 4 sào lúa xuân thu được 1 tấn thóc cộng với
để lại gốc rạ cho lúa chét tái sinh 30 ngày sau thu tiếp được 2 tạ nữa.
4 khẩu trong gia đình anh cùng với đàn gà nuôi ăn mãi cũng chưa hết
được. Đó là chuyện lương thực của một nhà, còn của ngàn gia đình trong
xã thì sao, tôi hỏi.<br />
<br />
Anh Hưng đưa cho tôi bài giải đã có sẵn ở trong đầu mình: Bỏ vụ mùa nên
tổng lượng thóc và ngô của Phù Ninh giờ chỉ còn khoảng 1.400 tấn/năm
hụt so với trước đây chừng 200 tấn. Tuy thế, vẫn còn thừa để nuôi 4.600
khẩu nông nghiệp của xã với định mức trung bình 2,6 tạ/người/năm<br />
.<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251330" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/25/ruong-hoang-1-1.JPG" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Nhờ có bà con bỏ ruộng mà anh Khôi mượn được 9 ha để thả cá vụ.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Chất lượng cuộc sống tăng lên, 200 tấn thóc thiếu so với trước đây khi
còn cấy vụ mùa suy cho cùng cũng chỉ bằng giá trị của một căn nhà trung
bình trong làng, cỡ 1,2 tỉ. Ở quê tôi giờ toàn người già với trẻ con,
chỉ ngày chủ nhật mới thấy bóng thanh niên.<br />
<br />
Bởi thế mọi lịch họp hành, mọi đám cưới cũng phải bố trí vào ngày đó.
Còn đột xuất như đám ma thì trưởng khu phải đánh kẻng lên để tập hợp mấy
ông trung niên đến mà khiêng giúp…<br />
<br />
Từ hồi toàn dân không chịu cấy vụ mùa nữa, đại lý vật tư nông nghiệp
cấp làng của ông Nguyễn Xuân Thị ở khu 12 ngoài bán phân còn trưng lên
tấm biển thu mua đồng nát để kiếm thêm đồng ra, đồng vào.<br />
<br />
Trước đây mỗi khi vào vụ, ông bán phân theo bao, tháng cũng được khoảng
1-2 tấn các loại, giờ dân chỉ mua lẻ theo cân về bón rau, tháng bán
được có 2-3 tạ.<br />
<br />
Hỏi chuyện ruộng đồng, ông vui vẻ mà rằng: “Bài toán lợi ích cả thôi.
Vụ xuân cấy đủ ăn cả năm rồi, vụ mùa cố cấy làm gì khi sâu bệnh nhiều,
có năm không được gặt mà phải đi ngắt từng bông, chẳng hiệu quả bằng để
lúa tái sinh? Như nhà tôi 3 người cấy một vụ đã thừa ăn rồi…”.<br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251332" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/25/ruong-hoang-4-1.JPG" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Đại lý vật tư nông nghiệp của ông Nguyễn Xuân Thị ở khu 12 giờ thu mua cả đồng nát.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Toàn dân bỏ vụ mùa tạo điều kiện thuận lợi cho một số nhà mượn lại
ruộng để thả cá vụ. Phù Ninh có khoảng 10 mô hình như thế với tổng diện
tích khoảng 40 ha, số khác thì chuyển đổi sang trồng màu nên thực tế
đồng hoang không làm gì chỉ rơi vào chừng 40 ha.<br />
<br />
Anh Khuất Ngọc Khôi - Chủ nhân của hồ cá rộng tới 9 ha ở cánh đồng
Chiềng - là một ví dụ tiêu biểu về sự thích ứng với ruộng hoang. Trước
đây, ở vụ mùa 1/3 cánh đồng này vẫn còn cấy, nhưng giờ đến vụ, đợi chừng
100 hộ gặt rồi thu lúa chét xong là anh mượn lại ruộng, chặn để trữ
nước và thả những con cá giống có trọng lượng 1-2 kg xuống.<br />
<br />
Nước được dâng từ từ để ruộng thấp ngập trước, khi cá ăn hết lúa tái
sinh, sâu bọ rồi mới dâng nước lên, ngập ruộng cao. Cuối năm anh chỉ
việc tháo cạn nước là thu hoạch. Trung bình kiếm được khoảng 150 triệu,
sau khi trừ hết chi phí giống 60 triệu còn lãi khoảng 80-90 triệu. Khỏe
re!<br />
<br />
Người dân khi cho mượn ruộng kiểu này cũng thích bởi nếu bỏ hoang thì
đến vụ xuân phải rẫy cỏ, làm đất rất vất vả còn thu hoạch cá xong chỉ
việc cào là có thể cấy ngay, hơn thế đất lại tốt hơn vì có nhiều mùn bã.
Bờ bao thì trước khi cho mượn dân đã đóng mấy cái cọc tre để làm mốc,
sau khi nhận lại chỗ nào bị sạt lở be lại một chút là xong.<br />
<br />
<b>Loay hoay giải "bài toán" bỏ ruộng</b>
<br />
<h3>
</h3>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251333" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/25/ruong-hoang-6-1.JPG" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Lũ trâu vầy bùn trên cánh đồng bỏ hoang ở xã Phù Ninh.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
Ngoài Phù Ninh, bỏ vụ mùa còn xảy ra nhiều ở các xã Phú Lộc, Phú
Nham…trong đó có những nơi 100% diện tích. Bởi thế, trước mỗi mùa vụ,
Huyện ủy đều phải ra nghị quyết chỉ đạo chống bỏ nhưng cũng khó vì xu
thế giống như một bánh xe lịch sử đang quay nhanh. Hơn thế, theo quy
định về điều kiện để hỗ trợ vật tư, giống phải là phải liền vùng, liền
khoảnh có diện tích từ 10 ha mà ruộng hoang thì bà con toàn bỏ kiểu xôi
đỗ, chẳng ai thèm nhận cấy.<br />
<br />
Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT Phù Ninh, anh Hán Trung Kết cho hay,
kế hoạch vụ này huyện cấy 1.175 ha nhưng mới thực hiện được khoảng 800
ha, bỏ chừng 30%.<br />
<br />
Diện tích 30% này cũng không hẳn bỏ hết mà một số được tận dụng để làm
lúa tái sinh theo công thức: Gặt lúa bằng tay để tránh nát gốc rạ, quãi
5-7 kg NPK, 2-3 kg đạm rồi cắm cái biển cấm thả trâu bò, đợi 30 ngày sau
thu hoạch lúa tái sinh (lúa chét). Với năng suất chừng 50 kg/sào nhân
với giá 6.000đ/kg (do tỷ lệ hao hụt cao nên lúa tái sinh có giá bán rẻ
hơn lúa cấy-PV) được 300.000đ, trừ chi phí phân mất 40.000đ, gặt mất 1
công 160.000đ, còn lãi được 100.000đ.<br />
<br />
Trong khi đó nếu cấy lúa mùa, cày bừa mất 200.000đ, giống 30.000đ, cấy
300.000đ, phân 100.000đ, thuốc 100.000đ, công phun 4-5 lần 100.000đ, thu
hoạch 300.000đ… Phần thu được 1,7-1,8 tạ/sào nhân với giá 7.000đ/kg
được khoảng 1,25 triệu, sẽ là lỗ nếu phải đi thuê nhiều công đoạn.<br />
<br />
3-4 năm về trước, khi tình trạng bỏ ruộng hoang bắt đầu loang ra, tỉnh
Phú Thọ đã chỉ đạo Sở Nông nghiệp và PTNT Phú Thọ thành lập đoàn công
tác đi các huyện để rà soát, có biện pháp kìm chế. Nhưng chỉ hãm được
tốc độ của “đoàn tàu” bỏ ruộng một chút rồi lại lao dốc tiếp.<br />
<br />
Lúc đầu diện tích bỏ vụ mùa vào khoảng 1.000 ha, chủ yếu thuộc các chân
đất xấu, trũng cấy lúa bấp bênh, cao quá nước lúc có lúc không hoặc xen
kẹt ven đồi, chuột bọ nhiều khi hay quấy phá.<br />
<br />
Giờ thì ngay cả những chỗ dễ làm, đất tốt dân cũng bắt đầu bỏ. Theo kế
hoạch vụ này tỉnh cấy 29.500 ha nhưng ước chỉ đạt khoảng 28.000 ha, để
không chừng trên dưới 1.500 ha trong đó những huyện, thị bỏ nhiều gồm
Thị xã Phú thọ, Thanh Thủy, Phù Ninh…, không ít diện tích đã bỏ liền
hai, ba vụ.<br />
Một cán bộ nông nghiệp của tỉnh này phân tích với tôi rằng: Chỉ đạo
chống bỏ ruộng bằng mệnh lệnh hành chính là rất khó vì ruộng đã giao cho
dân rồi, không còn như thời hợp tác xã.<br />
<br />
Chuyện bỏ ruộng có hai mặt. Mặt tích cực là chứng tỏ dân đã có tư duy
kinh tế, tính đến yếu tố hiệu quả của sản xuất chứ không còn cấy bằng
mọi giá, nó thúc đẩy cho việc phải thay đổi cơ cấu cây trồng. Không chỉ
có thế, bỏ ruộng theo vụ (chủ yếu là vụ mùa) còn cắt đứt quá trình sinh
trưởng của sâu bệnh, lượng thóc thu từ lúa chét (lúa tái sinh) có khi
còn lãi hơn là cấy tiếp vụ mùa. Còn mặt tiêu cực là dân bỏ nhưng không
trả lại đất, không cho mượn, không cho thuê, không muốn bán nên những
người có tâm huyết không có cơ hội mà tích tụ. Hệ thống thủy lợi bị bỏ
lãng phí cả vụ mùa lẫn vụ đông.<br />
<br />
Thêm vào đó ruộng hoang là nơi chứa chấp chuột để chúng tràn sang các
thưa ruộng giáp ranh còn cấy để cắn phá. Tình trạng dân tự phát bỏ ruộng
đã phá vỡ quy hoạch sản xuất lúa của cả tỉnh bởi theo dự kiến năm 2020
diện tích lúa hai vụ của Phú Thọ khoảng 65-66.000 ha nhưng hiện nay đã ở
mức dưới ngưỡng và còn bỏ xa trong tương lai.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<i>Ngày 18/6/2019 UBND tỉnh Phú Thọ ra văn bản số 2671 trong đó
ghi rõ: “Trong nhiều năm qua, vụ mùa, vụ đông là các vụ sản xuất quan
trọng, góp phần giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho các hộ nông dân,
mang lại hiệu quả kinh tế cao…Tuy nhiên trong 2-3 năm trở lại đây tình trạng người dân bỏ
ruộng ngày càng nhiều, diện tích cây vụ đông có xu hướng ngày càng giảm
nguyên nhân do sản xuất vụ mùa nhiều sâu bệnh, hiệu quả không cao, sản
xuất vụ đông nhỏ lẻ, tích tụ đất đai khó…Để phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu kế hoạch sản xuất vụ mùa,
vụ đông và cả năm 2019, bù đắp cho ngành chăn nuôi đang bị ảnh hưởng do
dịch tả lợn châu Phi… Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Giám đốc Sở NN và PTNT, thủ trưởng
các sở, ngành có liên quan, Chủ tịch UBND các huyện, thành, thị quan tâm
chỉ đạo…”.</i><br />
<br />
<b>[Bài IV] Xã có 155 lá đơn xin trả lại ruộng</b><span class="nn-time-post"><a href="https://nongnghiep.vn/hai-sac-thai-cua-ruong-hoang-bai-iv-xa-co-155-la-don-xin-tra-lai-ruong-post246111.html">Báo Nông nghiệp Việt Nam 26/07/2019, 08:01 (GMT+7)</a></span>
<br />
<br />
Năm 2013 Báo Nông nghiệp Việt Nam tiên phong viết về nông dân huyện
Thanh Miện, tỉnh Hải Dương làm đơn xin trả lại ruộng. Vừa qua tôi mới
hay một xã ở tỉnh Thái Bình có tới 155 lá đơn xin trả lại ruộng, lá đầu
tiên viết cách đây đúng 15 năm.<br />
<br />
<img border="0" id="251456" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/25/tra-ruong-ruong-hoang-3-1.JPG" /><br />
<br />
Những lá đơn đầu tiên xin trả lại ruộng của người dân xã Hòa Bình, viết cách đây đã 15 năm.<br />
<br />
Ông Vũ Đình Mầm - cựu cán bộ địa chính xã Hòa Bình (huyện Kiến Xương,
tỉnh Thái Bình) giở chiếc túi mở cho tôi xem chồng đơn dày cộm. Cái đánh
máy, cái viết tay trên giấy học trò. Mấy lá đầu tiên nét chữ siêu vẹo như những luống cày vụng đã nhòe mờ đi
còn mấy lá gần đây vẫn còn thơm mùi mực mới. Tôi cùng hai cán bộ nông
nghiệp đếm một hồi lâu mới thống nhất chốt ở con số 155 lá đơn. Hộ ít
trả lại vài miếng còn hộ nhiều trả lại tới 9 sào.<br />
<br />
Hầu như tháng nào ông Mầm cũng nhận được những lá đơn như vậy cho đến
tận gần đây. Để tăng thêm sức nặng, phần cuối nhiều lá đơn còn chua thêm
dòng chữ: “Nếu về sau Nhà nước có lấy đất với mục đích gì tôi cũng
không có ý kiến”.<br />
<br />
Thực tế vừa rồi ở Hòa Bình quy hoạch một khu dân cư khoảng 1,5 ha có
lấy vào diện tích của những hộ dân đã viết đơn trả lại ruộng nhưng không
ai đòi hỏi quyền lợi gì. Dù tiền đền bù ở đây đang vào khoảng 38 triệu
đồng/sào cộng thêm một số khoản hỗ trợ khác. Dù xã vẫn còn chừng 2% hộ
thuộc diện nghèo.<br />
<br />
Có hai loại đối tượng không cấy, thứ nhất viết đơn xin trả lại, thứ hai
chỉ bỏ không. Lúc đầu, người ta trả lại một phần diện tích, phần lớn là
chỗ đất bạc màu, trũng hay ngập úng hoặc cao hay thiếu nước.<br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251457" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/25/tra-ruong-ruong-hoang-4-1.JPG" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Cấy tay, giờ đây đã rất nhiều người bỏ.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Vài năm gần đây, ruộng tốt, nằm sát chân đường rộng thênh thang vẫn cứ
nằng nặc trả, mà trả lại bằng hết. Lúc đầu, đối tượng trả lại là người
già hoặc ốm thì giờ đây theo ông Mầm ước đến 60-70% trả ruộng là người
trẻ, khỏe để đi làm công nhân hay làm ngoài. Con cái cũng không còn cấy
hộ bố mẹ nữa mà chỉ muốn cất khỏi gánh nặng ruộng đồng. <br />
<br />
Tổng diện tích làm đơn xin trả lại ruộng của xã khoảng trên dưới 20 ha
nằm rải rác khắp xứ đồng. Những lá đơn đầu tiên năm 2004 viết bởi dân
thôn Nam Tiền nhưng hiện nay viết nhiều lại thuộc về thôn Việt Hưng. Lẽ
thường, có người chán phải có kẻ thèm nhưng suốt 15 năm trời nhận 155
đơn xin trả lại ruộng ông Mầm khẳng định chẳng nhận một đơn nào xin
ruộng cả. <br />
<br />
<b>Tại sao là Hòa Bình?</b><br />
<br />
<h3>
</h3>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251458" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/25/tra-ruong-ruong-hoang-5-1.JPG" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img">Một người dân đi qua cánh đồng bị bỏ hoang.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
Nhiều xã của Thái Bình bỏ ruộng nhưng tại sao lại chỉ có Hòa Bình xuất
hiện đơn xin trả lại ruộng? Tôi hỏi một cán bộ nông nghiệp đi cùng thì
chị trả lời do lãnh đạo xã này mấy nhiệm kỳ trước muốn quản lý thật chặt
chẽ đất đai, lãnh đạo về sau cứ thế mà tiếp nối khiến cho dân quen nề,
quen nếp: “Đó là một điều rất tốt để có thể rút đất của người chán ra,
kết nối với nhu cầu của người thèm”.<br />
Còn ông Mai Văn Vinh, Giám đốc HTX Dịch vụ Nông nghiệp Hòa Bình, thì
giải thích: Tất cả những người không có nhu cầu cấy ruộng cần phải viết
đơn để chính quyền tổng hợp lại, tạo điều kiện cho các cá nhân khác có
nhu cầu nhận đất yên tâm cải tạo, không lo bị đòi lại giữa chừng.<br />
<br />
<table align="right" cellpadding="10" cellspacing="10" style="margin: 0pt auto; width: 220px;">
<tbody>
<tr>
<td style="background-color: #cccccc;">Theo thống kê của Phòng Nông nghiệp Kiến Xương vụ xuân năm ngoái
huyện bỏ 108 ha, vụ mùa bỏ 129 ha… Còn vụ mùa năm nay ước lượng diện
tích bỏ cũng tương tự, tập trung ở các xã An Bồi, Bình Minh, Hòa Bình,
Thanh Nê, Vũ An, Vũ Quý… trong đó có nhiều ha bỏ hẳn. Toàn tỉnh Thái
Bình vụ xuân 2018 bỏ hoang 490 ha tập trung ở Quỳnh Phụ, Kiến Xương,
Đông Hưng, Thái Thụy…</td>
</tr>
</tbody>
</table>
Ai mà không có đơn trả lại, vẫn coi như là đang cấy, vẫn phải đóng 3
khoản dịch vụ bắt buộc của HTX gồm thủy nông 13,5 kg thóc/sào/năm (thủy
lợi phí đã được miễn nhưng đây là để duy tu hệ thống, tưới, tiêu nước
vào ruộng-PV), khoa học kỹ thuật 1 kg thóc/sào/năm, bảo vệ thực vật 1,5
kg thóc/sào/năm. <br />
<br />
Sau khi có diện tích bị trả lại, trưởng thôn được mời lên để bố trí
dồn đổi lại một chỗ nếu có thể. Chuẩn bị vào vụ mới, loa các thôn lại
ra rả thông báo ai có nhu cầu nhận ruộng thì đăng ký nhưng chẳng có ai
hồi đáp. Điều này khác hẳn với không khí của một thời chưa xa, hồi chia
đất năm 1993, khi ruộng đồng và nông dân là một thực thể không thể tách
biệt…<br />
<br />
Xưa muốn đi làm công nhân phải rời làng lên thành phố, giờ chẳng phải
đi đâu, công ty, nhà máy đã về ngay giữa làng. Sáng ăn cơm nhà rồi đi
làm, trưa tranh thủ về ăn cơm nhà rồi đi làm tiếp, chiều lại về nấu
nướng cho kịp bữa tối để ăn xong còn ghé mắt xem con cái học hành. Mỗi
tháng đút túi 5-6 triệu, chẳng rủi ro giông gió, được mùa mất giá như
làm nông thì sao lại không chọn?
<br />
<br />
<b>Kẻ "lạ" về làng</b><br />
<br />
<h3>
</h3>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251454" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/25/tra-ruong-ruong-hoang-1-1.JPG" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Chị Xá bên những thửa ruộng hoang ở xã Hòa Bình.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Những lúc đi chỉ đạo dịch bệnh, chị Nguyễn Thị Xá cán bộ Chi cục Trồng
trọt và Bảo vệ Thực vật tỉnh Thái Bình thấy xót cho những cánh đồng lau
sậy ở xã Hòa Bình. Chị mơ ước khi về hưu sẽ hồi sinh, biến chúng thành cánh đồng lúa chín
vàng. Vậy là trước khi cầm sổ hưu, chị đến đặt vấn đề với xã xin mượn
đất. Dù khá ngạc nhiên nhưng địa phương vẫn ủng hộ hết lòng về mọi thủ
tục. <br />
<br />
Trên cánh đồng hoang đó, diện tích thuộc những hộ làm đơn xin trả lại
ruộng thì không vấn đề gì nhưng của khoảng 100 hộ không có đơn lại khá
phức tạp. Thôn phải tổ chức họp để chị Xá gặp gỡ từng người xin chữ ký
suốt từ tháng 10 đến tháng 12 năm 2018 mới xong. Tất cả được hơn 10 ha,
tương đối liền vùng, liền khoảnh. Lúc này, khó khăn không ở dưới thôn xã
nữa mà đến từ phía sau lưng, gia đình chị.<br />
<br />
Hay tin vợ mượn đất khai hoang, lo cho sức vóc đã không lấy gì làm khỏe
của chị, người chồng lập tức triệu tập ngay hai đứa con trên Hà Nội về
họp mặt gia đình và tuyên bố: Nếu mẹ chúng mày không từ bỏ chuyện mượn
ruộng thì sau này đừng trách bố...<br />
<br />
Đến nước này, chị chỉ còn mỗi nước van xin: “Biến cánh đồng cỏ dại
thành cánh đồng lúa chín vàng là ước nguyện của cả đời em. Có gì chỉ
mong anh giúp đỡ em về mặt tinh thần mà thôi”. Mềm lòng trước sự tha
thiết ấy, người chồng đành gật đầu nhưng chỉ cho chị thời hạn một vụ
trong khi hợp đồng mượn ruộng lại kéo dài tới 5 năm.<br />
<br />
Lúc đầu máy cắt cỏ xuống làm nhưng lau sậy ken dày tầng tầng, lớp lớp
cao gấp rưỡi, gấp đôi thân người, chuột bọ làm ổ lúc nhúc bên trong
khiến lưỡi cưa không thể quay nổi. Vậy là chị phải thuê máy có công suất
lớn hơn, cắt từng đoạn lau sậy một rồi lôi dần ra. Cắt xong đến đâu,
cho máy cày xuống nhưng nó cứ hộc lên như thú dữ, khói phun mịt mù mà
chỉ nhúc nhích được chút ít vì rễ cây kết lại dày như những tấm đệm, vơ
lại, chất từng đống to như đụn rạ.<br />
<br />
Khó khăn nào đâu đã hết, làm đất xong cấy lúa xuống cây mạ cứ vàng như
bị luộc vì ngộ độc hữu cơ phải phun chế phẩm vi sinh để xử lý. Rồi úng
ngập phải mua mạ cấy dặm, rồi chuột bọ từ các gò hoang xung quanh ồ ạt
tràn xuống…<br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251459" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/25/tra-ruong-ruong-hoang-6-1.JPG" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Chị Xá ngập người trong thửa ruộng hoang mọc đầy lau sậy ở xã Hòa Bình.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Đợt mẹ chị ốm nặng, bệnh viện trả về, phải đưa sang cấp cứu ở một bệnh
viện khác, thấy vợ cứ cầm điện thoại gọi mua mạ, chỉ đạo cấy, chỉ đạo
phun anh chồng đã nóng mắt bảo: “Chẳng lẽ lại đập cái điện thoại đi”.
Chị phải vội vã phân bua: “Nếu bây giờ bỏ ruộng mà cứu được mẹ thì em bỏ
ngay nhưng em không phải là bác sĩ. Là kỹ sư em có thể cứu được lúa anh
à…”.<br />
<br />
Khó khăn chồng chất khó khăn khiến chị nhiều phen ngồi khóc tu tu giữa
cánh đồng nhưng rồi lại tự động viên mình. Làm ngày làm đêm, đến tối 29
Tết người ta vẫn còn thấy bóng chị ở ngoài ruộng, sáng mồng 3 Tết lại
đến tiếp. Chị làm bởi tình yêu ruộng đồng, bởi suy nghĩ mình là cán bộ
chỉ đạo nông nghiệp mà thất bại thì dân sẽ cười chê.<br />
<br />
Sau bao “giông gió”, vụ đầu tiên chị xuất được trên 30 tấn lúa giống
cho một công ty, thu hơn 200 triệu đồng, trừ chi phí cũng lãi khoảng
30-40 triệu. Đến lúc này, chồng chị liền nhắc lại lời hứa lúc nào. Tiếc
đứt ruộng bởi khai hoang là công đoạn khó nhọc nhất, tốn kém nhất, bao
mồ hôi, nước mắt đã vượt qua vụ đầu thì những vụ sau chỉ việc đều đặn
sản xuất rồi thu lời thế mà chị vẫn phải chuyển nhượng ruộng cho một
người khác…<br />
<br />
<b>Ông <i>Trần Mạnh Báo</i> - Chủ tịch Tập đoàn ThaiBinh Seed: Tôi thấy chuyện bỏ ruộng có nhiều yếu tố tích cực</b><br />
Ngày nay người nông dân vẫn ở nông thôn nhưng không còn thiết tha
với đồng ruộng và con trâu, cái cày. Tuy nhiên, không phải lo lắng về
việc họ bỏ ruộng. Điều đó chứng tỏ đời sống nông dân đã thay đổi, đã tốt
hơn, không phải lo nồi cơm đầy vơi nữa. Đó là tất yếu của sự phát triển
xã hội ở nông thôn, chứng tỏ kinh tế ở khu vực này đã thay đổi về bản
chất. <br />
<br />
Tôi tin rằng đến một lúc nào đó vấn đề sẽ được giải quyết bằng cách
chuyển giao lại đất của những hộ bỏ ruộng sang cho các hộ yêu ruộng.
Lao động trong nông nghiệp sẽ ít đi nhưng ruộng đất sẽ lớn lên, phù hợp
để tổ chức lại sản xuất. <br />
<br />
Đừng sợ tích tụ đất đai sẽ hình thành địa chủ bởi vì ngày xưa địa
chủ đi cùng sự bần cùng hóa người nghèo, bóc lột bằng cách cho thuê để
lấy địa tô cao. Còn ngày nay Nhà nước làm sao để kiểu bóc lột đó có ngóc
đầu lên được? Sự tích tụ đất đai vì thế chỉ là tổ chức lại sản xuất mà
thôi. <br />
<br />
Tất cả những gì đang diễn ra ở Việt Nam cũng từng diễn ra trên thế
giới. Hai năm trước, tôi có dịp sang Mỹ, được cán bộ khuyến nông của
trường Đại học Missouri dẫn đi thăm một doanh nghiệp nông nghiệp. Gia
đình này đã 5 đời làm nông nghiệp, hiện trở thành một công ty nông
nghiệp có 600 ha đất nhưng chỉ cần 4 người làm. Mọi người trong gia
đình làm và hưởng lương theo kết quả làm việc của mình, được chia cổ tức
theo cổ phần. Việc hình thành công ty này bắt đầu từ tích tụ đất. <br />
<br />
Sau khi kinh tế phát triển, những người nông dân không muốn làm
nông nghiệp đã vào thành phố ở và bán ruộng cho những người thích làm
nông nghiệp ở lại sản xuất, kinh doanh và chuyển thành doanh nhân nông
nghiệp. <br />
<br />
Do có diện tích rất lớn nên sản xuất ở đây được cơ giới hoá toàn bộ
từ làm đất, tưới nước, phun thuốc trừ sâu, thu hoạch, chế biến đến bảo
quản theo một chu trình khép kín với những máy móc hiện đại và được ứng
dụng công nghệ mới nhất 4.0. Việc ra đời những công ty gia đình làm nông
nghiệp kiểu này ở Mỹ rất phổ biến.<br />
<br />
<br />
<b>[Bài V] Chuyện đồng ruộng với cựu Chủ tịch tỉnh sống ở giữa làng</b><br />
<br />
<span class="nn-time-post"><a href="https://nongnghiep.vn/hai-sac-thai-cua-ruong-hoang-bai-v-chuyen-dong-ruong-voi-cuu-chu-tich-tinh-song-o-giua-lang-post246256.html?fbclid=IwAR2Wbnbc63TE7q6WKPDyLNHnUpbXPyB_PLQMDg93vb1GjWATqRL1tQ-Fct0">Báo Nông nghiệp Việt Nam 29/07/2019, 12:10 (GMT+7)</a></span>
<br />
<br />
Khi biết ông chuẩn bị về hưu, có sửa sang lại căn nhà ở quê, một số
người quen khuyên: “Không sống được ở làng đâu, anh lên thành phố Vĩnh
Yên hoặc ra Hà Nội mà sống”. Ông chỉ cười. “Hết quan, hoàn dân”, lẽ đời
là thế nhưng giờ đây ít có quan chức to to nào lại về sống ở giữa làng…<br />
<br />
<b>Thước đo lòng dân</b><br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"><tbody>
<tr><td><br /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><h3>
</h3>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251890" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/29/chu-tich-tinh-vinh-phuc-1.jpg" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Ông Phùng Quang Hùng-cựu Chủ tịch Vĩnh Phúc. Ảnh tư liệu của<i> </i>Kiên Cường<i>.</i></td>
</tr>
</tbody>
</table>
Lời khuyên chân tình đó xuất phát từ thực tế một số lãnh đạo ở các
tỉnh, thành một thời “thét ra lửa” nhưng đến khi về hưu, nhà riêng còn
bị người đến quấy nhiễu, ném này nọ vào buộc phải chuyển đi. Từ tâm lý
khá phổ biến của dân ta bây giờ là rất chăm nghe đài, đọc báo, lướt mạng
xem hôm nay có… kỷ luật ai không. Vậy mà, làng đã là điểm tựa để ông
vượt qua những sóng gió trên trường đời mà điển hình nhất là vụ bị kỷ
luật cảnh cáo khi đã về hưu.<br />
<br />
Tôi ngẫm, suy cho cùng, thước đo đúng đắn nhất với cán bộ chính là lòng
dân. Về làng, lúc ông làm ấm trà với các cụ già, khi rít điếu thuốc
cùng với đám thanh niên, bận rộn nhưng vẫn sắp xếp đi ăn cỗ cưới hầu như
không sót nhà nào và cửa vườn luôn mở để đón lũ trẻ vào tập đá bóng.
Không gì vui bằng tiếng trẻ con cười giòn giữa một chiều hè lộng gió.
Lân la tôi hỏi lý do tại sao xã có hai sân vận động rộng thênh thang mà
lại đến đây để đá bóng, chúng hồn nhiên trả lời: “Chú không biết à? Sân
này cỏ rất êm lại có sẵn nước lạnh uống miễn phí, thỉnh thoảng còn được
cho ổi, khế, xoài nữa…”.<br />
Ông là Phùng Quang Hùng - cựu Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc hiện đang
sống ở giữa làng tại xã Hợp Thịnh, huyện Tam Dương nơi năm xưa từng giữ
chức chủ nhiệm hợp tác xã, nức tiếng cả miền Bắc với vụ ngô đông trên
nền đất ướt. Ngày hợp tác xã đón danh hiệu anh hùng lao động, lợn mổ
phát cho toàn dân mỗi nhà 1kg, rượu tưng bừng, sân vận động đặc kín
người nghe ca sĩ tận thủ đô về cầm micro biểu diễn. Vậy mà, giờ đây Hợp
Thịnh là xã đầu tiên trong huyện bỏ trắng vụ đông, vụ mùa cũng đang bỏ
tiếp, chung cảnh ngộ với nhiều tỉnh thành…<br />
<br />
<b>Vai trò lịch sử của khoán 10 đã hết</b><br />
<h3>
</h3>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251894" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/29/ruong-hoang-5-1.jpg" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Ruộng đồng manh mún nên thu nhập của nông dân vẫn bọt bèo.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Tôi “vào đề” luôn chuyện nông dân đang chán ngán ruộng đồng, ông trầm
giọng rằng chuyện đó không mới vì mười mấy năm trước khi còn làm Giám
đốc Sở Nông nghiệp và PTNT đã thấy manh nha. Bởi thế nên ông mới nghĩ
đến chuyện phải miễn thủy lợi phí cho nông dân bởi nếu không họ sẽ bỏ
tiếp: “Vướng mắc ghê lắm vì bỏ thủy lợi phí là chống lại các hợp tác xã
bởi đang có thu nhập tốt từ nguồn này. Tôi thuyết phục hội đồng nhân dân
tỉnh, chơi bài “khích tướng” với Bí thư, Chủ tịch tỉnh rằng miễn thủy
lợi phí không đáng bao nhiêu, tính ra chỉ mất hơn 30 tỉ mà dân ơn các
anh cả đời, mà Vĩnh Phúc trở thành địa phương đi tiên phong trong việc
này”.<br />
<br />
Nhận được sự chấp thuận từ bên trong, bên ngoài ông “đi đường ngầm” với
các chuyên gia, các lãnh đạo liên quan đến ngành thủy lợi, vòng cuối
cùng mới đến Bộ trưởng Bộ NN-PTNT lúc ấy, ông Cao Đức Phát.<br />
<br />
Tại cuộc họp, khi ông đề xuất ý kiến miễn thủy lợi phí ngay lập tức
nhiều đại biểu xúm lại phản đối rầm rầm vì bảo đang hội nhập WTO mà hỗ
trợ cho nông dân thế là vi phạm. Cũng may trước đấy ông đã cẩn trọng
giao cho cấp phó tìm hiểu nát nước các tài liệu xem thế giới này bao
nhiêu quốc gia tham gia WTO, bao nhiêu miễn, giảm thủy lợi phí. Châu Á
có Thái Lan, Malaysia còn Nga thì miễn một nửa… nên lúc đó mới tự tin
“cãi” lý: “Mấy nước đó có phải là WTO hay là WC? Sao họ lại miễn, giảm
được thủy lợi phí?”.<br />
<br />
Nhóm phản biện đang hăng hái bỗng thấy hớ đành phải ngồi im còn hội
trường được một mẻ cười ồ lên khoái trá. “Ông Phát bực lắm, ra giải lao
bảo với tôi rằng: “Anh Hùng làm thế này rối tinh, rối mù cả nước lên,
không có tiền thủy lợi phí thì lấy nguồn nào ra mà kiên cố hóa kênh
mương?”. Tôi trả lời: “Vĩnh Phúc kiên cố hóa xong rồi. Anh không gỡ
chuyện thủy lợi phí dân sẽ bỏ ruộng. Quê tôi bắt đầu bỏ ruộng. Thuế nhà
nước miễn hết rồi thì đóng thủy lợi phí là khoản đóng góp nặng nhất, 1
sào 20 kg/vụ, không miễn cho dân thì họ thu nhập cái gì?”.<br />
<br />
Ông Phát bảo: “Làm gì có chuyện dân bỏ ruộng?”. Vừa hay ông Đặng Kim
Sơn - Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược Nông nghiệp và PTNT ở
gần đó nghe thấy liền nhắc: “Có nhiều tỉnh đã bắt đầu bỏ ruộng rồi anh
ạ!”. Thấy thế ông Phát mới thôi, tôi tranh thủ nói luôn: “Cái chúng tôi
cần ở Bộ là sự ủng hộ còn kinh phí thì tỉnh lo được anh ạ”… Năm 2006
Vĩnh Phúc miễn thủy lợi phí toàn tỉnh thì đến 2008 Thủ tướng quyết định
miễn thủy lợi phí toàn quốc…”, ông Hùng hồi ức.<br />
<br />
Sau hơn 10 năm áp dụng, chính sách miễn thủy lợi phí có nhiều ý kiến
trái chiều bởi ý thức bảo vệ, duy tu công trình thủy lợi có kém đi.
Trước đây, khi chưa miễn việc quản lý, tu sửa mương máng thuộc trách
nhiệm của hợp tác xã nhưng từ hồi miễn đã giao cho các công ty thủy lợi,
đôi khi là quá xa tầm tay với của họ. Quản lý lỏng lẻo, phí duy tu thấp
dẫn tới hệ thống kênh mương xuống cấp, kêu lên trên cũng không được sửa
chữa ngay, không ít địa phương lâm vào tình trạng chưa mưa đã úng, chưa
nắng đã hạn.<br />
<br />
Thêm một điều quan trọng nữa, do kinh phí được ngân sách cấp bù nên
việc sử dụng khá lãng phí và không cân bằng. Những hộ dân ở đầu nguồn
thường có tâm lý sử dụng nước vô tội vạ trong khi các hộ dân ở cuối
nguồn hay lâm vào tình trạng thiếu nước.<br />
<br />
Tuy nhiên nói gì thì nói, miễn thủy lợi phí đã cất đi một chút gánh
nặng trên vai người nông dân trong bối cảnh khoảng cách thu nhập nông
nghiệp với các ngành nghề khác ngày càng rộng. Tôi nghĩ thế nhưng dằn
lòng không nói ra với ông bởi câu chuyện giữa chúng tôi đang trên đà hào
hứng…<br />
<br />
Tôi kể với ông về chuyện nông dân miền Bắc có những đặc tính rất đặc
biệt là chán ruộng, bỏ ruộng nhưng phần lớn không muốn “nhả” ra bởi hai
lý do chính: Đề phòng con cái lên thành phố làm ăn chẳng may sau này
thất nghiệp còn có chỗ mà quay lại; đề phòng các khu công nghiệp, khu đô
thị sau này mở rộng sẽ lấy vào ruộng còn được đền bù.<br />
<br />
Ông cười mà rằng: “Phải có quy hoạch lâu dài, vĩnh viễn cho đất, chỗ
nào làm khu đô thị, khu công nghiệp, chỗ nào trồng lúa thì người dân sẽ
thôi mong ngóng chuyện đền bù. Tuy nhiên, quy hoạch thì có nhưng lại
thường xuyên thay đổi nên đã phá vỡ lòng tin của người dân. Họ nghĩ lãnh
đạo đời này không làm khu công nghiệp, đô thị ở đó nhưng đời sau biết
đâu lãnh đạo khác lên lại thay đổi chính sách nên mình cứ giữ lại ruộng
để phòng thân.<br />
<br />
<table align="right" cellpadding="10" cellspacing="10" style="margin: 0pt auto; width: 220px;">
<tbody>
<tr>
<td style="background-color: #cccccc; text-align: right;"><span style="background-color: #cccccc; text-align: right;">Xã
Hợp Thịnh mấy tháng đầu năm mà đã xây gần trăm cái nhà, cái nào cũng
1-1,2 tỉ thậm chí 2 tỉ. Thứ nhất bởi họ có thu nhập đặc biệt là lớp trẻ
ra ngoài làm công ty rất biết cách tích cóp. Thứ nữa là tâm lý muốn bằng
anh, bằng em, bằng bạn, bằng bè, bằng hàng xóm. Tôi cũng thế, đến nhà
ai chúc Tết cũng xui họ làm nhà. Miền Bắc nói chung là khác miền Nam ở
điều đó! Tuy có nợ nần nhưng nông thôn vẫn có tiềm lực bởi vì bán ruộng,
bởi có đất giãn dân được phân với giá rẻ 200-300 triệu nhưng bán lại
cái là tiền tỉ.</span></td>
</tr>
</tbody>
</table>
Nông dân chán ruộng nhưng việc tích tụ đất đai hiện nay rất khó bởi
những người không có việc làm vẫn ở lại quê cấy tí ruộng lấy thóc ăn. Tư
duy đó không phải ngày một ngày hai là có thể mất đi được.<br />
<br />
Một hiện tượng khá phổ biến hiện nay là chỉ cấy vụ xuân, lấy ít thóc
sạch để ăn còn vụ mùa, vụ đông bỏ trắng. Còn chuyện con cái một khi đã
lên thành phố rồi về sau mà chẳng may thất nghiệp thì cũng sẽ chẳng quay
lại với đồng ruộng đâu bởi vì sợ lỗ, sợ vất vả. Bố mẹ có giao lại đất
chúng lại cho người khác thuê hoặc bán hết thôi…”.<br />
<br />
Người ta đang hi vọng chuyện dồn điền đổi thửa sẽ cải thiện được tình
trạng chán ruộng của nông dân? Tôi gợi mở. Ông lắc đầu rồi kể lại chuyện
năm 1997 Tỉnh ủy Vĩnh Phúc ra nghị quyết dồn ghép ruộng đất, lấy huyện
Vĩnh Tường làm thí điểm.<br />
<br />
Lúc ấy đang là Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy mới 42 tuổi ông đã một mình
một ý kiến phản đối rằng lòng dân đang không yên vì rất sợ chia lại
ruộng bởi bao năm khoán rồi, cứ năm nay ruộng này, năm sau ruộng khác.
Đến năm 1993 khi được chia đất lâu dài họ rất mừng, chăm lo hết sức cho
ruộng đồng, đổ nhiều công, nhiều phân bón xuống nên ngại phải chuyển
sang cho nhà khác.<br />
<br />
Thứ nữa năm 1988 nghị quyết 10 (Khoán 10) hợp tác xã rất mạnh, chủ
nhiệm là “vua” của địa phương, bao quát hết sân còn chủ tịch xã không là
gì cả. Hợp tác xã chỉ đạo việc chia ruộng lúc đó rất hợp với lòng dân
đang muốn bung hết ra sau thời bao cấp. Còn năm 1997, gió đã đổi chiều,
hợp tác teo tóp, chủ nhiệm hết quyền lực, chủ tịch ủy ban xã mới lên, ít
có kinh nghiệm nông nghiệp nên rón ra rón rén.<br />
<br />
“Mà suy cho cùng đổi kiểu đó cũng không có mấy ý nghĩa bởi thửa to cũng
chỉ là 2-3 sào. Những nhà đổi ruộng cũng chẳng có thu nhập gì hơn mà
chỉ là gọn vùng, gọn thửa tí nhưng lại mất công phải đi đổi chác, thủ
tục lằng nhằng nên dân không thích, thôn xã cũng ngại. Vất vả được cái
gì? Người chỉ đạo không có, người thực hiện không có, dân không đồng
tình thì chỉ có nước thất bại.<br />
<br />
Hai năm sau tổng kết, y như rằng Vĩnh Tường chỉ làm được 1/3 rồi chịu
chết. Bây giờ tình hình vẫn cứ như thế thôi. Vĩnh Phúc đã “bơm” nhiều
tiền cho dồn điền đổi thửa rồi vẫn chưa thành công. Theo tôi Nhà nước
không nên nhúng tay trực tiếp vào việc này mà chỉ cần có chính sách rồi
để sao cho người dân tự nguyện dồn đổi”, ông nhận định.<br />
<br />
Nông nghiệp miền Bắc kém vì không tích tụ được ruộng đất. Thời phong
kiến bao đất đai địa chủ lấy hết nên khi mới được chia ruộng nông dân
rất quý, giờ lại sinh chán. “Chúng ta đang lúng túng trong việc giải
quyết hậu Khoán 10 là ruộng đồng manh mún. Hơn nữa sản xuất nông nghiệp
thu nhập chẳng mấy, đụng vào đất đai là đụng vào phức tạp, ai sẽ làm
đây? Ta cứ nói sửa Luật Đất đai mà từ lâu có sửa được đâu?”, ông hỏi
ngược lại tôi.<br />
<br />
Mạch chuyện đang tuôn trào, ông khoát tay bảo: “Thôi ra ao câu cá, được
con nào tí còn có cái nấu cho mà ăn không thì đói”. Sau khi 3-4 con rô
phi to bằng chiếc dép được giật lên, giãy đành đạch trên bờ, vài nắm rau
trong vườn đã được vặt, câu chuyện giữa chúng tôi lại tiếp tục.<br />
<br />
<b>Doanh nghiệp phải là đầu tàu</b><br />
<h3>
</h3>
Tôi hỏi ông một chính sách đột phá cho khu vực tam nông tương tự như
Khoán 10 tiếp theo phải chăng là đến lúc phải có, ông lắc đầu…<br />
<br />
Tích tụ ruộng đất kiểu trang trại, gia trại, nông hộ theo hình dung của
ông sẽ chỉ chiếm một phần nhỏ còn phần chính phải là doanh nghiệp - yếu
tố quyết định cuộc chơi này bởi họ sống chết vì thương hiệu của mình.
Để khuyến khích, Nhà nước phải có chính sách cụ thể hóa về đất đai,
chuyển nhượng thì thế nào, cho thuê thì thế nào, bao nhiêu năm.<br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251891" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/29/ruong-hoang-1-1.jpg" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Anh nông dân đuổi theo con nghé mới tậu trên thửa ruộng hoang.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<table align="right" cellpadding="10" cellspacing="10" style="margin: 0pt auto; width: 220px;">
<tbody>
<tr>
<td style="background-color: #cccccc; text-align: right;"><span style="background-color: #cccccc; text-align: right;">Bán
ruộng giờ cũng không mấy ai mua, nếu có cũng phần lớn là nông dân ham
ham gom ít một nhưng sản xuất không ăn thua bởi kiến thức không có, vốn
không có, thị trường không có, tuổi tác lại cao. Vì thế vẫn phải doanh
nghiệp nhảy vào bởi họ có sẵn đầu ra, vốn và tư tưởng đổi mới</span></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Riêng với thuê phải có giấy tờ bảo lãnh kiểu bìa xanh, bìa tím hay bìa
vàng để xác nhận với thời gian cho thuê ít nhất từ 20 năm trở lên để
nông dân và doanh nghiệp cùng yên tâm. Một khi doanh nghiệp muốn thuê
trả mức giá gấp rưỡi, gấp đôi so với lợi nhuận từ việc trồng lúa, ruộng
đất sau khi hết thời gian vẫn là của mình thì làm sao dân lại không
hưởng ứng?<br />
<br />
“Hồi tôi còn làm Chủ tịch tỉnh, anh Phạm Nhật Vượng ở tập đoàn Vingroup
có liên lạc bảo đại ý rằng bạn bè xung quanh nhiều người đã chết vì ung
thư nên rất muốn được tham gia vào sản xuất nông nghiệp sạch.<br />
<br />
Tôi trả lời Vĩnh Phúc đang có diện tích đất nông nghiệp chừng 40.000ha
đấy. Anh Vượng mới bảo 40.000ha thì Vingroup thừa sức làm được, tới đây
sẽ xây dựng hệ thống siêu thị ở 63 tỉnh thành để đem nông sản sạch vào
trong đó bán…<br />
<br />
Tôi mới bàn hãy làm thử trước 500ha đã. Tuy anh Vượng không biết gì về
nông nghiệp cũng như chắc không biết gì về cả ô tô lẫn máy bay nhưng vẫn
cứ đầu tư vào bởi có kinh tế khắc sẽ có nhiều chuyên gia tìm đến giúp.
Đáng tiếc là hệ thống nhà lưới rất hiện đại của Vingroup ở Vĩnh Phúc
hiện nay không mở rộng thêm được là bao bởi vì vướng mắc nhiều thứ.”<br />
<br />
<table align="center" cellpadding="10" cellspacing="10" style="margin: 0pt auto; width: 480px;">
<tbody>
<tr>
<td style="background-color: #ffccff;">“Tại sao pháp luật cho phép sự chuyển nhượng đất nông nghiệp nhưng
lại không hình thành nên thị trường như chúng ta mong muốn? Là bởi người
hăng say làm ruộng giờ có ít. Thêm vào đó là trình độ nông dân còn
thấp. Suy cho cùng, thấp là đúng. Bao nhiêu năm sống trong bao cấp nên
lứa tuổi lớn thì sợ sệt, chậm đổi mới còn lớp trẻ thì phần lớn thoát ly
ra thành phố làm công nghiệp, dịch vụ. Cũng sẽ đến một lúc nào đó chúng
trở về nhưng chưa phải bây giờ. Quê tôi, kể cả dân miền núi vẫn chờ công
nghiệp vào lấy đất. Con cái đi công nhân hết, không chịu làm ruộng nữa
chỉ còn lại những người 40-50 tuổi trở lên. Chỉ gọi là có ít thóc đủ ăn
khỏi đong còn tiền thì tìm cái khác, làm công nghiệp, làm dịch vụ và làm
tất cả những nghề có thể nên vẫn cứ giữ ruộng”.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<h3>
</h3>
<b>Không có thực tiễn là dễ "ăn đòn"</b><br />
<br />
Bất cứ chính sách gì nếu không xuất phát từ thực tiễn chỉ như một cái
cây không có rễ, chẳng sớm thì muộn sẽ chết? Câu hỏi của tôi khiến ông
bật cười ha hả: “Tôi kể với anh một chuyện rằng, năm 2004, ngành nông
nghiệp họp tại Thái Bình để phát động phong trào xây dựng cánh đồng 50
triệu. Hội nghị rất lớn, ngồi bàn chủ tọa có tới 1 ủy viên Bộ Chính trị
và 4 ủy viên Trung ương gồm các ông Lê Huy Ngọ - Bộ trưởng Bộ NN-PTNT,
ông Nguyễn Đức Triều - Chủ tịch Hội Nông dân, ông Đinh Thế Huynh - Tổng
Biên tập Báo Nhân dân, ông Bùi Sĩ Tiếu - Bí thư Tỉnh ủy Thái Bình...
Cuộc họp đó người ta vẽ ra viễn cảnh quê hương cánh đồng 5 tấn thóc năm
xưa giờ sẽ là quê hương của cánh đồng 50 triệu.<br />
<br />
Toàn báo cáo điển hình nào là trồng thuốc lào 200 triệu/ha, trồng hoa
hồng 150 triệu/ha, rồi hoa nọ, rau kia. Phấn đấu xã 50 triệu, huyện 50
triệu, tỉnh 50 triệu, đảng bộ nào trong sạch vững mạnh phải có cánh đồng
50 triệu… Trưa hôm đó ông Trần Mạnh Báo - Tổng giám đốc Công ty giống
Thái Bình rủ tôi đi ăn cơm, mấy anh em có đôi chén, mặt phừng phừng mãi
1h30 mới về để kịp họp lúc 2h. Vừa vào đến cửa ông Lã Văn Lý lúc đó là
Chánh văn phòng Bộ NN-PTNT đã gọi toáng lên: “Hùng, Hùng, tôi tìm mãi mà
không thấy chú đâu? Ông Ngọ đang bắt tôi đi tìm chú để phát biểu”.<br />
<br />
Ngồi chưa nóng chỗ, tôi đã bị gọi lên. Tôi dẫn chứng, Vĩnh Phúc có
370ha hoa hồng của huyện Mê Linh 15 năm nay mà vẫn chỉ dừng lại ở 370ha,
không phát triển thêm được. Lúc đắt thì 10 bông bán được 1.000đ còn lúc
rẻ gần như là cho không. Thế mà bây giờ Thái Bình, Hải Dương mở ra
trồng hoa hồng khắp tỉnh thì bán cho ai? Thuốc lào đâu đâu cũng phát
triển thì để dân hút thay cơm à?<br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td><img border="0" id="251893" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/29/ruong-hoang-4-1.jpg" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img"><br />
Một người nông dân dừng tay nghỉ chốc lát khi đang khai hoang ruộng.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Tôi cũng nghe một số người dự buổi ngày hôm đó thuật lại, các chủ tọa
sau khi bị ông Hùng “quại” cho một thôi một hồi thì giật mình nghĩ lại.
Bí thư huyện Hưng Hà tỉnh Thái Bình hồi đó mới chân ướt chân ráo đi tham
quan mô hình trồng hoa hồng ở huyện Mê Linh về trồng có 20ha mà còn
đang “chết” nặng nên nghe thấy thế không lên phát biểu nữa. Còn lãnh đạo
Thái Bình lúc ra giải lao mới nhăn nhó bảo rằng: “Hôm nay chú dội nước
đá lên đầu anh rồi!”. Ông Hùng cười: “Em nói thật với anh, nói cái gì
cũng phải có thực tiễn kẻo mà ăn đòn đấy!”.<br />
<br />
Bởi ông nhớ năm 1992 khi còn là Phó Chủ tịch huyện Tam Dương đã cùng
với ông Trần Văn Đăng - Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phú cũ và mấy Bí thư huyện
nữa về Thái Bình học tập. Hồi ấy, ở Thái Bình người ta đang khoán sản 1
năm thu 1 sào tới 90kg thóc, trong đó 18kg chi riêng cho thuốc trừ sâu.
Lạ quá, ông mới hỏi thu nhiều thế thì lo được gì cho dân? Họ trả lời: Lo
phun thuốc định kỳ, trong đó phun trên mạ xuân hồi tháng chạp hết
3kg/sào, lúc thời tiết rét chẳng có sâu bệnh gì sống nổi cả.<br />
Xã ông hồi trước cũng có lạm thu như thế nhưng kể từ năm 1988 khi lên
làm Chủ nhiệm HTX Hợp Thịnh (huyện Tam Dương) thay vì tiếp tục thu
90kg/sào ông đã cắt xuống còn 60kg, rồi xuống 40kg, vụ cuối cùng chỉ còn
lại 17kg/sào. Nhận thấy càng thu nhiều dân lại càng chây ỳ không nộp,
một cái xã bé tí thế mà nợ tới 1.096 tấn thóc sản nên ông mới đề ra
chính sách ai đang nợ 1 tấn thóc sản chẳng hạn, nếu nộp luôn sẽ được trừ
ngay cho 7 tạ. Thấy hợp lý, dân tình ai cũng hồ hởi khiêng thóc đi nộp.<br />
<br />
Quay trở lại chuyện Thái Bình, thu nhiều khiến dân kiệt quệ ông mới
nhận định kiểu gì cũng có chuyện. Mấy năm sau dân Thái Bình “nổi lên”
thật. Sự kiện đã thức tỉnh Trung ương phải có những chính sách mới thích
hợp hơn, nâng cao chất lượng đời sống cho nông dân toàn quốc. Nhân
chuyện này, ông Trần Mạnh Báo - Tổng giám đốc Công ty giống Thái Bình
mới có mấy câu thơ dịp gặp ông Hùng rằng: “Thái Bình là đất ăn chơi/ Tay
gậy tay bị khắp nơi tung hoành/ Gậy Thái Bình đập tan tham nhũng/ Bị Thái
Bình làm sáng nội cương. Bao giờ đất nước ấm êm/ Nhân dân cả nước biết ơn
Thái Bình”…<br />
<br />
<b><b>[Bài VI]</b>: Sự thấp thỏm của những đại điền chủ kiểu mới<br /></b><span class="nn-time-post"><a href="https://nongnghiep.vn/hai-sac-thai-cua-ruong-hoang-bai-vi-su-thap-thom-cua-nhung-dai-dien-chu-kieu-moi-post246346.html">Báo Nông nghiệp Việt Nam 30/07/2019, 14:55 (GMT+7)</a></span>
<br />
<br />
Rút bớt nông dân ra khỏi nông nghiệp, khuyến khích tích tụ ruộng đất là
quy luật tất yếu để cho người nông dân cùng cánh đồng của họ lớn lên
trong cơ chế thị trường. Tuy nhiên, những đại điền chủ kiểu mới ấy vẫn
còn thấp thỏm bởi chưa có một chính sách nào “bảo hiểm” cho họ…<br /><br /><b>Máy bay đi phun thuốc</b><br /><br />
<h3>
</h3>
<div>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td>
<img border="0" id="252196" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/30/anh-34184247849-1.JPG" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img">
<br />Anh Trần Xuân Lưỡng kiểm tra khu gieo mạ khay </td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />Chiếc máy bay nhỏ gắn 4 cánh quạt bốc thẳng lên trên mặt ruộng, cách
ngọn cây lúa chừng 1m rồi nhả ra một luồng khí đều và căng như một dải
lụa. Trên bờ, người già, trẻ nhỏ và cả đám thanh niên vừa chăm chú dõi
mắt theo vừa chỉ trỏ, nói cười về chuyện lần đầu tiên được thấy trong
đời. Đó là cảnh máy bay đi phun thuốc trừ sâu trên khu ruộng nhà anh
Trần Xuân Lưỡng ở xã Quang Hưng, huyện Kiến Xương, tỉnh Thái Bình.<br /><br />
Với tốc độ 15 phút/1ha, vừa bay vừa nghỉ để đổ tiếp thuốc nên hơn 13ha
của anh chỉ cần nửa buổi là xong, thay cho 10 lao động phải vất vả đeo
bình phun đi mấy ngày ròng rã thân ngập trong hóa chất như trước. Mỗi vụ
2-3 lần máy bay của một công ty giống có trụ sở ở Bắc Giang lại về phun
thuốc thuê cho anh như vậy.<br /><br />
Vốn là một hàng xáo có hạng chuyên đi thu mua lúa trong vùng, tính anh
Lưỡng xởi lởi, dễ gần nên cứ tháng ba, ngày tám bà con hay tìm đến hỏi
vay tiền và hứa đến mùa sẽ trả bằng lúa. Nhưng rồi người trả, người
không, nợ lai rai qua nhiều vụ mà xét hoàn cảnh của ai khó khăn quá anh
cũng chẳng nỡ đòi riết. Cũng trong quá trình đi thu mua lúa ấy, thấy
cánh đồng Lò Gạch người bỏ không, người cho thuê kiểu “xôi đỗ”anh mới
quyết định thuê lại để cấy.<br /><br />
Tại cuộc họp của hai thôn có diện tích trên đồng Lò Gạch, anh thuyết
trình: “Thưa bà con, thay vì cho bà con vay tiền rồi đến vụ thu lại bằng
lúa kiểu mua lẻ như trước giờ đây tôi muốn chuyển sang được thuê ruộng
để đủ thóc cho hoạt động xay xát của mình, mong bà con ủng hộ cho”.<br /><br />
Thấy giá anh đề xuất hợp lý, ruộng đồng lại đang cấy vụ ăn, vụ thua
nên bà con nhất loạt gật đầu, ký tên vào hợp đồng. Tiếng là thời gian
thuê 15 năm nhưng có lẽ cũng là suốt đời họ bởi với giá 200.000
đ/sào/năm tính ra vẫn còn lãi hơn tự cấy mà lại nhàn hạ, ung dung không
lo gì giông gió.<br /><br />
Giai đoạn đầu anh tích tụ được 12,5ha, về sau thuê thêm 1ha nữa, đủ
rộng để quây vùng, chủ động tưới tiêu, làm lệch vụ với bà con phần để
tiện cách ly về thời gian cho lúa giống, phần để giảm giá thuê lao động
lúc cao trào.<br /><br />
Với 2 máy cấy, 2 máy làm đất, 1 máy gặt anh không chỉ dư sức làm hết
diện tích nhà mình mà còn có thể “ôm” thêm 10-20ha nữa nếu liền vùng,
liền thửa. Lãnh đạo nhiều xã hay các giám đốc hợp tác xã cứ chuẩn bị đến
vụ lại gọi điện cho anh đến nóng ran cả máy, bảo rằng có ruộng bà con
bỏ, mời đến cấy. Ngặt nỗi thửa hình chữ nhật, thửa hình thang, thửa hình
tam giác lại nằm rải rác khắp các xứ đồng nên dù muốn mở mang thêm diện
tích anh cũng đành bó tay…<br /><br /><b>Cái nhà kho bỗng thành tro bụi </b><br /><br />
<h3>
</h3>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td>
<img border="0" id="252194" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/30/anh-3618424847-1.JPG" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img">
<br />Vết tích cái nhà kho bị đốt trụi của anh Lưỡng<br /></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<table align="right" cellpadding="10" cellspacing="10" style="margin: 0pt auto; width: 220px;">
<tbody>
<tr>
<td style="background-color: #ffffcc;">
<div style="text-align: right;">
<em>“Nhà nước nên khuyến khích hỗ trợ người tích tụ đất tiền điện
để bơm lấy nước, tiêu nước, một phần tiền mua máy bay phun thuốc (giá
trị vài trăm triệu/cái-PV) như đang hỗ trợ với các loại máy móc nông
nghiệp khác” </em></div>
<div style="text-align: right;">
<em>Anh <strong>Trần Xuân Lưỡng</strong></em></div>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
Biết đoàn khách nào đến tham quan, xã, huyện cũng thường dẫn đến mô
hình của anh Lưỡng, tôi hỏi, có được hỗ trợ gì không? Anh chỉ cười buồn,
ngậm ngùi: Trừ năm 2017 lúa bị bệnh lùn sọc đen mất mùa 100% tôi được
hỗ trợ 12 triệu, ngoài ra không được một cái gì cả! Nước tưới hay tiêu
bà con kêu một tiếng với trưởng thôn là được đáp ứng ngay, đằng này tôi
phải tự túc hết. Ruộng dân cấy hợp tác xã phải mang máy bơm ra phục vụ,
ruộng của tôi phải tự mua máy bơm, tự kéo điện 3 pha ra. Viết đơn xin
được hỗ trợ điện cho thủy lợi huyện lại bảo về xã, xã lại bảo không nằm
trong đối tượng được. <br /><br />
Đường giao thông nội đồng nhỏ chỉ hơn 1m nhiều đoạn sạt lở mà không ai
nhòm ngó, tu bổ kể từ khi cho tôi thuê khiến ngay cả một cái xe lôi
cũng không vào nổi, viết đơn gửi lên xã xin đề nghị làm mãi cũng không
chấp nhận. Chỉ cách có một bờ thửa mà ruộng của dân được nhiều ưu ái còn
của tôi thì không thì bất công quá…”.<br />
Không chỉ thế, ở nông thôn không tránh khỏi hiện tượng ghen ăn, tức ở.
Tối ngày 26/12/2017 kho chứa vật tư nông nghiệp và dụng cụ sản xuất của
gia đình anh bỗng dưng bốc cháy, tổng thiệt hại lên đến hơn 100 triệu
đồng.Theo anh, công an có về xác minh hiện trường sau đó thông báo vụ
cháy không phải do chập điện mà là do có sự tác động từ bên ngoài. Tuy
nhiên từ đó đến nay vẫn không tìm ra thủ phạm.<br /><br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td>
<img border="0" id="252193" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/30/tran-xuan-luong-1.jpg" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img">
<br />Anh Lưỡng đang vận hành máy bơm nước.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />Ngày 9/4/2018 công an mời anh lên để cho biết tin tạm đình chỉ điều
tra.Trong lá đơn kêu cứu gửi UBND tỉnh Thái Bình, anh viết: “Là một nông
dân đi đầu trong phong trào tích tụ ruộng đất và sản xuất nông nghiệp
cánh đồng mẫu lớn, tôi phải vất vả đầu tư công sức và tiền của mới có
được cánh đồng như ngày hôm nay và cũng để làm gương cho bà con. Nhưng
bị kẻ xấu đốt cháy, làm hại gia đình, tôi không biết kêu ai…<br /><br />
Hiện giờ gia đình tôi rất lo sợ, nếu còn bị kẻ xấu làm hại thế này thì
tôi không có thể an tâm lao động, sản xuất được vì số tiền và công bỏ
ra để sản xuất 12ha ruộng quá nhiều… Các công ty tôi ký hợp đồng làm lúa
giống họ cũng rất ái ngại đầu tư…<br /><br />
Xin quý lãnh đạo thương đến người nông dân chân lấm, tay bùn, bán mặt
cho đất bán lưng cho trời, dầm mưa dãi nắng mà chẳng được là bao, nay
lại bị thiệt hại hết này, xin giúp gia đình tôi tìm ra thủ phạm để an
tâm tiếp tục sản xuất”.
<br /><br /><b>Đất đai như ... vịt đuổi đồng</b><br /><br />
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td>
<img border="0" id="252192" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/30/tran-thi-lanh-1.jpg" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img">
<br />Chân dung chị Lanh - người cấy nhiều lúa nhất nhì tỉnh Thái Bình</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />Chị Trần Thị Lanh - Trưởng thôn Giáo Nghĩa của xã Bình Minh kể, năm
2012 địa phương tiến hành dồn điền đổi thửa, mỗi hộ chỉ còn 1-2 thửa,
năm 2015 các công ty bắt đầu về tận làng mở xưởng đã lác đác thấy có
người chán ruộng, bỏ ruộng. Là chủ cơ sở sản xuất gạch, những ngày mùa,
công nhân của chị đồng loạt xin nghỉ để về cấy bằng tay, thu hoạch cũng
bằng tay, hầu hết công đoạn nặng nhọc đều bằng tay hết.<br />
<br />Thấy thế, chị mới sắm máy làm đất, máy gặt để làm dịch vụ, giải phóng
sức lao động cho bà con. Tuy nhiên, sau mỗi một vụ, các thôn bỏ ruộng
mỗi lúc một nhiều. Tiếc của chị đánh tiếng xin mượn để vỡ hoang, bà con
hay tin gọi cho tơi tới. Từ 5 sào phút chốc lên 5 mẫu là quá sức của gia
đình chị vì bà con bỏ ruộng mỗi mảnh một vùng, một cánh đồng...<br />
<br />Đầu tiên, chị thuyết phục các đồng nghiệp cùng là trưởng thôn ở trong
xã rằng: “Các bác cố gắng dồn bà con đang cấy vào một chỗ tốt, còn chỗ
xấu thì để em mượn, khi nào Nhà nước sờ đến thì em sẽ trả lại ruộng
ngay”.<br />
<br />Sau đó, các trưởng thôn họp dân lại để phổ biến: “Cô Lanh muốn mượn
ruộng hoang của làng ta để sản xuất nhưng ngặt nỗi toàn kiểu “xôi đỗ”,
khó làm nên bà con dồn đổi ruộng tốt, ruộng gần vào một chỗ để mình cấy,
còn ruộng xấu cũng dồn lại một chỗ để cô ấy cấy...”. Lời nói phải nhưng
người nghe, kẻ không nên mới có những thửa ruộng “hoa báo” nằm giữa
vùng canh tác của mình chị Lanh cũng đành phải chịu.<br />
<br />Có ruộng lớn ở 6 thôn,chị mạnh tay mua sắm máy móc với 2 máy cày, 1
máy gieo hạt, 20.000 khay mạ, 3 máy cấy 3 trong 1 vừa cấy, vừa phun, vừa
bón phân, 2 máy gặt đập liên hợp, 1 máy sấy công suất hơn 10 tấn/mẻ...
Cơ giới hóa đồng bộ giúp cho chị làm đất một lèo, cấy xong chỉ trong vài
buổi.<br /><br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td>
<img border="0" id="252199" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/30/anh-40184248638-1.JPG" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img">
<br />Máy cấy xuống đồng. Chị Lanh: “Mượn ruộng chẳng khác gì chăn vịt thả đồng”</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />Những thửa ruộng xen kẹt của dân bên trong không còn là bạn đồng cùng
các thửa ruộng của chị nữa vì bà con cấy tay chậm dẫn đến không cùng
trà, khi thu hoạch cũng thế, còn sót mỗi mình chưa kịp gặt, chuột bọ thi
nhau vào cắn phá. Bởi thế dần dà chủ của những thửa ruộng này cũng muốn
đổi đất để ra chỗ cấy riêng của những người vẫn còn nặng nghiệp nông
gia. <br /><br />
<table align="left" cellpadding="10" cellspacing="10" style="margin: 0pt auto; width: 220px;">
<tbody>
<tr>
<td style="background-color: #ccffff;">
<em>“Cấy lúa mà chỉ có 2 - 3ha, máy móc sẽ thường xuyên bị “đói”
dẫn đến không có hiệu quả kinh tế, phải từ 10ha trở lên máy móc mới “no
mồi”, sản xuất mới có nhiều lãi”.</em><br />
<em>Chị <strong>Trần Thị Lanh.</strong></em><br />
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
Vụ trước chị cấy 25ha, mới đây bà con gọi cho mượn thêm 2ha thành ra
27ha, thuộc vào dạng cấy nhiều nhất nhì tỉnh Thái Bình. Vẫn còn có nhiều
người đánh tiếng cho mượn ruộng nhưng vì ở đó thôn chưa tổ chức dồn đổi
được nên chị chưa dám gật đầu.<br /><br />
Khác với cách thuê ruộng của anh Lưỡng, cách mượn ruộng của chị Lanh
không tốn một đồng nào dựa trên nguyên tắc cùng có lợi. Người vẫn cấy
thì được ruộng gần, ruộng tốt còn người không cấy cho chị mượn ruộng
được lợi là lúc cần cấy lại sẽ không phải vỡ hoang, đỡ được vài chục
ngàn đồng/sào không phải đóng 4 khâu dịch vụ bắt buộc là thủy lợi nội
đồng, khoa học kỹ thuật, bảo vệ thực vật và diệt chuột nữa. Còn chị được
lợi là có tới 27ha để cho máy móc thỏa sức vẫy vùng. <br /><br />
Ruộng lớn, với 3 khâu cơ bản nhất của nhà nông là cày, cấy và gặt tự
làm bằng máy đã đỡ được cho chị Lanh khoảng 400.000 đ/sào lại thêm được
cái thuận lợi mua phân gio, giống má, vật tư nông nghiệp với giá bán sỉ.
Lúc trước, còn manh mún, chị cấy lúa thương phẩm, nay tích tụ được
nhiều chị chuyển sang sản xuất giống. Ngoài làm cho mình, chị còn dịch
vụ thêm bên ngoài khoảng 70ha nữa, tổng lãi cũng được khoảng 500-600
triệu/năm. <br /><br />
Tôi ra cánh đồng thôn Phương Ngải, thửa nào của chị tít tắp chẳng thấy
bờ bao giống như ở trời tây còn thửa nào của dân thì nhỏ bé, thấp
thoáng những ông bà già còng lưng cắm cúi. Bà Lê Thị Tám có 3 sào ruộng ở
Hậu Đồng giải thích về chuyện đổi ruộng cho chị Lanh như sau: “Lúc
trước, vì thửa ruộng của tôi nằm ở giữa khiến cho máy móc của cô Lanh
khó di chuyển. Cô ấy dùng mạ khay, cấy máy nên tốc độ nhanh còn nhà mình
mạ sân, cấy tay, tốc độ chậm, làm cái gì cũng thành sau, thành muộn nên
tôi vui vẻ đổi”. Còn bà Phạm Thị Hồng kể vụ này cho chị Lanh mượn 3 sào
ở khu Tiền Đồng mà chỉ cấy có 4 sào. <br /><br />
Rất nhiều người già đang lom khom cấy tay trên cánh đồng này chỉ để
lấy gạo ăn như thế, không chỉ cho bản thân mà còn gửi chút “gạo sạch”
cấp cho con cháu trên phố. Mùa đến, mùa đi, họ thêm ốm o và sẽ có lúc
phải ngã xuống trong khi lớp trẻ nhất định không chịu tiếp nối nghiệp
của mình. <br /><br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td>
<img border="0" id="252195" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/30/anh-4618424939-1.JPG" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img">
<br />Chị Lanh (bìa trái) đang nói chuyện với hai người đổi ruộng, cho mình mượn ruộng.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />Với bình quân mỗi khẩu 1,5 sào ruộng thì để có được 27ha chị phải mượn
bằng miệng của 500 người. Nhiều người cho mượn mà còn rối rít cảm ơn
chị bởi không chỉ đỡ phải đóng phí cho hợp tác xã, đỡ phải làm cỏ khi
cấy lại mà còn đỡ ảnh hưởng đến những người xung quanh bởi mỗi thửa
ruộng hoang là một cái bẫy tự nhiên dẫn dụ chuột bọ.<br />
<br />Tôi hỏi chị Lanh với cách mượn ruộng này có thực sự yên tâm sản xuất,
chị trả lời rằng nó không <br />khác gì nuôi vịt thả đồng. Đầu tư tới hơn 2 tỉ
nhưng vẫn phải vất vả chạy đồng vì nay người ta cho mượn, mai lại có
thể đòi. Bởi thế chị gửi gắm ước vọng Nhà nước làm sao phải tuyên truyền
cho người dân rằng họ chỉ có hai con đường khi muốn từ bỏ ruộng đồng là
bỏ hoang thì sẽ bị thu hồi còn muốn giữ lại thì phải tìm người cấy hộ.
Làm sao để những người thuê ruộng hay mượn ruộng như chị có khoảng thời
gian ít nhất 5-10 năm, có những chính sách đảm bảo cho việc tích tụ dài
lâu. <br /><br />
<table align="center" cellpadding="10" cellspacing="10" style="margin: 0pt auto; width: 480px;">
<tbody>
<tr>
<td style="background-color: #ffccff;">
<em>Theo báo cáo năm 2018 của Thái Bình, diện tích đất đã tập
trung, tích tụ theo hình thức thuê và chuyển nhượng được 1.792,8ha trong
đó: Tích tụ từ 10ha trở lên: 454,96ha. Tích tụ từ 2ha đến dưới 10ha:
1.337,84ha. Chủ yếu là thuê với giá từ 60 đến 80kg thóc/sào/năm hoặc từ
300.000 đến 500.000 đồng/sào/năm, thời hạn bình quân 5 năm.</em><br />
<em>Hầu hết các mô hình tích tụ đều có hiệu quả hơn từ 1,5 đến 2
lần so với sản xuất thông thường bởi áp dụng đồng bộ được các tiến bộ kỹ
thuật vào sản xuất, tiết kiệm được chi phí, kiểm soát được đầu vào và
đầu ra của sản phẩm. Tuy nhiên diện tích đó vẫn còn quá ít và chuyện
tích tụ còn nhiều bấp bênh.</em></td></tr>
</tbody></table>
</div>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<h1>
</h1>
<b>[Bài VII] Đất đai chưa mang lại yên bình và giàu có cho nông dân!</b><br />
<span class="nn-time-post"><br /><a href="https://nongnghiep.vn/hai-sac-thai-cua-ruong-hoang-bai-vii-dat-dai-chua-mang-lai-yen-binh-va-giau-co-cho-nong-dan-post246422.html">Báo Nông nghiệp Việt Nam 31/07/2019, 13:55 (GMT+7)</a><br /></span>
<br />
<br />
Nước mình là nước nông nghiệp, đa số dân là nông dân nên cái gì động
chạm đến nông nghiệp, nông dân trong đó có đất đai đều có ảnh hưởng trực
tiếp và lâu dài đến toàn xã hội…<br /><br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td>
<img border="0" height="243" id="252342" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/31/gs-vien-3-1.jpg" width="400" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img">
<br />GS.TS.Nhà giáo nhân dân Trần Đức Viên.<br /><br /><b>Đất đai là hồn cốt</b></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />
Đất ngoài là tài sản đối với người Việt nó còn là quê hương, là máu
thịt, là tâm linh (với mồ mả ông cha trong đó), là văn hóa, là tâm hồn…
nên chúng ta mới có hai từ “đất nước” để chỉ Tổ quốc mình. Có lẽ do vậy,
mà cha ông ta đã đi theo cách mạng, sẵn sàng hy sinh cả mạng sống, sẵn
sàng vác dao bầu, đòn gánh, gậy gộc lên phủ huyện cướp chính quyền để
mong một mảnh đất cắm dùi.<br /><br />
<div>
“Người cày có ruộng” đã làm nên sức mạnh vật chất và sức mạnh tinh
thần vô địch của tầng lớp cần lao. Từ người nông dân ngày hôm qua vác
dao bầu, đòn gánh, gậy gộc lên phủ huyện cướp chính quyền để mong có
được “mảnh đất cắm dùi” ấy thì nay không ít con cháu họ lại không thiết
gì với đất nữa. Có lạ không? Không lạ! Có buồn không? Rất buồn!<br /><br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td style="text-align: center;">
<img border="0" id="252340" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/31/dat-dai-ruong-hoang-3-1.jpg" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img" style="text-align: center;">
<br />Nhiều nông dân vẫn cấy lúa thủ công.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />Nông thôn đang xảy ra ba hiện tượng hàng ngày có liên quan đến đất
đai: Hiện tượng thứ nhất là nông dân mất đất bởi việc mở rộng các khu
công nghiệp, đô thị. Việc qui hoạch đất đai hay giá đền bù giải phóng
mặt bằng nói là theo pháp luật nhưng ở nhiều nơi là do ông Chủ tịch tỉnh
hay thành phố quyết định, đương nhiên là phải thông qua Hội đồng nhân
dân nữa. Có nơi thu hồi không được thì cưỡng chế. <br />
<table align="right" cellpadding="10" cellspacing="10" style="margin: 0pt auto; width: 220px;">
<tbody>
<tr>
<td style="background-color: #cccccc;">
Về làng, điển hình là ngày tết, chỉ mồng hai thôi đã thấy lạnh lẽo
rồi. Trước đây, tết từ ngày ông Công ông Táo cho đến rằm tháng Giêng,
người lớn tất bật, vui vẻ, thanh niên, trẻ con háo hức. Người ta đánh cờ
người, đấu vật, xúm quanh chiếu chèo, kéo co…
Rất nhiều trò chơi xưa nay đã biến đi đâu hết. Thanh niên quê giờ
có tâm lý không muốn làm ruộng vì không thấy ai làm giàu từ ruộng được,
đặc biệt là nơi chỉ cấy lúa. Bởi thế phải ly hương tuy vẫn giữ ruộng bởi
hai lý do: Nhỡ sau này nhà nước quy hoạch lấy vào đất của mình sẽ được
cục tiền; Nhỡ sau này con cháu lên thành phố bị thất nghiệp, về làng còn
chỗ nương thân.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />Hiện tượng thứ hai là nông dân chán đất, không thiết tha gì với đồng
ruộng nữa mà loạt bài “Hai sắc thái của ruộng hoang” do Báo NNVN đang
phản ánh. Người nông dân không thiết gì đất bởi đất không nuôi nổi
người, đất chưa mang lại cho họ sự yên lành và giàu có. <br /><br />
Nông dân hoặc chán hoặc đầu độc, bóc lột đất tối đa bằng sử dụng thuốc
trừ sâu và phân hóa học quá mức miễn để lấy được giá trị thặng dư cao
hơn, không cần biết đến tương lai. Nếu đất kiệt quệ rồi thì bán, bán
không ai mua thì cho thuê, không ai thuê nữa thì bỏ hoang...<br /><br />
Hiện tượng thứ ba là nông dân chán quê. Làng quê giờ đây tuy tiện nghi
đầy đủ hơn, nhà cao cửa rộng nhiều hơn, nhiều người khá giả hơn nhưng
dường như không còn yên ấm như xưa vì cây xanh thưa thớt, vắng bóng lũy
tre làng, nhà cửa hình ống rồi “củ hành củ tỏi”, lai căng, trọc phú. Nếu
về làng không vào dịp hội hè hay tết nhất thì chỉ gặp toàn người già
với trẻ con, những ai có sức khỏe bỏ lên thành phố, khu công nghiệp… để
kiếm sống.<br /><br />
Ngày xưa, theo như những gì được mô tả trong cuốn sách “Người nông dân
Bắc Kỳ” của Gourou, một ngôi làng vùng đồng bằng sông Hồng điển hình
bao giờ cũng được bao bọc bởi lũy tre, có cổng làng, có đình chùa miếu
mạo, có giếng làng, có cây đa, sang nữa thì thêm bến nước... <br /><br />
Hồn vía của làng ẩn sau lũy tre, dưới mái đình, trên cánh đồng làng.
Làng của ta bây giờ tre không còn nữa vì sợ chạm vào dây điện nên chặt
đi. Những cây cổ thụ không còn nữa vì sợ bão đập ngả vào dây điện. Nhà
kiểu quê xưa ngày một ít đi mà thay bằng nhà kiểu phố, hình ống, ngất
ngưởng 2-3 tầng. <br /><br />
Tiện nghi ở nông thôn tốt hơn, tối có đèn sáng, có nước sạch, đường
làng không còn lầy lội, hơn hẳn ngày xưa nhưng đời sống pha tạp kiểu phố
phường, kiểu tây tầu, có cái gì đó sâu thẳm trong tâm hồn người làng đã
bị xói mòn, mai một.<br /><br />
<img border="0" height="292" id="252343" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/31/gs-vien-1.jpg" width="640" /><br />
<br />
<br /><b>Nông dân cần thực quyền</b><br /><br />Từ lâu rồi đã hình thành "thị trường" đất đai ở nông thôn, quê tôi
người ta đang bán 35 - 40 triệu đồng/sào tùy vị trí. Một trong các lý do
người nông dân không thiết tha với đồng ruộng có lẽ cũng vì họ chưa có
thực quyền. Thân phận mảnh đất là do nhà đầu tư định đoạt. Sắp tới, dù muốn hay không, chúng ta cũng phải làm rõ vấn đề này. Khi
nhà nước cần đất có thể đền bù theo giá thị trường. Người nông dân cũng
phải được tham gia vào quá trình quy hoạch đất đai. Như hiện nay quy
hoạch thế nào hầu như là do địa phương, nhà đầu tư quyết cả. <br /><br />Ngoài ra tôi còn nghe bà con nhiều làng quê phàn nàn, là ở thành phố
khi có bất cứ chuyện gì như ô nhiễm môi trường, xử lý rác thải, điện
đường trường trạm đều là nhà nước làm hết, làm tận ngõ, vào tận nhà.
Nhưng ở nông thôn lại khác. Động tí gì đến môi trường, đến điện đóm, đến
đường thôn ngõ xóm, họ cũng phải lo đóng góp, phải lo thực hiện “xã hội
hóa”.Gọi là xã hội hóa nhưng thực tế là kêu gọi nông dân đóng góp bằng thu
nhập ít ỏi của họ. Trong khi vẫn con người ấy nếu ra thành phố thì họ
không phải đóng góp gì cả, đã có nhà nước lo.Khi nông dân cảm thấy không có thực quyền, cảm thấy bất an, vì có thể
vào một ngày đẹp trời mảnh đất ấy không phải đất của họ nữa. Có lẽ vì
thế nên họ không chăm chút đất, nên bóc lột đất đai chăng? Bây giờ nếu
trả lại cho họ tất cả các giá trị thực ấy, tôi tin là người nông dân sẽ
yêu quý đất.<br /><br />
Một ý tôi muốn nhấn mạnh nữa là đất công. Ngày xưa các cụ ở ta có công
điền, công thổ. Làng nào, tổng nào, xã nào bao giờ cũng có đất công
điền (ruộng công), công thổ (đất ở công) với một tỷ lệ khoảng 20-30%.
Ngay nước Mỹ phát triển như thế vẫn giữ đất công khoảng 40%. Nhưng chúng
ta bây giờ diện tích đất công theo thống kê chỉ còn khoảng 5%. Tháng trước, tôi có đi tỉnh Điện Biên, thấy đồng bào định cư ở đây
theo chương trình di dân lòng hồ thủy điện phá rừng làm nương rẫy dữ
quá. Hỏi ra mới biết, có cam kết với đồng bào rằng đến nơi ở mới có điều
kiện sinh sống và canh tác tốt hơn nơi ở cũ, mỗi gia đình được 400m2
làm nhà ở và 2ha đất canh tác. Nhưng huyện xoay xở mãi cũng không đủ 400m2 đất thổ cư cho một đầu hộ,
không đủ 2ha đất luân canh rừng - rẫy và canh tác nông nghiệp vì không
còn đất công nữa. Ở vùng xa xôi mà còn như vậy, thì các tỉnh đồng bằng
và ven đô chắc là đất công, ruộng công còn hiếm hơn nữa… Nếu sau này cần
đất để làm các công trình công cộng thì lấy đâu ra?<br /><br />
<img border="0" height="231" id="252341" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/31/gs-vien-2-1.jpg" width="400" /><br />
<br /><b>Học các nước cũng dùng đủa như mình</b><br /><br />
Theo tôi điều kiện của ta gần gũi với Hàn Quốc, Nhật Bản, những cư dân
dùng đũa, có lẽ cũng nên học hỏi họ ít nhiều trong phát triển nông
thôn. Ở Nhật có chương trình phát triển nông nghiệp dài hạn. Quá trình
đi lên trở thành một nền nông nghiệp hàng đầu thế giới của họ được bắt
đầu từ những thay đổi ở tầm chính sách vĩ mô sau chiến tranh thế giới
lần thứ II.<br /><br />
Trong thập niên 70, nhiều tỉnh của Nhật Bản đã hình thành và phát
triển phong trào “Mỗi làng một sản phẩm”, điều đó không những đã góp
phần quan trọng vào việc phát triển nông nghiệp, thay đổi bộ mặt nông
thôn mà còn góp phần phần phát triển chung cho kinh tế-xã hội trong
nhiều thập niên của cả nước Nhật. <br /><br />
Bước đầu tiên là thực hiện cải cách đất nông nghiệp để cho nhà nông tự
chủ (16 năm). Cơ giới hóa bằng việc đưa máy móc vào canh tác để nhà
nông có nhiều thời gian tham gia nghề phụ, chế biến nông sản hay thành
công nhân công nghiệp. Thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu sản xuất từ sản phẩm
nông nghiệp giá trị gia tăng thấp sang sản phẩm nông nghiệp có giá trị
gia tăng cao (trong 30 năm).<br /><br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;">
<tbody>
<tr>
<td>
<img border="0" height="264" id="252339" src="https://image.nongnghiep.vn/upload/Article/nhattq/2019/7/31/dat-dai-ruong-hoang-2-1.jpg" width="400" /></td>
</tr>
<tr>
<td class="nn-tt-img">
<br />Một trang trại trồng hoa ở huyện Tam Dương, Vĩnh Phúc.</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br />Từ những năm 1990, Nhật Bản luôn áp dụng “nguyên lý thị trường” trong
sản xuất nông nghiệp, đảm bảo sự hài hòa giữa đời sống nông thôn và
thành thị. Từ năm 2000, quốc gia này thực hiện chính sách nông nghiệp
“Takebe” hướng tới mục tiêu cung cấp lương thực ổn định. Ban hành luật
pháp về an toàn thực phẩm, luật pháp về giáo dục chế độ ăn uống, bảo đảm
hài hòa giữa thành thị và nông thôn, môi trường nông thôn gần gũi với
tự nhiên. Việc tái cơ cấu do doanh nghiệp nông nghiệp dẫn dắt ngày càng
hoạt động hiệu quả...<br /><br />
<table align="left" cellpadding="10" cellspacing="10" style="margin: 0pt auto; width: 220px;">
<tbody>
<tr>
<td style="background-color: #cccccc;">
<em>Giờ rất lạ, cái gì là truyền thống lại không được coi trọng mà
cứ giống mới, nhập ngoại là thích, chạy theo năng suất. Nông dân ta tự
bơi, tự lo mọi thứ. Hệ thống khuyến nông mới chỉ làm mỗi việc trồng cây
gì, nuôi con gì kiểu trình diễn thôi chứ không kết nối được nông dân với
thị trường. Người nông dân làm hôm nay không biết ngày mai sản phẩm của
họ đóng gói thế nào, bán cho ai, ở đâu, giá cả ra làm sao…</em></td>
</tr>
</tbody>
</table>
Quan tâm hỗ trợ việc tạo giá trị gia tăng cho nông dân thay vì chỉ gia
tăng lợi nhuận cho các doanh nghiệp công nghiệp và thương mại. Người
Nhật không có “cánh đồng mẫu lớn” qui mô hàng trăm, hàng ngàn ha mà nông
dân vẫn cặm cụi trên mảnh đất không lớn của họ, lo duy trì và nâng cao
chất lượng, sản lượng nông sản trong các Noukyou (Nông hiệp) một hình
thức liên kết các hộ liền bờ liền thửa kiểu HTX. <br /><br />
Nông hiệp lo tổ chức sản xuất, kết nối với doanh nghiệp, lo đầu vào,
đầu ra để người nông dân có thu nhập cao nhất. Chính quyền lo chính sách
để người nông dân được hưởng lợi nhiều nhất, không can thiệp vào hoạt
động sản xuất kinh doanh của các nông hiệp hay của hộ nông dân.<br /><br />
Hiện nay, chỉ có khoảng 3% dân số Nhật Bản làm nông nghiệp nhưng lại
cung cấp lương thực, thực phẩm chất lượng cao dư thừa cho dân số hơn 127
triệu người cùng xuất khẩu. Ngoài phát triển các sản phẩm nông nghiệp
chất lượng cao, hiện nay chính phủ Nhật còn hỗ trợ phát triển “du lịch
nông nghiệp”, mục tiêu xây dựng 500 vùng nông thôn thực hiện chương
trình “home stay”, người du lịch đến ở cùng nông dân vào năm 2020. Số
khách du lịch gần đây đã tăng lên nhanh chóng khoảng trên 20 triệu người
trong năm 2016 và dự kiến đạt 40 triệu lượt người năm 2021.<br /><br />
Trong chính sách nông nghiệp, quy định về các khoản trợ cấp, trợ giá
của chính phủ thể hiện ở rất nhiều văn bản, các quỹ hỗ trợ được mở rộng
dần tới một số lượng lớn các mặt hàng nông sản. Hay nói cách khác, các
khoản hỗ trợ đóng vai trò đáng kể vào sự hình thành vốn nông nghiệp, đặc
biệt là đầu tư vào cơ hạ tầng, đất đai, môi trường. Trong đó bao gồm 3
chính sách chính thông suốt quá trình phát triển gồm: 1. Chính sách hỗ
trợ nông nghiệp; 2. Chính sách cải cách pháp lý trong nông nghiệp, 3.
Chính sách cải cách hành chính trong nông nghiệp.<br /><br />
Điều rõ nhất của quốc gia này là đã khôn khéo đầu tư cho nông nghiệp
ngay từ đầu trong công cuộc phát triển đất nước, không “hi sinh” nông
nghiệp, nông thôn cho công nghiệp hóa, đô thị hóa. Trí thức hóa nông
thôn để làm ra những sản phẩm có giá trị cao. Họ khẳng định bằng thực
tiễn nông thôn là nơi đáng sống.<br /><br />
Những cư dân đô thị, nhất là tầng lớp trí thức đều có xu hướng muốn
quay về nông thôn để sinh sống và làm việc. Ngay cả trong lòng cố đô
Kyoto, có một đêm tháng năm đang nằm tôi bỗng ngửi thấy hương thơm ngào
ngạt giống hệt mùa lúa ở quê mình nên dậy đi tìm và thấy ruộng lúa…<br /><br />
Người Nhật rất trân trọng những sản phẩm địa phương, bản địa như bò
Kobe, bò Miyazaki, giống lúa, giống cam, giống nho… đều là của Nhật. Họ
bằng mọi cách để nâng cao chất lượng của chúng lên, cải tiến hợp với thị
hiếu người tiêu dùng trong nước và quốc tế. Ngay từ đầu họ đã gắn nông
dân với thị trường nội địa và toàn cầu rồi, làm hôm nay biết ngày mai
sản phẩm được đối xử thế nào.<br /><br />
</div>
<div class="nn-user-post">
GS.TS NHÀ GIÁO NHÂN DÂN TRẦN ĐỨC VIÊN
<span><br />Học viện Nông nghiệp Việt Nam - Dương Đình Tường (ghi)<br /></span>
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEilov924qi3OhnZk3vybXiM9S00wpvl0phx2bVYFWZ_-uOHjIj9NWb4OxFZ39DGiihlIve4Dh8J8yBxTB3bK9K2lt0uKhQTYihm3Ir458AE13z3tt_KS0DYCCRAMoDwt7KVf3R4DcGsRrYO/s1600/Viet+Nam+con+duong+xanh+7.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="532" data-original-width="1003" height="211" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEilov924qi3OhnZk3vybXiM9S00wpvl0phx2bVYFWZ_-uOHjIj9NWb4OxFZ39DGiihlIve4Dh8J8yBxTB3bK9K2lt0uKhQTYihm3Ir458AE13z3tt_KS0DYCCRAMoDwt7KVf3R4DcGsRrYO/s400/Viet+Nam+con+duong+xanh+7.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5iEgCMahatQaSg99TtcVzTIMz9UleWXQaUx8AAg18a3xrhRmSCzovlBkJszv9y6vrkfUOnjU_9TAZ6LHGcf-6gGWLdf101TnGIx00u6FCtLUAx22fHoDevkyLu3bVwhawz8a5QUa0A774/s1600/Con+duong+xanh+Viet+Nam+8.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="529" data-original-width="1002" height="210" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5iEgCMahatQaSg99TtcVzTIMz9UleWXQaUx8AAg18a3xrhRmSCzovlBkJszv9y6vrkfUOnjU_9TAZ6LHGcf-6gGWLdf101TnGIx00u6FCtLUAx22fHoDevkyLu3bVwhawz8a5QUa0A774/s400/Con+duong+xanh+Viet+Nam+8.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
<br />
[BDNG-200719] Công
ty TNHH nghiên cứu và sản xuất giống ứng dụng công nghệ cao Hưng Thịnh (
gọi tắt là Công ty Hưng Thịnh) là một liên doanh giữa Tập đoàn Lộc Tr<span class="text_exposed_show">ời
và tỉnh Long An có trang trại thực nghiệm tại huyện Tân Hưng tỉnh Long
An .Trong 5 năm qua từ khi thành lập ( 2014) , Công ty Hưng Thịnh luôn
tìm kiếm và đưa về thực nghiệm trên đồng ruộng của mình những tiến bộ
khoa học kỹ thuật mới nhằm mục đích gia tăng năng suất, tăng chất lượng
nông sản , hạt giống , giảm chí phí , giảm giá thành , gia tăng lợi
nhuận , bảo vệ môi trường sinh thái . Công ty đã mua 1 máy phun xịt trên
đồng ruộng hiệu Maruyama từ Nhật Bản có công suất phun 20 ha / ngày .
Máy đã hoạt động rất tốt hai năm qua . Trong quá trình hợp tác với Hưng
Thịnh, các nhà khoa học Nhật Bản đã suy nghĩ, cải tiến để thỏa mãn
nhu cầu sản xuất. Trên nền tảng máy kiểu cũ đã hoạt động tốt trên đồng
ruộng Việt Nam, các nhà khoa học thuộc Maruyama đã nâng cấp thêm tính
năng gieo sạ hạt giống và bón phân, hình thành kiểu máy 3 trong 1.
Máy 3 trong 1 này đã được trình diễn sáng ngày 17/7/2019 tại Hưng Thịnh.
Trong ngày này, công ty Agras.VN cũng trình diễn máy bay không người
lái (drone) để phun xịt thuốc bảo vệ thực vật trên ruộng lúa ( Xin vui
lòng xem hình và video clips )</span><br />
<b><br />Nguồn: </b>DẠY VÀ HỌC theo bài và ảnh Dương Đình Tường bài 'Hai sắc thái của ruộng hoang', báo Nông nghiệp Việt Nam; Bài Thông tin Lúa Lộc Trời của PGS TS.Dương Văn Chín (<span class="_1nb_ fwn fcg" data-ft="{"tn":"C"}"><span class="fwb" data-ft="{"tn":";"}"><a data-hovercard-prefer-more-content-show="1" data-hovercard-referer="ARROhI6fnZfTIvDk0CeyVV-P9quNJKFwGS-7RPumCzyvNHta__MUOSkHp2fSbfg2Ydg" data-hovercard="/ajax/hovercard/user.php?id=100018888499166&extragetparams=%7B%22__tn__%22%3A%22%2CdCH-R-R%22%2C%22eid%22%3A%22ARBVfDsgEJvVKwQ32-JgM3JkCuJAb9ckEPc5tsVzAk4DHB1l4IboK6p3ruA61cY4vVsNRJNTv0GXuaPl%22%2C%22hc_ref%22%3A%22ARROhI6fnZfTIvDk0CeyVV-P9quNJKFwGS-7RPumCzyvNHta__MUOSkHp2fSbfg2Ydg%22%2C%22fref%22%3A%22nf%22%7D" href="https://www.facebook.com/duongvanchin2017?__tn__=%2CdCH-R-R&eid=ARBVfDsgEJvVKwQ32-JgM3JkCuJAb9ckEPc5tsVzAk4DHB1l4IboK6p3ruA61cY4vVsNRJNTv0GXuaPl&hc_ref=ARROhI6fnZfTIvDk0CeyVV-P9quNJKFwGS-7RPumCzyvNHta__MUOSkHp2fSbfg2Ydg&fref=nf" title="Chin Duong">Chin Duong</a>)</span></span> <br />
<br />
<br />
<img alt="" height="269" src="https://i1.wp.com/www2.hcmuaf.edu.vn/data/hoangkim/NLU.jpg" width="352" /></div>
</div>
</div>
</div>
<br />
Hoàng Kim Bài viết mới trên TÌNH YÊU CUỘC SỐNG<br />
<a href="https://cnm365.wordpress.com/">CNM365, ngày mới nhất bấm vào đây</a> <a href="https://cnm365.wordpress.com/"><i>cập nhật mỗi ngày</i></a><br />
<br />
<b>Video yêu thích</b><br />
<a href="https://l.facebook.com/l.php?u=http%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fuser%2Fhoangkimvietnam&h=ATMKUXsVZqWoI9Nd8dhVlXxTZ5-HjNJE2Rol4k2chUlCfVmzSq29bmiZDFOCNOg9Wsf8dwtUCy4F5Nmtwcr8GVbt9ahqvqljsAO7f9yjx0Ps2fEOS_ve1ZfqiKkP6Fw_exh6aqCpGCo&s=1" rel="noreferrer noopener" target="_blank">KimYouTube</a><br />
<b>Trở về trang chính</b><br />
<a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/">Hoàng Kim</a><a href="http://thochocon.wordpress.com/">Ngọc Phương Nam</a> <a href="https://hoangkimvn.wordpress.com/">Thung dung</a> <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dạy và học</a> <a href="http://foodcrops.vn/">Cây Lương thực</a> <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">Dạy và Học</a> <a href="https://cnm365.wordpress.com/">Tình yêu cuộc sống</a> <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim on LinkedIn</a> <a href="https://www.facebook.com/daihocnonglam">Kim on Facebook</a> <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">Kim on Twitter</a>foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-11514367137959186372019-07-24T15:30:00.002+07:002019-07-24T16:02:26.832+07:00Nghiên cứu về bộ gen của người Việt<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjm2c7lXW0UMCbVExlRx1N_gYHJrxDjV_jzRVbhj0vrTJpERSdx_mHQX8jnxqiL-IoC2xZdP_WcGfH5NvUIVils9I3GZn9pUAxsFe2EX8WagLGuzT4TYR6H-jG2T9KUUbCNno6ju1amyYvV/s1600/GSTS+Nguyen+Thanh+Liem+nghien+cuu+he+gen+nguoi+Viet.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="335" data-original-width="459" height="290" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjm2c7lXW0UMCbVExlRx1N_gYHJrxDjV_jzRVbhj0vrTJpERSdx_mHQX8jnxqiL-IoC2xZdP_WcGfH5NvUIVils9I3GZn9pUAxsFe2EX8WagLGuzT4TYR6H-jG2T9KUUbCNno6ju1amyYvV/s400/GSTS+Nguyen+Thanh+Liem+nghien+cuu+he+gen+nguoi+Viet.jpg" width="400" /></a></div>
<div style="text-align: justify;">
DẠY VÀ HỌC. Theo Dân trí, bài viết của Hồng Hải ngày 17 tháng 7 năm 2019, công trình “Nghiên cứu
về bộ gen của người Việt” vừa được các nhà khoa học công bố cho thấy hệ
gen người Việt có sự khác biệt so với hệ gen các quần thể người khác,
thể hiện qua sự khác biệt lớn về tần suất xuất hiện của nhiều biến đổi
di truyền. Công trình
“Nghiên cứu về bộ gen của người Việt” là nghiên cứu lớn nhất về bộ gen
người Việt Nam, được thực hiện từ việc giải trình tự bộ gen của 305
người Kinh khỏe mạnh, đồng thời, kết hợp với dữ liệu của 101 người đã
được công bố trước đó. Theo Thiên Bình VOV, cũng tại trang tin Dân trí, <a href="https://dantri.com.vn/xa-hoi/tac-gia-cong-trinh-nghien-cuu-gen-nguoi-viet-phai-khoa-binh-luan-tren-facebook-20190724110146732.htm?fbclid=IwAR0KvBLWeCaPiKWpff1hstsh_av93_yj_hmp50TKkxD-vGEkNTyGs5nJS50">tác giả công trình nghiên cứu gen người Việt phải khóa bình luận trên Facebook</a> Chính các nhà nghiên cứu cũng bất ngờ khi
phát hiện hệ gen của người Việt rất giống hệ gen người Thái và khác xa
hệ gen của người Hán ở phía Bắc.
<span style="font-size: 16px;">Được tạp chí di truyền quốc tế uy tín
Human Mutation xác nhận và công bố, song “Nghiên cứu về bộ gen của người
Việt” do các nhà khoa học thuộc Viện nghiên cứu Tế bào gốc - Công nghệ
gen Vinmec (VRISG) đang khiến dư luận trong nước “tranh cãi” với những
quan điểm trái chiều. </span>Chính các nhà nghiên cứu cũng bất ngờ khi phát hiện hệ gen của người
Việt rất giống hệ gen người Thái và khác xa hệ gen của người Hán ở phía
Bắc. Kết quả này khi công bố đã tạo ra dư luận trái chiều. Bên cạnh
những ý kiến thể hiện ngạc nhiên, là những ý kiến “tiêu cực” - thậm chí
khiến Chủ nhiệm đề tài “Nghiên cứu về bộ gen của người Việt”, GS.TS.
Nguyễn Thanh Liêm phải “khóa bình luận” trên mạng xã hội Facebook.</div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Khác xa bộ gen người Hán Trung Quốc</b></div>
<div style="text-align: justify;">
Tạp chí di truyền quốc tế uy tín Human Mutation (IF 4,5) vừa công bố “Nghiên cứu về bộ gen của người Việt". Công trình “Nghiên cứu về bộ gen của
người Việt” do các nhà khoa học thuộc Viện nghiên cứu Tế bào gốc - công
nghệ gen Vinmec (VRISG) thực hiện. Công trình này là cơ sở dữ liệu đồ sộ
đầu tiên về hệ gen người Việt Nam, được thực hiện từ việc giải trình tự
bộ gen của 305 người Kinh khỏe mạnh tại Vinmec; đồng thời, kết hợp với
dữ liệu của 101 người đã được công bố trước đó.</div>
<br />
<br />
<figure class="image img-wrapper" contenteditable="false" style="text-align: justify;"><img alt="Công bố nghiên cứu lớn nhất về bộ gen của người Việt: Nhiều bất ngờ lớn - 1" class="pswp-img" data-height="427" data-original="https://icdn.dantri.com.vn/2019/07/17/danso-1563322661422.jpg" data-photo-id="601329" data-width="640" height="266" src="https://icdn.dantri.com.vn/thumb_w/640/2019/07/17/danso-1563322661422.jpg" title="Công bố nghiên cứu lớn nhất về bộ gen của người Việt: Nhiều bất ngờ lớn - 1" width="400" /><div class="img-instruction" style="font-family: Arial; font-size: 13px;">
Nhấn để phóng to ảnh</div>
</figure>
<br />
<div style="text-align: justify;">
Theo đó, kết quả nghiên cứu công bố hơn
24 triệu điểm biến đổi, trong đó có hơn 700 nghìn điểm mới hoàn toàn.
Theo đó, hệ gen người Việt có sự khác biệt so với hệ gen các quần thể
người khác thể hiện qua sự khác biệt lớn về tần suất xuất hiện của nhiều
biến đổi di truyền.</div>
<div style="text-align: justify;">
Cụ thể, công trình phát hiện 1,24 triệu
biến đổi xuất hiện phổ biến ở người Kinh, nhưng xuất hiện rất ít ở các
quần thể người khác. Đây là đóng góp quan trọng, cung cấp cơ sở tham
chiếu có độ tin cậy cao cho các nghiên cứu, ứng dụng Y - Sinh tiếp theo
về sức khỏe người Việt có liên quan đến hệ gen. </div>
<div style="text-align: justify;">
GS.TS Nguyễn Thanh Liêm, Viện trưởng
VRISG, Chủ nhiệm đề tài cho biết, các phân tích về hệ gen người Việt
được công bố thể hiện sự khác biệt của người Kinh đối với các quần thể
người khác. So sánh với cơ sở dữ liệu 1000 hệ gen người, khoảng 1/3 số
lượng biến đổi di truyền ở quần thể người Kinh không xuất hiện trong
quần thể người Hán và ngược lại.</div>
<div style="text-align: justify;">
Theo GS Liêm, một phát hiện thú vị không
nằm trong dự tính ban đầu, đó là bộ gen người Việt khác xa bộ gen người
Hán phía Bắc Trung Quốc.So sánh với cơ sở dữ liệu 1000 hệ gen
người, khoảng 1/3 số lượng biến đổi di truyền ở quần thể người Kinh
không xuất hiện trong quần thể người Hán và ngược lại. “Sự giao thoa
giữa người Trung Quốc và người Việt diễn ra hàng nghìn năm, về lý thuyết
sẽ pha trộng gen nhiều, nhưng thực tế sự pha trộn này không nhiều”, GS
Liêm nói.</div>
<div style="text-align: justify;">
Trong khi đó, bộ gen người Việt có nhiều
điểm giống với gen của người Thái, nằm gần với bộ gen người Hán phía Nam
Trung Quốc , có sự giao thoa nhất định nhưng không nhiều. “Sức đề kháng
của bộ gen người Việt cao, ít bị pha trộn”, GS Liêm cho biết.</div>
<div style="text-align: justify;">
Đặc biệt, kết quả phân tích nguồn gốc tổ
tiên của các quần thể người cho thấy người Đông Nam Á hiện tại, bao gồm
người Kinh Việt Nam có nguồn gốc chính từ người Đông Nam Á cổ đại.</div>
<div style="text-align: justify;">
Các dữ liệu cũng khẳng định người Kinh và
người Thái có hệ gen tương đồng cao và quan hệ tiến hóa gần gũi. Trong
khi đó, sự giao thoa và dịch chuyển gen từ các quần thể người Đông Á đến
quần thể người Kinh Việt Nam là không đáng kể.</div>
<div style="text-align: justify;">
Đối với các nhà khảo cổ học, lịch sử và
di truyền học, thông tin mới về hệ gen của người Việt là cơ sở để có thể
nghiên cứu tiếp về nguồn gốc của người Việt trong tương quan với các
dân tộc khác trong khu vực.</div>
<div style="text-align: justify;">
Đồng thời, dữ liệu từ công trình nghiên
cứu cũng góp phần củng cố giả thuyết khoa học về việc con người từ châu
Phi đến định cư tại các nước Đông Nam Á, sau đó mới di cư sâu vào lục
địa theo hướng từ phía Nam lên phía Bắc.</div>
<div style="text-align: justify;">
<b>Xây dựng "Lá tử vi sinh học"<br /> </b></div>
<div style="text-align: justify;">
GS.TS Nguyễn Thanh Liêm cho rằng đây là
một dữ liệu bộ gen người Việt lớn nhất, đầy đủ nhất từ trước đến nay. Nó
như cuốn từ điển đầy đủ nhất tra cứu về hệ thống dữ liệu gen người
Việt tính đến thời điểm hiện tại. Trước đó, các nhà khoa học trong nước
thường phải tham chiếu bộ gen từ quần thể người nước ngoài.</div>
<div style="text-align: justify;">
“Dữ liệu về hệ gen liên quan chặt chẽ đến
sức khỏe và bệnh học, có thể góp phần giải đáp các vấn đề về ung thư,
các bệnh di truyền… nhất là trong xu thế phát triển của Y học cá thể hóa
những năm gần đây. Do đó, công trình trên có ý nghĩa quan trọng việc
xây dựng phương pháp phát hiện sớm các gen ung thư, chuyển hóa và đáp
ứng với thuốc điều trị, các bệnh di truyền, chuyển hóa, thoái hóa thần
kinh (Parkinson, Alzeimer..)", GS Liêm cho biết.</div>
<div style="text-align: justify;">
GS Liêm giải thích thêm, y học ngày nay
đang hướng tới điều trị cá thể hoá. Ví dụ trước kia, phác đồ điều trị
ung thư phổi áp dụng cho tất cả bệnh nhân. Khi dùng các loại thuốc đó có
khoảng 60% kết quả tốt, 40% không đáp ứng do bộ gen mỗi người có những
điểm khác nhau. Khi tiến tới cá thể hoá, điều trị cho
từng người một, dựa vào gen của từng người một. Lúc này công trình này
sẽ là cuốn từ điển để các bác sĩ tham chiếu.Hay như với thuốc tim mạch, có người dùng
1mg/kg cân nặng đã đáp ứng tốt, có người lại không hiệu quả vì có gen
kháng lại, không hấp thu thuốc.</div>
<div style="text-align: justify;">
Được biết, hiện Vinmec đang kết hợp cùng
Viện Big Data thuộc Tập đoàn Vingroup tiếp tục nghiên cứu giải trình tự
hệ gen cho hơn 1.000 người Việt."Mục tiêu của chúng tôi là triển khai xây
dựng ‘Lá tử vi sinh học" dựa vào giải mã bộ gen từng người để tiên
lượng bệnh nhân, nhằm phát hiện sớm và ngăn ngừa bệnh tật liên quan các
nhiều vấn đề sức khỏe của người Việt hiện nay”, GS Liêm nói.</div>
<br />
<br />
<figure class="image img-wrapper" contenteditable="false" style="text-align: justify;"><img alt="Công bố nghiên cứu lớn nhất về bộ gen của người Việt: Nhiều bất ngờ lớn - 2" class="pswp-img" data-height="1365" data-original="https://icdn.dantri.com.vn/2019/07/17/gen-1563322570463.jpg" data-photo-id="601327" data-width="2048" height="266" src="https://icdn.dantri.com.vn/thumb_w/640/2019/07/17/gen-1563322570463.jpg" title="Công bố nghiên cứu lớn nhất về bộ gen của người Việt: Nhiều bất ngờ lớn - 2" width="400" /><div class="img-instruction" style="font-family: Arial; font-size: 13px;">
Nhấn để phóng to ảnh</div>
<figcaption>
Các nhà khoa học nghiên cứu về bộ gen người Việt.<br />
</figcaption>
</figure>
<br />
<div style="text-align: justify;">
Trước đó, dự án 1000 bộ gen thế giới gồm
26 quần thể, xây dựng bộ gen chuẩn cho thế giới. Nhiều quốc gia còn xây
dựng hệ gen chuẩn của họ. Hiện có khoảng 10 quốc gia tham gia vào câu
lại bộ 100 nghìn bộ gen.</div>
<div style="text-align: justify;">
“Nghiên cứu về hệ gen của người Việt Nam”
là một trong những nghiên cứu đầu tiên của các nhà khoa học trong lĩnh
vực công nghệ gen tại Việt Nam đăng tải trên Human Mutation(IF 4.5) -
Tạp chí uy tín hàng đầu thế giới, có ảnh hưởng lớn trong lĩnh vực di
truyền. Nghiên cứu trên đã được hội đồng chuyên môn của tạp chí lựa chọn
là một trong những nghiên cứu xuất sắc, được đăng tải rộng rãi;khẳng
định khả năng nghiên cứu chuyên sâu, độc lập và bắt kịp xu hướng của các
nhà khoa học Việt Nam.</div>
<div style="text-align: right;">
<b>Hồng Hải</b></div>
<div style="text-align: right;">
<br /></div>
<div style="text-align: left;">
<b>Tin nổi bật trong ngày </b><br />
<b><br />
</b></div>
<br />
<br />
<figure class="wp-block-image"><img alt="" class="wp-image-6375" data-attachment-id="6375" data-comments-opened="1" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"0"}" data-image-title="Bolivar Paris o Nam My" data-large-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/bolivar-paris-o-nam-my.jpg?w=544" data-medium-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/bolivar-paris-o-nam-my.jpg?w=253" data-orig-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/bolivar-paris-o-nam-my.jpg" data-orig-size="544,646" data-permalink="https://cnm365.wordpress.com/2018/07/24/chao-ngay-moi-24-thang-7-2/bolivar-paris-o-nam-my/" height="400" src="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/bolivar-paris-o-nam-my.jpg?w=654&h=777" width="336" /></figure>
<figure class="wp-block-image"><img alt="" class="wp-image-6376" data-attachment-id="6376" data-comments-opened="1" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"0"}" data-image-title="Nho Nguoi 1" data-large-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-1.jpg?w=584" data-medium-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-1.jpg?w=300" data-orig-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-1.jpg" data-orig-size="623,534" data-permalink="https://cnm365.wordpress.com/2018/07/24/chao-ngay-moi-24-thang-7-2/nho-nguoi-1/" height="342" src="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-1.jpg?w=653&h=560" width="400" /></figure>
<b>CNM365. Chào ngày mới 24 tháng 7</b>. <a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2018/07/24/nho-nguoi/">Nhớ Người</a>; <a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/dao-duy-tu-con-mai-voi-non-song/">Đào Duy Từ còn mãi với non sông</a>; . Ngày <b>Simón Bolívar</b>
người giải phóng Nam Mỹ tại Bolivia, Colombia, Ecuador và Venezuela,
để kỷ niệm ngày 24 tháng 7 năm 1783 là ngày sinh của Simón Bolívar
người công đầu giành độc lập cho sáu nước Venezuela<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Sim%C3%B3n_Bol%C3%ADvar">, </a>Colombia<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Sim%C3%B3n_Bol%C3%ADvar">, </a>Panama<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Sim%C3%B3n_Bol%C3%ADvar">, </a>Ecuador<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Sim%C3%B3n_Bol%C3%ADvar">, </a>Peru<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Sim%C3%B3n_Bol%C3%ADvar">, </a>Bolivia thoát khỏi ách thực dân Tây Ban Nha (ông chết năm 1830). Ngày 14 tháng 7 năm 1911 vùng <b>Machu Picchu ở Peru</b>
di sản thế giới UNESCO “thành phố bị lãng quên của người Inca“ đã
được nhà thám hiểm người Mỹ Hiram Bingham III tái khám phá. Ngày 14
tháng 7 năm 1968, 10 nữ thanh niên xung phong đã bị bom Mỹ vùi ở Ngã
ba Đồng Lộc (Hà Tĩnh) sự kiện nổi bật hay nhắc tới trong chiến tranh
Việt Nam Bài chọn lọc ngày 24 tháng 7 : <a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2018/07/24/nho-nguoi/">Nhớ Người</a>; <a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/dao-duy-tu-con-mai-voi-non-song/">Đào Duy Từ còn mãi với non sông</a>; Thông tin tại <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim" rel="nofollow">http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim</a> và <a href="https://cnm365.wordpress.com/category/chao-ngay-moi-24-thang-7">https://cnm365.wordpress.com/category/chao-ngay-moi-24-thang-7</a>/; : <br />
<br />
<b>NHỚ NGƯỜI</b><br />
<b>Hoàng Kim<br /> </b><br />
Ngược gió đi không nản<br />
Rừng thông tuyết phủ dày<br />
Ngọa Long cương đâu nhỉ?<br />
Đầy trời hoa tuyết bay!<br />
<br />
<br />
<figure class="wp-block-image"><img alt="" class="wp-image-6377" data-attachment-id="6377" data-comments-opened="1" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"0"}" data-image-title="Nho Nguoi 2" data-large-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-2.jpg?w=584" data-medium-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-2.jpg?w=300" data-orig-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-2.jpg" data-orig-size="808,599" data-permalink="https://cnm365.wordpress.com/2018/07/24/chao-ngay-moi-24-thang-7-2/nho-nguoi-2/" height="296" src="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-2.jpg?w=650&h=482" width="400" /></figure>
<figure class="wp-block-image"><img alt="" class="wp-image-6378" data-attachment-id="6378" data-comments-opened="1" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"0"}" data-image-title="Nho Nguoi 3" data-large-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-3.jpg?w=584" data-medium-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-3.jpg?w=300" data-orig-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-3.jpg" data-orig-size="806,602" data-permalink="https://cnm365.wordpress.com/2018/07/24/chao-ngay-moi-24-thang-7-2/nho-nguoi-3/" height="298" src="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-3.jpg?w=648&h=484" width="400" /></figure>
<figure class="wp-block-image"><img alt="" class="wp-image-6380" data-attachment-id="6380" data-comments-opened="1" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"0"}" data-image-title="Nho Nguoi 5" data-large-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-5.jpg?w=584" data-medium-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-5.jpg?w=300" data-orig-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-5.jpg" data-orig-size="656,492" data-permalink="https://cnm365.wordpress.com/2018/07/24/chao-ngay-moi-24-thang-7-2/nho-nguoi-5/" height="300" src="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-5.jpg?w=645&h=484" width="400" /></figure>
<figure class="wp-block-image"><img alt="" class="wp-image-6379" data-attachment-id="6379" data-comments-opened="1" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"0"}" data-image-title="Nho Nguoi 4" data-large-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-4.jpg?w=584" data-medium-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-4.jpg?w=300" data-orig-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-4.jpg" data-orig-size="617,459" data-permalink="https://cnm365.wordpress.com/2018/07/24/chao-ngay-moi-24-thang-7-2/nho-nguoi-4/" height="297" src="https://cnm365.files.wordpress.com/2018/07/nho-nguoi-4.jpg?w=645&h=479" width="400" /></figure>
(*) <b>Nhớ Người</b> <a href="https://www.facebook.com/daihocnonglam/posts/10210120977362567">https://www.facebook.com/daihocnonglam/posts/10210120977362567</a><b><br />
(**) Đào Duy Từ còn mãi với non sông </b><a href="https://cnm365.wordpress.com/2015/12/17/dao-duy-tu-con-mai-voi-non-song/">https://cnm365.wordpress.com/2015/12/17/dao-duy-tu-con-mai-voi-non-song/<br /></a><br />(***) <b>Ngọc lục bảo Paulocoelho</b><br /><br /><br />
<i><a href="https://www.facebook.com/daihocnonglam?fref=ufi">Hoàng Kim</a> : “Ngày
xưa có một người thợ đá thử 999.999 viên đá, đến viên đá cuối cùng đã
tìm được một viên ngọc lục bảo quý giá vô ngần. Paulo Coelho là một nhà
thơ trữ tình và tiểu thuyết gia người Brazil, là ngọc lục bảo của đất
nước Brazil. Ông được biết đến với cuốn tiểu thuyết của ông “O
Alquimista” tiếng Bồ Đào Nha kể về bí mật ngôi mộ cổ gần kim tự tháp Ai
Cập mà một cậu bé chăn cừu Brazil đã đi tìm kho báu chính mình tại đó và
đã thành công. “O Alquimista” là kiệt tác của tâm hồn. Cuốn sách này
tựa đề tiếng Anh là “The Alchemist” do Alan R. Clarke chuyển ngữ, và bản
tiếng Việt có tựa đề là “Nhà giả kim” do Lê Chu Cầu dịch, Công ty Văn
hóa Truyền thông Nhã Nam và Nhà Xuất bản Văn hóa in và phát hành.Tiểu
thuyết này đã được dịch ra 56 thứ tiếng, bán chạy chỉ sau kinh Thánh,
đến năm 2008 đã bán được hơn 65 triệu bản trên toàn thế giới. … Hãy tìm
Ngọc lục bảo <a href="https://www.facebook.com/paulocoelho/?hc_location=ufi" rel="noreferrer noopener" target="_blank">Paulo Coelho</a> của chính mình” <a class="" href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2018/07/24/nho-chau-phi-6/" rel="noreferrer noopener" target="_blank">https://hoangkimlong.wordpress.com/…/07/24/nho-chau-phi-6/</a></i><br />
xem tiếp <b>Chào ngày mới 24 tháng 7</b> <a href="https://cnm365.wordpress.com/category/chao-ngay-moi-24-thang-7/">https://cnm365.wordpress.com/category/chao-ngay-moi-24-thang-7/</a><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZ__rswggzF2Qsya562qq8ytjefZkuQxAwZNPl9jdHlD0RWaCo1PtgygaHpIeIJF3Mozn1Mw9qvglTxOszbNAzHHmSs9zRfIvM5kwv4E1NRX0XBzXJVdTJ4lwquRwVpJtKWF5QEU83-TFh/s1600/Sach+Paulo+Coelho.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="549" data-original-width="472" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZ__rswggzF2Qsya562qq8ytjefZkuQxAwZNPl9jdHlD0RWaCo1PtgygaHpIeIJF3Mozn1Mw9qvglTxOszbNAzHHmSs9zRfIvM5kwv4E1NRX0XBzXJVdTJ4lwquRwVpJtKWF5QEU83-TFh/s640/Sach+Paulo+Coelho.jpg" width="548" /></a></div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQQPhg6bZohZuP2TMk3N6pCIHePcBeuxhnSKWnD3FOJpn-hSl4ELrZDmu_weNbwdr4rgWvGfcDGNViJnQNUI0fggox2cbLeMgc0MQltJU75qou4GvwCN21yXymXESUkS0_Kark3Am6HJV3/s1600/Loi+vang+Paulo+Coelho.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="484" data-original-width="495" height="390" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQQPhg6bZohZuP2TMk3N6pCIHePcBeuxhnSKWnD3FOJpn-hSl4ELrZDmu_weNbwdr4rgWvGfcDGNViJnQNUI0fggox2cbLeMgc0MQltJU75qou4GvwCN21yXymXESUkS0_Kark3Am6HJV3/s400/Loi+vang+Paulo+Coelho.jpg" width="400" /></a></div>
<br /><br />Sách Paulo Coelho. Ngọc lục bảo Paulo Coelho lời vàng lắng đọng. Trang viết của <i><a href="https://www.facebook.com/paulocoelho/?hc_location=ufi" rel="noreferrer noopener" target="_blank">Paulo Coelho</a> </i>có 28.022.030 người theo dõi. <i> <a href="https://www.facebook.com/paulocoelho/?hc_location=ufi" rel="noreferrer noopener" target="_blank">Paulo Coelho</a> là một người bạn lớn.<br /></i><br />
<img alt="Paulo Coelho" class="alignnone size-full wp-image-3479" data-attachment-id="3479" data-comments-opened="1" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"0","credit":"","camera":"","caption":"","created_timestamp":"0","copyright":"","focal_length":"0","iso":"0","shutter_speed":"0","title":"","orientation":"0"}" data-image-title="Paulo Coelho" data-large-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2016/03/paulo-coelho.jpg?w=505" data-medium-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2016/03/paulo-coelho.jpg?w=300" data-orig-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2016/03/paulo-coelho.jpg" data-orig-size="505,349" data-permalink="https://cnm365.wordpress.com/2016/03/14/ngoc-luc-bao-paulo-coelho/paulo-coelho/" src="https://cnm365.files.wordpress.com/2016/03/paulo-coelho.jpg?w=584" /><br />
<strong><br />Ngọc lục bảo Paulo Coelho.</strong> <br />Hoàng Kim<br /><a href="https://cnm365.wordpress.com/2016/03/14/ngoc-luc-bao-paulo-coelho/">https://cnm365.wordpress.com/2016/03/14/ngoc-luc-bao-paulo-coelho/</a><br /><br />Ngày xưa có một
người thợ đá thử 999.999 viên đá, đến viên đá cuối cùng đã tìm được một
viên ngọc lục bảo quý giá vô ngần. Paulo Coelho là ngọc lục bảo của đất
nước Brazil. Tác phẩm của ông “<i>O Alquimista”</i> là kiệt tác của tâm
hồn. Tiểu thuyết này được dịch ra 56 thứ tiếng, bán chạy chỉ sau kinh
Thánh, đến năm 2008 đã bán được hơn 65 triệu bản trên toàn thế giới.
Cuốn sách với tựa đề tiếng Anh là “The Alchemist” do Alan R. Clarke
chuyển ngữ, và bản tiếng Việt<sup> </sup> có tựa đề là “Nhà giả kim” do
Lê Chu Cầu dịch, Công ty Văn hóa Truyền thông Nhã Nam và Nhà Xuất bản
Văn hóa in và phát hành. Điều gì đã làm cho nhà văn Brazil này được đọc
nhiều nhất thế giới như vậy?<br /><br />
Bạn vào Google+ có thể nhanh chóng tìm thấy trang <a href="https://plus.google.com/u/0/+PauloCoelho/posts/cAtGvh8ZaX4">Paulo Coelho</a> với ghi chú: <span class="J9a">Làm việc tại </span><span class="K9a">escritor; </span><span class="J9a">Đã theo học </span><span class="K9a">Santo Inacio, Rio de Janeiro; </span><span class="J9a">Hiện sống tại </span><span class="K9a">Genebra, Confederação Suíça; <span class="BOfSxb">2.125.931</span> người theo dõi<span class="DtDbDb"> và </span><span class="BOfSxb">89.976.943</span> lượt xem. Bạn cũng vào trang FaceBook và thấy Paulo Coelho với trên <a class="_39g5" href="https://www.facebook.com/paulocoelho/likes" id="u_0_24">27,897,938 người thích.</a><br />
</span><b><br />
Paulo Coelho</b> sinh ngày 24 tháng 8 năm 1947 là tiểu thuyết gia nổi tiếng người <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Brasil" title="Brasil">Brasil</a>. Ông sinh tại <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Rio_de_Janeiro" title="Rio de Janeiro">Rio de Janeiro</a>, bố ông là kỹ sư <span class="_Xbe kno-fv"><a class="fl" href="https://www.google.com.vn/search?sa=X&biw=1366&bih=601&q=sonia+coelho+pedro+queima+de+coelho+de+souza&stick=H4sIAAAAAAAAAOPgE-LSz9U3KDczzsjJU4KxU9JztCSzk630C1LzC3JSgVRRcX6eVUFiUWpeSTEAcS4DGzUAAAA&ved=0ahUKEwiA3Iixgr7LAhWB56YKHTegCQgQmxMIeigBMAw">Pedro Queima de Coelho de Souza </a>(đã mất năm 2011) mẹ là <a class="fl" href="https://www.google.com.vn/search?sa=X&biw=1366&bih=601&q=sonia+coelho+lygia+coelho&stick=H4sIAAAAAAAAAOPgE-LSz9U3KDczzsjJU4Kx0wostCSzk630C1LzC3JSgVRRcX6eVUFiUWpeSTEAPQ6bZzUAAAA&ved=0ahUKEwiA3Iixgr7LAhWB56YKHTegCQgQmxMIeygCMAw">Lygia Coelho.</a> <b>Paulo Coelho</b> có một em gái tên là Sonia Coelho. Ông </span>vào
học trường luật ở Rio de Janeiro, nhưng đã bỏ học năm 1970 để du lịch
qua Mexico, Peru, Bolivia, Chile, châu Âu và Bắc Phi. Sau đó, ông trở về
Brasil viết tiểu thuyết và cộng tác với một số nhạc sĩ như Raul Seixas
soạn lời cho nhạc pop và nhạc dân tộc Brasil. Ông kết hôn với Christina
Oiticica, sinh ngày <span class="_Xbe kno-fv">23 tháng 11 năm 1951 là
một họa sĩ sinh ra và lớn lên tại thành phố Rio de Janeiro, Brasil, sau
này trở thành một danh họa của trường phái sơn dầu nghệ thuật đất và
sinh thái. Bà có phòng tranh riêng tại <span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="In twenty years of artistic career, Oiticica’s works have been exhibited in more than sixty galleries in twenty countries.">hơn sáu mươi phòng trưng bày trong hai mươi quốc gia</span></span>. Vợ chồng của <b>Paulo Coelho</b> và Christina hiện định cư tại Rio de Janeiro của Brasil, vừa có nhà riêng tại Tarbes ở Pháp.<br /></span><br />
<b>Paulo Coelho s</b>ống khỏe bằng nghề viết văn. Ông là tác giả viết
sách tiếng Bồ Đào Nha bán chạy nhất mọi thời đại. Những sách của ông
bán chạy nhất tại Brasil, Anh, Hoa Kỳ, Pháp, Đức, Canada, Ý, Israel, Hy
Lạp. … Sách của ông đã được dịch ra 56 thứ tiếng và bán ra hơn 86 triệu
bản của trên 150 nước. Ông đã nhận được nhiều giải thưởng của các nước
và tổ chức quốc tế, trong đó có nhiều giải thưởng rất danh tiếng.<br /><br />
<i><img alt="TheAlchemist" class="alignnone wp-image-3480" data-attachment-id="3480" data-comments-opened="1" data-image-description="" data-image-meta="{"aperture":"2.2","credit":"","camera":"iPhone 6 Plus","caption":"","created_timestamp":"1457812098","copyright":"","focal_length":"4.15","iso":"40","shutter_speed":"0.03030303030303","title":"","orientation":"1"}" data-image-title="TheAlchemist" data-large-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2016/03/thealchemist-e1457888009107.jpg?w=584" data-medium-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2016/03/thealchemist-e1457888009107.jpg?w=188" data-orig-file="https://cnm365.files.wordpress.com/2016/03/thealchemist-e1457888009107.jpg" data-orig-size="1853,2960" data-permalink="https://cnm365.wordpress.com/2016/03/14/ngoc-luc-bao-paulo-coelho/thealchemist/" height="660" src="https://cnm365.files.wordpress.com/2016/03/thealchemist-e1457888009107.jpg?w=416&h=660" width="416" /><br />
<br />O Alquimista</i> là kiệt tác của tâm hồn, với tựa đề tiếng Anh là “The
Alchemist” do Alan R. Clarke dịch, có lẽ là tiểu thuyết danh giá và
thành công nhất của <b>Paulo Coelho</b>. Sách đến năm 2008 đã bán được hơn 65 triệu bản trên thế giới và được dịch ra 56 thứ tiếng, trong đó có bản có <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ti%E1%BA%BFng_Vi%E1%BB%87t" title="Tiếng Việt">tiếng Việt</a><sup> </sup> với tựa đề là <i><a class="mw-redirect" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Nh%C3%A0_gi%E1%BA%A3_kim" title="Nhà giả kim">Nhà giả kim</a></i>. Tác phẩm này được dựng thành phim do <a class="new" href="https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Lawrence_Fishburne&action=edit&redlink=1" title="Lawrence Fishburne (trang chưa được viết)">Lawrence Fishburne</a> sản xuất, vì diễn viên này rất hâm mộ <b>Paulo</b> Coelho. Trong danh sách những người mến mộ tác phẩm khắp thế giới có cả cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton.<br />
<br />Điều gì đã làm cho tác phẩm này được nhiều người yêu mến đến vậy?<br />
<span class="_Xbe kno-fv"><br />Tôi có ba điều tâm đắc nói về tác phẩm.</span><br />
<br />Thứ nhất. <i>O Alquimista</i> là kiệt tác của tâm hồn, mang thông
điệp nhân văn “Hãy sống trọn vẹn ước mơ của mình!” tiếng nói yêu thương
con người và khai mở tâm linh vũ trụ. Trước đây <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Johann_Wolfgang_von_Goethe">Goethe</a> với sử thi <span class="" id="result_box" lang="vi"><span class="hps"><a class="mw-disambig" href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Faust" title="Faust">Faust</a>, <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/N%E1%BB%97i_%C4%91au_c%E1%BB%A7a_ch%C3%A0ng_Werther" title="Nỗi đau của chàng Werther">Nỗi đau của chàng Werther</a></span></span> đã nói lên những khát vọng ước mơ vươn tới của con người. <b>Paulo</b> Coelho <span class="" id="result_box" lang="vi"><span class="hps">qua </span></span>câu
chuyện sử thi về một cậu bé chăn cừu chí thiện và khát khao đi đến tận
cùng của ước mơ. Cậu thích chăn cừu để được đi đó đây, vui thú với thiên
nhiên và lao động hồn hậu, nghị lực, cẩn trọng, trí tuệ và cố gắng
không ngừng.<br />
<br />Thứ hai. Văn của <span class="_Xbe kno-fv"><b>Paulo Coelho</b></span> giản dị, trong sáng, minh triết, sáng sủa lạ lùng, rất giàu chất thơ và nhạc. Bản gốc <span class="_Xbe kno-fv"><i>O Alquimista</i></span> tiếng Brazil theo lời của những người bạn của tôi ở EMBRAPA họ rất tự hào giới thiệu và ngưỡng mộ là <span class="_Xbe kno-fv"><b>Paulo Coelho</b></span>
viết văn Brazil rất hay. Về bản tiếng Anh cũng vậy được rất nhiều người
thích. Bản tiếng Việt do Lê Chu Cầu dịch Công ty Văn hóa Truyền thông
Nhã Nam và Nhà Xuất bản Văn hóa in và phát hành tôi say mê đọc thật
thích thú. Văn chương đích thực của <span class="_Xbe kno-fv"><b>Paulo Coelho</b></span> đã vượt qua được rào cản ngôn ngữ. Điều đó rõ ràng là chất lượng ngôn ngữ hàng đầu.<br />
<br />Thứ ba. <span class="_Xbe kno-fv"><b>Paulo Coelho</b></span> thấu
hiểu và hoạt dụng những bí nhiệm của cuộc Đại Hóa. Đoạn trích kinh Thánh
Tân Ước, Lukas 10: 38-42, ở đầu sách; Phần “Vào truyện” nói về sự tích
hoa Thủy tiên ở đầu sách và phần Phụ lục kể câu chuyện về Thánh nữ và
Chúa Hài Đồng ở cuối sách đã chứng tỏ sự huyền diệu của kiệt tác. <span class="_Xbe kno-fv"><b>Paulo Coelho th</b><b>ật khéo kể chuyện. L</b><b>ối dẫn truyện của ông hay ám ảnh.</b></span><br />
<br />Khi may mắn gặp được những kiệt tác của tâm hồn, lòng ta sâu lắng và tỉnh lặng hơn.<br /><br />
<a href="https://khatkhaoxanh.wordpress.com/2015/12/31/hay-di-ve-phia-mat-troi/">Hãy đi về phía mặt trời</a><br />
Lên đường đi em<br />
Bình minh đã rạng<br />
Hãy đi về phía mặt trời !<br />
Ta hãy chăm như con ong làm mật<br />
Cuộc đời này là hương hoa.<br />
<a href="https://khatkhaoxanh.wordpress.com/2015/08/30/ngay-moi-yeu-thuong-4/">Ngày mới yêu thương</a> vẫy gọi,<br />
<a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/2013/06/29/nguyen_khai_ngoc_cho_doi">Ngọc cho đời</a> vui khỏe cho ta.<br /><br />
<strong>Đất và thức ăn 500 năm nông nghiệp Brazil<br />
</strong>mời bạn đọc tiếp phần ba “Kiệt tác của tâm hồn”<br />
<a href="https://plus.google.com/+hoangkimvietnamdayvahoc/posts?fd=1">Hoàng Kim</a><br />
<br />
<br />
<figure class="wp-block-image"><img alt="" height="149" src="https://i1.wp.com/www2.hcmuaf.edu.vn/data/hoangkim/NLU.jpg" width="195" /></figure>
Hoàng Kim Bài viết mới trên TÌNH YÊU CUỘC SỐNG<br />
<a href="https://cnm365.wordpress.com/">CNM365, ngày mới nhất bấm vào đây</a> <a href="https://cnm365.wordpress.com/"><i>cập nhật mỗi ngày</i></a><br />
<br />
<b>Video yêu thích<br /><a href="http://bilutv.com/xem-phim/tinh-thien-thu-vtv3-eternal-love-2017-tap-58-5560_e63134.html">Tình Thiên Thu tập 58</a></b><br />
<a href="https://l.facebook.com/l.php?u=http%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fuser%2Fhoangkimvietnam&h=ATMKUXsVZqWoI9Nd8dhVlXxTZ5-HjNJE2Rol4k2chUlCfVmzSq29bmiZDFOCNOg9Wsf8dwtUCy4F5Nmtwcr8GVbt9ahqvqljsAO7f9yjx0Ps2fEOS_ve1ZfqiKkP6Fw_exh6aqCpGCo&s=1" rel="noreferrer noopener" target="_blank">KimYouTube</a><br />
<b>Trở về trang chính</b><br />
<a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/">Hoàng Kim</a><a href="http://thochocon.wordpress.com/">Ngọc Phương Nam</a> <a href="https://hoangkimvn.wordpress.com/">Thung dung</a> <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dạy và học</a> <a href="http://foodcrops.vn/">Cây Lương thực</a> <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">Dạy và Học</a> <a href="https://cnm365.wordpress.com/">Tình yêu cuộc sống</a> <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim on LinkedIn</a> <a href="https://www.facebook.com/daihocnonglam">Kim on Facebook</a> <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">Kim on Twitter</a>foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-62121793034501659342019-07-10T15:13:00.001+07:002019-07-10T22:47:37.679+07:00Việt Nam con đường xanh<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5Ug1MOF-XU64_5G1YqyhhS-_d9PKg4p8cgarh_uGuJNeKSLwyD0s-RJkG3HcMTYeqTWxc6TfqNRluuryYSOD8_vQjvR0SpwdhTNs0BsiOoHEMlpaXwLHToF5dJ2WRMtkCYuPy3tv52VYz/s1600/Ham+muon+Bac+Ho.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="588" data-original-width="532" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5Ug1MOF-XU64_5G1YqyhhS-_d9PKg4p8cgarh_uGuJNeKSLwyD0s-RJkG3HcMTYeqTWxc6TfqNRluuryYSOD8_vQjvR0SpwdhTNs0BsiOoHEMlpaXwLHToF5dJ2WRMtkCYuPy3tv52VYz/s640/Ham+muon+Bac+Ho.jpg" width="577" /></a></div>
<br />
VIỆT NAM CON ĐƯỜNG XANH<br />
Hoàng Kim<br />
Bác Hồ có ham muốn tột bậc được nói thật giản dị: "<i>Tôi chỉ có một sự
ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân
ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học
hành</i>". Sức mạnh Việt cốt lõi là an dân với năm yếu tố: An sinh xã hội; An tâm; An lạc; An toàn; An ninh. Việt Nam con đường xanh muốn có được lòng tin của dân phải là con đường sạch. <a href="https://vnexpress.net/y-kien/bot-can-bo-la-van-nan-cua-quoc-gia-3949863.html?fbclid=IwAR0XQgY17BbmxlT2RQ9n8D75_FZShUDhfdJV_Pe7eBHOJQrwwNe1gCVgJOQ">'BOT cán bộ' là vấn nạn của quốc gia</a>. Định hướng chiến lược quốc gia cần chuyển đổi mạnh đúng hướng và diệt trừ tham nhũng thì Việt Nam mới phát triển được. <br />
<br />
<span dir="ltr"><span class="_3l3x">GS AHLĐ <a class="" data-hovercard="/ajax/hovercard/user.php?id=100005991462558" href="https://www.facebook.com/luat.nguyen.1610?hc_location=ufi">Luat Nguyen</a> cựu Viện Trưởng Viện Lúa ĐBSCL tác giả cụm công trình lúa gạo Việt giải thưởng Hồ Chí Minh đã phản biện khuyến khích bài viết."</span></span><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x">Hoan nghênh Việt Nam con đường xanh!".</span></span></span></span><br />
<span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x">Biến đổi khí hậu ngày càng
diễn biến phức tạp ở ĐBSCL càng cho thấy ý nghĩa của lời khuyến "Thứ
nhất canh trì; Thứ nhì canh viên; Thứ ba canh điền." (thứ nhất nuôi cá; thứ nhì nghề vườn; thứ ba làm ruộng)..Cơ cấu nông nghiệp ở ĐBSCL
cũng đang diễn biến theo chiều hướng tích cực này. Còn câu: "Thứ nhất
thả cá; Thứ nhì gá bạc " thì chỉ nên phát triển theo ý đầu; còn ý gá
bạc thì Tổng thống Mỹ Trump chê xổ số ở Việt Nam vì "Nhà cái" là Nhà Nước!<br /></span></span>Hoàng Kim bàn luận với giáo sư Nguyễn Văn Luật về ý thứ hai này. Hoàng Kim cho rằng </span></span></span></span><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x">Tổng thống Mỹ Trump có thể nói việc <b>"gá bạc"</b> theo ngầm ý sâu sắc hơn. </span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/trung-my-cuoc-doi-dau-lich-su/">Trung Mỹ cuộc đối đầu lịch sử</a>, </span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/trung-nga-vanh-dai-va-con-duong/">Trung Nga 'vành đai và con đường'</a>; Nga Mỹ bàn cờ thế sự; là một thế lớn nhiều ẩn số. Tổng thống Mỹ Trum chưa bao giờ và chưa khi nào coi thường đối thủ </span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x">Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình</span></span></span></span></span></span></span></span></span></span>. Ông luôn dành thái độ tôn trọng "kỳ phùng địch thủ" đối với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Putin, ngay cả những khi gay cấn nhất. </span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x">Về ba
trụ cột cốt lõi của một quốc gia là cân đối hài hòa: tăng trưởng kinh tế, bảo vệ môi trường, thực hiện tiến bộ và
công bằng xã hội.theo kết luận của <i>Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu về Phát triển bền vững</i> tại Johannesburg (Cộng hòa Nam Phi) năm 2002. Việt Nam con đường xanh </span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x">là phù hợp với tư tưởng chỉ đạo của Đảng và Nhà nước Việt Nam. Định hướng và tầm nhìn nhấn mạnh </span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x">1) Phải phát triển hài hòa ba trụ cột <i> </i>“Không đánh đổi môi trường với tăng trưởng kinh tế”; “Không thể vì nghèo mà hy sinh môi trường và sức khỏe người dân” 2) </span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x">Vai trò kiến tạo của Nhà nước là quyết định; 3) </span></span></span></span></span></span></span></span></span></span>Vai trò của người dân lao động và cộng đồng xã hội là không thể thiếu. Hiện tại Trung Quốc và Việt Nam là tương đồng về điều này, nhấn mạnh vai trò kiến tạo của Nhà nước <span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x"><span dir="ltr"><span class="_3l3x">là quyết định đồng hành với </span></span></span></span></span></span></span></span></span></span>diệt trừ tham nhũng và phục hồi. Việt Nam đã có truyền thống 'bầu ơi thương lấy bí cùng" và kinh nghiệm làm chủ tập thể, cũng đã vận dụng thành công "chính sách cộng sản thời chiến" biết thắt lưng buộc bụng để đầu tư cho những trong điểm. Đây là sự khác biệt lớn Việt Nam với cấu trúc văn hóa và kinh tế Mỹ. <b><i><br />(còn nữa...) </i></b><br />
VIỆT NAM CON ĐƯỜNG XANH mời đọc toàn văn bài viết cập nhật tại đây <a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/viet-nam-con-duong-xanh/">https://hoangkimlong.wordpress.com/category/viet-nam-con-duong-xanh/</a><br />
<br />
<br />
Tài liệu dẫn: <br />
<br />
'BOT CÁN BỘ" LÀ VẤN NẠN QUỐC GIA<br />
<a href="https://vnexpress.net/y-kien/bot-can-bo-la-van-nan-cua-quoc-gia-3949863.html?fbclid=IwAR0XQgY17BbmxlT2RQ9n8D75_FZShUDhfdJV_Pe7eBHOJQrwwNe1gCVgJOQ">Báo VNExpress, tác giả TS. Nguyễn Thị Hường, ngày 10 tháng 7 năm 2019 </a> (*)<br />
Những người chạy chức, chạy quyền sau khi được bổ nhiệm phải tham nhũng để "thu hồi vốn".<span style="font-weight: normal;"><a href="https://vnexpress.net/y-kien/khi-can-bo-ngoi-nham-cho-3933917.html#ctr=related_news_click" title="Khi cán bộ 'ngồi nhầm chỗ'"><br />Khi cán bộ 'ngồi nhầm chỗ'</a></span> <br />
<div class="Normal">
<i style="color: #333333; margin: 0px; padding: 0px;">(*) Tiến sĩ Nguyễn
Thị Hường, Phó trưởng Khoa Quản lý nhà nước về Xã hội - Học viện Hành
chính Quốc Gia, chia sẻ với độc giả VnExpress bài viết về vấn nạn chạy
chức, chạy quyền:</i><br />
<br />
Lâu nay cụm từ BOT (viết tắt từ<i> Build-Operate-Transfer</i>, tức là:
Xây dựng - Kinh doanh, khai thác - Chuyển giao) thường dùng trong lĩnh
vực xây dựng công trình kết cấu hạ tầng đang được dùng theo nghĩa
chuyển. Trên nhiều tờ báo đăng tải một số ý kiến: có hay không hiện
tượng "BOT chùa" (Mặc dù cách ví von này có vẻ hơi nặng nề). Vậy liệu
những vấn nạn "chạy bằng được và chạy lấy được" để làm cán bộ như trên
đã nêu, liệu có thể coi là một hình thức "BOT cán bộ" được không...?</div>
<div class="Normal">
Đối với bất cứ cơ quan hay tổ chức nào, cán bộ lãnh đạo, quản lý luôn
giữ vai trò nòng cốt trong quá trình phát triển. Ở một số trường hợp,
cán bộ là linh hồn của tổ chức và tác động sâu sắc đến tổ chức. Cán bộ
mạnh, tổ chức mạnh, cán bộ yếu, tổ chức sẽ bị chậm hoặc không phát
triển. Tầm ảnh hưởng và sự quyết định, chi phối tổ chức của người cán bộ
giữ vị trí lãnh đạo, quản lý là không thể phủ nhận.</div>
<div class="Normal">
Chính vì vai trò của người cán bộ, nhất là cán bộ cốt cán quan trọng như
vậy, nên việc cất nhắc, bổ nhiệm, thăng chức phải hết sức thận trọng,
cân nhắc kỹ càng. Tuy nhiên, trong thực tế "<i>Tình trạng bổ nhiệm cán
bộ không đủ tiêu chuẩn, điều kiện, trong đó có cả người nhà, người thân,
họ hàng, "cánh hẩu" xảy ra ở một số nơi, gây bức xúc trong dư luận xã
hội".</i> Bên cạnh đó là nạn <i>"</i><i> chạy chức chạy quyền, chạy
tuổi, chạy quy hoạch, chạy luân chuyển, chạy bằng cấp, chạy tội" đang
diễn ra nhức nhối, gây bức xúc trong công luận. Vậy tại sao vẫn "chậm
được ngăn chặn, đẩy lùi" tình trạng này</i>" (Nghị quyết Hội nghị Trung ương 7, khoá XII).</div>
<div class="Normal">
Trở lại chuyện BOT, hợp đồng BOT được ký kết giữa cơ quan nhà nước có
thẩm quyền và nhà đầu tư. Theo đó, nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư vì
mục đích sinh lợi, do vậy, họ sẽ phải tính toán các yếu tố có liên quan
nhằm đạt được lợi nhuận tối ưu nhất. Sau khi hoàn thành việc xây dựng,
nhà đầu tư được quyền khai thác để thu hồi vốn và có được lợi ích về mặt
kinh tế hoặc lợi ích tương đương. Hết thời hạn được quyền khai thác,
nhà đầu tư sẽ bàn giao lại cho nhà nước. Hiểu một cách bản chất, đây là
bài toán đôi bên cùng có lợi, và người được thụ hưởng nhiều nhất là
người dân.</div>
<div class="Normal">
Trong việc bổ nhiệm cán bộ thì sao. Những người "chạy quy hoạch, chạy
chức, chạy quyền" cũng phải bỏ một khoản kinh phí nhất định để đầu tư.
Chẳng thế mà dư luận có nhiều đồn đoán "ghế này, vi trí kia bao nhiêu
tiền?"... Sau khi đạt được kết quả là một vị trí như mong đợi, họ sẽ
tiến hành "thu hồi vốn" và kiếm lời. Thật khó nói rằng người ta chạy
chức là để được cống hiến(!). Họ sẽ trả lại chức (chuyển giao) khi tìm
kiếm được cơ hội đầu tư cho một "dự án chức vụ" lớn hơn, hoặc về hưu.</div>
<div class="Normal">
Nếu bản thân người có mưu cầu chức vụ không đủ tiềm lực để đầu tư, sẽ
diễn ra tình trạng "gọi vốn". Nghĩa là các doanh nghiệp sẽ sẵn sàng bỏ
vốn để đưa nhân sự của mình ngồi vào cái ghế đã định. Khi mọi chuyện đã
"đâu vào đó’, sẽ là quy trình thu hồi vốn và kiếm lợi nhuận. Sự xuất
hiện những "sân sau " cảu nhiều cán bộ lãnh đạo, quản lý cũng bắt đầu từ
đây.</div>
<div class="Normal">
Cái khác giữa BOT thông thường và "BOT cán bộ" có lẽ là ở hiệu ứng và
ngoại ứng của nó. Nếu như BOT thông thường, nhà nước và nhà đầu tư thực
hiện các dự án là để phục vụ cho lợi ích cộng đồng, thì "BOT cán bộ" chỉ
thuần tuý là lợi ích của người ra quyết định bổ nhiệm và người được bổ
nhiệm. Các dự án xây dựng dựa trên khung pháp lý, nếu trong sạch, sẽ tạo
hiệu ứng tốt đối với cộng đồng ở mọi lĩnh vực kinh tế, chính trị, xã
hội...</div>
<div class="Normal">
Và những ngoại ứng nếu có cũng đa số là ngoại ứng tích cực. Tuy nhiên
trong "BOT cán bộ" thì ngược lại. Bởi lẽ việc đầu tư chức vụ là lĩnh vực
không thể tường minh, do đó rất khó giám sát. Mặt khác, hành vi "chạy
chức, chạy quyền" tạo hiệu ứng xấu, bị phản đối mạnh mẽ vì bản thân nó
khong được coi là trong sạch. Nhiều ngoại ứng tiêu cực diễn ra trong
diện rộng và tác động lâu dài, hệ luỵ khó lường trước.</div>
<div class="Normal">
<i>>> Bài viết cùng tác giả: </i></div>
<div class="Normal">
>><a href="https://vnexpress.net/y-kien/nguoi-viet-ban-cai-minh-co-khong-ban-cai-khach-hang-can-3865931.html" rel="dofollow"> 'Người Việt bán cái mình có, không bán cái khách hàng cần'</a></div>
<div class="Normal">
>> <span style="color: #222222;"><a href="https://vnexpress.net/y-kien/con-khi-thu-100-va-su-xuong-cap-cua-van-hoa-3881343.html" rel="dofollow">'Con khỉ thứ 100' và sự xuống cấp của văn hoá</a></span></div>
<div class="Normal">
<span style="color: #222222;">>></span><span style="color: #222222;"><a href="https://vnexpress.net/y-kien/quan-chuc-va-tri-tue-cam-xuc-3943207.html" rel="dofollow"> </a></span><a href="https://vnexpress.net/y-kien/quan-chuc-va-tri-tue-cam-xuc-3943207.html" rel="dofollow"><span style="color: #222222;">Quan chức và trí tuệ cảm xúc</span></a></div>
<div class="Normal">
<span style="color: #222222;">>> </span><a href="https://vnexpress.net/y-kien/gioi-han-trach-nhiem-cua-quan-chuc-3897132.html#ctr=related_news_click" rel="dofollow" title="Giới hạn trách nhiệm của quan chức">Giới hạn trách nhiệm của quan chức</a></div>
<div class="Normal">
<br />
Hiện BOT ở nước ta chỉ diễn ra trong một số lĩnh vực như: giao thông,
xây dựng, đào tạo. Những "BOT cán bộ" thì diễn ra hầu như trong tất cả
mọi lĩnh vực, mọi cấp bậc. Khi nhà nước ký với nhà đầu tư, nhà nước vẫn
là chủ sở hữu của các dự án với quyền lực và quyền lợi tập thể. Nhưng ở
"BOT cán bộ", cá nhân quyết định, và dĩ nhiên, quyền lực và quyền lợi
thuộc về cá nhân.</div>
<div class="Normal">
<br />
Xuất hiện càng nhiều "BOT cán bộ" là nguy cơ, là vấn nạn quốc gia, vì để
khai thác nhằm thu hồi vốn và kiếm lợi nhuận, những "nhà đầu tư vào dự
án BOT cán bộ " sẽ buộc phải tham nhũng và nhận hối lộ. Do đó, khó hý
vọng về một tương lai phát triển, nhất là phát triển ổn định và bền
vững khi vẫn có khá nhiều người ngồi ở những vị trí quan trọng song lại
thiếu năng lực, thiếu phẩm chất, lấy quan hệ, tiền bạc thay thế thực
lực. </div>
<div class="Normal">
<br />
Chúng ta đang mạnh dạn làm rõ và minh bạch hoá các dự án BOT xây dựng.
Hy vọng cũng sẽ quyết liệt lôi ra ánh sáng và chặn đứng các dự án "BOT
cán bộ " để lấy lại niềm tin của người dân, tạo động lực cho những người
có tài, có tâm, có tầm, có nhiệt huyết cống hiến cho dân, vì nước.</div>
<div class="Normal">
<span style="color: #333333; margin: 0px; padding: 0px;">>> </span><span style="color: #333333; margin: 0px; padding: 0px;">Chia sẻ bài viết của bạn cho trang <i style="margin: 0px; padding: 0px;">Ý kiến</i> <a href="https://vnexpress.net/contactus" rel="dofollow" style="box-sizing: border-box; color: #004f8b; font-size: unset; margin: 0px; padding: 0px; text-decoration-line: none; text-rendering: geometricprecision;" target="_blank">tại đây</a>.</span></div>
<b><br /></b>TS Nguyễn Thị Hường<br />
Nguồn: <a href="https://vnexpress.net/y-kien/bot-can-bo-la-van-nan-cua-quoc-gia-3949863.html?fbclid=IwAR0XQgY17BbmxlT2RQ9n8D75_FZShUDhfdJV_Pe7eBHOJQrwwNe1gCVgJOQ">Báo VNExpress, tác giả TS. Nguyễn Thị Hường, ngày 10 tháng 7 năm 2019 </a>
<br />
<br />
Bài viết mới trên TÌNH YÊU CUỘC SỐNG<b><br />
</b><a href="https://cnm365.wordpress.com/">CNM365, ngày mới nhất bấm vào đây</a> <a href="https://cnm365.wordpress.com/"><i>c</i><i>ậ</i><i>p nh</i><i>ậ</i><i>t m</i><i>ỗ</i><i>i ngày</i></a><br />
<b><br />Video yêu thích</b><iframe width="560" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/lSZLlD8TrIc" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe><br />
<a href="https://youtu.be/lSZLlD8TrIc">Vietnamese Dan Bau Music</a>Vietnam traditional music<br />
<br />
<iframe width="560" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/o_awLUtkya4" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe> <br />
<a href="http://www.vietnamtourism.gov.vn/videos/VN_FOOD_PARADISE_V1.mp4">Vietnamese food paradise</a><b><br /> </b><a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam">KimYouTube</a><br />
<b><br />Trở về trang chính</b><br />
<a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/">Hoàng Kim</a> <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Ngọc Phương Nam</a> <a href="https://hoangkimvn.wordpress.com/">Thung dung</a> <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dạy và học</a> <a href="http://foodcrops.vn/">Cây Lương thực</a> <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">Dạy và Học</a> <a href="https://cnm365.wordpress.com/">Tình yêu cuộc sống</a> <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim on LinkedIn</a> <a href="https://www.facebook.com/daihocnonglam"><b>Kim on Faceboo</b>k</a> <b><a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a> <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam"> hoangkim vietnam</a></b>foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-73927212601438269342019-06-23T09:48:00.000+07:002019-06-23T15:56:35.150+07:00ĐBSCL thích ứng biến đổi khí hậu<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"></span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"></span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiUl7KWGHeNCEzYXV7o8FRC6_Co6WAPyMmN9IlklfjfWjqhHqQXLvihKhUiHUnQ_Ph52UWAu3gijXl2KDKZcdiyKFetNIO9tRnwx0h0JZ3bEw_c3J4fVu7tA_pL6fah_9F4mHbT_v2WlAJ9/s1600/%25C3%2590BSCL+thich+ung+bien+doi+khi+hau+2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="621" data-original-width="458" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiUl7KWGHeNCEzYXV7o8FRC6_Co6WAPyMmN9IlklfjfWjqhHqQXLvihKhUiHUnQ_Ph52UWAu3gijXl2KDKZcdiyKFetNIO9tRnwx0h0JZ3bEw_c3J4fVu7tA_pL6fah_9F4mHbT_v2WlAJ9/s640/%25C3%2590BSCL+thich+ung+bien+doi+khi+hau+2.jpg" width="472" /></a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-size: x-small;"><span style="font-size: x-small;"><b><span style="font-size: small;"><br />ĐBSCL LÚA GẠO 44 NĂM CHUYỄN ĐỔI<br />Hoàng Kim (bài tổng hợp) <br /><br />"Phát triển lúa gạo trong bối cảnh biến đổi khí hậu và hội nhập ở Việt Nam"</span></b><span style="font-size: small;"> của PGS TS Nguyễn Văn Bộ tại Hội thảo Quốc gia về Khoa học Cây trồng lần thứ Hai Cần Thơ ngày 11-12 tháng 8 năm 2016 đã viết: </span></span><span style="font-size: small;">"Lúa là cây lương thực quan trọng nhất của Việt Nam với diện tích thu
hoạch năm 2015 là 7.835 ngàn ha , sản lượng 45,2 triệu tấn thóc, xuất
khẩu 6.997 ngàn tấn gạo với kim ngạch 2.852 triệu USD. Tuy nhiên , xét
thuần túy về kinh tế, lúa gạo chỉ đóng góp khoảng 5,45% GDP của cả nước
và người sản xuất lúa gạo chỉ có thu nhập thuần 419 USD/<span class="text_exposed_show">ha
so với 1.128 USD /ha của nông dân Thái Lan. Thêm nữa, theo kịch bản
biến đổi khí hậu 2016, chúng ta có tới 38,9% diện tích đồng bằng sông Cửu Long và </span><span class="text_exposed_show"><span class="text_exposed_show">16,8 % diện tích đồng bằng sông
Hồng </span>bị ngập lụt khi mực nước
biển dâng 100 cm và nếu điều này xảy ra, sản lượng lúa gạo có thể giảm
trên 30-35%. Do vậy, việc sản xuất và xuất khẩu lúa gạo cần được xem
xét một cách thấu đáo từ góc độ kinh tế, xã hội và môi trường trên cơ sở
đảm bảo ổn định an ninh lương thực quốc gia và ổn định xã hội.". </span></span></span></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgvVNs8NI-R8LCztcp_lTXHLCJI7TdneFYqz5-UibyoGcAVgBMD2ToRUvD-TMapmpAyzDbx0piaLOdAOa_5beTVL_OL7Wyy3Eo4cZndlXyhGeOKldzgOeJXERCM8HmwWkdewnoD42uy3hUE/s1600/%25C3%2590BSCL+thich+ung+bien+doi+khi+hau+2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><br /></a><span style="font-size: x-small;"><b></b></span></span></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiyaKXGuwyhDHsJf2re7vafPTxLnM_jpxZ3IGpZ9hbxnud0eoVGFTIrOG1nPXcvKfWSPlCQSawCvPtKjpkZpzQ0Oq3avQqknrNQ8z8vwkhh3zDmP5bBA3nGKztpl6kLP4FTWqoDYQpMS8QG/s1600/%25C3%2590BSCL+thich+ung+bien+doi+khi+hau+3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="596" data-original-width="411" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiyaKXGuwyhDHsJf2re7vafPTxLnM_jpxZ3IGpZ9hbxnud0eoVGFTIrOG1nPXcvKfWSPlCQSawCvPtKjpkZpzQ0Oq3avQqknrNQ8z8vwkhh3zDmP5bBA3nGKztpl6kLP4FTWqoDYQpMS8QG/s640/%25C3%2590BSCL+thich+ung+bien+doi+khi+hau+3.jpg" width="440" /></a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span class="text_exposed_show"><br /></span><span class="text_exposed_show"><span style="font-size: x-small;"><span style="font-size: small;">Giáo sư Nguyễn Văn Bộ</span> </span> kết luận: "Phát triển lúa gạo đang đối mặt với thách thức to lớn về Biến đổi khí hậu, cạnh tranh về đất đai với nông nghiệp đô thị và giao thông Canh tác quá mức với việc thâm canh , tăng vụ làm cho suy giảm sức sản xuất của đất, ô nhiễm môi trường, ta7ng phát thải khí nhà kính. Thêm nữa, sản xuất lúa gạo mang lại lợi nhuận thấp nên gần như không có doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất lúa. Chi phí tăng cao cùng với thị trường bấp bênh làm cho người nông dân thực sự không an tâm với nghề trồng lúa. Đã đến lúc chúng ta cần đối xử với hạt gạo và người trồng lúa một cách công bằng hơn. Phải coi trọng <b>sản xuất lúa gạo không chỉ là vấn đề kinh tế mà là lĩnh vực đảm bảo an sinh xã hội và ổn định kinh tế</b>. Chuyển đổi một phần diện tích đất lúa hoặc giảm vụ một cách hợp lý cùng với việc tích tụ ruộng đất là xu hướng cần được xem xét . Việc bảo hiểm cho nông nghiệp nói chung và sản xuất lúa gạo nói riêng cũng cần có giải pháp khả thi với sự quan tâm hiệu quả từ Nhà nước. Xuất khẩu gạo nên xem xét lại về mặt chiến lược dài hạn, lấy thu nhập của người sản xuất lúa gạo làm trung tâm."</span></span></span><br />
<br />
<div class="post-body entry-content" id="post-body-3088673935747224604" itemprop="description articleBody">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhk6JfDhPACz7wquWFb9yfEtPP_kPPHKt_jEOh5xh4gg1BW7AMqL8Ck8CpTnBjM0MBV52OpVGiX0bOFCEWRFNBD6ttoLKxTDr7atQlaWL0yniWcm2mzxg6aJaCSvsrbnlctj68xtKCQINY/s1600/DBSCL+1a.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="558" data-original-width="571" height="624" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhk6JfDhPACz7wquWFb9yfEtPP_kPPHKt_jEOh5xh4gg1BW7AMqL8Ck8CpTnBjM0MBV52OpVGiX0bOFCEWRFNBD6ttoLKxTDr7atQlaWL0yniWcm2mzxg6aJaCSvsrbnlctj68xtKCQINY/s640/DBSCL+1a.jpg" width="640" /></a></span></span></div>
</div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span class="text_exposed_show"><b><a class="K3JSBVB-c-h" href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=5895919480319953004#editor/target=post;postID=3088673935747224604;onPublishedMenu=allposts;onClosedMenu=allposts;postNum=2;src=postname">ĐBSCL, 44 năm chuyển đổi kinh tế, xã hội và môi trường</a></b></span> của Giáo sư Nguyễn Ngọc Trân . Ông cho rằng "NQ 120 đã đúc kết ý kiến của các Bộ ngành, của các chuyên gia trong
và ngoài nước tại một hội nghị do Thủ tướng Chính phủ chủ trì cách đây
18 tháng. Triển khai nghiêm túc nghị quyết sẽ hướng chuyển đổi kinh tế,
xã hội và môi trường ở ĐBSCL theo hướng phát triển bền vững. Từ những gì đã trình bày trong <i>(1)(2)(3)</i> của bài viết <span class="text_exposed_show"><b><a class="K3JSBVB-c-h" href="https://www.blogger.com/blogger.g?blogID=5895919480319953004#editor/target=post;postID=3088673935747224604;onPublishedMenu=allposts;onClosedMenu=allposts;postNum=2;src=postname">ĐBSCL, 44 năm chuyển đổi kinh tế, xã hội và môi trường</a> </b></span>trên đây, và từ tìm
hiểu, trong chừng mực có thể, việc triển khai Nghị quyết của các Bộ
ngành trong 18 tháng qua, tác giả có mấy nhận xét và kiến nghị với Chính
phủ và Thủ tướng Chính phủ dưới đây.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(1) Cần <i>quán triệt các quan điểm chỉ đạo của NQ.</i> “Nói theo NQ 120” mà làm vẫn như cũ là trường hợp loại trừ để triển khai thành công Nghị quyết.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(2) Triển khai NQ 120, Chính phủ cần có lộ trình để giải quyết<i> nạn thừa chồng chéo và thiếu phối hợp</i> kinh niên. Đề nghị chọn <i>lĩnh vực thí điểm</i> là <i>tài nguyên nước</i> và <i>thủy lợi</i> rất thiết thân với ĐBSCL.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(3) Sớm ban hành <i>“Chương trình tổng thể phát triển nông nghiệp
bền vững ĐBSCL thích ứng với BĐKH gắn liền với cơ cấu lại ngành nông
nghiệp và xây dựng nông thôn mới”</i> (do Bộ NNvPTNT phụ trách) và <i>“Quy
hoạch tổng thể phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long đến năm
2030, tầm nhìn đến năm 2050 thích ứng với biến đổi khí hậu” </i>(do Bộ Kế hoạch và Đầu tư phụ trách).</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Làm rõ tác động của hai thách thức (biến đổi khí hậu nước biển dâng
và nguồn nước từ thượng nguồn) đối với đồng bằng lên sản xuất, sinh kế,
và khả năng thích ứng của cộng đồng trong các tiểu vùng (I), (II) và
(III) trên nền môi trường vật lý <i>(Hình 1,2)</i> là một căn cứ cần thiết cho hai tài liệu.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Kiên quyết không để các dự án theo tư duy củ đặt <i>Chương trình tổng thể và Quy hoạch tổng thể</i> vào thế bị động, trước “sự việc đã rồi”.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(4) Mọi nhiệm vụ mang tính tổng hợp phải làm rõ <i>phương pháp luận tổng hợp</i>. Yêu cầu này là cần thiết để có thể áp dụng các thành tựu của cuộc “<i>cách mạng số</i>” vào công tác tổng hợp.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(5) Triển khai<i> liên kết các tiểu vùng</i> Đồng Tháp Mười, Tứ
giác Long Xuyên, Duyên hải phía Đông, và Bán đảo Cà mau có cơ sở khoa
học, cùng một phương pháp luận. Thiết chế và cơ chế cần cho liên kết,
phối hợp cần được ban hành.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(6) <i>Bộ Khoa học và Công nghệ</i> và Chương trình Tây Nam Bộ, các
Chương trình KC và KX có những nhiệm vụ liên quan đến ĐBSCL triển khai
theo quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết. Không thể tách biệt hai mảng khoa
học công nghệ và khoa học xã hội và nhân văn.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(7) <i>Bộ Giáo dục và Đào tạo </i>cùng các địa phương ở ĐBSCL có kế
hoạch giải quyết cho bằng được tình trạng mãn tính “đồng bằng là vùng
trũng về GD ĐT”, và nâng cao chất lượng của nguồn nhân lực ở đây.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> (8) <i>Bộ Giao thông vận tải</i> giải quyết tình trạng hệ thống giao thông đường bộ, đường thủy nội địa, đường hàng hải hết sức bất cập kinh niên ở đồng bằng, <i>Giao thông vận tải phải thực sự là một điểm đột phá</i> cho phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(9) Không chỉ đánh giá tác động môi trường của các dự án triển khai trên địa bàn ĐBSCL mà còn <i>cả các dự án ngoài đồng bằng nhưng khai thác tài nguyên của đồng bằng</i>. Cụ thể Dự án khu (đô thị) du lịch biển Cần Giờ có kế hoạch khai thác gần 90 trệu m<sup>3</sup>
cát ở đồng bằng để san lấp cho dự án. Quyết định phê duyệt ĐTM của dự
án này có nên xét đến hay không với trách nhiệm quản lý ngành của Bộ
TNvMT trên phạm vi cả nước?</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(10) Các Bộ ngành sẽ báo cáo các nhiệm vụ trong chương trình hành
động của mình. Đó là những nhiệm vụ chuyên ngành. Còn có những nhiệm vụ
cần giải quyết để đạt các mục tiêu đa ngành hay liên ngành thì ai đề
xuất, ai thực hiện? </span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">(11) Để huy động sự đóng góp của các nhà khoa học, các chuyên gia
Việt Nam trong nước và ở nước ngoài, và các chuyên gia quốc tế trong
việc triển khai NQ 120, nên giới thiệu các quy hoạch, kế hoạch, dự án,
công trình có tác động quan trọng đến môi trường, ngay từ giai đoạn
nghiên cứu tiền khả thi và khả thi <i>trên cổng thông tin điện tử</i> của các Bộ chủ quản đầu tư.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Tác giả tin rằng với nhận thức đúng, cách tiếp cận đúng, những chuyển
đổi kinh tế, xã hội và môi trường tại đồng bằng sông Cửu Long trong
thời gian tới sẽ thúc đẩy đồng bằng phát triển bền vững./."</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">xem tiếp, </span></span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif; font-size: small;"><span style="font-size: xx-small;"><span style="color: navy; font-size: xx-small;"><span style="font-size: xx-small;"><b>ĐBSCL THÍCH ỨNG BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU </b></span></span></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="color: navy; font-size: xx-small;"><span style="font-size: xx-small;"><b><br />Hiện trạng và giải pháp cấp bách</b></span></span></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><br /></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="color: navy; font-size: xx-small;"><span style="font-size: xx-small;">Thủ
tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc trực tiếp đi thị sát các vựa lúa ở
ĐBSCL (ảnh VGP). </span></span><span style="color: navy; font-size: xx-small;"><span style="font-size: xx-small;"><span style="font-size: xx-small;"><b>Báo điện tử Chính Phủ Việt Nam (VGP) ngày </b></span></span></span><span style="color: navy; font-size: xx-small;"><span style="font-size: xx-small;"><b>18 tháng 6 năm 2019 đưa tin:</b> "</span></span><span style="font-size: xx-small;"><b><a href="http://baochinhphu.vn/Xa-hoi/Thich-ung-bien-doi-khi-hau-DBSCL-can-them-suc-nguoi-suc-cua/368608.vgp">Thích ứng biến đổi khí hậu: ĐBSCL cần thêm sức người, sức của</a></b><span style="color: navy;"><span style="font-size: xx-small;"><a href="http://baochinhphu.vn/Xa-hoi/Thich-ung-bien-doi-khi-hau-DBSCL-can-them-suc-nguoi-suc-cua/368608.vgp"> </a></span></span>Tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu (BĐKH) đang ập tới vùng ĐBSCL
nhanh hơn nhiều so với các dự báo trước đây, gây ra những hiện tượng bất
thuận cho đời sống kinh tế, xã hội toàn vùng như sụt lún, xâm nhập mặn,
xói lở. <a href="http://baochinhphu.vn/Hoat-dong-cua-lanh-dao-Dang-Nha-nuoc/Chinh-phu-ghi-nhan-no-luc-cac-cac-cap-nganh-trong-trien-khai-Nghi-quyet-120/368592.vgp" id="ctl00_leftContent_ND_ctl02_rptItems_ctl01_lnkHeadline">Chính phủ ghi nhận nỗ lực các các cấp, ngành...</a>; <a href="http://baochinhphu.vn/Kinh-te/Xoay-truc-chien-luoc-nong-nghiep-DBSCL/368581.vgp" id="ctl00_leftContent_ND_ctl02_rptItems_ctl02_lnkHeadline">Xoay trục chiến lược nông nghiệp ĐBSCL</a>; <a href="http://baochinhphu.vn/Thoi-su/De-xuat-thanh-lap-Uy-ban-dieu-phoi-vung-DBSCL/368576.vgp" id="ctl00_leftContent_ND_ctl02_rptItems_ctl03_lnkHeadline">Đề xuất thành lập Ủy ban điều phối vùng ĐBSCL</a>; <a href="http://baochinhphu.vn/Thoi-su/DBSCL-thay-doi-toan-dien-sau-2-nam-thuan-theo-tu-nhien/368570.vgp" id="ctl00_leftContent_ND_ctl02_rptItems_ctl04_lnkHeadline">ĐBSCL thay đổi toàn diện sau 2 năm ‘thuận theo tự nhiện"; </a><a href="http://baochinhphu.vn/Thoi-su/Thu-tuong-chu-tri-dien-dan-ve-DBSCL-Khong-de-nuoc-chay-la-mon/368527.vgp" id="ctl00_leftContent_ND_ctl02_rptItems_ctl02_lnkHeadline">Thủ tướng chủ trì “diễn đàn” về ĐBSCL: Không để 'nước chảy lá môn"; (Clip) </a><b><a href="http://media.chinhphu.vn/video/nghi-quyet-120-nq-cp-quyet-tam-hanh-dong-de-dong-bang-song-cuu-long-cat-canh-12173">Quyết tâm hành động để ĐBSCL cất cánh"</a></b></span></span></span><br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<figure class="wp-block-image is-resized"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><img alt="" height="277" src="https://i1.wp.com/www2.hcmuaf.edu.vn/data/hoangkim/NLU.jpg" width="362" /></span></span></figure><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
<b>Bài viết mới trên TÌNH YÊU CUỘC SỐNG</b></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://cnm365.wordpress.com/"><b>CNM365, ngày mới nhất bấm vào đâ</b>y</a> <a href="https://cnm365.wordpress.com/"><i>c</i><i>ậ</i><i>p nh</i><i>ậ</i><i>t m</i><i>ỗ</i><i>i ngày</i></a></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><b><br />Video yêu thích</b></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam">KimYouTube</a></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><b><br />Trở về trang chính</b></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/">Hoàng Kim</a> <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Ngọc Phương Nam</a> <a href="https://hoangkimvn.wordpress.com/">Thung dung</a> <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dạy và học</a> <a href="http://foodcrops.vn/">Cây Lương thực</a> <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">Dạy và Học</a> <a href="https://cnm365.wordpress.com/">Tình yêu cuộc sống</a> <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim on LinkedIn</a> <a href="https://www.facebook.com/daihocnonglam"><b>Kim on Facebook</b> </a><a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam"><b>Kim on Twitter</b></a></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"></span></span><br />
.foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-8079734681201937392019-06-19T18:50:00.000+07:002019-06-19T18:50:06.706+07:00Có một Việt Nam hiện diện đáng tự hào ở vùng Châu Phi<div class="td-post-featured-image">
<a class="td-modal-image" data-caption="" href="http://vdaily.fun/wp-content/uploads/2019/06/DrCassava1.jpg"><img alt="" class="entry-thumb td-animation-stack-type0-1" height="480" src="https://vdaily.fun/wp-content/uploads/2019/06/DrCassava1-696x522.jpg" title="DrCassava1" width="640" /></a></div>
<br />CÓ MỘT VIỆT NAM HIỆN DIỆN ĐÁNG TỰ HÀO Ở VÙNG CHÂU PHI <br />
<div class="td-post-author-name">
<div class="td-author-line">
(DẠY VÀ HỌC) <a href="http://vdaily.fun/author/quangtran">Trần Quang</a><span class="td-post-date"><time class="entry-date updated td-module-date" datetime="2019-06-15T15:44:16+00:00"> <a href="http://vdaily.fun/co-mot-viet-nam-hien-dien-dang-tu-hao-o-vung-chau-phi.html">báo Tin Việt</a> ngày 15 t</time></span><span class="td-post-date"><time class="entry-date updated td-module-date" datetime="2019-06-15T15:44:16+00:00"><span class="td-post-date">háng Sáu năm </span>2019</time></span></div>
</div>
<br />Bạn có biết người Nhật, Hàn đem gì đến cho Châu Phi không? Họ mang đến xe hơi trong khi người dân ở đó thì cần cái để ăn. Bạn có biết người Mỹ, Pháp, Anh mang gì đến cho Châu Phi không? Là
BOM! Cái loại vứt xuống mà không ăn được đấy! Lại còn tốn thêm máu thịt của người dân. Bạn có biết hàng vạn mảnh ruộng lúa nước ở Châu Phi và Trung Mỹ từ
đâu mà ra không? Từ Việt Nam ra đấy! Chính Việt Nam thò tay gieo những
hạt mầm nhỏ bé cứu đói cả Châu Lục đấy!<br /><br />
<img alt="" class="alignnone size-full wp-image-11997 td-animation-stack-type0-1" height="403" src="https://vdaily.fun/wp-content/uploads/2019/06/62351082_402658220460603_7696067518774902784_n.jpg" width="640" /><br />
<br />Bạn nói “y tế Việt Nam thua Lào, thua Cam”. Nhưng sao tôi toàn thấy
bác sĩ tình nguyện Việt Nam sang Lào – Cam khám chữa bệnh miễn phí cho
dân mà không bao giờ thấy bác sĩ Lào – Cam qua khám chữa bệnh miễn phí
cho người Việt bao giờ? Các bác sĩ Mỹ – Âu họ đến cùng hàng ngàn túp lều
chữa bệnh và đi theo họ là hàng vạn tay su'ng khác, còn Việt Nam thì
KHÔNG, họ đến với những túp lều chữa bệnh và hàng vạn câu chuyện về Việt
Nam!<br /><br />
Nếu có người hỏi bạn “Việt Nam đã làm được gì cho thế giới?” Hãy mạnh dạn trả lời:<br /><br />
<img alt="" class="alignnone size-full wp-image-12000 td-animation-stack-type0-1" height="360" src="https://vdaily.fun/wp-content/uploads/2019/06/lua-nuoc_28522916_480x270.jpg" width="640" /><br />
<br />“Chúng tôi không hào phóng đem bom đạn đi ban phát cho các nước
khác, như cái cách những quốc gia “văn minh” đã và đang làm. Chúng tôi
đem đến miếng cơm cho người dân nghèo khi họ cần, chúng tôi đem tới mạng
viễn thông. Hai thứ đảm bảo an ninh lương thực và thông tin liên lạc
cho lục địa đen. Và chúng tôi đã tạo nên sức mạnh đánh sập hệ thống
thuộc địa trên toàn thế giới của chủ nghĩa thực dân, đế quốc”.<br /><br />
Nhờ có đóng góp của người Việt, lần đầu tiên người nông dân
Mozambique có thể trò chuyện được với người thân bằng điện thoại di
động. Cũng ở miền đất châu Phi xa xôi ấy, giống lúa ngàn đời của người
Việt đã trổ bông chín vàng.<br /><br />
Chắp cánh những ước muốn<br /><br />
<img alt="" class="alignnone size-full wp-image-11999 td-animation-stack-type0-1" height="480" src="https://vdaily.fun/wp-content/uploads/2019/06/DrCassava1.jpg" width="640" /><br />
<br />Khi nhận nhiệm vụ tại một địa bàn châu Phi, tôi nghĩ sẽ có không ít
khó khăn, bỡ ngỡ nhưng cũng hào hứng chờ mong nhiều khám phá thú vị. Điều thuận lợi lớn với tôi là Đại sứ quán Việt Nam đã được mở lại tại
Maputo sau gần 20 năm tạm rút. Trước đó, ta đã có Đại sứ quán tại
Maputo từ năm 1976-1990. Hai nước vốn gắn bó thân thiết với nhau bằng
tình cảm đồng chí, anh em, đặc biệt giữa Đảng ta và Đảng Frelimo. Thêm nữa, thế hệ lãnh đạo của nước bạn đều là những người rất có
thiện cảm và ngưỡng mộ Việt Nam. Có lẽ, đây là những tài sản quý báu
trong hành trang của cán bộ ngoại giao tới công tác tại địa bàn.<br /><br />
<img alt="" class="alignnone size-full wp-image-12001 td-animation-stack-type0-1" height="425" src="https://vdaily.fun/wp-content/uploads/2019/06/Tanzania1.jpg" width="640" /><br />
<br />Tuy cách xa về mặt địa lý, người dân Mozambique đã biết nhiều hơn đến
đất nước Việt Nam đổi mới. Điều này có phần đóng góp quan trọng của Tập đoàn Viễn thông Quân đội (Viettel), đem lại thay đổi lớn trong
đời sống nông thôn Mozambique. Với mạng điện thoại di động Movitel
(thương hiệu của Viettel), người nông dân Mozambique lần đầu tiên
nói chuyện được với người thân bằng điện thoại di động. Nhiều người
Mozambique có thể chưa biết vị trí của Việt Nam trên bản đồ thế giới,
nhưng họ đã biết rằng Movitel là một công ty đến từ Việt Nam và góp phần
chắp cánh cho những ước muốn của họ bay xa.<br /><br />
Mozambique là quốc gia đầu tiên tại châu Phi mà Viettel quyết định
đầu tư. Trên phương diện nào đó, Viettel đã chỉ ra cách tiếp cận hiệu
quả với châu Phi cho doanh nghiệp nước ta. Khi Movitel đã có vị thế,
chúng tôi khuyến khích Viettel tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong
nước, trước mắt là doanh nghiệp phụ trợ sang kinh doanh tại Mozambique.<br /><br />
<img alt="" class="alignnone size-full wp-image-11998 td-animation-stack-type0-1" height="446" src="https://vdaily.fun/wp-content/uploads/2019/06/1434720936-246_12_day-trong-lua.jpg" width="640" /><br />
<br />Mặt khác, Movitel sẵn sàng hỗ trợ, là chỗ dựa ban đầu cho các doanh
nghiệp ngoài ngành viễn thông sang tìm kiếm cơ hội làm ăn tại địa bàn,
trong các lĩnh vực như thu mua nông sản, khai thác và chế biến gỗ, thương mại hàng gia dụng, kinh doanh nhà hàng… Nhờ đó, từ thực tế
chỉ duy nhất Viettel có mặt tại Mozambique vào năm 2012, đến nay, đã có
trên 15 công ty của Việt Nam đăng ký hoạt động theo luật sở tại.<br /><br />
Mozambique hiện chưa tự túc được lương thực, hàng năm vẫn phải nhập
khẩu khoảng 300-400 nghìn tấn lương thực. Nếu tình hình tỷ giá hối đoái
được bình ổn, đây có thể là một thị trường tốt cho gạo và một số nông
sản của Việt Nam. Từ năm 2009 đến nay, Việt Nam liên tục có các dự án
phát triển cây lúa và cây lương thực tại nước bạn, điển hình là Dự án
nghiên cứu cây lương thực, trị giá 2,2 triệu USD được Mozambique đánh
giá cao.<br /><br />
<img alt="" class="alignnone size-full wp-image-12002 td-animation-stack-type0-1" height="435" src="https://vdaily.fun/wp-content/uploads/2019/06/om8017onigeria.jpg" width="640" /><br />
<br />Thành công của dự án đã góp phần tạo uy tín cho gạo Việt Nam. Người
tiêu dùng Mozambique bước đầu biết đến và thích gạo nước ta. Người nông
dân tại khu vực trồng lúa cũng được làm quen và huấn luyện kỹ thuật
trồng lúa nước của Việt Nam. Đây là xuất phát điểm và là cơ sở quan trọng cho các doanh nghiệp Việt phát triển kinh doanh trồng lúa thương phẩm tại Mozambique. Chính phủ Mozambique tạo điều kiện ưu
đãi về đất đai, tổ chức sản xuất và cơ chế ưu tiên vì nông nghiệp và an
ninh lương thực là một trọng tâm lớn.<br /><br />
Sau cây lúa, cây điều có thể sẽ là một trọng tâm trong việc thúc đẩy
hợp tác nông nghiệp song phương. Mozambique, dưới thời kỳ thực dân Bồ
Đào Nha, là quốc gia trồng, sản xuất và xuất khẩu điều nhân lớn nhất
châu Phi. So với các nước Tây Phi, sản lượng điều của Mozambique hiện còn rất
khiêm tốn (khoảng 100 – 120 nghìn tấn/năm), nhưng diện tích trồng điều
còn rất lớn, giống cây tốt, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu,
nhưng nay đa phần đã già cỗi, năng suất thấp do thiếu sự chăm bón và
trị bệnh. Chính phủ Mozambique đang có chính sách kêu gọi đầu tư vào
trồng mới cây điều và nhất là công nghiệp chế biến điều nhân nhằm
vực lại ngành điều, góp phần tăng thêm thu nhập từ hoạt động xuất khẩu. <br /><br />
<figure class="wp-block-image"><img alt="" height="149" src="https://i1.wp.com/www2.hcmuaf.edu.vn/data/hoangkim/NLU.jpg" width="195" /></figure>
<strong>Video yêu thích</strong><a href="https://youtu.be/lSZLlD8TrIc">Vietnamese Dan Bau Music</a><strong><br /> </strong><a href="http://www.vietnamtourism.gov.vn/videos/VN_FOOD_PARADISE_V1.mp4">Vietnamese food paradise</a><strong><br /> </strong><a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam">KimYouTube</a><br />
<strong><br />Trở về trang chính</strong><br /> <a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/">Hoàng Kim</a> <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Ngọc Phương Nam</a> <a href="https://hoangkimvn.wordpress.com/">Thung dung</a> <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dạy và học</a> <a href="http://foodcrops.vn/">Cây Lương thực</a> <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">Dạy và Học</a> <a href="https://cnm365.wordpress.com/">Tình yêu cuộc sống</a> <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim on LinkedIn</a> <a href="https://www.facebook.com/daihocnonglam"><strong>Kim on Faceboo</strong>k</a> <strong><a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a> <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam"> hoangkim vietnam </a></strong><br />
foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-30886739357472246042019-06-15T14:27:00.000+07:002019-07-10T16:36:54.209+07:00ĐBSCL, 44 năm chuyển đổi kinh tế, xã hội và môi trường<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhk6JfDhPACz7wquWFb9yfEtPP_kPPHKt_jEOh5xh4gg1BW7AMqL8Ck8CpTnBjM0MBV52OpVGiX0bOFCEWRFNBD6ttoLKxTDr7atQlaWL0yniWcm2mzxg6aJaCSvsrbnlctj68xtKCQINY/s1600/DBSCL+1a.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="558" data-original-width="571" height="624" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhk6JfDhPACz7wquWFb9yfEtPP_kPPHKt_jEOh5xh4gg1BW7AMqL8Ck8CpTnBjM0MBV52OpVGiX0bOFCEWRFNBD6ttoLKxTDr7atQlaWL0yniWcm2mzxg6aJaCSvsrbnlctj68xtKCQINY/s640/DBSCL+1a.jpg" width="640" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<b>ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG, 44 NĂM CHUYỂN ĐỔI <br />KINH TẾ, XÃ HỘI VÀ MÔI TRƯỜNG</b></div>
<div style="text-align: center;">
<b>Nguyễn Ngọc Trân [1]</b> </div>
<b><br />Tóm tắt. </b>Sau năm 1975 đồng bằng sông Cửu Long cùng
cả nước bắt tay ngay vào công cuộc tái thiết đất nước, lúc đó đang bị
bao vây cấm vận, hòa bình vẫn chưa được trọn vẹn ở hai đầu biên giới
phía Bắc và Tây Nam. Đồng bằng còn phải đối diện với biến đổi khí hậu và
hệ quả của việc sử dụng nguồn nước trên thượng nguồn.<br />
<br />
Chuyển đổi kinh tế, xã hội và sinh kế dẫn đến những chuyển đổi về môi
trường. Sự phát triển của ĐBSCL trong 44 năm qua ra sao và làm gì để có
được sự tăng trưởng kinh tế ổn định, môi trường được bảo vệ, và cuộc
sống của người dân không ngừng được cải thiện về vật chất và về tinh
thần, đặc biệt sau khi có Nghị quyết 120 của Chính phủ, là nội dung của
bài viết.<br />
<b><br />Một vùng đất trẻ đang bị uy hiếp nghiêm trọng </b>Châu thổ sông Mekong là vùng đất nằm ở tận cùng của lưu vực sông
Mekong, giáp với Biển Đông và Vịnh Thái Lan. Đồng bằng sông Cửu Long
(ĐBSCL) là phần của châu thổ trên lãnh thổ Việt Nam. Châu thổ được hình
thành vào khoảng 6000 năm trước hiện tại (BP) từ quá trình biển lùi và
từ trầm tích thượng nguồn theo sông Mekong đổ ra biển, dưới tác động
tổng hợp của sông, sóng và triều. Chương trình khoa học nhà nước <i>Điều tra cơ bản tổng hợp đồng bằng sông Cửu Long </i>đã phân ĐBSCL thành 5 đơn vị môi trường vật lý [2], <i>Hình 1</i>.
Sự giao thoa giữa sông và triều hình thành nên tại ĐBSCL ba tiểu vùng:
(I) sông chi phối, (II) tranh chấp sông – biển, và (III) biển chi phối.
Ranh giữa ba tiểu vùng không cố định.<i> Hình 2</i>.<br />
<br />
<b></b><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiu5kTUnKCCRKJdk70P4o7ItEN3QV6Ke7MeNWsklg00xQ7yNGAFE4Jfx0idBa7EtxRtmr11r_d73iaX3zHxVojoJXVztWCEstqJq73C02jWVqzjdsdt7EEb9GrDljyG3TNCaXQKUiMPY-M/s1600/DBSCL+1.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="450" data-original-width="1325" height="216" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiu5kTUnKCCRKJdk70P4o7ItEN3QV6Ke7MeNWsklg00xQ7yNGAFE4Jfx0idBa7EtxRtmr11r_d73iaX3zHxVojoJXVztWCEstqJq73C02jWVqzjdsdt7EEb9GrDljyG3TNCaXQKUiMPY-M/s640/DBSCL+1.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<i>Hình 1. Năm đơn vị môi trường vật lý của ĐBSCL Hình 2. Ba tiểu vùng từ giao thoa sông-biển</i><br />
ĐBSCL bằng phẳng, thấp trũng, cao trình mặt đất so với mực nước biển
phổ biến từ 0,5 đến 1,5 mét. Tổ chức liên chính phủ về biến đổi khí hậu
(IPCC) đánh giá ĐBSCL là một trong ba châu thổ lớn trên thế giới bị đe
dọa nghiêm trọng nhất bởi sự nóng lên của khí hậu toàn cầu.<br />
<br />
Mặt khác đồng bằng đứng trước nguy cơ bị xâm thực từ biển và bị sạt
lở ngày càng nghiêm trọng do đói trầm tích bị các đập thủy điện trên
dòng chính ở thượng nguồn giữ lại và do khai thác sỏi, cuội, cát của các
quốc gia trong lưu vực, kể cả Việt Nam.<br />
<b><br />Thành tựu ấn tượng về kinh tế, thay đổi sâu sắc về môi trường </b><br />
Sau năm 1975, Việt Nam bắt tay vào công cuộc tái thiết đất nước. Sản
xuất lương thực là một nhiệm vụ kinh tế xã hội bức bách hàng đầu đặc
biệt của ĐBSCL vốn được xem là vựa lúa của cả nước.<br />
<br />
Ba vấn đề cần giải quyết là <i>phèn</i>, <i>chua</i> và <i>mặn</i> để khai thác ba tiểu vùng đất rộng người thưa lúc bấy giờ là <i>Đồng Tháp Mười</i>, <i>Tứ giác Long Xuyên</i> và <i>Bán đảo Cà Mau</i>.<br />
<br />
Khó khăn khi đó đối với đồng bằng, đặc biệt trong hai đồng lũ Đồng
Tháp Mười và Tứ giác Long Xuyên, là vào mùa mưa thì thừa nước, đồng
ruộng bị ngập trắng, nhưng vào mùa khô thì lại thiếu nước trầm trọng,
đất nứt nẻ, phèn xì lên từ những lớp đất phèn bên dưới bị oxy hóa. Vào
mùa khô nước mặn theo triều xâm nhập sâu vào đồng bằng. Đầu mùa mưa,
phèn được rửa, chảy vào kênh rạch kéo độ pH xuống thấp. Phải chờ cho bớt
phèn mới bắt đầu canh tác được. <br />
<br />
Việt Nam đã vượt qua khá thành công các thách thức này bằng sự thay đổi khá sâu sắc môi trường tự nhiên và các hệ sinh thái.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEicFTuHH45yrCPR5SBBrMzYC1SeGzm_HSkxK1ySGVNfyM9xeP8B_3YNT-K3kD1MHs3N-n1Jck4r0u3QFPeZ79n2wtUxHpbTDPPo41c6zYYvYe-E3ZdgUyk24HJCnu7i9GsILXDN_tHa3k8/s1600/DBSCL+2.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="442" data-original-width="1326" height="212" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEicFTuHH45yrCPR5SBBrMzYC1SeGzm_HSkxK1ySGVNfyM9xeP8B_3YNT-K3kD1MHs3N-n1Jck4r0u3QFPeZ79n2wtUxHpbTDPPo41c6zYYvYe-E3ZdgUyk24HJCnu7i9GsILXDN_tHa3k8/s640/DBSCL+2.jpg" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<i>Hình 3a,b</i><br />
<br />
Một nỗ lực phi thường: hàng chục ngàn kilomet kênh các cấp đã được
đào để tiếp ngọt, ém phèn, thao chua, rửa mặn. Nhiều trạm bơm để tiếp
ngọt, tiêu úng, nhiều cống ngăn mặn, giữ ngọt và “ngọt hóa” những vùng
bị nhiểm mặn đã được xây [3]. Kênh “Trung ương” Hồng Ngự - Long An đã
mang nước ngọt từ sông Tiền sang đến tận sông Vàm Cở Tây, làm nhòa ranh
giới lưu vực sông Mekong trên địa bàn đồng bằng sông Cửu Long. Để mở
rộng diện tích canh tác lúa, rừng tràm trong Đồng Tháp Mười, Tứ giác
Long Xuyên, ở rừng U Minh bị thu hẹp dần <i>(Hình 3a,b)</i>, các vùng trũng được “chắt cạn” nước. Nhiều vùng trũng đã phơi đáy trong đợt hạn năm 2016.<br />
<br />
Ban đầu các bờ bao, các cống dọc theo sông kênh tại An Giang, Đồng Tháp,
Kiên Giang và Long An được đắp tạm để ngăn lũ cho đến khi thu hoạch
xong vụ lúa Hè Thu. Từ hai vụ Đông Xuân và Hè Thu, Bộ Nông nghiệp và
Phát triển nông thôn [4] và các tỉnh tìm cách làm thêm vụ lúa Thu Đông,
nâng lên làm ba vụ một năm, bằng cách nâng cao các bờ bao làm chậm lũ
thành đê bao ngăn lũ triệt để. <i>Hình 4</i>.<br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgb6DDxl-GmZNoFH_ptxO_RaHpaHUCPuR7Nd7mwMCRZgVk0x5ggKe-85UwGpsmEH3yX-SpdDP9GHFYWQTnYuQJnB8GfBWeCt0-hXvCvkLoBDEVMjRN2VQ6V3qEOahrsgjOhHo8q2JyVw4M/s1600/DBSCL+3.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="338" data-original-width="639" height="338" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgb6DDxl-GmZNoFH_ptxO_RaHpaHUCPuR7Nd7mwMCRZgVk0x5ggKe-85UwGpsmEH3yX-SpdDP9GHFYWQTnYuQJnB8GfBWeCt0-hXvCvkLoBDEVMjRN2VQ6V3qEOahrsgjOhHo8q2JyVw4M/s640/DBSCL+3.jpg" width="640" /></a><br />
<br />
Hình 4<br />
<br />
Tổng sản lượng lúa của đồng bằng năm 1976 khoảng 4,5 triệu tấn, năm
1986 khoảng 7 triệu tấn. Hiện nay, xấp xỉ 25 triệu tấn. Xuất khẩu gạo từ
ĐBSCL chiếm khoảng 90% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước mặt hàng này.<br />
<br />
Cái giá phải trả về môi trường là <i>tài nguyên đất</i> bị khai
thác kiệt quệ, đồng ruộng không được hứng phù sa và làm vệ sinh hàng năm
vào mùa lũ như trước đây. Sâu bệnh ngày càng nhiều. Phân bón hóa học và
thuốc trừ sâu được sử dụng liên tục, suốt năm. <i>Tài nguyên nước</i>
bị lãng phí vì một lượng nước vào mùa mưa trước đây tràn đồng thì nay
bị dồn vào trong lòng dẫn các sông kênh, chảy siết để thoát lũ, gây nên
tình trạng sạt lở bờ sông ngày càng tăng về số lượng và về mức độ nghiêm
trọng. <i>Đa dạng sinh học</i>, đặc biệt các loài cá đen, rùa, rắn,
các loài chim, trong các hệ sinh thái ngập nước trong Đồng Tháp mười, Tứ
giác Long Xuyên, Rừng tràm U Minh biến mất dần. <br />
<br />
<i>Thủy sản</i> là một thế mạnh khác, sau lúa gạo, của ĐBSCL. Đánh
bắt, nuôi trồng thủy sản, kể cả thủy sản biển hãy còn khiêm tốn trong
thập niên 1980. Hiện nay tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản ĐBSCL chiếm
khoảng 60% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước mặt hàng này.<br />
<br />
Diện tích nuôi tôm lớn lên nhanh chóng. Trong tiểu vùng (III) quy
hoạch diện tích nuôi tôm cho 5 năm đã được các tỉnh ven biển từ Bến Tre
qua Cà Mau đến Kiên Giang hoàn thành trong 2 đến 3 năm, thậm chí có nơi
còn nhanh hơn. Một động lực của chuyển đổi là cánh kéo giữa giá lúa và
giá tôm (lúc đó giá 1 ký tôm bằng 12 ký lúa).<br />
<br />
Có cả những cống ngăn mặn giữ ngọt trước đây được xây để canh tác
lúa, (như ở Đầm Dơi, Gành Hào, tỉnh Cà Mau) bị đập phá bởi chính những
người dân đã xây nên để lấy nước mặn vào nuôi tôm. Có nhiều cống ngăn
mặn trong vùng ngọt hóa ở Bán đảo Cà Mau được mở thường xuyên để cho
nước mặn vào các vuông tôm trong vùng. Cái giá phải trả là mất rừng ngập mặn. Rừng ngập mặn ở bán đảo Cà
Mau, đã không bị chất độc màu da cam hũy diệt trong chiến tranh, lại mất
đi nhanh chóng nhường chỗ cho các vuông nuôi tôm. <i>Hình 5</i>. <br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiL2-DoI4MByR4y3tc10JjLzeruuyL6O0IbfiMv2aMvA5AdG3e3teCMEAvCSGFerBmNkFAeI1pxFazH0cn1kovZP6z7BWkclvYjYNZiAXhNfwA9kYYWj2I-VtWDUP3QSWEwZNZgxQ3cfPE/s1600/DBSCL+4.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="539" data-original-width="1308" height="262" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiL2-DoI4MByR4y3tc10JjLzeruuyL6O0IbfiMv2aMvA5AdG3e3teCMEAvCSGFerBmNkFAeI1pxFazH0cn1kovZP6z7BWkclvYjYNZiAXhNfwA9kYYWj2I-VtWDUP3QSWEwZNZgxQ3cfPE/s640/DBSCL+4.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
Hình 5. Ảnh vệ tinh rừng ngập mặn ở Mũi Cà Mau vào các năm 1973, 1983 và 2010<br />
<br />
Thiếu nước ngọt, để giữ cho độ mặn trong ao phù hợp cho nuôi tôm, nước
ngầm đã được bơm bổ sung. Ở một số nơi trong vùng đã ngọt hóa, người dân
lại khai thác <i>nước ngầm mặn</i> khi cần để đảm bảo độ mặn trong
vuông cho tôm phát triển. Việc khai thác quá mức và khó quản lý nước
ngầm dẫn đến mực nước ngầm tụt giảm nhanh và mặt đất bị sụt lún ở nhiều
nơi.<br />
<br />
<br />
<b>Sản xuất tăng nhanh, liên tục, nhưng đồng bằng đang tụt hậu so với cả nước</b>Mặc dù sản xuất và đóng góp của ĐBSCL vào nền kinh tế chung cả nước liên tục tăng<i>, </i>từ năm 2000 thu nhập bình quân đầu người ở ĐBSCL liên tục giảm và thấp hơn bình quân chung cả nước [5]. <i>Hình 6,7</i>.<br />
<br />
<b></b><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEivlwfzk6SgVUWbnxrBq1ZCOEDwrXK6EHA3NrtxCZUweL0oZ5tllgHOark88NG-BlwmTD-ow2b1-Eq0jqJmAW3nGABVv6HgfYAFsqiRd9ilIACuSDkpgrvPy_velObbkE6eGqjmlyWsQx0/s1600/DBSCL+5.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="512" data-original-width="645" height="508" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEivlwfzk6SgVUWbnxrBq1ZCOEDwrXK6EHA3NrtxCZUweL0oZ5tllgHOark88NG-BlwmTD-ow2b1-Eq0jqJmAW3nGABVv6HgfYAFsqiRd9ilIACuSDkpgrvPy_velObbkE6eGqjmlyWsQx0/s640/DBSCL+5.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
Sự tụt hậu của ĐBSCL so với cả nước còn được xác nhận qua số liệu một số biến đổi xã hội được trích ra từ <i>Báo cáo quốc gia</i> “<i>15 năm thực hiện các Mục tiêu thiên niên kỷ của Việt Nam</i>” <i>Hình 8</i>.<br />
Nguyên nhân của tình trạng này cần được phân tích một cách khách quan
và khoa học, cân nhắc đầy đủ các khía cạnh. Bài viết này chỉ đề cập đến
ba vấn đề: <i>mô hình tăng trưởng kinh tế</i>, <i>đầu tư trở lại cho đồng bằng</i> và <i>mặt bằng văn hóa, giáo dục</i> ở đồng bằng sông Cửu Long.<br />
<br />
Có thể nói mô hình tăng trưởng kinh tế ở đồng bằng là một điển hình của <i>cuộc chạy đua tốc độ</i> <i>không ngưng nghỉ</i>
suốt 44 năm theo số lượng, chủ yếu bằng khai thác tài nguyên, hiệu quả
chưa phải là ưu tiên hàng đầu. Chuỗi giá trị từ đầu vào đến đầu ra có
nhiều đứt khoản thì các mặt hàng nông sản không thể có giá trị cao được.
Sản phẩm xuất khẩu thì nhiều nhưng bao nhiêu có thương hiệu, chỉ dẫn
địa lý?<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgCqeEFoMdwxKZ0ahI0hQfS7lNjh4zF9iGxqaBvlCKHtVdoroHKXSAJIJssLTFf85pN9Hv2TRV5fX4hnw3yUItHz8RMxDzF13Sr0Y238CIr9cOaK30rIe-iFGh_Ow7otC2hZTIlkE_ar4I/s1600/DBSCL+6.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="576" data-original-width="530" height="640" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgCqeEFoMdwxKZ0ahI0hQfS7lNjh4zF9iGxqaBvlCKHtVdoroHKXSAJIJssLTFf85pN9Hv2TRV5fX4hnw3yUItHz8RMxDzF13Sr0Y238CIr9cOaK30rIe-iFGh_Ow7otC2hZTIlkE_ar4I/s640/DBSCL+6.jpg" width="588" /></a></div>
<br />
Mặt bằng văn hóa, giáo dục là bệ phóng cho phát triển của bất kỳ một
quốc gia, của một vùng lãnh thổ nào. Trong 44 năm qua, hầu như tất cả
các cuộc họp về đồng bằng đều đánh giá đồng bằng sông Cửu Long là một <i>vùng trũng</i>
về giáo dục. Bảng đánh giá việc thực hiện MDG trên đây là một xác nhận.
Cấp bách phải thoát ra vùng trũng bởi lẽ nếu không hành động quyết
liệt, <i>nó sẽ càng trũng hơn nữa ở thời đại cách mạng công nghiệp lần thứ tư. </i><br />
Lũy kết ODA và FDI tại ĐBSCL trong 22 năm (1993-2014) thuộc loại thấp
nhất trong các vùng trong cả nước. Cụ thể, về ODA ĐBSCL đã nhận được
5,7 tỷ USD bằng 8,2% tổng ODA mà Việt Nam nhận được. Cũng trong khoảng
thời gian này, ĐBSCL nhận được 4,9% tổng FDI mà Việt Nam đã nhận được từ
đầu tư trực tiếp nước ngoài.<br />
<br />
Ngoài mặt bằng dân trí và lao động đã qua đào tạo, cả hai đều là điểm
yếu của đồng bằng, thì hạ tầng cơ sở giao thông là một nguyên nhân quan
trọng của sự tụt hậu của đồng bằng.<br />
<br />
<b>Hạ tầng cơ sở về giao thông bất cập, một điểm nghẽn chính cho phát triển </b><br />
Những công trình quan trọng về hạ tầng cơ sở giao thông được xây dựng
từ năm 1975 ở đồng bằng gồm có 4 cây cầu bắt qua sông Tiền (Mỹ Thuận
2000, Cao Lãnh 2018), và sông Hậu (Cần Thơ 2010, Vàm Cống 2019), đường
cao tốc Tp. Hồ Chí Minh – Trung Luong (40 km, 2010). Đường N2 kết nối Tp
Hồ Chí Minh với Cà Mau với hai cầu Cao Lãnh và Vàm Cống vừa hoàn thành
giai đoạn 1.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggymOb0f1D-xumhTiXwtX-McSljG-x00MksCtYp1GlQctsFXOXmvZSlD_3Vj78NH5TC6y3nBNRgxsphTnuMGesnqOYkdgRIAy_iW6ab4U09-YvjYUQ6w4DHY3t1N80ruLBTI-TBIgkrWA/s1600/DBSCL+7.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="479" data-original-width="530" height="578" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEggymOb0f1D-xumhTiXwtX-McSljG-x00MksCtYp1GlQctsFXOXmvZSlD_3Vj78NH5TC6y3nBNRgxsphTnuMGesnqOYkdgRIAy_iW6ab4U09-YvjYUQ6w4DHY3t1N80ruLBTI-TBIgkrWA/s640/DBSCL+7.jpg" width="640" /></a></div>
Tuy vậy <i>Hình 9</i> cho thấy tình trạng nghèo nàn, bất cập về hạ tầng có sở giao thông ở ĐBSCL so với cả nước.<br />
<br />
Năm 2009, mật độ đường bộ tất cả các loại là 1343 mét/km<sup>2</sup>; 3132 mét/1000 dân. Riêng cho Quốc lộ và đường cao tốc các mật độ là 44 mét/km<sup>2</sup> và 103 mét/1000 dân. Cho tới nay, vẫn chưa có một luồng cho tàu biển trọng tải 20000 tấn vào tới Cần Thơ.<br />
<br />
Tình trạng này khiến cho giá cả vật tư đầu vào thì cao, giá bán sản
phẩm lại thấp, rất bất lợi cho người sản xuất. Thu nhập của người dân bị
ảnh hưởng rất nhiều.<br />
<br />
Đường sá đi lại khó khăn nhất là vào mùa ngập nước cũng đã ảnh hưởng
đến việc học hành của các cháu, đến phát triển giáo dục, nâng cao dân
trí nói chung và về lâu dài đến sự phát triển của ĐBSCL. Điều này đã
được đề cập trên đây.<br />
<br />
Vốn đã ít, đầu tư càng phải có hiệu quả<i>.</i> <i>Dự án Luồng vào sông Hậu cho tàu biển có trọng tải lớn qua kênh Quan Chánh Bố và Kênh Tắt</i>
(đào mới) cần sớm có giải pháp và rút kinh nghiệm. Trong hơn mười năm
qua đã chi cho Dự án gần mười ngàn tỷ đồng mà mục tiêu đề ra còn rất xa
vời, thậm chí tính khả thi và bền vững vẫn còn là dấu hỏi [7].<br />
<br />
<b>Định hình lại mô hình phát triển. Nghị quyết 120/NQ-CP </b><br />
Giai đoạn tăng trưởng <i>thiên về số lượng</i> và <i>phát triển theo chiều rộng</i>
đã hoàn thành nhiệm vụ của nó. Sự chuyển đổi của ĐBSCL trong 44 năm qua
mặt khác cho thấy đầu tư nói chung, đầu tư về hạ tầng cơ sở giao thông ở
ĐBSCL còn nhiều bất cập. Định hình lại sự phát triển của ĐBSCL là cần
thiết.<br />
<br />
Cần thiết và còn là tất yếu vì ĐBSCL đang đối diện hai thách thức nghiêm trọng ảnh hưởng đến bản thân sự tồn tại của nó. Một, <i>toàn cầu,</i> là biến đổi khí hậu, nước biển dâng, và một, <i>khu vực</i>,
là việc sử dụng nguồn nước sông Mekong trên thượng nguồn, mà trước tiên
là xây dựng các nhà máy thủy điện trên dòng chính sông Mekong [8]. Hai
thách thức này đang đặt ĐBSCL trước nguy cơ bị xâm thực và bị lún chìm. <i>Phải chăng ĐBSCL đang bước vào chặng đường đầu của một quá trình ngược lại với quá trình đã sinh ra nó? </i><br />
Những ai chia sẻ ý kiến về sự cần thiết này đều trông đợi ở <i>Hội nghị về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu</i>, được tổ chức ngày 26 – 27/09/2017 tại Cần Thơ, do Thủ tướng Chính phủ trực tiêp chủ trì.<br />
<br />
Nghị quyết 120/NQ-CP của Chính phủ mang tên của Hội nghị đã được ban hành ngày 17/11/2017 với bốn quan điểm chỉ đạo rõ ràng:<br />
<br />
(a) <i>Kiến tạo phát triển bền vững, thịnh vượng</i>, trên cơ sở <i>chủ động thích ứng</i>, phát huy tiềm năng, thế mạnh, <i>chuyển hóa những thách thức thành cơ hội</i> để phát triển, (…); chú trọng <i>bảo vệ đất, nước và con người</i>.<br />
<br />
(b) <i>Thay đổi tư duy phát triển</i>, chuyển từ tư duy sản xuất
nông nghiệp thuần túy, chủ yếu là sản xuất lúa sang tư duy phát triển
kinh tế nông nghiệp đa dạng, đáp ứng nhu cầu của thị trường, chuyển từ
phát triển theo số lượng sang chất lượng; (…) phát triển mạnh mẽ nông
nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ và nông nghiệp sạch
gắn với chuỗi giá trị và xây dựng thương hiệu;<br />
<br />
(c) <i>Tôn trọng quy luật tự nhiên</i>, phù hợp với điều kiện thực
tế, tránh can thiệp thô bạo vào tự nhiên; chọn mô hình thích ứng theo tự
nhiên, thân thiện với môi trường và phát triển bền vững với phương châm
chủ động sống chung với lũ, ngập, nước lợ, nước mặn; (…) Phát triển
kinh tế gắn liền với phát triển xã hội, giảm nghèo, tạo việc làm, giải
quyết an sinh xã hội, bảo vệ môi trường và xây dựng nông thôn mới.<br />
<br />
(d) <i>Phát triển bền vững vùng đồng bằng sông Cửu Long</i> vì lợi
ích chung của đất nước, Tiểu vùng sông Mê Công và quốc tế và là sự
nghiệp của toàn dân, khuyến khích, huy động tất cả các tầng lớp, thành
phần xã hội, các đối tác quốc tế và doanh nghiệp tham gia vào quá trình
phát triển.<br />
<br />
<b>Làm gì để ĐBSCL phát triển bền vững từ thực tế đã trải nghiệm? </b><br />
<b><i><br />(1) Phải phát triển hài hòa ba trụ cột </i></b><br />
Để sự phát triển được bền vững, phải tác động một cách hài hòa lên ba
trụ cột: tăng trưởng kinh tế, bảo vệ môi trường. thực hiện tiến bộ và
công bằng xã hội.<br />
Trải nghiệm này là một khẳng định một kết luận của <i>Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu về Phát triển bền vững</i> tại Johannesburg (Cộng hòa Nam Phi) năm 2002 [9].<br />
<i>Hài hòa</i> có nghĩa là <i>mọi tác động</i> (bằng quy hoạch, kế hoạch, dự án đầu tư, công trình, hay bằng cơ chế chính sách) đều phải có tác động tích cực <i>cho cả ba cột trụ, </i>hay nói cách khác<i>, phải dẫn đến phần giao chung giữa ba vòng</i>. <i>Hình 10</i>.<br />
Sự chỉ đạo của Đảng và Nhà nước “<i>Không đánh đổi môi trường với tăng trưởng kinh tế</i>”; “<i>Không thể vì nghèo mà hy sinh môi trường và sức khỏe người dân</i>” cũng phải áp dụng cho ĐBSCL.<br />
<b><i><br />(2) Vai trò của Nhà nước là quyết định</i></b><br />
Có vai trò quyết định bởi lẽ Nhà nước kiến tạo <i>mô hình tăng trưởng</i> của đất nước, của các vùng kinh tế-sinh thái trong đó có ĐBSCL, trong hoạch định các <i>quy hoạch phát triển</i> với tầm nhìn trung và dài hạn, các <i>kế hoạch 5 năm</i>, trong quyết định những <i>dự án đầu tư công </i>và cả<i> tư</i> với tổng mức đầu tư cao, tác động quan trọng đến môi trường và số cư dân phải di dời, tái định cư.<br />
Hệ thống hành chính của Việt Nam hiện nay có 4 cấp trung ương, tỉnh,
huyện và xã. Các quy hoạch, kế hoạch, dưới cấp quốc gia, vì những lý do
hiễn nhiên, phải kết nối nhiều tỉnh. Việc xây dựng và triển khai các quy
hoạch ở cấp này cần được <i>Nhà nước quy định trong những thể chế và cơ chế phù hợp</i>.<br />
<br />
Việc xây dựng và triển khai các quy hoạch, kế hoạch cần đến sự <i>phối hợp liên ngành</i> thực chất và hữu hiệu trong Chính phủ. Cần phải vượt qua tình trạng <i>chia cắt giữa các ngành</i>, <i>khép kín trong ngành</i> để khách quan phân tích đánh giá Được/Mất của từng phương án trước khi quyết định, <i>trên cả ba mặt</i> kinh tế, xã hội và môi trường, có tính đến những thay đổi sâu sắc, nhanh chóng từ cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.<br />
<br />
Trách nhiệm của Nhà nước là <i>đầu tư trở lại</i> cho đồng bằng sông Cửu Long, như là một vùng kinh tế - sinh thái, <i>đúng</i> với môi trường, sinh thái, <i>có hiệu quả</i> và <i>tương xứng </i>với những gì đã khai thác các dịch vụ hệ sinh thái từ ĐBSCL.<br />
<br />
Vai trò của Nhà nước còn là xây dựng các <i>chính sách</i> nhằm huy
động, phát huy các nguồn lực của xã hội trong việc triển khai, và cập
nhật mô hình tăng trưởng theo các thành tựu khoa học và công nghệ trên
thế giới. Các chính sách còn phản ánh <i>chiến lược về nhân tài và tài năng </i>mà Nhà nước cần sớm xây dựng, sao cho cán cân giữa “<i>ra đi</i>” và “<i>trở về</i>” hay “<i>đến Việt Nam</i>” trước mắt, trong trung và dài hạn có lợi nhất cho đất nước.<br />
<i><br />Theo dõi, tổng kết, rút kinh nghiệm</i> các công tác trên đây, đặc biệt các chương trình, dự án đầu tư tác động mạnh đến môi trường đồng bằng là không thể thiếu.<br />
Cuối cùng, Nhà nước, đặc biệt Quốc hội, cần <i>giám sát việc triển khai</i> các công việc nêu lên trên đây và thông qua giám sát để nâng cao chất lượng <i>quản lý nhà nước</i>.<br />
<b><i><br />(3) Vai trò của cộng đồng xã hội là không thể thiếu</i></b><br />
Vai trò của cộng đồng xã hội là<i> không thể thiếu</i> vì con người vừa là <i>chủ thể</i>, vừa là <i>khách thể</i>
của mọi chuyển đổi kinh tế, xã hội và môi trường. Có phát triển bền
vững một quốc gia, một vùng lãnh thổ được hay không, vai trò của cộng
đồng xã hội, <i>từ nhận thức đến hành động</i>, có ý nghĩa <i>quyết định</i>. Những tác động của Nhà nước và của cộng đồng xã hội <i>phải đi cùng hướng</i>
thì mới dẫn đến phần giao chung của ba trụ cột. Muốn vậy, trước khi ra
những quyết định quan trọng Nhà nước cần thông báo và lắng nghe ý kiến
của cộng đồng xã hội. Ngược lại cộng đồng xã hội cần xem việc đi tìm sự
hài hòa của ba trụ cột là <i>lợi ích của chính mình</i>. Thông báo cho
nhau, trao đổi với nhau, đi đến tích hợp những ý kiến đúng vào quy
hoạch, kế hoạch tổng thể và ngành vì sự phát triển bền vững là cần
thiết. <i>Hình 11</i>.<br />
<br />
<b><i></i></b><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjEL5ZBjI6k0l5G-a5ClXne2qczqbSKBXqhsbTpi47DSvxvCnWoXqJnscA432Zw-WDSjhQXoCwsmq4xTcWJbzoGezCmoZIiZfxz8__tb5K5W53DoWPLNvXzRBOOnCloFIqi4miWMzIstxA/s1600/DBSCL+8.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="141" data-original-width="525" height="170" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjEL5ZBjI6k0l5G-a5ClXne2qczqbSKBXqhsbTpi47DSvxvCnWoXqJnscA432Zw-WDSjhQXoCwsmq4xTcWJbzoGezCmoZIiZfxz8__tb5K5W53DoWPLNvXzRBOOnCloFIqi4miWMzIstxA/s640/DBSCL+8.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<i>Hình 10. Ba trụ cột và phần giao PTBV Hình 11. Vai trò của quản
lý nhà nước và vai trò của cộng đồng xã hội phải đi cùng hướng</i><br />
<br />
Trong cộng đồng xã hội, ở ĐBSCL, đóng góp của các <i>nhà khoa học</i>,
các viện trường, ngoài nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực, là nâng cao
năng suất và hiệu quả của các khâu trong chuỗi các mặt hàng nông thủy
sản bằng những tiến bộ khoa học công nghệ, và được hưởng thành quả lao
động của mình; các <i>doanh nghiệp</i> và <i>doanh nhân </i>gắn kết
các khâu của chuỗi sản phầm từ đầu vảo đến đầu ra và bằng cách này nâng
cao giá trị và thương hiệu các mặt hàng nông thủy sản. <i>Nhà nông</i>, mỗi <i>nông hộ</i>,
từ chỗ nhạy bén học, bắt chước nhau sản xuất, phải trở thành những
doanh nghiệp “siêu vi mô” liên kết với nhau để cùng nhau đi xa và đi
vững chắc trong thời buổi các nền kinh tế ngày càng toàn cầu hóa, hội
nhập và cạnh tranh khốc liệt.<br />
<b><i><br />(4) Triển khai nghiêm túc NQ 120/NQ-CP</i></b><br />
NQ 120 đã đúc kết ý kiến của các Bộ ngành, của các chuyên gia trong
và ngoài nước tại một hội nghị do Thủ tướng Chính phủ chủ trì cách đây
18 tháng. Triển khai nghiêm túc nghị quyết sẽ hướng chuyển đổi kinh tế,
xã hội và môi trường ở ĐBSCL theo hướng phát triển bền vững.<br />
<br />
Từ những gì đã trình bày trong <i>(1)(2)(3)</i> trên đây, và từ tìm
hiểu, trong chừng mực có thể, việc triển khai Nghị quyết của các Bộ
ngành trong 18 tháng qua, tác giả có mấy nhận xét và kiến nghị với Chính
phủ và Thủ tướng Chính phủ dưới đây.<br />
<br />
(1) Cần <i>quán triệt các quan điểm chỉ đạo của NQ.</i> “Nói theo NQ 120” mà làm vẫn như cũ là trường hợp loại trừ để triển khai thành công Nghị quyết.<br />
<br />
(2) Triển khai NQ 120, Chính phủ cần có lộ trình để giải quyết<i> nạn thừa chồng chéo và thiếu phối hợp</i> kinh niên. Đề nghị chọn <i>lĩnh vực thí điểm</i> là <i>tài nguyên nước</i> và <i>thủy lợi</i> rất thiết thân với ĐBSCL.<br />
<br />
(3) Sớm ban hành <i>“Chương trình tổng thể phát triển nông nghiệp
bền vững ĐBSCL thích ứng với BĐKH gắn liền với cơ cấu lại ngành nông
nghiệp và xây dựng nông thôn mới”</i> (do Bộ NNvPTNT phụ trách) và <i>“Quy
hoạch tổng thể phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long đến năm
2030, tầm nhìn đến năm 2050 thích ứng với biến đổi khí hậu” </i>(do Bộ Kế hoạch và Đầu tư phụ trách).<br />
Làm rõ tác động của hai thách thức (biến đổi khí hậu nước biển dâng
và nguồn nước từ thượng nguồn) đối với đồng bằng lên sản xuất, sinh kế,
và khả năng thích ứng của cộng đồng trong các tiểu vùng (I), (II) và
(III) trên nền môi trường vật lý <i>(Hình 1,2)</i> là một căn cứ cần thiết cho hai tài liệu.<br />
Kiên quyết không để các dự án theo tư duy củ đặt <i>Chương trình tổng thể và Quy hoạch tổng thể</i> vào thế bị động, trước “sự việc đã rồi”.<br />
<br />
(4) Mọi nhiệm vụ mang tính tổng hợp phải làm rõ <i>phương pháp luận tổng hợp</i>. Yêu cầu này là cần thiết để có thể áp dụng các thành tựu của cuộc “<i>cách mạng số</i>” vào công tác tổng hợp.<br />
<br />
(5) Triển khai<i> liên kết các tiểu vùng</i> Đồng Tháp Mười, Tứ
giác Long Xuyên, Duyên hải phía Đông, và Bán đảo Cà mau có cơ sở khoa
học, cùng một phương pháp luận. Thiết chế và cơ chế cần cho liên kết,
phối hợp cần được ban hành.<br />
<br />
(6) <i>Bộ Khoa học và Công nghệ</i> và Chương trình Tây Nam Bộ, các
Chương trình KC và KX có những nhiệm vụ liên quan đến ĐBSCL triển khai
theo quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết. Không thể tách biệt hai mảng khoa
học công nghệ và khoa học xã hội và nhân văn.<br />
<br />
(7) <i>Bộ Giáo dục và Đào tạo </i>cùng các địa phương ở ĐBSCL có kế
hoạch giải quyết cho bằng được tình trạng mãn tính “đồng bằng là vùng
trũng về GD ĐT”, và nâng cao chất lượng của nguồn nhân lực ở đây.<br />
<br />
(8) <i>Bộ Giao thông vận tải</i> giải quyết tình trạng hệ thống giao thông đường bộ, đường thủy nội địa, đường hàng hải hết sức bất cập kinh niên ở đồng bằng, <i>Giao thông vận tải phải thực sự là một điểm đột phá</i> cho phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long.<br />
<br />
(9) Không chỉ đánh giá tác động môi trường của các dự án triển khai trên địa bàn ĐBSCL mà còn <i>cả các dự án ngoài đồng bằng nhưng khai thác tài nguyên của đồng bằng</i>. Cụ thể Dự án khu (đô thị) du lịch biển Cần Giờ có kế hoạch khai thác gần 90 trệu m<sup>3</sup>
cát ở đồng bằng để san lấp cho dự án. Quyết định phê duyệt ĐTM của dự
án này có nên xét đến hay không với trách nhiệm quản lý ngành của Bộ
TNvMT trên phạm vi cả nước?<br />
<br />
(10) Các Bộ ngành sẽ báo cáo các nhiệm vụ trong chương trình hành
động của mình. Đó là những nhiệm vụ chuyên ngành. Còn có những nhiệm vụ
cần giải quyết để đạt các mục tiêu đa ngành hay liên ngành thì ai đề
xuất, ai thực hiện? <br />
<br />
(11) Để huy động sự đóng góp của các nhà khoa học, các chuyên gia
Việt Nam trong nước và ở nước ngoài, và các chuyên gia quốc tế trong
việc triển khai NQ 120, nên giới thiệu các quy hoạch, kế hoạch, dự án,
công trình có tác động quan trọng đến môi trường, ngay từ giai đoạn
nghiên cứu tiền khả thi và khả thi <i>trên cổng thông tin điện tử</i> của các Bộ chủ quản đầu tư.<br />
Tác giả tin rằng với nhận thức đúng, cách tiếp cận đúng, những chuyển
đổi kinh tế, xã hội và môi trường tại đồng bằng sông Cửu Long trong
thời gian tới sẽ thúc đẩy đồng bằng phát triển bền vững./.<br />
<b><br />Chú thích:</b><br />
[1] Giáo sư Tiến sĩ khoa học, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Kỹ thuật nhà nước, Chủ nhiệm Chương trình khoa học nhà nước <i>Điều tra cơ bản tổng hợp đồng bằng sông Cửu Long</i> (1983-1990), Đại biểu Quốc hội các khóa IX, X, XI (1992-2007), nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội (1997-2007)<br />
[2] , Báo cáo tổng hợp của Chương trình khoa học nhà nước “<i>Điều tra cơ bản tổng hợp đồng bằng sông Cửu Long</i>”, Ủy Ban Khoa học Kỹ thuật nhà nước, Hà Nội, tháng 3.1991.<br />
[3] Theo một báo cáo của Tổng Cục Thủy lợi, tháng 5.2019, các dự án
Ngọt hóa Gò Công (Tiền Giang), Thủy lợi Bắc Bến Tre, Nam Măng Thít, Tiếp
Nhật – Long Mỹ (Sóc Trăng). Hệ thống Tầm Phương (tỉnh Trà Vinh), Quản
Lộ-Phụng Hiệp, Ô Môn - Xà No, “Đề án điều khiển lũ Bắc Vàm Nao”, … đã
được triển khai tại ĐBSCL.<br />
[4] Quyết định số 101/QĐ-BNN-TT của Bộ NNvPTNT ngày 15.01.2015.<br />
[5] Tính toán của TS.Hồ Long Phi từ số liệu của NGTK trung ương và
của các tỉnh ĐBSCL. Thông báo tại cuộc họp của Mekong Delta Plan Focus
Group, Tp Hồ Chí Minh, 14.01.2015.<br />
[6] Bộ Kế hoạch và Đầu tư, <i>Kết quả 15 năm thực hiện các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ của Việt Nam</i>, Báo cáo quốc gia, tháng 9 năm 2015 (Bản tiếng Anh).<br />
[7] Nguyễn Ngọc Trân, <i>Luồng kênh Quan Chánh Bố, Bài học và kiến nghị, </i><a href="http://baodatviet.vn/dien-dan-tri-thuc/luong-kenh-quan-chanh-bo-bai-hoc-va-kien-nghi-3378412/" style="font-size: 11.8pt;">http://baodatviet.vn/dien-dan-tri-thuc/luong-kenh-quan-chanh-bo-bai-hoc-va-kien-nghi-3378412/</a><br />
[8] Nguyễn Ngọc Trân, <i>Định hình phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long, </i>tham luận gửi Hội nghị <i>về phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu </i>tại Cần Thơ, ngày 26 - 27 tháng 9 năm 2017. Xem nội dung tại <a href="http://baodatviet.vn/dien-dan-tri-thuc/dinh-hinh-phat-trien-ben-vung-dbscl-3343352/" style="font-size: 11.8pt;">http://baodatviet.vn/dien-dan-tri-thuc/dinh-hinh-phat-trien-ben-vung-dbscl-3343352/</a><br />
[9] Global Summit on Sustainable Development (WSSD), Report N0263694, Johannesburg 2002.<br />
<br />
<div style="text-align: right;">
<b><i>Ngày 09 tháng 06 năm 2019<br />Nguyễn Ngọc Trân</i></b></div>
<div style="text-align: right;">
<b><i><br /></i></b></div>
<div>
<b><b><img alt="" height="138" src="https://i1.wp.com/www2.hcmuaf.edu.vn/data/hoangkim/NLU.jpg" width="181" /></b></b><br />
<b><br />Bài viết mới trên TÌNH YÊU CUỘC SỐNG<br />
</b><a href="https://cnm365.wordpress.com/">CNM365, ngày mới nhất bấm vào đây</a> <a href="https://cnm365.wordpress.com/"><i>c</i><i>ậ</i><i>p nh</i><i>ậ</i><i>t m</i><i>ỗ</i><i>i ngày</i></a><br />
<div class="pl-header-title">
<b><br />Video yêu thích</b><br />
<a href="https://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam">KimYouTube</a></div>
</div>
<div>
<b><br />Trở về trang chính</b><br />
<a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/">Hoàng Kim</a> <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Ngọc Phương Nam</a> <a href="https://hoangkimvn.wordpress.com/">Thung dung</a> <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dạy và học</a> <a href="http://foodcrops.vn/">Cây Lương thực</a> <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">Dạy và Học</a> <a href="https://cnm365.wordpress.com/">Tình yêu cuộc sống</a> <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim on LinkedIn</a> <a href="https://www.facebook.com/daihocnonglam">Kim on Facebook </a><a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">Kim on Twitter</a></div>
foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-5499350149135008282017-06-05T19:23:00.000+07:002017-06-06T07:38:00.763+07:00Trí tuệ dạy và học để làm<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgEX3crzlPCO2PCU1D8SHvfEdL0uyIJ_3VVmNx96BxvGcR4E9xRmf4ugloi91f88t7cKyzAkETLEQcfQuK0-lRq53fzi4dQHI3ZO7y-jVBt-81P6Y6amf5c9uGqOpGmapxc8rDphuXlNWdZ/s1600/LennonthiengYenTu.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="519" data-original-width="696" height="476" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgEX3crzlPCO2PCU1D8SHvfEdL0uyIJ_3VVmNx96BxvGcR4E9xRmf4ugloi91f88t7cKyzAkETLEQcfQuK0-lRq53fzi4dQHI3ZO7y-jVBt-81P6Y6amf5c9uGqOpGmapxc8rDphuXlNWdZ/s640/LennonthiengYenTu.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
TRÍ TUỆ DẠY VÀ HỌC ĐỂ LÀM là tinh hoa kiến thức. Tục ngữ Việt có câu: Học thầy học bạn vô vạn phong lưu. Nguyễn Trãi <span class="st">(1380 -1442) đã từng viết: Nên thợ, nên thầy vì có học. No cơm, ấm áo bởi hay làm. (Bảo kính cảnh giới, bài 36). Học để làm là triết lý giáo dục tiến bộ của nhân loại vừa bảo tồn tinh hoa văn hóa truyền thống vừa phát triển dân chủ và sáng tạo tự do. Nguyên lý giáo dục này đang là dòng chủ lưu của triết lý giáo dục hiện đại.<br /><br />DẠY VÀ HỌC LÀ NỀN TẢNG KIẾN THỨC<br /> <br />Danh ngôn nhân loại đã chỉ ra muôn vàn những lời vàng về dạy và học. Sự trích dẫn dưới đây chỉ ra một số chắt lọc tinh hoa kinh nghiệm và bài học lớn của các dân tộc và danh nhân:</span><br />
<br />
<span class="st">Ngạn ngữ, tục ngữ Việt Nam </span>có câu: Học thầy, học bạn, vô vạn phong lưu. Đi một ngày đàng học một sàng khôn. Việc học như đi thuyền trên dòng nước ngược, không tiến ắt sẽ lùi. Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh. Lao động là vinh quang. Tiên học lễ, hậu học văn. Đừng xấu hổ khi không biết, chỉ xấu hổ khi không học. Học đi đôi với hành. Học đâu, biết đó. Tiền đẻ tiền, nghề dạy nghề. Tốt giống tốt má, tốt mạ tốt lúa. Nhai kỹ no lâu, cày sâu tốt lúa. Khoai đất lạ, mạ đất quen. Mít chặt cành, chanh chắn rễ. Trồng tre đất sỏi, trồng tỏi đất bồi... Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: Học tập là một việc suốt đời. Trong cách học, phải lấy tự học làm cốt. <br />
<br />
<span class="st">Nga và các nước châu Âu </span>có nhiều câu <span class="st">ngạn ngữ, tục ngữ </span> sâu sắc về dạy và học: Con công đẹp nhờ bộ lông. Con người đẹp nhờ học vấn "Học tập là hạt giống của kiến thức, kiến thức là nền tảng của hạnh phúc. Hãy dạy những điều tốt sẽ giúp tự biết tránh điều xấu. Dù sống 100 năm và học 100 năm, vẫn chết như người khờ dại.Muốn nhổ nấm thì phải cúi xuống, muốn học thì phải làm Nếu là gà trống thì gáy, nếu là gà mái thì đẻ. Giàu hứa hẹn, hèn thực hiện. Tương lai chỉ đến với kẻ biết nổ lực và chờ đợi.Thà mất lòng trước để được lòng sau. Đừng cưỡi ngựa với roi, hãy cưỡi ngựa bằng thức ăn. V.I Lê Nin nói: Học, học nữa, học mãi.<br />
<br />
<span class="st">Trung Quốc và các nước châu Á cũng </span>có rất nhiều những câu<span class="st"> ngạn ngữ, tục ngữ </span> tinh túy về dạy và học: Bé chẳng học, lớn làm gì? "Ngủ dậy muộn thì phí ngày, trẻ không học thì phí đời.Trời cho con người hai tai và một lưỡi để con người nghe gấp hai lần nói. Khổng Tử nói: Học không biết chán, dạy người không biết mỏi.<br />
<br />
<span class="st">Bắc Âu, Tây Âu, Trung Đông, Châu Phi </span>cũng có vô vàn những ngạn ngữ, thành ngữ, tục ngữ và danh ngôn đáng suy ngẫm về triết lý dạy và học với hạnh phúc và chất lượng cuộc sống: Người
hanh phúc mong mọi người hạnh phúc.Khi ta càng nhận hưởng thụ, hạnh
phúc càng vĩnh viễn xa rời ta.Hạnh phúc duy nhất lâu bền là lòng kiên
nhẫn, nhiệt tình theo đuổi chân lý.Hạnh phúc luôn ở nơi ta có thể đạt
tới được. Ta chỉ cần thò tay ra sẽ bắt được nó (Ngạn ngữ Pháp) Bản
thân của cuộc sống chính là hạnh phúc. Cuộc sống không chỉ để sống mà
là để sống có hạnh phúc. Cuộc sống hạnh phúc tồn tại trong sự yên tĩnh
tâm tư. Người là thợ thủ công của hạnh phúc, của chính bản thân mình.
Quả thật có hạnh phúc hay không tuyệt nhiên không phải do thiên tính mà
là quyết định ở thói quen. Hạnh phúc không thể thập toàn thập mỹ. (Ngạn ngữ La Mã). Hỏi một câu chỉ dốt chốc lát. Nhưng không hỏi sẽ dốt nát cả đời. (Ngạn ngữ phương Tây) Hạnh
phúc và cái đẹp chỉ là những sản phẩm phụ. Con người trong sự sáng tạo
sẽ tìm hạnh phúc chân chính. Khi tự cho mình hạnh phúc thì mới có thể có
hạnh phúc. Một người khi bị mất hạnh phúc mới hiểu giá trị của nó. Hướng
nội, độ lượng nhân hậu và vô tư là ba yếu tố lớn của hạnh phúc.(Ngạn ngữ
Anh). Giáo dục là làm cho con người tìm thấy chính mình. (Socrates). Yêu mọi người, tin vài người, đừng xúc phạm tới ai (Shakespear) Thà phải tìm hiểu sự thật suốt đêm còn hơn phải nghi ngờ nó suốt đời. (F. Engels). Hãy để lương tâm dẫn lối cho bạn (Pope). Không có gì xấu xảy ra đối với người tốt (Platon). Không có một thành ngữ nào sai mà chỉ là chưa đúng thời điểm (Servantes). Kiến thức chỉ có được qua tư duy của con người. (Einstein).<br />
<br />
<span class="st">Châu Mỹ, Châu Đại Dương là nơi giao thoa </span>của vô vàn những danh ngôn mới dạy và học và những ngạn ngữ, thành ngữ, tục ngữ được đúc kết từ trong di sản. Bất
kỳ ai dừng học đều già, dù anh ta ở tuổi hai mươi hay tám mươi. Bất kỳ
ai đang học tập đều trẻ. Điều vĩ đại nhất trong cuộc sống là giữ tâm hồn
bạn trẻ trung (Henry Ford). Một ngày ngồi trách móc sao bằng một giờ làm việc. Một giờ này làm lòng ta nhẹ và túi ta nặng. (Benjamin Franklin). Thông thái là kết quả của 99% mồ hôi và 1% cảm hứng (Franklin) Trời chỉ giúp cho những kẻ tự giúp bản thân mình - (Franklin). Không
bỏ ra một công phu nhất định thì không có khả năng khám phá sự thật và
ai sợ mất công sức thì không có khả năng lĩnh hội được chân lý. Kiến thức chỉ có được qua tư duy của con người. (Einstein). Chẳng có chuyện vì thành đạt mà không nhờ vào nhiệt tâm (Emeson). Ngòi bút có uy lực hơn lưỡi gươm (Lytton). Người tốt làm cho đến cùng (Durocher). Nhìn kỹ trước khi nhảy (Samuel) Nhừng kẻ dại vào nơi thiên thần không tìm đến (Pope) Vấn đề không phải ở thắng hay bại mà là ở phong độ (Grantland Rice) Phong độ là nhất thời, đẳng cấp là vĩnh cửu. Chỗ
đáng quí của trí tuệ nhân loại nằm ở chỗ có thể phát huy sức mạnh trong
đau khổ, thấy ánh sáng trong bóng tối, thấy hi vọng trong tuyệt vọng.
Trong nghịch cảnh cũng có thể hóa giải thành thuận cảnh.Cũng như hạt giống cần đất tốt để nảy nở, lời khuyên bảo cũng cùng một bộ óc rộng lượng để tiếp nhận. Hành động có giá trị hơn nói Hãy xin sẽ được, hãy tìm sẽ gặp, hãy gõ cửa sẽ mở. Kiến
thức không phải là kho chứa của ý tưởng đã qua, mà là một khối lượng
biến đổi không ngừng bởi những phát minh và đổi mới.<br />
<br />
DẠY VÀ HỌC THỰC TIỄN HỌC ĐỂ LÀM.<br />
<br />
<i>“Những gì tốt đẹp nhất phải được cảm nhận bằng trái tim”. “Tôi đã
khóc vì không có giày để đi chỉ đến khi tôi gặp một người khóc vì không
có chân để đi giày” .</i>Đây là hai câu nói đặc biệt nổi tiếng của <a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/nguoi-mu-huyen-thoai/">Helen Keller người mù điếc huyền thoại</a>. <br />
<br />
<a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Helen_Keller" title="Helen Keller">Helen Keller</a> (27 tháng 6 năm 1880 – 1 tháng 6 năm 1968) là nữ văn sĩ, nhà hoạt động xã hội, diễn giả người <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Hoa_K%E1%BB%B3" title="Hoa Kỳ">Mỹ</a>. Bà vì viêm màng não nên bị mù, câm và điếc nhưng đã tốt nghiệp <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BA%A1i_h%E1%BB%8Dc_Harvard" title="Đại học Harvard">Đại học Harvard.</a> Bà là người khiếm thị, khiếm thính đầu tiên của nước Mỹ giành học vị Cử nhân Nghệ thuật.Tại Việt Nam hiện đã có một số tác phẩm giới thiệu về người mù câm
điếc huyền thoại này đã vượt lên số phận nghiệt ngã để làm được những
điều tốt đẹp cho thế giới chúng ta.<br />
<br />
<sup title="Cần chú thích nguồn gốc của chi tiết này."><i><a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc">
</a></i></sup>
<span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="Learning by doing refers to a theory of education expounded by American philosopher John Dewey.">Học để làm (Learning by Doing) là một học thuyết giáo dục tiến bộ được đúc kết và phát triển bởi triết gia Mỹ John Dewey. </span><span title="He theorized that learning should be relevant and practical, not just passive and theoretical.">Ông lý luận rằng việc học tập nên liên quan chặt chẽ với thực tiễn mà không chỉ thụ động truyền thụ lý thuyết. </span><span title="He implemented this idea by setting up the University of Chicago Laboratory School.[1]"></span></span></span><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="He implemented this idea by setting up the University of Chicago Laboratory School.[1]"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="John Dewey (/ˈduːi/; October 20, 1859 – June 1, 1952) was an American philosopher, psychologist, and educational reformer whose ideas have been influential in education and social reform.">John
Dewey sinh ngày 20 tháng 10 năm 1859 mất ngày 1 tháng 6 năm 1952, là một
triết gia, nhà tâm lý học và nhà cải cách giáo dục người Mỹ. Những ý
tưởng của ông có ảnh hưởng đặc biệt to lớn trong giáo dục và cải cách xã hội. </span><span title="Dewey is one of the primary figures associated with the philosophy of pragmatism and is considered one of the fathers of functional psychology.">Dewey
là một trong những chuyên gia giáo dục lỗi lạc đã khéo kết hợp giữa triết lý thực
dụng với tâm lý học chức năng. </span></span></span></span></span><br />
<br />
<span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="He implemented this idea by setting up the University of Chicago Laboratory School.[1]"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="Dewey is one of the primary figures associated with the philosophy of pragmatism and is considered one of the fathers of functional psychology."> </span><span title="A Review of General Psychology survey, published in 2002, ranked Dewey as the 93rd most cited psychologist of the 20th century.[2]">Dewey là nhà tâm lý giáo dục được trích dẫn nhiều nhất trong số 93 chuyên gia giáo dục nổi tiếng nhất của thế kỷ 20 theo kết quả </span></span></span></span></span><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="He implemented this idea by setting up the University of Chicago Laboratory School.[1]"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="A Review of General Psychology survey, published in 2002, ranked Dewey as the 93rd most cited psychologist of the 20th century.[2]"><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="He implemented this idea by setting up the University of Chicago Laboratory School.[1]"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="Dewey is one of the primary figures associated with the philosophy of pragmatism and is considered one of the fathers of functional psychology."></span><span title="A Review of General Psychology survey, published in 2002, ranked Dewey as the 93rd most cited psychologist of the 20th century.[2]">điều tra xã hội học về Tâm lý học giáo dục được công bố vào năm 2002</span></span></span></span></span>. </span><span title="A well-known public intellectual, he was also a major voice of progressive education and liberalism.[3][4]"></span></span></span></span></span><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="He implemented this idea by setting up the University of Chicago Laboratory School.[1]"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="A well-known public intellectual, he was also a major voice of progressive education and liberalism.[3][4]"><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="He implemented this idea by setting up the University of Chicago Laboratory School.[1]"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="He was a major educational reformer for the 20th century.
"><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="He implemented this idea by setting up the University of Chicago Laboratory School.[1]"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="Dewey is one of the primary figures associated with the philosophy of pragmatism and is considered one of the fathers of functional psychology."></span><span title="A Review of General Psychology survey, published in 2002, ranked Dewey as the 93rd most cited psychologist of the 20th century.[2]">Dewey</span></span></span></span></span> là một nhà cải cách giáo dục, </span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="He implemented this idea by setting up the University of Chicago Laboratory School.[1]"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="A well-known public intellectual, he was also a major voice of progressive education and liberalism.[3][4]"><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="He implemented this idea by setting up the University of Chicago Laboratory School.[1]"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="He was a major educational reformer for the 20th century.
"><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="He implemented this idea by setting up the University of Chicago Laboratory School.[1]"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="A well-known public intellectual, he was also a major voice of progressive education and liberalism.[3][4]">một trí thức lớn, có tiếng nói quan trọng chủ lưu trong nền giáo dục tiến bộ và tự do</span></span></span></span></span> lớn nhất của thế kỷ 20</span></span></span></span></span>. </span><span title="Although Dewey is known best for his publications about education, he also wrote about many other topics, including epistemology, metaphysics, aesthetics, art, logic, social theory, and ethics.">Dewey mặc dù được biết đến nhiều nhất với các ấn phẩm của ông về giáo dục,
ông cũng là nhà bách khoa thư viết nhhiều về các chủ đề rộng lớn về nhận thức luận, siêu hình
học, thẩm mỹ, nghệ thuật, logic, lý thuyết xã hội và đạo đức. </span><span title="He was a major educational reformer for the 20th century.
"></span><span title="The overriding theme of Dewey's works was his profound belief in democracy, be it in politics, education or communication and journalism.">Chủ
đề trọng yếu trong các tác phẩm của Dewey là niềm tin sâu sắc của ông
về nền dân chủ, về chính trị, giáo dục truyền thông và báo chí. </span><span title="As Dewey himself stated in 1888, while still at the University of Michigan, "Democracy and the one, ultimate, ethical ideal of humanity are to my mind synonymous."[5]
">Dewey đã tuyên bố năm 1888 ở Trường Đại học
Michigan, "Dân chủ là lý tưởng đạo đức duy nhất cuối cùng của nhân
loại".</span><span title="Known for his advocacy of democracy, Dewey considered two fundamental elements—schools and civil society—to be major topics needing attention and reconstruction to encourage experimental intelligence and plurality.">Với triết lý dân chủ, Dewey đã xem xét
hai yếu tố cơ bản đó là trường học và xã hội dân sự. Đây là chủ đề chính để thiết kế, khuyến khích trí tuệ thực nghiệm và sự đa
dạng. </span><span title="Dewey asserted that complete democracy was to be obtained not just by extending voting rights but also by ensuring that there exists a fully formed public opinion, accomplished by communication among citizens, experts, and politicians, with the latter being accountable for the policies they adopt.">Dewey
khẳng định rằng dân chủ hoàn toàn có thể đạt được không chỉ bằng cách
mở rộng quyền bầu cử mà còn bằng cách đảm bảo có một ý kiến công chúng
được hình thành đầy đủ, thông qua truyền thông giữa các công dân,
chuyên gia và các chính trị gia, và sau đó chịu trách nhiệm về các chính
sách mà họ áp dụng. </span></span>Ông đã thực hiện ý tưởng này bằng cách thành lập trường Đại học Chicago Laboratory School. </span><span title="His views have been important in establishing practices of progressive education.
">Quan điểm của ông đặc biệt quan trọng trong định chế giáo dục và thực hành của nền giáo dục tiến bộ hiện nay ở Mỹ và nhiều nước phát triển trên thế giới.</span><span title="“I believe that the school must represent present life – life as real and vital to the child as that which he carries on in the home, in the neighborhood, or on the playground.”
"></span></span></span><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="“I believe that the school must represent present life – life as real and vital to the child as that which he carries on in the home, in the neighborhood, or on the playground.”
"><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="— John Dewey (My Pedagogic Creed)
">Định hướng Sư phạm, </span></span></span></span></span></span><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="“I believe that the school must represent present life – life as real and vital to the child as that which he carries on in the home, in the neighborhood, or on the playground.”
"><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="— John Dewey (My Pedagogic Creed)
"><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="— John Dewey (My Pedagogic Creed)
">John Dewey nói:</span></span></span> </span></span></span>"Tôi tin rằng trường học phải đại diện cho cuộc sống hiện tại như
thật và quan trọng đối với đứa trẻ như những gì cậu bé mang trong nhà,
trong khu phố, hoặc trên sân chơi." </span></span></span><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="“I believe that the school must represent present life – life as real and vital to the child as that which he carries on in the home, in the neighborhood, or on the playground.”
"><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="— Peggy Hickman
">Peggy Hickman một chuyên gia tâm lý học giáo dục khác cũng tâm đắc phát biểu: </span></span></span></span><span title="— John Dewey (My Pedagogic Creed)
"></span><span title="“… The teachers were to present real life problems to the children and then guide the students to solve the problem by providing them with a hands-on activity to learn the solution … “Cooking and sewing was to be taught at school and be a routine">"...
Các giáo viên phải trình bày các vấn đề thực tế cho trẻ em và sau đó
hướng dẫn học sinh giải quyết vấn đề bằng cách cung cấp cho họ một hoạt
động thực hành để tìm hiểu giải pháp ..." Nấu ăn và may mặc được dạy ở
trường và là một thói quen </span><span title=".">. </span><span title="Reading, writing, and math was to be taught in the daily course of these routines.">Đọc, viết và toán học cũng phải được giảng dạy trong các khóa học hằng ngày như những thói quen này. </span><span title="Building, cooking, and sewing had these schooling components in it and these activities also represented everyday life for the students.
">Xây dựng, nấu ăn và may mặc có các thành phần học tập trong đó và
những hoạt động này cũng thể hiện cuộc sống hàng ngày cho học sinh". </span><span title="— Peggy Hickman
"></span><span title="He expanded upon these principles in Democracy and Education.">Học để Làm </span></span></span><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="He expanded upon these principles in Democracy and Education."><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="He expanded upon these principles in Democracy and Education.">(Learning by Doing) </span></span></span>là nguyên lý </span></span></span><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="He expanded upon these principles in Democracy and Education."><span class="st"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span title="He expanded upon these principles in Democracy and Education.">Giáo dục </span></span></span>Dân chủ.<br /><br />TRÍ TUỆ DẠY VÀ HỌC ĐỂ LÀM<br /><br /><a href="https://cnm365.wordpress.com/2015/08/15/hoc-de-lam-o-an-do/"><b>Học để làm ở Ấn Độ</b></a> </span></span></span>là bài học quý giá nhất của tôi học được từ
đất nước <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99">Ấn Độ</a>. Triết lý vô ngã HÃY LÀ CHÍNH MÌNH và HỌC ĐỂ LÀM, HỌC BỞI LÀM (Learning by Doing/ Learning to Doing) không phải chỉ ở Mỹ, các nước châu Âu, mà đã được trao đổi học hỏi ở nơi đây của châu Á. Tôi đã nhiều lần đến <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99">Ấn Độ</a>, đất nước tốt đẹp và thân thiện, nôi <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Ph%E1%BA%ADt_gi%C3%A1o">đạo Phật</a>, quê hương của anh hùng dân tộc <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Mahatma_Gandhi">Gandhi </a>và nhà thơ hiền triết <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Rabindranath_Tagore">Tagore,</a> xứ sở của thánh kinh <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Kinh_V%E1%BB%87-%C4%91%C3%A0" title="Kinh Vệ-đà">Vệ-đà</a> huyền thoại và <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_b%E1%BA%B1ng_%E1%BA%A4n-H%E1%BA%B1ng">Đồng bằng</a> <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/S%C3%B4ng_%E1%BA%A4n" title="Sông Ấn">sông Ấn</a> <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/S%C3%B4ng_H%E1%BA%B1ng" title="Sông Hằng">sông Hằng.</a> Tôi may mắn có được những cơ hội học tập nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Cây trồng Quốc tế vùng nhiệt đới bán khô hạn (<span class="searchmatch"><a href="http://www.icrisat.org/">ICRISAT</a></span>) ở Hyderabad, <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Telangana" title="Telangana">Telangana</a>; Viện Nghiên cứu Cây có củ toàn Ấn (<a href="http://www.ctcri.org/">CTCRI</a>) ở Sreekariyam, Thiruvananthapuram, <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Kerala" title="Kerala">Kerala</a>. Tôi có được những dịp may khảo sát nông nghiệp từ Nam Ấn đến Bắc Ấn, gặp gỡ nông dân, thưởng thức biểu diễn <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/Yoga">Yoga</a>, chứng kiến pháp sư <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/M%E1%BA%ADt_t%C3%B4ng">Mật tông</a>
dạy rắn độc, thăm các di tích lịch sử nổi tiếng, thưởng thức những đêm
nhạc và tuyệt phẩm điện ảnh đầy tính văn hóa và sử thi … Tôi có nhiều
người bạn quý trọng ở nơi ấy ….Tôi chưa viết được gì về <a href="https://vi.wikipedia.org/wiki/%E1%BA%A4n_%C4%90%E1%BB%99">Ấn Độ</a>,
đất nước và con người, chưa kể được gì về những người bạn quý. Đó là
một món nợ tình cảm yêu thích. Học để làm ở ICRISAT là phóng sự ảnh, là
“kinh không lời” mà tôi chưa có bài viết. Bài phóng sự ảnh <i><a href="https://foodcropsnews.wordpress.com/tag/learning-by-doing-at-icrisat/">tại đây…</a></i>
<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiCKDcw24iFi4L1pF875P0UrGvjVYWxPeMcA7a8GcwZm9Yxg2fmds5imNKIBvVfdlRrYJKxZWKK39TpkgxC9GEPsaXaRAZcK-B08XZuaok7ab9J1MQKlI8igLuVBFU7MlB2IPuxRe4EqdWN/s1600/BillGatesLearningbyDoing.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="416" data-original-width="1128" height="235" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiCKDcw24iFi4L1pF875P0UrGvjVYWxPeMcA7a8GcwZm9Yxg2fmds5imNKIBvVfdlRrYJKxZWKK39TpkgxC9GEPsaXaRAZcK-B08XZuaok7ab9J1MQKlI8igLuVBFU7MlB2IPuxRe4EqdWN/s640/BillGatesLearningbyDoing.jpg" width="640" /></a></div>
<i></i><a href="https://foodcropsnews.wordpress.com/tag/learning-by-doing-at-icrisat/"><br /></a><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/bill-gates-hoc-de-lam/">Bill Gates học để làm</a><i><a href="https://foodcropsnews.wordpress.com/tag/learning-by-doing-at-icrisat/">;</a></i> <a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/500-nam-nong-nghiep-brazil/">500 năm nông nghiệp Brazil</a>; <a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2017/06/03/mark-zuckerberg-bai-hoc-cuoc-song/">Mark Zuckerberg bài học cuộc sống</a> là những câu chuyện tiếp nối nóng hổi tính thời sự...<br />
<br />
<i>(còn nữa…)</i><b></b><b>
</b><br />
<b><br />Hoàng Kim<br />
</b><br />
<div class="widget widget_recent_entries">
<div class="widgettitle">
<b><br />Bài viết mới</b></div>
<ul>
<li><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2017/06/03/mark-zuckerberg-bai-hoc-cuoc-song/">Mark Zuckerberg bài học cuộc sống</a></li>
<li><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2017/06/02/co-ngoi-sao-may-man-phia-chan-troi/">Có ngôi sao may mắn phía chân trời</a></li>
<li><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2017/06/01/viet-nam-to-quoc-toi/">Việt Nam tổ quốc tôi</a></li>
<li><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2017/05/31/tinh-thuc/">Tỉnh thức</a></li>
<li><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2017/05/31/dua-ban-hoa-huyen/">Đùa bạn Hoa Huyền</a></li>
<li><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2017/05/25/thay-ngoan-tho-tinh-ho-nui-coc/">Thầy Ngoạn thơ tình Hồ Núi Cốc</a></li>
<li><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2017/05/23/obama-mot-nhan-cach-lon-van-hoa/">Ấn tượng Obama</a></li>
<li><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2017/05/21/nguoi-my-di-truyen-va-bien-doi/">Người Mỹ di truyền và biến đổi</a></li>
<li><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2017/05/21/borlaug-va-hemingway-2/">Borlaug và Hemingway</a></li>
<li><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2017/05/20/minh-triet-thomas-jefferson/">Minh triết Thomas Jefferson</a></li>
</ul>
</div>
<div class="widget">
<div class="widgettitle">
<b>Most Used Categories</b></div>
<ul>
<li class="cat-item cat-item-148235017"><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/ngoc-phuong-nam/">Ngọc phương Nam</a> (198)</li>
<li class="cat-item cat-item-20975950"><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/tinh-yeu-cuoc-song/">Tình yêu cuộc sống</a> (18)</li>
<li class="cat-item cat-item-351796876"><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/bien-dong-van-dam/">Biển Đông vạn dặm</a> (12)</li>
<li class="cat-item cat-item-368082164"><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/loc-xuan-cuoc-doi/">Lộc xuân cuộc đời</a> (10)</li>
<li class="cat-item cat-item-405013175"><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/luan-don-trong-mat-toi/">Luân Đôn trong mắt tôi</a> (6)</li>
<li class="cat-item cat-item-172070561"><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/ngay-xuan-doc-trang-trinh/">Ngày xuân đọc Trạng Trình</a> (5)</li>
<li class="cat-item cat-item-359749820"><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/ngay-moi-yeu-thuong/">Ngày mới yêu thương</a> (5)</li>
<li class="cat-item cat-item-568208894"><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/thay-ban-trong-doi-toi/">Thầy bạn trong đời tôi</a> (5)</li>
<li class="cat-item cat-item-174480488"><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/minh-triet-song-thung-dung-phuc-hau/">Minh triết sống thung dung phúc hậu</a> (4)</li>
<li class="cat-item cat-item-213365"><a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/category/den-voi-bai-tho-hay/">Đến với bài thơ hay</a> (4)</li>
</ul>
</div>
<b>Video yêu thích</b><br />
<a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam">KimYouTube</a><br />
<b>Trở về trang chính</b><br />
<a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/">Hoàng Kim</a> <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Ngọc Phương Nam</a> <a href="https://hoangkimvn.wordpress.com/">Thung dung</a> <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dạy và học</a> <a href="http://foodcrops.vn/">Cây Lương thực</a> <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">Dạy và Học</a> <a href="https://cnm365.wordpress.com/">Tình yêu cuộc sống</a> <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim on LinkedIn</a> <a href="https://www.facebook.com/daihocnonglam">Kim on Facebook</a><span class="st"></span> foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-89312613177257010642015-01-27T18:15:00.002+07:002015-01-27T18:15:59.288+07:00Vườn thiêng cổ tích<h3 class="post-title entry-title" itemprop="name">
</h3>
<div class="post-header">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhedG6fzJShCL5s0ccsdzqyvPZ_iCCZMTosIhnzyyP4o9MnhUOf3hJat8lZ_ApJUgo_KTylqhI0IE4wGQkLXGSPFGYatryzqAql4j2nBf_mhJRMC7_7awewjDSpr5pHC5ILx7vTTcPJpBI/s1600/Truc+nha+toi.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhedG6fzJShCL5s0ccsdzqyvPZ_iCCZMTosIhnzyyP4o9MnhUOf3hJat8lZ_ApJUgo_KTylqhI0IE4wGQkLXGSPFGYatryzqAql4j2nBf_mhJRMC7_7awewjDSpr5pHC5ILx7vTTcPJpBI/s1600/Truc+nha+toi.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<div style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;">
</div>
<br />
Hoàng Kim<br /><br />Những vườn thiêng cổ tích <br />Dâng tặng ngọc cho đời<br />
Đó là nơi đoàn tụ<br />Chốn trời đất giao hòa<br />
<a href="http://www2.hcmuaf.edu.vn/contents.php?ids=9153&ur=hoangkim">Ong làm mật yêu hoa</a><br />
Lá non đùa nắng mới<br />Nhạc đồng xuân <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">thung dung </a><br />
Đắm say hòa quyện<br />
<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh1o18iy5dzypDm-PNL2jPWZ_TJT5mwySXoorgSs4LBPNOSrRE_qPF6wTyyT0W3nZXKicXvSSwYa2aC8p6DZffr-NtxM1N5h8LpG1iPKoJ9c6JnOpth7g9HaN0KyVRpV5i6s-M5bPspMqs/s1600/Me+vuon+nha.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh1o18iy5dzypDm-PNL2jPWZ_TJT5mwySXoorgSs4LBPNOSrRE_qPF6wTyyT0W3nZXKicXvSSwYa2aC8p6DZffr-NtxM1N5h8LpG1iPKoJ9c6JnOpth7g9HaN0KyVRpV5i6s-M5bPspMqs/s1600/Me+vuon+nha.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
Ban mai mù sương sớm<br />
Trời xanh trong như ngọc<br />
Cá nước chim trời<br />
Vui thú an nhiên ...<br />
<a href="http://nguyenquynhtram.blogtiengviet.net/2013/06/29/nharrng_daocu_laopng_ma_nh_ma_ng">Khoảng lặng</a> đất trời<br />
<a href="http://youtu.be/qKZJ3yT1FQw">Bí mật vườn thiêng</a><br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiVOYdKkC7OpEEYCkJr6qzVaRM3bho1S6JxhOXgnQWYLLTwG11DNbSmQaMgSGfGPwNRIqMC3tY34CpgZ1Nt2hiJyEXjPXbBup-jD0lxUHHAbPgx0guSfRE7NxDDG2_UzWHrHJ3RYG8q79I/s1600/Mai+nha+toi.JPG" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiVOYdKkC7OpEEYCkJr6qzVaRM3bho1S6JxhOXgnQWYLLTwG11DNbSmQaMgSGfGPwNRIqMC3tY34CpgZ1Nt2hiJyEXjPXbBup-jD0lxUHHAbPgx0guSfRE7NxDDG2_UzWHrHJ3RYG8q79I/s1600/Mai+nha+toi.JPG" width="320" /></a><br />
<br />
<br />
<br />
Hoàng Kim <br />
(chùm ảnh: nhà tôi)<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbDOtuAQMsi_pbiuGhhePX9shQ7s9EAXiMQOBH3Kxju7xuZ89_lykFssRuIvVoNfHxgsyU4zwghG_PbDVYIpS1KsewHdqQsjr9p7kIp57dSbdoMexXe2-kYxFy0JIBZo6MEHy_VM5VvI8/s1600/Truc+nha+toi+1.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhbDOtuAQMsi_pbiuGhhePX9shQ7s9EAXiMQOBH3Kxju7xuZ89_lykFssRuIvVoNfHxgsyU4zwghG_PbDVYIpS1KsewHdqQsjr9p7kIp57dSbdoMexXe2-kYxFy0JIBZo6MEHy_VM5VvI8/s1600/Truc+nha+toi+1.JPG" width="320" /></a></div>
<br />
<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj1qQvUgtsp1TFVEqmXWfoyLOrpErEszIDxLlERPSFgb-wNQAeMd0y1wxO8TekOT7A9beM8T6yqg9Bh-entEAEMHmVq4AUfphmkMz2jkz9JLz-NLPfBuqeZW0oWAOaSZ0QaYow6NNUnvNw/s1600/Hoa+Bang+Lang.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj1qQvUgtsp1TFVEqmXWfoyLOrpErEszIDxLlERPSFgb-wNQAeMd0y1wxO8TekOT7A9beM8T6yqg9Bh-entEAEMHmVq4AUfphmkMz2jkz9JLz-NLPfBuqeZW0oWAOaSZ0QaYow6NNUnvNw/s1600/Hoa+Bang+Lang.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjsahhHFwgh9LB2kD6lK9z5PEhN1uG_hlTZiwFPVWa19dhr7iEiPLGKOJKkz0ZhB4TvFONBbzxr0RlerlLpS5a-tTjwaNnONppOLYjehx_l1lcHhwB0l5fXa9_ECbuCNr0MqmFwmmRnzcQ/s1600/Cay+sung.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjsahhHFwgh9LB2kD6lK9z5PEhN1uG_hlTZiwFPVWa19dhr7iEiPLGKOJKkz0ZhB4TvFONBbzxr0RlerlLpS5a-tTjwaNnONppOLYjehx_l1lcHhwB0l5fXa9_ECbuCNr0MqmFwmmRnzcQ/s1600/Cay+sung.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjbmyTtRsWyB0Ee9phNpEFA5-X5CjN7RXSvzV1ED5UAyfjjZFmUyomxyVkscJQkOFK3uDlhb0cTLUyEDzt31uwgWKz6tHvmmNYcmKXrI4JmiMNATE4fV5nXdjl1gLk3yKjAKqk_UsGmhyo/s1600/Hoa+s%C3%BAng.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjbmyTtRsWyB0Ee9phNpEFA5-X5CjN7RXSvzV1ED5UAyfjjZFmUyomxyVkscJQkOFK3uDlhb0cTLUyEDzt31uwgWKz6tHvmmNYcmKXrI4JmiMNATE4fV5nXdjl1gLk3yKjAKqk_UsGmhyo/s1600/Hoa+s%C3%BAng.JPG" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgxIofcCrj_VyQKNzV2iQY5pZIMRNuWGSVzIbwofX3tX5AsvRs_U6y0yMMe1sahAQ57_3CUdPMdj92EcwOvIBnJBUMdXbk8hp3mex38z77TBRdoB-jxaTCrRToCz1nxLcmgTwU16V-U_Ik/s1600/Mai+v%C3%A0ng+tr%C6%B0%E1%BB%9Bc+ng%C3%B5.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgxIofcCrj_VyQKNzV2iQY5pZIMRNuWGSVzIbwofX3tX5AsvRs_U6y0yMMe1sahAQ57_3CUdPMdj92EcwOvIBnJBUMdXbk8hp3mex38z77TBRdoB-jxaTCrRToCz1nxLcmgTwU16V-U_Ik/s1600/Mai+v%C3%A0ng+tr%C6%B0%E1%BB%9Bc+ng%C3%B5.JPG" width="320" /></a></div>
<a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/2011/02/goc-mai-vang-truoc-ngo.html"> Gốc mai vàng trước ngõ</a><a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/2012/10/nha-toi-co-chim-ve-lam-to.html"><br /></a><br />
<div style="text-align: center;">
<img border="0" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjh9UGWSz49SmrpKyV_zAWGuVl7NhM9jtLp32o9AIdY2vks44QaO70AqEnsWEumxg5hmpURQOPriroCa67ufp1aLIZTL8_N26LUgpyKWzZQrDMck_DpD6nqTN0Qtdclcwwam6_YTnvelhQ/s1600/Chim+tri+dat+nha+toi.JPG" width="320" /></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/2012/10/nha-toi-co-chim-ve-lam-to.html">Nhà tôi có chim về làm tổ</a></div>
<div style="text-align: center;">
</div>
<div style="text-align: left;">
Rút trong tập<br /><a href="https://khatkhaoxanh.wordpress.com/">KHÁT KHAO XANH</a><br /><a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/2014/04/vuon-co-tich-anh-va-em.html">Vườn cổ tích anh và em</a><br /><br /><b>Video ưa thích</b><span class="watch-title " dir="ltr" id="eow-title" title="2046 Adagio by Secret Garden"><br /><iframe width="420" height="315" src="//www.youtube.com/embed/0fV7L0SS3B0" frameborder="0" allowfullscreen></iframe><br /><a href="http://youtu.be/0fV7L0SS3B0">2046 Adagio by Secret Garden</a></span><span class="watch-title " dir="ltr" id="eow-title" title="Song From A Secret Garden - Violin & Piano"><br /><br /><iframe width="420" height="315" src="//www.youtube.com/embed/tS-DmhSXL7A" frameborder="0" allowfullscreen></iframe><br /><a href="http://youtu.be/tS-DmhSXL7A">Song From A Secret Garden - Violin & Piano</a></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span class="watch-title " dir="ltr" id="eow-title" title="Song From A Secret Garden - Violin & Piano"><br /><iframe width="420" height="315" src="//www.youtube.com/embed/44YGF9fmEEo" frameborder="0" allowfullscreen></iframe><br />
</span><span class="watch-title " dir="ltr" id="eow-title" title="2046 Adagio by Secret Garden"></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span class="watch-title " dir="ltr" id="eow-title" title="a moment in heaven"><a href="http://youtu.be/44YGF9fmEEo">a moment in heaven</a></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span class="watch-title " dir="ltr" id="eow-title" title="a moment in heaven"><br />
</span><span class="watch-title " dir="ltr" id="eow-title" title="2046 Adagio by Secret Garden"></span></div>
<div style="text-align: left;">
<br /><span style="color: darkred; font-size: 13px;"><span class="post-count" dir="ltr"><span style="font-size: x-small;"><span style="font-size: small;"><b>Video yêu thích <a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam" target="_parent"><br />
</a></b><a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam" target="_parent">http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a> <b><br />
</b><b><br />
</b><b>Trở về trang chính <a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2013/06/28/nguyen-khai-ngoc-cho-doi/" target="_parent"><br />
</a></b><a href="https://plus.google.com/+hoangkimvietnamdayvahoc/posts" target="_parent">hoangkim vietnam</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim" target="_parent">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/" target="_parent">hoangkimvietnam</a>, <a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/" target="_parent">Hoàng Kim</a>, <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/" target="_parent">Ngọc Phương Nam</a>, <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/" target="_parent">Chào ngày mới</a> <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/" target="_parent">Thung dung</a>, <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/" target="_parent">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/" target="_parent">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/" target="_parent">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/" target="_parent">Food Crops</a>, <a href="http://foodcrops.vn/" target="_parent">foodcrops.vn</a>, <a href="http://cassavaviet.blogspot.com/" target="_parent">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://cassavanews.blogspot.com/">Cassava News</a>, <a href="http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com/" target="_parent">VietnamAfricaCassavaRice</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/" target="_parent">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/" target="_parent">Dayvahoc</a>, <a href="http://hocmoingay.blogspot.com/" target="_parent">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/" target="_parent">,</a> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/" target="_parent">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/" target="_parent">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/" target="_parent">Điểm chính</a>, <a href="http://cauchuyenanh.blogspot.com/" target="_parent">Câu chuyện ảnh</a>, <a href="http://5phutthugian.blogspot.com/" target="_parent">5 phút thư giản</a>, <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops" target="_parent">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam" target="_parent">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam" target="_parent">KimFaceBook</a> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/" target="_parent">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/" target="_parent">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/" target="_parent">Tình yêu cuộc sống</a>, <a href="http://thochocon.wordpress.com/" target="_parent">Thơ cho con</a></span> </span></span></span><span class="watch-title " dir="ltr" id="eow-title" title="2046 Adagio by Secret Garden"></span></div>
foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-49681102439831014722015-01-03T09:18:00.000+07:002015-01-03T09:20:42.247+07:00Nhớ Đào Duy Từ<h3 class="post-title entry-title" itemprop="name">
</h3>
<div class="post-header">
</div>
<div class="post-body entry-content" id="post-body-3298149162463092540" itemprop="description articleBody">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-75NCL_LOMT5Cl2pV7F_0lMq6LXa2EmD-6Ie38i40qINhm6JtJUZ-B_IJnaFJhVnv-b5NacNr8BoJvfxvZOVd7HDwqU-MpvmW253d4b6tC-g2DMD1S1TIf6wL5wGl_6ztNXRwNr7jz8U/s1600/Mo+DaoDuyTu.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi-75NCL_LOMT5Cl2pV7F_0lMq6LXa2EmD-6Ie38i40qINhm6JtJUZ-B_IJnaFJhVnv-b5NacNr8BoJvfxvZOVd7HDwqU-MpvmW253d4b6tC-g2DMD1S1TIf6wL5wGl_6ztNXRwNr7jz8U/s1600/Mo+DaoDuyTu.JPG" height="300" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg80tTP-6tlMB-pOjTyLuSKkGBR7eAb_jKEOkkCRRLBSe4DVSv4TVbyw6bOlqNtrowknkCGXpCiUY5Yt1IgVt0VF0iY2l7OffAU7z-THl6M9FQC4ayqZO0i3fu9LyLknFvfpwr8gAhO_6E/s1600/Nho+Dao+Duy+Tu+1.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><br /></a></div>
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">HỌC MỖI NGÀY. "Ngược gió đi không nản. Rừng thông tuyết phủ dày. Ngọa Long cương đâu nhỉ. Đầy trời hoa tuyết bay!" <i>
</i>Đào Duy Từ là bậc kỳ tài chính trị quân sự lỗi lạc, danh nhân văn hóa kiệt xuất, công thần số một sáng nghiệp <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nh%C3%A0_Nguy%E1%BB%85n">nhà Nguyễn,</a>
thịnh trị Đàng Trong, mở đất phương Nam, góp phần quy non sông về một
mối. Nhớ Đào Duy Từ là chuyên luận Hoàng Kim với các nội dung: <a href="http://blog.yume.vn/xem-blog/dao-duy-tu-con-mai-voi-non-song.hoangkimvietnam.35AD9DDD.html" target="_blank">Đào Duy Từ còn mãi với non sông</a>; <a href="http://blog.yume.vn/xem-blog/giai-thoai-dao-duy-tu.hoangkimvietnam.35AD9DD7.html" target="_blank">Giai thoại Đào Duy Từ</a>; <a href="http://blog.yume.vn/xem-blog/them-nhung-hieu-biet-ve-dao-duy-tu.hoangkimvietnam.35AD9DE2.html" target="_blank">Thêm những hiểu biết về Đào Duy Từ;</a> <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/2009/07/that-sung-suong-biet-bao-trong-mot.html">Đến Thái Sơn nhớ Đào Duy Từ</a>. Mộ của Đào Duy Từ ở Phụng Du, Hoài Hảo, Hoài Nhơn, Bình Định, ảnh Hoàng Kim.<br />
<br />
</span></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5B2mz1oTLrUHwYYsZRGKe49wDdM5MV4MVfkdcdjCzQonqlfbh8X9kcNUtMFis5kmbpFyuvh_NRVnQ3eJy1iXkhCzoA63K03vavKwJ34K5_Y2bUnCAW0-rdxv_xlhVu43qpPv95a0OxzM/s1600/Taomo+DaoDuyTu.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5B2mz1oTLrUHwYYsZRGKe49wDdM5MV4MVfkdcdjCzQonqlfbh8X9kcNUtMFis5kmbpFyuvh_NRVnQ3eJy1iXkhCzoA63K03vavKwJ34K5_Y2bUnCAW0-rdxv_xlhVu43qpPv95a0OxzM/s1600/Taomo+DaoDuyTu.JPG" height="300" width="400" /></a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<br />
<b>ĐÀO DUY TỪ CÒN MÃI VỚI NON SÔNG</b><br />
<br />
Đào Duy Từ là bậc kỳ tài chính trị quân sự lỗi lạc, danh nhân văn hóa kiệt xuất, công thần số một của nhà Nguyễn (gồm các <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%C3%BAa_Nguy%E1%BB%85n">chúa Nguyễn </a>tiền thân của <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nh%C3%A0_Nguy%E1%BB%85n" title="Nhà Nguyễn">nhà Nguyễn</a>,
triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam) . Sự nghiệp của ông là đặc
biệt to lớn đối với dân tộc và thời đại mà ông đã sống. Ông bắt đầu thi
thố tài năng từ năm 53 tuổi đến năm 62 tuổi thì mất. Đào Duy Từ chỉ
trong 9 năm ngắn ngủi (1625-1634) đã kịp làm nên kỳ tích phi thường: Giữ
vững cơ nghiệp của chúa Nguyễn ở Đàng Trong chống cự thành công với họ
Trịnh ở phía Bắc; Mở đất phương Nam làm cho Nam Việt thời ấy trở nên
phồn thịnh. Đặt nền móng vững chắc cho triều Nguyễn, sửa sang chính trị,
quan chế, thi cử, võ bị, thuế khóa, nội trị, ngoại giao. Sau khi ông
mất (1634) triều Nguyễn còn truyền được 8 đời (131 năm),
cho đến năm 1735, khi Vũ Vương mất, thế tử chết, Trương Phúc Loan chuyên
quyền, lòng người li tán, nhà Tây Sơn nổi lên chiếm đất Quy Nhơn, họ
Trịnh lấy đất Phú Xuân, thì cơ nghiệp nhà Nguyễn mới bị xiêu đổ. Đào Duy
Từ mang tâm nguyện và chí hướng lớn lao như vua Trần Thái
Tông “Nếu chỉ để lời nói suông cho đời sau, sao bằng đem thân mình đảm
nhận trọng trách cho thiên hạ trước đã”. Di sản của ông không chỉ trước
tác mà là triều đại. Ông là nhà thực tiễn sáng suốt có tầm
nhìn sâu rộng lạ thường. Ngay trong trước tác của ông cũng rất chú trọng
gắn thực tiễn với lý luận. Ông đặc biệt chú trọng thực tiễn mà không
theo lối khoa trương, hủ nho của người đương thời. Tác phẩm binh thư “Hổ
trướng khu cơ” gắn với những danh tướng cầm quân lỗi lạc một thời
Nguyễn Hữu Dật, Nguyễn Hữu Tiến. “Vũ khúc, tuồng cổ Sơn Hậu” gắn với di
sản văn hóa Huế lưu truyền mãi cho đến tận ngày nay. Việc sửa sang chính
trị, quan chế, thi cử, võ bị, thuế khóa, nội trị, ngoại giao gắn với hệ
thống chính trị tiến bộ hợp lòng dân. Ông thật xứng danh là bậc kỳ tài
muôn thuở với những di sản còn mãi với non sông.<br />
<br />
Những di tích lịch sử văn hóa tiêu biểu về Đào Duy Từ gồm có:<br />
<br />
<b>Đào Duy Từ với Lũy Thầy, Quảng Bình</b><br />
<br />
Năm
Canh Ngọ 1630, Đào Duy Từ chủ xướng việc thiết kế và chỉ đạo xây dựng hai công
trình phòng thủ quan trọng là Lũy Trường Dục ở huyện Phong Lộc, tỉnh
Quảng Bình (1630) và Lũy Thầy từ cửa sông Nhật Lệ đến núi Đâu Mâu (Đồng
Hới, tỉnh Quảng Bình). Đây là chiến lũy quan trọng, giúp chúa Nguyễn có
thể phòng thủ hiệu quả trước nguy cơ tấn công của quân Trịnh.<br />
<br />
Sách
Việt Nam sử lược có viết chi tiết về việc Đào Duy Từ, Nguyễn Hữu Dật,
Nguyễn Hữu Tiến đã giúp chúa Nguyễn bày mưu định kế, luyện tập quân lính
xây đồn đắp lũy để chống với quân họ Trịnh. Người đời thường gọi là lũy
Thầy, nghĩa là lũy của Đào Duy Từ đắp ra.<br />
<br />
Năm
1992, Bộ Văn hóa, Thông tin và Thể thao đã ra quyết định công nhận di
tích lịch sử đối với hệ thống Lũy Thầy tại thị xã Đồng Hới và huyện
Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình với nhiều giá trị to lớn. Tại hồ sơ lưu ở
Ban Quản lý di tích – danh thắng tỉnh Quảng Bình:<br />
<br />
Lũy Thầy là một hệ
thống thành lũy bằng đất, đá được hình thành trong thời gian 3 năm
(1630-1634) với tổng chiều dài gần 34 km gồm lũy Trường Dục, lũy Trấn
Ninh (lũy Đầu Mâu) và lũy Trường Sa. Lũy Thầy là một công trình kiến
trúc quân sự có giá trị trong việc nghiên cứu lịch sử xây dựng thành lũy
ở Việt Nam, thể hiện sự kết hợp một cách khoa học giữa thành lũy, sông
ngòi, hầm hào liên hoàn, hỗ trợ cho nhau. Ngoài công dụng quân sự, lũy
còn có tác dụng về nông nghiệp, thủy nông, thủy lợi như ngăn gió bão,
gió mùa, hạn chế cát bay. Và nhiều nét sinh hoạt văn hóa khác gắn liền…<br />
<br />
Trong cả hệ thống, lũy Đầu Mâu thuộc làng Lệ Kỳ, xã Vĩnh Ninh,
huyện Quảng Ninh được cho là còn khá nguyên vẹn. Năm 1631, sau khi xây
xong lũy Trường Dục, chúa Nguyễn chưa yên tâm bèn sai Đào Duy Từ và
Nguyễn Hữu Dật đi Quảng Bình xem xét hình thế núi sông vùng Đông Hải để
xây thêm thành lũy phòng ngự. Khảo sát xong, Đào Duy Từ tâu: Thần xem từ
cửa Nhật Lệ đến núi Đầu Mâu, phía ngoài có nước khe, bùa lũy sâu rộng.
Nguyễn Phúc Nguyên đồng ý cho xây ngay.<br />
<br />
Bia Định Bắc Trường Thành mô tả
lũy Đầu Mâu như sau: <i>“Lũy Đầu Mâu cao 1 trượng 5 thước (tương đương 6m),
phía ngoài đóng cọc gỗ lim, phía sau cọc tre, đổ đất lên 5 tầng cấp để
voi ngựa có thể bước lên và di chuyển dễ dàng trên mặt lũy. Cứ cách 3-5
trượng thì xây 1 pháo đài để đặt 1 súng thần công, cứ cách 1 trượng thì
đặt 1 súng phóng đá, sỏi – tất cả tạo thành một công trình phòng thủ
hiểm yếu và kiên cố nhất”. Lũy có chiều dài 12 km.</i>”<br />
<br />
<b>Đền thờ Đào Duy Từ ở làng Hoa Trai, Tỉnh Gia, Thanh Hóa</b><br />
<br />
Đào Duy Từ là người làng Hoa Trai, Ngọc Sơn, Tỉnh Gia, Thanh Hóa. Nơi đây có đền
thờ của ông. Huyện Tỉnh Gia hiện là điểm đến của khách du lịch:<i> </i><br />
<br />
“Sự kết hợp
hài hòa giữa các cảnh quan biển, đảo, đồng bằng, trung du và miền núi đã
tạo cho Tĩnh Gia thế mạnh phát triển kinh tế – xã hội, đặc biệt là du
lịch. Ðến với Tĩnh Gia, du khách không thể không ghé thăm những địa danh
nổi tiếng như: Hòn Bảng, Hòn Biện Sơn, Hòn Mê, núi Ngọc Sơn, núi Am,
núi Thề Nguyền, hồ Yên Mỹ, động Trúc Lâm, nhà thờ Bùi Thị Xuân, di tích
kiến trúc núi đá nghệ thuật thờ Quận công Lê Ðình Châu, nhà thờ xứ Ba
Làng xây dựng năm 1893, đền thờ Lương Chí thờ Ðào Duy Từ,… Tất cả tạo
thành quần thể du lịch vô cùng độc đáo, là sự tổng hoà giữa những cảnh
đẹp do thiên nhiên ban tặng cùng các truyền thuyết, dấu tích lịch sử.”<br />
<br />
Cụm di tích Lạch Bạng có:
“Chùa Đót Tiên, đền thờ Quang Trung, nhà thờ Ba Làng là một trong số
nhà thờ được xây dựng sớm nhất ở Việt Nam. Trên đường về thành phố Thanh
Hóa, du khách dừng lại làng Hoa Trai ( Nguyên Bình – Tĩnh Gia ) để dâng
hương tại đền thờ Đào Duy Từ – một danh nhân văn hóa ở quê Thanh.”<br />
<br />
<br />
<b>Đền thờ Đào Duy Từ tại làng Tùng Châu, Hoài Nhơn</b><br />
<b> </b> <br />
Di tích nhà thờ Đào Duy Từ hiện tại thuộc thôn Ngọc Sơn, xã Hoài
Thanh Tây, huyện Hoài Nhơn. Nhà thờ nằm trong khuôn viên một thửa đất
hình chữ T có diện tích 1.616m2 , được xây dựng vào năm Tự Đức 12
(1859), đã trãi qua nhiều lần trùng tu.<br />
<br />
Nhà thờ có tam quan cao khoảng
6m, hai mái lợp ngói âm dương, trên có bốn chữ lớn “Quốc công từ môn”
(cổng đến thờ Quốc công) ghép bằng mảnh sứ, hai bên đắp phù điêu hình
hai con dơi cách điệu, đường nét khá sắc sảo, bốn trụ góc có hình rồng
uốn lượn. Qua Tam Quan có sân nhỏ hình chữ nhật, kích thước 6,9 m x 7,8
m. tiếp đến là bình phong đắp hình long mã lưng có hà đồ nỗi trên mặt
nước, mặt sau đề bốn chữ “Bách thế bất di” (Trăm đời không thay đổi). Ở
hai bên là đôi câu đối nhắc đến lai lịch Đào Duy Từ: “Ngọc sơn chung tú
Bắc/ Bồng lãnh hiển danh Nam”. Cách đều bình phong 2,6m về hai bên có
hai cột trụ cao 4m, trên đỉnh đắp tượng hạc đứng chầu đối xứng, phía sau
là sân lớn hình chữ nhật với kích thước 15,4m x 14m. qua sân lớn đến
nhà thờ được thiết kế kiểu nhà mái lá, một kiểu kiến trúc truyền thống ở
Bình Định.<br />
<br />
Khám thờ bên trong có bài vị của Đào Tá Hán, Nguyễn Thị
Minh (thân phụ và thân mẫu của Đào Duy Từ), Đào Duy Từ và vợ. Trên bài
vị Đào Duy Từ có dòng chữ “ô Thủy tổ khảo nội tán lộc khê hầu Đào Công,
tặng khai quốc công thần, đặc tiến Vinh lộc đại phu, Đông các đại học
sỹ, Thái sư, nhưng thủy Trung Lương, phong Hoàng Quốc Công thần chủ” Bài
vị của vợ Đào Duy Từ viết “ô Thủy tổ tỉ nội tán Lộc khê hầu Hoàng Quốc
Công phu nhân, Trinh thục cao thị thần chủ”. Trong nhà thờ còn có đôi
câu đối nhưng nay đã sứt mòn, mờ không đọc được.<br />
<br />
Ngoài ra, tại thôn Ngọc
Sơn còn có lăng Đào Tá Hán. Truyền rằng khi đã làm quan ở Thuận Hóa,
Đào Duy Từ cho đắp mộ phụ thân rồi tung tin rằng đã đưa hài cốt cha mẹ
vào đây để phòng việc trả thù của họ Trịnh ở Đàng Ngoài. Lăng mộ hiện
nằm trên một quả đồi rộng. Cũng tại Ngọc Sơn hiện có một ngôi chùa nhỏ,
tương truyền là nơi đi tu của bà vợ cả họ Cao. <br />
<br />
Di tích đền thờ Đào Duy Từ tại thôn Cự Tài thuộc xã Hoài Phú,
huyện Hoài Nhơn. Sách Đại Nam Nhất Thống Chí và Đồng Khánh Dư Địa Chí
đều chép đền thờ Hoàng Quốc Công Đào Duy Từ ở thôn Cự Tài, huyện Bồng
Sơn (nay là Hoài Nhơn).<br />
<br />
Trong chiến tranh nhà thờ này đã bị sụp đổ. Năm
1978 dòng họ Đào xin kinh phí của tỉnh Nghĩa Bình để xây dựng lại đền
thờ trên nền cũ hiện chỉ còn lại hai trụ cổng và tấm đại tự cũng đề
“Quốc Công từ môn” (giống như nhà thờ ở thôn Ngọc Sơn, xã Hoài Thanh
Tây) là dấu tích kiến trúc năm Tự Đức thứ 32 (1880) và lần trùng tu năm
Khải Định thứ 1 (1861). Trong đền thờ khám thờ là bài vị Đào Duy Từ cũng
ghi giống như bài vị bên nhà thờ thôn Ngọc Sơn.<i> </i><br />
<br />
<i>
</i>
<i>Những di tích kể trên, theo đơn vị hành chính hiện nay, nằm ở các
thôn, xã khác nhau (lăng mộ Đào Duy Từ tại thôn Phụng Du, xã Hoài Hảo,
nhà thờ và lăng mộ Đào Tá Hán tại thôn Ngọc Sơn, xã Hoài Thanh Tây và
nhà thờ ở thôn Cự Tài, xã Hoài Phú) nhưng tất cả vốn đều thuộc vùng đất
của trại Tùng Châu xưa. Đây là những xã thôn mà hiện nay con cháu Đào
Duy Từ còn rất đông đảo, đặc biệt là ở thôn Cự Tài.</i><br />
<br />
<i>Hàng năm vào ngày 17 tháng 10 (âm lịch) là ngày giỗ Đào Duy Từ,
con cháu họ Đào tổ chức cúng tế rất long trọng. Theo quy ước, cứ vào dịp
này con cháu dòng tộc đều nghỉ việc đồng áng trong ba ngày. Sau khi làm
lễ thắp hương tại lăng mộ Đào Duy Từ (thôn Phụng Du) con cháu về họp
mặt và dâng hương tại đền thờ cha mẹ và vợ chồng Đào Duy Từ ở thôn Ngọc
Sơn rồi sau đó mới trở về tế lễ chính thức tại đền thờ Đào Duy Từ ở thôn
Cự Tài. </i><br />
<br />
<i>Ngoài ngày giỗ chính (17 tháng 10), hàng năm tại các di tích
trên còn có 5 ngày lễ phụ vào dịp Đông chí, Chạp mả, Thanh minh, Trung
thu và Tết Nguyên đán. Ngày giỗ Đào Duy Từ cũng là ngày con cháu phối
hợp cúng tế thân phụ và thân mẫu cùng vợ của ông. Duy bà vợ cả còn có
ngày riêng là 12 tháng 2 âm lịch tại chùa tu của bà ở thôn Tài lương.
Giỗ bà hàng năm (gọi là tiểu chẩn) chỉ sửa cơm chay, cứ mười năm (gọi là
trung chẩn) thì lễ vật có thêm đôi chim sống, một đôi gà sống cúng xong
thả chim gà ra rồi con cháu thi nhau đuổi bắt, cứ 30 năm (đại chẩn) mới
sửa cỗ mặn. </i><br />
<br />
<i>Có đến tận nơi mảnh đất Tùng Châu xưa mới thấy hết dấu ấn và ảnh
hưởng lớn lao của Đào Duy Từ đối với vùng đất này. Không chỉ có con cháu
họ Đào nơi đây tự hào về vị tổ tiên của mình mà tất cả mọi người dân
nơi đây đều tự hào về ông. Cuộc đời và sự nghiệp Đào Duy Từ đã trở thành
niềm tự hào chung của dân Hoài Nhơn, của nhân dân Bình Định. </i><br />
<br />
<i>Theo Cao Văn Phụng (*), cuộc hành
hương đưa ta trở về mảnh đất nơi xưa Đào Duy Từ thác làm kẻ chăn trâu
cho phú ông không mấy khó khăn. Từ thị trấn Bồng Sơn ruổi theo Quốc lộ
1A khoảng 7 km tới cột cây số 1138 rồi rẽ hướng tây là sẽ đến các địa
chỉ cần tìm. Cỏ trên mộ ông luôn ấm hơi người, của con cháu, của bà con
nơi đây, của khách thập phương. Bởi cuộc đời đầy những tình tiết ly kỳ
của ông, bởi tấm lòng của ông với vùng đất quê hương thứ hai này, và bởi
sự nghiệp lẫy lừng của ông với chúa Nguyễn, với nhân dân Đàng Trong vẫn
sẽ còn sống mãi với thời gian</i>. (*) <br />
<br />
(*) HK đã đi thực địa, gặp nhiều nhân chứng, phối kiểm thông tin và xác nhận phù hợp. <br />
<br />
<b>Đền thờ Đào Duy Từ ở làng Lạc Giao, Buôn Ma Thuột </b><br />
<br />
Theo <a href="http://www.baobinhdinh.com.vn/" target="_blank">Báo Bình Định</a>,Trần Xuân Toàn đã giới thiệu đền thờ Đào Duy Từ ở làng Lại Giao thành phố Buôn Mê Thuột : “<i>Đình
Lạc Giao phường Thống Nhất, thành phố Buôn Ma Thuột, được lập năm 1929,
là ngôi đình làng đầu tiên của những người Việt (Kinh) từ đồng bằng lên
đây lập nghiệp, thờ vị thành hoàng làng là Đào Duy Từ. </i><br />
<i><br />Ngôi đình ban đầu làm bằng tranh tre, năm 1932, ngôi đình được
xây dựng lại bằng gạch lợp ngói theo hình chữ Môn, gồm có nhà thờ Thần
Hoàng và những người có công với nước, hai nhà tả hữu hai bên dùng làm
nơi hội họp mỗi khi tế lễ, phía trước có cổng tam quan đi vào, sau cổng
có bức bình phong có chạm khắc hổ phù, sau nữa là một lư hương lớn. Làng
Lạc Giao hình thành bắt đầu từ những người bị tù lưu đày xa xứ, rồi
những dân phiêu bạt từ các vùng đất miền Trung nghèo khó tìm nơi lập
nghiệp sinh sống, rồi những công chức, thầy giáo, binh lính được bổ
nhiệm lên vùng đất xa xôi Ban đầu chỉ dăm nóc nhà dọc theo con đường
suối Ea Tam, xóm người Việt ấy được gọi là thôn Nam Bang. Họ làm rẫy dọc
theo khu rừng già ven suối, bên cạnh một buôn của Ama Thuột. Năm 1924,
họ gọi xóm người Việt di cư đến là Lạc Giao với ý nghĩa: Lạc là con Lạc
cháu Hồng, Giao nghĩa là nơi bang giao Kinh – Thượng. Tên gọi Lạc Giao
là lời nguyền giao ước an cư lạc nghiệp của đồng bào Kinh- Thượng, cùng
chung lưng đấu cật xây dựng vùng đất mới này. </i><br />
<i><br />Năm 1925, làng Lạc Giao được mở rộng bao trùm cả một khu vực rộng
lớn ở ngay trung tâm Buôn Ma Thuột. Tài liệu của đình Lạc Giao ghi: ông
Phan Hộ, người Quảng Nam, vào Ninh Hoà (Khánh Hoà) sinh sống. Thuở ấy,
lên cao nguyên Dak Lak chưa có đường, ông Phan Hộ cùng một số trai tráng
đi bằng voi, ngựa xuyên rừng vài tháng mới tới vùng M’Drak rồi đến Buôn
Ma Thuột trao đổi hàng hoá với người Ê Đê, thấy người dân ở đây giàu
lòng mến khách, đất đai màu mỡ lại dễ làm ăn, nên ông vận động nhiều gia
đình lên đây sinh sống, khai phá đất hoang để lập làng. Nỗi nhớ thương
quê nhà bản quán, anh em khôn nguôi trong lòng những người đi xa quê,
làm ăn xứ lạ. Từ đó họ có nhu cầu gặp gỡ, trao đổi công việc làm ăn,
nhất là lễ tết có nơi cúng kiếng ông bà tổ tiên, nhắc chuyện quê hương
làng xóm. Họ đã góp tiền của công sức dựng nên ngôi đình trên để thoả
nỗi ước mong đó. Đình Lạc Giao ra đời ghi dấu bước chân của người Việt
trên mảnh đất cao nguyên, là nơi mọi người cầu mong sức khoẻ và làm ăn
phát đạt, nơi thờ các vị tiên hiền và người có công với đất nước, nơi
sinh hoạt trong những ngày lễ tết của cư dân Việt trên vùng đất mới.</i><br />
<i><br />Năm 1932, vua Bảo Đại ra chiếu sắc phong cho thần hoàng của làng
là Đào Duy Từ, khẳng định đây là đất của “Hoàng triều cương thổ”. Nhân
vật được sắc phong Thần Hoàng là một danh nhân văn hoá, một tài năng lớn
trong nhiều lĩnh vực: chính trị, quân sự, kinh tế, văn hoá … đặc biệt
ông là người có công mở mang đất nước, xây dựng nên nhiều vùng đất mới.
Hằng năm cứ đến ngày 27-10 âm lịch, nhân dân Buôn Ma Thuột lại tổ chức
ngày tưởng niệm tại đình …</i>’’<br />
<br />
<b>GIAI THOẠI ĐÀO DUY TỪ </b><br />
<b><br />Kẻ chăn trâu kỳ dị</b><br />
<br />
Nhà phú hộ Lê Phú ở thôn Tùng Châu, phủ Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định
thuê được một đứa ở chăn trâu tên là Đào Duy Từ. Tuy đã đứng tuổi, nhưng
Duy Từ tỏ ra rất cần mẫn, siêng năng. Ngày ngày cứ sáng, sớm lùa trâu
đi ăn, mãi chập tối mới đánh trâu về, trời nắng cũng như trời mưa, khiến
gia chủ rất vừa lòng, chưa hề có tiếng chê trách.<br />
<br />
Một hôm, phú hộ họ Lê mời các Nho sĩ hay chữ khắp vùng đến nhà dự hội
bình văn. Chập tối, sau khi tiệc tùng xong, mọi người còn trà thuốc,
bàn cãi chữ nghĩa văn chương, thì vừa lúc Đào Duy Từ chăn trâu về. Thấy
đám đông khách khứa trò chuyện rôm rả, Duy Từ bèn lại gần, đứng ghếch
chân lên bậc thềm nhìn, tay vẫn cầm chiếc roi trâu, vai đeo nón lá, lưng
quấn khố vải… Chủ nhà ngồi phía trong nhìn thấy cho là vô lễ, giận dữ
quát:<br />
<br />
- Kẻ chăn trâu kia! Hạng tiểu nhân biết gì mà dám đứng nhìn các quan khách đây là những bậc danh Nho?<br />
<br />
Duy Từ nghe mắng song không tỏ ra sợ hãi, cười ha hả, rồi nói một cách thản nhiên:<br />
<br />
- Nho cũng có hạng ”nho quân tử”, hạng ”nho tiểu nhân”. Chăn trâu
cũng có kẻ ”chăn trâu anh hùng”, kẻ ”chăn trâu tôi tớ”, cao thấp không
giống nhau, hiền ngu không là một ! Còn kẻ tiểu nhân tôi chỉ đứng nhìn,
có xâm phạm gì đến cái phú quý, sang trọng của các vị, mà chủ nhân lại
mắng đuổi ?<br />
<br />
Mấy người khách nghe Duy Từ là đứa chăn trâu, mà nói lí như vậy, liền vặn hỏi:<br />
<br />
- Vậy nhà người bảo ai là “nho quân tử”, ai là “nho tiểu nhân” hả?<br />
<br />
Đào Duy Từ chẳng cần nghĩ ngợi, nói luôn một mạch:<br />
<br />
- “Nho quân tử” thì trên thông thiên văn, dưới thấu địa lí, giữa hiểu
việc đời, trong nhà giữ được đạo cha con, tình nghĩa vợ chồng, anh em,
bè bạn, ngoài xã hội thì biết lo việc nước, vỗ yên dân, giúp đời, phò
nguy cứu hiểm, để lại sự nghiệp muôn đời. Còn “nho tiểu nhân” thì chỉ là
bọn học vẹt, cầu danh cầu lộc, khoe ít chữ nghĩa, coi thường hào kiệt,
may được giữ một chức quan nhất thời, thì chỉ tìm trăm phương ngàn kế để
mưu đồ lợi riêng làm sâu mọt hại dân đục nước, thật là đáng sợ !<br />
<br />
Đám khách nghe Duy Từ nói thế, đều giật mình kinh ngạc, không ngờ một
đứa chăn trâu mà lí lẽ cứng cỏi làm vậy, bèn tò mò hỏi thêm:<br />
<br />
- Còn ”kẻ chăn trâu anh hùng”, kẻ ”chăn trâu tôi tớ” thì nghĩa làm
sao, nhà ngươi thử nói nghe luôn thể ? Duy Từ mỉm cười, ung dung trả
lời:<br />
<br />
- ”Chăn trâu anh hùng” thì như Ninh Thích phục hưng nước Tề, Điền Đan
thu lại thành trì cho nước Yên, Hứa Do cho trâu uống nước ở khe mà biết
được hưng vong trị loạn, Bạch Lý Hề chăn dê mà hiểu thấu thời vận thịnh
suy. Đó là những kẻ ”chăn trâu anh hùng”. Còn những bọn chỉ biết cam
phận tôi tớ, chơi bời lêu lổng, khi vui thì reo hô hoán, khi giận thì
chửi rủa, đánh đấm, chẳng kể gì thân sơ, làm cha ông phải xấu lây, xóm
làng chịu điều oan. Đấy là hạng ”chăn trâu tiểu nhân” cả !<br />
<br />
Mọi người nghe Duy Từ đối đáp trôi chảy, sách vở tinh thông, nghĩa lí
sâu sắc, càng thêm kinh ngạc, nhìn nhau, rồi đứng cả dậy, bước ra ngoài
thềm mời Duy Từ cùng vào nhà ngồi. Nhưng Duy Từ vẫn tỏ ra khiêm tốn
chối từ. Cả bọn bèn dắt tay Duy Từ lên nhà, ép ngồi vào chiếu trên.<br />
<br />
Gã phú hộ Lê Phú rất đỗi ngạc nhiên, thấy kẻ đầy tớ chăn trâu nhà
mình mà nói toàn chữ nghĩa nên còn ngờ, bèn giục mấy nhà Nho văn hỏi
thêm, thử sức Duy Từ về kiến thức, sách vở cổ kim xem hư thực ra sao.<br />
<br />
Các vị Nho học nhất vùng hỏi đến đâu, Đào Duy Từ đều đối đáp trôi
chảy đến đó và tỏ ra không có sách nào chưa đọc đến, không có chữ nào
không thấu hiểu, khiến cho cả bọn phải thất kinh, bái phục sát đất !<br />
<br />
Chủ nhà cũng không kém phần sửng sốt, mới vỗ vai Duy Từ, đổi giận làm lành, mà rằng:<br />
<br />
- Tài giỏi như thế, sao bấy lâu cứ giấu mặt không cho lão già này
biết, để đến nỗi phải chăn trâu và chịu đối xử bạc bẽo theo bọn tôi tớ ?
Quả lão phu có mắt cũng như không. Có tội lắm ! Có tội lắm!<br />
<br />
Từ đó chủ nhà may sắm quần áo mới xem Duy Từ là khách quý, mời ngồi giảng học, đối đãi hết sức trọng vọng.<br />
<b><br />Đổi họ để đi thi</b><br />
<br />
Đào Duy Từ vốn người Đàng Ngoài , quê gốc ở làng Hoa Trai, nay thuộc
xã Nguyên Bình, huyện Tĩnh Gia, Thanh Hóa. Bố là Đào Tá Hán, trước làm
lính cấm vệ trong triều, thời Lê – Trịnh. Một hôm, nhân lúc nổi hứng, Tá
Hán đã sáng tác bài thơ ca ngợi chúa Trịnh như sau:<br />
<br />
Trang quốc sử ai bằng Trịnh Kiểm<br />
Tỏ thần uy đánh chiếm hai châu<br />
Thẳng đường rong ruổi vó câu<br />
Phù Lê, diệt Mạc trước sau một lời…<br />
<br />
Tá Hán liền bị quy là phạm thượng, trong thơ dám nói cả tên húy của
chúa là Trịnh Kiểm. Ông bị tội phạt đánh đòn 20 roi và bị đuổi về nhà
làm dân thường.<br />
<br />
Nhờ có tài đàn hát nên Tá Hán bèn đi theo một gánh hát để kiếm sống
và ít lâu sau đã trở thành kép hát tài giỏi, nổi tiếng khắp vùng.<br />
<br />
Có lần, gánh hát đến diễn ở làng Ngọc Lâm trong huyện. Đào Tá Hán trọ
trong nhà vị tiên chỉ của làng này là Vũ Đàm. Ông tiên chỉ họ Vũ có cô
cháu gái là Vũ Thị Kim Chi đem lòng yêu Tá Hán. Lúc đầu Tá Hán sợ phận
mình nghèo khổ, khó kết thành vợ chồng. Nhưng sau khi nghe người nhà vị
tiên chỉ thuyết phục rằng cô Chi có sẵn vốn liếng làm ăn, không phải lo
nghèo chẳng nuôi nổi vợ, nên Tá Hán nghe theo.<br />
<br />
Họ làm lễ thành hôn rồi mua đất, dựng nhà ở Hoa Trai, sau hơn một năm
thì sinh ra Đào Duy Từ. Khi Duy Từ lên năm, chẳng may bố bị bệnh mất.
Người mẹ chịu ở góa, một mình ngược xuôi tần tảo quyết nuôi cho con ăn
học. Duy Từ tỏ ra rất sáng dạ, lại ham mê đèn sách, báo trước khả năng
có thể thành đạt trên bước đường cử nghiệp.<br />
<br />
Thế nhưng số phận thật là oái oăm! Theo luật lệ của triều đình bấy
giờ, thì con cái những người làm nghề ca xướng đều không được quyền thi
cử. Bà Kim Chi tiếc cho tài học của con, bèn thu gom vay mượn tiền bạc
đến đút lót cho viên xã trưởng làng Hoa Trai là Lưu Minh Phương, để nhờ
đổi họ Đào của con theo cha thành họ Vũ của mẹ, mong sao Duy Từ được dự
kì thi Hương sắp tới .Viên xã trưởng thấy người vợ góa của Đào Tá Hán
còn nhan sắc, nên nhận lời và ra điều kiện nếu xong việc thì phải lấy y.<br />
<br />
Theo một vài tài liệu cho biết Đào Duy Từ đã dự khoa thi Hương năm
1593 đời vua Lê Thế Tông (l567-1584) và đã đỗ á nguyên (thứ hai). Ông
được mẹ khuyến khích dự tiếp kì thi Hội. Lúc này Duy Từ mới 2l tuổi.<br />
<br />
Thấy việc đổi họ cho Duy Từ đi thi đã trót lọt, xã trưởng họ Lưu bèn
đòi bà Kim Chi thực hiện giao ước tái giá về làm vợ mình. Bà Chi cứ lần
chần, chối khéo, với lí do con mới thi đỗ, mẹ làm thế sẽ khó coi…<br />
<br />
Viên xã trưởng tức giận, đem chuyện trình bày với tri huyện Ngọc Sơn,
vốn là chỗ thân quen, để nhờ áp lực quan trên bắt bà mẹ Duy Từ phải
thực hiện giao ước.<br />
<br />
Viên tri huyện biết chuyện liền lập tức mật báo lên trên. Lúc này Duy
Từ đang dự kì thi Hội. Bài Từ làm rất hay, chỉ có một điểm lập luận
chưa vừa ý chúa, nên quan chủ khảo là Thái phó Nguyễn Hữu Liêu đang còn
cân nhắc.<br />
<br />
Giữa lúc đó thì có tin “sét đánh” ập đến lệnh triều đình truyền xuống
đòi xóa ngay tên Vũ Duy Từ, hủy bỏ bài thi, lột hết mũ áo được ban, bắt
ngay để tra xét. Đồng thời, gửi trát về cho tri huyện Ngọc Sơn trừng
trị những kẻ liên đới.<br />
<br />
Luật lệ thời đó quy định xử phạt rất nặng những ai dám phạm vào quy
chế thi cử. Sắc chỉ vua Lê về các kì thi Hương đã ghi: ”Nếu người nào mà
bị nghi gian thì bắt giữ đích thân đem việc tâu lên để trên xét”. Vì
thế, ngay sau đó, Đào Duy Từ đã bị giam giữ, xét hỏi.<br />
<br />
Ở quê bà Vũ Thị Kim Chi cũng không tránh khỏi sự truy xét. Bà vừa lo
cho tính mạng của con, vừa oán giận sự khắc nghiệt, bất công của triều
đình, nên đã phẫn uất đi đến tự tử.<br />
<br />
Duy Từ biết tin mẹ mất, nhưng không được về chịu tang, thương cảm quá thành bệnh ngày càng nguy kịch.<br />
<br />
Chính trong thời gian Đào Duy Từ gặp cảnh ngộ éo le này, thì chúa
Nguyễn Hoàng (1558-1613), cát cứ ở Đàng Trong, đang làm chuyến du hành
ra Bắc với mục đích chúc mừng chúa Trịnh diệt được họ Mạc, luôn thể dò
la tình hình của xứ Đàng Ngoài và thăm viếng phần mộ của cha ông xây cất
ở vùng Tống Sơn (nay là huyện Hà Trung), Thanh Hóa.<br />
<br />
Nguyễn Hoàng có đến thăm Thái phó Nguyễn Hữu Liêu nên tình cờ nghe
được chuyện ông này kể về tài năng và số phận hẩm hiu của người học trò
nghèo Đào Duy Từ. Chúa Nguyễn đang nuôi ý đồ xây dựng cơ nghiệp riêng ở
Đàng Trong nên muốn ”chiêu hiền đãi sĩ” lôi kéo người tài xứ Bắc về
mình. Vì thế, khi biết chuyện Duy Từ, chúa đem lòng ái mộ, cảm mến, ngầm
giúp Từ tiền bạc để sinh sống, chạy chữa thuốc men.<br />
<br />
Giai thoại dân gian kể rằng, trước lúc trở về Đàng Trong, Nguyễn
Hoàng đã đến thăm Đào Duy Từ. Chúa chợt thấy trên vách buồng Duy Từ đang
ở có treo bức tranh cầu hiền vẽ ba anh em Lưu Bị thời Tam Quốc bên Tàu
lặn lội tìm đến đất Long Trung để vời đón Gia Cát Lượng là một bậc hiền
tài.<br />
<br />
Nguyễn Hoàng bèn chỉ lên bức tranh, tức cảnh đọc mấy câu thơ để tỏ lòng cầu hiền của chúa và cũng để dò xét tâm ý Đào Duy Từ:<br />
<br />
Vó ngựa sườn non đá chập chùng<br />
Cầu hiền lặn lội biết bao công<br />
<br />
Duy Từ bèn đọc tiếp:<br />
<br />
Đem câu phò Hán ra dò ý<br />
Lấy nghĩa tôn Lưu để ướm lòng. ..<br />
<br />
Nguyễn Hoàng nối thêm:<br />
<br />
Lãnh thổ đoạn chia ba xứ sở<br />
Biên thùy vạch sẵn một dòng sông<br />
<br />
và Duy Từ kết:<br />
<br />
Ví như chẳng có lời Nguyên Trực<br />
Thì biết đâu mà đón Ngọa Long<br />
<br />
Thế nhưng, kể từ khi có cuộc hội ngộ này, phải đến chục năm sau, Đào
Duy Từ mới trốn được vào Nam. Lúc đó, Nguyễn Hoàng đã mất và ông phải đi
ở chăn trâu cho nhà hào phú ở đất Tùng Châu, để chờ thời đem tài trí
của mình cống hiến cho xã hội.<br />
<b><br />Bước ngoặt cuộc đời</b><br />
<br />
Sau buổi đối đáp với các nhà nho ở Tùng Châu, tiếng tăm Đào Duy Từ –
một kẻ chăn trâu kì lạ, tài giỏi hơn người, lan truyền khắp nơi. Bấy giờ
có vị quận công, anh em kết nghĩa với chúa Nguyễn, rất có thế lực, là
Khám lí Trần Đức Hòa hay tin. Ông này cho đón Đào Duy Từ đến nhà chơi.
Qua các buổi chuyện trò, đàm đạo văn chương, Khám lí họ Trần đã nhận
thấy Duy Từ có học vấn uyên bác, lại tỏ ra chí lớn hơn người, bèn đem
lòng yêu quý và gả người con gái là Trần Thị Chính cho Từ làm vợ.<br />
<br />
Khi đã có chốn nương thân vững chắc Đào Duy Từ mới dần dà lộ rõ chí
hướng phò vua giúp nước đã nung nấu suốt mấy chục năm cho bố vợ biết.
Ông đưa tác phẩm “Ngọa Long cương vãn” của mình cho Trần Đức Hoà xem.
Nội dung bài chính là nỗi lòng của Duy Từ, tự ví mình như Gia Cát Lượng
(là một nhà quân sự, chính trị nổi tiếng bên Trung Quốc, vì chưa được
thi thố tài năng, nên còn ẩn náu ở chốn Ngọa Long). Nỗi lòng đó của Duy
Từ được thể hiện rõ ở đoạn kết:<br />
<br />
Chốn này thiên hạ đã dùng<br />
Ắt là cũng có Ngọa Long ra đời<br />
Chúa hay dùng đặng tôi tài<br />
Mừng xem bốn bể dưới trời đều yên<br />
<br />
Khám lí Trần Đức Hòa xem đi xem lại bài ”Ngọa Long cương” của con rể,
thấy văn từ khoáng đạt, điển tích tinh thông, ý chí mạnh mẽ, hoài bão
lớn lao, đã tấm tắc khen, rồi tìm cách dâng lên chúa Nguyễn xem để tiến
cử Duy Từ với chúa.<br />
<br />
Bấy giờ chúa Nguyễn là Sãi Vương Nguyễn Phúc Nguyên (16l3- l635) đang
có ý định kén chọn nhân tài, để dựng nghiệp lớn, nên khi xem xong bài
vãn của Đào Duy Từ đã rất tâm đắc, bèn lệnh cho Khám lí Trần Đức Hòa dẫn
ngay người con rể vào gặp chúa.<br />
<br />
Gia đình nhà vợ vội may sắm quần áo, khăn mũ hợp nghi thức để Duy Từ
mặc vào chầu cho thật chỉnh tề nhưng Duy Từ nhất mực từ chối, viện lẽ
rằng mình không dám dùng, vì chưa có chức tước!<br />
<br />
Trước buổi tiếp, Sãi Vương muốn thử tư cách Đào Duy Từ, nên chúa mặc y
phục xuềnh xoàng, cầm gậy đứng trước cửa, thái độ lơ đãng, như chờ một
kẻ hầu nào đấy.<br />
<br />
Từ xa, Đào Duy Từ đã nhìn thấy vẻ thờ ơ của chúa, bèn giả tảng hỏi bố vợ:<br />
- Người kia là ai vậy, thưa cha?<br />
<br />
Trần Đức Hòa sợ hãi, trả lời:<br />
- Ấy chết! Sao con dám hỏi vậy? Vương thượng đấy, Người đứng chờ, con mau mau đến bái lạy!<br />
<br />
Duy Từ nghe bố vợ nói, chỉ cười nhạt rồi quay lại chực không đi nữa.
Khám lí Trần đi trước, ngoảnh lại thấy con rể bỏ về, sợ khiếp đảm, liền
níu lại quở trách:<br />
- Con làm thế này thì tội phạm thượng sẽ trút lên đầu cha<br />
<br />
Duy Từ đáp:<br />
- Thưa cha, vì con thấy chúa đang trong tư thế đi dạo với các cung
tần mỹ nữ, chứ không có nghi lễ gì gọi là tiếp đón khách hiền. Nếu con
lạy chào tất phạm vào tội khinh vua.<br />
<br />
Nghe con rể nói vậy, ông bố vợ lại càng thất kinh, cáu kỉnh cầm tay
Duy Từ bắt trở lại ngay, để lạy chào chúa, không được để chúa phải chờ.
Nhưng Duy Từ vẫn dùng dằng không chịu nghe lời.<br />
<br />
Từ xa, Sãi Vương đã để ý quan sát thấy tất cả, biết Đào Duy Từ là kẻ
tài giỏi thực, tính khí khái, chứ không giống những bọn tầm thường, chỉ
cốt quỵ lụy, được ra mắt chúa, hòng tiến thân để kiếm chút bổng lộc,
chức tước mà thôi. Chúa bèn quay vào nội phủ, thay đổi áo quần và bảo
thái giám đem áo mũ ban cho Duy Từ, rồi vời vào sảnh đường tiếp kiến.<br />
<br />
Kể từ buổi đó, Đào Duy Từ được chúa Sãi Vương tin yêu, trọng vọng,
tôn làm quân sư, luôn ở cạnh chúa để bàn bạc việc quốc gia trọng sự. Ông
được phong chức Tán trị, tước Lộc Khê hầu, nên người đời vẫn quen gọi
ông là Lộc Khê.<br />
<br />
<b>Tài năng được thi thố</b><br />
<br />
Năm 1627, chúa Trịnh Đàng Ngoài muốn bắt họ Nguyễn ở Đàng Trong thần
phục, bèn cử đoàn sứ giả mang sắc vua Lê vào phong cho Sãi Vương và đòi
lễ vật cống nạp. Chúa Sãi không chịu, nhưng bề ngoài chưa biết xử trí ra
sao, bèn hỏi ý kiến Lộc Khê Đào Duy Từ. Theo một số tư liệu, thì chính
Duy Từ là người khuyên chúa bước đầu cứ nhận sắc phong, rồi sau sẽ tìm
kế đối phó.<br />
<br />
Ba năm sau, thấy thời cơ thuận lợi, bấy giờ Lộc Khê mới bàn với Sãi
Vương, sai thợ làm một chiếc mâm đồng có hai đáy, bỏ sắc vua Lê phong
kèm với một tờ giấy có 4 câu chữ Hán vào giữa, rồi hàn kín lại. Trên mâm
cho bày nhiều lễ vật hậu hĩnh, rồi cử sứ giả mang ra Thăng Long, để tạ
ơn vua Lê, chúa Trịnh.<br />
Triều đình Đàng Ngoài nhận được mâm lễ vật tỏ ý ngờ vực, bèn cho khám
phá bí mật ở phía trong và cuối cùng họ đã phát hiện chiếc mâm có hai
đáy. Khi đem đục ra thì thấy có sắc vua phong dạo trước và tờ giấy viết
bốn câu chữ Hán sau:<br />
<br />
Mâu nhi vô dịch<br />
Mịch phi kiến tích<br />
Ái lạc tâm trường<br />
Lực lai tương địch<br />
<br />
Dịch nghĩa từng câu là: chữ ”mâu” không có dấu phết; chữ ”mịch” bỏ
bớt chữ ”kiến”; chữ ”ái” để mất chữ ”tâm” và chữ ”lực” đối cùng chữ
”lai”.<br />
<br />
Thoạt đầu, chúa Trịnh và cả đình thần không ai hiểu bốn câu trên ngụ ý
gì. Sau chúa phải cho vời viên quan thông thái nhất triều vào hỏi, thì
mới vỡ lẽ rằng, trong chữ Hán, chữ ”mâu” viết không có dấu phết thì
thành chữ ”dư”. Chữ ”mịch” mà bỏ chữ ”kiến” thì là chữ “bất”. Chữ ”ái”
nếu viết thiếu chữ ”tâm” thì ra chữ ”thụ” và chữ ”lực để cạnh chữ ”lai”
sẽ là chữ ”sắc”. Gộp cả bốn chữ mới lại thành câu: ”Dư bất thụ sắc”,
nghĩa là ”Ta chẳng chịu phong”.<br />
<br />
Chúa Trịnh thấy họ Nguyễn chối từ, trả lại sắc phong bằng một mẹo kế
tài tình, thì vừa tức giận, vừa phục tài, bèn cho dò la và biết được đều
do Lộc Khê Đào Duy Từ bày đặt ra cả. Chúa tính kế làm sao để lôi kéo
Lộc Khê bỏ chúa Nguyễn Đàng Trong về với triều đình Lê – Trịnh Đàng
Ngoài.<br />
<br />
Chúa lập mưu sai người mang nhiều vàng bạc bí mật vào biếu Đào Duy
Từ, kèm một bức thư riêng để nhắc ông rằng tổ tiên, quê quán vốn ở Đàng
Ngoài, nếu trở về sẽ được triều đình trọng vọng, cho giữ chức quan to.<br />
<br />
Đào Duy Từ đã trả lại quà tặng và viết bài thơ phúc đáp chúa Trịnh như sau:<br />
<br />
Ba đồng một mớ trầu cay<br />
Sao anh chẳng hỏi những ngày còn không?<br />
Bây giờ em đã có chồng<br />
Như chim vào lồng như cá cắn câu<br />
Cá cắn câu biết đâu mà gỡ<br />
Chim vào lồng biết thuở nào ra?…<br />
<br />
Chúa Trịnh đọc thơ biết khó lòng lôi kéo được họ Đào, nhưng thấy bài
thơ chưa có câu kết, ý còn bỏ ngỏ, nên vẫn nuôi hi vọng, bèn cho người
đem lễ vật hậu hơn, cầm thư chúa vào gặp Đào Duy Từ lần nữa.<br />
<br />
Lần này, ông mới viết nốt hai câu kết gửi ra, để trả lời dứt khoát việc mời mọc của chúa Trịnh. Hai câu đó như sau:<br />
<br />
Có lòng xin tạ ơn lòng<br />
Đừng đi lại nữa mà chồng em ghen!<br />
<br />
Từ đấy Đào Duy Từ ở lại giúp chúa Nguyễn ổn định và phát triển vùng
đất miền trong, mở mang bờ cõi đất nước ta cho đến lúc qua đời. Ông đã
đem tài trí của mình cống hiến cho xã hội về nhiễu lĩnh vực. Ông là một
nhà quân sự tài ba, kiến trúc sư xây dựng lũy Trường Dục ở Phong Lộc và
lũy Nhật Lệ ở Đồng Hới, thuộc tỉnh Quảng Bình, để chống lại các cuộc tấn
công của quân Trịnh. Lũy Nhật Lệ còn gọi là lũy Thầy (vì chúa Nguyễn và
nhân dân Đàng Trong tôn kính gọi Đào Duy Từ là Thầy). Lũy này được hoàn
thành năm 163l, có chiều dài hơn 3000 trượng (khoảng hơn l2 km), cao l
trượng 5 thước (khoảng 6 m), mặt lũy rất rộng (voi có thể đi lại được)
cứ cách một quãng lại xây pháo đài để đặt súng thần công.<br />
Chiến lũy này
có vị trí gần khe, dựa vào thế núi, chạy dài suốt cửa biển Nhật Lệ,
trông giống hình cầu vồng, có tác dụng chặn được bước tiến của quân
Trịnh trong hàng trăm cuộc giao tranh. Đương thời có các câu ca dao:<br />
<br />
Khôn ngoan qua cửa sông La<br />
Dù ai có cánh chớ qua lũy Thầy<br />
<br />
“Hữu trí dũng hề, khả quá Thanh Hà<br />
Túng hữu dực hề, Trường lũy bất khả khoa”<br />
<br />
Mạnh thì qua được Thanh Hà.<br />
Dẫu rằng có cánh khôn qua lũy Thầy<br />
<br />
Đường vô xứ Huế quanh quanh<br />
Non xanh nước như tranh họa đồ<br />
Yêu anh em cũng muốn vô<br />
Sợ truông nhà Hồ, sợ phá Tam Giang<br />
<br />
Phá Tam Giang bây giờ đã cạn<br />
Truông nhà Hồ, Nội tán cấm nghiêm<br />
<br />
<b>THÊM NHỮNG HIỂU BIẾT VỀ ĐÀO DUY TỪ</b><br />
<br />
“Trèo lên cây bưởi hái hoa<br />
Bước xuống vườn cà hái nụ tầm xuân<br />
Nụ tầm xuân nở ra xanh biếc<br />
Em có chồng anh tiếc lắm thay”<br />
<br />
“Ba đồng một mớ trầu cay<br />
Sao anh chẳng hỏi những ngày còn không?<br />
Bây giờ em đã có chồng<br />
Như chim vào lồng như cá cắn câu<br />
Cá cắn câu biết đâu mà gỡ<br />
Chim vào lồng biết thuở nào ra?… ”<br />
<br />
“Có lòng xin tạ ơn lòng<br />
Đừng đi lại nữa mà chồng em ghen!”<br />
<br />
<b>Chùm thơ hay gắn với giai thoại Đào Duy Từ</b><br />
<br />
Chùm thơ này đã có trong dân gian từ lâu. Gọi là chùm thơ vì đây
không phải là một bài mà là ba bài, gieo theo thể liên vận, gắn với
“Giai thoại Đào Duy Từ”. Truyện rằng: “… Năm 1627, chúa Trịnh Đàng Ngoài
muốn bắt họ Nguyễn ở Đàng Trong thần phục, bèn cử đoàn sứ giả mang sắc
vua Lê vào phong cho Sãi Vương (Nguyễn Phúc Nguyên) và đòi lễ vật cống
nạp. Chúa Sãi không chịu, nhưng bề ngoài chưa biết xử trí ra sao, bèn
hỏi ý kiến Lộc Khê Đào Duy Từ. Theo một số tư liệu, thì chính Duy Từ là
người khuyên chúa Sãi bước đầu cứ nhận sắc phong, rồi sau sẽ tìm kế đối
phó.<br />
<br />
Ba năm sau, thấy thời cơ thuận lợi, bấy giờ Lộc Khê mới bàn với Sãi
Vương, sai thợ làm một chiếc mâm đồng có hai đáy, bỏ sắc vua Lê phong
kèm với một tờ giấy có 4 câu chữ Hán vào giữa, rồi hàn kín lại. Trên mâm
cho bày nhiều lễ vật hậu hĩnh, rồi cử sứ giả mang ra Thăng Long, để tạ
ơn vua Lê, chúa Trịnh.<br />
Triều đình Đàng Ngoài nhận được mâm lễ vật tỏ ý ngờ vực, bèn cho khám
phá bí mật ở phía trong và cuối cùng họ đã phát hiện chiếc mâm có hai
đáy. Khi đem đục ra thì thấy có sắc vua phong dạo trước và tờ giấy viết
bốn câu chữ Hán sau:<br />
<br />
Mâu nhi vô dịch<br />
Mịch phi kiến tích<br />
Ái lạc tâm trường<br />
Lực lai tương địch<br />
<br />
Dịch nghĩa từng câu là: chữ ”mâu” không có dấu phết; chữ ”mịch” bỏ
bớt chữ ”kiến”; chữ ”ái” để mất chữ ”tâm” và chữ ”lực” đối cùng chữ
”lai”.<br />
<br />
Thoạt đầu, chúa Trịnh và cả đình thần không ai hiểu bốn câu trên ngụ ý
gì. Sau chúa phải cho vời viên quan thông thái nhất triều vào hỏi, thì
mới vỡ lẽ rằng, trong chữ Hán, chữ ”mâu” viết không có dấu phết thì
thành chữ ”dư”. Chữ ”mịch” mà bỏ chữ ”kiến” thì là chữ “bất”. Chữ ”ái”
nếu viết thiếu chữ ”tâm” thì ra chữ ”thụ” và chữ ”lực để cạnh chữ ”lai”
sẽ là chữ ”sắc”. Gộp cả bốn chữ mới lại thành câu: ”Dư bất thụ sắc”,
nghĩa là ”Ta chẳng chịu phong”.<br />
<br />
Chúa Trịnh thấy họ Nguyễn chối từ, trả lại sắc phong bằng một mẹo kế
tài tình, thì vừa tức giận, vừa phục tài, bèn cho dò la và biết được đều
do Lộc Khê Đào Duy Từ bày đặt ra cả. Chúa tính kế làm sao để lôi kéo
Lộc Khê bỏ chúa Nguyễn Đàng Trong về với triều đình Lê – Trịnh Đàng
Ngoài.<br />
<br />
Chúa lập mưu sai người mang nhiều vàng bạc bí mật vào biếu Đào Duy Từ, kèm một bức thư riêng với bốn câu thơ:<br />
<br />
“Trèo lên cây bưởi hái hoa<br />
Bước xuống vườn cà hái nụ tầm xuân<br />
Nụ tầm xuân nở ra xanh biếc<br />
Em có chồng anh tiếc lắm thay”<br />
<br />
Lời thơ nói đến chuyện anh và em thuở nhỏ, trèo cây hái hoa bưởi,
bước xuống ruộng cà hái lộc mùa xuân. Tứ thơ trong như ngọc, là lời nhắn
nghĩa tình, nhắc ông rằng tổ tiên, quê quán vốn ở Đàng Ngoài. Nếu trở
về sẽ được triều đình trọng dụng còn nếu không thì ngầm ý khống chế.<br />
<br />
Tương truyền Đào Duy Từ đã xây mộ cho cha mẹ tại Bình Định để tránh
bị Đàng Ngoài khống chế theo cách làm của Ngọa Long Gia Cát đón mẹ của
Khương Duy vào Hán Trung thuở xưa. Đào Duy Từ đã trả lại quà tặng và
viết bài thơ phúc đáp chúa Trịnh như sau:<br />
<br />
Ba đồng một mớ trầu cay<br />
Sao anh chẳng hỏi những ngày còn không?<br />
Bây giờ em đã có chồng<br />
Như chim vào lồng như cá cắn câu<br />
Cá cắn câu biết đâu mà gỡ<br />
Chim vào lồng biết thuở nào ra?…<br />
<br />
Chúa Trịnh đọc thơ biết khó lòng lôi kéo được họ Đào, nhưng thấy bài
thơ chưa có câu kết, ý còn bỏ ngỏ, nên vẫn nuôi hi vọng, bèn cho người
đem lễ vật hậu hơn, cầm thư chúa vào gặp Đào Duy Từ lần nữa.<br />
Lần này, ông mới viết nốt hai câu kết gửi ra, để trả lời dứt khoát việc mời mọc của chúa Trịnh. Hai câu đó như sau:<br />
<br />
Có lòng xin tạ ơn lòng<br />
Đừng đi lại nữa mà chồng em ghen!<br />
<br />
Từ đấy Đào Duy Từ ở lại giúp chúa Nguyễn ổn định và phát triển vùng
đất miền trong, mở mang bờ cõi đất nước ta cho đến lúc qua đời…”<br />
<br />
<b>Lời thơ đẹp, hợp logic và tình tự dân tộc</b><br />
<br />
Chùm thơ và giai thoại trên đã tồn tại lâu dài trong bia miệng người
đời. Lời thơ đẹp, hợp logic và tình tự dân tộc, mọi việc đều khớp đúng
với sự kiện lịch sử.<br />
<br />
Nguyễn Hoàng, chúa khởi nghiệp nhà Nguyễn, có quê tại huyện Tống Sơn
(nay là huyện Hà Trung). Nhà thờ họ Nguyễn hiện ở đình Gia Miêu, xã Hà
Long, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa. Ông Nguyễn Hoàng là con thứ hai
của ông Nguyễn Kim (tức Hữu vệ Điện tiền Tướng quân An Thanh hầu Nguyễn
Hoằng Kim) cháu của ông Nguyễn Hoằng Dụ, chắt của ông Nguyễn Văn Lang,
đều là các trọng thần của nhà Lê.<br />
<br />
Nguyên khi xưa ông Nguyễn Kim khởi
nghĩa giúp nhà Lê đánh nhà Mạc đã lấy được đất Thanh Nghệ nhưng khi thừa
thắng đem quân ra đánh Sơn Nam thì bị hàng tướng nhà Mạc là Dương Chấp
Nhất đánh thuốc độc chết, binh quyền giao lại cho con rể Trịnh Kiểm.
Người anh của Nguyễn Hoàng là Nguyễn Uông bị Trịnh Kiểm kiếm chuyện giết
đi vì sợ đức độ và tài năng của hai anh em nhà vợ đoạt mất quyền mình.
Nguyễn Hoàng sợ Trịnh Kiểm ám hại nên đã hỏi kế của Nguyễn Bỉnh Khiêm và
được Trạng Trình bảo rằng “Hoành Sơn nhất đái, vạn đại dung thân”. Ông
đã xin vào trấn thủ Thuận Hóa từ năm 1558.<br />
<br />
Đào Duy Từ sinh năm 1572 ở làng Hoa Trai, huyện Ngọc Sơn, phủ Tỉnh
Gia, tỉnh Thanh Hóa. Năm ông ra đời thì Trịnh Kiểm vừa mới mất (1570)
trao quyền lại cho Trịnh Cối để lo việc đánh dẹp. Trịnh Cối say đắm tửu
sắc, tướng sĩ nhiều người không phục. Trịnh Tùng, con thứ của Trịnh
Kiểm, đã rước vua Lê về đồn Vạn Lại và công khai chống lại anh ruột,
Nhân lúc anh em họ Trịnh đánh nhau, Mạc Kính Điển cùng với các danh
tướng Nguyễn Quyện, Mạc Ngọc Liễn đem 10 vạn quân vào đánh Thanh Hóa.
Trịnh Cối liệu thế không địch nổi đã đầu hàng Mạc. Trình Tùng đưa vua về
Đông Sơn, phòng ngự chắc chắn, liều chết cố thủ. Mâc Kính Điển đánh mãi
không được, lâu ngày hết lương, phải rút quân về. Trịnh Tùng oai quyền
vượt vua, Anh Tông lo ngại tìm cách giết Trịnh Tùng. Mưu việc không
thành, vua sợ chạy vào Nghệ An, bị Trịnh Tùng lập vua mới Thế Tông Lê
Duy Đàm bảy tuổi lên làm vua và cho người truy sát giết chết vua cũ.
Suốt 10 năm 1573-1583 Trịnh Tùng cố thủ vững chắc Thanh Hóa. Sau khi Mạc
Kính Điển mất (1579) thế lực hai bên thay đổi. Năm 1591, Trịnh Tùng cử
đại binh đánh ra Thăng Long, bắt được Nguyễn Quyện, phá hào lũy và rút
về Thanh Hóa. Vua Mạc Mậu Hợp say đắm vợ người, bạc đãi tướng sĩ, làm
nát cơ nghiệp nhà Mạc. Tướng nhà Mạc là Văn Khuê về hàng nhà Lê. Trịnh
Tùng đem đại binh trở lại Thăng Long, đánh tan quân Mạc, giết Mạc Mậu
Hợp. Nhà Mạc mất ngôi. Con cháu nhà Mạc giữ đất Cao Bằng được ba đời
nữa. Vua Lê chỉ còn trên danh nghĩa được cấp bổng lộc thượng tiến, thu
thuế 1000 xã và 5000 lính túc vệ và chỉ thiết triều tiếp sứ. Mọi việc
lớn nhỏ đều do chúa Trịnh điều hành. Họ Trịnh tôn Lê vì sợ nhà Minh sinh
sự lôi thôi và sợ những kẻ chống đối lấy cớ phù Lê, hơn nữa họ Nguyễn
có thế lực mạnh và họ Mạc còn đang giữ đất Cao Bằng .<br />
<br />
Năm 1572, nhân lúc anh em Trịnh Cối, Trịnh Tùng đánh nhau, nhà Mạc
đem quân đánh Thanh Hóa và cho một cánh thủy quân do tướng Lập Bạo chỉ
huy đánh Thuận Hóa. Nguyễn Hoàng đã cho gái đẹp Ngô thị giả cách đưa
vàng bạc đến cầu hòa, dụ Lập Bạo ra ái ân trên bãi biển vắng. Lập Bạo
không đề phòng nên bị quân Nguyễn trong cát nổi lên giết chết. Quân Mạc
bị đánh tan.<br />
<br />
Nguyễn Hoàng từ năm 1592 đến năm 1600, đã kéo quân ra Bắc giúp Trịnh
diệt Mạc và lập được nhiều công to nhưng Trịnh Tùng luôn để ý đề phòng
và Nguyễn Hoàng đã không thể có cớ gì để trở lại đất cũ. Năm 1600 nhân
dịp đi đánh giặc, Nguyễn Hoàng đã theo đường biển về lại Thuận Hóa. Sợ
họ Trịnh nghi ngờ, ông đã gả con gái Ngọc Tú cho Trịnh Tráng là con trai
thứ của Trịnh Tùng.<br />
<br />
Năm 1613, Nguyễn Hoàng sắp mất, gọi người con thứ 6
là Nguyễn Phúc Nguyên vào dặn rằng: “<i>Đất Thuận, Quảng này, bên bắc
thì có núi Hoành Sơn, sông Linh Giang, bên nam có Hải Vân và núi Bì Sơn,
thật là một nơi trời để cho người anh hùng dụng võ. Vậy ta phải thương
yêu nhân dân, luyện tập quân sĩ để mà gây dựng cơ nghiệp về muôn đời</i>”.<br />
<br />
Sãi Vương Nguyễn Phúc Nguyên nối nghiệp cha giữ đất phương Nam, theo
đúng lời di huấn của cha “thương yêu nhân dân, luyện tập quân sĩ”, bên
ngoài kính cẩn nhận chức do vua Lê phong cho, giữ hòa hiếu với anh rể
Trịnh Tráng, nhưng bên trong đã ngầm súc tích nội lực, tỉnh táo đối phó
với mưu mô giảo hoạt tìm mọi cách thôn tính, khống chế của họ Trịnh.<br />
<br />
Đào Duy Từ với tầm nhìn xa rộng và nhãn quan chính trị sâu sắc đã
nhận ra tình cảnh trớ trêu trên. Hình thái Lê Trịnh, Mạc, Nguyễn thời ấy
thật giống như “Tam Quốc”: Họ Trịnh noi cách Tào Tháo mượn uy thiên tử
để sai khiến chư hầu. Họ Mạc tuy sức cùng lực kiệt nhưng được nhà Minh
hậu thuẫn Nhà Minh luôn rình đợi thời cơ để can thiệp vào nước ta như
cách “giúp Trần, cầm Hồ” của triều trước. Họ Nguyễn giữ đất phương Nam
chân chúa lộ rõ, hiền tài theo về. Đào Duy Từ như Ngọa Long ở Long Trung
ẩn nhẫn đợi thời. Ông chỉ quyết định vào Nam khi đã định rõ minh quân,
danh tướng, chiến lược, sách lược các đối sách trước mắt và lâu dài của
bàn cờ lớn.<br />
<br />
Lịch sử ghi nhận Đào Duy Từ tham gia chính trường chỉ chín năm (1625
-1634). Như vậy, ông đã rời quê hương Thanh Hóa vào Đàng Trong lập
nghiệp trước năm 1625 trước khi ông 53 tuổi . Người vợ cả họ Cao có với
ông chí ít một người con gái, vì ngay sau khi tham chính ông đã có con
gái gả cho tướng quân Nguyễn Hữu Tiến. Nhà thờ và lăng mộ Đào Tá Hán
hiện tại thôn Ngọc Sơn, xã Hoài Thanh Tây. Nhà thờ ông bà Đào Duy Từ ở
thôn Cự Tài xã Hoài Phú có lẽ là nơi ở của bà vợ cả họ Cao khi Đào Duy
Từ ở Thanh Hóa vào Bình Định. Nhà thờ chính của ông bà Đào Duy Từ ở thôn
Phụng Du, xã Hoài Hảo có lẽ là nơi ở của bà vợ kế Trần Thị Chính, con
gái của khám lý Trần Văn Hòa.<br />
<br />
Đào Duy Từ là người tinh thông sử sách, có tài văn võ nhưng không
được đi thi dưới triều Lê Trung Hưng vì là con nhà ca xướng. Bố của ông
là Đào Tá Hán, trước làm lính cấm vệ trong triều Lê Trịnh, bị phạm húy
khi làm thơ đã dám nói tên của chúa Trịnh Kiểm nên bị phạt đánh đòn và
đuổi về nhà làm dân thường. Bố của ông sau trở thành kép hát nổi tiếng
khắp vùng đã kết duyên với bà Vũ Thị Kim Chi ở làng Ngọc Lâm. Đào Duy Từ
được sinh ra ở làng Hoa Trai, khi ông lên năm thì bố bị bệnh mất, người
mẹ ở góa, tần tảo nuôi con ăn học. Theo luật lệ của triều đình bấy giờ
thì con cái những người làm nghề ca xướng đều không được quyền thi cử.
Bà Kim Chi tiếc cho tài học của con nên đã nhờ viên xã trưởng đổi họ Đào
của con theo cha thành họ Vũ theo mẹ. Đào Duy Từ đã đỗ á nguyên tại kỳ
thi Hương năm 1593 lúc ông 21 tuổi, vào đời vua Lê Thế Tông (l567-1584).
Ông dự thi Hội thì bị viên xã trưởng mật báo và tố giác vì mẹ ông đã
không chịu gian díu với hắn. Ông bị cấm thi vì trọng tội “gian lận trong
thi cử”, bị giam giữ xét hỏi, trong khi mẹ ông ở nhà đã phẫn uất tự tử.
Đào Duy Từ vào Nam sau hơn ba mươi năm trầm tĩnh đợi thời. Hiện vẫn
chưa đủ tư liệu về thời gian này Đào Duy Từ làm gì ở đâu. Khoảng thời
gian này gấp đôi 15 năm phiêu bạt của Nguyễn Du còn là một câu hỏi lớn.<br />
<br />
Ứng xử của Đào Duy Từ tương tự như Nguyễn Bỉnh Khiêm đã nhẫn nại đợi
hai mươi năm mới ra dự thi triều Mạc và lập tức đoạt được Trạng nguyên.
Đào Duy Từ cũng chọn hướng vào Nam rất sâu sắc, có tính toán và đúng
thời cơ. Đây không phải là một sự uất ức tầm thường mà là sự nhẫn nại
của bậc trí giả, thời thế nhiễu loạn, vàng lầm trong cát đấy thôi.<br />
<br />
<b>Giai thoại lung linh huyền ảo chinh phục lòng người</b><br />
<br />
Giai thoại dân gian kể rằng, chính trong thời gian Đào Duy Từ gặp
cảnh ngộ éo le phạm quy tại trường thi thì chúa Nguyễn Hoàng đang viếng
thăm phần mộ của cha ông xây cất ở vùng Tống Sơn. Nguyễn Hoàng đã đến
thăm Thái phó Nguyễn Hữu Liêu và tình cờ nghe được chuyện kể về tài năng
cùng số phận hẩm hiu của người học trò nghèo Đào Duy Từ. Chúa đem lòng
ái mộ cảm mến, nên đã tìm gặp và ngầm giúp Từ tiền bạc để sinh sống. Khi
Nguyễn Hoàng đến thăm Đào Duy Từ. Chúa chợt thấy trên vách buồng Duy Từ
đang ở có treo bức tranh cầu hiền vẽ ba anh em Lưu Bị thời Tam Quốc bên
Tàu lặn lội tìm đến đất Long Trung để vời đón Gia Cát Lượng là một bậc
hiền tài.<br />
<br />
Nguyễn Hoàng bèn chỉ lên bức tranh, tức cảnh đọc mấy câu thơ để tỏ lòng cầu hiền của chúa và cũng để dò xét tâm ý Đào Duy Từ:<br />
<br />
Vó ngựa sườn non đá chập chùng<br />
Cầu hiền lặn lội biết bao công<br />
<br />
Duy Từ bèn đọc tiếp:<br />
<br />
Đem câu phò Hán ra dò ý<br />
Lấy nghĩa tôn Lưu để ướm lòng …<br />
<br />
Nguyễn Hoàng nối thêm:<br />
<br />
Lãnh thổ đoạn chia ba xứ sở<br />
Biên thùy vạch sẵn một dòng sông<br />
<br />
và Duy Từ kết<br />
<br />
Ví như chẳng có lời Nguyên Trực<br />
Thì biết đâu mà đón Ngọa Long<br />
<br />
Sau này, khi Nguyễn Hoàng đã mất, Đào Duy Từ vào Nam,. Ông chăn trâu
thuê cho một nhà giàu ở Bình Định. Chủ nhà là người ham mê văn học, đã
phát hiện ra Đào Duy Từ là người có tài, nên đã tiến cử Đào Duy Từ cho
quan Khám lý Trần Đức Hòa. Vì mến tài của Đào Duy Từ, Trần Đức Hòa đã gả
con gái cho, đồng thời tiến cử Đào Duy Từ cho Chúa Sãi Nguyễn Phúc
Nguyên. Sau cuộc gặp gỡ với Đào Duy Từ, Chúa Sãi đã phong cho ông làm
Nha uý Nội tán.<br />
<br />
<b>Đánh giá công lao, sự nghiệp của Đào Duy Từ</b><br />
Nhà Nguyễn tôn vinh Đào Duy Từ là bận khai quốc công thần hàng đầu và
được thờ trong thái miếu. Đào Duy Từ được Chúa Nguyễn trọng dụng, đã
hết lòng giúp chúa Nguyễn đạt được những kỳ tích trong lịch sử. Công
nghiệp của Đào Công truyền tụng muôn đời được tóm tắt ở năm điểm chính
sau đây:<br />
<br />
1) Giữ vững cơ nghiệp của chúa Nguyễn ở Đàng Trong, chống cự thành
công với họ Trịnh ở phía Bắc. Ông đã cùng các danh tướng Nguyễn Hữu Dật,
Nguyễn Hữu Tiến bày mưu định kế, luyện tập quân sĩ, xây đồn đắp lũy, tổ
chức tuyến phòng ngự chiều sâu từ phía nam sông Linh Giang đến Lũy
Trường Dục (ở huyện Phong Lộc, tỉnh Quảng Bình) và Lũy Thầy (từ cửa sông
Nhật Lệ đến núi Đâu Mâu, Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình). Suốt thời Trịnh
Nguyễn phân tranh kéo dài suốt 45 năm (1627-1672) đánh nhau cả thảy bảy
lần, họ Trịnh thường mạnh hơn nhưng quân Nam tướng sĩ hết lòng, đồn lũy
chắc chắn nên đã chống cự rất hiệu quả với quân Trịnh.<br />
<br />
2) Mở đất phương Nam làm cho Nam Việt thời ấy trở nên phồn thịnh, nước lớn lên, người nhiều ra.<br />
<br />
3) Đặt nền móng vững chắc cho triều Nguyễn, sửa sang chính trị, quan
chế, thi cử, võ bị, thuế khóa, nội trị, ngoại giao. Với tài năng tổ chức
kiệt xuất của Đào Duy Từ, chỉ trong thời gian ngắn ngủi chín năm
(1625-1634), ông đã kịp xây dựng được một định chế chính trị rất được
lòng dân. Do vậy, sau đời chúa Nguyễn Phúc Nguyên còn truyền thêm được
bảy đời nữa .<br />
<br />
4) Những di sản của Đào Duy Từ để lại đều là những kiệt tác: Binh thư
“Hổ trướng khu cơ” sâu sắc, thực tiễn, mưu lược yếu đánh mạnh, ít địch
nhiều, là một trong hai bộ sách quân sự cổ quý nhất của Việt Nam (bộ kia
là Binh thư yếu lược của Trần Hưng Đạo) ; Nhã nhạc cung đình Huế, vũ
khúc, tuồng cổ Sơn Hậu gắn với di sản văn hóa Huế thành di sản văn hóa
thế giới; Những giai thoại, ca dao truyền đời trong tâm thức dân tộc của
lòng dân mến người có nhân. Tác phẩm “Hổ trướng khu cơ”; Nhã nhạc cung đình Huế, vũ khúc tuồng
Sơn Hậu là những kiệt tác và di sản văn hóa vô giá cùng với giai thoại,
ca dao, thơ văn truyền đời trong tâm thức dân tộc.<br />
<br />
5) Đào Duy Từ mãi mãi là người Thầy đức độ, tài năng, bậc kỳ tài muôn
thuở của dân tộc Việt., người khai sinh một dòng họ lớn với nhiều hiền
tài và di sản còn mãi với non sông.<br />
<br />
Viếng mộ nhớ Đào Công, </span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">nhớ <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/2010/06/nguyen-du-vieng-mo-lieu-ha-hue.html">Nguyễn Du viếng mộ Liễu Hạ Huệ</a> và bài thơ <b><a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/2009/07/that-sung-suong-biet-bao-trong-mot.html">Đến Thái Sơn nhớ Đào Duy Từ</a> </b>mà</span></span> thầm thương bậc anh hùng: </span></span><br />
<div class="post-title entry-title" itemprop="name">
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Tỉnh lặng
</span></b></div>
<div class="post-header">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEihOsMo2zB-NkW8knwOL8NiDPciWnn_7WMoJrb8zA0p1ki8QqH-kk5xpHQgft0tZlCQ5ixyFC090u4TpkG-ZwBH-9s7jTpDU0vc2NpSva9KVkWg80VB2c4E5-cOnv35g41tzysJ4V2KAZCS/s1600/TuyetXuan.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEihOsMo2zB-NkW8knwOL8NiDPciWnn_7WMoJrb8zA0p1ki8QqH-kk5xpHQgft0tZlCQ5ixyFC090u4TpkG-ZwBH-9s7jTpDU0vc2NpSva9KVkWg80VB2c4E5-cOnv35g41tzysJ4V2KAZCS/s1600/TuyetXuan.jpg" height="220" width="400" /></a></div>
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Góc thư nhàn <a href="http://kimyoutube.blogspot.com/2015/01/tinh-lang.html">tỉnh lặng</a><br />Ngắm cảnh <a href="http://hocmoingay.blogspot.com/2014/12/nho-ao-duy-tu.html" target="_blank">nhớ Đào Công</a><br />Ngược gió đi không nản <br />Tuyết xuân thương người hiền.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://thungdung.blogspot.com/2014/12/em-trang-va-binh-minh.html" target="_blank">Đêm trắng và Bình Minh </a><br /><a href="http://thungdung.blogspot.com/" target="_blank">Thung dung</a> <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/" target="_blank">chào ngày mới</a><br />Phúc hậu sống an nhiên<br />Đông qua rồi xuân tới. </span><br />
<i><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Ngược gió đi không nản<br />Rừng thông tuyết phủ dày<br />Ngọa Long cương đâu nhỉ<br />Đầy trời hoa tuyết bay .</span>.</i>.<br />
<span class="watch-title " dir="ltr" id="eow-title" title="GIOVANNI MARRADI - Solitude"> </span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Hoàng Kim</b><br />
<b><br /></b>
<b>Tài liệu tham khảo chính</b><br />
<b>
</b></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">1) </span></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Trần Trọng Kim 1921. Việt Nam sử lược, Nhà Xuất bản Văn hóa Thông tin 1999;</span></span></span></span></span><br />2) </span></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Trịnh – Nguyễn diễn chí, quyển 2;</span></span></span></span></span></span></div>
<div class="post-body entry-content" id="post-body-3298149162463092540" itemprop="description articleBody">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></span>3) </span></span></span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nguyễn Khắc Thuần. Giai thoại dã sử Việt Nam;</span></div>
<div class="post-body entry-content" id="post-body-3298149162463092540" itemprop="description articleBody">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span>4)
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Trang thông tin điện tử tỉnh Bình Định <a href="http://www.baobinhdinh.com.vn/datnuocconnguoi/2005/12/20241">http://www.baobinhdinh.com.vn;</a><br />
5) Trang thông tin điện tử tỉnh Quảng Bình <a href="http://www.quangbinh.gov.vn/">http://www.quangbinh.gov.vn</a>;<br />
6) Trang thông tin điện tử tỉnh Thanh Hóa <a href="http://www.thanhhoa.gov.vn/">http://www.thanhhoa.gov.vn;</a><br />
</span></span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">7) </span></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Lê Thành Khôi
(1955, 1982), 2014. Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến giữa thế kỷ XX.
Nguyễn Nghị dịch, Nguyễn Thừa Hỷ hiệu đính. Công ty Văn hóa và Truyền
thông Nhã Nam, Nhà Xuất bản Thế Giới.</span></span></span></div>
<div class="post-body entry-content" id="post-body-3298149162463092540" itemprop="description articleBody">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></span><br />
<br />
<br />
<br />
<b><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg80tTP-6tlMB-pOjTyLuSKkGBR7eAb_jKEOkkCRRLBSe4DVSv4TVbyw6bOlqNtrowknkCGXpCiUY5Yt1IgVt0VF0iY2l7OffAU7z-THl6M9FQC4ayqZO0i3fu9LyLknFvfpwr8gAhO_6E/s1600/Nho+Dao+Duy+Tu+1.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg80tTP-6tlMB-pOjTyLuSKkGBR7eAb_jKEOkkCRRLBSe4DVSv4TVbyw6bOlqNtrowknkCGXpCiUY5Yt1IgVt0VF0iY2l7OffAU7z-THl6M9FQC4ayqZO0i3fu9LyLknFvfpwr8gAhO_6E/s1600/Nho+Dao+Duy+Tu+1.jpg" height="345" width="400" /></a><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"> </span></b><br />
<br />
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nguồn</span></b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">: <a href="http://hoangkimvietnam.wordpress.com/2011/07/24/dao-duy-t%E1%BB%AB/">Đào Duy Từ (chuyên luận Hoàng Kim)</a></span><br />
<span style="font-size: xx-small;"><span style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif;"><b><span lang="VI" style="line-height: 115%;"><br /><span style="font-size: small;">Video yêu thích </span></span></b><span style="font-size: small;"><span lang="VI" style="line-height: 115%;"><br /></span><b><span lang="VI" style="line-height: 115%;"></span></b><span lang="VI" style="line-height: 115%;"><a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam">h</a></span></span></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span lang="VI" style="line-height: 115%;"><a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam">ttp://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a> </span><br />
<span lang="VI" style="line-height: 115%;"><b><br />
</b><b>Trở về trang chính </b></span><br />
<span lang="VI" style="line-height: 115%;"><a href="http://hoangkimlong.wordpress.com/2013/06/28/nguyen-khai-ngoc-cho-doi/">Hoàng Kim</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/">hoangkimvietnam</a>, <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">Ngọc Phương Nam</a>, </span><span lang="VI" style="line-height: 115%;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/"><span lang="VI" style="line-height: 115%;">Chào ngày mới</span></a></span> <span lang="VI" style="line-height: 115%;"><span lang="VI" style="line-height: 115%;"><a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">Thung dung</a>,</span></span> <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/">Food Crops</a>, <span lang="VI" style="line-height: 115%;"><a href="http://cassavaviet.blogspot.com/">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://cassavanews.blogspot.com/">Cassava News</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dayvahoc</a>,</span><span lang="VI" style="line-height: 115%;"><a href="http://hocmoingay.blogspot.com/">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/">,</a></span><span lang="VI" style="line-height: 115%;"><span lang="VI" style="line-height: 115%;"> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/">Điểm chính</a>, <a href="http://cnm365.wordpress.com/">CNM365</a>, <a href="http://www.linkedin.com/in/hoangkimvietnam">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam">KimFaceBook</a> </span></span> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/">Tình yêu cuộc sống</a><span lang="VI" style="line-height: 115%;">, </span><span lang="VI" style="line-height: 115%;"> <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Thơ cho con</a></span></span></span></div>
foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-22633713895923926342014-12-16T12:18:00.002+07:002014-12-16T12:27:04.248+07:00Thêm tư liệu quý về Nguyễn Du<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiCclWASYHlvGfOyfFh9g19DAeWE5PKo-qxdozND4_WzPdiQMrHdfgHwT_JM9QECOOlpmNAoO0_rihSmgnVBijsO1swrntBgO1yMKVd4rDL9E96jO8y9a2BR4BuBVQXuMjqlWAZnguyoz5h/s1600/Nguyen+Du.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiCclWASYHlvGfOyfFh9g19DAeWE5PKo-qxdozND4_WzPdiQMrHdfgHwT_JM9QECOOlpmNAoO0_rihSmgnVBijsO1swrntBgO1yMKVd4rDL9E96jO8y9a2BR4BuBVQXuMjqlWAZnguyoz5h/s1600/Nguyen+Du.jpg" height="310" width="400" /></a> </span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">DẠY VÀ HỌC. </span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://www.vanhoanghean.com.vn/dat-va-nguoi-xu-nghe6/nguoi-xu-nghe43/nguyen-du-nhung-my-nhan-tren-duong-10-nam-gio-bui-1786-1796">Nguyễn Du: những mỹ nhân trên đường 10 năm gió bụi (1786-1796)</a> chuyên khảo của Phạm Trọng
Chánh đăng trên Văn hóa Nghệ An là tài liệu quý về Nguyễn Du. </span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Tượng Nguyễn Du ở Tiên Điền, Nghi Xuân, ảnh trên VHNA trong bài của Phạm Trọng Chánh.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Nguyễn Du lo
xa : "Hái chớ làm lìa ngó, năm sau sen chẳng sinh". Tây Hồ có
món cá trắm làm gỏi với ngó sen, món ăn vương giả nhà vua thết đãi bọn
kiêu binh. Chỉ vì món ăn này mà bảy kiêu binh bị chém, kiêu binh nổi
giận, dinh thự cha anh bị phá tan thành bình địa, anh Nguyễn Khản phải
chạy trốn, nước không ai quản lý, cả triều đại Lê Trịnh bị sụp đổ. Xưa
có chuyện : một cái móng ngựa bị rớt, làm con ngựa bị què, làm chết một
viên đại tướng, làm thua một trận, làm mất một nước. Một cái móng ngựa
làm mất một nước, một món gỏi cá trám ăn với ngó sen làm sụp một nhà Trịnh 243 năm, và nhà Lê hơn 300 năm. Nguyễn Du đọc chương Vấn Thiên của
Khuất Nguyên, mọi chuyện trong vũ trụ đều có liên hệ nhân quả với nhau,
« một cánh bướm đập cánh ở Bắc Kinh, có thể trở thành cơn bão ở Paris »,
nên tóc đã bạc trắng. Không lo sao được khi, một tổ kiến kia làm đê vỡ
có ngày, một tàn thuốc đủ thiêu khu rừng hạ. Người thức giả nhìn xa
trông rộng không đợi lúc bị chìm trong dòng nước mới biết có tổ kiến
trên đê, không đợi lúc đất nước cháy thiêu mới thấy lòng dân nóng bức
như khu rừng hạ</i>". </span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Lần trước, tôi có bài viết <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/2013/11/them-tu-lieu-quy-ve-nguyen-du.html">Thêm tư liệu quý về Nguyễn Du</a>. Lần này thêm sự bổ sung thật quý! Tài liệu rất hay</span>, <span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">chỉ tiếc trong bài có câu : "</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Công việc xem đất (xây Phượng Hoàng Trung Đô) do cụ Nguyễn Thiếp,
do cụ không muốn nên có phần trễ nải</span></span>"</i> là tác giả không thật hiểu La Sơn Phu Tử. Tiếc thay! Xin lưu một số hình về núi Dũng Quyết và dấu xưa tích cũ của Phượng Hoàng Trung Đô, lời bình xin dành dịp khác.<br /><br /> </span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj698alDrA4EI4OKKLZecKdlPmaMnVOqcOSgV-jupBnbRJa2A5YqBJcbcp_UQIUvX4I8oxGNj-tlEV1_F7V2WFdexwROJKu5WhkjXqj6dTpNURWR25AgwmWVwqAb-jRvNNmDtgCAEozqbm5/s1600/N%C3%BAi+D%C5%A9ng+Quy%E1%BA%BFt.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj698alDrA4EI4OKKLZecKdlPmaMnVOqcOSgV-jupBnbRJa2A5YqBJcbcp_UQIUvX4I8oxGNj-tlEV1_F7V2WFdexwROJKu5WhkjXqj6dTpNURWR25AgwmWVwqAb-jRvNNmDtgCAEozqbm5/s1600/N%C3%BAi+D%C5%A9ng+Quy%E1%BA%BFt.JPG" height="300" width="400" /></a></div>
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Núi Dũng Quyết trấn hiểm trên đường thượng đạo Bắc Nam, </span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">nơi quê hương của Hồ Phi Phúc, </span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">đất tổ nghiệp của nhà Tây Sơn</span></span>. La Sơn Phu Tử: " </span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Phượng Hoàng Trung Đô là </span>đất căn bản,..."</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span> <br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhrMWwFVn0xmAZJTtDgfU2laLjlF1m22Bcaef2AqDB0VwtGx0YATINHeFfiNhn7DurHvqF4cI65pjCweUA8xAH35-s0b2371lzIYsfAH6LyjxKbMcYi5n55IdZINEhM2t76LvFBjkU1Zfyu/s1600/DSC01368.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhrMWwFVn0xmAZJTtDgfU2laLjlF1m22Bcaef2AqDB0VwtGx0YATINHeFfiNhn7DurHvqF4cI65pjCweUA8xAH35-s0b2371lzIYsfAH6LyjxKbMcYi5n55IdZINEhM2t76LvFBjkU1Zfyu/s1600/DSC01368.JPG" height="300" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhTY964Zb9DkUgwTfNTg6sWp9O8Y4yoAPvbCEuvOUrcREkJOe2CErR3w_bh_Txb36sEHRXJYDOWmw7gJ_JZEiaYCdVa3CokXXV5Nexhy9nqq_v7tjT8dCzYlbe8o9dnxcy5HtP9I_q9bkqE/s1600/%C4%90%E1%BB%89nh+chung+n%C3%BAi+Quy%E1%BA%BFt.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><br /></a></div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: red;"><span style="color: blue;"><span style="color: black;"><span style="font-size: small;">Tại đền thờ hoàng đế Quang Trung trên núi Dũng Quyết có văn bia của Chủ tịch Hồ Chí Minh "Nguyễn Huệ là kẻ phi thường ..." (Trích Lịch sử nước ta. Hồ Chí Minh Toàn tập 1930- 1945, tập 3". Hà Nội, Nhà xuất bản Sự thật 1983).</span></span></span></span></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: red;"><span style="color: blue;"><span style="color: black;"><span style="font-size: small;"></span></span></span></span></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: red;"><span style="color: blue;"><span style="color: black;"><span style="font-size: small;"><br /> </span></span></span></span></span><br />
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Hoàng Kim</span></b><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /> </span><br />
<div style="margin: 0.4em 0px 0.3em;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><span style="font-size: small;">NGUYỄN DU: NHỮNG MỸ NHÂN TRÊN ĐƯỜNG 10 NĂM GIÓ BỤI [1786-1796] </span></b></span></div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: red;"><span style="color: blue;"><span style="color: black;"><span style="font-size: small;"><br /><b>Phạm Trọng Chánh</b></span></span><b> </b></span></span></span><br />
<span style="color: red;"><span style="color: blue;"><b></b></span></span><br />
<div style="font-size: 1.8em; margin: .4em 0 .3em;">
</div>
<div style="direction: ltr;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Tượng Nguyễn Du ở Tiên Điền, Nghi Xuân (ảnh VHNA). Sau
ba năm đi giang hồ Trung Quốc . Nguyễn Du trở về, ở tại Thăng Long từ
cuối năm 1790 cho đến năm 1794. Đó là ba năm "Chữ tình chốc đã ba năm
vẹn", lưu lại trong Lưu Hương Ký của Hồ Xuân Hương. Thời gian đó anh
Nguyễn Nể làm quan triều Tây Sơn, tại Thăng Long. Nguyễn Nể lên làm quan
đã cho dựng lại một phần nào trong khu dinh thự cha anh, bị bọn kiêu
binh đốt phá ở cạnh Giám Hồ, Bích Câu, cạnh Văn Miếu ngày nay, vì dù sao
trong gia đình cũng còn các bà chị dâu, vợ anh Nguyễn Khản và con.
Nguyễn Công con Nguyễn Khản và Nguyễn Thiện con Nguyễn Điều có tham gia
Sùng Chính Viện của Nguyễn Thiếp do Tây Sơn lập ra tại Nghệ An. Anh
Nguyễn Điều, tháng 3-1784 đang làm Trấn Thủ Sơn Tây cũng bị giáng chức
về huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh. Các con và gia đình ông ở lại đây lập chi
Nguyễn Tiên Điền tại đây. Chi họ này ngày nay có khoảng 400 người. Khi
nghe kinh thành thất thủ, ông chịu không nổi, buồn uất thành bệnh mất
ngày 31-7-1786. Mộ được an táng xã Đại Đồng, huyện Nam Đàn, Nghệ An, sau
được cải táng về xã Sơn An, huyện Hương Sơn.<img alt="" border="0" class="CToWUd" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/proxy/AVvXsEgIPm-2h_C6LqV8p5b8QijhIaM-XPynMSVE0uaB0730BtaP21AMYqi4HnYwx8oF2tfjcceO1kOnPtM1kD6EtAu8xmxvkiJCqA1vA5J0ngGe0WKJfWxlvn0FOq4vLiHhyphenhyphenzHUucIZEsDn_bfytQPsWfkkqVnMEMgLkRx_CWV48YHJj81e=s0-d-e1-ft" style="margin-bottom: 12px; max-width: 100%; min-height: auto;" />
</span></span><br />
<div style="direction: ltr;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="color: #444444; direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /><span style="color: black;">Có
hai bài thơ lưu dấu vết Nguyễn Du trong thời kỳ này tại Thăng Long là
bài Long Thành cầm giả ca. Nguyễn Du viết năm 1813 khi đi sứ ngang Thăng
Long, gặp một người nhạc nữđã già tiều tụy nhớ ngày xưa hai mươi năm
trước từng gặp nàng trong tư dinh của anh, và nghe nàng đàn trước các
quan Tây Sơn. Bài thứ hai là bài Mộng đắc thái liên. Viết năm 1805 tại
Huế, nhớ ngày xưa từng hái sen ở Hồ Tây với cô hàng xóm, Nguyễn Du gọi
Xuân Hương Hồ Phi Mai là lân nữ. Nguyễn Du ở nơi Gác Tía nơi câu cá của
anh Nguyễn Khản, cạnh đền Khán Xuân của Chúa Trịnh Sâm. Nay là khu đình
làng Nghi Tàm, cạnh Cổ Nguyệt Đường nhà Hồ Phi Mai.</span></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nguyễn
Du, không thích nhà Tây Sơn, nên khoảng năm 1790-1794 ở Tây Hồ làm Lã
Vọng câu cá chờ thời,đi hái sen với Hồ Phi Mai, lâu lâu đến thăm anh,
mang hoa sen tặng anh và các bà chị dâu <i>Hoa tặng người mình kính, Gương tặng người mình thương</i>
và các bà chị đong tặng cho chú vài đấu gạo, nếp, sống qua ngày. Tương
truyền Lã Vọng tánh tình thẳng thắng không thích cong quẹo, nên người
đời đùa : lưỡi câu của ông cũng thẳng, câu cá để mà vui thú, chứ không
cốt bắt cá. Nguyễn Du chắc cũng thế, không ăn cả ngó sen vì Nguyễn Du lo
xa : <i>Hái chớ làm lìa ngó, năm sau sen chẳng sinh</i>. Tây Hồ có
món cá trắm làm gỏi với ngó sen, món ăn vương giả nhà vua thết đãi bọn
kiêu binh. Chỉ vì món ăn này mà bảy kiêu binh bị chém, kiêu binh nổi
giận, dinh thự cha anh bị phá tan thành bình địa, anh Nguyễn Khản phải
chạy trốn, nước không ai quản lý, cả triều đại Lê Trịnh bị sụp đổ. Xưa
có chuyện : một cái móng ngựa bị rớt, làm con ngựa bị què, làm chết một
viên đại tướng, làm thua một trận, làm mất một nước. Một cái móng ngựa
làm mất một nước, một món gỏi cá trám ăn với ngó sen làm sụp một nhà
Trịnh 243 năm, và nhà Lê hơn 300 năm. Nguyễn Du đọc chương Vấn Thiên của
Khuất Nguyên, mọi chuyện trong vũ trụ đều có liên hệ nhân quả với nhau,
<i>« một cánh bướm đập cánh ở Bắc Kinh, có thể trở thành cơn bão ở Paris »</i>,
nên tóc đã bạc trắng. Không lo sao được khi, một tổ kiến kia làm đê vỡ
có ngày, một tàn thuốc đủ thiêu khu rừng hạ. Người thức giả nhìn xa
trông rộng không đợi lúc bị chìm trong dòng nước mới biết có tổ kiến
trên đê, không đợi lúc đất nước cháy thiêu mới thấy lòng dân nóng bức
như khu rừng hạ.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nguyễn
Du có viết ba bài thơ để tả những mỹ nhân « hồng nhan đa truân » ,
những nàng Kiều người Việt Nam : Đó là cô Cầm trong Long Thành cầm giả
ca ; Điếu La Thanh ca giả, và bài Ngô gia đệ cựu ca cơ .Chúng ta thử đi
vào tâm tình Nguyễn Du qua bài Long Thành Cầm giả ca. Bài thơ này là một
tuyệt tác trong thơ chữ Hán của Nguyễn Du. Bài thơ thật cảm động.
Chuyện kể một nàng ca nữ nhan sắc, tiếng đàn nổi tiếng một thời, Nguyễn
Du buổi hàn vi tại Thành Thăng Long (1790-1794), đứng trong bóng tối
nhìn nàng gảy đàn, các quan Tây Sơn đua nhau thưởng tiền lụa nhiều vô số
kể. Hai mươi năm sau Nguyễn Du làm Chánh Sứ đi qua Thăng Long, một người
gầy gò, mặt đen xấu như qủy, áo vải bạc phếch nhiều mảnh vá trắng. Nghe
tiếng đàn Nguyễn Du nhận ra người xưa. Nguyễn Du bồi hồi không yên khôn
xiếc cảm thương cho sự đổi thay xưa và nay.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">BÀI CA NGƯỜI GẢY ĐÀN Ở LONG THÀNH</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Người
gảy đàn đất Long Thành không rõ tên họ là gì. Nghe nói thuở nhỏ, nàng
học đàn Nguyễn (tức đàn Nguyệt do Nguyễn Hàm đời Tấn chế ra) trong đội
nữ nhạc ở cung vua Lê. Quân Tây Sơn kéo ra, các đội nữ nhạc cũ kẻ chết
người bỏ đi. Nàng lưu lạc ở các chợ, ôm đàn hát rong. Những bài nàng gảy
đều là những khúc cung phụng gảy cho vua nghe, người ngoài không hề
biết, cho nên tài nghệ của nàng nổi tiếng hay nhất một thời.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Hồi
còn trẻ, tôi đến kinh đô thăm anh tôi (Nguyễn Nể làm quan Tây Sơn ở Bắc
Thành từ năm 1790 đến khoảng năm 1794), trọ ở gần Giám Hồ ( Hồ Gương,
cạnh Văn Miếu phường Bích Câu). Cạnh đó các quan Tây Sơn mở cuộc hát
lớn, con hát đẹp có đến vài chục người. Nàng nổi tiếng nhờ ngón đàn
Nguyễn. Nàng hát cũng hay và khéo nói lời khôi hài, mọi người say mê,
đua nhau ban thưởng từng chén rượu lớn, nàng uống hết ngay, tiền thưởng
nhiều vô kể, tiền và lụa chồng đầy mặt đất. Lúc ấy tôi nấp trong bóng
tối, không thấy rõ lắm. Sau được gặp ở nhà anh tôi. Nàng người thấp, má
bầu, trán gió, mặt gẩy, không đẹp lắm nhưng nước da trắng trẻo, thân
hình đầy đà, khéo trang điểm, lông mày thanh, má đánh phấn, áo màu hồng,
quần lú cánh chả, có vẻ phong nhã. Nàng hay uống rượu, hay nói pha trò,
con mắt long lanh, không coi ai ra gì. Khi ở nhà anh tôi, mỗi lần uống
rượu thì nàng uống say đến nỗi nôn bừa bãi, nằm lăn ra đất, các bạn bè
có chê trách cũng không để tâm đến. Sau đó vài năm tôi dời nhà vào Nam,
mấy năm liền không trở lại Thăng Long.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Mùa
xuân năm nay (1813), tôi phụng mệnh sang sứ Trung Quốc, đi qua Thăng
Long. Các quan mở tiệc tiễn tôi ở dinh Tuyên phủ cho nên gọi hết nữ nhạc
trong thành, con hát trẻ đến mấy chục người, tôi đều không biết đến
tên. Họ thay nhau ca múa. Rồi nghe vút lên một cung đàn cầm trong trẻo,
nghe khác hẳn các khúc nhạc đương thời. Tôi lấy làm lạ nhìn người đàn,
thì thấy người gầy võ, thần sắc khô khan, mặt đen xấu như qủy, quần áo
toàn bằng vải thô, bạc phếch, vá nhiều mảnh trắng, ngồi lặng lẽ ở cuối
chiếu, chẳng hề nói cười, hình dáng thật khó coi. Tôi không biết nàng là
ai, duy nghe tiếng đàn thì dường như đã từng quen biết, nên động lòng
trắc ẩn. Tiệc tan tôi đến người chơi đàn, thì ra chính là người gảy đàn
ngày xưa đã từng gặp. Than ôi, người ấy sao đến nổi này. Tôi bồi hồi ,
không yên, ngẩng lên cúi xuống. Khôn xiết cảm thương cho sự đổi thay xưa
và nay. Đời người trăm năm, vinh nhục buồn vui khó có thể nào lường
được. Sau khi từ biệt, suốt trên đường đi tôi cảm xúc vô hạn, nên làm
bài ca để gửi mối cảm hứng.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Giai nhân Thăng Long,</i></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br />Chẳng biết rõ tính danh.</i></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br />Thạo đàn Nguyễn cầm,</i></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br />Nên trong thành gọi nàng Cầm là tên.</i></span></span>
</div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span><br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Nàng học khúc Cung phụng trong cung vua triều trước,<br />Khúc nhạc hay như thiên giới xuống trần gian.<br />Thuở thanh niên tôi từng đã gặp nàng,<br />Bên Hồ Giám trong một lần dạ tiệc.<br />Nàng khi ấy tuổi chừng hăm mốt,<br />Áo hồng long lanh sáng mặt hoa đào,<br />Má long lanh hồng rượu dễ thương sao,<br />Tay réo rắt năm cung đàn nhẹ lướt,<br />Tiếng khoan như gió rừng thông tha thướt,<br />Tiếng trong như đôi hạc vút trời xanh,<br />Tiếng mạnh như bia Tiến Phúc sét đánh tan,<br />Buồn như Trang Tích nằm rên ngâm tiếng Việt.<br />Người say mê nghe không biết mệt,<br />Khúc nhạc vua từ đại nội Trung Hòa,<br />Quan Tây Sơn trong tiệc rượu say sưa,<br />Mảng vui suốt một đêm không biết chán.<br />Phía tả hữu tranh nhau gieo thưởng,<br />Tiền bạc xem rẻ tựa đất bùn.<br />Vẻ hào hoa lấn át bậc vương tôn,<br />Bọn niên thiếu đất Ngũ Lăng chẳng kể.<br />Ba mươi sáu cung xuân trần thế,<br />Đúc chung thành vật báu đất Trường An.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Bữa tiệc xưa ngoảnh lại hai mươi năm.<br />Tây Sơn bại tôi vào Nam từ thuở,<br />Gang tấc Thăng Long không còn thấy nữa.<br />Huống tiệc vui múa hát trong thành !<br />Nay Phủ Tuyên tiễn sứ cuộc truy hoan,<br />Các ca kỹ tiệc xuân đều trẻ tuổi,<br />Duy có một mái hoa râm phía cuối,<br />Bé nhỏ khô khan thần sắc võ vàng,<br />Mày bơ phờ không trang điểm dung nhan,<br />Nào ai biết người tài hoa nhất thành thuở trước ?<br />Khúc đàn xưa tôi thầm rơi nước mắt.<br />Tai lắng nghe mà xót lòng đau,<br />Bổng nhớ xưa hai mươi năm nao,<br />Bên Hồ Giám từng thấy nàng trong tiệc.<br />Thành quách đổi dời việc người cũng khác,<br />Bao nương dâu giờ hóa biển xanh,<br />Cơ nghiệp Tây Sơn đều thảy tiêu vong,<br />Còn sót lại một người ca nữ,<br />Thấm thoát trăm năm là bao nữa,<br />Nước mắt rơi thấm áo lòng thương.<br />Tôi từ Nam tóc bạc trắng phong sương,<br />Trách chi người đẹp đã tàn phai nhan sắc,<br />Hai mắt rưng rưng tưởng về chuyện trước,<br />Gặp mặt nhau mà chẳng nhận ra nhau.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Thơ chữ Hán Nguyễn Du, Bắc Hành tạp lục, Nhất Uyên dịch thơ.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nguyên tác phiên âm Hán Việt:</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">LONG THÀNH CẦM GIẢ CA (Phụng sứ thời tác)</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Tiểu dẫn: <i>Long
Thành cầm giả, bất tri tính thị. Văn kỳ ấu niên tòng học bát Nguyễn Cầm
ư Lê cung Hoa tần bộ trung. Tây Sơn binh khởi, cựu nhạc tử tán, kỳ nhân
lưu lạc thị triền, hiệp kỹ dĩ ngao, thuộc tản bộ. Sở đàn giai Ngự tiền
Cung phụng khúc, phi ngoại nhân sở văn, toại xưng nhất thời tuyệt kỹ.
Dư thiếu thời, thám huynh đế kinh, lữ túc Giám Hồ điếm. Kỳ bàng Tây Sơn
chư thần, đại tập nữ nhạc, danh cơ bất hạ sổ tập. Kỳ nhân độc dĩ Nguyễn
cầm thanh thiện trường, phả năng ca, tác bài hài ngữ, nhất tọa tận điên
đảo, xác thưởng dĩ đại bạch, triếp tận, triền đầu vô toán, kim bạch ủy
tích mãn địa. Dư thời nặc thân ám trung, bất thậm minh bạch. Hậu kiến
chư huynh xứ, đoản thân, khóa kiểm, ngạch đột, diện ao, bất thậm lệ, cơ
bạch nhi thể phong, thiện tu sức, đạm mi nùng phấn, ý dĩ hồng thúy tiêu
thường, xước xước nhiên hữu dư vận. Tích thiện ẩm, hý lãng hước, nhãn
hoắc hoắc, khuôn trung vô nhất nhân. Tại huynh gia mỗi ẩm triếp tận túy,
ẩu thổ lang tạ, ngọa địa thượng, đồng bối phi chi, bất tuất dã. Hậu sổ
tài, dư tỷ gia nam qui, bất đáo Long Thành nhược can nhiên hỹ. Kim
xuân,tương phụng mệnh Bắc sứ, đạo kinh Long thành, chư công nhục tiễn vu
Tuyên Phủ nha, tất triệu tại thành nữ nhạc, thiếu cơ sổ tập, tịnh bất
thức danh diện, điệc khởi ca vũ, kế văn cầm thanh việt, quýnh dị thời
khúc, tâm dị chi. Thị kỳ nhân, nhan sấu thần khô, diện hắc, sắc như quỷ,
y phục tịnh thô bố, bại hôi sắc, đa bạch bổ, mặc toạ thị mạt, bất ngôn
diệc bất tiếu, kỳ trạng đãi bất kham giả, bất phục tri vi thùy hà. Duy ư
cầm thanh trung tự tầng tương thức, trắc nhiên vu tâm. Tịch tán, chất
chi nhạc nhân, tức kỳ nhân dã. Ta hồ ! thị nhân hà chí thử đa ! Phủ
ngưỡng bồi hồi, bất thăng kim tích chi cảm. Nhân sinh bách niên, vinh
nhục ai lạc, kỳ khả lượng đa ! Biệt hậu, nhất lộ thượng, thâm hữu cảm
yên, nhân ca dĩ thác hứng :</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Long Thành giai nhân,</i></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br />Thính thị bất kỳ thanh.<br />Độc thiện Nguyễn cầm,<br />Cử thành chi nhân dữ Cầm danh</i>.<br /><br /><i>Học đắc tiên triều cung trung Cung phụng khúc,<br />Tự thị thiên thượng nhân gian đệ nhất thanh.<br />Dư ức thiếu thời tằng nhất kiến,<br />Giám Hồ hồ biên dạ khai yến.<br />Kỳ thời tam thất chính phương niên,<br />Hồng nhan yểm ái đào hoa diện</i>.<br /><i>Đà nhan hám thái tối nghi nhân,<br />Lịch loạn ngũ thanh tùy thủ biến.<br />Hoãn như sơ phong độ tùng lâm,<br />Thanh như song hạc minh tại âm.<br />Liệt như Tiến Phúc bi đầu toái tích lịch,<br />Ai như Trang Tích bệnh trung vi Việt ngâm</i>,<br /><i>Thính giả mĩ mĩ bất tri quyện,<br />Tiện thị Trung hòa đại nội âm.<br />Tây Sơn chư thần mãn tọa tận khuynh đảo,<br />Triệt dạ truy hoan bất tri bão.<br />Tả phao hữu trịch tranh triền đầu,<br />Nê thổ kim tiền thù thảo thảo</i>.<br /><i>Hào hoa ý khí lăng vương hầu,<br />Ngũ Lăng thiếu niên bất túc đạo.<br />Tính tương tam thập lục cung xuân,<br />Hoạt tố Trường An vô giá bảo.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Thử tịch hồi đầu nhị thập niên</i>.</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br />Tây Sơn bại hậu dư Nam thiên,<br />Chỉ xích Long Thành bất phục kiến,<br />Hà huống thành trung ca vũ diên.<br />Tuyên phủ sứ quân vị dư trùng mãi tiếu,<br />Tịch trung ca kỹ giai niên thiếu.<br />Tịch mạt nhất nhân phát bán hoa,<br />Nhan sấu thần khô hình nhược tiểu</i>.<br /><i>Lang tạ tàn mi bất sức trang,<br />Thùy tri tựu thị đương thời thành trung đệ nhất diệu.<br />Cựu khúc thanh thanh ám lệ thùy,<br />Nhĩ trung tĩnh thích tâm trung bi,<br />Mãnh nhiên ức khởi nhị thập niên tiền sự,<br />Giám Hồ tịch trung tằng kiến chi</i>.<br /><i>Thành quách suy di nhân sự cải,<br />Kỷ xứ tang điền biến thương hải,<br />Tây Sơn cơ nghiệp tận tiêu vong,<br />Ca vũ không di nhất nhân tại.<br />Thuấn tức năng kỷ thì,<br />Thương tâm vãng sự lệ triêm y.<br />Nam hà qui lai đầu tận bạch,<br />Quái để giai nhân nhan sắc suy.<br />Song nhãn trừng trừng không tưởng tượng,<br />Khả liên đối diện bất tương tri</i>.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Chú Thích :</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Tiến
Phúc bi : bia chùa Tiến Phúc ở Nhiêu Châu, tỉnh Giang Tây chữ viết rất
đẹp. Tương truyền ông Phạm Trọng Yêm đời Tống, lúc làm quan ở Bá Dương,
có người học trò nghèo dâng bài thơ hay, ông muốn giúp đỡ, cho rập một
nghìn bản văn bia, bán lấy tiền. Chưa rập xong một đêm thì bia bị sét
đánh vỡ tan.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Trang Tích : Người nước Việt làm quan nước Sở. Khi ông ốm, Sở Vương hỏi mọi người : <i>« Tích là kẻ tầm thường ở đất Việt nay làm quan nước Sở, được phú quý rồi, thì còn nhớ nước Việt nữa không ?</i> ». Viên ngự thị đáp : « <i>Phàm
người có nhớ nước cũ hay không, thường người tỏ ra lúc ốm đau. Nếu lúc
này ông ta nói tiếng Việt thì tức là nhớ nước Việt, bằng không thì nói
tiếng Sở. </i>» Sở Vương sai người lén nghe thì thấy Trang Tích rên bằng tiếng Việt.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Trung Hoà: tên một điện của triều Lê ở Thăng Long.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Triền
đầu : lấy khăn quấn đầu. Đời Đường vua đãi yến, ai đứng dậy múa được
ban gấm để quấn đầu làm vật tặng thương. Về sau các món tiền thưởng cho
người ca múa gọi là triền đầu.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Ngũ Lăng : Nơi có lăng tẩm của đế vương đời Hán, nơi này bạn hào hoa phú quý thường ở.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Trường An : đây chỉ Thăng Long.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Năm
1790-1794 Quan Tây Sơn Bắc Thành quan Võ có: Ngô Văn Sở, Nguyễn Văn
Tuyết, Đặng Tiến Đông, Nội hầu Lân, Đô đốc Lộc, Đô Đốc Bảo, Đô Đốc
Long. Quan văn có: Ngô Thời Nhiệm, Phan Huy Ích, Nguyễn Nể, Vũ Huy Tấn,
Đoàn Nguyễn Tuấn.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Năm
1813 Khi Nguyễn Du làm Chánh Sứ đi sứ sứ đoàn 27 người, quan Bắc Thành
Tổng Trấn là Nguyễn Huỳnh Đức(1810-1814), Phó Tổng Trấn Lê Chất . Ba
người giữ chức ba tào hàng Tham Tri là Nguyễn Văn Khiêm, Tào Hình, Đặng
Trần Thường, Tào Binh, Và Phạm Văn Đăng, Tào Hộ (Tài Chánh).</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<br /></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">ĐIẾU
LA THÀNH CA GIẢ (Viếng ca nữ đất La Thành). La Thành chỉ thành Nghệ An.
Còn gọi là Lam Thành, Triều Khẩu Thành, Nghĩa Liệt Thành, Nghệ An
Thành. Do tướng Trương Phụ nhà Minh đắp ở bến Phù Thạch nơi La Giang và
Lam Giang gặp nhau. Đời Lê, trấn ti đã dời bỏ Phù Thạch mà lập ở xã Yên
Trường tức Vinh bây giờ bên bờ sông Dũng Quyết.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Đời
Tây Sơn Vua Quang Trung cho xây Phượng Hoàng Trung Đô ở Nghệ An. Theo
Giáo sư Hoàng Xuân Hãn trong La Sơn Phu Tử, Minh Tân Paris 1952 trang 168
có chép một bức thư đề năm Cảnh Thịnh thứ 8, ngày 26 tháng chạp (đầu năm
1801) gửi La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp gửi biếu tết cụ : Lợn một cũi, gạo
nếp một mâm, sáp ong hai cân. Người mang đến là Công bộ hữu thị lang
Thiệu Quang Hầu. Bức thư ký tên Nghệ An trấn, trấn thủ Đại đổng lý Thận
quận công. Nhập thị nội Đô sát ngự sử Hy quang hầu. Trung thư lĩnh, hữu
đồng nghị Nghi Thành hầu.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nghi
thành hầu là Nguyễn Nể, qua bức thư này ta biết cuối đời Tây Sơn.
Nguyễn Nể giữ chức Trung thư lĩnh ngang hàng với Trần Văn Kỷ, chức vụ cố
vấn bên cạnh vua Cảnh Thịnh. Nguyễn Nể giám sát việc xây dựng Phượng
Hoàng Trung Đô ở Nghệ An mà người phụ trách chính là Công bộ hữu thị
lang Thiệu quang hầu. Trấn Thủ Nguyễn Văn Thận, cung cấp thợ xây dựng
và tài chánh. Sau đó Nguyễn Nể được chiếu chỉ Cảnh Thịnh đưa La Sơn phu
tử Nguyễn Thiếp vào Phú Xuân, trong khi ở Phú Xuân thì chiến cuộc xảy
ra. Vua Cảnh Thịnh và tướng tá chạy ra Bắc. Nguyễn Ánh chiếm Phú Xuân
lên ngôi vua Gia Long. Nguyễn Thiếp và Nguyễn Nể đều được triệu đến.
Nguyễn Thiếp được tha cho về quê, và Nguyễn Nể dâng sớ, được Gia Long
ban thưởng và cho đi theo trong đoàn quân tiến ra Bắc Hà. Đến Hà Tĩnh,
Thận Quận Công, Trấn Thủ Nguyễn Văn Thận bỏ chạy ra Thanh Hóa, bị bắt và
bị giết năm 1802.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nguyễn
Du đã trở về làng Tiên Điền năm 1794, nằm nơi bến sông cạnh Giang Đình,
để tiếp nhận vật liệu gỗ đá, để xây dựng lại từ đường họ Nguyễn Tiên
Điền, đình làng, cầu tiên, chùa Trường Ninh, bị đốt phá trong cuộc khởi
nghĩa Nguyễn Quýnh, mọi việc xây dựng do Nguyễn Ức chỉ huy tính toán.
<span style="color: red;">Cũng tại Nghệ An từ năm 1790, vua Quang Trung cho xây dựng Phượng Hoàng
Trung Đô bên bờ sông Dũng Quyết. <b>Công việc xem đất do cụ Nguyễn Thiếp,
do cụ không muốn nên có phần trễ nải.</b> <i>Lúc này Nguyễn Du đã diễn ca gần
xong Truyện Kiều</i>,</span> nên lòng đầy những cảm thông thương tiếc cho những
người kỹ nữ. Bài thơ thương tiếc một nàng ca nữ danh tiếng một thời, hồng
nhan bạc mệnh. Cành hoa đẹp thắm từ cõi tiên xuống. Sắc đẹp uyển chuyển
làm rung động sáu thành. Thiên hạ ai người thương kẻ bạc mệnh ? Dưới mồ
chắc cũng hối hận cho cái kiếp phù sinh. Nghiệp chướng phấn son lúc còn
sống đã không rửa sạch. Sau khi chết chỉ còn lại tiếng trăng gió. Chắc
nghĩ rằng người đời không ai hiểu mình. Nên dưới suối vàng chỉ làm bạn
với Liễu Kỳ Khanh.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">VIẾNG NGƯỜI CA NỮ ĐẤT LA THÀNH</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Một cành hoa đẹp cõi tiên bồng,</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Xuân sắc hương lan vọng sáu thành.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Thiên hạ ai thương người bạc mệnh,</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Dưới mồ riêng hối kiếp phù sinh.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Phấn son không xóa khi còn sống,</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Trăng gió còn lưu chút tiếng tăm.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Ai hiểu mình trong trần thế nhỉ ?</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Suối vàng làm bạn Liễu Kỳ Khanh .</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Thơ chữ Hán Nguyễn Du. Nhất Uyên dịch thơ.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nguyên tác phiên âm Hán Việt :</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<br /></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">ĐIẾU LA THÀNH CA GIẢ</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Nhất chi nùng điểm há hồng danh,</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Xuân sắc yên nhiên động lục thành.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Thiên hạ hà nhân liên bạc mệnh,</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Trung trung ưng tự hối phù sinh.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Yên chi bất tầy sinh tiền chướng,</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Phong nguyệt không lưu tử hậu danh.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Tưởng thị nhân gian vô thức thú,</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Cửu tuyền khứ bạn Liễu Kỳ Khanh.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Chú thích:</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Liễu
Kỳ Khanh (987-1053) tức Liễu Vĩnh, một nhà làm từ nổi tiếng đời Tống.
Về già mới đỗ Tiến Sĩ và giữ những quan chức nhỏ. Thuở thiếu thời thường
lui tới các xóm thanh lâu. Là một nhà văn bất đắc chí ông làm nhiều bài
từ tả cuộc sống những người kỹ nữ bị đau khổ và tỏ mối đồng tình với họ.
Ông thay họ nói lên nỗi lòng mong mỏi được sống hạnh phúc như mọi người.
Tương truyền Liễu Vĩnh chết, kỹ nữ góp tiền chôn cất, tổ chức bảy ngày
viếng Liễu, Hội Viếng Liễu.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>BÀI NGÔ GIA Đệ CỰU CA CƠ:</i>
Gặp người hát cũ, người yêu cũ của em Nguyễn Ức . Bài thơ có lẽ viết
khi trở lại Thăng Long khi làm quan tại Bắc Hà năm 1802-1804. Nguyễn Ức
em trai cùng mẹ cùng cha chỉ kém Nguyễn Du một tuổi, sinh năm 1767. Được
tập ấm Hoàng tín đại phu trung thành môn vệ úy. Vì còn nhỏ tuổi nên
không dự được kỳ thi Hương cuối cùng của nhà Lê Trịnh năm Quý Mão
1783. Năm Kỷ Dậu 1789, khi vua Lê Chiêu Thống chạy sang Bắc Quốc, ông về
làng Phù Đổng, huyện Tiên Du tỉnh Bắc Ninh. Ông có tài khéo tay như anh
Nguyễn Khản, người chỉ huy các công trình xây dựng cung vua Lê phủ chúa
Trịnh. Ông là người chỉ huy xây dựng lại làng Tiên Điền, từ đường, đình
làng Tiên Điền, chùa Trường Ninh, cầu Tiên thay anh Nguyễn Nể vì việc
quan cho nên không trực tiếp trông coi. Có lẽ từ đó ông nổi tiếng là
người có tài khéo léo vẽ kiểu, chỉ huy tính toán việc xây cất. Có lẽ
Nguyễn Ức có tham gia xây dựng Phượng Hoàng, Trung Đô ở Nghệ An nên có
tiếng đương thời. Nên khi lên ngôi vua Gia Long nghe tiếng, xuống chiếu
gọi về kinh bổ làm Thiêm sự bộ Công, tước Hầu. Năm Nhâm Ngọ thời Minh
Mạng ông được bổ chức Giám Đốc coi việc ở nội tào phủ, phàm miếu điện
xây dựng ở kinh đô thành Huế đều tự tay ông sáng chế vẽ kiểu. Ông mất ở
quê vợ Bắc Ninh năm 1823 thọ 57 tuổi.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Sau
buổi loạn lạc, nhân vật nơi phồn hoa đã khác trước. Chim hạc đen trở về
có mấy ai biết. Từng nghe giọng ca uyển chuyển khi mặc áo hồng. Nay đầu
bạc gặp nhau than khóc nỗi lưu ly. Chậu nước đổ thế là thôi, khó lòng
vét lại. Ngó sen đứt, thương thay tơ vẫn còn vương. Nàng từng là người
yêu của em, nhưng một lý do nào đó đã tan vỡ như chậu nước đổ, không hàn
gắn lại được, nhưng lòng vẫn còn thương Nguyễn Ức. Nghe nói lấy người
khác đã được ba con. Đáng ngại vẫn còn mặc chiếc áo ngày trước.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">GẶP NGƯỜI HÁT CŨ CỦA EM</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Phồn hoa người cũ khác xa xưa,</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Huyền hạc bay về ai biết chưa ?</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Uyển chuyển tiếng ca hồng sắc áo,</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Lưu ly đầu bạc khóc như mưa.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Lòng như chậu đổ làm sao hốt,</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Sen ngó dứt rồi vương vấn tơ.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Nghe đã lấy chồng ba trẻ dại,</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Ái ngại vẫn còn mặc áo xưa .</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Thơ chữ Hán Nguyễn Du, Nhất Uyên dịch thơ.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nguyên tác phiên âm Hán Việt:</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">NGÔ GIA Đệ CỰU CA CƠ</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Phồn hoa nhân vật loạn lai phi,</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Huyền hạc qui lai kỷ cá tri.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Hồng tụ tằng văn ca uyển chuyển,</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Bạch đầu tương kiến khốc lưu ly.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Phúc bồn dĩ hĩ nan thu thủy,</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Đoạn ngẫu thương tai vị tuyệt ti.</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Kiến thuyết giá nhân dĩ tam tử</i></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>,</i></span></span></div>
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Khả liên do trước khứ thời y.</i></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span>
</div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span><br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Chú
thích: Huyền hạc: chim hạc đen, theo truyền thuyết chim hạc sống hai
ngàn năm thành màu xanh, lại sống nghìn năm nữa lông biến thành màu đen,
huyền hạc tượng trưng cho người ẩn dật, truyền thuyết này không đúng, vì
ngày nay ta có thể quan sát chim hạc, màu sắc khác nhau, ở những vùng
khác nhau. Câu này có ý nói xa Thăng Long lâu ngày trở lại thành quan
Chánh sứ. Lần cuối cùng Nguyễn Du làm tri phủ Thường Tín, cạnh Thăng
Long năm 1803-1804.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Hồng tụ : ống tay áo màu hồng, áo các ca kỷ nữ thường mặc.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nếu
nàng Kiều, Nguyễn Du cảm xúc qua tác phẩm của Thanh Tâm Tài Nhân qua
những ngày tháng ở Hàng Châu, đợi chờ Nguyễn Đại Lang nơi miếu Nhạc Phi ở
nơi chùa Hổ Pháo, nơi Minh Sơn Hoà Thượng, tức Từ Hải từng tu hành năm
1790. Trở về Thăng Long nơi dinh thự Giám Hồ, nơi nhà anh đứng trong
bóng tối nhìn giai nhân tài sắc, đàn hay, hát giỏi, được quan tướng Tây
Sơn tung tiền thưởng hào phóng còn hơn bọn thiếu niên vương giả đất Ngũ
Lăng.. Rồi hai mươi năm sau trở lại Thăng Long trên đường đi sứ, giai
nhân xưa tài sắc bây giờ xấu đen như quỷ, thần sắc võ vàng, ăn mặc áo
vải rách vá.. Nàng ca nữ đất La Thành đẹp như tiên, xuân sắc vang khắp
sáu thành, sống thì mang tiếng trăng gió, chẳng ai hiểu nơi trần thế,
chết thì chỉ làm bạn với nhà thơ Liễu Kỳ Khanh. Còn người hát cũ của em,
gặp lại đầu bạc khóc như mưa, đã lấy chồng có ba con, mà vẫn mặc áo
ngày xưa ?. Ba bài thơ thuật lại ba số phận bi đát vào cuối đời. Nhưng
với nàng Kiều, Nguyễn Du không để nàng chết đuối trên sông Tiền Đường,
mà nhờ sư Giác Duyên mướn người thả một bè lau, giăng lưới cứu nàng,
rước nàng về thảo am. Để rồi khi gia đình Kim Trọng, họ Vương tế lễ bên
sông, sư lại rước về thảo am cho tái ngộ: “ Này chồng, này mẹ này cha,
này là em ruột, này là em dâu”. Còn mối tình riêng với Xuân Hương Hồ
Phi Mai, dù ngó sen còn mãi mãi vương tơ. Nguyễn Du vẫn không biết, ba
trăm năm lẽ sau ai người khóc người tài sắc vẹn toàn như nàng Tiểu
Thanh.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">( Nguồn : Văn Hóa Nghệ An)</span></span></div>
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"> </span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Video yêu thích <a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam"><br />
</a></b><a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam">http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a></span>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><br />
</b><b>Trở về trang chính <a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2013/06/28/nguyen-khai-ngoc-cho-doi/"><br />
</a></b><a href="https://plus.google.com/+hoangkimvietnamdayvahoc/posts">hoangkim vietnam</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/">hoangkimvietnam</a>, <a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/">Hoàng Kim</a>, <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">Ngọc Phương Nam</a>, <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/">Chào ngày mới</a> <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">Thung dung</a>, <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/">Food Crops</a>, <a href="http://foodcrops.vn/">foodcrops.vn</a>, <a href="http://cassavaviet.blogspot.com/">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com/">VietnamAfricaCassavaRice</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dayvahoc</a>, <a href="http://hocmoingay.blogspot.com/">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/">,</a> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/">Điểm chính</a>, <a href="http://cnm365.wordpress.com/">CNM365</a>, <a href="http://cauchuyenanh.blogspot.com/">Câu chuyện ảnh</a>, <a href="http://5phutthugian.blogspot.com/">5 phút thư giản</a>, <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam">KimFaceBook</a> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/">Tình yêu cuộc sống</a>, <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Thơ cho con</a></span> </span></span></div>
</div>
</div>
foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-24315732166789655172014-12-13T11:39:00.000+07:002014-12-13T11:39:13.541+07:00"Quan hải" kiệt tác thơ Nguyễn Trãi<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg9pVsv9Pal0DE0atuqlC2HC55NjWnxXpaSmxHnEGctq3mjCfVWtesdPd4jcsXyH7rFp1m7xvc_XoomYNoE-ka7AgnQz-NtmqtDyrBt1YuKIlIFsQTgohJUQ1U9ZIFHdef6Rk1Hudm9AZ6h/s1600/NguyenTrai.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg9pVsv9Pal0DE0atuqlC2HC55NjWnxXpaSmxHnEGctq3mjCfVWtesdPd4jcsXyH7rFp1m7xvc_XoomYNoE-ka7AgnQz-NtmqtDyrBt1YuKIlIFsQTgohJUQ1U9ZIFHdef6Rk1Hudm9AZ6h/s1600/NguyenTrai.png" height="320" width="258" /></a></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />DẠY VÀ HỌC. Bài thơ "Quan hải" (đóng cửa bể) của Nguyễn Trãi (hình), bản dịch Hưởng Triều, nguồn Thi Viện: "Lớp lớp cọc ngăn giữa sóng nhồi,
Thêm ngầm dây sắt, uổng công thôi.
Lật thuyền, thấm thía: dân như nước,
Cậy hiểm mong manh: mệnh ở trời.
Họa phúc có nguồn, đâu bỗng chốc?
Anh hùng để hận, dễ gì nguôi?
Xưa, nay, trời đất vô cùng ý,
Nơi sóng xanh cây khói tuyệt trời..."</span></span><br />
<br />
<h4 class="Poem_Han">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong>關海</strong></span></span> </h4>
<div class="Poem_Han">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%A8%81" target="_blank">樁</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%9C%A8" target="_blank">木</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E9%87%8D" target="_blank">重</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E9%87%8D" target="_blank">重</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%B5%B7" target="_blank">海</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%B5%AA" target="_blank">浪</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E5%89%8D" target="_blank">前</a>,
<br /><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%B2%89" target="_blank">沉</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%B1%9F" target="_blank">江</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E9%90%B5" target="_blank">鐵</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E9%8E%96" target="_blank">鎖</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E4%BA%A6" target="_blank">亦</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E5%BE%92" target="_blank">徒</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E7%84%B6" target="_blank">然</a>。
<br /><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E8%A6%86" target="_blank">覆</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E8%88%9F" target="_blank">舟</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E5%A7%8B" target="_blank">始</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E4%BF%A1" target="_blank">信</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%B0%91" target="_blank">民</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E7%8C%B6" target="_blank">猶</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%B0%B4" target="_blank">水</a>,
<br /><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%81%83" target="_blank">恃</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E9%9A%AA" target="_blank">險</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E9%9B%A3" target="_blank">難</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%86%91" target="_blank">憑</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E5%91%BD" target="_blank">命</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E5%9C%A8" target="_blank">在</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E5%A4%A9" target="_blank">天</a>。
<br /><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E7%A6%8D" target="_blank">禍</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E7%A6%8F" target="_blank">福</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%9C%89" target="_blank">有</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E5%AA%92" target="_blank">媒</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E9%9D%9E" target="_blank">非</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E4%B8%80" target="_blank">一</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%97%A5" target="_blank">日</a>,
<br /><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E8%8B%B1" target="_blank">英</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E9%9B%84" target="_blank">雄</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E9%81%BA" target="_blank">遺</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%81%A8" target="_blank">恨</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E5%B9%BE" target="_blank">幾</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E5%8D%83" target="_blank">千</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E5%B9%B4" target="_blank">年</a>。
<br /><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E4%B9%BE" target="_blank">乾</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E5%9D%A4" target="_blank">坤</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E4%BB%8A" target="_blank">今</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E5%8F%A4" target="_blank">古</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E7%84%A1" target="_blank">無</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E7%AA%AE" target="_blank">窮</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%84%8F" target="_blank">意</a>,
<br /><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E5%8D%BB" target="_blank">卻</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E5%9C%A8" target="_blank">在</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%BB%84" target="_blank">滄</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%B5%AA" target="_blank">浪</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E9%81%A0" target="_blank">遠</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E6%A8%B9" target="_blank">樹</a><a class="AutoHVDic" href="http://hvdic.thivien.net/word/%E7%85%99" target="_blank">煙</a>。</b><br /></span></span></div>
<h4>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong>Quan hải</strong></span></span> </h4>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Thung mộc trùng trùng hải lãng tiền,
<br />Trầm giang thiết toả diệc đồ nhiên.
<br /><span class="popup_comment" id="idaeb00ddc423fe81094d0a1b5425b32b5">Phúc chu thuỷ tín dân do thuỷ</span><img src="http://www.thivien.net/image/icon_popup_comment.gif" style="left: 2px; position: relative; top: -5px;" />,
<br />Thị hiểm nan bằng mệnh tại thiên.
<br />Hoạ phúc hữu môi phi nhất nhật,
<br />Anh hùng di hận kỉ thiên niên.
<br />Kiền khôn kim cổ vô cùng y,
<br />Khước tại <span class="popup_comment" id="id28cc91ddb637ab360f0c2d02e8b9bdb1">Thương Lang</span><img src="http://www.thivien.net/image/icon_popup_comment.gif" style="left: 2px; position: relative; top: -5px;" /> viễn thụ yên.<br /><br />Nguồn: </span></span><br />
<h4>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong>Dịch nghĩa</strong></span></span> </h4>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Cọc gỗ lớp lớp trồng trước sóng biển
<br />Xích sắt cũng được trầm dưới nước để phong toả như thế
<br />Thuyền có bị lật mới biết rằng dân chẳng khác gì nước
<br />Cậy vào địa thế hiểm trở cũng khó bằng mệnh trời
<br />Họa phúc đều có duyên do, đâu phải chỉ một ngày
<br />Anh hùng để lại mối hận nghìn năm
<br />Xưa nay ý trời đất thì vô cùng tận
<br />Lui về chốn cây cỏ mây trời ở đất Thương Lang xa xôi.<br /></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span class="small"></span>Lớp lớp cọc ngăn giữa sóng nhồi,
<br />Thêm ngầm dây sắt, uổng công thôi.
<br />Lật thuyền, thấm thía: dân như nước,
<br />Cậy hiểm mong manh: mệnh ở trời.
<br />Họa phúc có nguồn, đâu bỗng chốc?
<br />Anh hùng để hận, dễ gì nguôi?
<br />Xưa, nay, trời đất vô cùng ý,
<br />Nơi sóng xanh cây khói tuyệt trời...<br /><br />(Bản dịch của <a href="http://www.thivien.net/searchpoem.php?ReplyType=2&ReplyTitle=H%C6%B0%E1%BB%9Fng+Tri%E1%BB%81u">Hưởng Triều</a>)<br /><br /></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Sóng biển mênh mang cọc điệp trùng
<br />Ngăn sông xích sắt luống toi công
<br />Lật thuyền mới biết dân như nước
<br />Cậy hiểm không xong trách Hoá công
<br />Hoạ phúc phải đâu trong phút chốc
<br />Anh hùng ôm hận với non sông
<br />Ý dân muôn thuở là thiên ý
<br />Khói toả cây xa sóng chập chùng</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />(Bản dịch của <a href="http://www.thivien.net/searchpoem.php?ReplyType=2&ReplyTitle=Han+Si+Nguyen+%40www.ttvnonline.com">Han Si Nguyen @www.ttvnonline.com</a>)</span></span><br />
<br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Chập chùng sóng bạc khói chơi vơi
<br />Dân ý xưa nay vốn ý trời
<br />Tráng sĩ thiên thu đành nuốt hận
<br />Sơn hà chìm đắm lỗi nơi ai ?
<br />Lật thuyền chớ trách trời quay mặt
<br />Cậy hiểm sao bằng nước chảy xuôi
<br />Cọc gỗ trùng trùng, trơ sóng biển
<br />Chăng sông xích sắt, chỉ mua cười!</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /><span class="small">(Bài họa nghịch ngôn thi</span></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span class="small">của <a href="http://www.thivien.net/searchpoem.php?ReplyType=2&ReplyTitle=Han+Si+Nguyen+%40www.ttvnonline.com">Han Si Nguyen @www.ttvnonline.com</a>)</span></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span class="small"></span></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span class="small"><br /></span>Cọc đóng trùng trùng trước sóng khơi
<br />Lại ngầm lưới sắt bủa nơi nơi
<br />Đắm thuyền biết hẳn dân như nước
<br />Dựa hiểm bằng đâu mệnh tại trời
<br />Phúc họa chẳng thành do một buổi
<br />Anh hùng lưu hận mãi muôn đời
<br />Xưa nay vẫn ý càn khôn ấy
<br />Cây khói trời Thương trở lại thôi.<br /> </span></span><br />
<h4 class="post-title">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-weight: normal;">Bản dịch của <a href="http://www.thivien.net/searchpoem.php?ReplyType=2&ReplyTitle=L%C3%AA+Cao+Phan">Lê Cao Phan</a></span></span></span></h4>
<h4 class="post-title">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-weight: normal;">Lớp lớp rào lim ngăn sóng biển,
<br />Khoá sông xích sắt cũng vầy thôi.
<br />Lật thuyền mới rõ dân như nước,
<br />Cậy hiểm khôn xoay mệnh ở trời.
<br />Hoạ phúc gây mầm không một chốc,
<br />Anh hùng để hận mấy trăm đời.
<br />Vô cùng trời đất gương kim cổ,
<br />Cây khói xa mù bát ngát khơi.<br /><span class="small"><br /></span></span></span></span></h4>
<h4 class="post-title">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-weight: normal;">Bản dịch của <a href="http://www.thivien.net/searchpoem.php?ReplyType=2&ReplyTitle=nh%C3%B3m+%C4%90%C3%A0o+Duy+Anh">nhóm Đào Duy Anh</a><span class="small"><br />Nguồn: Nguyễn Trãi toàn tập, Đào Duy Anh, NXB Khoa học xã hội, 1976</span> </span></span></span></h4>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Sóng khơi cọc đóng trùng trùng,
<br />Lại thêm lưới sắt giữa dòng bủa ngăn.
<br />Lật thuyền nước cũng như dân,
<br />Dựa vào đất hiểm người không bằng trời.
<br />Anh hùng lưu hận muôn đời,
<br />Nên hư đâu phải một ngày mà ra.
<br />Đất trời man mác bao la,
<br />Thương Lang cây khói chốn xa hãy về.</span></span> <br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<h4 class="post-title">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-weight: normal;">Bản dịch của <a href="http://www.thivien.net/searchpoem.php?ReplyType=2&ReplyTitle=Tr%C6%B0%C6%A1ng+Vi%E1%BB%87t+Linh">Trương Việt Linh</a></span></span></span></h4>
<div class="post-title">
<span style="font-weight: normal;"><span style="font-size: x-small;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Video yêu thích <a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam"><br />
</a></b><a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam">http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a></span>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><br />
</b><b>Trở về trang chính <a href="https://hoangkimlong.wordpress.com/2013/06/28/nguyen-khai-ngoc-cho-doi/"><br />
</a></b><a href="https://plus.google.com/+hoangkimvietnamdayvahoc/posts">hoangkim vietnam</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/">hoangkimvietnam</a>, <a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/">Hoàng Kim</a>, <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">Ngọc Phương Nam</a>, <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/">Chào ngày mới</a> <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">Thung dung</a>, <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/">Food Crops</a>, <a href="http://foodcrops.vn/">foodcrops.vn</a>, <a href="http://cassavaviet.blogspot.com/">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com/">VietnamAfricaCassavaRice</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dayvahoc</a>, <a href="http://hocmoingay.blogspot.com/">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/">,</a> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/">Điểm chính</a>, <a href="http://cnm365.wordpress.com/">CNM365</a>, <a href="http://cauchuyenanh.blogspot.com/">Câu chuyện ảnh</a>, <a href="http://5phutthugian.blogspot.com/">5 phút thư giản</a>, <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam">KimFaceBook</a> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/">Tình yêu cuộc sống</a>, <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Thơ cho con</a></span> </span> </span></span></div>
foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-83581026705755327202014-11-09T22:43:00.002+07:002014-11-09T22:43:24.695+07:00Đi khắp quê người để hiểu đất quê hương <h3 class="post-title entry-title" itemprop="name">
</h3>
<div class="post-header">
</div>
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjPIRUZBeTjshhNSnn7RS4Sg99K4yL8-xV1FD3wf92m1G1GFnQDuyEM4VKx_YqTfAr_Is5xP6z-rw_QNqXjXxVX19qfUZqWB5g9tfnlHTBGUTbeC9LUT7d2hUHQIQE78VUOryv7E42v8es/s1600-h/1aaa.jpg"><img alt="" border="0" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5372821355162800450" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjPIRUZBeTjshhNSnn7RS4Sg99K4yL8-xV1FD3wf92m1G1GFnQDuyEM4VKx_YqTfAr_Is5xP6z-rw_QNqXjXxVX19qfUZqWB5g9tfnlHTBGUTbeC9LUT7d2hUHQIQE78VUOryv7E42v8es/s400/1aaa.jpg" style="cursor: hand; cursor: pointer; display: block; height: 298px; margin: 0px auto 10px; text-align: center; width: 400px;" /></a><br />
<br />
<div class="firstHeading" id="firstHeading" lang="en">
<span style="font-weight: bold;">Tạm biệt <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Oregon">Oregon</a> !<br />Tạm biệt <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Obregon,_California">Obregon California</a> !<br />Cánh bay đưa ta về <a href="http://www.cimmyt.org/en/">CIMMYT</a><br /><br />Bầu trời xanh bát ngát<br />Lững lờ mây trắng bay<br />Những ngọn núi cao nhấp nhô<br />Những dòng sông dài uốn khúc<br /><a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Ciudad_Obreg%C3%B3n#.22.C3.81lvaro_Obreg.C3.B3n.22_Dam">Hồ lớn Ciudad Obregon</a></span> <b>ba tỷ khối nước</b></div>
<span style="font-weight: bold;">Nở xòe như chùm pháo bông<br />Những cánh đồng mênh mông<br />Thành trăm hình thù dưới làn mây bạc<br />Con đường dài đưa ta đi<br />Suốt dọc từ Nam chí Bắc<br />Thành sợi chỉ màu chạy mút tầm xa...<br /><br />Ơi vòm trời xanh bao la<br />Gọi lòng ta nhớ về TỔ QUỐC<br /><br />Ôi VIỆT NAM, VIỆT NAM <br />Một vùng nhớ trong lòng ta tỉnh thức<br />Đi khắp quê người để hiểu đất quê hương.</span><br />
<br />
<span style="font-weight: bold;">Hoàng Kim</span><br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEil_7O1-MjfOKCSp3y3XvRJY3UoLXWo1QQbd1RMa5XPr7vp_QfwqsrxgrgvHRlSIU8ddKPzLUdb2MjMbtfunDzMHDiZT73ynQCfkdgawlfZxI3Fn-B1NngvEZA6DV0RaUME30HHWjuaAnw/s1600-h/2aaa.jpg"><img alt="" border="0" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5372814191166649730" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEil_7O1-MjfOKCSp3y3XvRJY3UoLXWo1QQbd1RMa5XPr7vp_QfwqsrxgrgvHRlSIU8ddKPzLUdb2MjMbtfunDzMHDiZT73ynQCfkdgawlfZxI3Fn-B1NngvEZA6DV0RaUME30HHWjuaAnw/s400/2aaa.jpg" style="cursor: hand; cursor: pointer; display: block; height: 282px; margin: 0px auto 10px; text-align: center; width: 400px;" /></a><br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgI4_hlehn0_Xpu7m51pH5-jnmObzSvuNXxL4WvnhAKbcp9quNr6Z5pjyrGmqFB4TATWCw5AXTV2TRladye-UI8ulLaGXMM71nPCbwEV5StZU98xTPl1g592PVmYUz_WfPjJJdiFnfuxWw/s1600-h/3aaa.jpg"><img alt="" border="0" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5372813280702865938" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgI4_hlehn0_Xpu7m51pH5-jnmObzSvuNXxL4WvnhAKbcp9quNr6Z5pjyrGmqFB4TATWCw5AXTV2TRladye-UI8ulLaGXMM71nPCbwEV5StZU98xTPl1g592PVmYUz_WfPjJJdiFnfuxWw/s400/3aaa.jpg" style="cursor: hand; cursor: pointer; display: block; height: 293px; margin: 0px auto 10px; text-align: center; width: 400px;" /></a><br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZ7zMCjJR2TBUv6So-f8uUQJWtQIu1Gmf56XpHbH3xG-o6ecYdxaYqzmqxtd-XopEk5oh64e1CknFM8ffKEo6ITXhy7ljYP3XXfjglU5kkRc9NanFYHaZnQQyQ4tMLLbi-7YHVjbCw10Y/s1600-h/4aaa.jpg"><img alt="" border="0" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5372812419004959698" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZ7zMCjJR2TBUv6So-f8uUQJWtQIu1Gmf56XpHbH3xG-o6ecYdxaYqzmqxtd-XopEk5oh64e1CknFM8ffKEo6ITXhy7ljYP3XXfjglU5kkRc9NanFYHaZnQQyQ4tMLLbi-7YHVjbCw10Y/s400/4aaa.jpg" style="cursor: hand; cursor: pointer; display: block; height: 298px; margin: 0px auto 10px; text-align: center; width: 400px;" /></a><br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgRgWzoxR0DRa50lnDkFh6VRJZQM75w4UUsq5p07aKTv1XD9Poh0jyyEL2alkjaX2FAhT2NkeasyMIW9kdubyCokhZ38Lop2EPyWVVQnSSLHvO-BFEUeiwKtZXBRkCRL-L-ASeKewv2B58/s1600-h/5aaa.JPG"><img alt="" border="0" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5372811201250938098" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgRgWzoxR0DRa50lnDkFh6VRJZQM75w4UUsq5p07aKTv1XD9Poh0jyyEL2alkjaX2FAhT2NkeasyMIW9kdubyCokhZ38Lop2EPyWVVQnSSLHvO-BFEUeiwKtZXBRkCRL-L-ASeKewv2B58/s400/5aaa.JPG" style="cursor: hand; cursor: pointer; display: block; height: 400px; margin: 0px auto 10px; text-align: center; width: 300px;" /></a><br />
<br />
<span style="font-weight: bold;"><br /> HOA XƯƠNG RỒNG<br /><br /> Khô nóng đồng hoang cỏ cháy<br /> Cát bỏng rang chín chân người<br /> Mà hoa xương rồng vẫn nở<br /> Nụ hồng một đốm đỏ tươi<br /><br /> Hoàng Kim<br /> </span><br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEijDsCwZMZ2uYR_ZnLK0MUi1pNRROnFtcwmYsIcenNdvN5JskXmSHzfqlFBAeAHNw2DxlirZ-PTe2K14Jy5U1RoHdyULCEIpwUIuCxDueDlIzQgLT-3vH3uAjV-0QnuJkC8Nisu2_EpWOc/s1600-h/6aaa.jpg"><img alt="" border="0" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5372810056490610818" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEijDsCwZMZ2uYR_ZnLK0MUi1pNRROnFtcwmYsIcenNdvN5JskXmSHzfqlFBAeAHNw2DxlirZ-PTe2K14Jy5U1RoHdyULCEIpwUIuCxDueDlIzQgLT-3vH3uAjV-0QnuJkC8Nisu2_EpWOc/s400/6aaa.jpg" style="cursor: hand; cursor: pointer; display: block; height: 296px; margin: 0px auto 10px; text-align: center; width: 400px;" /></a><br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjFA86y0Ab_ISJ174V-TaADJUEZPN5VQUCpdmehrgZKBsxc_817aKhO-67N43tOSQyHcoMXz1mzn0nk8XjPXLFixWf43NZK9cAjOBQAqhi-yYs1aG3T90Fd4Ts4bnC-jr5gb9iKL7ekVoY/s1600-h/7aaa.jpg"><img alt="" border="0" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5372809629555395058" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjFA86y0Ab_ISJ174V-TaADJUEZPN5VQUCpdmehrgZKBsxc_817aKhO-67N43tOSQyHcoMXz1mzn0nk8XjPXLFixWf43NZK9cAjOBQAqhi-yYs1aG3T90Fd4Ts4bnC-jr5gb9iKL7ekVoY/s400/7aaa.jpg" style="cursor: hand; cursor: pointer; display: block; height: 297px; margin: 0px auto 10px; text-align: center; width: 400px;" /></a><br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhOjMLXgr4rbUqIPl1dMXSIq2i7wExnPb3fxD4ONoo0CvMtvqe4edUM_8uSYQmo59Xeo_gViTMO8Yu4FxorR1MPPZ8ucCJ_wKakKbLwPuYfU4xirgsw71KBvHRbHT4cBQ-J_A03XjKgo9M/s1600-h/8aa.jpg"><img alt="" border="0" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5372809283562704386" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhOjMLXgr4rbUqIPl1dMXSIq2i7wExnPb3fxD4ONoo0CvMtvqe4edUM_8uSYQmo59Xeo_gViTMO8Yu4FxorR1MPPZ8ucCJ_wKakKbLwPuYfU4xirgsw71KBvHRbHT4cBQ-J_A03XjKgo9M/s400/8aa.jpg" style="cursor: hand; cursor: pointer; display: block; height: 297px; margin: 0px auto 10px; text-align: center; width: 400px;" /></a><br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXzAofdqA7lkjmIrNJ7St-KMLw3rnDO7waMt1HsThZBOZ5o7f_2hdXEi-DHI5Oh_DbBzQYJTDjtkIsMRdIW-xmVzAbquPNX9P4twlnJObqaXxqAeyirgnpoZ8EIER-WcfvSPEaxIHyZXE/s1600-h/8aaa.jpg"><img alt="" border="0" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5372808909481598530" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgXzAofdqA7lkjmIrNJ7St-KMLw3rnDO7waMt1HsThZBOZ5o7f_2hdXEi-DHI5Oh_DbBzQYJTDjtkIsMRdIW-xmVzAbquPNX9P4twlnJObqaXxqAeyirgnpoZ8EIER-WcfvSPEaxIHyZXE/s400/8aaa.jpg" style="cursor: hand; cursor: pointer; display: block; height: 299px; margin: 0px auto 10px; text-align: center; width: 400px;" /></a><br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQCXYzCYj7qX6tJ2AGeUG_lA2_6AaIjLbmfgQpuZEOkwi_FBu0L2HdEE_TG2QkqBZcbEKWYk46x5OIIHnvpo6EXd6d5ZhSVpdfC6DjKTjJ2sLLO_CFkhePCAwgx_bxHLk7SgPsTMXR4q4/s1600-h/9aaa.jpg"><img alt="" border="0" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5372804168452783170" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQCXYzCYj7qX6tJ2AGeUG_lA2_6AaIjLbmfgQpuZEOkwi_FBu0L2HdEE_TG2QkqBZcbEKWYk46x5OIIHnvpo6EXd6d5ZhSVpdfC6DjKTjJ2sLLO_CFkhePCAwgx_bxHLk7SgPsTMXR4q4/s400/9aaa.jpg" style="cursor: hand; cursor: pointer; display: block; height: 298px; margin: 0px auto 10px; text-align: center; width: 400px;" /></a><br />
<br />
<span style="font-size: xx-small;"><span style="font-size: x-small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<span style="font-size: xx-small;"><span style="font-size: x-small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjqfM1UWydTCLuS84N9pmx2DZYN0e5eTmBh0mPU-Uj8cL6_i_4b0R6PoG8lgAhDv0tFfMo0pQce7fLgvkRqt6ciq1qzIQZvcMAKZauEncxsNH95xiO6CBkskwQYBtdSDbSDNY7lZhi4YKg/s1600-h/9aaaa.jpg"><img alt="" border="0" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5372803887097074930" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjqfM1UWydTCLuS84N9pmx2DZYN0e5eTmBh0mPU-Uj8cL6_i_4b0R6PoG8lgAhDv0tFfMo0pQce7fLgvkRqt6ciq1qzIQZvcMAKZauEncxsNH95xiO6CBkskwQYBtdSDbSDNY7lZhi4YKg/s400/9aaaa.jpg" style="display: block; height: 300px; margin: 0px auto 10px; text-align: center; width: 400px;" /></a></b></span></span></span><span style="font-size: xx-small;"><span style="font-size: x-small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><span style="font-size: xx-small;"><span style="font-size: x-small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiTUm7JRgEvtslU6bcmxn1k1mB8TkqNl59Nf8DqjEjtOA_m7nhXy9BmARfkuwdCV0Oq2WfXUwg2rjrDVWof0p1pAK5FkQOzYM3gtSmClfZa8Mw5lUB015cB69rQdYv74pzPNNq3BbTUsk-5/s1600/About+CIMMYT.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="100" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiTUm7JRgEvtslU6bcmxn1k1mB8TkqNl59Nf8DqjEjtOA_m7nhXy9BmARfkuwdCV0Oq2WfXUwg2rjrDVWof0p1pAK5FkQOzYM3gtSmClfZa8Mw5lUB015cB69rQdYv74pzPNNq3BbTUsk-5/s1600/About+CIMMYT.jpg" width="400" /></a></b></span></span></span> </b></span></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span><span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>CIMMYT ngày ấy ... bây giờ...<br /><br />Video yêu thích </b><b></b></span></span></span><span class="watch-title " dir="ltr" id="eow-title" title="CIMMYT Saves lives"><a href="http://youtu.be/HQ92CeKH__4"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">CIMMYT Saves lives</span></a>
</span><br />
</span><span style="font-size: xx-small;"><span style="font-size: small;"><span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam">
</a></b><a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam">http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><br />Trở về trang chính <a href="http://hoangkimlong.wordpress.com/2013/06/28/nguyen-khai-ngoc-cho-doi/"><br />
</a></b><a href="https://plus.google.com/+hoangkimvietnamdayvahoc/posts">hoangkim vietnam</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/">hoangkimvietnam</a>, <a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/">Hoàng Kim</a>, <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">Ngọc Phương Nam</a>, <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/">Chào ngày mới</a> <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">Thung dung</a>, <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/">Food Crops</a>, <a href="http://cassavaviet.blogspot.com/">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com/">VietnamAfricaCassavaRice</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dayvahoc</a>, <a href="http://hocmoingay.blogspot.com/">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/">,</a> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/">Điểm chính</a>, <a href="http://cnm365.wordpress.com/">CNM365</a>, <a href="http://cauchuyenanh.blogspot.com/">Câu chuyện ảnh</a>, <a href="http://5phutthugian.blogspot.com/">5 phút thư giản</a>, <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam">KimFaceBook</a> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/">Tình yêu cuộc sống</a>, <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Thơ cho con</a></span></span></span> </span>foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-73367392920913978902014-10-19T14:22:00.002+07:002014-10-19T23:21:03.233+07:00Nhớ Phạm Trung Nghĩa nhà khoa học xanh <div class="post-title entry-title" itemprop="name">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">DẠY VÀ HỌC. Hôm nay là kỷ niệm hai năm <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/2012/10/thuong-tiec-ts-pham-trung-nghia-nha.html">Phạm Trung Nghĩa nhà khoa học xanh</a>. Chúng ta tưởng nhớ về Anh...
</span></div>
<div class="post-header">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZZ9zWeA78-qbjt4aPNdKhkBw47YbUM6xoYJ-Frf0WU8aJbEgr745vdtf3h14__RIyjxC38-GsgJDO6O1JI5LMvw2qR7gt85YGCdsanZWK-mqQiVg9P3ksJWahykedMhvU-ziW5JVF9S8/s1600/PhamTrungNghia3.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZZ9zWeA78-qbjt4aPNdKhkBw47YbUM6xoYJ-Frf0WU8aJbEgr745vdtf3h14__RIyjxC38-GsgJDO6O1JI5LMvw2qR7gt85YGCdsanZWK-mqQiVg9P3ksJWahykedMhvU-ziW5JVF9S8/s400/PhamTrungNghia3.jpg" height="381" width="400" /></a></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: 14.0pt;"><br />
</span><span style="font-size: small;">Rạng sáng ngày 19 tháng 10 năm
2012, lúc 6 giờ. TS Phạm Trung Nghĩa Phó Viện Trưởng Viện Lúa Đồng Bằng
Sông Cửu Long từ trần. Anh ra đi sau cơn đột quỵ và hôn mê sâu để lại
sự tiếc thương vô hạn cho gia đình, đồng nghiệp, học trò nghề nông,
người thân và người dân khắp vùng Nam Bộ. </span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />
</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">TS.
Phạm Trung Nghĩa sinh ngày 28 tháng 4 năm 1962 nguyên quán xã Kim Sơn
huyện An Sơn tỉnh Ninh Bình, Nơi ở hiện nay: Số nhà 226G, đường 3/2
thành phố Cần Thơ. Cơ quan công tác Viện Lúa đồng bằng Sông Cửu Long.
Chức vụ Phó Viện Trưởng, Ủy Viên Ban Thường vụ Đảng Ủy, Trưởng Bộ Môn
Công nghệ Sinh học Viện Lúa Đồng Bằng Sông Cửu Long</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />
</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">TS.
Phạm Trung Nghĩa có quá trình công tác thật đáng trân trọng (*): Trước
năm 1975, anh là học sinh cư ngụ tại 94 đường Phú Thọ Quận 11 thành phố
Hồ Chí Minh. Từ năm 1975 đến 1981 là học sinh cư ngụ tại ấp E 2 xã
Thạnh Thắng huyện Thốt Nốt tỉnh Hậu Giang. Từ năm 1981 đến 1986 là sinh
viên Trường Đại học Cần Thơ. Từ năm 1986 đến 1996 là nghiên cứu viên Bộ
môn di truyền chọn giống , Viện Lúa Đồng Bằng Sông Cửu Long; Từ năm
1996 đến 1998 là học viên cao học tại Trường Đại học Nông nghiệp và Kỹ
thuật G.B. Pantnagar, U.P, Ấn Độ. Từ năm 1998 đến tháng 1 năm 2000 là
nghiên cứu viên Bộ môn công nghệ sinh học. Từ tháng 1 năm 2000 đến tháng
10 năm 2005 là nghiên cứu sinh tiến sĩ Trường Đại học Durham Anh Quốc.
Từ năm 2006 đến 2010 nghiên cứu viên chính. Phó Bộ môn công nghệ sinh
học Viện Lúa Đồng Bằng Sông Cửu Long. Từ năm 2010 đến tháng 8 năm 2011
Trưởng Bộ môn công nghệ sinh học Viện Lúa Đồng Bằng Sông Cửu Long. Từ
tháng 9 năm 2011 đến nay nghiên cứu viên chính, Phó Viện Trưởng Viện Lúa
Đồng Bằng Sông Cửu Long. Trong quá trình công tác tiến sĩ Phạm Trung
Nghĩa đã được tặng thưởng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ và nhiều
Bằng khen của Bộ Trưởng Bộ Nông nghiêp và Phát triển Nông thôn , nhiều
năm liền là Chiến sĩ Thi đua và nhiều phần thưởng khác về thành tích
nghiên cứu khoa học , chuyển giao khoa học công nghệ , góp phần phát
triển nông nghiệp nông thôn. </span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">TS.
Phạm Trung Nghĩa là nhà khoa học xanh tiên phong trên những hướng
nghiên cứu: 1) Tạo các giống lúa năng suất cao, chất lượng tốt, chống
chịu sâu bệnh và điều kiện bất lợi của ngoại cảnh bằng cách áp dụng kỹ
thuật nuôi cấy mô, nuôi cấy túi phấn kết hợp nhập nội nguồn gen quý hiếm
và phương pháp tạo giống truyền thống. 2) Chuyển nạp gen các tính trạng
chống chịu sâu bệnh và điều kiện ngoại cảnh bất lợi dùng vi khuẩn <i>Agrobacterium</i>
và súng bắn gen. 3) Đánh giá, tuyển chọn và phát triển nguồn gen siêu
lúa xanh (green supper rice) năng suất cao , dạng hình cây lúa lý tưởng,
chất lượng tốt, chống chịu sâu bệnh và điều kiện khô hạn hoặc nhiễm
mặn.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />
</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Thành
quả các nghiên cứu của Anh đã đi vào bữa cơm của mỗi gia đình, thầm
lặng mà thiết thực, hiệu quả. Anh mất quá sớm lúc 51 tuổi !!! khi sức
cống hiến của anh đối với khoa học đang ở độ rực rỡ nhất. Anh để lại
những công trình dang dở, những giống lúa triển vọng đang xanh mướt trên
đồng. Anh để lại những trang viết chưa dừng, những việc tốt đang làm và
những dự định đang ấp ủ thực hiện </span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />
</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Anh
là nhà khoa học xanh hiền hậu, tài năng, chịu khó, người bạn hiền của
nông dân, người thầy giỏi của con tôi và nhiều lớp học trò may mắn được
anh chỉ dạy. <br />
<br />
Mãi còn đó lời khuyên của anh chân thành mà minh triết:<br />
<i>“Hãy cúi xuống làm việc. Khi kết quả </i><i>thành rồi, người đời sẽ dắt bạn lên !</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>“Hãy
cúi xuống học trên đồng, cúi xuống học trong phòng thí nghiệm, cúi
xuống học thầy, học bạn và láng nghe tiếng nói người dân”</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Vĩnh biệt Anh ! <br />
Vĩnh biệt tiền sỹ Phạm Trung Nghĩa nhà khoa học xanh Viện Lúa. <br />
<br />
</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiSrIBySvnV6bKRqbaNJyDdgiZzzdb3wJEetrGIbCBOMYlGS9UWxlhhOFvwsY8kruA56FNrHUTFmNQSXA3pPKQ40iiUZaVJ3D4ol_XhTh7lK_OkNVp3AuPlh1Eqn4yHjiCThesxpXxQThM/s1600/99.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiSrIBySvnV6bKRqbaNJyDdgiZzzdb3wJEetrGIbCBOMYlGS9UWxlhhOFvwsY8kruA56FNrHUTFmNQSXA3pPKQ40iiUZaVJ3D4ol_XhTh7lK_OkNVp3AuPlh1Eqn4yHjiCThesxpXxQThM/s400/99.jpg" height="400" width="367" /></a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh3fhgkiOB4F2TzHyB8Hzchlu-Ww-x5TTLK8P5woJT62rcISDDAUf0PyM5I10CCEwsRiOWoVbYszDubFEKPc9-frXYFpQ7sNEJT1mW3Sao52vfcgUUxI-gPdbAHej1bvuZQBVT1nhA05Gc/s1600/98.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh3fhgkiOB4F2TzHyB8Hzchlu-Ww-x5TTLK8P5woJT62rcISDDAUf0PyM5I10CCEwsRiOWoVbYszDubFEKPc9-frXYFpQ7sNEJT1mW3Sao52vfcgUUxI-gPdbAHej1bvuZQBVT1nhA05Gc/s400/98.jpg" height="297" width="400" /></a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<br />
<span style="color: #993366;"><span style="line-height: normal;"> Anh Phạm Trung Nghĩa</span></span><br />
<span style="color: green;"> TS Công nghệ sinh học - Phó Viện Trưởng <br />
Viện Lúa Đồng Bằng Sông Cửu Long</span><span style="color: green;"><br />
</span><span style="color: green;">đã mất lúc : 6h 00 ngày 19.10.2012</span><br />
<span style="color: green;"> hưởng dương 51 tuổi</span></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />
<span style="color: blue;"> Linh cữu quàn tại tư gia </span><br />
<span style="color: blue;"> </span><span style="color: blue;">Số nhà 226G, đường 3/2 thành phố Cần Thơ</span><br />
<span style="color: blue;"> Nhập quan lúc : 14 giờ ngày 19.10.2012</span><br />
<span style="color: blue;"> Lễ động quan lúc : 04 giờ 30 ngày 22.10.2012<br />
Linh cữu được di quan đến nhà thờ An Thạnh<br />
sau đó được an táng tại 112/52 đường 3/2<br />
phường Hưng Lợi, thành phố Cần Thơ</span></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />
</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjg44rEgxkC3HiB3RzKWbqFZiBanbRFMmMn-3E29-0kn8pGRf3FEthSlHWMNDSFEPbWZujA-mqmwEz_iJuaZ03Evg916gV4kKGQGeq8l33dxvKma1FsAeZks4iX6qx6G1THp_BfBZGc76Q/s1600/%C3%94M6976.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjg44rEgxkC3HiB3RzKWbqFZiBanbRFMmMn-3E29-0kn8pGRf3FEthSlHWMNDSFEPbWZujA-mqmwEz_iJuaZ03Evg916gV4kKGQGeq8l33dxvKma1FsAeZks4iX6qx6G1THp_BfBZGc76Q/s320/%C3%94M6976.JPG" height="240" width="320" /></a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<a href="http://www.facebook.com/daihocnonglam">Cảm nhận và nhắn tin trên trang http://facebook.com/daihocnonglam</a> <br />
<a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/2012/10/20/phaoim_trung_nghaca_nhan_khoa_har_c_xanh#comments">Cảm nhận và nhắn tin trên trang http://dayvahoc.blogtiengviet</a><a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/2012/10/20/phaoim_trung_nghaca_nhan_khoa_har_c_xanh#comments"><br />
</a></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><i>Nh</i></b><b><i>ững l</i></b><b><i>ờ</i></b><b><i>i anh g</i></b><b><i>ửi l</i></b><i><b>ại</b><br />
</i></span></span>
<br />
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0"><tbody>
<tr><td class="news_subject" height="25"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Chọn tạo giống lúa hướng đến thích ứng với biến đổi khí hậu</b><br />
<br />
Tiến sĩ Phạm Trung Nghĩa<br />
Phó Viện Trưởng Viện Lúa ĐBSCL</span></span></td> </tr>
<tr> <td class="datetime" height="22"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Báo Điện tử Cần Thơ 16.9.2011</span></span></td> </tr>
<tr> <td><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><img align="right" alt="" border="0" src="http://www.baocantho.com.vn/img_post/2775/101.jpg" hspace="5" />Trong
điều kiện khí hậu, môi trường ngày càng khắc nghiệt, công tác nghiên
cứu, chọn tạo giống lúa nhằm nâng cao giá trị hạt gạo, phục vụ sản xuất
được đặt ra hàng đầu. Xoay quanh vấn đề này, Tiến sĩ Phạm Trung Nghĩa,
Phó Viện trưởng Viện Lúa ĐBSCL, cho biết:</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">- Sản xuất lúa ở
vùng ĐBSCL đang phải đối diện với những khó khăn ban đầu do biến đổi
khí hậu gây ra như: hiện tượng nhiễm mặn lan rộng, kéo dài và khô hạn
cục bộ. Mặc dù tình hình trên chưa ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất
lúa vùng ĐBSCL nhưng mức độ thiệt hại đang có chiều hướng tăng lên. Do
đó, công tác nghiên cứu, chọn tạo giống lúa đang tập trung nhiều vào
đặc tính chống chịu mặn, hạn cho giống lúa cao sản. Bên cạnh đó, Viện
Lúa ĐBSCL hiện đang tập trung vào 2 mục tiêu nghiên cứu chọn tạo chính
cho vùng phù sa nước ngọt, thâm canh là: (1) Chọn tạo giống lúa ngắn
ngày (80-90 ngày), kháng sâu bệnh, phẩm chất gạo tốt, thích nghi cho
canh tác các vùng trồng 3 vụ lúa/năm. Một vài giống lúa triển vọng ngắn
ngày mới (OM11211, OM10424, OM10434, OM6904,...) đang được khảo nghiệm
tại các tỉnh ĐBSCL. (2) Chọn tạo các giống lúa theo hướng tăng trần
năng suất (đạt 10-12 tấn/ha), thời gian sinh trưởng từ 95-105 ngày,
kháng sâu bệnh, phẩm chất gạo tốt, thích nghi cho vùng 2 vụ lúa/ năm.
Với xu hướng tăng trần năng suất, công tác nghiên cứu, chọn tạo giống
lúa mới từ các tổ hợp lai giống lúa dạng hình indica với giống lúa
japonica đang được tập trung thực hiện. Nhiều dòng lúa triển vọng từ
các tổ hợp lai indica x japonica với thân rạ to, cứng cây, đẻ nhánh khá,
bông to chùm, tiềm năng năng suất cao đang được quan sát tại Viện Lúa
ĐBSCL.</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>*
Xu hướng nghiên cứu, chọn tạo và khuyến cáo các giống lúa phù hợp trong
tình hình hiện nay được Viện tiến hành ra sao, thưa Tiến sĩ?</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">- Mục tiêu chọn
tạo ra được các giống lúa chống chịu mặn ở mức độ từ 4-6‰ muối là rất
cần thiết nhằm bảo đảm sản lượng lúa vùng ĐBSCL. Các nghiên cứu của
Viện Lúa cho thấy, các giống lúa cao sản bị chết trên 80% số cây khi bị
nhiễm mặn ở mức 4-6‰ trong vòng 1 tháng ở giai đoạn mạ, và giảm trên
60% năng suất khi bị mặn liên tục từ ngày thứ 55 sau khi gieo đến trổ.
Thực tế, trong sản xuất lúa ở các vùng nhiễm mặn ĐBSCL, người dân vẫn
còn đang canh tác diện rộng một số giống lúa cao sản chịu mặn cũ, phẩm
chất gạo xấu (OM576, OM1490, AS996,...). Một số giống lúa mới phóng
thích gần đây như: OM6976, OM8923, OM4900, OM5451, OM5464, OM5629 có
tính chịu mặn từ 3-4‰ muối, phẩm chất gạo khá tốt và có tiềm năng năng
suất cao. Một số dòng lúa chịu mặn mới như: OM7347, OM9915, OM9921 và
OM9916 có tính chịu mặn khá tốt, gạo có mùi thơm đậm, cơm ngon, đang
được khảo nghiệm và nhân rộng tại một số trung tâm giống các tỉnh như:
Cà Mau, Sóc Trăng, Kiên Giang, Bến Tre và Trà Vinh. Về giống lúa chịu
hạn, hiện có 2 giống lúa mới có tính chịu hạn khá, thích hợp cho vùng
ĐBSCL đã được phóng thích vào sản xuất là OM5464 và OM6162. Do tính
chất hạn ở ĐBSCL chỉ là những đợt hạn ngắn khoảng 5-14 ngày nên việc
chọn tạo giống theo hướng chọn giống lúa thích nghi với điều kiện đất
khô ráo, tưới nước tiết kiệm nhưng vẫn cho năng suất cao. Riêng xu thế
chọn giống lúa có phẩm chất gạo cao, Viện cũng đã tạo ra được một số
giống lúa thơm, gạo thon dài trên 7mm như: OM4900, OM6162, OM7347,
OM9915, OM9921,... </span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>* Thực
tế, có một số giống lúa chất lượng cao nhưng vẫn chưa được người tiêu
dùng biết đến, chấp nhận. Theo Tiến sĩ nguyên nhân do đâu? Viện có
chiến lược gì để phát triển giống lúa chất lượng cao?</i> </span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">- Có vài lý do
chính sau: Thứ nhất, giống lúa chất lượng cao thường hay bị nhiễm một
hoặc vài loại sâu bệnh, thuộc nhóm giống có thời gian sinh trưởng từ
95-105 ngày. Đây là khuyết điểm cho nhóm lúa chất lượng cao khi so sánh
với các giống lúa cao sản, ngắn ngày, chất lượng gạo thấp như IR50404,
OM4218,... nên nông dân còn e dè trong sử dụng giống lúa này. Thứ hai,
chúng ta vẫn chưa có nhiều vùng sản xuất lúa cho một giống lúa chất
lượng cao nào đủ lớn để các doanh nghiệp thu mua, chế biến và hình
thành thương hiệu. Một vùng sản xuất lúa canh tác hàng chục giống lúa
khác nhau thường dẫn đến tình trạng bị trộn lẫn nhiều loại giống lúa
khác nhau, làm giảm giá trị hạt gạo. Thứ ba, hạt gạo chất lượng thấp
như: IR50404, OM576... hiện nay có thị trường thu mua nhiều hơn so với
hạt gạo của giống lúa chất lượng cao, đôi khi giá mua giữa 2 loại gạo
này không khác biệt. Do đó, ngoài biện pháp chọn tạo ra các giống lúa
chất lượng cao, kháng sâu bệnh tốt hơn, thì việc quy hoạch sản xuất và
tìm thị trường tiêu thụ nhằm đảm bảo giá trị kinh tế của hạt gạo chất
lượng cao là cần thiết. </span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Để các
chương trình phát triển giống lúa chất lượng cao có thể đưa vào sản
xuất lúa trong điều kiện môi trường, khí hậu ngày càng khốc liệt, thì
mục tiêu chọn tạo giống lúa chất lượng cao phải được kết hợp với mục
tiêu chọn tạo giống lúa cho điều kiện canh tác bất lợi như: chống chịu
mặn, hạn, ngập tạm thời... Viện Lúa ĐBSCL cũng đang tiếp tục thực hiện
các đề tài nghiên cứu chọn tạo giống lúa chất lượng cao. Mục tiêu chất
lượng gạo của các đề tài chọn giống lúa chất lượng hiện nay là phải đạt
tiêu chuẩn hạt gạo của giống Jasmine85 (thơm, hạt gạo thon dài, trong,
ít bạc bụng, cơm dẽo mềm). Hướng phấn đấu trong tương lai là chất
lượng hạt gạo phải đạt tiêu chuẩn chất lượng của giống lúa Basmati- một
giống lúa nổi tiếng ở các vùng sản xuất lúa của Pakistan và Ấn Độ có
mùi thơm đậm, gạo thon dài, mềm dẻo và ngon. </span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>* Theo Tiến sĩ, để nâng cao hơn nữa giá trị kinh tế của hạt gạo thì cần phải quan tâm đến vấn đề gì trong sản xuất?</i> </span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">- Theo tôi, vấn
đề cần quan tâm trước hết là việc sử dụng giống lúa xác nhận trong nông
dân hiện nay chỉ khoảng 20-40%, còn lại là hạt lúa tự để lại từ ruộng
sản xuất để làm giống cho vụ sau, nên cần nâng cao hơn nữa số lượng hạt
giống xác nhận được sử dụng trong nông dân. Để làm tốt khâu này, mạng
lưới đánh giá và nhân giống lúa các cấp giữa cơ quan tạo giống (viện/
trường đại học) với các trung tâm giống các tỉnh, công ty giống cần
phải được liên kết, tổ chức lại chặt chẽ hơn. Cơ quan tạo giống cần nắm
bắt được nhu cầu giống lúa, số lượng cần cho từng năm, để có kế hoạch
nhân giống lúa siêu nguyên chủng, nguyên chủng cung cấp đủ cho các
tỉnh. Trung tâm giống, trung tâm khuyến nông các tỉnh cần tăng cường
công tác nhân giống lúa cấp nguyên chủng, xác nhận và đẩy mạnh xã hội
hóa công tác giống. Đồng thời thực hiện tốt mạng lưới nhân giống lúa
các cấp, để cung cấp đủ số lượng giống xác nhận cho nông dân sử dụng
lên trên 80% diện tích canh tác lúa. Cần đẩy mạnh hơn nữa việc quy hoạch
và thực hiện các vùng sản xuất lúa cho từng giống lúa chất lượng cao.
Gần đây, một số tỉnh thực hiện rất tốt mô hình “Nông hộ nhỏ, cánh đồng
lớn” giúp quy hoạch lại ruộng đất, cơ giới hóa trồng lúa và hình thành
cơ cấu một vài giống lúa chủ lực/cánh đồng. Một vấn đề quan trọng cần
quan tâm là khâu tổ chức sấy lúa và bảo quản trong vụ hè thu. Do biện
pháp sấy lúa hiện nay vẫn chưa thuận tiện, tốn kém nhiều chi phí vận
chuyển, nên nhiều nông hộ tự phơi lúa, điều đó thường không đảm bảo cho
phẩm chất hạt gạo khi bảo quản và chế biến, làm giảm giá trị kinh tế.
Nếu chúng ta tổ chức được các lò sấy lúa di động, nhất là ở những cánh
đồng lớn, giúp các nông hộ sấy lúa kịp thời sau khi thu hoạch, thì việc
sản xuất lúa vụ hè thu sẽ thuận lợi hơn. </span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>* Xin cảm ơn Tiến sĩ!</i></span></span>
<br />
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">N.NGÂN Thực hiện </span></span>
</div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Trích trong bài: <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/2012/09/ia-chi-xanh-giong-lua-chiu-man-han.html">Địa chỉ xanh giống lúa chịu mặn, hạn</a></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />
</span></span> <span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><i>Chúng tôi nguyện noi gương Anh</i></b></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />
<br />
<b>Theo c</b><b>on đường lúa gạo Lương Định Của</b></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />
</span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjcF60h53renGTQB5KycdE7V2TLckhxzWTckhPJX60aDtVpWiquzUzbBNNUwbUGV4fmFTI2AxlfNKTQehjtuKeVvkbgrnVtBJ2hjif95AHqitEuogcYxgi9vVZCwMp4TLUG4F_jV97PfYc/s1600/LuongDinhCua.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjcF60h53renGTQB5KycdE7V2TLckhxzWTckhPJX60aDtVpWiquzUzbBNNUwbUGV4fmFTI2AxlfNKTQehjtuKeVvkbgrnVtBJ2hjif95AHqitEuogcYxgi9vVZCwMp4TLUG4F_jV97PfYc/s400/LuongDinhCua.JPG" height="296" width="400" /></a></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />
<br />
</span></span>
<br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><img border="0" src="http://foodcrops.vn/images/stories/luong%20dinh%20cua.jpg" style="border: 0px none;" width="500" /></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi99o0Wdek33pYTOLHW8GQeKd1Ko3PL3svWgGMh69PQOF31hnCNYrNzW9YHavMg5inaG9KYCfjJqB8-85tBWqwRzWs2HWIPvpFZynL3I6kn-gpUi7oQ2dW0UatHhkMTm0sbDOdHEuiJqkc/s1600/LuongDinhCua.png"><br />
</a><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi99o0Wdek33pYTOLHW8GQeKd1Ko3PL3svWgGMh69PQOF31hnCNYrNzW9YHavMg5inaG9KYCfjJqB8-85tBWqwRzWs2HWIPvpFZynL3I6kn-gpUi7oQ2dW0UatHhkMTm0sbDOdHEuiJqkc/s1600/LuongDinhCua.png"> </a>NGỌC
PHƯƠNG NAM. Lương Định Của (1920-1975) là giáo sư tiến sỹ nông học
ngành di truyền giống.Thầy là người có công lớn đặt nền móng cho nền
nông nghiệp Việt Nam hiện đại, chấn hưng giáo dục và nghề lúa Việt Nam.
Nhiều thế hệ học trò doThầy đào tạo đã trở thành cán bộ đầu đàn trong
các lĩnh vực khoa học nông nghiệp với nhiều người xuất sắc. Nhiều
“giống bác sĩ Của” thương hiệu Việt nổi tiếng một thời như: lúa Nông
nghiệp 1 (NN1), lúa chiêm 314, NN75-1, NN8-388, lúa mùa Saisubao, lúa
xuân sớm NN75-5, giống dưa lê, cà chua, khoai lang, dưa hấu không
hạt, chuối, rau, táo… Giáo sư đã đề xướng kỹ thuật thâm canh lúa “cấy
nông tay thẳng hàng” “bờ vùng, bờ thửa” “đảm bảo mật độ” được hàng chục
triệu nông dân áp dụng, tạo ra cuộc cách mạng trong nông nghiệp.
Ngôi nhà niên thiếu và phần mộ tổ tiên, cha mẹ song thân của Thầy tại
ấp Ngãi Hoà, cách trụ sở Uỷ ban Nhân dân xã Đại Ngãi khoảng 3 km, và
phải đi bằng xe ôm vì lối đi nhỏ, thuần phác, khiêm nhường giữa vùng
quê Nam Bộ. Xe ôm chạy hun hút dưới vòm dừa nước y như trong vườn
thiêng cổ tích. Chúng tôi đến thăm cụ Sáu, em gái Thầy và thắp hương
khu mộ gia đình Thầy khi trăng rằm tháng giêng lồng lộng đang lên.
Ruộng lúa Đại Ngãi, Trường Khánh xanh ngát dưới ánh trăng. Đó là câu
chuyện dài về con đường lúa gạo Việt Nam mà An Giang là tỉnh dẫn đầu
sản lượng gạo xuất khẩu toàn quốc và Sóc Trăng là vựa lúa ngon với
những điển hình ở Long Phú năng suất lúa cao nhất nước. Câu chuyện
vinh danh hạt ngọc Việt, hạt gạo làng ta, hạt vàng Việt Nam có con
đường lúa gạo Lương Định Của (<a href="http://foodcrops.vn/index.php/van-hoa-giao-duc/tat-ca-bai-viet/danh-nhan-viet/2114-lng-nh-ca.html">xem ti</a><a href="http://foodcrops.vn/index.php/van-hoa-giao-duc/tat-ca-bai-viet/danh-nhan-viet/2114-lng-nh-ca.html">ếp</a>)</span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />
<b>Nguyện tiếp bước những nhà khoa học xanh</b></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<br />
<div style="text-align: left;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQE415phkLOgT4hTiWKtxvhjiGM2xUTQJpiSrHTf8hJDpXAZMGdj9FRNJcggzqzBPUsBV7PhfSf_p_qYfZStmGivQxrjDctleR1DFoRvWc0aJGWrdTpLfQBNRmvipvWqPuff5SDGJBbzk/s1600/NPN13.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQE415phkLOgT4hTiWKtxvhjiGM2xUTQJpiSrHTf8hJDpXAZMGdj9FRNJcggzqzBPUsBV7PhfSf_p_qYfZStmGivQxrjDctleR1DFoRvWc0aJGWrdTpLfQBNRmvipvWqPuff5SDGJBbzk/s400/NPN13.jpg" height="300" width="400" /></a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_Ci7G9SwbJ4t1nYWjoClwlR7NLijN1wc4DAuQnyTlTOOmZCS4Xdj6DLV7g52-B69CLCB0y9wYlADzzt-lu0yDuD48so3KXbMYwwdWt3IE7CRsWdwX5E97XUWxd8_NYggVotNJJ25vGJo/s1600/NPN14.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_Ci7G9SwbJ4t1nYWjoClwlR7NLijN1wc4DAuQnyTlTOOmZCS4Xdj6DLV7g52-B69CLCB0y9wYlADzzt-lu0yDuD48so3KXbMYwwdWt3IE7CRsWdwX5E97XUWxd8_NYggVotNJJ25vGJo/s400/NPN14.jpg" height="271" width="400" /></a></span></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />
Nhớ ai vừng đông vừa rạng<br />
Ước dòng tin nhắn đầu tiên<br />
Hương đất thơm mùa ruộng cấy<br />
Phương xa vời vợi bạn hiền. <br />
<br />
Ở đâu lung linh Kiếp Bạc<br />
Sao Khuê mờ tỏ Côn Sơn<br />
Ở đâu một trời thương nhớ<br />
Cho ta khoảng lặng tâm hồn<br />
<br />
<br />
(thơ Hoàng Kim trích trong Một trời thương nhớ)</span></span></div>
</div>
</td></tr>
</tbody></table>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiNxAtpe6kCTHaR1zL_5DmsGxnM92qkI6RHifQQpwu_ABZ-429EvU5dZaGj_Ml54ImRRLCeMQ1AoK_6yZ_Sm7Ob2uNCf8ImJ7WmXvw7vFRu36nG7x57DMfe4p8CRd0U0JAiIl6we24BQR8/s1600/anhBongvaCua.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiNxAtpe6kCTHaR1zL_5DmsGxnM92qkI6RHifQQpwu_ABZ-429EvU5dZaGj_Ml54ImRRLCeMQ1AoK_6yZ_Sm7Ob2uNCf8ImJ7WmXvw7vFRu36nG7x57DMfe4p8CRd0U0JAiIl6we24BQR8/s320/anhBongvaCua.JPG" height="240" width="320" /></a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
Anh Bùi Bá Bổng (thứ hai bên phải ) anh Hồ Quang Cua (thứ nhất bên trái) <br />
thăm các giống lúa chất lượng cao thương hiệu Sóc Trăng trên cánh đồng mẫu lón</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjIxP9T8qa4J-6mGyfAzW7Knx0Pg9GOkPrY6OVceEPGnmgFS07LTBY0PKVJbVNI0bjM_Ax8rIC_B34BAe19P7x9EbWHAK4PS8QHGgSTdKejjpYqB3l6mPDjW_pGKlynLYImf0ZcId0iyvs/s1600/HK6.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjIxP9T8qa4J-6mGyfAzW7Knx0Pg9GOkPrY6OVceEPGnmgFS07LTBY0PKVJbVNI0bjM_Ax8rIC_B34BAe19P7x9EbWHAK4PS8QHGgSTdKejjpYqB3l6mPDjW_pGKlynLYImf0ZcId0iyvs/s400/HK6.JPG" height="300" width="400" /> </a></span></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjg44rEgxkC3HiB3RzKWbqFZiBanbRFMmMn-3E29-0kn8pGRf3FEthSlHWMNDSFEPbWZujA-mqmwEz_iJuaZ03Evg916gV4kKGQGeq8l33dxvKma1FsAeZks4iX6qx6G1THp_BfBZGc76Q/s1600/%25C3%2594M6976.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjg44rEgxkC3HiB3RzKWbqFZiBanbRFMmMn-3E29-0kn8pGRf3FEthSlHWMNDSFEPbWZujA-mqmwEz_iJuaZ03Evg916gV4kKGQGeq8l33dxvKma1FsAeZks4iX6qx6G1THp_BfBZGc76Q/s400/%25C3%2594M6976.JPG" height="300" width="400" /></a></span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Chị Cúc Hòa (thứ hai bên phải) tác giả chính giống lúa" hoa hậu" OM6976 <br />
rất được ưa chuộng trong sản xuất đang trao đổi kinh nghiệm chọn giống</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh2RgI9sKjN79yCO5vSmurrkO-NYKDnAnn2rtOFuOGnyHsjFy9-p6hwIAtxhe_kljx5-IwSzI8SPvncgOz3l51IN_2Tut7ze7PlA5oDbx6U13NMjS2Hwoe8klsSxQ5MJz9x8yHD0yeE7UM/s400/HK9.JPG" height="267" width="400" /></span></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">chị Phương Loan (thứ hai bên phải) tận tình hướng dẫn kỹ năng thực hành chọn giống <br />
lúa cho thầy trò nhóm nghiên cứu lúa Trường Đại học Nông Lâmthành phố Hồ Chí Minh</span></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiwCL_xtlb7XR6JB8GCdpVYf5Pev46GdyTx-VEgGaeANibpZ0kmZl6urxD_fo0AG1alPMZcsbYuuoUdztXtz8Ru8BCJp_DK1Y0Q93tKIs9Fp8TPBA9v5_AAmV3cWz4zufqJbmi8NmiuP9g/s400/HK5.JPG" height="300" width="400" /></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />
Anh Nghĩa và đồng nghiệp với giống lúa mới tuyển chọn</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><iframe width="420" height="315" src="//www.youtube.com/embed/ulRSLkm3408" frameborder="0" allowfullscreen></iframe><br /><span class="watch-title long-title " dir="ltr" id="eow-title" title="'Green Super Rice' About Two Years Away for Asia, Africa"><a href="http://youtu.be/ulRSLkm3408">VOA 'Green Super Rice' About Two Years Away for Asia, Africa</a>
</span></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEix3bdIKUr6L9rM3YJd49PppkCIMcGCn7dp_mJ4BtiLXUYJuuqxarjb63hCT63F44TodXexOA0sBl3Kk9InD-MvL7vevfaEx5YutVO3h1qIQajg0rCMPlbhMZjTRfEzokcRA7ZythqiEN8/s1600/DSC07589.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEix3bdIKUr6L9rM3YJd49PppkCIMcGCn7dp_mJ4BtiLXUYJuuqxarjb63hCT63F44TodXexOA0sBl3Kk9InD-MvL7vevfaEx5YutVO3h1qIQajg0rCMPlbhMZjTRfEzokcRA7ZythqiEN8/s400/DSC07589.JPG" height="300" width="400" /></a></span></span></div>
<div style="text-align: center;">
</div>
<div style="clear: both;">
</div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><img alt="" src="http://www2.hcmuaf.edu.vn/data/hoangkim/DSC07572.JPG" height="296" width="400" /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<br />
</span></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<br />
</span></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<br />
</span></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg4SJQ3oS2YOoEiRKuB7-9h6_iMOrOomR9yY5G3e2MqkeDQHQh5b75WDUmIY1LB-D9_-znFJhw49q0FBKTP3Znt3BcAXkQkdQL1Z2mPKN00bYtXABXxffRRuWtOvF7II4T3HGMzpferXM0/s1600/NPN25.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg4SJQ3oS2YOoEiRKuB7-9h6_iMOrOomR9yY5G3e2MqkeDQHQh5b75WDUmIY1LB-D9_-znFJhw49q0FBKTP3Znt3BcAXkQkdQL1Z2mPKN00bYtXABXxffRRuWtOvF7II4T3HGMzpferXM0/s400/NPN25.JPG" height="306" width="400" /></a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />
Đánh giá và tuyển chọn những giống siêu lúa xanh (Green Super Rice)</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZeCtk_FAZ9g7oOesTkZygv1RANbJD_SpmyEfJhLppxfcH_e7X4PHQ3hZa9uytax_OYWFYNkhdC36tKuTWMdHLABpFm03AWyOEePur5PXfsNCg9zJLs0jUJPa5WFSGYpy5ecEBU2g8zXI/s1600/NPN15.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><br />
</a><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgPB6umSihuBZIEvyCEdKmCQ_muVsYM7Gm5eollBJLSmyDBtP_Vct1za4ukrwmCubQvp0dbTl9xocVwVzBhLfgtGn2igUwH4bBt-w8rCX6cCpA4RIjFu-QAvSMHZd85OD9C9iOsZblT1B0/s1600/LongPhu27.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgPB6umSihuBZIEvyCEdKmCQ_muVsYM7Gm5eollBJLSmyDBtP_Vct1za4ukrwmCubQvp0dbTl9xocVwVzBhLfgtGn2igUwH4bBt-w8rCX6cCpA4RIjFu-QAvSMHZd85OD9C9iOsZblT1B0/s400/LongPhu27.JPG" height="300" width="400" /></a><br />
</span></span><br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgOD4uxcqIsqSTtm_x4yzCkMxjTd0ZiUlNauC4yhQV8SbEHXQg_Qe_YmCDc4fjsIXagmxlAIl_oLdqqFQ72Pi-yI-S1fYiWJLUUcRoRwYtchneIsINPP-1GD_UOaTqylZWc0pbKCcRlXcc/s1600/NPN15.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgOD4uxcqIsqSTtm_x4yzCkMxjTd0ZiUlNauC4yhQV8SbEHXQg_Qe_YmCDc4fjsIXagmxlAIl_oLdqqFQ72Pi-yI-S1fYiWJLUUcRoRwYtchneIsINPP-1GD_UOaTqylZWc0pbKCcRlXcc/s400/NPN15.jpg" height="287" width="400" /></a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<br />
Anh Nghĩa ơi ! Chúng tôi nguyện noi gương Anh, tiếp bước làm nhà khoa học xanh: "<i>Hãy
cúi xuống học trên đồng, cúi xuống học trong phòng thí nghiệm, cúi
xuống học thầy, học bạn và lắng nghe tiếng nói người dân”. </i>Chúng tôi nguyện<i> </i>dấn thân cùng anh theo con đường lúa gạo Lương Định Của, Tôn Thất Trình, Bùi Huy Đáp, Nguyễn Văn Luật, Võ Tòng Xuân, Vũ Tuyên Hoàng, Mai Văn Quyền, Trần Văn Đạt, Bùi Bá Bổng, Bùi Chí Bửu ... để nguyện làm người lính xung kích trên mặt trận tạo chọn những giống lúa gạo, cây lương thực ngon hơn, tốt hơn cho người dân; nghiên cứu các biện pháp kỹ thuật thâm canh tổng hợp, các giải pháp khoa học công nghệ để người dân lao động bớt nhọc nhằn hơn, giảm rũi ro và tổn thất sau thu hoạch. Chừng nào mỗi chúng ta chưa ứa nước mắt thấm hiểu sự
nhọc nhằn của người nông dân một nắng hai sương làm ra hạt gạo. Chừng
nào những giá trị lao động khoa học cao quý, liên tục, âm thầm chưa
mang lại đủ niềm vui cho bữa ăn của người dân nghèo. Chừng đó chúng ta
sẽ còn phải DẠY VÀ HỌC. Cái gốc của sự học là HỌC LÀM NGƯỜI. <br />
<br />
<br />
Trở về trang chính <br />
<a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">CÂY LƯƠNG THỰC</a> <br />
<a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">FOOD CROPS NEWS </a> <br />
<a href="http://foodcrops.blogspot.com/">FOOD CROPS</a> <br />
<a href="http://foodcrops.vn/">FOOD CROPS.VN</a> <br />
<a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">TÌNH YÊU CUỘC SỐNG</a></span></span> </div>
foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-16485845838725906662014-10-14T10:40:00.000+07:002016-10-14T13:50:49.576+07:00Đường sáng ta đi<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:RelyOnVML/>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><br />
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-US</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt;
mso-para-margin-top:0in;
mso-para-margin-right:0in;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0in;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Times New Roman";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_O0Sn9YMdSjx77H_D7LyQH_wYmBTAqHtoifW3LWb_0Rv0_Lq7VZriBCcjWl1DiauE3yXdvyOec7nQEVqahvIr_6brSW02LJksy3oHbQwAK-u-gmZg-uu45GROvjAqBKqsX9J1wE-Wo-84/s1600/Chieclacuoicung.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="301" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg_O0Sn9YMdSjx77H_D7LyQH_wYmBTAqHtoifW3LWb_0Rv0_Lq7VZriBCcjWl1DiauE3yXdvyOec7nQEVqahvIr_6brSW02LJksy3oHbQwAK-u-gmZg-uu45GROvjAqBKqsX9J1wE-Wo-84/s1600/Chieclacuoicung.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><b><br />Hoàng Kim (dayvahoc)<br />
</b><br />
Còn mầm xanh mai sẽ thành rừng</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="line-height: 115%;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="http://thuannghia.vnweblogs.com/post/7291/463719"><b> <br />Con đường chiều nay đi qua</b></a></span></span></span></span></span>
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="line-height: 115%;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/2009/03/em-oi-em-can-am-buoc-chan-len.html"><b><br />Em ơi em can đảm bước chân lên!</b></a></span></span></span></span></span> <br />Chuyện nhiều năm còn kể<br />Đường sáng em đi...<br />
<br />
Ngủ đi cành cây khô<br />
Còn chồi nảy cây, còn da lông mọc<br />
<b>“<a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Chi%E1%BA%BFc_l%C3%A1_cu%E1%BB%91i_c%C3%B9ng">Chiếc lá cuối cùng</a>”</b> rơi rụng hết<br />
Còn mầm xanh mai sẽ thành rừng<br />
<br />
Trong chuyện cổ Grimm<br />
<b>“<a href="http://www.grimmstories.com/language.php?grimm=015&l=vi&r=pt">Hai em bé lạc trong rừng</a>"</b><br />
Cha Mẹ buông tay <br />
bất lực trước cuộc đời <br />
quá nghèo<br />
cam lòng bỏ con<br />
vì không đường sống.<br />
Em ngoái nhìn<br />
con mèo trắng <br />
ngồi trên nóc nhà<br />
con chim bồ câu <br />
đậu trên mái rạ<br />
với vốc sỏi con <br />
mẫu bánh mì con<br />
em không dám ăn<br />
để đánh dấu đường<br />
em tìm miếng ăn<br />
từ mụ phù thủy<br />
Em bị mụ nhốt <br />
nuôi béo để ăn<br />
chỉ còn bé em<br />
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">cận kề </span></span>ác hiểm </span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">còn chút </span></span>hi vọng <br />
dịp may chẳng lỡ<br />
đường sáng em đi<br />
<br />
</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Ngủ đi cành cây khô<br />
Còn chồi nảy cây, còn da lông mọc<br />
<a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ph%E1%BA%A1m_Kh%E1%BA%AFc_H%C3%B2e"><b>Từ triều đình Huế đến chiến khu Việt Bắc</b></a><br />
<a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ng%E1%BB%8Dn_n%E1%BA%BFn_Ho%C3%A0ng_cung"><b>Ngọn nến Hoàng cung</b></a>, <a href="http://nxbtre.com.vn/nhung-nam-thang-khong-the-nao-quen-hoi-uc.10940.4395.-1.108.aspx"><b>Năm tháng không quên</b></a><br />
<br />
<i>"Tháng giêng, tháng hai,<br />
Tháng ba, tháng bốn,<br />
Tháng khốn, tháng nạn<br />
Đi vay đi dạm<br />
Được một quan tiền<br />
Ra chợ Kẻ Diên<br />
Mua con gà mái<br />
Về nuôi hắn đẻ <br />
Ra mười quả trứng<br />
Một trứng: ung<br />
Hai trứng: ung<br />
Ba trứng: ung<br />
Bốn trứng: ung<br />
Năm trứng: ung<br />
Sáu trứng: ung<br />
Bảy trứng: ung<br />
Còn ba trứng <br />
Nở được ba con<br />
Con: diều tha<br />
Con: quạ bắt<br />
Con: mặt cắt xơi<br />
Đừng than phận khó ai ơi<br />
Còn da lông mọc, còn chồi nảy cây."</i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal;">
<br /></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Ngủ đi cành cây khô<br />
<b><a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/2011/02/goc-mai-vang-truoc-ngo.html">Gốc mai vàng trước ngõ</a><br />
<a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/2012/10/nha-toi-co-chim-ve-lam-to.html">Nhà tôi có chim về làm tổ</a></b><br />
Mấy chục năm sau mai đã thành rừng<br />
<br />
Cáo
tật thị chúng <br />
(Mãn Giác thiền sư)<br />
<i>Xuân khứ bách hoa lạc <br />
Xuân đáo bách hoa khai <br />
Sự trục nhãn tiền quá <br />
Lão tùng đầu thượng lai. <br />
Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận <br />
Đình tiền tạc dạ nhất chi mai. </i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
<span style="line-height: 115%;">Cáo bệnh với đệ tử<i><br />
(Mãn Giác tạc dạ, Ngô Tất Tố dịch)<br />
Xuân đi trăm hoa rụng <br />
Xuân đến trăm hoa cười <br />
Trước mặt việc đi mãi <br />
Trên đầu già đến rồi <br />
Đừng bảo xuân tàn hoa rụng hết <br />
Đêm qua sân trước một cành mai. </i></span></span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="line-height: 115%;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Còn mầm xanh mai sẽ thành rừng</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="line-height: 115%;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="http://thuannghia.vnweblogs.com/post/7291/463719"><b> <br />Con đường chiều nay đi qua</b></a></span></span></span></span></span>
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="line-height: 115%;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/2009/03/em-oi-em-can-am-buoc-chan-len.html"><b><br />Em ơi em can đảm bước chân lên!</b></a></span></span></span></span></span> <br />Chuyện nhiều năm còn kể<br /> </span></span></span></span></span></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="line-height: 115%;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Đường sáng <span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ta</span> đi ...</span></span><br /> </span></span></span></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="line-height: 115%;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">HK</span></span></span></span><b><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></b></span><br />
<br />
<br />
<span style="font-size: small;"><b><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">CON ĐƯỜNG CHIỀU NAY ĐI QUA<br /><br /> <a href="http://thuannghia.vnweblogs.com/post/7291/463719">Quảng Nhẫn Thuận Nghĩa</a></span></b></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Ngủ đi cành cây khô</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Rì roạc làm chi trong đêm thu lạnh</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Đằng nào lá cũng rụng hết rồi</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>(Con đường chiều nay đi qua óng ả rất đẹp)</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Có run rẫy gọi mời</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Có xạc xoài tiếc nuối</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Cũng thế thôi </i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Không thể nào có lại được</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>(Con đường chiều nay đi qua mượt mà rất đẹp)</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Trên lối thu</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Những chiếc lá </i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Vương vít dưới những bàn chân lạ</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Có thể có những chiếc lá rụng về từ khuôn vườn nhỏ hẹp này</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Nhưng không còn thấy sự nồng nàn của đêm trước</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>(Con đường chiều nay đi qua xôn xao rất đẹp )</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Ngủ đi cành cây khô</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Và hãy yên phận với khuôn vườn nhỏ hẹp</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>(Con đường chiều nay đi qua nuông vàng rất đẹp)</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Ngủ đi cành cây khô</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Mặc kệ những con đường</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Loang những bàn chân nôn nao bước lạ</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Ngủ đi</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Và hãy ấp ủ trên từng mắt lá</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Những cánh cửa nồng nàn của đêm không bao giờ khép</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>(Con đường chiều nay đi qua se se rất đẹp)</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>(Trong giấc mơ</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Ta không thấy em trên con đường kia</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Trong giấc mơ chỉ có ta và cành cây khô </i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Cành cây khô nũng nịu đòi câu hát ru cho những mắt lá </i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>như những cánh cửa đêm không bao giờ khép)</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>Con đường chiều nay đi qua rất đẹp.</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> </span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i>13.10.14</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><i><span style="font-size: medium;"><span style="font-size: small;">Thuận Nghĩa<br /><a href="http://thuannghia.vnweblogs.com/post/7291/463719">http://thuannghia.vnweblogs.com/post/7291/463719</a></span></span></i></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="line-height: 115%;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span></span></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="line-height: 115%;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"></span></span></span></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="line-height: 115%;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></span></span></span></span>
<br />
<div class="headermain">
<div class="logo">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><a href="http://www.grimmstories.com/vi/grimm_truyen/index">Truyện cổ Grimm</a></span></div>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span><br />
<div class="headline">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">So sánh truyện cổ tích này bằng hai thứ tiếng</span></div>
</div>
<br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><b>Hai em bé lạc trong rừng</b></span></span><br />
<b><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="line-height: 115%;"><span style="font-size: small;"><span class="title">Hãnsel và Gretel</span></span></span></span></span></b><span class="tekst"><img alt="" src="https://www.grimmstories.com/images/vi.gif" /> <a href="http://www.grimmstories.com/vi/grimm_truyen/hansel_va_gretel">TIẾNG VIỆT</a></span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="line-height: 115%;"><span style="font-size: small;">
</span></span></span></span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="line-height: 115%;"><span style="font-size: small;">
</span></span></span></span><br />
<div class="right" style="text-align: left;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
</div>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span><br />
<div class="compare">
<div class="left">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Sống ở ven một khu rừng là hai vợ chồng bác tiều
phu nghèo, gia đình có hai con, con trai tên là Hãnsel , con gái tên là
Gretel. Nhà thường sống bữa đói bữa no cho qua ngày. Một năm kia, trời
làm đói kém, miếng bánh mì ăn hàng ngày cũng không kiếm nổi, nằm trằn
trọc mãi trên giường với những lo cùng nghĩ, bác trai thở dài nói với
vợ:<br />
- Chả biết rồi sẽ sống sao cho qua cơn đói? Không biết lấy gì mà
nuôi những đứa con đáng thương của chúng ta, ngay đến bố mẹ chúng nó
cũng chẳng có gì để cho vào mồm.<br />
Hết đường xoay xở, đói khổ thúc bách khiến người mẹ đâm ra nhẫn tâm, bà nói với chồng:<br />
- Ba nó ạ, biết sao bây giờ, sáng sớm tinh mơ ngày mai ta dẫn hai
đứa vào tận giữa rừng sâu rậm rạp, rồi đốt lửa lên, cho mỗi đứa một mẩu
bánh, rồi bỏ mặc chúng ở đó, còn ta cứ việc đi làm việc của ta. Chúng
chẳng tìm nổi đường về nhà, thế là ta thoát nợ.<br />
Người chồng nói:<br />
- Má nó à, làm thế không được đâu, ai lại nỡ lòng nào đem con bỏ giữa rừng sâu cho thú dữ đến xé xác ăn thịt.<br />
Vợ mắng:<br />
- Trời, ba nó thật chẳng khác gì thằng điên, ba nó muốn chết cả nút phải không. Nếu vậy thì đi bào gỗ đóng săng là vừa.<br />
Bà vợ chanh chua nói sa sả, không để cho chồng yên thân, chồng đành chịu nhưng còn nói với:<br />
- Nhưng tôi vẫn thấy thương những đứa con tội nghiệp.<br />
Đói bụng quá nên hai đứa trẻ cũng không tài nào chợp mắt được,
chúng nghe hết đầu đuôi câu chuyện và những điều bà mẹ nói với bố chúng.
Gretel khóc sướt mướt, bảo Hãnsel.<br />
- Anh em mình chắc chết đến nơi.<br />
Hãnsel bảo em:<br />
- Gretel, nín đi em, đừng có lo buồn, anh sẽ có cách.<br />
Chờ lúc bố mẹ đã ngủ say, Hãnsel dậy, mặc áo, mở cửa sau lén ra
ngoài. Ngoài trời trăng chiếu sáng rõ mồn một, sỏi trắng trước nhà lóng
lánh dưới ánh trăng như những đồng tiền bằng bạc. Hãnsel cúi xuống nhặt
sỏi bỏ đầy túi áo, rồi lại rón rén đi vào nhà và dỗ em.<br />
- Em cưng, khỏi phải lo nữa, cứ ngủ cho ngon giấc.<br />
Nói rồi Hãnsel cũng lên giường nằm ngủ.<br />
Tang tảng sáng, khi mặt trời chưa mọc thì bà mẹ đã tới đánh thức hai đứa trẻ:<br />
- Đồ lười thối thây, dậy mau, còn phải vào rừng kiếm củi chứ.<br />
Rồi bà đưa cho mỗi đứa con một mẩu bánh nhỏ xíu và căn dặn:<br />
- Bữa trưa chỉ có thế, ăn nghiến ngấu giờ thì trưa nhịn.<br />
Gretel bỏ bánh vào túi áo ngoài, vì túi áo Hãnsel đầy sỏi trắng. Rồi cả nhà kéo nhau vào rừng.<br />
Cứ đi được một quãng Hãnsel lại đứng sững lại ngoảnh nhìn về phía ngôi nhà. Bố thấy vậy nói:<br />
- Hãnsel, mày nhìn gì vậy, sao lại tụt phía sau, liệu chừng đấy, đừng có dềnh dàng.<br />
Hãnsel đáp:<br />
- Trời, ba ơi, con mèo trắng của con ngồi trên nóc nhà, con nhìn nó, nó chào con ba ạ.<br />
Mẹ nói:<br />
- Đồ ngốc, đâu có phải mèo trắng của mày, ánh sáng mặt trời chiếu vào ống khói nom như vậy đó.<br />
Hãnsel đi tụt phía sau thực ra không phải để nhìn mèo, mà để móc sỏi ở túi rắc xuống đường.<br />
Khi cả nhà đã tới giữa cánh rừng, ông bố nói:<br />
- Giờ các con phải đi kiếm củi đem về đây, ba sẽ nhóm lửa đốt để các con khỏi rét.<br />
Hãnsel và Gretel đi nhặt cành khô, xếp cao thành một đống nhỏ.
Người bố nhóm lửa, khi lửa đang cháy bùng bùng, người mẹ nói:<br />
- Giờ chúng mày nằm bên lửa mà sưởi. Tao và ba còn phải vào rừng đốn củi, khi nào xong sẽ về đón chúng mày.<br />
Hãnsêl và Gretel ngồi bên lửa sưởi. Đến trưa, đứa nào lấy phần của
đứa đó ra ăn. Nghe thấy tiếng động vang lại chúng tưởng là tiếng rìu
đốn cây của bố chúng ở gần quanh đấy. Nhưng thực ra không phải tiếng rìu
đốn gỗ, đó chỉ là tiếng cành cây mà người bố buộc vào một thân cây khô,
gió thổi mạnh cành cây đập qua lại nghe như tiếng đốn gỗ.<br />
Ngồi đợi lâu quá, mắt hai đứa trẻ đều díp lại vì mệt, chúng lăn ra
ngủ say lúc nào không biết. Khi chúng thức dậy thì trời đã tối. Gretel
khóc và nói:<br />
- Bây giờ thì làm sao mà ra khỏi rừng được!<br />
Hãnsel dỗ em:<br />
- Em cứ đợi một lát, tới khi vầng trăng lên chúng mình sẽ tìm được lối về nhà.<br />
Trăng rằm đã mọc, Hãnsel cầm tay em đi lần theo vết sỏi cuội lóng
lánh dưới ánh trăng như những đồng tiền Batzen mới, cứ như vậy hai anh
em đi suốt đêm đến tảng sáng mới về đến nhà. Chúng gõ cửa. Mẹ ra mở cửa,
tưởng là ai ngờ đâu lại chính là Henxêl và Grétêl nên liền mắng:<br />
- Chúng mày lũ con mất dạy, sao chúng mày không ngủ nữa ở trong rừng. Tao tưởng chúng mày không thèm về nhà nữa.<br />
Bố thì mừng ra mặt vì trong thâm tâm không muốn bỏ con lại trong rừng.<br />
Sau đó ít lâu trời lại làm đói kém khắp hang cùng ngõ hẻm.<br />
Một đêm, nằm trên giường hai anh em nghe thấy mẹ nói với bố:<br />
- Đồ dự trữ cũng đã ăn hết. Cả nhà chỉ còn nửa cái bánh, ăn nốt
chỗ ấy là treo mồm. Phải tống khứ lũ trẻ con đi. Lần này ta đem bỏ chúng
vào rừng sâu hơn trước để chúng không tìm được lối mà về nhà. Chẳng còn
cách nào cứu vãn được ngoài cách ấy.<br />
Người chồng khổ tâm, nghĩ bụng, thà sống chung cùng với các con
chia nhau mẩu bánh cuối cùng vẫn còn vui hơn. Chồng phàn nàn, nhưng vợ
không nghe gì hết, còn la chửi chồng rằng đã trót thì phải trét, lần
trước đã theo ý mụ thì lần này cũng phải theo.<br />
Hai đứa trẻ nằm nhưng chưa ngủ, chúng nghe hết đầu đuôi câu chuyện
bố mẹ bàn với nhau. Khi bố mẹ đã ngủ say, Henxêl dậy định ra ngoài nhặt
sỏi như lần trước, nhưng cửa mẹ đã đóng mất rồi, Henxêl không thể ra
được nữa. Nó đành dỗ em gái:<br />
- Đừng khóc nữa Gretel, em cứ ngủ cho ngon, trời sẽ phù hộ chúng ta.<br />
Sáng sớm tinh mơ mẹ đã kéo cổ cả hai đứa ra khỏi giường, cho chúng
mỗi đứa một mẩu bánh còn nhỏ hơn mẩu lần trước. Dọc đường đi vào rừng,
Hãnsel cho tay vào túi, bẻ vụn bánh mì ra, chốc chốc lại đứng lại rắc
vụn bánh xuống đất.<br />
Bố nói:<br />
- Hãnsel, sao mày cứ hay dừng chân ngoảnh lại thế?<br />
Hãnsel đáp:<br />
- Con ngoảnh lại nhìn con chim bồ câu của con, nó đang đậu trên mái nhà và nói chào tạm biệt con.<br />
Mẹ mắng:<br />
- Đồ ngốc, đó không phải là chim bồ câu của mày, đó chỉ là cái bóng ống khói khi có mặt trời chiếu.<br />
Dọc đường đi Hãnsel nín lặng, nhưng cũng rắc hết được vụn bánh.<br />
Bà mẹ dẫn hai con vào tít mãi trong rừng sâu, nơi mà chúng từ thuở
cha sinh mẹ đẻ chưa bước chân tới bao giờ. Sau khi nhóm lửa xong, đợi
cho lửa bùng cháy thì bà mẹ nói:<br />
- Chúng mày ngồi đó, lúc nào mệt thì ngủ đi một tí. Tao với ba mày
còn phải đi đốn gỗ trong rừng sâu, tối xong việc sẽ quay lại đón chúng
mày.<br />
Đến trưa Gretel bẻ bánh của mình chia cho Hãnsel, vì bánh của
Henxêl bẻ vụn rắc dọc đường rồi. Ăn xong chúng ngủ liền. Trời tối nhưng
chẳng thấy một ai đến đón hai đứa trẻ đáng thương cả. Khi hai anh em
tỉnh dậy thì bóng đêm đã bao trùm khắp mọi nơi. Hãnsel dỗ em gái:<br />
- Gretel, em cứ đợi một lát, tới khi trăng lên anh em mình sẽ nhìn
thấy những vụn bánh anh rắc dọc đường, cứ lần theo vết bánh ta sẽ thấy
đường về nhà.<br />
Trăng vừa mọc thì hai đứa đứng dậy đi, nhưng chúng không thấy một
vụn bánh nào cả, vì trong rừng chỗ nào mà chẳng có chim muông, hàng
nghìn con đã sà xuống mổ ăn hết. Hãnsel bảo Gretel:<br />
- Thế nào chúng ta cũng tìm ra đường về.<br />
Nhưng chúng tìm không ra đường. Chúng đi thông đêm đến sáng, rồi
lại cả ngày hôm sau từ sáng tới tối mà không ra được khỏi rừng. Giờ đây
bụng đói như cào, hai anh em kiếm quanh nhưng chẳng có gì ngoài dâu đất
mọc hoang. Hai anh em mệt nhoài người, bước không nổi nữa, nằm lăn ra
đất dưới gốc cây và ngủ thiếp đi.<br />
Thế là hai anh em xa nhà đã ba ngày. Chúng lại tiếp tục lên đường,
nhưng càng đi càng lạc sâu hơn trong rừng, chỉ chậm ít lâu nữa mà không
có ai cứu giúp chắc chúng đói lả mà chết.<br />
Giữa trưa hai anh em nhìn thấy một con chim đẹp, lông trắng như
tuyết đậu trên cành cây hót véo von. Nghe tiếng chim hót chúng dừng chân
đứng lại. Hót xong chim xoè cánh bay tới trước mặt hai anh em, cả hai
liền đi theo hướng chim bay thì đến một túp lều nhỏ, còn chim thì bay
đậu trên mái nhà. Lại gần thì thấy nhà xây bằng bánh mì, ngói lợp là
bánh ngọt, cửa sổ bằng đường kính trắng tinh. Hãnsel nói:<br />
- Giờ thì anh em mình cứ việc tự nhiên mà đánh chén một bữa ngon
lành trời cho. Anh lấy một miếng mái nhà ăn, còn em thì lấy cửa sổ mà
ăn, cái đó ăn ngọt đấy.<br />
Hãnsel giơ tay bẻ một mảnh mái nhà để ăn thử xem có ngon không. Và Gretel đứng bên kính cửa mà gặm cho đỡ đói.<br />
Giữa lúc đó thì trong nhà có tiếng người nói nhẹ nhàng vọng ra:<br />
Gặm gặm, nhấm nhấm, ngó nghiêng,<br />
Đứa nào dám gặm nhà riêng của bà?<br />
Hai đứa trẻ đồng thanh đáp:<br />
Gió đấy, gió đấy,<br />
Có con trời đấy.<br />
Nói rồi hai đứa đứng ăn tiếp tục mà chẳng hề sợ hãi.<br />
Thấy mái nhà ăn cũng ngon, Hãnsel bẻ luôn một miếng to tướng lôi
xuống. Còn Grétêl gỡ luôn cả một tấm kính tròn, ra ngồi một góc gặm lấy
gặm để.<br />
Bỗng cửa mở, một bà lão già cốc đế đại vương tay chống nạng rón
rén bước ra. Hãnsel và Gretel sợ rụng rời chân tay, những thứ đang cầm
trong tay đều rơi xuống đất. Bà lão lắc lư đầu và nói:<br />
- Trời, các cháu yêu quý, ai đưa các cháu đến đây? Nào vào nhà đi, ở đây với bà, bà không làm gì đâu.<br />
Bà lão cầm tay dắt hai đứa vào trong nhà, toàn những thức ăn ngon:
sữa, bánh tráng đường, táo và hạnh đào. Hai chiếc giường nhỏ xinh trải
khăn trắng tinh để cho Hãnsel và Gretel trèo lên nằm ngủ. Hai anh em ngỡ
là mình đang ở trên thiên đường.<br />
Mụ già chỉ giả bộ tử tế thôi, thực ra mụ là một phù thủy gian ác
chuyên rình bắt trẻ con, mụ làm nhà bằng bánh chẳng qua là để nhử chúng
lại. Đứa trẻ con nào đã vào lãnh địa của mụ sẽ bị mụ bắt, giết thịt nấu
ăn. Đối với mụ ngày đó là một ngày lễ lớn.<br />
Mụ phù thủy này có đôi mắt đỏ và không nhìn được xa, nhưng mụ lại
rất thính hơi, có khả năng nhận biết đó là súc vật hay là người đang đi
tới.<br />
Khi hai đứa trẻ đứng gần mụ, mụ cười vang đầy nham hiểm và nói giọng ngạo nghễ:<br />
- Đã vào tay bà rồi thì đừng hòng trốn thoát.<br />
Sáng, khi hai đứa trẻ còn ngủ say thì mụ đã dậy. Nhìn hai đứa trẻ
ngủ nom dễ thương, hai má đỏ hồng phinh phính, mụ lẩm bẩm một mình:<br />
- Chắc ta sẽ được ăn một miếng mồi ngon đây.<br />
Mụ đưa bàn tay khô héo nắm lấy Hãnsel kéo lôi ra nhốt vào một cái
cũi nhỏ, đóng cửa chấn lại. Thằng bé kêu gào thảm thiết nhưng mụ cũng
làm ngơ.<br />
Rồi mụ đi đánh thức Gretel dậy và quát:<br />
- Dậy mau, đồ con gái lười chảy thây, dậy đi lấy nước về nấu cho
anh mày một bữa ngon. Nó ngồi trong cũi ở ngoài kia kìa, nó phải ăn ngon
cho chóng béo, khi nào nó thực béo, tao sẽ ăn thịt.<br />
Gretel òa lên khóc nức nở, nhưng khóc cũng vô ích, vẫn phải làm những điều mụ phù thủy độc ác sai khiến.<br />
Những thức ăn nấu nướng ngon lành đều chỉ để cho Hãnsel, đồ thừa còn lại mới đến lượt Gretel.<br />
Sáng nào mụ già phù thủy cũng nhẹ bước tới bên cũi và nói:<br />
- Hãnsel, giơ ngón tay tao xem mày đã béo lên chút nào chưa.<br />
Hãnsel chìa ra một cái xương nhỏ, mắt cập kèm mụ cứ tưởng đó là
ngón tay Hãnsel. Mụ lấy làm lạ tại sao không béo lên tí nào cả.<br />
Bốn tuần đã trôi qua mà thấy Hãnsel vẫn gầy. Mụ đâm ra sốt ruột, không muốn phải chờ lâu hơn nữa. Mụ gọi cô gái:<br />
- Gretel, con Gretel đâu, nhanh tay nhanh chân lên nào, nhớ đi lấy
nước nhé. Cho dù thằng Hãnsel béo hay gầy thì mai tao cũng làm thịt đem
nấu.<br />
Tội nghiệp cô bé, vừa xách nước, vừa than vãn, hai hàng nước mắt chảy trên gò má trông thật đáng thương. Cô la khóc:<br />
- Lạy trời phù hộ chúng con, thà để thú dữ trong rừng ăn thịt còn hơn, như vậy hai anh em còn được chết chung.<br />
Mụ già bảo:<br />
- Thôi đừng có la khóc nữa, những cái đó chẳng giúp được gì đâu.<br />
Trời sớm tinh sương Gretel đã phải chui ra khỏi nhà đi lấy nước đổ nồi, rồi nhóm lửa chất bếp. Mụ già bảo:<br />
- Nướng bánh trước đã, lò tao nhóm đã nóng, bột tao cũng đã nhào.<br />
Mồm nói tay mụ đẩy cô bé tới trước cửa lò, lửa cháy bốc cả ra phía ngoài cửa lò. Mụ phù thủy nói:<br />
- Chui vào, nhìn xem bên phải lò đã đủ nóng chưa để cho bánh vào.<br />
Mụ định khi Gretel chui vào thì mụ đóng ngay cửa lò lại, để cho
Grétêl bị nướng nóng ở trong đó, sau đó mụ chỉ việc lấy ra mà ăn. Nhưng
Gretel biết mụ đang nghĩ gì, cô nói:<br />
- Cháu không biết làm thế nào mà vào được trong đó.<br />
Mụ già mắng:<br />
- Ngu như bò ấy, cửa lò rộng thế này, mày thấy không, tao chui vào cũng lọt nữa là mày.<br />
Mụ từ từ đi lại cửa lò và chui đầu vào trong lò. Ngay lúc ấy
Grétêl liền đẩy mụ một cái thật mạnh làm mụ chúi tọt hẳn vào trong lò.
Gretel đóng cửa lò bằng sắt lại và cài then thật kỹ.<br />
Bạn có nghe thấy không, con mụ già rú lên khủng khiếp. Grétêl chạy thẳng một mạch tới chỗ Hãnsel, mở cửa cũi và reo.<br />
- Hãnsel, anh em ta được giải thoát, mụ phù thủy già đã chết.<br />
Cửa vừa mở Hãnsel nhảy từ trong ra như chim sổ lồng. Thật là vui
mừng biết bao. Hai anh em ôm choàng lấy nhau, nhảy tưng tưng, ôm hôm
nhau. Bây giờ không còn gì để sợ nữa, hai anh em đi vào nhà mụ phù thủy
thấy xó nào cũng có những hòm đầy ngọc ngà châu báu.<br />
Thôi thì tha hồ mà lấy. Hãnsel vừa ních đầy túi vừa nói:<br />
- Thứ này chắc chắn quý hơn sỏi.<br />
- Em cũng phải lấy một ít mang về nhà mới được.<br />
Gretel nói thế rồi nhét đầy tạp dề. Hãnsel nói tiếp:<br />
- Giờ chúng ta phải đi ngay ra khỏi khu rừng của mụ phù thủy.<br />
Đi được vài giờ hai anh em tới bên một con suối lớn. Hãnsel nói:<br />
- Anh không thấy có cầu, làm sao anh em ta sang được bên kia.<br />
Gretel đáp:<br />
- Đò ngang cũng không có nốt, nhưng kia, có con vịt trắng đang
bơi, để em nói khó với vịt chắc vịt sẽ chở anh em mình sang bờ bên kia.<br />
Rồi Gretel gọi:<br />
Vịt ơi vịt nhỏ, vịt xinh<br />
Làm ơn vịt cõng chúng mình sang ngang.<br />
Hãnsel cùng với Gretel<br />
Cám ơn vịt trắng không quên công này.<br />
Vịt bơi vào sát bờ. Hãnsel cưỡi lên lưng vịt và bảo em mình lên ngồi sau. Gretel nói:<br />
- Thôi anh ạ, hai người thì quá nặng, để vịt cõng từng người một sang.<br />
Vịt tốt bụng cõng lần lượt hai anh em. Yên ổn sang tới bờ bên kia,
hai anh em lại tiếp tục lên đường, đi được một quãng khá dài, hai anh
em thấy rừng ngày càng hiện ra quen thuộc hơn. Cuối cùng, từ xa hai anh
em đã nhìn thấy căn nhà của bố mẹ mình. Thế là chúng co cẳng chạy, ba
chân bốn cẳng chạy thẳng vào nhà, ôm ghì cổ bố mà hôn. Bà mẹ thì qua đời
từ lâu.<br />
Từ ngày bỏ con trong rừng ông bố không có lúc nào vui.<br />
Gretel cởi nút tạp dề, ngọc ngà châu báu lăn tứ tung ra nền nhà.
Còn Hãnsel thì hết nắm này đến nắm khác móc từ trong túi ra.<br />
Từ đó những lo lắng không còn nữa, cả nhà sống trong cảnh yên vui hạnh phúc.<br />
Chuyện tôi kể đến đây là hết. Kìa ở góc kia có con chuột đang
chạy, ai bắt được nó có thể lấy da làm được một cái mũ lông to thật là
to.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span class="title"><b>João e Maria (Hansel e Gretel) </b></span></span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span class="title"><span class="tekst"><img alt="" src="https://www.grimmstories.com/images/pt.gif" /> <a href="http://www.grimmstories.com/pt/grimm_contos/joao_e_maria">PORTUGUÊS</a></span></span> </span></div>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">
</span><br />
<div class="right">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Às margens de uma extensa mata existia, há
muito tempo, uma cabana pobre, feita de troncos de árvore, na qual
morava um lenhador com sua segunda esposa e seus dois filhinhos,
nascidos do primeiro casamento. O garoto chamava-se João e a menina,
Maria.<br />
A vida sempre fora difícil na casa do lenhador, mas naquela época
as coisas haviam piorado ainda mais: não havia comida para todos.</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
Minha mulher, o que será de nós? Acabaremos todos por morrer de necessidade. E as crianças serão as primeiras.</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
- Há uma solução… - disse a madrasta, que era muito malvada.
Amanhã daremos a João e Maria um pedaço de pão, depois os levaremos à
mata e lá os abandonaremos.</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
O lenhador não queria nem ouvir falar de um plano tão cruel, mas a mulher, esperta e insistente, conseguiu convencê-lo.<br />
No aposento ao lado, as duas crianças tinham escutado tudo, e Maria desatou a chorar.</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
- Não chore, tranqüilizou-a o irmão. Tenho uma idéia.</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
Esperou que os pais estivessem dormindo, saiu da cabana, catou um
punhado de pedrinhas brancas que brilhavam ao clarão da lua e as
escondeu no bolso. Depois voltou para a cama.<br />
No dia seguinte, ao amanhecer, a madrasta acordou as crianças.<br />
As crianças foram com o pai e a madrasta cortar lenha na floresta e lá foram abandonadas.<br />
João havia marcado o caminho com as pedrinhas e, ao anoitecer, conseguiram voltar para casa.<br />
O pai ficou contente, mas a madrasta, não. Mandou-os dormir e
trancou a porta do quarto. Como era malvada, ela planejou levá-los ainda
mais longe no dia seguinte.<br />
João ouviu a madrasta novamente convencendo o pai a abandoná-los,
mas desta vez não conseguiu sair do quarto para apanhar as pedrinhas,
pois sua madrasta havia trancado a porta. Maria desesperada só chorava.
João pediu-lhe para ficar calma e ter fé em Deus.<br />
Antes de saírem para o passeio, receberam para comer um pedaço de pão velho. João, em vez de comer o pão, guardou-o.<br />
Ao caminhar para a floresta, João jogava as migalhas de pão no chão, para marcar o caminho da volta.<br />
Chegando a uma clareira, a madrasta ordenou que esperassem até que
ela colhesse algumas frutas, por ali. Mas eles esperaram em vão. Ela os
tinha abandonado mesmo!</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
- Não chore Maria, disse João. Agora, só temos é que seguir a
trilha que eu fiz até aqui e ela está toda marcada com as migalhas do
pão.</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
Só que os passarinhos tinham comido todas as migalhas de pão deixadas no caminho.</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
As crianças andaram muito até que chegaram a uma casinha toda
feita com chocolate, biscoitos e doces. Famintos, correram e começaram a
comer.<br />
De repente, apareceu uma velhinha, dizendo: - Entrem, entrem, entrem, que lá dentro tem muito mais para vocês.<br />
Mas a velhinha era uma bruxa que os deixou comer bastante até cair no sono em confortáveis caminhas.<br />
Quando as crianças acordaram, achavam que estavam no céu, parecia tudo perfeito.<br />
Porém a velhinha era uma bruxa malvada que e aprisionou João numa
jaula para que ele engordasse. Ela queria devorá-lo bem gordo. E fez da
pobre e indefesa Maria, sua escrava.<br />
Todos os dias João tinha que mostrar o dedo para que ela sentisse
se ele estava engordando. O menino, muito esperto, percebendo que a
bruxa enxergava pouco, mostrava-lhe um ossinho de galinha. E ela ficava
furiosa, reclamava com Maria:</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
- Esse menino, não há meio de engordar.</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
- Dê mais comida para ele!</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
Passaram-se alguns dias até que numa manhã assim que a bruxa acordou, cansada de tanto esperar, foi logo gritando:</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
- Hoje eu vou fazer uma festança. Maria ponha um caldeirão bem
grande, com água até a boca para ferver e dê bastante comida paro seu o
irmão, pois é hoje que eu vou comê-lo ensopado.</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
Assustada, Maria começou a chorar.</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
- Acenderei o forno também, pois farei um pão para acompanhar o ensopado, a bruxa falou.</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
Ela empurrou Maria para perto do forno e disse:</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
- Entre e veja se o forno está bem quente para que eu possa colocar o pão.<br />
A bruxa pretendia fechar o forno quando Maria estivesse lá dentro,
para assá-la e comê-la também, mas Maria percebeu a intenção da bruxa e
disse:</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
- Ih! Como posso entrar no forno, não sei como fazer?</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
- Menina boba! - disse a bruxa. Há espaço suficiente, até eu poderia passar por ela.</span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />
A bruxa se aproximou e colocou a cabeça dentro do forno. Maria,
então, deu-lhe um empurrão e ela caiu lá dentro. A menina, então,
rapidamente trancou a porta do forno deixando que a bruxa morresse
queimada.<br />
Maria foi direto libertar seu irmão.<br />
Estavam muito felizes e tiveram a idéia de pegarem o tesouro que a bruxa guardava e ainda algumas guloseimas .<br />
Encheram seus bolsos com tudo que conseguiram e partiram rumo a floresta.<br />
Depois de muito andarem atravessaram um grande lago com a ajuda de um cisne.<br />
Andaram mais um pouco e começaram a reconhecer o caminho e viram ao longe a pequena cabana do pai.<br />
Ao chegarem na cabana encontraram o pai triste e arrependido. A
madrasta havia morrido de fome e o pai estava desesperado com o que fez
com os filhos.<br />
Quando os viu, o pai ficou muito feliz e foi correndo abraçá-los.
Joãozinho e Maria mostraram-lhe toda a fortuna que traziam nos seus
bolsos, agora não haveria mais preocupação com dinheiro e comida e assim
foram felizes para sempre.</span></div>
<br class="clearfloat" /></div>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Nguồn: <a href="http://www.grimmstories.com/language.php?grimm=015&l=vi&r=pt">http://www.grimmstories.com/language.php?grimm=015&l=vi&r=pt</a><br />
</span><br />
<div class="left">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Dịch: Lương Văn Hồng, © Lương Văn Hồng</span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="line-height: 115%;"><i></i></span></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><span style="line-height: 115%;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><b>Video yêu thích </b><a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam"><br />
</a><a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam">http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a> <br />
<br /><b>Trở về trang chính </b><a href="http://hoangkimlong.wordpress.com/2013/06/28/nguyen-khai-ngoc-cho-doi/"><br />
</a><a href="https://plus.google.com/+hoangkimvietnamdayvahoc/posts">hoangkim vietnam</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/">hoangkimvietnam</a>, <a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/">Hoàng Kim</a>, <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">Ngọc Phương Nam</a>, <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/">Chào ngày mới</a> <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">Thung dung</a>, <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/">Food Crops</a>, <a href="http://cassavaviet.blogspot.com/">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com/">VietnamAfricaCassavaRice</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dayvahoc</a>, <a href="http://hocmoingay.blogspot.com/">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/">,</a> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/">Điểm chính</a>, <a href="http://cnm365.wordpress.com/">CNM365</a>, <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam">KimFaceBook</a> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/">Tình yêu cuộc sống</a>, <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Thơ cho con</a> </span><i> </i></span></span></span>foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-38494009030655606842014-10-08T10:06:00.001+07:002014-10-08T10:08:34.434+07:00Tâm sự với Thiền sư<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGzX76mTSa7whY42KUFJYW17UglWcFU1bqQGEv91ANnGxCOpzjvM85VC9Dh8raLIszWOTlndig3dGG2dS6WypgxMCLcYLy3pyVaLzYqSpjibbKRpukz4XnMIdgBgetrjCfNsC4SnKXAaqE/s1600/Vituongcualongdan.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgGzX76mTSa7whY42KUFJYW17UglWcFU1bqQGEv91ANnGxCOpzjvM85VC9Dh8raLIszWOTlndig3dGG2dS6WypgxMCLcYLy3pyVaLzYqSpjibbKRpukz4XnMIdgBgetrjCfNsC4SnKXAaqE/s1600/Vituongcualongdan.JPG" height="300" width="400" /></a></div>
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">DẠY VÀ HỌC. Hoàng Trung Trực. Tâm sự với Thiền sư. Vững trụ đức tin đạo chí thành. Vô cầu, vô niệm bả công danh. Sớm hôm tu luyện rèn thân trí. ĐẠO cốt tình thương ĐỨC mới thành (Hoàng Trung Trực và một số người thân trong gia đình họ Hoàng , Nguyễn, Trần, Lê ở đất phương Nam viếng tang bác Giáp).<br /><br /><b>Tâm sự với Thiền sư</b><br /><br /><b>Hoàng Trung Trực</b><br /><br />Vất bỏ ngoài tai mọi chuyện đời <br />Lòng không vướng bận dạ an thôi<br />Ráng vun đạo đức tròn nhân nghĩa<br />Huệ trí bùng khai tỏa sáng ngời !<br /><br />Lồng lộng đêm nghe tiếng mõ kinh<br />Bao nhiêu ham muốn bỗng yên bình<br />Tâm tư trãi rộng ngàn thương mến<br />Mong cả nhân loài giữ đức tin...<br /><br />Thượng đế kỳ ba giáo độ đời<br />Vô minh cố chấp tại con người<br />Thành Tiên tùy hạnh tùy công đức<br />Ngôi vị thiêng liêng tạo bởi người...<br /><br />Vững trụ đức tin đạo chí thành. <br />Vô cầu, vô niệm bả công danh. <br />Sớm hôm tu luyện rèn thân trí. <br />Đạo cốt tình thương đức mới thành.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /><a class="r-search-5 bia uh_rl" data-rtid="search-5" href="https://www.google.com.vn/search?q=Ho%C3%A0ng+Trung+Tr%E1%BB%B1c+d%E1%BA%A5u+ch%C3%A2n+ng%C6%B0%E1%BB%9Di+l%C3%ADnh&biw=1366&bih=657&tbm=isch&imgil=pkv-QSIzZjsdAM%253A%253BswOMRPNF7m8jbM%253Bhttp%25253A%25252F%25252Fhocmoingay.blogspot.com%25252F2014%25252F07%25252Fdau-chan-nguoi-linh-tho-hoang-trung-truc.html&source=iu&pf=m&fir=pkv-QSIzZjsdAM%253A%252CswOMRPNF7m8jbM%252C_&usg=__9yE79y70bXkJdhq1niXYvCApkHM%3D" id="pkv-QSIzZjsdAM:" style="height: 90px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; width: 92px;"><img align="middle" alt="Kết quả hình ảnh cho Hoàng Trung Trực dấu chân người lính" border="0" class="iuth" height="108" name="imgthumb3" src="" style="margin: -3px 0px 0px;" title="http://hocmoingay.blogspot.com/2014/07/dau-chan-nguoi-linh-tho-hoang-trung-truc.html" width="92" /><b> </b></a><br /><b>(*) Hoàng Trung Trực: </b>Hoàng Trung Trực<b> </b>sinh ngày 26 tháng 2 năm 1944 tại xã Quảng Minh, huyện
Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình, là đại tá Quân đội Nhân dân Việt Nam thời
chống Mỹ, thương binh bậc 2/4, hiện đã nghĩ hưu từ tháng 11/1991 tại số
nhà 28/8/25 đường Lương Thế Vinh, phường Tân Thới Hòa, quận Tân Phú,
thành phố Hồ Chí Minh (<a href="http://hoangtrungtruc.wordpress.com/">xem tiếp</a>...)</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<h3 class="post-title entry-title" itemprop="name">
</h3>
<h3 class="post-title entry-title" itemprop="name">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hocmoingay.blogspot.com/2014/10/ve-noi-tich-lang.html">Về nơi tịch lặng</a></span></span></h3>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<br />
</span></span><br />
<div class="post-header">
</div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<br />
</span></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi8pF1piiSwSCopBUOj2LXRN5nWv29Q6kVormxqY-HIVhZoR50WoGIrZzXrmSpKgTynuK0Md4KGA7GKxkvTAaYzuiVneORanIwqFpB4tg7bNOHxrxalDz_ktCfIq-ZJSqtb-LL1O5Cgkjc/s1600/ChuaBuuMinh.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi8pF1piiSwSCopBUOj2LXRN5nWv29Q6kVormxqY-HIVhZoR50WoGIrZzXrmSpKgTynuK0Md4KGA7GKxkvTAaYzuiVneORanIwqFpB4tg7bNOHxrxalDz_ktCfIq-ZJSqtb-LL1O5Cgkjc/s1600/ChuaBuuMinh.JPG" height="300" width="400" /></a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<br />
</span></span><br />
<div class="post-header">
</div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></div>
<h2>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></h2>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<b>Thích Giác Tâm</b>
(**)<br />
<br />
</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Kính tặng quý thiện hữu cùng một
trăn trở, ưu tư cho Đạo Pháp .</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<br />
</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Ta rất muốn đi về trong tịch lặng.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
Quẳng lại sau lưng nhân thế muộn
phiền.
<br />
Lòng thao thức Đạo Đời luôn vướng
nặng.
<br />Mũ ni che tai, tâm lại hóa bình yên.
<br />
<br />
</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
Đời chộn rộn sao còn theo chộn
rộn?
<br />
Đạo hưng suy ta mất ngủ bao lần.
<br />Đời giả huyễn thịnh suy luôn bề bộn.
<br />
Đạo mất còn ta cứ mãi trầm ngâm.
<br />
<br />
</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Vai này gánh cho vai kia nhẹ
bớt.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
Tìm tri âm ta nặng bước âm thầm.
<br />
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Sợi tóc bạc trên đầu còn non nớt.
</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Tháng năm nào ta thấy lại nguồn tâm
?
<br />
</span></span>
<br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
Gia Lai 10-09-2014
<br />
<br />
</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">(**) Thích Giác Tâm: Thầy Thích Giác Tâm là vị cao tăng trụ trì ở chùa Bửu Minh, <a href="http://vemaybayonline.net.vn/tin-tuc-chi-tiet/hat-ngoc-pleiku.html">Biển Hồ 'mắt ngọc Tây Nguyên" Pleiku - Gia Lai</a>, nơi điểm nhấn của dòng <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/S%C3%B4ng_S%C3%AA_San">sông Sê San</a>
huyền thoại, một trong các chi lưu chính của sông Mekong bắt nguồn từ
núi Ngọc Linh và Chư Yang Sin nổi tiếng Tây Nguyên, Việt Nam. Bửu Minh
là ngôi chùa cổ (<a href="http://www.chuabuuminh.vn/">www.chuabuuminh.vn</a>), một trong những địa chỉ văn hóa gốc của Tây Nguyên. <a href="http://www.daophatngaynay.com/vn/van-hoc/tho/15739-ve-noi-tich-lang.html">Về nơi tịch lặng</a> trích dẫn từ nguồn "<a href="http://www.daophatngaynay.com/vn/">Đạo Phật ngày nay</a>"
<a href="http://www.daophatngaynay.com/vn/van-hoc/tho/15739-ve-noi-tich-lang.html">http://www.daophatngaynay.com/vn/van-hoc/tho/15739-ve-noi-tich-lang.html</a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<br />
<h3 class="post-title entry-title" itemprop="name">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/2014/10/en-chon-thung-dung.html">Đến chốn thung dung</a></span></span>
</h3>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<div class="post-header">
</div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_Zf1gfULTaoObjSlK94LHkjwfa64N807i6sxfsQDePqL26QYyU4oYl2FJgTQL43rcx0BGGbP7Gco7wxi4lOi_Ya2OUhHdjhfATsgJiGlEB9rVj0vgoD9olnJ6q_Y9PdTFoJ-Clhx5jUs/s1600/Ngaymua3.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi_Zf1gfULTaoObjSlK94LHkjwfa64N807i6sxfsQDePqL26QYyU4oYl2FJgTQL43rcx0BGGbP7Gco7wxi4lOi_Ya2OUhHdjhfATsgJiGlEB9rVj0vgoD9olnJ6q_Y9PdTFoJ-Clhx5jUs/s1600/Ngaymua3.JPG" height="300" width="400" /></a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<br /><b>Hoàng Kim (***)</b><i><br /><br />Tặng thầy Thích Giác Tâm<br />
<br />
</i>
</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Người rất muốn đi về trong tịch lặng
<br />
Quẳng lại sau lưng nhân thế muộn phiền</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
Ta đến chốn thung dung tìm <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/2013/05/13/hoa_laoa">hoa lúa</a>
<br />
</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Rong chơi đường trần sống giữa thiên
nhiên.<br />
<br />
</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Tâm thanh thản buồn vui cùng nhân
thế<br />
Đời Đạo thịnh suy sương sớm đầu cành</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Lòng hiền dịu và trái tim nhẹ nhõm<br />
Kho báu chính mình phúc hậu an nhiên.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<br />
</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Trên hai vai ta đôi vầng nhật nguyệt (**)</i><br />
<span style="color: #20124d;"><a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/2011/12/ta-hen-em-uong-ruou-ngam-trang.html">Trăng rằm xuân</a></span> lồng lộng bóng tri âm</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Người tri kỷ cùng ta và năm tháng.<br />
Giác Tâm: <a href="http://hocmoingay.blogspot.com/2014/10/ve-noi-tich-lang.html"><span style="color: #20124d;">Ta về còn trọn niềm tin</span></a>. </span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /> </span></span><br />
<div>
<div class="th _lyb" style="height: 44px; width: 44px;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://profiles.google.com/105487438782004080499"><img border="0" height="44" id="profile-3" src="" width="44" /></a></span></span></div>
</div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><cite class="_Rm"></cite></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">(***) Hoàng Kim: <a href="https://plus.google.com/+hoangkimvietnamdayvahoc/posts/4S9DobU7ZDJ">hoangkim</a> là nhà khoa học xanh người thầy chiến sĩ quê Quảng Bình </span></span><br />
<br />
<span style="font-size: xx-small;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Video yêu thích </b><a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam"><br />
</a><a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam">http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a></span> <br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /><b>Trở về trang chính </b><a href="http://hoangkimlong.wordpress.com/2013/06/28/nguyen-khai-ngoc-cho-doi/"><br />
</a><a href="https://plus.google.com/+hoangkimvietnamdayvahoc/posts">hoangkim vietnam</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/">hoangkimvietnam</a>, <a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/">Hoàng Kim</a>, <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">Ngọc Phương Nam</a>, <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/">Chào ngày mới</a> <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">Thung dung</a>, <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/">Food Crops</a>, <a href="http://cassavaviet.blogspot.com/">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com/">VietnamAfricaCassavaRice</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dayvahoc</a>, <a href="http://hocmoingay.blogspot.com/">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/">,</a> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/">Điểm chính</a>, <a href="http://cnm365.wordpress.com/">CNM365</a>, <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam">KimFaceBook</a> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/">Tình yêu cuộc sống</a>, <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Thơ cho con</a></span></span> </span>foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-58774713744798771932014-09-28T08:39:00.001+07:002014-10-12T21:26:16.445+07:00Bài học quý Chất lượng cuộc sống<h1 style="text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi2IHQNMWSvFOvRjKy2e9urr87xbE7OO3Oc-XSsg441hJZ1W84bmKC9nKgrgCitB-A-_WxmcVy3iuSvcbosyiMwiQxEdxgJAElPrhVL8i04h_g4leXnjQBuCWiVQ5IiDvRxqsBDLLZrOp8O/s1600/DSC05572.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi2IHQNMWSvFOvRjKy2e9urr87xbE7OO3Oc-XSsg441hJZ1W84bmKC9nKgrgCitB-A-_WxmcVy3iuSvcbosyiMwiQxEdxgJAElPrhVL8i04h_g4leXnjQBuCWiVQ5IiDvRxqsBDLLZrOp8O/s1600/DSC05572.JPG" height="300" width="400" /></a></h1>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><u><span style="color: #0000ee;"><span style="font-size: small;"><span style="color: #0000ee;"><span style="color: #0000ee;"><span style="color: #0000ee;"><a href="http://dayvahoc.blogspot.blogspot.com/">DẠY VÀ HỌC</a></span></span></span></span></span></u> Chào ngày mới! Bài học quý trên VTV2 VTV3, Truyền hình Vĩnh Long</span> <span style="font-weight: normal;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://thvl.vn/?p=417073#">Chất lượng cuộc sống: Tăng huyết áp và rối loạn mỡ máu</a> , <a href="http://youtu.be/meh9dFuwR_I">Chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp phụ nữ</a> cùng với nhiều thông tin quý rất hay cần đọc . Sức khỏe và tri thức hiểu biết là nền tảng của hạnh phúc.(Đón xem <a href="http://youtu.be/K-UbaJFgAd4">bài mới hôm nay Chủ nhật trên VTV2 lúc 13g00 về chăm sóc sức khỏe</a>) </span></span></span><br />
<span style="font-weight: normal;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><br /></span></span></span>
<br />
<ul class="related_post">
<li><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://thvl.vn/?p=412812" title="Chất lượng cuộc sống: Testosterone và sức khỏe nền tảng của nam giới (31/8/2014)">Chất lượng cuộc sống: Testosterone và sức khỏe nền tảng của nam giới (31/8/2014)</a></span></span></li>
<li><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://thvl.vn/?p=409006" title="Chất lượng cuộc sống: Teo não và suy giảm trí nhớ (17/8/2014)">Chất lượng cuộc sống: Teo não và suy giảm trí nhớ (17/8/2014)</a></span></span></li>
<li><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://thvl.vn/?p=397629" title="Chất lượng cuộc sống: Nguy cơ biến chứng từ việc sử dụng sai thuốc điều trị thoái hóa khớp (13/7/2014)">Chất lượng cuộc sống: Nguy cơ biến chứng từ việc sử dụng sai thuốc điều trị thoái hóa khớp (13/7/2014)</a></span></span></li>
<li><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://thvl.vn/?p=393111" title="Chất lượng cuộc sống: Nguy cơ tăng huyết áp và bệnh mạch vành từ rối loạn mỡ máu (29/6/2014)">Chất lượng cuộc sống: Nguy cơ tăng huyết áp và bệnh mạch vành từ rối loạn mỡ máu (29/6/2014)</a></span></span></li>
<li><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://thvl.vn/?p=387127" title="Chất lượng cuộc sống: Giảm ham muốn ở nam giới (08/6/2014)">Chất lượng cuộc sống: Giảm ham muốn ở nam giới (08/6/2014)</a></span></span></li>
<li><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://thvl.vn/?p=382867" title="Chất lượng cuộc sống: Phụ nữ trung niên và chuyện giữ lửa (25/5/2014)">Chất lượng cuộc sống: Phụ nữ trung niên và chuyện giữ lửa (25/5/2014)</a></span></span></li>
<li><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://thvl.vn/?p=378226" title="Chất lượng cuộc sống: Đam mê thể thao và thoái hóa khớp (11/5/2014)">Chất lượng cuộc sống: Đam mê thể thao và thoái hóa khớp (11/5/2014)</a></span></span></li>
<li><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://thvl.vn/?p=376958" title="Chất lượng cuộc sống: Khỏe để đẹp (04/5/2014)">Chất lượng cuộc sống: Khỏe để đẹp (04/5/2014)</a></span></span></li>
<li><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://thvl.vn/?p=376954" title="Chất lượng cuộc sống: Bệnh khớp đe dọa giới văn phòng (27/4/2014)">Chất lượng cuộc sống: Bệnh khớp đe dọa giới văn phòng (27/4/2014)</a></span></span></li>
<li><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://thvl.vn/?p=370640" title="Chất lượng cuộc sống: Bệnh đau nửa đầu và mối nguy tiềm ẩn (20/4/2014)">Chất lượng cuộc sống: Bệnh đau nửa đầu và mối nguy tiềm ẩn (20/4/2014)</a></span></span></li>
<li><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://thvl.vn/?p=376948" title="Chất lượng cuộc sống: Bệnh khớp đe dọa giới văn phòng (13/4/2014)">Chất lượng cuộc sống: Bệnh khớp đe dọa giới văn phòng (13/4/2014)</a></span></span></li>
<li><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://thvl.vn/?p=366249" title="Chất lượng cuộc sống: Bệnh khớp đe dọa giới văn phòng (06/4/2014)">Chất lượng cuộc sống: Bệnh khớp đe dọa giới văn phòng (06/4/2014)</a></span></span></li>
<li><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://thvl.vn/?p=376944" title="Chất lượng cuộc sống: Bốc hỏa và những khó khăn của phụ nữ tuổi trung niên (30/3/2014)">Chất lượng cuộc sống: Bốc hỏa và những khó khăn của phụ nữ tuổi trung niên (30/3/2014)</a></span></span></li>
<li><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://thvl.vn/?p=361802" title="Chất lượng cuộc sống: Bốc hỏa và những khó khăn của phụ nữ tuổi trung niên (23/3/2014)">Chất lượng cuộc sống: Bốc hỏa và những khó khăn của phụ nữ tuổi trung niên (23/3/2014)</a></span></span></li>
<li><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://thvl.vn/?p=359579" title="Chất lượng cuộc sống: Rối loạn mỡ máu và nguy cơ bệnh tim mạch (16/3/2014)">Chất lượng cuộc sống: Rối loạn mỡ máu và nguy cơ bệnh tim mạch (16/3/2014)</a></span></span><div class="news-sapo">
<span style="font-weight: normal;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span></div>
<div class="news-sapo">
<span style="font-weight: normal;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Phát hiện mới về mở tăng gây thừa cân béo phì</b><br /><br />Theo Sức Khỏe Đời Sống, cơ quan ngôn luận của Bộ Y tế Việt Nam (<a href="http://suckhoedoisong.vn/lam-dep/phat-hien-moi-ve-mo-trang-gay-thua-can-beo-phi-20140923093927933.htm">tại đây</a>) - Các công trình nghiên cứu cho thấy, mỡ trắng dễ tăng kích thước lẫn số lượng và chính là thủ phạm của thừa cân, béo phì</span></span>
</div>
<br /><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><span style="line-height: inherit;">Những kết quả nghiên cứu mới
nhất của các nhà khoa học thuộc ĐH Harvard (Mỹ) về mỡ trắng, mỡ nâu được
công bố gần đây trên tập san New England Journal of Medicine đã đưa đến
cho giới khoa học một cách nhìn toàn diện về mỡ trong cơ thể. Theo đó,
sự gia tăng quá mức khối lượng mỡ trắng trong cơ thể là “thủ phạm” chính
gây nên thừa cân, béo phì - một “đại dịch” toàn cầu với 2,1 tỷ người
mắc và 3,4 triệu ca tử vong mỗi năm.</span></i></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><br />Mỡ trắng là gì?</b></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Các công trình nghiên cứu cho thấy, tế bào mỡ trắng là tế bào chứa
một hạt mỡ lớn với 90 - 99% là a xít béo và glycerol (triglyceride),
kích thước một tế bào mỡ trắng dao động từ 25-200 micron. Các nhà khoa
học còn chỉ rõ, mỡ trắng chiếm tỷ lệ “áp đảo” với 93 - 97% tổng lượng mỡ
cơ thể. Trong khi loại mỡ thứ hai là mỡ nâu có chức năng sinh nhiệt,
được coi là loại “mỡ tốt” lại chỉ chiếm 3-7% và rất ít khả năng tăng
lên.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Trong khi đó, tế bào mỡ trắng lại có thể tăng về kích thước lên gấp
20 lần so với ban đầu song song với sự gia tăng số lượng. Một người
trung bình có tới 10 - 30 tỷ tế bào mỡ trắng, chúng được ví như vô số
“chiếc túi cao su” có thể co giãn để hấp thụ và “giữ” đầy các hạt mỡ bên
trong làm tăng sinh bất thường kích thước khối mỡ trắng. Điều này lý
giải tại sao một người có trọng lượng 50-70kg nhưng khi “phát phì” có
thể lên tới hơn 100kg, thậm chí là 200-400kg.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Mặc dù có vai trò dự trữ năng lượng cho cơ thể nhưng khi tích tụ quá
mức mỡ trắng sẽ gây ra những tác động xấu lên các chức năng của cơ thể.
Bởi vậy, mỡ trắng bị xem là “mỡ xấu”.</span><br />
<div class="article-header" style="padding-top: 10px;">
<h1 class="mainTitle">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-weight: normal;"></span></span></span></h1>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span class="date-line"></span></span></div>
<div class="article-ds">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><br />
<div class="binhchontrongtin" style="float: right;">
<div __markuptype="vsattributemarkup" __webpartid="{97fe2744-62f8-4f72-924f-d7ab1d7941d0}" id="ctl00_PlaceHolderMain_ctl00_g_97fe2744_62f8_4f72_924f_d7ab1d7941d0">
</div>
</div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><br />
<div class="article-content article-content03">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><br />
<div class="ms-rteElement-H2">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Mỡ trắng và hiểm họa bệnh tật từ thừa cân béo phì</b><br /><br />93 - 97% mỡ trong cơ thể là mỡ trắng.
Tuy có vai trò dự trữ năng lượng cho cơ thể nhưng khi tích tụ quá mức,
mỡ trắng sẽ gây thừa cân, béo phì và hàng loạt các rối loạn chuyển hóa
glucid, protid, lipid, tình trạng đề kháng insuline, viêm nội mạc... và
hậu quả làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý như: đái tháo đường, tăng huyết
áp, tim mạch, gan nhiễm mỡ, ung thư... </span></div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span>
<br />
<table align="center">
<tbody>
<tr>
<td><div style="text-align: center;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #595959;"><img alt="" src="http://www.thanhnien.com.vn/Pictures201409/Thanh_Luan/10/thuacan1.jpg" /><br /> </span></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #595959;">PGS-TS Lê Bạch Mai - Viện phó Viện Dinh dưỡng quốc gia</span></span></div>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Mỡ trắng tăng trước, bệnh tật theo sau</b></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Tế bào mỡ trắng chứa một hạt mỡ lớn bên trong, kích thước từ 25 - 200
micron. Cơ thể người có 10 - 30 tỉ tế bào mỡ trắng và các tế bào này có
thể tăng kích thước lên gấp 20 lần ban đầu, cùng với việc sản sinh mới
về mặt số lượng. Mỡ trắng phân bố khắp cơ thể nhưng tập trung nhiều ở
dưới da và vùng bụng, nội tạng như: gan, thận, ruột, tim... </span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Khi tích tụ tại vùng dưới da như cánh tay, eo, mông, đùi... mỡ trắng
làm “hỏng” vóc dáng, khiến cơ thể mập mạp và trở nên nặng nề, chậm chạp.
Nguy hiểm hơn, mỡ tích tụ tại vùng bụng, nội tạng sẽ là “hiểm họa” với
sức khỏe.</span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Mỡ trắng tăng sẽ gây ra rối loạn chuyển hóa sớm. Cholesterol tỷ trọng
thấp bám vào lòng mạch sẽ tạo mảng xơ vữa gây tăng huyết áp, thiếu máu -
nhồi máu cơ tim, đột quỵ. Nghiên cứu của ĐH Manchester (Anh) cho thấy,
nếu vòng eo vượt chuẩn (nam > 90 cm, nữ > 80 cm) nguy cơ bị nhồi
máu cơ tim sẽ tăng gấp 55%. Mỡ trắng ở bụng còn sinh ra yếu tố đề kháng
insulin, dẫn đến bệnh đái tháo đường. Theo Tổ chức Đái tháo đường thế
giới, 80 - 90% ca bệnh đái tháo đường là thể 2 và thường xảy ra ở người
thừa cân, béo phì có béo bụng.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span>
<br />
<table align="center">
<tbody>
<tr>
<td><div style="text-align: center;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #7f7f7f;"><img alt="" src="http://www.thanhnien.com.vn/Pictures201409/Thanh_Luan/10/thuacan2.jpg" /><br />
Mỡ trắng tích tụ nhiều tại vùng bụng và nội tạng </span></span></div>
</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Ngoài ra, mỡ trắng tăng làm sức nặng cơ thể dồn xuống các khớp ở đầu
gối, thắt lưng, háng, cổ chân dễ gây thoái hóa khớp. Nghiên cứu của Viện
Châm cứu trung ương cho thấy, béo phì làm nguy cơ thoái hóa khớp tăng
lên đến 7 lần.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Bên cạnh đó, thừa cân, béo phì còn là một trong những thủ phạm gây vô
sinh hay các bệnh liên quan đến hô hấp, da, rối loạn nội tiết, tiêu
hóa, suy giảm trí nhớ và bệnh ung thư. Thậm chí đã có nhận định: Chỉ
trong vòng 5 năm nữa, béo phì sẽ thay thế vị trí của thuốc lá trở thành
nguyên nhân hàng đầu gây nên bệnh ung thư. </span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><br />Kiểm soát mỡ trắng, ngăn hiểm họa từ thừa cân - béo phì</b></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Để phòng ngừa các nguy cơ từ mỡ trắng, người thừa cân béo phì cần
giảm cân và kiểm soát được cân nặng. Đây được khuyến cáo là phương pháp
chủ động và ít tốn kém nhất.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Gần đây, việc áp dụng các tiến bộ về sinh học phân tử trong nghiên
cứu về tế bào mỡ trắng đã phát hiện ra sự hiện diện của thụ thể PPARγ -
“kẻ tiếp tay” cho tế bào mỡ trắng tăng sinh và tích tụ. Đồng thời, các
nhà khoa học cũng tìm ra perilipin, một loại protein nằm trên giọt mỡ,
ngăn cản sự ly giải mỡ của men lipase. Những phát hiện này đã giúp đưa
ra phương pháp điều trị thừa cân, béo phì bằng cách can thiệp vào quá
trình sinh trưởng và phát triển của mỡ trắng.</span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Từ kết quả trên, Trung tâm nghiên cứu InterHealth Nutraceuticals (Mỹ)
đã tìm thấy các hoạt chất thiên nhiên từ Belaunja và Mangastin có tác
dụng giảm tích tụ và tăng ly giải mỡ trắng một cách an toàn và hiệu quả.</span></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Nghiên cứu lâm sàng về <a href="http://lic-ecogreen.com.vn/vn/product/lic-giai-phap-giam-can-an-toan-hieu-qua" target="_blank">Belaunja</a> và <a href="http://lic-ecogreen.com.vn/vn/product/lic-giai-phap-giam-can-an-toan-hieu-qua" target="_blank">Mangastin</a>
vừa được Trường ĐH California - Davis (Mỹ) công bố cho thấy hiệu quả rõ
rệt trong việc giảm cân và các chỉ số BMI, vòng eo, hông sau 2 - 8 tuần
sử dụng và không gây tác dụng phụ như: rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi, mất
nước, chán ăn... Về cơ chế, chính hai hoạt chất sinh học
7-hydroxy-frullanolide, alpha-mangostin trong Belaunja và Mangastin đã
gây ức chế và làm giảm hoạt động của PPARγ để ngăn tế bào mỡ mới hình
thành. Đồng thời, hạn chế biểu hiện của perilipin, nhờ đó men lipase
tiếp cận giọt mỡ và ly giải mỡ ra khỏi tế bào. Qua đó giúp giảm kích
thước mỡ trắng, đặc biệt tại eo, bụng, đùi...</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><br />Xem video về quá trình ly giải mỡ trắng</b></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span>
<br />
<table align="center" class="tb-video">
<tbody>
<tr>
<td class="media"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Ngoài việc sử dụng hoạt chất thiên nhiên Belaunja và Mangastin, người
thừa cân, béo phì nên xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý và tập luyện
thể dục đều đặn. Đây chính là “3 nguyên tắc vàng” giúp kiểm soát cân
nặng và phòng ngừa hiệu quả các nguy cơ bệnh tật từ thừa cân, béo phì.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span>
<br />
<div style="text-align: right;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">PGS-TS <b>Lê Bạch Mai</b><br />
(Viện phó Viện Dinh dưỡng quốc gia)</span><br />
<br />
<h2 class="title" style="text-align: left;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Những cách đơn giản để thanh lọc cơ thể</span></h2>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><div style="text-align: left;">
<article class="story">
<h2 class="title">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://khoe360.tienphong.vn/gia-dinh-suc-khoe/thanh-loc-co-the-hieu-qua-voi-rau-cu-749054.tpo" title="Thanh lọc cơ thể hiệu quả với rau củ">Thanh lọc cơ thể hiệu quả với rau củ</a></span></span></h2>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;">
</span></span></article><article class="story">
<h2 class="title">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://khoe360.tienphong.vn/gia-dinh-suc-khoe/thanh-loc-gan-than-ky-nho-nuoc-gao-lut-rang-742051.tpo" title="Thanh lọc gan thần kỳ nhờ nước gạo lứt rang">Thanh lọc gan thần kỳ nhờ nước gạo lứt rang</a></span></span></h2>
</article></div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;">
</span></span><article class="story"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;">
</span></span><h2 class="title" style="text-align: left;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://khoe360.tienphong.vn/gia-dinh-suc-khoe/thanh-loc-co-the-bang-chanh-trong-1-ngay-734263.tpo" title="Thanh lọc cơ thể bằng chanh trong 1 ngày">Thanh lọc cơ thể bằng chanh trong 1 ngày</a></span></span></h2>
</article><div style="text-align: left;">
<br /></div>
</div>
<table cellpadding="0" cellspacing="0" style="width: 100%px;"><tbody>
<tr><td class="newsbm-L" valign="top"><br /></td><td class="newsbm-R" style="padding-left: 10px;" valign="top"><br /></td></tr>
</tbody></table>
<div class="qc">
<div>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" class="s4-wpTopTable" style="width: 100%px;"><tbody>
<tr><td valign="top"><br /></td></tr>
</tbody></table>
</div>
<div>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" class="s4-wpTopTable" style="width: 100%px;"><tbody>
<tr><td valign="top"><br /></td></tr>
</tbody></table>
</div>
</div>
<div class="CumCD">
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" class="s4-wpTopTable" style="width: 100%px;"><tbody>
<tr><td valign="top"><div class="ms-WPBody noindex" id="WebPartWPQ13" width="100%">
<div id="ctl00_PlaceHolderMain_g_6db986a9_572f_442f_8701_b67d36d22485">
<div class="ccd-div">
<div class="ccd-bot">
<div class="ccd-repeat">
<div class="ccd-repeat">
<div class="ccd-right">
<div class="ccd-img">
<a href="http://www.thanhnien.com.vn/pages/20140308/ha-mo-mau-bang-dau-tay.aspx"><img alt="Hạ mỡ máu bằng dâu tây nb5" src="http://www.thanhnien.com.vn/Pictures201403/Cong_Dong/_nb/dautayb75322359_thunho.jpg;pv9470f874ed84e42a" /></a></div>
<div class="ccd-des">
<div class="noindex">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://www.thanhnien.com.vn/pages/20140308/ha-mo-mau-bang-dau-tay.aspx">Hạ mỡ máu bằng dâu tây</a></span></div>
</div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"> </span></div>
</div>
</div>
<div class="ccd-repeat">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"> </span><br />
<div class="ccd-left">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"> </span><br />
<div class="ccd-img">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://www.thanhnien.com.vn/pages/20131230/qua-mong-cai-thien-lan-da.aspx"><img alt="Quả mọng cải thiện làn da" src="http://www.thanhnien.com.vn/Pictures201312/Hoang_Nam/_nb/dautay1_thunho.jpg;pv4316ba7145a4ec38" /></a></span></div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"> </span><br />
<div class="ccd-des">
<div class="noindex">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://www.thanhnien.com.vn/pages/20131230/qua-mong-cai-thien-lan-da.aspx">Quả mọng cải thiện làn da</a></span><br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgPoFiP1V0XVB0sAC3uPRk438Usm8mIQ1m7lpgRnoRX_t711LKuUm5_5NrJCHXxGdK5yuxOl8lbr3_A0ltCsUZYhHXdWumNdV6jLO3_TZ7UQTAwQkKfeoss_sNWKcN_ORxZ1UQlIfbkXNS3/s1600/5thucangaybeo.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgPoFiP1V0XVB0sAC3uPRk438Usm8mIQ1m7lpgRnoRX_t711LKuUm5_5NrJCHXxGdK5yuxOl8lbr3_A0ltCsUZYhHXdWumNdV6jLO3_TZ7UQTAwQkKfeoss_sNWKcN_ORxZ1UQlIfbkXNS3/s1600/5thucangaybeo.jpg" height="265" width="400" /></a></div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: x-small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span> </span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span class="" id="result_box" lang="vi"><span class="hps">Phải làm gì</span> <span class="hps">để mất chất béo</span>, tối ưu hóa <span class="hps">sức khỏe của bạn</span>, và nhận được <span class="hps">một bụng phẳng</span> <span class="hps">nhanh chóng ? </span></span><span class="" id="result_box" lang="vi"><span class="hps">Ăn uống</span> <span class="hps">lành mạnh</span> <span class="hps">giúp </span><span class="hps"></span><span class="hps"></span><span class="hps"></span> <span class="hps">giảm</span> <span class="hps">huyết áp và cholesterol. <a href="http://www.cruisecontroldiet.com/lp/5foods.php?tid=amaxtoptxt101114">KHÔNG DÙNG 5 LOẠI THỰC PHẨM LÀM TĂNG CÂN </a></span></span></span><br />
<br />
<div class="content_detail">
<div class="desc">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Dù là muốn giảm cân hay giữ cho cơ thể khỏe mạnh, đây đều là thực phẩm bạn nên tránh. </span></div>
<div class="content">
<div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></div>
<div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>1. Thịt đã qua chế biến</b></span></div>
<div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></div>
<div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
Các loại xúc xích, jăm bông, thịt muối, các loại thịt đã trải qua xử lý
hóa học... đều chứa nhiều calo, muối và mỡ. Ăn những thực phẩm này
thường xuyên (vài lần mỗi tuần) sẽ khiến bạn có nguy cơ béo phì, tiểu
đường, bệnh tim và ung thư. </span></div>
<div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><img alt="" src="http://nshape.hanoicdc.net/uploads/images/userfiles/3.tintuc/khoedep/dinhduong/thucphamtechosuckhoe/khoe_dep_nshape_fitness_bai_tap_giam_cam_hieu_qua.png" /></span></div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><br />2. Thực phẩm nhiều mỡ béo và dán nhãn "ít béo"</b></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
Các cửa hàng tại châu Âu tràn ngập sản phẩm dán nhãn "ít béo", thực tế
lại đang khiến người dân ở nơi đây ngày càng béo hơn. Tại sao vậy? Các
thực phẩm này chứa dạng chất béo trans-fats không tốt cho tim mạch của
chúng ta và chứa hàm lượng cao cholesterol. Ngoài ra, để "đền bù" cho sự
thiếu hụt hương vị, chúng được bổ sung rất nhiều đường và muối, vì thế,
nó gây thiệt đơn thiệt kép cho tất cả mọi người. </span></div>
<div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>3. Mayonnaise</b></span></div>
<div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></div>
<div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
Tất nhiên, không ai tự đánh lừa mình rằng sốt Mayonnaise là thực phẩm
tốt lành, nhưng cũng không mấy người nhận ra nó không tốt cho cơ thể.
Mỗi thìa sốt Mayonnaise chứa 90 calo, 10 g chất béo và 90 mg muối. Vì
thế, loại gia vị này nên được sử dụng rất hạn chế. </span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><img alt="" src="http://nshape.hanoicdc.net/uploads/images/userfiles/3.tintuc/khoedep/dinhduong/thucphamtechosuckhoe/khoe_dep_nshape_fitness_giam_cam_hieu_qua.png" /></span></div>
<div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></div>
<div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>4. Bơ thực vật</b></span></div>
<div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></div>
<div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
Loại bơ này chứa đầy dầu đã được hydro hóa (chất béo dạng trans-fats),
vốn được biết gây ung thư, tiểu đường, bệnh tim và nhiều vấn đề phức tạp
khác. </span></div>
<div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></div>
<div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>5. Soda và nước ngọt</b></span></div>
<div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></div>
<div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
Bạn muốn giảm cân? Soda luôn là thứ đầu tiên mà bác sĩ yêu cầu loại bỏ
khỏi thực đơn. Nhưng soda không chỉ là rắc rối gây béo phì. Thường xuyên
dùng soda còn gây ra bệnh thận, ung thư, bệnh tim và tiểu đường, cũng
như làm gia tăng nguy cơ đột quỵ. </span></div>
<div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><img alt="" src="http://nshape.hanoicdc.net/uploads/images/userfiles/3.tintuc/khoedep/dinhduong/thucphamtechosuckhoe/khoe_dep_nshape_fitness.jpg" /></span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></div>
<div style="text-align: right;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>(NShape Fitness sưu tầm)</b></span></div>
</div>
</div>
<span class="" id="result_box" lang="vi"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span class="hps"> </span></span> <span class="hps"></span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-weight: normal;"><b>CHÀO NGÀY MỚI</b>(<a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/">Bài mới cập nhật bấm vào đây</a>)<br />
</span></span></span><br />
<ul class="hierarchy">
<li class="archivedate expanded">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a class="toggle" href="https://www.blogger.com/null">
<span class="zippy toggle-open">▼ </span>
</a>
<a class="post-count-link" href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/search?updated-min=2014-01-01T00:00:00-08:00&updated-max=2015-01-01T00:00:00-08:00&max-results=50">2014</a>
<span class="post-count" dir="ltr">(272)</span></span></span>
<ul class="hierarchy">
<li class="archivedate expanded">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a class="toggle" href="https://www.blogger.com/null">
<span class="zippy toggle-open">▼ </span>
</a>
<a class="post-count-link" href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014_09_01_archive.html">September</a>
<span class="post-count" dir="ltr">(26)</span></span></span>
<ul class="posts">
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-27-thang-9.html">Chào ngày mới 27 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-26-thang-9.html">Chào ngày mới 26 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-25-thang-9.html">Chào ngày mới 25 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-24-thang-9.html">Chào ngày mới 24 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-23-thang-9.html">Chào ngày mới 23 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-22-thang-9.html">Chào ngày mới 22 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-21-thang-9.html">Chào ngày mới 21 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-20-thang-9.html">Chào ngày mới 20 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-19-thang-9.html">Chào ngày mới 19 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-18-thang-9.html">Chào ngày mới 18 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-17-thang-9.html">Chào ngày mới 17 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-16-thang-9.html">Chào ngày mới 16 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-15-thang-9.html">Chào ngày mới 15 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-14-thang-9.html">Chào ngày mới 14 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-13-thang-9.html">Chào ngày mới 13 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-12-thang-9.html">Chào ngày mới 12 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-11-thang-9.html">Chào ngày mới 11 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-10-thang-9.html">Chào ngày mới 10 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-9-thang-9.html">Chào ngày mới 9 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-8-thang-9.html">Chào ngày mới 8 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-7-thang-9.html">Chào ngày mới 7 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-6-thang-9.html">Chào ngày mới 6 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-5-thang-9.html">Chào ngày mới 5 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-4-thang-9.html">Chào ngày mới 4 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-3-thang-9.html">Chào ngày mới 3 tháng 9</a></span></span></li>
<li><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014/09/chao-ngay-moi-2-thang-9.html">Chào ngày mới 2 tháng 9</a></span></span></li>
</ul>
</li>
</ul>
<ul class="hierarchy">
<li class="archivedate collapsed">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a class="toggle" href="https://www.blogger.com/null">
<span class="zippy">
►
</span>
</a>
<a class="post-count-link" href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014_08_01_archive.html">August</a>
<span class="post-count" dir="ltr">(31)</span></span></span>
</li>
</ul>
<ul class="hierarchy">
<li class="archivedate collapsed">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a class="toggle" href="https://www.blogger.com/null">
<span class="zippy">
►
</span>
</a>
<a class="post-count-link" href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014_07_01_archive.html">July</a>
<span class="post-count" dir="ltr">(32)</span></span></span>
</li>
</ul>
<ul class="hierarchy">
<li class="archivedate collapsed">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a class="toggle" href="https://www.blogger.com/null">
<span class="zippy">
►
</span>
</a>
<a class="post-count-link" href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014_06_01_archive.html">June</a>
<span class="post-count" dir="ltr">(29)</span></span></span>
</li>
</ul>
<ul class="hierarchy">
<li class="archivedate collapsed">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a class="toggle" href="https://www.blogger.com/null">
<span class="zippy">
►
</span>
</a>
<a class="post-count-link" href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014_05_01_archive.html">May</a>
<span class="post-count" dir="ltr">(34)</span></span></span>
</li>
</ul>
<ul class="hierarchy">
<li class="archivedate collapsed">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a class="toggle" href="https://www.blogger.com/null">
<span class="zippy">
►
</span>
</a>
<a class="post-count-link" href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014_04_01_archive.html">April</a>
<span class="post-count" dir="ltr">(27)</span></span></span>
</li>
</ul>
<ul class="hierarchy">
<li class="archivedate collapsed">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a class="toggle" href="https://www.blogger.com/null">
<span class="zippy">
►
</span>
</a>
<a class="post-count-link" href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014_03_01_archive.html">March</a>
<span class="post-count" dir="ltr">(31)</span></span></span>
</li>
</ul>
<ul class="hierarchy">
<li class="archivedate collapsed">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a class="toggle" href="https://www.blogger.com/null">
<span class="zippy">
►
</span>
</a>
<a class="post-count-link" href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014_02_01_archive.html">February</a>
<span class="post-count" dir="ltr">(30)</span></span></span>
</li>
</ul>
<ul class="hierarchy">
<li class="archivedate collapsed">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a class="toggle" href="https://www.blogger.com/null">
<span class="zippy">
►
</span>
</a>
<a class="post-count-link" href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/2014_01_01_archive.html">January</a>
<span class="post-count" dir="ltr">(32)</span></span></span>
</li>
</ul>
</li>
</ul>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<a class="toggle" href="https://www.blogger.com/null">
<span class="zippy">
►
</span>
</a>
<a class="post-count-link" href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/search?updated-min=2013-01-01T00:00:00-08:00&updated-max=2014-01-01T00:00:00-08:00&max-results=41">2013</a>
<span class="post-count" dir="ltr">(41)</span></span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span class="post-count" dir="ltr"> </span><br />
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span class="watch-title " dir="ltr" id="eow-title" title="Giới Thiệu Du Lịch Việt Nam">
</span></span></span><br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Video yêu thích<br /> </b></span></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam">http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a>
<b><br /></b><br />
</span></span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Trở về trang chính</b>
<a href="http://hoangkimlong.wordpress.com/2013/06/28/nguyen-khai-ngoc-cho-doi/"><br /></a><a href="https://plus.google.com/+hoangkimvietnamdayvahoc/posts">hoangkim vietnam</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/">hoangkimvietnam</a>, <a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/">Hoàng Kim</a>, <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">Ngọc Phương Nam</a>, <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/">Chào ngày mới</a> <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">Thung dung</a>, <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/">Food Crops</a>, <a href="http://cassavaviet.blogspot.com/">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com/">VietnamAfricaCassavaRice</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dayvahoc</a>, <a href="http://hocmoingay.blogspot.com/">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/">,</a> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/">Điểm chính</a>, <a href="http://cnm365.wordpress.com/">CNM365</a>, <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam">KimFaceBook</a> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/">Tình yêu cuộc sống</a>, <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Thơ cho con</a> </span></span> </span></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</td></tr>
</tbody></table>
</div>
</div>
</div>
</li>
</ul>
foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-63543894833563428002014-09-18T23:36:00.000+07:002014-09-18T23:36:09.502+07:00Sự tích cây lúa, thơ Quỳnh Trâm<strong></strong>
<br />
<div class="bText">
<div style="text-align: justify;">
<span>DẠY VÀ HỌC. Thăm bạn học về cây lúa. Bâng khuâng cổ tích đời thường. Sữa ngọt tình em lòng mẹ. Cuộc đời ân nghĩa biết bao. (HK)</span></div>
.<br />
<div class="indent">
<div class="indent">
<div class="indent">
<div class="indent">
<div class="indent">
<div class="indent">
<i><span><b> </b></span></i></div>
<div class="indent">
<i><span><b> </b></span></i><a href="http://www.thanhnien.com.vn/Pictures20139/CongDong/270913/MuCangChai9.jpg;pvfc1925d4d37207f5" target="_blank"><img align="" src="http://www.thanhnien.com.vn/Pictures20139/CongDong/270913/MuCangChai9.jpg;pvfc1925d4d37207f5" width="80%" /></a></div>
<div class="indent">
<i><span><b>SỰ TÍCH CÂY LÚA</b><br />(Cổ tích viết lại)<br /> <br />Ngày xưa, ở ngôi làng nọ<br />Có nhà mẹ góa con côi<br />Tháng năm mẹ nghèo tần tảo<br />Yêu con chăm chút nên người.<br /> <br />Mẹ càng nhường cơm sẻ áo<br />Con càng hư hỏng biếng lười<br />Suốt ngày lang thang lêu lổng<br />Chẳng bao giờ chịu nghe lời!<br /> <br />Mẹ buồn... mỏi mòn khô héo<br />Gượng mình mưa nắng sớm hôm<br />Nhọc nhằn tháng năm bươn chải<br />Thắt lưng buộc bụng vì con...<br /> <br />Nhưng sức người thời có hạn<br />Mẹ lâm trọng bệnh... một ngày<br />Biết mình khó bề qua khỏi<br />Lực tàn, mẹ gọi: “Lại đây!...”<br /><br />Người con rụt rè đi tới<br />Nhìn con, mẹ gắng thì thầm :<br />“Con ơi, vào ngày mẹ chết<br />Tìm ngay giường mẹ, hạt mầm...<br /> <br />Cẩn thận bỏ vào chậu đất<br />Tưới thêm chút nước giếng trong<br />Sẽ đổi ra nhiều vàng bạc<br />Nếu chịu khó gánh về cung...”<br /> <br />Dứt lời, mẹ hiền nhắm mắt<br />Người con nức nở khóc thương<br />Nhớ lời, tìm ngay hạt nhỏ<br />Hôm sau, quẩy gánh lên đường.<br /> <br />Đường về hoàng cung xa lắc<br />Xuân qua, Hạ cũng tới rồi<br />Thức ăn, rồi tiền cũng hết<br />Xin ăn... mệt mỏi rã rời!<br /> <br />Thì ra kiếm ăn khó thế<br />Mẹ hiền cực nhọc bấy lâu<br />Thế mà... xưa từng cãi mẹ<br />Hối hận... giờ mẹ còn đâu?<br /><br />Một mình khi chiều buông xuống<br />Ngắm nhìn chậu nhỏ... vô tình<br />Bất ngờ hiện lên trước mắt<br />Nhành cây lá biếc xinh xinh!<br /> <br />Trĩu bông hạt vàng óng ả<br />Uốn cong, thơm mát làm sao!<br />Ngạc nhiên, bóc ra nếm thử<br />Ngọt như sữa mẹ thuở nào...<br /> <br />Người con giật mình, chợt hiểu<br />Lòng mẹ thương con vô cùng<br />Hạt thơm mang về quê mẹ<br />Xóm thôn chung sức cấy trồng!<br /> <br />Cây lúa ra đời từ đó<br />Hạt thóc, hạt vàng nuôi ta<br />Như lòng con giờ thấu hiểu<br />Ân tình của Mẹ bao la!<br /> <br />15/9/2014<br />Quỳnh Trâm.<br /><a href="http://nguyenquynhtram.blogtiengviet.net/2014/09/17/s_tich_cay_lua">Khoảng lặng cuộc sống</a></span></i></div>
<div class="indent">
<i><span> </span></i></div>
<div class="indent">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span><b>Video yêu thích</b>
<a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam"><br />http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a>
<b><br /><br />Trở về trang chính</b>
<a href="http://hoangkimlong.wordpress.com/2013/06/28/nguyen-khai-ngoc-cho-doi/"><br /></a><a href="https://plus.google.com/+hoangkimvietnamdayvahoc/posts">hoangkim vietnam</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/">hoangkimvietnam</a>, <a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/">Hoàng Kim</a>, <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">Ngọc Phương Nam</a>, <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/">Chào ngày mới</a> <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">Thung dung</a>, <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/">Food Crops</a>, <a href="http://cassavaviet.blogspot.com/">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com/">VietnamAfricaCassavaRice</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dayvahoc</a>, <a href="http://hocmoingay.blogspot.com/">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/">,</a> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/">Điểm chính</a>, <a href="http://cnm365.wordpress.com/">CNM365</a>, <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam">KimFaceBook</a> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/">Tình yêu cuộc sống</a>, <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Thơ cho con</a> </span></span></span><i><span><span style="font-size: x-small;"> </span></span></i></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-31675284799744771722014-09-14T09:33:00.002+07:002014-09-14T10:07:45.502+07:00Hạt gạo làng ta, hạt ngọc quê hương <div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjlrW0aNmfGiRfs1xSk1RSJkVyfn3j11bEQHcR9qlSvAdL7ordKWIz6-g-TC6Ib4dJK1-lMrfIcTFgsrZYJ_t0UbmbW3pndAVWdAfAOsZ4EMXOUAOmcVtR3r9sygCshPTrXsuGHDgbZG0OG/s1600/Ngaymua3.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjlrW0aNmfGiRfs1xSk1RSJkVyfn3j11bEQHcR9qlSvAdL7ordKWIz6-g-TC6Ib4dJK1-lMrfIcTFgsrZYJ_t0UbmbW3pndAVWdAfAOsZ4EMXOUAOmcVtR3r9sygCshPTrXsuGHDgbZG0OG/s1600/Ngaymua3.JPG" height="300" width="400" /> </a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<i><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Hạt gạo làng ta.<br />Có bão tháng bảy,<br />Có mưa tháng ba.<br />Hạt mồ hôi sa,<br />Những trưa tháng sáu.<br />Nước như ai nấu,<br />Chết cả cá cờ.<br />Cua ngoi lên bờ,<br />Mẹ em xuống cấy.<br /><br />(Trần Đăng Khoa) </span></i></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhKDF0-4hhl_afK0ZHba4IBr0Fs76_7iIFAfpp-9MsZr7TJu85H31f8g4UDGjPXXZbqrjfCpr76WRHyL3uwybCgMn88_ZeGGx1VGTInSdr5ok2Jr1qa7nNB14fWvUklAIqm4ThEjREGnUmD/s1600/Ngaymua4.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhKDF0-4hhl_afK0ZHba4IBr0Fs76_7iIFAfpp-9MsZr7TJu85H31f8g4UDGjPXXZbqrjfCpr76WRHyL3uwybCgMn88_ZeGGx1VGTInSdr5ok2Jr1qa7nNB14fWvUklAIqm4ThEjREGnUmD/s1600/Ngaymua4.jpg" height="240" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Mầm xanh từ hạt mẫy<br /><a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/2013/05/13/hoa_laoa">Hoa lúa</a> chuyển bông vàng<br />Cây cúi đầu tích sữa </span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Thành hạt ngọc quê hương.</span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Trãi nghiệm suốt đời con <br />Mới hiểu về hạt lúa.<br />Đi gần trọn non sông<br />Càng thấm lời mẹ kể.<br /><br />Cuộc đời bày trăm ngã<br />Nước bến đục bến trong<br />Người có hiền có dữ<br />Ta <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">thung dung</a> ra đồng ...</span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></b><a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/"><b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Hoàng Kim</span></b></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhepIERBGpekhuiA7fwoArjW9BeyDs80abNxW0RNK4GurCA-5sPWjs28c6yePcUMvGrVaMHS4M_NAosWtkCHbDiXGmyHnk5lHOZYD4wRtNwUYdFUUGokpuv9VSWV1uqE9Rd9DaHEPX6E0pM/s1600/GSR+HoaDong.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhepIERBGpekhuiA7fwoArjW9BeyDs80abNxW0RNK4GurCA-5sPWjs28c6yePcUMvGrVaMHS4M_NAosWtkCHbDiXGmyHnk5lHOZYD4wRtNwUYdFUUGokpuv9VSWV1uqE9Rd9DaHEPX6E0pM/s1600/GSR+HoaDong.jpg" height="473" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Lúa cao sản xanh GSR ở Hòa Đồng, Phú Yên </span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8X8WM7iDLqRigoZm1r6VjmoAdCHRSGW36cZ6iokDkVKhX93tIQJcqn4KauAihf-qzROjQQnDnHOKR-1GIYYYgeF4SNS0wCqevA026CVe4vznG-dnlapc_n9B7KQ1gaIFwZ8o4qjZxpLEV/s1600/Luavangcaycauxedap.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8X8WM7iDLqRigoZm1r6VjmoAdCHRSGW36cZ6iokDkVKhX93tIQJcqn4KauAihf-qzROjQQnDnHOKR-1GIYYYgeF4SNS0wCqevA026CVe4vznG-dnlapc_n9B7KQ1gaIFwZ8o4qjZxpLEV/s1600/Luavangcaycauxedap.jpg" height="400" width="283" /> </a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Ruộng vàng, xe đạp tàng và cầu nối</span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"> </span></b> </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjSp0Yxhb9a1b0u6GaDzBhG8hvhyifd1VK_6_wiAPwMm7jcIy03SbthQ722MXYnL60vM90WWKRtwD_OmVRzRVUXdsoBTswG1cGnT8jDUOBRRhNjGZYVaW7NA2HHcq1yNUIgEeTCpj-neqiQ/s1600/Muongnuoc+can+sua.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjSp0Yxhb9a1b0u6GaDzBhG8hvhyifd1VK_6_wiAPwMm7jcIy03SbthQ722MXYnL60vM90WWKRtwD_OmVRzRVUXdsoBTswG1cGnT8jDUOBRRhNjGZYVaW7NA2HHcq1yNUIgEeTCpj-neqiQ/s1600/Muongnuoc+can+sua.JPG" height="480" width="640" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Mương nước Trại Giống Lúa Hòa An cần lắm cho ruộng chọn dòng.<br />(Những câu chuyện ảnh. HK)<br /><br /></span></b></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Video yêu thích</b>
<a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam"><br />http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a>
<b><br /><br />Trở về trang chính</b>
<a href="http://hoangkimlong.wordpress.com/2013/06/28/nguyen-khai-ngoc-cho-doi/"><br /></a><a href="https://plus.google.com/+hoangkimvietnamdayvahoc/posts">hoangkim vietnam</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/">hoangkimvietnam</a>, </span></span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/">Hoàng Kim</a>,</span></span> <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">Ngọc Phương Nam</a>, <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/">Chào ngày mới</a> <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">Thung dung</a>, <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/">Food Crops</a>, <a href="http://cassavaviet.blogspot.com/">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com/">VietnamAfricaCassavaRice</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dayvahoc</a>, <a href="http://hocmoingay.blogspot.com/">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/">,</a> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/">Điểm chính</a>, <a href="http://cnm365.wordpress.com/">CNM365</a>, <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam">KimFaceBook</a> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/">Tình yêu cuộc sống</a>, <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Thơ cho con</a></span></span></span>foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-26355468065590722552014-09-05T09:11:00.001+07:002014-09-05T09:11:22.348+07:00Công việc này trao lại cho em !<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZ6Uy6PI9G5UOMcMida9mJtLXNLfBOH5HnhKscPiixOliPD0jub_423zUKkOxzHp5XUwfh1IcN7q1xmq4dymqfMBpy0LOqImKRTzkxY6x0k9R-W8-j7dfP_NbC8hQJy7b7LaPhi7jFYeQr/s1600/Chaongaymoi.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZ6Uy6PI9G5UOMcMida9mJtLXNLfBOH5HnhKscPiixOliPD0jub_423zUKkOxzHp5XUwfh1IcN7q1xmq4dymqfMBpy0LOqImKRTzkxY6x0k9R-W8-j7dfP_NbC8hQJy7b7LaPhi7jFYeQr/s1600/Chaongaymoi.jpg" height="300" width="400" /></a></div>
<div class="entry-title">
<br /></div>
<div class="entry-title">
<strong></strong></div>
<div class="entry-title">
<br /></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong><strong>Hôm
nay là Ngày Khai Trường, cũng là ngày sinh viên Nông học khóa 36 Trường
Đại học Nông Lâm thành phố Hồ Chí Minh chính thức báo cáo kết quả Khóa
luận Tốt nghiệp. Cố lên các em! Bản lĩnh, tự tin, hoàn
thành nhiệm vụ. </strong></strong><strong></strong></span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong>Hoàng Kim<br /></strong></span></span><br />
<div class="entry-title">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong>Nhìn đàn em ngời niềm vui rạng rỡ. <br />Chợt thấy lòng rưng rưng.
<br />Công viêc nghề nông cực mà hạnh phúc. <br />Cố lên em nổ lực không ngừng.
<br /><br />Hột mồ hôi lắng vào hạt gạo. <br />Câu ca ông bà theo suốt tháng năm. <br />Thêm bữa
cơm ngon cho người lao động. <br />Nâng chén cơm thơm, qúy trọng người
trồng.<br /> <br />Em ơi hãy học làm ruộng giỏi. <br />Nghề nông thời nào cũng quý kỹ
năng. <br />Người dân khá hơn là niềm ao ước <br />Công việc này trao lại cho em !</strong></span></span></div>
<div class="entry-title">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong><br /></strong></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong></strong></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong></strong></span></span><br />
<div class="entry-title">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong><br /></strong></span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiCnBybP1I2TTnON7F26ENAK4TdxD6fGq4wB9WHR-J4pbqnnefTaIgqwMYV3mCfsvco96wq6u8b5s9dXMxcOd0YBP6prLKKitoc6qvNTYOT-fKrou0yIWWh4NM-Olz1vR6FXr9K-YPxKq4C/s1600/Bua+com+chung.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiCnBybP1I2TTnON7F26ENAK4TdxD6fGq4wB9WHR-J4pbqnnefTaIgqwMYV3mCfsvco96wq6u8b5s9dXMxcOd0YBP6prLKKitoc6qvNTYOT-fKrou0yIWWh4NM-Olz1vR6FXr9K-YPxKq4C/s1600/Bua+com+chung.JPG" height="240" width="320" /></a></span></span></div>
<div class="entry-title">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong> Bữa cơm chung trước giờ ra trận. </strong><br /><strong> <a href="http://hoangkimvietnam.wordpress.com/2012/03/24/cong-vie%CC%A3c-na%CC%80y-trao-la%CC%A3i-cho-em/">Công việc này trao lại cho em !</a></strong></span></span></div>
<div class="entry-title">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong></strong></span></span></div>
<div class="entry-title">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong></strong></span></span></div>
<div class="entry-title">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhZeCtk_FAZ9g7oOesTkZygv1RANbJD_SpmyEfJhLppxfcH_e7X4PHQ3hZa9uytax_OYWFYNkhdC36tKuTWMdHLABpFm03AWyOEePur5PXfsNCg9zJLs0jUJPa5WFSGYpy5ecEBU2g8zXI/s1600/NPN15.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><br />
</a><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgPB6umSihuBZIEvyCEdKmCQ_muVsYM7Gm5eollBJLSmyDBtP_Vct1za4ukrwmCubQvp0dbTl9xocVwVzBhLfgtGn2igUwH4bBt-w8rCX6cCpA4RIjFu-QAvSMHZd85OD9C9iOsZblT1B0/s1600/LongPhu27.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgPB6umSihuBZIEvyCEdKmCQ_muVsYM7Gm5eollBJLSmyDBtP_Vct1za4ukrwmCubQvp0dbTl9xocVwVzBhLfgtGn2igUwH4bBt-w8rCX6cCpA4RIjFu-QAvSMHZd85OD9C9iOsZblT1B0/s400/LongPhu27.JPG" width="400" /></a><br /></strong></span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEivSnZ5CO7iyfLYbIdok0wbBw8-0VEQcEOEXDyXSDLwwoAoiB5EKBDITlYLs3kj8mBDUuCHQvmZjx4htWPKGV3bTOyiQP0W7s76KiGWGGsw46sGxKphNHH3K5bGZKwTqiIp4SLJTTQzIqgW/s1600/Long+Phu+17.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEivSnZ5CO7iyfLYbIdok0wbBw8-0VEQcEOEXDyXSDLwwoAoiB5EKBDITlYLs3kj8mBDUuCHQvmZjx4htWPKGV3bTOyiQP0W7s76KiGWGGsw46sGxKphNHH3K5bGZKwTqiIp4SLJTTQzIqgW/s1600/Long+Phu+17.jpg" height="271" width="400" /></a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span><b><br />"</b><i><b>Hãy
cúi xuống học trên đồng, cúi xuống học trong phòng thí nghiệm, cúi
xuống học thầy, học bạn và lắng nghe tiếng nói người dân” (<a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/2012/10/thuong-tiec-ts-pham-trung-nghia-nha.html">Phạm Trung Nghĩa nhà khoa học xanh</a>)<br /></b></i></span></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span><i><b></b></i></span></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span></span></span></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibFtEczVosxZwWm0xlzMhPrfg6cRvANrfSETb5lX3gthMfSIbkE588fQp2AcP3-osm7cH8W3nxGaSUsI5-m8ZzWrBfCAm51isNBqjeUrDdhTKHxzdMaXu6tnwKkX0WorbkqJFj_YO2yFmf/s1600/Long+Phu+9.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibFtEczVosxZwWm0xlzMhPrfg6cRvANrfSETb5lX3gthMfSIbkE588fQp2AcP3-osm7cH8W3nxGaSUsI5-m8ZzWrBfCAm51isNBqjeUrDdhTKHxzdMaXu6tnwKkX0WorbkqJFj_YO2yFmf/s1600/Long+Phu+9.jpg" height="480" width="640" /></a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span><i><b><br /></b></i></span><br /><span><i><b><span> Nhớ ai vừng đông vừa rạng</span></b></i></span><br /><span><i><b><span>
Ước dòng tin nhắn đầu tiên</span></b></i></span><br /><span><i><b><span>
Hương đất thơm mùa ruộng cấy</span></b></i></span><br /><span><i><b><span>
Phương xa vời vợi bạn hiền. </span></b></i></span><br /><span><i><b><span>
</span></b></i></span><br /><span><i><b><span>
Ở đâu lung linh Kiếp Bạc</span></b></i></span><br /><span><i><b><span> Sao Khuê mờ tỏ Côn Sơn</span></b></i></span><br /><span><i><b><span>
Ở đâu một trời thương nhớ</span></b></i></span><br /><span><i><b><span>
Cho ta khoảng lặng tâm hồn</span></b></i></span><br /><span><i><b><span>
</span></b></i></span><br /><span><i><b><span>
</span></b></i></span><br /><span><i><b><span>
<span>(th<span>ơ </span>H<span>oàng Kim </span></span></span>trích trong Một trời thương nhớ)</b></i></span></span></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: x-small;"><i><b><span style="font-size: small;"> </span></b></i></span></span><br />
<div class="entry-title">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjkFGHEYWkdetLylCESFBC6Qigh2MyQoOozuMbVXbN2L-TD2NIu6D5jUEwXjPAQa8UuuOXzu_8OW96Y6hsyyOPncSKssQjTFbX9sRJIA6iCyLunqDz6aRxe-U-xYz2UThyphenhyphendNVTS9zAYivRc/s1600/LongPhu.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjkFGHEYWkdetLylCESFBC6Qigh2MyQoOozuMbVXbN2L-TD2NIu6D5jUEwXjPAQa8UuuOXzu_8OW96Y6hsyyOPncSKssQjTFbX9sRJIA6iCyLunqDz6aRxe-U-xYz2UThyphenhyphendNVTS9zAYivRc/s1600/LongPhu.jpg" height="300" width="400" /></a></div>
<div class="entry-title">
<br /></div>
<h3 class="post-title entry-title" itemprop="name">
<a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/2013/11/luong-inh-cua-con-uong-lua-gao.html">Lương Định Của, con đường lúa gạo</a></h3>
<div class="post-header">
</div>
<a href="http://hoangkimvietnam.wordpress.com/2012/02/10/l%c6%b0%c6%a1ng-d%e1%bb%8bnh-c%e1%bb%a7a/dsc04114/" rel="attachment wp-att-3230"><img alt="" height="438" src="http://hoangkimvietnam.files.wordpress.com/2012/02/dsc04114.jpg?w=876&h=657" title="DSC04114" width="584" /></a><br />
<a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/2012/02/10/ladaing_a_ar_nh_carsa"><br /></a><div class="entry-title">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span>"Chừng nào mỗi
chúng ta chưa ứa nước mắt thấm hiểu sự nhọc nhằn của người nông dân một nắng
hai sương làm ra hạt gạo. Chừng nào những giá trị lao động khoa học cao quý,
liên tục, âm thầm chưa mang lại đủ niềm vui cho bữa ăn của người dân nghèo. Chừng
đó chúng ta sẽ còn phải <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">DẠY VÀ HỌC</a>
<a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">CÂY LƯƠNG THỰC</a>. Cái gốc của sự
học là <a href="http://hoangkimvietnam.wordpress.com/">HỌC LÀM NGƯỜI</a>." <br /><br />(Lời Thầy dặn)</span></span></span></div>
<div class="entry-title">
<br /></div>
<div class="entry-title">
<br /></div>
<div class="entry-title">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span><span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span><b>Video yêu thích</b>
<a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam"><br />http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a>
<b><br /><br />Trở về trang chính</b>
<a href="http://hoangkimlong.wordpress.com/2013/06/28/nguyen-khai-ngoc-cho-doi/"><br /></a><a href="https://plus.google.com/+hoangkimvietnamdayvahoc/posts">hoangkim vietnam</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/">hoangkimvietnam</a>, </span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span><a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/">Hoàng Kim</a>, <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">Ngọc Phương Nam</a>, <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/">Chào ngày mới</a> <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">Thung dung</a>, <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/">Food Crops</a>, <a href="http://cassavaviet.blogspot.com/">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com/">VietnamAfricaCassavaRice</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dayvahoc</a>, <a href="http://hocmoingay.blogspot.com/">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/">,</a> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/">Điểm chính</a>, <a href="http://cnm365.wordpress.com/">CNM365</a>, <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam">KimFaceBook</a> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/">Tình yêu cuộc sống</a>, <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Thơ cho con</a></span> </span></span></span> </span></span></span>
</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: x-small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><br /></b></span></span></div>
foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-61372883581994532072014-08-30T15:15:00.003+07:002014-08-30T15:15:49.287+07:00Hồ Quang Cua, gạo thơm Sóc Trăng
<div class="entry-meta">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span class="sep"></span><a href="http://hoangkimlong.wordpress.com/2013/10/15/ho-quang-cua-gao-thom-soc-trang/" rel="bookmark" title="15:20"><time class="entry-date" datetime="2013-10-15T15:20:01+00:00"></time></a> </span></div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><div class="entry-content">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/gaothomsoctrang.jpg"><img alt="GaoThomSocTrang" class="alignnone size-medium wp-image-1082" height="300" src="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/gaothomsoctrang.jpg?w=225&h=300" width="225" /></a><br /><br />DẠY VÀ HỌC. Nhà văn, nhà báo Huỳnh Kim có bài viết ấn tượng <a href="http://huynhkimhuynh.blogspot.com/2013/10/gao-thom-st-ra-gioi.html">Gạo thơm ST ra thế giới </a> nói về kỹ sư Hồ Quang Cua, tác giả nhãn hiệu Gạo thơm Sóc Trăng nổi tiếng ST5, ST20,… “<em>Thái Lan làm được sao mình không làm? ” “ST ra thế giới nông dân và doanh nghiệp cùng có lợi</em>“.
Những trăn trở của anh Hồ Quang Cua và những người tâm huyết “chọn tìm
giống tốt đêm nằm chiêm bao” cũng là trăn trở của hàng triệu nông dân
Việt Nam. Làm gì để nâng cao giá trị canh tác, giá trị sử dụng và hiệu
quả kinh tế để hạt ngọc Việt đi ra thế giới ? Từ nghiên cứu chọn tạo
giống tốt, hoàn thiện quy trình kỹ thuật thâm canh, đến phục tráng, thực
nghiệm, nhân giống gốc, xây dựng cánh đồng mẫu lớn, đến tổ chức hệ
thống sản xuất chế biến kinh doanh khép kín là một chuỗi công việc to
lớn để có được chén cơm ngon như những tấm hình minh họa dưới đây<br /></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/st5.jpg"><img alt="ST5" class="alignnone size-medium wp-image-1084" height="225" src="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/st5.jpg?w=300&h=225" width="300" /></a></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/st5-nhc3a2n-gie1bb91ng.jpg"><img alt="ST5 nhân giống" class="alignnone size-medium wp-image-1085" height="225" src="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/st5-nhc3a2n-gie1bb91ng.jpg?w=300&h=225" width="300" /></a></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/luasoctrang.jpg"><img alt="LuaSocTrang" class="alignnone size-medium wp-image-1086" height="225" src="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/luasoctrang.jpg?w=300&h=225" width="300" /></a></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Anh Hồ Quang Cua (thứ nhất bên trái) cùng anh Bùi Bá Bổng, Thứ trưởng
Bộ Nông nghiệp & PTNT (thứ hai từ bên phải), trong hội thảo đầu bờ
trên cánh đồng mẫu lớn. Chúng tôi đang học theo thầy <strong><a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/2013/11/luong-inh-cua-con-uong-lua-gao.html">Lương Định Của con đường lúa gạo</a></strong>, học theo anh để tiếp nối công việc của anh và thực hiện đề tài <b><a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/2013/07/chon-tao-giong-lua-huong-en-thich-ung.html">Chọn tạo giống lúa hướng đến thích ứng với biến đổi khí hậu từ nguồn gen siêu lúa xanh (GSR) và đặc sản Sóc Trăng (ST)</a>. </b>Tôi
biết ơn anh Hồ Quang Cua vì tấm lòng của anh đối với nông dân, đối với
cây lúa, đối với nghề nông và những kỹ năng cuộc sống quý giá mà anh đã
thân thiết trao đổi, gợi mở,…</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Tôi nhớ đến anh là nhớ đến gạo thơm Sóc Trăng và ngược lại. Ra bến xe
đò về thành phố, hỏi đến ông Cua gạo thơm Sóc Trăng là hầu như ai cũng
biết và họ hồ hởi khoe ông Cua và gạo trắng, gạo ngon, … rượu ngon Sóc
Trăng và nếp cẩm. Chợt dưng tôi thấu hiểu những ông Bụt đời thường,
những ông Bụt của đất, của nước, của hạt ngọc phương Nam.<br /></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/ngocphuongnam.jpg"><img alt="NgocphuongNam" class="alignnone size-medium wp-image-1089" height="280" src="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/ngocphuongnam.jpg?w=300&h=280" width="300" /><br /></a></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/st-tim.jpg"><img alt="ST Tim" class="alignnone size-medium wp-image-1088" height="225" src="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/st-tim.jpg?w=300&h=225" width="300" /></a></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Trăn trở về <b>Lúa Gạo Việt Nam chiến lược chọn tạo giống</b>, tôi viết thư trao đổi với anh Lê Huy Hàm, Viện trưởng Viện Di truyền Nông nghiệp. Anh tán đồng với phương pháp “<i>đưa thêm các nguồn gen quý vào những giống lúa vốn đã rất phổ biến và nổi tiếng trong sản xuất</i>”.<br /><br />Đó là cách như cách chúng ta đã làm trong tạo chọn và phát triển các giống khoai
lang HL518 (Nhật đỏ), HL491 (Nhật tím) công nhận giống năm 1997 thành
vùng giống sản xuất lớn, thâm canh cao ở Bình Minh, Vĩnh Long năm 2007,
đưa năng suất khoai lang từ 9,00 tấn lên 29,8 tấn trên phạm vi toàn
tỉnh;<br /><br /> Giống sắn KM98-5, KM419 tạo giống cũng theo cách trên và nay đã
thành vùng giống sắn sản xuất lớn ở Tây Ninh, đưa năng suất sắn từ 8,5-
12,5 tấn /ha của giống sắn địa phương lên 17,0- 27,0 tấn/ha và nay toàn
tỉnh đạt năng suất 30,0 tấn/ha, cá biệt những nông hộ sản xuất giỏi đạt
50,0 – 65,0 tấn/ha trên diện rộng, chủ lực là giống sắn mới KM419 chiếm
trên 50% diện tích sắn và các giống KM94, KM98-5… <br /><br />Điều này cũng như công
việc chúng ta đang làm đưa thêm nguồn gen quý vào giống lúa “hoa hậu”
OM6976 của nhóm tác giả Nguyễn Thị Cúc Hòa, Phạm Trung Nghĩa và cộng sự
Viện Lúa Đồng Bằng Sông Cửu Long, để chọn tạo và phát triển dòng
OM6976-41 (GSR89), hoặc những việc chúng ta đang làm mới đây nhằm kết
hợp GSR với ST.<br /></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/3d3a2-31hk.jpg"><img alt="" border="0" src="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/3d3a2-31hk.jpg?w=300" /></a></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/b1d57-om6976-4128gsr8929.jpg"><img alt="" border="0" src="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/b1d57-om6976-4128gsr8929.jpg?w=300" /></a></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Anh Lê Huy Hàm đồng tình và trao đổi nhiều thông tin định hướng chọn tạo giống lúa (như đã nêu ở bài trên). <br /><br />Anh viết: “<i>Kính
gửi anh Kim. Cám ơn anh đã giới thiệu về các giống lúa mới có tiềm năng
ứng phó với biến đổi khí hậu. Điều này tôi rất quan tâm. Hiện nay chúng
tôi đi theo hướng là không tạo ra giống lúa mới mà chỉ cải tạo giống
cũ. Lý do vì chúng ta đã tạo ra quá nhiều giống lúa mới, nông dân hoa
mặt không còn biết phân biệt giống nào tốt, giống nào xấu nữa (Không như
sắn và khoai lang, số giống chọn tạo không nhiều nhưng rất bền trong
sản xuất – HK). Nhiều giống lúa cũng làm cho việc xây dựng thương hiệu
giống và thương hiệu gạo khó khăn, là một trong các nguyên nhân làm gạo
Việt Nam có giá thấp trên thị trường. <br /><br />Vì vậy hiện nay tôi đang nâng cao
tinh chịu mặn và tình chịu ngập của các giống đại trà lúa miền Bắc và
miền Nam bằng việc đưa gen Saltol (chịu mặn) và gen Sub1 (chịu ngập) vào
các giống lúa đại trà của Việt Nam. Mức chịu mặn giai đoạn mạ hiện nay
đã đạt 5-6 ‰, chiu ngập 10-15 ngày, sau khi nước rút lại mọc lại. Chúng
ta có thể cùng nhau thử nghiệm các giống này tại Sóc Trăng. Anh làm cầu
nối với tỉnh thì rất tốt. <br /><br />Chúng ta cùng nhau tìm kinh phí. Chúng tôi hy
vọng rằng bằng cách này, chúng ta sẽ không tao ra các giống mới mà chỉ
cải thiện các giống đã chấp nhận rộng rãi ở các đặc tính chịu mặn, chịu
ngập, kháng rầy, đạo ôn, khô văn, bạc lá… và cuối cùng tạo ra Multiple
tolerant rice varieties hay super rice. Đây là đặc tính cần để ứng phó
với biến đổi khí hậu. <br /><br />Chúng tôi cũng sẵn sàng tham gia với kế hoạch của
anh về SGR(Green Super Rice – Siêu lúa xanh) ở tỉnh Sóc Trăng, Phú Yên và
Gia Lai. Anh móc nối, có thể chúng ta sẽ tổ chức gặp nhau Viện Di
truyền – Đại học Nông Lâm hoặc tại các tỉnh trên. <br /><br />Chúng tôi có thể lại
tạo để chuyển thêm gen saltol vào SGR để tăng tính chịu mặn, đánh giá ở
góc độ phân tử, sau đó anh cùng với Sóc Trăng, Phú Yên , Gia Lai và các
nơi đánh giá tại địa Phương. Anh suy nghĩ nhé. <br /><br />Chúc anh khỏe, <br /><br />Lê Huy Hàm</i>“<br /></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Tôi muốn khởi đầu câu chuyện “<b>Con đường lúa gạo Việt Nam</b>”
kể về những nhà khoa học tâm huyết tài năng
như: Lương Định Của, Tôn Thất Trình, Bùi Huy Đáp, Nguyễn Văn Luật, Võ
Tòng Xuân, Vũ Tuyên Hoàng, Mai Văn Quyền, Trần Văn Đạt, Bùi Bá Bổng, Bùi
Chí Bửu, Nguyễn Công Tạn, Phan Phải, Nguyễn Thị Trâm, Lê Huy Hàm, Tạ
Minh Sơn, Nguyễn Trí Hoàn, Phạm Văn Ro, Nguyễn Thị Cúc Hòa, Nguyễn Thị
Lang, Đỗ Khắc Thịnh, Nguyễn Văn Hoan, Mai Thành Phụng, Nguyễn Gia Quốc … </span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Họ đã đóng góp to lớn trong chọn tạo giống lúa, góp phần làm nên diện
mạo “Cây lúa Việt Nam thế kỷ 20″. Nhưng tôi xin được viết chậm lại để có
thời gian thong thả hơn. Viết về họ với mong ước trao truyền được ngọn lửa nhiệt tình cho lớp trẻ dấn thân hơn nữa cho hạt gao Việt. <br /><br />Sự cần thiết phải đi thẳng vào những vấn đề
nóng hổi, cấp bách của thực tiễn sản xuất đang đòi hỏi: “<b>Làm gì để phát triển khoa học công nghệ mới tạo được đột phá cho hạt ngọc Việt?</b>“.<br /></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Chúng ta hãy tiếp nối câu chuyện <b><a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/2013/11/luong-inh-cua-con-uong-lua-gao.html">Lương Định Của con đường lúa gạo</a></b> với câu chuyện của anh Hồ Quang Cua và gạo thơm Sóc Trăng, từ
vùng đất quê hương Long Phú, Đại Ngãi (Đại Nghĩa theo cách gọi của tiếng
miền Nam), đi trên con đường lúa gạo Trường Khánh, Đại Nghĩa của dân
tộc Việt, nơi sinh thành của nhà bác học cây lúa Lương Định Của. </span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Chúng
ta cũng bắt đầu bằng ý kiến thảo luận của anh Lê Huy Hàm, chuyên gia về
di truyền chọn giống lúa. Tôi hiểu ý anh Hàm “<i><b>Chọn giống lúa</b> là đừng ham <b>tạo</b> ra nhiều giống mà cần <b>tuyển chọn kỹ</b> để có giống lúa ưu tú phổ biến thành thương hiệu nổi bật, đứng vững trong sản xuất</i>“. </span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Mời bạn hãy đọc “Gạo thơm Sóc Trăng ra thế giới” của Huỳnh Kim. Bài
viết ngắn nhưng nhiều thông tin lắm. Đất nước cần có nhiều Hồ Quang Cua
và “gạo thơm Sóc Trăng” hơn nữa cho bà con nông dân và cho sản xuất! Đọc
Huỳnh Kim, tôi cảm giác như gặp lại Sơn Nam:</span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"> ”<i>Năm tháng đã trôi
qua/ Ray rứt mãi đời ta/ Nắng mưa miền cố thổ/ Phong sương mấy độ qua
đường phố/ Hạt bụi nghiêng mình nhớ đất quê </i>“. </span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Năm tháng sẽ qua đi, chỉ những thành quả thiết thực cho chén cơm manh áo của người dân là còn lại.<br /></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Đất Nước cần nhiều những nhà khoa học dấn thân, cần cù, phúc hậu, trí
tuệ chọn tạo giống lúa, cây lương thực ngon hơn, tốt hơn cho người dân,
nghiên cứu các biện pháp kỹ thuật thâm canh tổng hợp, các giải pháp
khoa học công nghệ để người dân lao động bớt nhọc nhằn hơn, giảm rũi ro
và tổn thất sau thu hoạch.<br /></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Chừng nào mỗi chúng ta chưa ứa nước mắt thấm hiểu sự nhọc nhằn của
người nông dân một nắng hai sương làm ra hạt gạo. Chừng nào những giá
trị lao động khoa học cao quý, liên tục, âm thầm chưa mang lại đủ niềm
vui cho bữa ăn của người dân nghèo. Chừng đó chúng ta sẽ còn phải DẠY VÀ
HỌC. Cái gốc của sự học là HỌC LÀM NGƯỜI.<br /></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong>Hoàng Kim<br /></strong></span><br />
<b><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">GẠO THƠM ST RA THẾ GIỚI</span></b><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong><br />Huỳnh Kim<br /> </strong></span><br />
<blockquote>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Cục Sở hữu trí tuệ đã chứng nhận nhãn hiệu “Gạo thơm
Sóc Trăng” từ cuối năm 2011 cho dòng sản phẩm gạo thơm mang tên ST.
Người xây đắp cho thương hiệu này, kỹ sư Hồ Quang Cua, nay đang mong
muốn nâng ST lên thành thương hiệu gạo Việt Nam trên thương trường thế
giới.</span><br />
</blockquote>
<h3>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"> </span></h3>
<table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0">
<tbody>
<tr>
<td><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/3e983-hoquangcua.jpg"><img alt="" border="0" height="400" src="http://hoangkimlong.files.wordpress.com/2013/10/3e983-hoquangcua.jpg?w=308&h=400" width="308" /></a></span></td>
</tr>
<tr>
<td><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Kỹ sư Hồ Quang Cua – Ảnh: H.Kim</i></span></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong><br />Thái Lan làm được sao mình không làm?</strong></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Tốt nghiệp kỹ sư trồng trọt Trường ĐH Cần Thơ năm 1978, anh Hồ Quang
Cua trở về quê nhà Sóc Trăng, làm việc tại Phòng Nông nghiệp huyện Mỹ
Xuyên, sau đó được đề bạt làm Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Sóc Trăng.
Đến nay, anh đã cùng nhóm cộng sự đi qua chặng đường hơn 20 năm xây dựng
thương hiệu gạo thơm ST.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Từ năm 1991, Hồ Quang Cua đã tham gia nhóm nghiên cứu của Viện Lúa
ĐBSCL và ĐH Cần Thơ lo sưu tập, thử nghiệm các giống lúa thơm cổ truyền
của Việt Nam, Thái Lan và Đài Loan. Được làm việc cùng các nhà khoa học
đầu đàn như GS Võ Tòng Xuân, GS Nguyễn Văn Luật, rồi ra nước ngoài học,
anh bắt đầu có ý tưởng làm lúa thơm cao cấp cho Việt Nam, trước hết là
cho tỉnh Sóc Trăng.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Dạo đó, anh phát hiện giống lúa thơm nổi tiếng Khao Dawk Mali 105 của
Thái Lan là do một cán bộ ở huyện chọn tạo; vậy mà những năm 1992 –
1997, mỗi năm Thái Lan thu gần 1 tỉ USD nhờ xuất khẩu hơn một triệu tấn
gạo này. “Họ làm được sao mình lại không làm, trong khi đến cuối thế kỷ
20 mình đã xuất khẩu gạo ổn định và lo được an ninh lương thực rồi?” –
Hồ Quang Cua tự vấn rồi cùng nhóm cộng sự và bà con nông dân ở huyện lao
vào công việc bất kể ngày đêm. Trong bước đi đầu tiên kéo dài nhiều năm
ấy, các anh đã rút ra 3 kết luận hình thành nên cây lúa thơm tương lai:
1/ Quá trình biến dị, lúa có thể cho ra giống mới có phẩm chất cao hoặc
dùng làm nguồn lai tạo tiếp; 2/ Việt Nam đất chật người đông, cây lúa
thơm phải là cây cải tiến có năng suất cao chứ không thể như Thái Lan,
Ấn Độ sử dụng cây lúa mùa cổ truyền năng suất thấp; 3/ Phải đào tạo nhân
lực để hình thành đội ngũ nghiên cứu.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Lúc đầu, ít người tán thành những nhận định mới này, nhưng rồi được
Bộ Nông nghiệp và lãnh đạo tỉnh Sóc Trăng khích lệ, dần dần bảy giống
lúa thơm bố mẹ được lai tạo, trong đó có gien giống Khao Dawk Mali,
giống Tám Xoan ở phía bắc và giống Tào Hương của Sóc Trăng. Tới năm 2013
này, đã có 21 giống ST. Riêng ST20, cho hạt gạo thon dài, cơm mềm dẻo,
thơm hương dứa và hương cốm.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Từ năm 2009, đã có gần 25.000 ha lúa thơm ST được trồng tại Sóc Trăng
và hàng vạn héc ta nữa được các tỉnh ven biển khác ở ĐBSCL trồng. Ngoài
việc trồng lúa hai vụ, các anh còn giúp nông dân trồng lúa thơm theo
các mô hình hành tím – lúa và tôm – lúa. Ông Trà Diên ở xã Viên Bình,
huyện Trần Đề, nơi đang làm 2.500 ha lúa ST5, nói: “Tôi làm 23 công cấy
tầm lớn hai vụ ST5, mỗi năm lời hơn 150 triệu đồng, gấp đôi lúa IR ngày
trước”. Hồ Quang Cua nói: “Các tỉnh ven biển ĐBSCL có thể trồng được vài
trăm ngàn héc ta giống ST. Riêng việc trồng lúa thơm ở vuông tôm đã
giúp ổn định môi trường, tái tạo sự sống trong đất, làm chậm quá trình
thoái hóa đất”.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Trong đào tạo, từ cây lúa thơm ST, đã có 10 kỹ sư làm tiếp các đề tài
lên thạc sĩ, riêng anh Trần Tấn Phương đã bảo vệ tiến sĩ hồi tháng
10.2011 chuyên về di truyền với đề tài “Nghiên cứu chọn tạo giống lúa
thơm cao sản phục vụ nội tiêu và xuất khẩu”.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong><br />ST ra thế giới, nông dân và doanh nghiệp cùng có lợi</strong></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Cuối năm 2011, đã có 5 đơn vị được Sở NN-PTNT Sóc Trăng trao quyền sử
dụng nhãn hiệu chứng nhận thương hiệu “Gạo thơm Sóc Trăng”. Đó là Công
ty Gentraco ở Cần Thơ, Công ty lương thực Sóc Trăng, Công ty TNHH Thành
Tín, Công ty chế biến gạo chất lượng cao Sóc Trăng và cơ sở sản xuất lúa
giống và gạo thơm Mỹ Xuyên. Cũng năm đó, lần đầu tiên, Việt Nam xuất
khẩu được hơn 400.000 tấn gạo thơm, chủ yếu là giống Jasmine vì giống ST
chưa có nhiều, mới đủ tiêu thụ nội địa.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Tình hình này đã thôi thúc kỹ sư Hồ Quang Cua cùng các đồng sự dấn
thân tiếp vào một kế hoạch mới. Họ đang làm đề án “Xây dựng liên minh
nông dân và doanh nghiệp dựa trên quan hệ sản xuất mới” với mục tiêu
hàng đầu là “tăng thu nhập cho nông dân”. Nông dân trồng lúa thơm ST sẽ
tăng thu nhập lên tối thiểu 20% trong năm đầu tiên và tiếp tục tăng
trong năm thứ 2 và năm thứ 3 nhờ nắm bắt đầy đủ kỹ thuật canh tác. Cơ sở
nào để có dự án này? Anh Cua cho biết giá gạo trắng xuất khẩu 6 tháng
đầu năm 2013 chỉ nhỉnh hơn 400 USD/tấn dẫn tới hiệu quả sản xuất lúa gạo
thấp. Trong khi đó, Công ty lương thực Sóc Trăng và Công ty TNHH Trung
An ở Cần Thơ đã xuất khẩu gạo ST20 với giá 900 USD/tấn và đang thiếu
hàng để bán.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Hồ Quang Cua hỏi: “Vậy ta có nắm được cơ hội này để thâm nhập sâu vào
thị trường gạo cao cấp của thế giới không? Và ta có thể tổ chức sản
xuất một vài chủng loại lúa đặc thù của Việt Nam, như ST, với mô hình
doanh nghiệp liên kết với nông dân?”. Rồi tự trả lời: “Làm được nghĩa là
chúng ta tạo được một quan hệ sản xuất mới, hữu cơ giữa nông dân và
doanh nghiệp, điều mà Chính phủ vừa phê duyệt trong kế hoạch tái cơ cấu
sản xuất lúa của Bộ NN-PTNT”.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Theo các tác giả dự án, gạo thơm ST20 và ST21 là gạo thơm cao cấp,
rất được người tiêu dùng trung lưu thành thị ưa chuộng, bán được giá
cao, nội địa bình quân 1 USD/kg, xuất khẩu tới 900 USD/tấn, như vậy là
gạo Việt Nam bắt đầu cạnh tranh được với gạo thơm cao cấp của Thái Lan.
Giờ đây, nếu mô hình liên kết nông dân – doanh nghiệp được đầu tư làm
bài bản ở quy mô lớn hàng ngàn héc ta ngay từ năm đầu, thì chẳng những
gia tăng thu nhập ngay cho nông hộ và doanh nghiệp mà còn là mô hình để
làm đúng việc liên kết bốn nhà trong cánh đồng mẫu.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />“Mong ước cuối cùng của tôi là việc xác lập quan hệ sản xuất mới mang
tính bền vững cho chuỗi giá trị, và gạo thơm Sóc Trăng sẽ có ngày được
nâng lên thành thương hiệu gạo Việt Nam trên thương trường thế giới”, kỹ
sư Hồ Quang Cua quả quyết như vậy.</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><i><br />Huỳnh Kim (báo Thanh Niên):</i></b></span> <span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://www.thanhnien.com.vn/pages/20131007/gao-thom-st-ra-the-gioi.aspx">http://www.thanhnien.com.vn/pages/20131007/gao-thom-st-ra-the-gioi.aspx<br /></a></span><a href="http://www.thanhnien.com.vn/pages/20131007/gao-thom-st-ra-the-gioi.aspx"><br /></a><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: xx-small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span><b>Video yêu thích</b>
<a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam"><br />http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a>
<b><br /><br />Trở về trang chính</b>
<a href="http://hoangkimlong.wordpress.com/2013/06/28/nguyen-khai-ngoc-cho-doi/"><br />Hoàng Kim</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/">hoangkimvietnam</a>, <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">Ngọc Phương Nam</a>, <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/">Chào ngày mới</a> <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">Thung dung</a>, <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/">Food Crops</a>, <a href="http://cassavaviet.blogspot.com/">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com/">VietnamAfricaCassavaRice</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dayvahoc</a>,<a href="http://hocmoingay.blogspot.com/">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/">,</a> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/">Điểm chính</a>, <a href="http://cnm365.wordpress.com/">CNM365</a>, <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam">KimFaceBook</a> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/">Tình yêu cuộc sống</a>, <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Thơ cho con</a></span></span> </span></span></span></div>
foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-48442284556251662632014-08-25T06:42:00.001+07:002014-09-10T08:59:00.831+07:00Lương Định Của con đường lúa gạo<!--[if !mso]>
<style>
v\:* {behavior:url(#default#VML);}
o\:* {behavior:url(#default#VML);}
w\:* {behavior:url(#default#VML);}
.shape {behavior:url(#default#VML);}
</style>
<![endif]--><br />
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:OfficeDocumentSettings>
<o:AllowPNG/>
</o:OfficeDocumentSettings>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>EN-US</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:EnableOpenTypeKerning/>
<w:DontFlipMirrorIndents/>
<w:OverrideTableStyleHps/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt;
mso-para-margin:0in;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Times New Roman","serif";}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<a href="http://hoangkimvietnam.wordpress.com/2012/02/10/l%c6%b0%c6%a1ng-d%e1%bb%8bnh-c%e1%bb%a7a/dsc04114/" rel="attachment wp-att-3230"><img alt="" class="aligncenter size-full wp-image-3230" src="http://hoangkimvietnam.files.wordpress.com/2012/02/dsc04114.jpg?w=584&h=438" height="438" title="DSC04114" width="584" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/2012/02/10/ladaing_a_ar_nh_carsa"><br /></a>
<a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/2012/02/10/ladaing_a_ar_nh_carsa">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">DẠY VÀ HỌC</span></span></a><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">. Về miền Tây đến huyện Long Phú, Sóc
Trăng, bạn sẽ gặp con đường lúa gạo Lương Định Của<b> </b>tiếp nối đường Tôn Đức Thắng từ Trường Khánh đi Đại Ngãi. Đây là
vùng <a href="http://www.gaothomsoctrang.soctrang.gov.vn/wps/portal/">gạo thơm
Sóc Trăng</a> nổi tiếng chất lượng ngon và năng suất cao nhất nước. Lương Định
Của con đường lúa gạo là một trong những nơi lưu dấu trong lòng dân hình ảnh của
người anh hùng lao động, nhà bác học nông dân đã<b> </b>dấn thân trọn đời mình vì nông dân, vì hạt gạo Việt Nam, vì đại
nghĩa dân tộc. Nơi đây có câu chuyện tình cảm động cổ tích giữa đời thường về luồng
gió mới từ Hà Nội và tấm lòng nhân hậu của người vợ Nhật đối với quê chồng, … </span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgjE7jH6ZQUm9Baosx7p2NwTpK0x1KJIY9RCTh-N_giGrqw3zjwgH6OCGEtVc6pXnd81-li1ipm3bQItKzd9Khlc_Gb9RgOotYkmWXxkqyimpLrF1vGNF-1TceYqb2mDBAEpZIevNvvnKiZ/s1600/LuongDinhCua.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgjE7jH6ZQUm9Baosx7p2NwTpK0x1KJIY9RCTh-N_giGrqw3zjwgH6OCGEtVc6pXnd81-li1ipm3bQItKzd9Khlc_Gb9RgOotYkmWXxkqyimpLrF1vGNF-1TceYqb2mDBAEpZIevNvvnKiZ/s1600/LuongDinhCua.jpg" height="320" width="249" /></a></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><u><span style="color: blue;">
</span></u><b>Lương Định Của
cuộc đời và sự nghiệp</b></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Giáo
sư Lương Định Của (Quốc – 梁定国)
sinh ngày 16 tháng 8 năm 1920 tại
xã Đại Ngãi, huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng, Theo văn bia gia đình thì ông nội
của giáo sư là Lương Đức Ngãi, bà nội là Trịnh Thị Xuân, cha là Lương An Hùng
và mẹ là Huỳnh Thị Có. Ông Lương Định Của lên Sài Gòn học xong tú tài và
đã du học ở Hương Cảng (y học) rồi Thượng Hải (kinh tế) trước khi được học bổng
của chính phủ Nhật Bản, sang Nhật năm 1942, được nhập ngang vào học năm thứ ba
tại Trung tâm Nghiên cứu Nông học Nhiệt đới thuộc Trường Đại học Quốc gia
Kyushu. Năm 1945 ông cưới vợ là bà Nobuko Nakamura (中村信子) người Nhật. Năm 1946, ông chuyển
sang Trường Đại học Quốc gia Kyoto và được cấp bằng tiến sỹ nông học ở
Nhật Bản. Năm 1954, ông cùng gia đình về Sài Gòn. Sau đó tập kết ra Bắc,
làm Phó Giám Đốc Học Viện Nông Lâm Hà Nội , giảng dạy di truyền giống ở Trường
Đại học Nông nghiệp Hà Nội (nay là <a href="http://www.vnua.edu.vn/vie/index.php">Học Viện Nông Nghiệp Việt Nam</a>) và
làm Viện trưởng <a href="http://fcri.com.vn/">Viện Cây Lương thực và Cây thực
phẩm</a>. </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Giáo
sư Lương Định Của là người có công lớn trong giáo dục đào tạo. Thầy đã huấn luyện nhiều thế hệ học trò trở thành cán bộ đầu
đàn trong các lĩnh vực khoa học nông nghiệp với nhiều người xuất sắc.<br /><br />Giáo
sư Lương Định Của đã chọn tạo được nhiều giống cây trồng nông nghiệp nổi tiếng
một thời như Giống lúa Nông nghiệp I lai tạo từ giống Ba thắc (Sóc Trăng - Nam
Bộ) với Kun Ko (Nhật Bản) là giống lúa sớm đi vào sản xuất trên đồng ruộng Việt
Nam từ những năm 60 của thế kỷ trước. Sau đó là nhiều giống mới mang tên
“giống bác sĩ Của” như lúa chiêm 314 (lai giữa dòng Đoàn Kết và Thắng Lợi),
NN75-1 <span style="line-height: 115%;">(lai giữa giống 813 với NN1)</span>, NN8-388 (chọn giống từ IR8), lúa mùa
Saisubao, lúa xuân sớm NN75-5, giống dưa lê, cà chua, khoai lang, dưa hấu không
hạt, chuối, rau, táo cùng với những ứng dụng tiến bộ kĩ thuật tam bội thể,
tứ bội thể, chất kích thích sinh trưởng. <br /><br />Đặc
biệt trong kỹ thuật thâm canh lúa, giáo sư đã đề xướng mô hình canh tác “bờ
vùng, bờ thửa” “cấy nông tay thẳng hàng” “đảm bảo mật độ” được hàng chục triệu
nông dân áp dụng trên diện rộng, tạo ra cuộc cách mạng trong nông nghiệp.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Cuộc
đời của giáo sư là tấm gương sáng của một trí thức lớn dấn thân vì đại nghĩa, sống
thanh đạm, giản dị, say mê, tận tuỵ với sự nghiệp trồng người và nghiên cứu
khoa học tạo giống cây trồng, cải tiến kỹ thuật canh tác để mang lại đời sống tốt
hơn cho người dân. </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Giáo
sư Lương Định Của được bầu là đại biểu Quốc hội các khoá 2, 3, 4, 5, được phong
danh hiệu Anh hùng Lao động và Huân chương Lao động Hạng Nhất năm 1967 và được
truy tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về khoa học công nghệ đợt 1 năm 1996. </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nhiều
con đường, mái trường Việt Nam mang tên Thầy. <span style="line-height: 115%;">Năm 2006, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã
lập Giải thưởng Lương Định Của để hằng năm trao tặng cho những thanh niên có
thành tích đặc biệt xuất sắc trong các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, chuyển
giao tiến bộ kỹ thuật, công nghệ nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới.</span></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /><a href="http://hoangkimvietnam.wordpress.com/2012/02/10/l%c6%b0%c6%a1ng-d%e1%bb%8bnh-c%e1%bb%a7a/luongdinhcua/" rel="attachment wp-att-3231"><img alt="" class="aligncenter size-full wp-image-3231" src="http://hoangkimvietnam.files.wordpress.com/2012/02/luongdinhcua.jpg?w=584" height="400" title="LuongDinhCua" width="324" /></a>
<br />
<br />GS Lương Định Của mất ngày 28 tháng 12 năm 1975, mai táng tại Nghĩa Trang Thành
phố Hồ Chí Minh. Vợ của giáo sư, bà Nobuko Nakamura, sống cùng gia đình con trai
cả Lương Hồng Việt ở thành phố Hồ Chí Minh.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Cuộc đời và sự nghiệp của nhà bác học nông dân Lương Định Của còn mãi với thời gian, với <em>con đường lúa gạo Việt Nam</em> đang tỏa rộng nhiều vùng đất nước kết nối lớp lớp những dâng hiến lặng lẽ <em>tôn vinh hạt ngọc Việt</em>.
Cây lúa Việt Nam nửa thế kỷ nhìn lại (1975-2014) tốc độ tăng năng suất
vượt 1,73 lần so với thế giới (Năm 2013 năng suất lúa gạo Việt Nam đạt
5,57 tấn/ ha so với năm 1975 là 2,11 tấn/ ha, gia tăng 3,46 tấn/ ha. Năm
2013 năng suất lúa gạo thế giới đạt 4,48 tấn/ ha so năm 1975 là 2,49
tấn/ ha gia tăng 1,99 tấn/ ha). Thành tựu này có cống hiến hiệu quả của
nhà bác học nông dân Lương Định Của ở chặng đường đầu của nước Việt Nam
mới.</span></span><br /><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><strong><a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/2013/11/luong-inh-cua-con-uong-lua-gao.html">Lương Định Của, con đường lúa gạo</a><br /> </strong><a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/2014/09/07/luong-dinh-cua-cuoc-doi-va-su-nghiep/">Lương Định Của cuộc đời và sự nghiệp</a></span> <span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/2014/09/05/luong-dinh-cua-que-huong-va-dong-ho/">Lương Định Của quê hương và dòng họ</a></span> <span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/2014/09/04/luong-dinh-cua-nhung-thang-nam-tuoi-tre/">Lương Định Của những năm tháng tuổi trẻ</a></span> <span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/2014/09/03/luong-dinh-cua-luong-gio-tu-ha-noi/">Lương Định Của luồng gió từ Hà Nội</a></span> <span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/2014/09/01/luong-dinh-cua-nha-bac-hoc-nong-dan///">Lương Định Của nhà bác học nông dân</a></span> <span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/2014/08/31/luong-dinh-cua-chinh-khach-giua-long-dan/">Lương Định Của chính khách giữa lòng dân</a></span> <span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/2014/08/30/thay-ban-va-hoc-tro-luong-dinh-cua/">Thầy bạn và học trò Lương Định Của</a></span> <span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/2014/08/29/ong-ba-cua-co-tich-giua-doi-thuong/">Ông bà Của, cổ tích giữa đời thường</a></span><br />
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><span style="line-height: 115%;"><b><br />Lương Định Của, quê hương và dòng họ</b></span></b></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Chuẩn
bị xong những việc sau cùng để ngày mai cấy các bộ giống lúa mới, chúng tôi lên
đường về thăm quê hương thầy Lương Định Của khi trời đã xế chiều. Chúng tôi đến
thăm cụ Sáu, em gái Thầy Lương Định Của và thắp hương tại khu mộ gia đình Thầy khi trăng rằm tháng giêng lồng lộng đang
lên. Ruộng lúa Đại Ngãi, Trường Khánh xanh ngát dưới ánh trăng. <br /><br />Ngôi nhà niên thiếu và phần mộ tổ tiên, cha mẹ song thân của giáo sư Lương Định
Của tại ấp Ngãi Hoà, cách trụ sở Uỷ ban Nhân dân xã Đại Ngãi khoảng 3 km, và phải
đi bằng xe ôm vì lối đi nhỏ bé, thuần phác, khiêm nhường giữa vùng quê Nam Bộ.
Xe ôm chạy hun hút dưới vòm dừa nước y như trong vườn thiêng cổ tích. </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5U5fqM_A57SL5JMAlHVcWhr4pDyMuWX5c9FpPRRGkp6dh29t9xvfbK_6Q4nsGtt30liOVg-EjR0NuZdnFZhyoVCl1GNVZ2HD2zy6MXg3W0qkDyyTjd18yeq6zyYRZuR5Ag6GicR30HZG3/s1600/LuongDinhCua2.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5U5fqM_A57SL5JMAlHVcWhr4pDyMuWX5c9FpPRRGkp6dh29t9xvfbK_6Q4nsGtt30liOVg-EjR0NuZdnFZhyoVCl1GNVZ2HD2zy6MXg3W0qkDyyTjd18yeq6zyYRZuR5Ag6GicR30HZG3/s1600/LuongDinhCua2.jpg" height="293" width="400" /></a></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"> <a href="http://hoangkimvietnam.wordpress.com/2012/02/10/l%C6%B0%C6%A1ng-d%E1%BB%8Bnh-c%E1%BB%A7a/">Rằm
xuân thăm thầy Lương Định Của</a> tại ấp Ngãi Hòa, Đại Ngãi, Long Phú (ảnh Hoàng Kim) <br />
</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Cha
và mẹ của thầy Lương Định Của là Lương An Hùng và Huỳnh Thị Có cùng ông bà nội là
Lương Đức Ngãi và Trịnh Thị Xuân đều an táng tại làng quê Đại Ngãi. Chúng tôi
bâng khuâng trước phần mộ tổ tiên, cha mẹ song thân của bậc anh hùng. Nơi đây mấy
trăm năm trước hẵn rất hoang vu, bởi lẽ mãi cho đến tận nay, vẫn vùng quê hẻo
lánh đến vậy. Tôi chợt thấm thía câu thơ Sơn Nam:</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0in; text-align: justify; text-indent: 1.5in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Trong
khói sóng mênh mông</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0in; text-align: justify; text-indent: 1.5in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Có
bóng người vô danh</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0in; text-align: justify; text-indent: 1.5in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Từ
bên này sông Tiền</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0in; text-align: justify; text-indent: 1.5in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Qua
bên kia sông Hậu</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0in; text-align: justify; text-indent: 1.5in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Tay
ôm đàn độc huyền</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0in; text-align: justify; text-indent: 1.5in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Điệu
thơ Lục Vân Tiên</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0in; text-align: justify; text-indent: 1.5in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Với
câu chữ</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0in; text-align: justify; text-indent: 1.5in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Kiến
nghĩa bất vi vô dõng giả</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0in; text-align: justify; text-indent: 1.5in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Từ
Cà Mau Rạch Giá</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0in; text-align: justify; text-indent: 1.5in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Dựng
chòi đốt lửa giữa rừng thiêng</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0in; text-align: justify; text-indent: 1.5in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Muỗi
vắt nhiều hơn cỏ</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0in; text-align: justify; text-indent: 1.5in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Chướng
khí mờ như sương</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0in; text-align: justify; text-indent: 1.5in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Thân
chưa là lính thú</i></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: 0in; text-align: justify; text-indent: 1.5in;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Sao
không về cố hương?</i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />
Anh Lương Hồng Việt nói với tôi tổ tiên họ Lương của anh có nguồn gốc Phúc Kiến lánh nạn Mãn Thanh
sang cư trú ở Đàng Trong hồi thế kỷ XVII. Nam Bộ là nôi nuôi dưỡng của đại gia
đình các dân tộc người Việt, người Hoa, người Khơ Me. Nhiều người Hoa trong số
họ đã chung sức cùng người Việt, người Khơ Me khẩn hoang, giữ gìn và sinh sống
nhiều đời tại quê hương. </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Từ
Đại Ngãi, Sóc Trăng về Hà Tiên không xa. Đó là nơi khởi nghiệp của <a href="http://hoangkimvietnam.wordpress.com/2012/01/27/m%E1%BA%A1c-c%E1%BB%ADu-cong-th%E1%BA%A7n-d%E1%BA%A5t-ha-tien/">Mạc
Cửu công thần đất Hà Tiên</a> ”phên dậu Đại Việt đất phương Nam” và vùng danh
thắng <a href="http://hoangkimvietnam.wordpress.com/2012/01/27/m%E1%BA%A1c-c%E1%BB%ADu-cong-th%E1%BA%A7n-d%E1%BA%A5t-ha-tien/">Hà
Tiên thập vịnh Mạc Thiên Tích</a>. <b><span style="font-weight: normal;">Mạc Cửu là Tổng trấn Hà Tiên,
thành hoàng lập trấn địa đầu của đất cực Nam Tổ quốc. Mạc Thiên Tích con của Mạc
Cữu làm Tổng binh Đại đô đốc thời chúa Nguyễn Phúc Trú. Hai cha con Mạc Cửu,
Mạc Thiên Tích và dòng họ Mạc là những người có công lớn đối với non sông Việt
trong sự khai khẩn và trấn giữ miền Tây Nam Bộ. “<i>Chẳng đội trời Thanh Mãn/ Lần qua đất Việt bang/ Triều đình riêng một
góc/ Trung hiếu vẹn đôi đường/ Trúc thành xây vũ lược/ Anh Các cao văn chương</i>”
(thơ Đông Hồ).</span></b> <b><span style="font-weight: normal;">Nhà nghiên cứu Trương Minh Đạt đã
nhận xét rất chí lý: “Nhờ có Mạc Cửu, người Việt mới bước qua bờ nam sông Tiền”.</span></b></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Từ
Đại Ngãi, Sóc Trăng <b><span style="font-weight: normal;">đi lên hướng </span></b>Sài
Gòn - Gia Định – Đồng Nai – Biên Hòa là vùng đất khởi nghiệp lừng lẫy của <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Tr%E1%BB%8Bnh_Ho%C3%A0i_%C4%90%E1%BB%A9c" target="_blank">Trịnh
Hoài Đức công thần nhà Nguyễn</a>, quan Thượng thư, hiệp Tổng trấn, Điền toán
(chuyên coi về sự cày cấy khai khẩn đất đai Nam Bộ), nhà thơ, nhà văn, sử gia nổi
tiếng với tác phẩm Gia Định thành thông chí một công trình được nhiều nhà
nghiên cứu đánh giá cao. Đó cũng là nơi có bậc danh nho <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/V%C3%B5_Tr%C6%B0%E1%BB%9Dng_To%E1%BA%A3n" target="_blank">Võ
Trường Toản</a> cùng với các học trò của ông cũng là những công thần lỗi lạc của
nhà Nguyễn như <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ng%C3%B4_T%C3%B9ng_Ch%C3%A2u" target="_blank">Ngô Tùng Châu</a>,
<a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/L%C3%AA_Quang_%C4%90%E1%BB%8Bnh" target="_blank">Lê Quang Định</a>,
<a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ng%C3%B4_Nh%C6%A1n_T%C4%A9nh" target="_blank">Ngô Nhơn
Tĩnh</a>, <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ph%E1%BA%A1m_Ng%E1%BB%8Dc_U%E1%BA%A9n" target="_blank">Phạm
Ngọc Uẩn</a>, <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/L%C3%AA_B%C3%A1_Ph%E1%BA%A9m" target="_blank">Lê Bá Phẩm</a>,
những người Việt gốc Hoa noi theo gương thầy <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Chu_V%C4%83n_An" target="_blank">Chu Văn An</a> đời Trần, thực
lòng yêu thương cộng đồng đại dân tộc Việt Nam, cùng chung lưng đấu cật, góp xương
máu, công sức xây đắp nên cơ nghiệp muôn đời.
</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><span style="font-weight: normal;"><br />Và nay có
người phụ nữ Nhật </span></b><span style="line-height: 115%;">Nakamura
Nobuko thuận theo giáo sư Lương Định Của “thuyền theo lái, gái theo chồng” tạo
dựng nên công đức cùng chồng là vậy</span></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span></div>
</div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<br />
<div class="entry-title">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Lương Định Của những tháng năm tuổi trẻ</b></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<div class="wp-caption alignnone" id="attachment_552" style="width: 310px;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://hoangkimvn.files.wordpress.com/2014/09/truongkhanh-dai-ngai.jpg"><img alt="Ruông lúa Trường Khánh Đại Ngãi Long Phú Sóc Trăng dưới ánh trăng rằm tháng Giêng lúc 7g30 mà lồng lộng xanh mướt lạ thường (ảnh Hoàng Kim)" class="size-medium wp-image-552" src="http://hoangkimvn.files.wordpress.com/2014/09/truongkhanh-dai-ngai.jpg?w=300&h=224" /></a></span></span><br />
<div class="wp-caption-text">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span></div>
</div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
Một năm khởi sự từ mùa xuân. Một đời bắt đầu bằng tuổi trẻ. Tuổi xuân
của Lương Định Của khởi đầu ở vùng quê Đại Ngãi, Long Phú, Sóc Trăng,
nơi vùng lúa Trường Khánh (Ruông
lúa Trường Khánh Đại Ngãi Long Phú Sóc Trăng dưới ánh trăng rằm tháng
Giêng lúc 19g30 mà lồng lộng xanh mướt lạ thường - ảnh Hoàng Kim) Ông là con trưởng trong một gia đình
cha mẹ là điền chủ, mất sớm. Ông có hai em gái và một em trai. Ông theo
học tiểu học ở Sóc Trăng, trung học ở Sài Gòn, học tiếng Anh ở Hồng
Công và Thượng Hải nhờ hoa lợi số ruộng đất cha mẹ ông để lai. Sau đó
ông xin được học bổng Nhật Bản theo học Khoa Nông học Trường Đại học
Tổng hợp Kyushu. Kế đó, ông lấy vợ Nhật và theo học tiếp Tiến sĩ Nông
học, rồi làm giảng sư Đại học Tổng hợp thành phố Kyoto<b>. </b><b><br /></b></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><br />
<div class="wp-caption alignnone" id="attachment_553" style="width: 310px;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://hoangkimvn.files.wordpress.com/2014/09/quethaycua.jpg"><img alt="Con đường tuổi thơ Ngãi Hòa, Đại Ngãi, Trường Khánh quê hương Lương Định Của lung linh huyền thoại (ảnh Hoàng Kim) " class="size-medium wp-image-553" src="http://hoangkimvn.files.wordpress.com/2014/09/quethaycua.jpg?w=300&h=225" height="225" width="300" /></a></span></span><br />
<div class="wp-caption-text">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Con đường tuổi thơ Ngãi Hòa, Đại Ngãi, Trường Khánh quê hương Lương Định Của lung linh huyền thoại (ảnh Hoàng Kim)</span></span></div>
</div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<b><br /></b><i><b>Tuổi xuân và những năm tháng đại học</b> </i><b><br /></b><br />Nhà báo Phan Quang kể về tuổi xuân và những năm tháng đại học của giáo sư Lương Định Của trong bài <a href="http://www.vysajp.org/news/trang-chinh/tin-bai-ngoai-vysa/khoa-hoc-cong-nghe/k%E1%BB%B7-ni%E1%BB%87m-d%E1%BB%9Di-th%C6%B0%E1%BB%9Dng-v%E1%BB%81-nha-khoa-h%E1%BB%8Dc-l%C6%B0%C6%A1ng-d%E1%BB%8Bnh-c%E1%BB%A7a-ph%E1%BA%A7n-1/">Kỷ niệm đời thường về nhà khoa học Lương Định Của</a>.
<i>“ Lương Định Của sinh ngày 16-7-1919 tại làng Đại Ngãi, huyện
Long Phú tỉnh Sóc Trăng trong một gia đình điền chủ theo đạo Thiên chúa.
Cha mẹ mất sớm, lúc ông mới mười hai tuổi. Hồi nhỏ học Trường tiểu học
Taberd ở thị xã Sóc Trăng, rồi chuyển lên Sài Gòn theo bậc trung học
cũng tại Trường Taberd.<br /><br /> </i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Đến năm thứ tư, Lương Định Của xin sang Hồng Công học tiếp tại
trường La Salle College với ý định trau dồi tiếng Anh thật giỏi để sau
này đi vào ngành thương mại. Sau khi trúng tuyển kỳ thi tuyển sinh vào
đại học (tiếng Anh gọi là University Matriculation), ông rời Hồng Công
lên Thượng Hải học. Ở Hồng Công thời ấy chỉ có mỗi một trường đại học,
học phí rất cao, trong khi tại Thượng Hải, sinh hoạt rẻ hơn.</i>
<i>Tại đây, ông theo học Trường đại học Saint John’s. Đang học dở
chừng thì chiến tranh thế giới lan rộng và ngày càng ác liệt. Cuộc sống
của lưu học sinh tại Trung Quốc trở nên bấp bênh. Lương Định Của hiểu,
cần phải tìm nguồn sinh hoạt ổn định ở ngay nước ngoài, vì rất khó trông
chờ vào món tiền mà ông bác ruột trích từ hoa lợi số ruộng đất cha mẹ
ông để lại ở Sóc Trăng vẫn tháng tháng gửi sang cho như những năm trước.
Thấy một người bạn học gửi thư xin học phí du học tại Nhật Bản và được
chấp thuận dễ dàng, ông cũng nộp đơn và được chấp nhận cho sang Nhật.</i>
<i>Bước chân lên đất nước Phù Tang xưa kia không mấy khác nước mình,
nay nhờ công cuộc duy tân đã trở thành một quốc gia hùng mạnh, chàng
thanh niên Lương Định Của vẫn ôm ấp mộng làm giàu bằng con đường thương
mại. Nhờ tiếp xúc với một số nhà yêu nước Việt Nam sống lưu vong, theo
lời khuyên của họ, sau một năm học tiếng Nhật, ông bỏ ngành thương mại
chuyển sang học ngành nông nghiệp với hoài bão rõ rệt mang vốn kiến thức
về quê hương thiết thực phục vụ đất nước.</i>
Ông theo học Khoa Nông học Trường Đại học Tổng hợp Kyushu. Năm 1945,
Nhật Bản thua trận. Nhân dân Nhật trải qua một thời kỳ cực kỳ khó khăn
dưới sự chiếm đóng và cai quản trực tiếp của quân đội Mỹ. Miếng ăn hằng
ngày còn chưa đủ, không ít người Nhật đói rét. Chính phủ Nhật Bản làm gì
còn có học bổng ưu ái cho du học sinh nước ngoài.
<i>Để có thể tiếp tục theo học, cũng như mọi sinh viên khác, Lương
Định Của làm đủ nghề: gia sư, biên dịch tài liệu, phiên dịch tiếng Anh…
Cái vốn Anh ngữ lúc này thật sự có ích vì hồi ấy không có nhiều người
Nhật sử dụng thành thạo ngoại ngữ. Sự giúp đỡ của Việt kiều ở Nhật là
niềm khích lệ lớn đối với ông. Đặc biệt những người Việt Nam vì chống
Pháp phải sống xa quê đã bồi dưỡng và khuyến khích lòng yêu nước vốn có
trong chàng thanh niên Nam Bộ.” </i>
<b><i>Bác sĩ Nông học, Giảng sư Đại học</i></b>
Sau thời kỳ tuổi xuân và những năm tháng đại học. giáo sư Lương Định Của học tiếp Tiến sĩ Nông học và làm giảng sư Đại học <i>Tổng hợp thành phố Kyoto, Nhật Bản.</i> Nhà báo Phan Quang trong bài <a href="http://www.vysajp.org/news/trang-chinh/tin-bai-ngoai-vysa/khoa-hoc-cong-nghe/k%E1%BB%B7-ni%E1%BB%87m-d%E1%BB%9Di-th%C6%B0%E1%BB%9Dng-v%E1%BB%81-nha-khoa-h%E1%BB%8Dc-l%C6%B0%C6%A1ng-d%E1%BB%8Bnh-c%E1%BB%A7a-ph%E1%BA%A7n-1/">Kỷ niệm đời thường về nhà khoa học Lương Định Của phần 1</a> viết tiếp:
<i>“Lương Đình Của miệt mài học tập, nghiên cứu. Một nhà khoa học
nổi tiếng khác, cũng là lưu học sinh cùng thời với Lương Định Của là bác
sĩ Đặng Văn Ngữ, trước khi về nước phục vụ đã khuyên ông nên ráng ở lại
học tập cho thành đạt rồi về sau cũng không muộn. Lương Định Của mãi
biết ơn lời khuyên của bạn. </i>
<i>Năm 1947, tốt nghiệp cử nhân Trường Đại học Tổng hợp Kyushu,
ngành nông nghiệp. Phần lớn lưu học sinh nước ngoài ở Nhật Bản hồi ấy
giật được mảnh bằng đều đi kiếm việc làm hoặc về nước để sớm chấm dứt
cảnh thiếu thốn nơi đất khách quê người. Lương Định Của phân vân. Ông
cảm thấy vốn kiến thức của mình còn mong manh quá. Nếu muốn thật sự phục
vụ đất nước thì còn phải học tập thêm nhiều. </i>
<i>Ông quyết định xin vào làm phụ việc ở Trường Đại học Tổng hợp
thành phố Kyoto, cố đô nước Nhật và cũng là quê hương bà Của, tình
nguyện làm việc không hưởng lương. Đổi lại, ông được phép đọc sách ở thư
viện và dùng một số giờ nghiên cứu, thực nghiệm tại phòng thí nghiệm
của nhà trường. </i>
<i>Một lần nữa, cái vốn ngoại ngữ lại có ích cho ông. Ngoài công
việc chuyên môn hằng ngày, còn nhận biên dịch ra tiếng Anh và đánh máy
các công trình, luận văn cho một số giáo sư trong trường.</i>
<i>Sức làm việc của chàng thanh niên Việt Nam cần cù, ít nói, gây ấn
tượng và dần dần giành được lòng yêu mến của các thầy. Trường Đại học
Kyoto chính thức cấp cho ông học bổng nghiên cứu sinh. Một thời gian
sau, trường bổ nhiệm ông làm một chân tập sự trợ lý (sub-assistant),
trong khi chờ đợi hội đủ điều kiện thi lấy bằng tiến sĩ. Một số tạp chí
khoa học Nhật Bản và ở nước ngoài bắt đầu đăng tải các công trình nghiên
cứu của nghiên cứu sinh Lương Định Của. Bài báo đầu tiên ông được công
bố trên một tạp chí khoa học tên tuổi ở nước ngoài phản ánh phần nào sức
đọc của ông.</i>
Đó là Thư mục về các công trình nghiên cứu di truyền học xuất bản ở
Nhật Bản, thời gian 1941- 1948 (tạp chí Heredity, London, số 4 năm 1950,
trang 121-133). Trong khoảng thời gian trên dưới hai năm (1950-1952),
các tạp chí khoa học lớn công bố mười hai công trình của nhà nghiên cứu
trẻ.
<i>Ông là một người rất thành thục công việc trong phòng thí nghiệm.
Với thiết bị của Trường Đại học Kyoto, Lương Định Của đã chụp được ba
vạn tấm ảnh nhiễm sắc thể cây trồng. Sau này có dịp sang thăm Viện
Nghiên cứu Lúa gạo Hoa Nam, gặp nhà khoa học Trung Hoa chuyên gia nổi
tiếng thế giới về cây lúa là Giáo sư Đình Dĩnh, bác sĩ nông học Lương
Định Của được Giáo sư mời thao tác phương pháp chụp ảnh nhiễm sắc thể đã
nhuộm mầu sau khi cắt tế bào tại phòng thí nghiệm cho các nhà khoa học
của Viện tham khảo.</i>
Mùa hè năm 1951, Lương Định Của trình luận văn về công trình nghiên
cứu nhiều năm của mình với chủ đề: “Cách xử lý đa bội thể di truyền nhằm
tạo nên giống lúa mới”. Hội đồng khoa học Trường Đại học Tổng hợp Kyoto
nhận xét, với kết quả nghiên cứu khoa học của mình, Lương Định Của đã
có cống hiến lớn cho nền nông học trong việc cải thiện giống lúa, và bỏ
phiếu nhất trí cấp học vị Bác sĩ Nông học cho ông. ”
<i>“Cùng với học vị bác sĩ, Lương Định Của còn nhận được bằng khen
và tiền thưởng của Viện Nghiên cứu Sinh học Kinhara về công trình “Sự
sinh sản của giống lúa lai tạo từ hai giống lúa Japonica và Indica”.</i>
<i>Báo cáo khoa học của Viện khẳng định, với công trình này Lương
Định Của đã giải quyết tốt một vấn đề từ năm 1930 đến lúc bấy giờ chưa
có ai xử lý được. Một số kỹ thuật do Lương Định Của phát minh, trong đó
có phương pháp xử lý rễ trước khi cố định trong việc nghiên cứu hình
thái nhiễm sắc thể công bố lần đầu trên tạp chí Botanical Gazette (Mỹ)
được ứng dụng rộng rãi tại Nhật Bản. </i>
<i>Kỹ sư Hồ Đắc Song, phó vịên trưởng Viện Cây Lương thực, Cây Thực
phẩm một người cộng tác nhiều năm với bác sĩ Lương Định Của, có lần cho
biết: Phát minh của Lương đã được ứng dụng ngay từ hồi ấy trong việc lai
tạo giống lúa tại Hoa Kỳ, gọi là phương pháp Lương Định Của. </i>
<i>Theo báo chí Nhật Bản, kể từ những năm đầu công cuộc duy tân đất
nước thời Minh Trị thiên hoàng cho đến lúc bấy giờ (1888-1951), trong
hơn sáu mươi năm, nước Nhật mới cấp học vị bác sĩ nông học cho hai trăm
năm mươi người. Lương Định Của là nghiên cứu sinh trẻ tuổi nhất khi nhận
học vị, và cũng là người ngoại quốc duy nhất được cấp bằng bác sĩ nông
học tại Nhật bản cho đến lúc bấy giờ. </i>
<i>Nhà báo Phan Quang có dịp được xem những bài báo viết về sự kiện
ấy, những mẩu báo cắt chữ in vẫn còn rõ nét tuy giấy đã ố vàng và cứ
chực mủn ra vì được xếp lẫn quần áo trong chiếc va ly tàng tàng bất ly
thân của gia đình sau mấy chục năm cùng hai ông bà Lương Định Của bôn ba
chuyển dịch nhiều nơi. </i>
<i>Báo Mainichi Shimbun số ra ngày 26 tháng Năm năm Chiêu Hòa thứ 26
đăng chân dung lớn của nhà khoa học trẻ với vầng trán cao, chiếc cằm
nhọn, khuôn mặt gầy thanh nhã. Tin đăng kèm cho biết nhà khoa học ba
mươi mốt tuổi Lương Định Của là người Việt Nam đầu tiên được cấp bằng
bác sĩ nông học của Nhật bản. Báo đưa khá chi tiết lý lịch của ông, nói
rõ Lương được sự hướng dẫn của Giáo sư nổi tiếng Kinhara, Viện trưởng
Viện Nghiên cứu Sinh học mang tên ông. </i>
<i>Cũng báo Mainichi, một số trước đó đăng ảnh Lương chăm chú trước
kính hiển vi, bên cạnh là tấm ảnh khác chụp cận cảnh những hạt lúa do
ông lai tạo nên, to gấp đôi những hạt lúa so sánh. </i>
<i>Báo Kyoto Shimbun cũng in ảnh những bông lúa mới được lai tạo
nên. Bài báo cho biết thêm, kết quả này đã được thông báo cho Tổ chức
Lương Nông Quốc tế (FAO) đóng tại Rome, đồng thời cũng thông báo đến Thủ
tướng Ấn Độ J.Nerhu là người đang hết sức quan tâm giải quyết vững chắc
vấn đề lương thực cho năm trăm triệu dân nước Ấn Độ mới giành lại được
độc lập. v.v… </i>
<i>Mấy tháng sau khi nhận học vị bác sĩ nông học, tháng Mười năm
1951, Lương Định Của được Bộ Giáo dục Nhật Bản bổ nhiệm làm giảng sư
Trường đại học Kyoto. Ông là người ngoại quốc duy nhất thời ấy được bổ
nhiệm làm giảng sư chính thức ở một trường đại học quốc lập Nhật Bản.
Theo những người am hiểu, chức vị giảng sư ở Nhật tương đương với phó
giáo sư (tiếng Nhật gọi là phó giáo thụ) tuy chưa phải chính ngạch, bởi
Nhà nước khống chế số lượng giáo sư và phó giáo sư ở các trường đại học
trong một khung biên chế nhất dịnh, chỉ khi nào có ghế khuyết thì nhà
trường mới được bổ nhiệm người khác thay vào, còn lại đều gọi là chung
là giảng sư. </i>
<i>Khi bắt đầu nhận việc với chức trách giảng sư một Trường đại học
quốc lập Nhật Bản, Lương Định Của đã kết hôn với một phụ nữ địa phương
dòng dõi quý tộc và đã có hai con. Cuộc sống gia đình ổn định. Tương lai
xán lạn mở ra trước mắt nhà khoa học trẻ.“</i>
Sự mô tả khá chi tiết trên đây của nhà báo bậc thầy Phan Quang đã
cung cấp cho chúng ta các thông tin chân thực từ năm 1919 đến năm 1951.
Theo <a href="http://www.erct.com/2-ThoVan/DLMo/Tenmotnguoidananh.htm">Thông tin về một người đàn anh</a>
(Đặng Lương Mô) thì Giáo sư Ogata Kazuo (緒方一夫) thuộc Trung tâm Nghiên
cứu Nông học Nhiệt đới(熱帯農学研究 センタ ー), Đại học Quốc gia Kyushu đã viết về
hai người tiến sỹ nông học xuất thân Đại học Quốc Gia Kyushu này. Đó là
Lương Định Của (Quốc) và Võ Tòng Xuân.
<a href="https://hoangkimvn.files.wordpress.com/2014/09/luongdinhcua3.jpg"><img alt="LuongDinhCua3" class="alignnone size-medium wp-image-551" src="http://hoangkimvn.files.wordpress.com/2014/09/luongdinhcua3.jpg?w=300&h=164" height="212" width="400" /></a>
Tài liệu : (九州大学広報誌)
<br />Năm 1945, ông tốt nghiệp Đại học Đế quốc Kyushu, coi như là đợt cuối
cùng của chế độ đại học cũ (旧制大学)của Nhật Bản. Cũng năm 1945, sau khi
Chiến tranh Thế giới II kết thúc, ông lấy bà Nakamura Nobuko(中村信子). Rồi
ông chuyển sang ĐHQG Kyoto, ở đó ông được cấp bằng Tiến sỹ Nông học
(農学博士).
Điều chưa rõ là ngày sinh 16.8.1920 hay 16.7.1919 cần được xác minh
thêm. Cách gọi học vị “Bác sĩ Nông học” thay vì “Tiến sỹ Nông học” cũng
là một chủ đề thú vị.
Chúng ta đọc những trang văn Phan Quang và tìm về tuổi thơ của nhà
nông học Lương Định Của ở Ngãi Hòa, Đại Ngãi, Long Phú Sóc Trăng. Chúng
ta sẽ đọc tiếp bài “<i><b>Lương Định Của quê hương và dòng họ</b></i>“.
Tuổi trẻ Lương Định Của đã vượt lên như thế nào sau khi cha mẹ mất
sớm? Con đường tuổi thơ Lương Định Của còn đó với lối đi khiêm nhường,
hun hút, loang loáng như đi trong vườn thiêng cổ tích, với cô em gái
thầy Của ngày xưa nay đã là bà lão ở trên chính vùng đất hương hỏa của
ông bà. Chúng ta sẽ gặp lại thầy Của và cụ Sơn Nam: ”<i>Năm tháng đã
trôi qua/ Ray rứt mãi đời ta/ Nắng mưa miền cố thổ/ Phong sương mấy độ
qua đường phố/ Hạt bụi nghiêng mình nhớ đất quê </i>“.<i><b><span style="font-style: normal;"><br /></span></b></i></span></span></div>
<br />
<header class="entry-header">
<div class="entry-title">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Lương Định Của, luồng gió từ Hà Nội</b></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
</header><br />
<div>
<div class="wp-caption alignnone" id="attachment_549" style="width: 235px;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://hoangkimvn.files.wordpress.com/2014/09/luongdinhcua6.jpg"><img alt="Tượng Lương Định Của ở Viện Cây Lương thực và Cây Thực phẩm (ảnh HDO)" class="size-medium wp-image-549" src="http://hoangkimvn.files.wordpress.com/2014/09/luongdinhcua6.jpg?w=225&h=300" height="300" width="225" /></a></span></span>
<br />
<div class="wp-caption-text">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span></div>
</div>
</div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<br />
<div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Đạt được học vị cao, có công ăn việc làm, Lương Định Của vẫn nghĩ
tới việc về nước phục vụ, kịp trước khi cuộc kháng chiến chống thực dân
Pháp thắng lợi hoàn toàn nhưng “Đường về Việt Bắc xa xôi lắm!”. Luồng
gió từ Hà Nội đã thôi thúc ông hướng về Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng
hòa đang tạo lập. Ông từ chối các cơ hội đi làm nghiên cứu sinh ở Mỹ,
làm việc cho Viện Nghiên cứu Lúa gạo Quốc tế (IRRI) để tìm cách về nước
tham gia kháng chiến. Sau nhiều nỗ lực móc nối, chờ đợi, xoay đường này
cách khác, năm 1952 ông đã đưa cả gia đình về Sài Gòn, làm việc một thời
gian ngắn ở Viện Khảo cứu Nông nghiệp Sài Gòn, Bộ Canh Nông (nay là <a href="http://iasvn.org/">Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp miền Nam</a>),
sau đó quá cảnh bưng biền và đầu năm 1954 cả nhà cùng lên một chuyến
tàu tập kết ra Bắc (Tượng nhà nông học Lương Định Của ở Viện Cây Lương
thực và Cây Thực phẩm, bài và ảnh HDO trong bài <a href="http://vanhien.vn/vi/news/Nhan-vat/Nha-nong-hoc-Luong-Dinh-Cua-voi-Hai-Duong-5072/#.VAXxUGMkSJk">Nhà nông học Lương Định Của với Hải Dương</a>).</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Nhà báo Phan Quang kể tiếp chuyện <a href="http://www.vysajp.org/news/trang-chinh/tin-bai-ngoai-vysa/khoa-hoc-cong-nghe/k%E1%BB%B7-ni%E1%BB%87m-d%E1%BB%9Di-th%C6%B0%E1%BB%9Dng-v%E1%BB%81-nha-khoa-h%E1%BB%8Dc-l%C6%B0%C6%A1ng-d%E1%BB%8Bnh-c%E1%BB%A7a-ph%E1%BA%A7n-1/">Kỷ niệm đời thường về nhà khoa học Lương Định Của</a>:</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br />“Hồi còn là sinh viên, ông đã cùng nhiều lưu học sinh Nhật và
nước ngoài trong đó có Đặng Văn Ngữ, tham gia các cuộc biểu tình tuần
hành phản đối thực dân Pháp xâm lược Việt Nam. Theo như ông còn nhớ, ít
nhất có bốn cuộc lớn, ba lần ở Tokyo, và một lần ở Kyoto. Hoạt động
chống chiến tranh Việt Nam có thuận lợi là Đảng Cộng sản Nhật Bản hết
lòng ủng hộ cuộc chiến đấu của nhân dân ta. Nhiều Việt kiều ở Nhật nhờ
thông qua Đảng Cộng sản Nhật Bản hoặc các tổ chức nhân dân do Đảng lãnh
đạo mà giữ được mối liên hệ liên tục với phong trào kháng chiến trong
nước. </i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br />Qua sự giới thiệu của một người bạn, một mặt Lương Định Của tiếp
xúc với các nghị sĩ tiến bộ trong Quốc hội Nhật, nhờ giúp đỡ tạo điều
kiện cho ông sớm được trở về vùng tự do nước Việt Nam. Thượng Nghị sĩ
Kazami được các bạn Nhật cử đứng ra lo liệu việc này. Mặt khác, Lương
viết thư gửi Đại sứ quán ta ở Bắc Kinh bày tỏ mong muốn của mình, và
chẳng bao lâu sau nhận được thư Đại sứ trả lời đã chuyển nguyện vọng của
ông về nhà. Theo sự hướng dẫn của ông Kazami, mùa hè 1952 Lương Định
Của xin thôi việc ở Kyoto, lên thủ đô Tokyo chờ ngày về nước.</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br />Ông xin việc làm ở Sở Nghiên cứu Khoa học Nông nghiệp Trung ương
của Nhật Bản để có thể thu nhập trong thời gian chờ đợi. Đầu những năm
50, sau chiến thắng biên giới, tình hình nước ta rất sôi động. Đảng Lao
động Việt Nam đảm nhiệm công khai sứ mệnh lịch sử lãnh đạo toàn dân
kháng chiến. Mặt trận Liên Việt thành lập, giương cao ngọn cờ đại đoàn
kết. Các vùng tự do được giữ vững. Chiến tranh nhân dân phát triển mạnh ở
vùng sau lưng địch. </i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br />Thực dân Pháp ý thức rõ, tiến hành phá hoại kinh tế, gây nạn đói
kém, cắt nguồn hậu cần của Quân đội Nhân dân Việt Nam là một mặt trận có
ý nghĩa chiến lược đối với thành bại của chúng trong chiến tranh.Thông
tri của tướng De Linarès, tư lệnh chiến trường Bắc Bộ gửi các cấp dưới
đề ngày 14-3-1951 hướng dẫn cụ thể như sau: </i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br />“… Về phá hoại, có hai cách thực tế có thể áp dụng: a) làm
ướt thóc hoặc bắt dân phải để thóc lúa ngoài trời trong mùa mưa ẩm. Tuy
nhiên, để chắc chắn hạt gạo sẽ thối hẳn, phải dấp nước cho ướt thóc
trong thời gian bốn mươi tám giờ. Ngoài ra, để cho sự phá hoại bảo đảm
hiệu quả chắc chắn của nó, trong thời gian ấy, phải canh giữ không để
cho dân chúng đến lọc lấy phần thóc còn tốt mang đi cất giấu; b) những
kho thóc quan trọng nào phát hiện được, cho tưới xăng hoặc dầu nặng
vào…” .</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br />Tháng Chín năm 1952, ông Kazami báo cho Lương Định Của biết, có
một tàu buôn Nhật Bản sắp sang Hồng Công rồi từ đó đến thành phố Thiên
Tân của Trung Quốc. Ông đề nghị Lương đáp chuyến tàu ấy. Vào được Trung
Quốc rồi thì rất dễ dàng về Việt Bắc vì biên giới Việt Trung đã thông,
nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa cùng Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã kiến
lập quan hệ ngoại giao; giữa hai nước có tình hữu nghị sâu sắc. Ông nói
đã nhờ Hội Hoa kiều tại Nhật Bản làm các thủ tục cần thiết cho gia đình
Lương nhập cảnh Trung Quốc, ông cũng đã có liên hệ để thông báo với
Chính phủ Việt Nam về chuyện này.</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Lương Định Của vào Hồng Công, đến biên giới Cửu Long trình
giấy giới thiệu của Hội Hoa kiều tại Nhật Bản. Biên phòng Trung Quốc cho
biết chưa nhận được chỉ thị. Các bạn khuyên Lương nên trở lại Hồng Công
lấy visa nhập cảnh. Hành lý có thể cho chuyển trước sang biên giới, đưa
về thành phố Quảng Châu. Vài hôm nữa gia đình Lương đến thì có thể vào
Trung Quốc, đến thẳng Quảng Châu luôn. </i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Trở lại khách sạn, Lương tìm cách liên hệ với Đại sứ quán ta ở
Bắc Kinh, vừa gọi điện thoại vừa gửi thư song chờ mãi không thấy hồi âm.
Tiền túi cạn dần: phòng trọ khách sạn rất đắt. Hàng ngày bà Của xuống
phố mua bánh mì cho cả nhà ăn. Lúc này mới thấy hết bản lĩnh của người
phụ nữ ấy. Ông lo cuống lên, bà chỉ cười: “Không sao, để tính xem”. Về
đến Việt Nam ông thú thật với bạn bè, nếu không có bà thì với hai đứa
con nhỏ, ông chẳng biết đường nào xoay xở trong những ngày quá cảnh Hồng
Công. Thái độ bình tĩnh và đầy thông cảm của bà có tác dụng trấn an
ông.</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br /> </i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Sau một tuần chờ đợi trong lo âu, xuất hiện một người lạ mặt ăn
mặc sang trọng. Ông nói: nếu Lương có giấy giới thiệu của Ngân hàng
Trung Hoa thì ông có thể giúp cho qua biên giới. Lương Định Của chẳng có
giấy tờ gì khác ngoài thư giới thiệu của Hội Hoa kiều tại Nhật Bản.
Người lạ mặt khuyên, nếu vậy thì nên theo ông về Macao, ở nhờ nhà con
trai ông một thời gian, chờ xin phép nhập cảnh.</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Hồng Công là điểm quá cảnh, khách không được phép ở lại lâu.
Lương Định Của hết sức phân vân. Người này ông chưa từng quen biết.
Trong túi ông lại không có tiền, trừ gói hạt giống dưa. Đến áo quần thay
hằng ngày cũng không có đủ vì các valy đã gửi hết vào Trung Quốc rồi. </i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Ông quyết định hẵng trở về Sài Gòn, rồi tìm cách ra vùng tự do
sau. Ông đánh điện cho một người bạn ở Sài Gòn, báo tin mình đang trên
đường về nước, đến Hồng Công thì mất hết đồ đạc, nhờ bạn đặt mua vé máy
bay cho hai người lớn hai trẻ con, và cho vay tạm hai nghìn USD.</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Ngay chiều hôm ấy, nhận được ngân khoản người bạn gửi đến
thông qua một ngân hàng lớn. Có tiền, có vé trong tay, ông còn nấn ná
lại thành phố này ba tuần nữa, hy vọng có tin tức Đại sứ quán ta tại Bắc
Kinh. Cuối cùng hết hạn quá cảnh mới đáp máy bay về Sài Gòn.</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Chính quyền Sài Gòn nồng nhiệt đón bác sĩ nông học Lương Định Của
du học từ Nhật Bản về. Bộ trưởng Nông Lâm mời ông đến cơ quan, mở rượu
whisky chúc mừng, và ngỏ ý mời ông làm thứ trưởng. Lương tìm cách thoái
thác khéo. Ông khiêm tốn nói mình xa đất nước đã lâu, xin cho làm việc
hợp đồng một thời gian để quen thêm thung thổ và bạn bè, rồi mới dám
chính thức nhận nhiệm vụ.” </i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Theo<i> lời kể của anh </i>Lương Hồng Việt<i>. </i>B<i>ác sĩ nông học Lương Định Của sau </i><i><i>đó</i> </i><i>đã nhận làm việc ở Viện Khảo cứu Nông nghiệp Bộ Canh nông (nay là <a href="http://iasvn.org/">Viện Khoa học Kỹ thuật Nông nghiệp miền Nam</a>) <i>. </i></i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">T<i>heo </i>hồi ức của thầy Phan Gia Tân, giảng viên Trường Đại học
Nông Lâm thành phố Hồ Chí Minh, thì sau ngày Việt Nam thống nhất
30.4.1975, giáo sư Lương Định Của đã đi tìm Giáo sư Tôn Thất Trình ở
Trường Đại học Nông nghiệp Sài Gòn (nay là Trường Đại học Nông Lâm thành
phố Hồ Chí Minh). Thầy Của tiếc không gặp được thầy Trình vì thầy đã ra
đi trước đó. Tấm lòng tri ngô của họ mãi là dấu ấn của những trí thức
lớn…</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Giáo sư Tôn Thất Trình là người đã hai lần làm Bộ trưởng Bộ Canh nông
chính quyền Sài Gòn và Hiệu trưởng Trường Đại học Nông nghiệp Sài Gòn.
Thầy trực tiếp giảng dạy môn cây lương thực, nông học đại cương và một
số môn học khác. Trong cơn lốc của các sự biến, thầy Trình đã sang làm
việc ở FAO với cương vị Chánh Chuyên viên và Tổng Thư ký Chương trình
Lúa Gạo Quốc tế để tiếp tục giúp Việt Nam sau hậu chiến.</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Vị trí Tổng Thư ký Chương trình Lúa Gạo Quốc tế ở FAO, sau ngày GS.
Tôn Thất Trình nghỉ hưu được tiếp nối bởi TS. Trần Văn Đạt, TS. Nguyễn
Văn Ngưu, và nay là PGS.TS. Bùi Bá Bổng nguyên Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp
và Phát triển Nông thôn Việt Nam. Đó là <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/2013/11/nhung-nguoi-viet-loi-lac-o-fao.html">những người Việt lỗi lạc ở FAO.</a></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Câu chuyện về thầy Trình, tôi đã có kể trong bài <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/2010/11/thay-ban-la-loc-xuan-cua-cuoc-oi.html">Thầy bạn là lộc xuân cuộc đời</a>.
Cái bàn và nơi ngồi làm việc của thầy Trình, sau ngày Việt Nam thống
nhất là chỗ ngồi và nơi làm việc của PGS.TS. Lê Minh Triết giảng viên
cao cấp và tôi được may mắn được kế nhiệm tiếp nối việc giảng dạy và
nghiên cứu cây lương thực (lúa, ngô, sắn, khoai lang).</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Trở lại câu chuyện giáo sư Lương Định Của. Theo lời kể của nhà báo Phan Quang:<i>
“Gia đình ông sống cùng gia đình người em trong ngôi nhà ở Đa Cao. Em
gái ông có chồng đi kháng chiến, thỉnh thoảng lại kiếm cớ vắng nhà. Ông
biết chị ra bưng thăm chồng.</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br /> </i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Một hôm, vào ngày chủ nhật, ông đang ngồi chơi trước cửa thì thấy
một người ăn vận có vẻ như vừa từ nông thôn ra, đi thẳng vào nhà sau
nói chuyện với cô em gái. Khách về, Lương hỏi ai vậy, cô em trả lời:
“Người ta muốn mời anh ra vùng kháng chiến đấy”. – Vậy em trả lời họ thế
nào? Cô em cười: “Em nói, anh vợ con tùm lum thế kia thì làm sao đi
kháng chiến được”. Lương Định Của lặng im, vì dự định từ Nhật Bản về
thẳng miền Bắc không thành, ông không hề hé răng cho ai biết.</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br /> </i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Hiệp định Genève về Đông Dương (1954) được ký kết. Trong giới trí
thức Sài Gòn lại một lần nữa xôn xao – tuy thầm lặng – về việc ra đi
hay ở lại. Nơi cơ quan Lương làm việc có một chị tên là B., em gái một
bác sĩ nha khoa vốn là bạn của ông sau này cũng tập kết ra Bắc và cùng
gặp lại nhau tại Hà Nội, có lần hỏi giọng nửa đùa nửa thật: “Nè, Chính
phủ Việt Minh kêu gọi trí thức ra Bắc đấy, anh có đi không?”.</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Lương nghiêm trang trả lời ông muốn đi. Chị B. bắt liên lạc, bố
trí kế hoạch cho ông rời Sài Gòn. Chờ đợi một thời gian khá lâu mới có
hồi âm. Lương Định Của nói với các em, ông muốn cho gia đình đi nghỉ mát
ở Ô Cấp (Cap Saint Jacques – Vũng Tàu ngày nay) mấy hôm. Nửa đường,
theo mật hiệu “cứ theo người có chửa mà đi”, ông đổi xe, đổi hướng, theo
người phụ nữ ấy về thành phố Mỹ Tho. Từ đấy lại đổi xe khác, có người
khác đón ra bưng biền.</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br /> </i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Lương Định Của được nhà lãnh đạo Phạm Hùng tiếp ngay khi vừa đến
cứ. Anh Bảy trò chuyện thân tình, và cho ông một bộ quần áo bà ba. </i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Năm 1954, qua liên lạc biệt động, gia đình giáo sư gửi thư xin
phép đi tập kết. Anh Hồng Việt kể lại: “Từ Sài Gòn, theo biệt động đưa
về Cần Thơ, xuống căn cứ Cà Mau và đi tàu Ba Lan ra Sầm Sơn, Thanh Hoá. </i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Ấn tượng đầu tiên là hưởng luôn một trận gió mùa đông bắc. Nhưng
ngày hôm sau là 1.1.1955, gia đình được chứng kiến ngày lễ tưng bừng”. </i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Luồng gió từ Hà Nội là bước ngoặt của nhà nông học Lương Định Của.</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br /></i></span></span>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimvietnam.wordpress.com/2012/02/10/l%c6%b0%c6%a1ng-d%e1%bb%8bnh-c%e1%bb%a7a/ldc1/" rel="attachment wp-att-3247"><img alt="" src="http://hoangkimvietnam.files.wordpress.com/2012/02/ldc1.jpg?w=584&h=373" height="373" title="LDC1" width="584" /></a></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><br />
</i><i><b><span style="font-style: normal;">Lương Định Của
nhà bác học nông dân</span></b></i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Nhà
báo Phan Quang kể về “Gánh xiếc Đông Phương Hồng” và những công việc cụ
thể thường ngày của Bác Của: <br /><br /><i>
</i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>“Bước vào thập niên 60 thế kỷ trước, công cuộc hợp tác
hóa nông nghiệp ở miền bắc vừa hoàn thành, khắp mọi nơi sôi nổi phong trào cải
tiến quản lý, cải tiến kỹ thuật, tăng năng suất lao động nông nghiệp. Chủ nhiệm
Tổng cục chính trị Quân đội nhân dân, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh được phân công
kiêm Trưởng ban Nông nghiệp Trung ương. Bác Hồ đích thân chỉ thị cho ông tìm
cách khuấy động phong trào, tạo khí thế thi đua phát triển sản xuất, xây dựng
nông thôn mới.<br /><br /> </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Đội ngũ các nhà khoa học nông nghiệp, bắt đầu từ các con
chim đầu đàn được đào tạo trong nước hoặc học từ nước ngoài về: Bùi Huy Đáp,
Nguyễn Đăng, Lê Duy Thước, Trần Văn Hà, Dương Hồng Hiên, Trần Thế Thông, Đào Thế
Tuấn, Lã Xuân Đĩnh…, mỗi vị một nghề chuyên sâu, sẵn sàng xắn quần lội ruộng. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Lương Định Của là chuyên gia về giống, được phân công chỉ
đạo huyện Thọ Xuân, Thanh Hóa, lấy hợp tác xã Đông Phương Hồng làm thí điểm.
Nhà nông học cùng mấy học trò kỹ sư có, trung cấp có lếch thếch gồng gánh đồ lề
rời thủ đô về mảnh đất vốn nổi tiếng “địa linh nhân kiệt”, đã góp phần rất to lớn
về hậu cần cho chiến thắng Điện Biên Phủ song nghèo thì vẫn nghèo, vì mùa màng
bấp bênh, năng suất lúa bình quân thấp. Anh em trong ngành nông nghiệp và cán bộ
địa phương gọi đùa đội chỉ đạo của thầy trò Ông Của là “Gánh xiếc Đông Phương Hồng”.
</i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Từ bấy, trên cánh đồng ruộng Thọ Xuân hầu như ngày nào bà
con nông dân cũng thấy một người trạc tuổi trung niên dong dỏng cao, đầu đội
nón lá, mình mặc sơmi mầu cỏ úa, quần xắn ống thấp ống cao quẩn quanh từ sáng đến
xế chiều. Nông dân đã quên đi hoặc chẳng buồn quan tâm đến học vị cao siêu cũng
như các chức danh rối rắm khác của ông trưởng đoàn chỉ đạo do Trung ương phái về
mà chỉ biết đấy là Bác Của – không phải “bác” trong cụm từ thông thái “bác sĩ
nông học” mà là “bác” như nông dân vùng này vẫn thường gọi nhau: bác Đỏ, anh
Cò…<br /><br /> </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Nông dân chấp nhận nhà bác học nói giọng Nam Bộ như một
người thân thuộc bà con lối xóm của mình. Lương Định Của là một người thẳng
tính. Mới về huyện Thọ Xuân, dạo quanh một vòng quan sát đồng ruộng nơi cạn nơi
úng, ông nói với Bí thư Huyện ủy: “Cánh đồng của anh như cái nồi đất thủng, nấu
cơm không chín đâu”. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Ông chủ trương bắt đầu từ việc xây dựng đồng ruộng, làm bờ
vùng bờ thửa. Hợp tác xã được chọn làm điểm chỉ đạo. Đông Phương Hồng vốn là một
đơn vị làm ăn căn cơ, nhiều lần được báo chí nêu gương. Chủ nhiệm am hiểu kỹ
thuật, báo cáo hay, “nói như viết trên báo”. Năng suất lúa đạt ba tấn/ha mỗi vụ
– một mức khá cao thời ấy. Song chỉ cần làm một việc cực kỳ giản đơn là lấy tổng
sản lượng thóc chia cho diện tích cấy trồng thì năng suất bình quân không đúng
như lời chủ nhiệm báo cáo. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Lương Định Của đập bàn: “Anh nói dối. Báo cáo không đúng
sự thật. Thế này không chỉ đạo được. Anh làm ăn vậy thì tôi thà đi nơi khác còn
hơn”. Tuy vậy chẳng mấy chốc đoàn chỉ đạo và cán bộ hợp tác xã thân thiết với
nhau. Đông Phương Hồng nổi bật lên như một điểm sáng thật sự. Toàn huyện Thọ
Xuân cũng đạt kết quả khá nhờ xây dựng đồng ruộng, làm thủy lợi, cải tiến đồng
bộ kỹ thuật, tạo điều kiện đưa các giống mới vào cơ cấu cây trồng. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Năm sau, Bộ Nông nghiệp tăng cường cho đoàn mười lăm kỹ
sư mới tốt nghiệp, để bác Của cấy về các huyện khác trong tỉnh Thanh Hóa, nhân
phong trào lên. Một chủ nhiệm hợp tác xã của huyện Thọ Xuân, Trịnh Xuân Bái, được
tôn vinh Anh hùng Lao động hình như trước cả Lương Định Của và nhiều Anh hùng
Lao động lừng lẫy khác.”</i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Trong
bài “ Mấy ông tượng chạy lũ” nhà báo Phan Quang kể tiếp:
</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>“Nghe chị thường trực báo có bác sĩ
Lương Định Của muốn gặp, tôi vội vàng gác bút chạy ra. Nhà nông học quần xắn
móng lợn ống thấp ống cao, mình vận chiếc sơ mi ngắn tay mầu dưa cải muối, trên
đầu vẫn chiếc nón lá rộng vành rất thời thượng và cũng rất tiện lợi thời kháng
chiến, tay xách một túi lưới bên trong lủng củng mấy vật gì cồng kềnh gói sơ
sài bằng giấy báo. – Làm sao anh về được Hà Nội? – Tôi hỏi. – Thì cũng phải tạt
về nhà xem bả với sắp nhỏ sống thế nào chứ, – anh Lương Định Của cười. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Trận lụt lịch sử năm ấy rất ác hại. Đê sông Đuống vỡ, một
phần lớn hai tỉnh Hải Hưng ngập sâu trong nước, kể cả một đoạn đường số 5 huyết
mạch. Nghe tin vỡ đê, Lương Định Của đang họp ở Hà Nội, đâm bổ về Viện Cây
Lương thực hô anh em cứu thiết bị và các loại giống lúa quý Viện đang lai tạo dở,
rồi bị kẹt luôn dưới ấy. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Nước đã tràn được vào đồng trũng thì ngâm luôn lại không
rút vì nước các sông đang mùa đầy, mà mặt đồng nhiều nơi lại thấp hơn mặt biển
lúc triều cường. Ông Của sốt ruột, đi thuyền ra đường 5, mạn dưới Phố Nối một
ít, đáp xe về Hà Nội.<br /><br /> </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Tôi mời ông vào phòng khách. – Không, không, tôi chưa ghé
nhà. Tiện đường, tôi tạt ngang, mang tặng anh mấy thứ này, chắc anh thích. Mà
cũng để đỡ lủng củng. Ông xách cái túi lưới cồng kềnh đang đặt tạm trên chiếc
ghế đá bên gốc cây đa, đưa cho tôi. Tôi ngạc nhiên vì nó khá nặng. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Thú thật, nhác thấy ông Viện trưởng xách cái túi lưới,
tôi ngỡ đấy là trứng vịt lộn. Hồi ấy, bổ sung chất đạm, nhất là đạm động vật,
là nhu cầu của mọi người. Bác sĩ nông học Lương Định Của được giao xây dựng Viện
Cây Lương thực và Thực phẩm trên một cánh đồng quạnh vắng với cái vốn ban đầu
ít ỏi, vấn đề lớn đầu tiên là làm sao cho anh em đủ no, đủ chất để lao động nặng
nhọc. Ông cho nuôi nhiều vịt đẻ và tổ chức ấp trứng theo phương pháp học được
bên Nhật, ông bảo thế, rất đơn giản mà hiệu suất cao, trứng ung chưa bao giờ vượt
quá một phần trăm. Nhiều lần ông nói: “Chúng ta đều biết trứng là thức dinh dưỡng
toàn diện, aliment complet, tốt lắm. Mang ấp nó lên, trong thời kỳ chuyển hóa từ
quả trứng sang con vịt con, lượng dinh dưỡng của nó còn tăng lên. Cùng một quả
trứng ấy, ta cho ấp, chẳng tốn kém gì mà ăn đỡ chán, lượng bổ vào cơ thể lại
nhiều – thế có phải kinh tế không?”. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Lần nào từ Viện Cây lương thực về, ông cũng mang cho bạn
bè một ít trứng vịt lộn. Mỗi nhà hai gói. Mỗi gói một chục quả bọc trong mấy tờ
báo to và dày. Mỗi quả lại được gói riêng bằng mảnh giấy nhỏ. Để vừa đỡ làm vỡ
trứng lúc đi đường vừa ủ ấm cho cái phôi tiếp tục chuyển hóa. Ông đánh dấu cẩn
thận và đề ngày tháng từng gói một: “Chục này luộc ăn ngay hôm nay. Chục này để
đến chiều hoặc tối mai”. Mỗi lần ông không quên cẩn thận dặn dò. Nhưng lụt to
thế này, gia súc gia cầm không chết đuối cũng tản mác, thóc lúa ướt hết, người
còn không có cái ăn, nói gì gà vịt. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Tôi mở hé gói quà. Hóa ra toàn là tượng gỗ thờ trong chùa,
phần lớn phủ sơn ta, cũng có cái sơn son thếp vàng. Lương Định Của nói: – Lũ cuốn
trôi chùa. Tượng nổi lềnh bềnh. Biết anh thích tượng cổ, tôi khoèo vớt mấy cái
cho anh. Cũng chỉ cứu được mấy cái nhỏ nhất thôi. Có tượng Phật to và đẹp lắm,
nhưng bê làm sao nổi. Tôi bọc giấy báo, kẻo đi đường dân nhìn thấy lại cho là
cán bộ phá tự do tín ngưỡng. Nói xong, ông lật đật trở sang ban đối ngoại Đài
Tiếng nói Việt Nam, phố Bà Triệu. Giờ này, bà Của đang làm việc bên ấy.”</i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>“Lúc gánh xiếc Đông Phương Hồng mới về, lãnh đạo tỉnh
Thanh Hóa chưa tiếp xúc ngay. Bí thư Tỉnh ủy Ngô Thuyền lặng lẽ cử cán bộ quan
sát cung cách làm ăn của đoàn chỉ đạo. Một tháng sau, ông cho mời bác sĩ Lương
Định Của về cơ quan, tiếp đón trọng thể, và chỉ thị cho văn phòng, mỗi lần bác
Của có việc ghé thị xã thì mời vào nghỉ tại nhà khách của Tỉnh ủy (hồi ấy gọi
là Nhà giao tế), và được mua thêm thuốc lá Điện Biên ngoài tiêu chuẩn… Trong
hoàn cảnh đầu những năm sáu mươi thế kỷ trước, như vậy đã là một sự ưu ái. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Lương Định Của thành công trong việc vận động cấy lúa có
chăng dây cho thẳng hàng và cầm ngửa tay bó mạ. Đó là phương pháp ông học của
Nhật Bản và đã từng được áp dụng rộng rãi ở Triều Tiên. Cấy theo cách này thì
cây mạ cắm nông, chóng bén rễ, lại bảo đảm mật độ quy định để đạt năng suất
mong muốn cho từng loại ruộng. Mặt khác, cấy chăng dây thẳng hàng buộc phải làm
đất kỹ, và có thể dùng bừa cỏ cải tiến để làm cỏ sục bùn – cũng là những yếu tố
đạt sản lượng cao. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Nhưng ông là một người – cũng như hầu hết các nhà nông học
tên tuổi và cán bộ chỉ đạo nông nghiệp của ta thời ấy – cực lực phản đối việc
“thâm canh” bằng cách cấy lúa dồn, ken cây lúa thật dày, dày tới mức trẻ con có
thể đứng lên trên ngọn các bông khi lúa chín. Phương pháp “tăng năng suất” này
khởi thủy từ phong trào đại nhảy vọt ở Trung Quốc, được một số người truyền bá
vào và khuyến khích áp dụng tại nước ta. Có người quát: “Sáu trăm triệu nhân
dân Trung Hoa làm được, tại sao ta không làm”. Lương Định Của bình tĩnh trả lời:
“Thưa, tôi đã có làm thí nghiệm. Kết quả: không được”. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Lương Định Của trước sau là một nhà di truyền học, một
người tạo giống. Ông đạt nhiều thành tựu trong lĩnh vực ấy. Vì được giao trách
nhiệm chỉ đạo cơ sở, ông buộc phải đánh lấn sang các sân khác. Cùng với tác
phong đi sát thực tế, phương pháp suy luận khoa học giúp ông nhiều.<br /><br />cũng vào dạo ấy, có một cuộc họp các nhà quản lý
nông nghiệp và nhà khoa học đầu đàn tại nhà riêng Đại tướng Nguyễn Chí Thanh,
phố Lý Nam Đế. Nội dung: bàn và quyết định về chiếc cào cỏ cải tiến, để cho sản
xuất hàng loạt. Đấy là chiếc cào răng sắt có trục quay đẩy hoặc kéo trên mặt ruộng
mềm, vừa làm cỏ vừa sục bùn, bàn cào rộng vừa đủ để chạy giữa hai hàng lúa.
Dùng công cụ này thì đỡ cho chị em nhà nông phải khom lưng cào cỏ sục bùn bằng
tay, bán mặt cho đất bán lưng cho trời. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Thật ra công cụ này đã được dùng phổ biến ở nước ngoài.
Có hai loại. Loại một bàn tra cán dài cho người đứng thẳng đẩy bằng tay. Loại gắn
nhiều bàn thì cho bò kéo. Một nhà khoa học nổi tiếng chủ trương áp dụng loại
cào bò kéo, năng suất lao động sẽ cao, đáp ứng đúng yêu cầu của đất nước chuẩn
bị bước vào chiến tranh.</i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Lương Định Của đề nghị nên dùng cào đơn, người đẩy, cho gọn
nhẹ. Đại tướng Nguyễn Chí Thanh ngồi yên, đầu hơi cúi vừa chăm chú nghe vừa rít
thuốc lá, thỉnh thoảng gật gù tán thưởng. Các nhà khoa học lần lượt trình bày
xong, ông ngửng đầu dụi tắt điếu thuốc lá hút dở: “Tôi tán thành ý kiến của anh
Của. Dùng loại bừa do bò kéo đúng là sẽ đạt năng suất lao động cao. Nhưng ta lấy
đâu ra bò mà kéo?”.</i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjWvwNYo7PK7L-XzpG-0vmGG0pY0vXXy8_169KoTaxmYo0kFaMnTxGux0LfLGTvgIVAbXiKi8mzj91pk32RwxoyLhPQXK2o6mMX-OQlU9EdkFttkASNzyWvj8Y9haursPV8a5lV0VWAq3Q/s1600/LuongDinhCua+BuiTrongLieu.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjWvwNYo7PK7L-XzpG-0vmGG0pY0vXXy8_169KoTaxmYo0kFaMnTxGux0LfLGTvgIVAbXiKi8mzj91pk32RwxoyLhPQXK2o6mMX-OQlU9EdkFttkASNzyWvj8Y9haursPV8a5lV0VWAq3Q/s1600/LuongDinhCua+BuiTrongLieu.jpg" height="229" width="320" /></a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><b><span style="font-style: normal;"><br />
Lương Định Của, chình khách giữa </span></b></i><b><span style="font-style: normal;">lòng dân</span></b>
<i><b><span style="font-style: normal;"><br /></span></b></i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">GS. Lương Định Của rất ít ảnh để lại, hình ảnh của ông là ở trong lòng
dân. Ông là chính khách giữa lòng dân thật giản dị và chân thực. Bức ảnh
trên đây từ GS. Bùi Trọng Liễu khi ông ở Pháp về năm 1970 đến thăm
Viện Cây Lương thực và Cây Thực phẩm tại Tứ Lộc Hải Dương hai năm sau
ngày Viện được thành lập<span class="st">.</span> Ngắm ảnh Giáo sư Viện
trưởng Lương Định Của gầy gò, mặt rạng ngời, áo sơ mi phong phanh, tay
áo xắn cao, tiếp chuyên gia nổi tiếng từ nước ngoài về một cách vui vẻ,
thoải mái trong căn nhà lá thấy rõ cửa sổ tre đang chống lên, chúng ta
hiểu thêm một ít về Thầy.</span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
Hồi ký của bà Nobuko <i><b>Luồng gió từ Hà Nội</b></i>
viết: “Tôi luôn tin tưởng là tôi hiểu biết về anh Của nhiều nhất, nhưng
chứng kiến cảnh tang lễ, niềm tin này bắt đầu lung lay. Nhiều đoàn cán
bộ cao cấp, nhiều cơ quan đoàn thể, đại biểu địa phương, những đoàn dài
học sinh, sinh viên, hàng trăm người nông dân đứng xếp hàng trước cổng
Bộ Nông Lâm nghiệp… Tôi mới hiểu anh với tư cách một người chồng, người
cha, chứ chưa hiểu hết những đánh giá về mặt xã hội”.<br /><i><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
Cũng trong quyển hồi ký này bằng tiếng Nhật của bà Nubuko có in hình
giáo sư Lương Định Của và Thủ tướng Phạm Văn Đồng đang lội ruộng xem cây
trồng vào lúc chiến tranh đang khốc liệt. Như tất cả các gia đình cán
bộ lúc đó, nhà bà phải ly tán đi làm nhiệm vụ: giáo sư làm việc ở Gia
Lộc, Hải Dương; các con lớn gửi vào trường học sinh miền Nam; bà cùng cơ
quan sơ tán về gần chùa Thầy, Quốc Oai. Bà cũng là phát thanh viên
tiếng Nhật của đài Tiếng nói Việt Nam và vinh dự là người đọc bản tin
loan báo chiến thắng lịch sử 30.4.1975.<br /><i><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
Nhà báo Phan Quang đã tái hiện chân thực cuộc sống đời thường của nhà
bác học nông dân trong phần 2 của bài “Kỷ niệm đời thường về nhà khoa
học Lương Định Của”:
<i>“Tập kết ra Bắc, tiến sĩ nông học Lương Định Của được phân về
nhận việc tại Học viện Nông Lâm, đóng ở Gia Lâm. Là một nhà di truyền
học nổi tiếng, ông được phân công phụ trách nghiên cứu và ứng dụng lai
tạo giống. Ít lâu sau, Học viện tách làm đôi: Trường Đại học Nông Lâm,
vẫn đóng ở địa điểm cũ, và Viện Khoa học Nông nghiệp chuyển sang bên này
sông Hồng, xây dựng hoàn toàn mới ở Văn Điển.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Năm 1960, ông được bầu làm Đại biểu Quốc hội tỉnh Hải Dương, khóa
II, và được bầu lại liên tiếp ba khóa nữa, cho đến khi qua đời. Lương
Định Của về Viện. Bà Của – tên con gái là Nakamura Nobuto, thuộc một gia
đình quý tộc phá sản vì chiến tranh – giúp việc ông trong việc lai tạo
giống, hưởng lương nhân viên bốn mươi đồng một tháng.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Ông mang từ Nhật Bản về hai con trai sinh bên ấy. Về nước lại đẻ
thêm hai đứa nữa. Vào lúc đó có chủ trương giảm biên chế. Bà Của làm
công tác khoa học mà chưa có bằng đại học chuyên ngành, theo chính sách
chung, đưa ra ngoài biên chế.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i> Cả nhà sáu miệng ăn, trông vào lương ông Viện phó, cho dù đã
được ưu ái xếp tận trần thì bậc lương cao nhất của Phó Viện trưởng cũng
không thể vượt quá một trăm năm mươi lăm đồng. Cộng thêm năm đồng phụ
cấp ưu đãi gì đó nữa, tổng cộng mỗi tháng lĩnh tròn một trăm sáu mươi
đồng. Với sự chuẩn xác của nhà khoa học, bác sĩ Của ghi vào tờ khai thu
nhập bình quân gia đình: Hai mươi sáu phẩy sáu đồng.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Một ngày chủ nhật, Thủ tướng Phạm Văn Đồng về thăm Viện, xem
giống lúa, vườn cây, đồng rau, chuồng gia súc, thí nghiệm… Phó Viện
trưởng Lương Định Của hướng dẫn Thủ tướng. Đang đi trong Viện thì xe
thủng lốp. Người lái xe xin Thủ tướng mười phút thay lốp xơcua. Anh Tô
(*) nói: “Ta vào thăm nhà anh Của đi”.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Lương Định Của vội chạy về trước. Gia đình ông được cơ quan phân
cho một ngôi nhà cấp bốn ba gian, mái lợp tranh. Trên bếp lò còn chảo
cơm rang buổi sáng ăn dở, ông vội vàng lấy chiếc lồng bàn úp lại. Rồi vơ
cuộn vội đống chăn lũ trẻ ngủ dậy muộn chưa kịp gấp, vứt bừa bãi. Các
chăn bông không còn vỏ bọc, vì chỉ đủ tiền mua những cái cốt dày chống
rét miền Bắc thôi. Bà Của sửa sang áo tóc, đứng ra bên cửa cúi mình rất
thấp rước Thủ tướng vào nhà.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Anh Tô liếc nhìn cuộn chăn bông không có vỏ và chiếc lồng bàn úp
luôn trên bếp lò, cảm ơn song không bước qua cửa mà thoái thác “Tôi muốn
xem mấy cây táo”. Quả là trong vườn gia đình có trồng ba cây táo tạo
dáng đẹp và rất sai quả, táo ta mà quả nào quả nấy to gần bằng trứng gà.
Bác sĩ Lương Định Của nổi tiếng về mấy cây ăn trái này. Bà con hàng xóm
đồn ông Của có mang hóa chất đặc biệt từ Nhật về, cho nên cây nào ông
trồng cũng sai quả và quả to đến thế. Đấy, xem như rau muống là thứ phổ
thông nhất, ông cho hóa chất vào, cọng rau cứ to tày thân cây sậy; rau
muống ông Của chẳng đang phủ kín đồng, dùng làm thức ăn cho lợn là gì.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Trả lời Thủ tướng hỏi giống táo gì đây, bác sĩ Lương Định Của
đáp: “Thưa, táo Thiện Phiến, Hưng Yên đấy ạ”. Nhiều người cho là ông Của
không nói thật. Ngay trên Bộ Nông nghiệp cũng có ý kiến xì xầm tay Của
giỏi giấu nghề. Lương Định Của bực lắm. Ông nói: “Báo cáo Thủ tướng mà
dám nói sai, tôi không sợ vào tù sao?”.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Quả thật, đấy đúng là giống táo Thiện Phiến. Ông Của nhờ bạn là
Trưởng Ty Nông nghiệp Hưng Yên chiết cho ba cành, ông mang về trồng
trong vườn cho lũ trẻ có thêm vitamin; gia đình làm gì đủ tiền mua trái
cây như thời bên Nhật Bản hoặc ở thành phố Sài Gòn. Cái quan trọng, ông
nói, là biết chăm sóc và tạo dáng. Tỉa cành. Vặt bớt những quả bé đi. Và
dạy cho lũ trẻ con, phải chờ cho quả thật chín mới được hái, không được
bứt phá khi quả còn xanh.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Thủ tướng đến thăm cữ giáp Tết, đúng vào mùa thu hoạch, cho nên
ba cây táo trong vườn nhà ông mới đẹp đến vậy. Chia tay ra về, Thủ tướng
Phạm Văn Đồng vỗ vai nhà nông học: “Anh Của à, anh làm nghiên cứu,
thường xuyên đi với nông dân, tác phong giản dị là tốt. Nhưng nông dân
ta không bẩn đâu nhé. Nhà anh bẩn lắm!”.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Và người đứng đầu Chính phủ kết thúc câu nói bằng một tràng cười
sang sảng quen thuộc. Lương Định Của đưa tay gãi cái trán đã bắt đầu
hói, khẽ “dạ”. Từ bấy trở đi, mỗi kỳ lễ tết, anh Tô lại gửi cho cái
phong bì một trăm rưởi, hai trăm đồng. Phó Thủ tướng Phạm Hùng chỉ thị
chuyển bà Nakabura Nobuto, mà từ lâu rồi mọi người chỉ biết gọi là bà
Của về làm việc ở Ban tiếng Nhật Đài phát thanh Tiếng nói Việt Nam,
hưởng lương cán bộ.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Chưa bao giờ ai nghe Lương Định Của có một lời phàn nàn về cuộc
sống. Ông chỉ buồn về những trục trặc nhỏ trong quan hệ bạn bè, đồng
nghiệp. Nỗi day dứt của ông là không đủ tiền đặt mua tạp chí khoa học
của nước ngoài. Đúng vào dịp này, ông viết sơ yếu lý lịch cá nhân, mục
“GIA ĐÌNH – Vợ người Nhật Bản. Có bốn con. Đứa lớn học trường miền Nam
số 25, lớp năm. Đứa kế học trường ở Văn Điển, lớp ba. Lương hàng tháng
đủ sống, không rách rưới, thiếu thốn gì. Ở Sài Gòn còn ba em, hai gái,
một trai. Đứa em gái lớn chưa có chồng, đứa em kế đó chồng đi tập kết có
hai con, thằng em út thì làm sĩ quan trong quân đội Sài Gòn”.</i>
<i>Thời chống chiến tranh phá hoại, xã hội thiếu thốn nhiều thứ,
Lương Định Của quan tâm vấn đề dinh dưỡng cho mình cũng như cho đồng sự
bạn bè, nhưng ông là người sống điều độ. Ngay đến khi lớn tuổi, ông vẫn
giữ được dáng người thanh thoát, chỉ có cái trán là mỗi ngày mỗi hói và
bóng hơn. Thỉnh thoảng ông có nhấm nháp vài chén hạt mít rượu ngang cùng
các Bí thư huyện hoặc cánh nhà báo song để vui là chính. Một vại bia
hơi đủ làm mặt ông ửng đỏ.<br /><br />
</i>
<i>Có lần ông mang rượu thuốc ra mời anh em: “Anh Nguyễn Tạo (Tổng
cục trưởng Lâm nghiệp) vừa gửi cho cái lộc nhung. Tôi nhờ ông Phùng mua
cho một vò Phú Lộc, các anh tha hồ uống”. Ít lâu sau gặp lại thấy bữa ăn
suông, tôi hỏi vui: “Hết rượu lâm nghiệp rồi sao:”. Ông đáp: “Hết thế
nào được. Tôi cho mang lên Hà Nội. Sợ để ở Viện đêm ngồi đọc sách một
mình, buồn lại mang ra uống thì chết. Rượu bổ, uống nhiều có hại”.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Lần nhà tôi sinh cháu thứ hai, tôi đi công tác xa. Một hôm bà
thấy có tiếng gõ cửa. Xuất hiện một người quen quen mang cho hai quả đu
đủ chín và mấy chai cà chua nghiền: “Chị dùng quả đu đủ, nhiều sữa cho
cháu. Còn thứ purée này làm từ cà chua, tự tay tôi chế biến. Chị cho
cháu lớn phết với bánh mì ăn sáng trước khi đi học, người Nhật vẫn dùng
món này lắm…”. – Xin lỗi, anh là… Ông gãi cái trán hói: “Tôi là Của,
Lương Định Của…”.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Dạo ấy đồng bằng Bắc Bộ mở rộng việc trồng cà chua vào vụ đông.
Được mùa, cà chua tươi không xuất khẩu được, dân bày ra bán từng đống đỏ
rực hai bên đường 5, thật là trên trời dưới cà chua. Ông Của từng bày
cho chúng tôi cách làm bột cà chua nghiền để dành ăn dần. Chừng này quả,
ngần này đường kính, ngần này muối, ngần này tỏi, vô trùng dụng cụ thế
này, cho vào lọ, phủ lớp dầu ăn mỏng lên trên để lâu không bị nấm mốc…
Anh em nể ông, chăm chú nghe, có người còn ghi chép, song rắc rối quá
chẳng ai thực hành.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Một chiều, tan giờ làm việc, anh Hoàng Tùng, Tổng biên tập báo
Nhân Dân tự dưng nảy ý, bảo tôi: “Tối nay ta đến thăm ông Của đi”. Nhà
ông ở khu tập thể Kim Liên. Con đường chạy qua trước nhà ông thời ấy nay
mang tên phố Lương Định Của, nó băng qua đường Phạm Ngọc Thạch để nối
liền phố Đặng Văn Ngữ.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Hồi mới được phân căn hộ ở đây, ông vui mừng khoe với bạn bè.
“Mình ở tầng trên cùng. Thành ra tận dụng được cái trần, làm nơi tạm
chứa sách”. Thời chiến tranh, điện đóm phập phù, đường trong khu tập thể
tối mò, tối nhất là các cầu thang. Nhà ông không có điện thọai, không
thể báo trước.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Anh Hoàng Tùng theo tôi mò mẫm lên tầng năm. Lương Định Của ra mở cửa, hơi lộ vẻ ngạc nhiên song niềm nở mời vào.<br /><br />
</i></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
<i>Nơi tiếp khách của ông chỉ có mỗi cái bàn và bốn ghế gỗ rẻ tiền
cấp theo tiêu chuẩn. Chiếc đèn bão không đủ sáng. Trên bàn, ngổn ngang
vỏ bưởi: nhà nông học đang bóc trái cây mời vợ. Các cháu đều theo trường
học nơi sơ tán. Lương Định Của lúng túng gạt tất cả những thứ trên bàn
xuống cái chậu, nói với anh Hoàng Tùng: “Ăn bưởi còn tốt hơn ăn cam”.
Trong múi bưởi có nhiều chất sắt”.<br />
</i><i><br />
Tôi nghe nói, chính vì nhà không có điện thọai riêng, một tối cuối tuần
ông có triệu chứng nhồi máu cơ tim, không thể gọi xe cấp cứu, khi đưa
ông vào bệnh viện Bạch Mai thì đã quá muộn, mặc dù nơi ông ở chỉ cách
nhà thương có một quãng đường.” </i>
<br />Theo Dương Đình Tường, báo Nông nghiệp Việt Nam trong bài viết: “<a href="http://nongnghiep.vn/nongnghiepvn/vi-vn/25/127649/phong-su/gs-luong-dinh-cua-da-chet-vi-hoc-xuong.html">GS Lương Định Của đã chết vì hóc xương?</a>”
thì giáo sư Lương Đình Của mất là do nhồi máu cơ tim mà không phải đã
chết vì hóc xương hoặc do máy bay rơi như một số lời đồn. Tư liệu ghi
theo lời kể của ông Nguyễn Quốc Tuấn và ông Trần Quý Lộc, cán bộ Viện
Cây lương thực và Cây thực phẩm .<br /><br /> “<i>Năm 1975, Thủ tướng cử chuyên gia
đầu ngành về cây lúa là Lương Định Của sang giúp Cu Ba. Trở về sau
chuyến đi, ông tham gia họp Quốc hội khóa thống nhất đầu tiên của đất
nước. Những ngày khác ông Tôn Đức Thắng thường chiêu đãi mọi người cơm
nhưng hôm đó lại chiêu đãi bánh kẹo. Ông Của chia gói bánh của mình làm
đôi, nửa cho ông Nguyễn Hoài Bắc nửa mang về nhà….Tối đó, bà Của làm
cơm, có rán nem để chồng nhắm rượu.<br /><br /> Bữa rượu tại nhà đó uống xong ông
chẳng may phải cảm, thấy khó thở nên dậy tập khí công. Ba người phụ nữ
trong nhà là bà Của và hai cô con dâu đang bụng mang dạ chửa tính gọi xe
cấp cứu nhưng ông can: “Rồi cuối cùng sẽ qua thôi”. Từ 8 giờ tối đến 11
giờ tối, tình hình mỗi lúc một trầm trọng. Chiếc com măng ca khi ấy của
Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm đang để ở gara của Viện Thú y, lái
xe thì chẳng biết ở đâu vì điện thoại không có. Khó thở quá nên ông Của
nôn khan. Thức ăn từ thực quản trào vào khí quản. Gần như ông đã tắc
thở từ ở nhà. Sau khi giải phẩu tử thi, mổ sọ ra không thấy có gì bất
thường, mổ tim ra thấy có cục máu đông bằng hạt tấm ở động mạch. <br /><br />Nhà
nông học Lương Định Của ra đi khi mới 55 tuổi để lại dở dang ước mơ đưa
nông dân Việt bắt nhịp cùng nông dân Nhật. … Sáng 28/12/1975, Đài Tiếng
nói Việt Nam thông báo trước quốc dân, đồng bào tin nhà khoa học Lương
Định Của đã ra đi…</i>
<i>Trước ngày ra đi đột ngột đó, ông đã rất thành công với giống lúa
xuân sớm được đặt tên là Nông nghiệp 75-1 chịu được cái rét cắt da, cắt
thịt ở miền Bắc và có năng suất cao. Năm 1978, sau đúng ba năm ngày mất
của GS Lương Định Của, giống lúa này đã chính thức được công nhận, cấp
bằng sáng chế.”</i>
Lương Định Của, chính khách giữa lòng dân. Tôi nhớ lời Giáo sư Trần Văn Giàu nói với TS. Quách Thu Nguyệt trong bài “<a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/tran-van-giau/nhung-bai-hoc-nho-tu-nguoi-thay-lon">Những bài học nhỏ từ người thầy lớn</a>”
: ” Học sử là để biết và không quên cội nguồn. Người làm sử phải chép
lại quá khứ bằng sự thật một cách khách quan, khoa học” . Có nhiều chính
khách đi qua đời tôi. Lương Định Của lắng đọng trong tôi một nhân cách,
một người thầy lớn.</span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span>
<br />
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjU2HKl15Ks8zhMhnVMClbUXH4O3xzOauVqiXMkeVF_A3B_ks8VBNC-X3hVR_HOb2Wvm0cNmgDa5VjPQmIkqmo8lKMSZUnCnynNRlx6C2O2zK9CFmNFE-1hhzVGYg3pqbBXzeYbK793DBY/s1600/LuongDinhCua4.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjU2HKl15Ks8zhMhnVMClbUXH4O3xzOauVqiXMkeVF_A3B_ks8VBNC-X3hVR_HOb2Wvm0cNmgDa5VjPQmIkqmo8lKMSZUnCnynNRlx6C2O2zK9CFmNFE-1hhzVGYg3pqbBXzeYbK793DBY/s1600/LuongDinhCua4.jpg" height="205" width="320" /></a></span></span></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><b><span style="font-style: normal;">Thầy bạn và học trò Lương Định Của</span></b></i></span></span><br />
</div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><span style="font-style: normal;">Thầy bạn và
học trò của nhà bác học nông dân Lương Định Của là những ai? Giào sư Lương Định
Của mất năm 1975 nên đó vẫn còn là một câu hỏi lớn. <br /> </span></i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><span style="font-style: normal;">Thầy hướng dẫn
luận án tiến sĩ của Lương Định Của là Giáo sư Kinhara, Viện trưởng Viện Nghiên
cứu Sinh học Kinhara, Trường Đại học Kyoto.</span></i><i> </i><i><span style="font-style: normal;">Báo Mainichi Shimbun số ra ngày 26 tháng 5 năm Chiêu Hòa thứ 26 năm
1951 đăng chân dung lớn của nhà khoa học trẻ ba mươi mốt tuổi Lương Định Của là
người Việt Nam đầu tiên được cấp bằng bác sĩ nông học của Nhật. </span></i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><span style="font-style: normal;">Ai là người ảnh hưởng lớn đến nhà bác học tài năng dấn thân trọn đời mình cho đại nghĩa dân tộc<i>? </i>Trong cuốn hồi
ký</span></i><b><i> Luồng
gió từ Hà Nội</i></b><i><span style="font-style: normal;"> bằng tiếng Nhật của bà Nubuko có
in hình giáo sư Lương Định Của và Thủ tướng Phạm Văn Đồng đang lội ruộng xem
cây trồng vào lúc chiến tranh đang khốc liệt. và bà nói rằng ông về nước theo lời gọi của Bác Hồ cùng với
các trí thức lớn như Trần Đại Nghĩa, Đặng Văn Ngữ, Trần Hữu Tước… </span></i><br /><br />Theo
nhà báo Phan Quang: <i><span style="font-style: normal;">"<i>Khá lâu về sau, khi được Nhà nước
ta phong Anh hùng Lao động, Lương Đình Của xúc động thì thầm với tôi: “Anh có
biết vinh dự lớn nhất của đời tôi là gì không? Ấy là việc ngày tôi được cấp bằng
bác sĩ nông học trùng với kỷ niệm ngày sinh Bác Hồ: 19-5-1951. Mười Chín tháng
Năm. Một sự trùng hợp vô cùng lý thú, có đúng không?”. </i></span></i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Niềm tin và nghị lực dấn thân đi theo Bác Hồ chắc chắn đó là động lực
lớn của vợ chồng nhà bác học tài năng Lương Định Của. Thủ tướng Phạm
Văn Đồng, cố Chủ tịch Nước Phạm Hùng rõ ràng là những người bạn lớn của
Lương Đình Của đã phát hiện, nâng đỡ, trọng dụng đúng tài năng và tâm
huyết của ông.<i><br />
</i></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
Tại bài viết “Đu đủ và bưởi”, nhà báo Phan Quang kể chuyện: "T<i>hời gian
làm việc tại Viện Cây Lương thực và Cây Thực phẩm, Lương Định Của có hai người
bạn thân. Bí thư Huyện ủy Gia Lộc Lê Văn Đởm và Bí thư Huyện ủy Cẩm Giàng Nguyễn
Phùng – ông Phùng ít lâu sau được điều chuyển lên tỉnh nhận nhiệm vụ Trưởng Ty
Nông nghiệp. Hai ông bí thư – cũng như Lương Định Của, nay đã thành người thiên
cổ – đều trưởng thành từ cơ sở lên, đặc nông dân, tiếng mỗi người đứng đầu một
huyệt mà nhà vẫn rất nghèo.</i><i><br /> </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Một anh bạn nhà báo có lần nói với tôi: “Quái, ông Của là
nhà đại trí thức, mà xem ra chơi thân thật sự với hai tay đặc nông dân. Mà ý chừng
ông ấy tâm đắc với tay Phùng Sơn. Viện đóng ở Gia Lộc, tối nào rảnh rỗi, ông Của
lại sang Cẩm Giàng uống rượu Phú Lộc cùng Nguyễn Phùng. Ngồi với Lê Văn Đởm chỉ
thấy hai ông bàn công việc”. Riêng tôi có hiểu phần nào. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Ông Đởm người cao lớn, đường bệ, đi đứng hơi chậm chạp.
Ông Phùng tầm vóc nhỏ hơn, rắn rỏi, da săn, nói năng cởi mở, ham kỹ thuật mới
và có điểm khác với ông Đởm là không biết (hoặc biết mà không thích) đánh tổ
tôm. Một lần ông Của nói vui: “Mình nghiệm phần lớn những anh nào người quá béo
tốt đều lười biếng. Thân thể nặng nề thì làm sao hoạt bát? Xem ông Đởm đấy,
xong việc là đánh tổ tôm, tôi đưa cho bao nhiêu sách tối có buồn đọc đâu, chỉ đạo
toàn bằng vốn cổ kinh nghiệm. Ông Phùng có vẻ chịu khó mầy mò học hỏi hơn”. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Một lần ăn cơm tối với nhau, Nguyễn Phùng giả vờ cà khịa:
“Ông có biết cầm ống tiêm đâu mà gọi là bác sĩ…”. Tôi phụ họa: “Cái ngành nông
nghiệp các anh đến là rắc rối. Thời Tây, cùng là kỹ sư như nhau lại phân thành
kỹ sư nông nghiệp và kỹ sư nông học. Nay ngành nào người ta cũng gọi thống nhất
cử nhân, phó tiến sĩ, tiến sĩ, giáo sư. Riêng anh thì cứ khăng khăng bảo mình
là bác sĩ…”.<br /> </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Lương Định Của không giận. Ông hiểu vì sao chúng tôi đề cập
chuyện ấy. Nhà bác học là người không giỏi khoa ngôn từ. Trong nhóm nhỏ thân mật,
ông chuyện trò rất hay, những vấn đề kỹ thuật rắc rối nhất cũng được ông giảng
giải tường tận, phù hợp với trình độ người đối thoại. Nhưng cũng vấn đề ấy, mời
ông lên thuyết trình tại hội nghị, có khi đã chuẩn bị kỹ nhưng trình bày lại
không hấp dẫn, không mấy thuyết phục người nghe. Chúng tôi nhiều lần mời ông viết
bài cho báo. Ông nhận lời, thì phải chờ nhiều hôm sau mới có bài. Bài ông ngắn
gọn, nhìn bản thảo thấy những hàng chữ đều đặn viết bằng bút mực xanh, chữ hơi
nghiêng về phía trái, biết là ông đã tự tay chép lại. Bởi vậy, chớ nên dại dột
động bút chữa bài ông Của. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Một lần, anh biên tập viên có sửa đổi vài từ, và tiện tay
xóa từ bác trong bác sĩ đi, thay vào từ tiến – “gọi chung là tiến sĩ cho nó nhất
quán trên mặt báo”, lý lẽ của anh giản đơn như vậy. Lương Định Của hết sức phật
ý: “Các anh chẳng hiểu cái gì”. Đó là câu trách móc nặng nề của ông. Lần này
ông từ tốn nói: “Bác sĩ là học vị cao nhất bên Nhật Bản. (Ông nhúng ngón tay
vào cốc nước, viết hai từ bác sĩ bằng chữ Hán ra bàn ăn). </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>"Nhà nước người ta phong cho tôi như vậy thì suốt đời tôi
giữ nguyên như vậy, không hơn không kém”. </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i><span style="font-style: normal;">Bà Nubuko kể
chuyện tình bạn với nhiều người, trong đó có mẹ con nghệ sĩ Đặng Thái Sơn và rất
nhiều người khác. Bà đi du lịch khắp Việt Nam, về quê chồng ở Long Phú, Sóc
Trăng, họp đồng hương ở Sài Gòn, về tận nhà người nông dân nghèo ngày xưa bà ở
trọ lúc sơ tán.</span></i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Tiến
sĩ Lê Hưng Quốc, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thương mại Giống Cây trồng đã xúc động
viết “<i>Lớp sinh viên đại học
của chúng tôi khi ấy mới ra trường được tắm mình trong thực tiễn sản xuất, học
các thao tác kĩ thuật trực tiếp ở Viện Lúa Tứ Lộc, các HTX nông nghiệp… đó là
những trường học của những kĩ sư, kĩ thuật viên nông nghiệp trẻ tuổi. Thế hệ ấy
sau này nhiều người đã trưởng thành những nhà khoa học có đóng góp xứng đáng
như lớp thế hệ của PGS.TS Anh hùng Lao động Nguyễn Thị Trâm… Nhiều lớp cán bộ
nông nghiệp do Giáo sư đào tạo đã trở thành những cán bộ đầu đàn trong nhiều
lĩnh vực khoa học nông nghiệp. Giáo sư có nhiều thế hệ hoc trò xuất sắc</i>.”</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">GSTS.
Anh hùng Lao động Nguyễn Văn Luật trong bài <a href="http://hocmoingay.blogspot.com/2009/11/thay-luong-inh-cua-va-tinh-tinh-nguoi.html">Thầy
Lương Định Của và tính tình Người Nam Bộ</a> đã ca ngợi thầy Của và Người Nam Bộ:
“<i>Cách đây 3-4 thập kỷ, hồi ở
miền Bắc, thầy Của ở miền Bắc lai tạo được nhiều giống lúa mới được nông dân ưa
chuộng như Nông nghiệp 1, Chiêm trăng, Đoàn kết ... Gần đây, tỉnh Sóc Trăng quê
hương của thầy Của lại sản sinh những con người chọn tạo ra nhiều giống lúa rất
ấn tượng, mặc dầu chưa bao giờ được gặp, được thọ giáo tiền bối Lương Định Của.
Đấy là nhóm chọn tạo giống lúa do KS Hồ Quang Cua đứng đầu. Đến nay nhóm này đã
chọn tạo tới 22 giống ST, trong đó có nhiều giống như ST3, ST5 .. khá phổ biến,
những giống ST đỏ từ lai tạo giữa giống gạo đỏ địa phương với giống năng suất
cao rồi chọn ra dòng gạo đỏ vừa năng suất cao, vừa có mùi thơm lá dứa. </i><b><span style="font-weight: normal;"><i>Chân thành và khẳng khái trong cuộc sống, sáng tạo trong lao động chân
tay và trí óc, nhân ái trong giao tiếp, độ lượng trong ứng xử xã hội, dũng cảm
trong chống ngoại xâm, hòa nhập với cộng đồng và thân thiện với cây cỏ sông nước
là những phẩm chất rất quý của con người Nam Bộ cả xưa và nay</i>.”</span></b></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><b><br />
</b><b><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi99o0Wdek33pYTOLHW8GQeKd1Ko3PL3svWgGMh69PQOF31hnCNYrNzW9YHavMg5inaG9KYCfjJqB8-85tBWqwRzWs2HWIPvpFZynL3I6kn-gpUi7oQ2dW0UatHhkMTm0sbDOdHEuiJqkc/s1600/LuongDinhCua.png"><img alt="" border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi99o0Wdek33pYTOLHW8GQeKd1Ko3PL3svWgGMh69PQOF31hnCNYrNzW9YHavMg5inaG9KYCfjJqB8-85tBWqwRzWs2HWIPvpFZynL3I6kn-gpUi7oQ2dW0UatHhkMTm0sbDOdHEuiJqkc/s400/LuongDinhCua.png" id="BLOGGER_PHOTO_ID_5408461358194283522" style="cursor: pointer; display: block; height: 197px; margin: 0px auto 10px; text-align: center; width: 195px;" /></a>
<br /><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Ông bà Của, cổ tích giữa đời thường</span></b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Cách đây mấy hôm, anh Lương Hồng Việt vừa cùng với vợ chồng thầy Trần Như Nguyện và Trần Thị Nữ Thanh ghé lên thăm chúng
tôi ở Trung tâm Nghiên cứu Thực nghiệm Nông nghiệp Hưng Lộc ở Trảng Bom, Đồng
Nai. Anh Việt ghé nhà anh chị Đào Đức Miên và anh chị Trần Quang Khuông những
công nhân, kỹ sư “quân” bác Của thời Tứ Lộc, Hải Dương. Chúng tôi cùng ăn cháo
gà và kể chuyện những ngày gian khổ. Câu chuyện rôm rã lại quay trở về chuyện
ông bà Của, cổ tích giữa đời thường.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Ai cũng nói thời ấy cực mà vui. Vợ chồng ông
bà Của chịu đựng khổ cực giỏi và thực sự gầy dựng được một lớp kỹ sư thực hành vừa
tâm huyết vừa tài năng thực sự có ích cho xã hội. </span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Ví
như kỹ sư Trần Minh Chánh học trò bác Của,
nguyên Trưởng trại Giống lúa Ma Lâm Bình Thuận (Thuận Hải cũ), từ năm
1981 đến
năm 2004, đã nghiên cứu lai tạo, tuyển chọn được trên 35 giống lúa như
TH5,
TH6, ML24, ML48, ML49… Trong đó có nhiều giống được Bộ Nông nghiệp và
Phát triển Nông thôn công nhận giống quốc gia như TH6, TH28, ML4, ML202
hoặc
công nhận giống sản xuất thử như: TH41, ML29, ML48, ML107, ML214, suốt
miền
Trung ai cũng ngợi khen.<br />
Ví như kỹ sư Nguyễn Văn Loãn quân bác Của cán bộ Viện Lúa Đồng Bằng Sông Cửu
Long tác giả chính của <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/2009/04/ac-tinh-mot-so-giong-lua-chu-luc-va.html">các
giống lúa chủ lực và triển vọng của Nam Bộ giai đoạn 2004-2010</a> như OMCS
2000, OM 3536 (OMCS 21), OM 2517.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Ví như kỹ sư Phan Hùng Diêu, anh hùng lao động, v.v… và biết bao gương khác. Ông bà Của sống phúc hậu gắn bó máu thịt với những
lớp người đó, cùng chia sẽ khó khăn gian khổ và ông bà Của là tấm gương mẫu mực
đời thường. </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nhà báo Phạm Vũ trong bài Người vợ Nhật của
Lương Định Của đã viết: Bà Nobuko bảo câu ngạn ngữ Nhật Bản mà bà thích nhất là
“Ngày mai sẽ thổi cơn gió riêng của nó”, tương ứng với câu “Sau cơn mưa trời
lại sáng” của Việt Nam. Lạc quan vậy nên bà cứ cười hoài khi xua tay giải
thích: “Mọi người bảo Nhật Bản là một nước phát triển, giàu có, còn Việt Nam
thì nghèo, thời tôi đến lại còn có chiến tranh, sợ tôi vất vả. Nhưng mà không
phải vậy đâu. Tôi có vất vả mấy cũng không bằng người nông dân Việt Nam, sáng
sớm đã phải ra đồng, ngâm chân xuống bùn lạnh buốt, ăn uống thì cực khổ. Người
Việt Nam lại luôn giúp đỡ tôi. Bên cạnh tôi còn có anh Của, có các con”.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Câu chuyện của bà tràn ngập hình ảnh về ông Lương Định Của,
thật khác với những gì người ta thường hình dung về ông giáo sư, viện trưởng
đạo mạo, tác giả của những giống lúa năng suất cao, cây ăn trái nổi tiếng. “Anh
Của” của bà dí dỏm, dễ gần, luôn đắm trong tình yêu với khoa học và lý tưởng về
một xã hội chỉ có những điều tốt đẹp. Người Nhật trọng lễ nghi, phép tắc, đôi
khi quá lịch sự mà trở thành xã giao, vậy nhưng chàng thanh niên Lương Định Của
lại đến gặp cô gái làm việc trong phòng thí nghiệm trường mình rồi đưa ra một
gói giấy: “Xin nhờ chị Nobuko may giúp tôi một cái áo sơmi”. Lần đầu tiên được
Nobuko đưa đến nhà mình để nhờ mua giúp lương thực đang rất khan hiếm trong
thời điểm chiến tranh, “anh Của” đã ngọt ngào gọi “Cha ơi! Mẹ ơi!” trước sự ngỡ
ngàng của cha mẹ Nobuko. Bà Nobuko hôm nay cười thật tươi: “Sau này đến Việt
Nam, tôi mới biết người miền Nam có tập quán xưng hô thân mật như thế. Nghe anh
gọi “mẹ”, mẹ tôi thích lắm, và vì thế mà sau đó ít lâu bà đồng ý gả con gái cho
anh sinh viên ấy. Bà còn tự tay đi chợ, nấu ăn cho đám cưới”.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Những ngày mùa thu 1945, ngoài niềm vui vì hạnh phúc riêng
tư, ông Lương Định Của còn một niềm vui khác khiến ông như muốn bay lên, đôi
mắt sáng loáng lên khi nói với vợ: “Em Nobuko ơi, Việt Nam đã được độc lập rồi.
Việt Nam không còn là thuộc địa nữa. Từ nay trở đi, anh là người của nước Việt
Nam độc lập, em ạ”. Từ ngày ấy, cơn gió thổi từ Hà Nội đã len vào tổ ấm nhỏ của
đôi vợ chồng trẻ, theo họ từ Fukuoka đến Kyoto, Tokyo, từ lúc Lương Định Của
còn là sinh viên cho đến khi nhận được danh hiệu bác sĩ nông học danh giá, tạo
ra được giống lúa mới hột to, từ khi Nobuko là một cô gái trẻ cho đến lúc cô đã
là một bà mẹ với hai con trai nhỏ.</span></span><br />
<br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Ông Lương Định Của đã say sưa nói với vợ về tương lai mới
của đất nước, về xã hội tốt đẹp, tất cả vì nhân dân mà Nhà nước Việt Nam dân
chủ cộng hòa đang tạo lập. Ông từ chối các cơ hội đi làm nghiên cứu sinh ở Mỹ,
làm việc cho Viện Nghiên cứu lúa gạo thế giới (IRRI) để tìm cách về nước tham
gia kháng chiến. Sau nhiều nỗ lực móc nối, chờ đợi, xoay đường này cách khác,
năm 1952 ông đã đưa cả gia đình về Sài Gòn, và đến năm 1954 cả nhà lại cùng lên
một chuyến tàu tập kết ra Bắc.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Từ đấy, bà Nobuko đã biết đến nỗi cực khổ của người nông dân
Việt Nam khi cùng ông Lương Định Của ra khỏi phòng thí nghiệm bước xuống ruộng
làm khoa học thực nghiệm, nuôi con gà, con lợn trong sân nhà; biết đến tem
phiếu, xếp hàng, thiếu trước hụt sau khi phải chăm sóc đàn con; biết đến hầm
trú ẩn, bom đạn rơi sát bên mình trong những năm tháng ở lại Hà Nội để dịch và
đọc những bản tin tiếng Nhật tại Đài Tiếng nói Việt Nam. Bà đã thay mặt đài
viết từng lá thư tay trả lời thính giả Nhật, cảm ơn những lời động viên trong
cuộc chiến tranh tàn khốc, giới thiệu những món ăn, những điểm du lịch Việt Nam...
Tình yêu nước của chồng, những “cơn gió thổi từ Hà Nội” đã thấm vào bà từ bao
giờ. Bà Nobuko lặp lại: “Tôi sống ở Việt Nam rất dễ chịu. Thời tiết dễ chịu, thức ăn dễ
chịu, con người cũng dễ chịu, và cả cách ăn mặc nữa. Tôi rất thích áo dài, vừa
nhẹ nhàng, vừa đẹp, lịch lãm, lại vừa dễ mặc”.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Tấm ảnh bà mặc áo dài đứng cạnh chồng chụp mấy mươi năm
trước, dịu dàng, nền nã không khác gì một phụ nữ Việt Nam. Cầm tấm ảnh, bà lặng
đi: “Chỉ tiếc anh Của mất sớm quá, mới 55 tuổi”. Đất nước vừa thống nhất, ông
Lương Định Của đã hai lần vào Nam khảo sát để chuẩn bị xây dựng Trung tâm Nông
nghiệp miền Nam. Rồi ông bác sĩ nông học hăng say tính chuyện trở về quê hương
sinh sống, háo hức vì sắp được phát huy khả năng của mình trên những đồng ruộng
mênh mông, màu mỡ của đồng bằng sông Cửu Long. Tháng 12-1975, ông tham dự kỳ
họp thứ hai của Quốc hội khóa V, dự định kết thúc thì chuyển vào miền Nam nhận
công tác. Chỉ còn hai ngày nữa lên đường, bỗng một đêm ông lên cơn nhồi máu cơ
tim. <br />Hôm ấy là ngày 28-12-1975.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Hồi ký của bà Nobuko viết: “Tôi luôn tin tưởng là tôi hiểu
biết về anh Của nhiều nhất, nhưng chứng kiến cảnh tang lễ, niềm tin này bắt đầu
lung lay. Nhiều đoàn cán bộ cao cấp, nhiều cơ quan đoàn thể, đại biểu địa
phương, những đoàn dài học sinh, sinh viên, hàng trăm người nông dân đứng xếp
hàng trước cổng Bộ Nông Lâm nghiệp... Tôi mới hiểu anh với tư cách một người
chồng, người cha, chứ chưa hiểu hết những đánh giá về mặt xã hội”.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Đúng là mỗi ngày lại có một cơn gió mới. Với những phát hiện
mới về người chồng quá cố, bà Nobuko cùng các con quyết định chuyển vào thành
phố Hồ Chí Minh để được sống trên quê hương ông Lương Định Của, tiếp tục làm
việc ở Sở Ngoại vụ, tiếp tục cùng Việt Nam vượt qua những thời kỳ từ khó khăn
đến đổi mới về kinh tế, đường lối chính sách.<br /> </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Trong năm người con của bà, có tới ba người theo cha vào
ngành nông nghiệp. Trong đó, từng tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh, phục vụ mười
năm trong quân đội rồi lại tiếp tục theo nông nghiệp, người con trai cả Lương
Hồng Việt bây giờ đã nghỉ hưu, luôn sát vai cùng mẹ Nobuko trên những nẻo
đường: về quê cha ở Sóc Trăng lo phần mộ tổ tiên, về Hà Nội mỗi năm để trao
Giải thưởng Lương Định Của cho những thanh niên nông thôn xuất sắc, về quê mẹ
Nhật Bản để bà vơi nỗi nhớ hoa anh đào...</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nhắc về ông Lương Định Của, bà Nobuko bảo: “Ai cũng nói nếu
chúng tôi vẫn cứ ở Nhật Bản thì sẽ giàu có lắm, sự nghiệp của anh cũng rực rỡ
hơn về khoa học. Nhưng vật chất không làm nên hạnh phúc. Ở lại Nhật Bản thì anh
Của sẽ không thể vui được đâu, vì những “cơn gió thổi từ Hà Nội”. Tôi đến đây,
được làm vợ anh 30 năm, hợp nhau tới từng lời nói, như vậy là tôi được ở nấc
thang trên cùng của hạnh phúc rồi”. Ông Việt cười tiếp lời: “Nhìn vào câu
chuyện cuộc đời của ông bà, lớp con như chúng tôi thì thấy như huyền thoại, đám
cháu thì bảo như cổ tích, không thể có được. Cả nhà bảo nhau phấn đấu theo ông
bà thôi”.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nhà
báo Nguyễn Thị Ngọc Hải trong bài <a href="http://www.erct.com/4-ChiaSe/SuuTam/Thamnha-GSLuongDinhCua.htm">Nobuko
Nakamura & Luồng gió từ Hà Nội </a>đã viết: “Một sự trùng hợp hay hay: ngôi nhà của
gia đình giáo sư Lương Định Của ở TP.HCM nằm ngay trên con đường có ngôi trường
mang tên ông. Ông mất đã lâu, năm 1975, lúc mới 55 tuổi, còn rất nhiều khả năng
cống hiến và chưa được hưởng không khí hoà bình bao lâu. </span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Bây giờ, trên con đường
này, vợ ông – bà Nubuko Nakanura, trên 90 tuổi, vẫn ngày ngày được con trai đưa
mẹ tập đi bộ giữa đường phố náo nhiệt. Khách qua đường mấy ai biết đó chính là
người vợ Nhật Bản đã cùng chia sẻ cuộc đời lao động sáng tạo của một vị giáo sư
– anh hùng lao động danh tiếng, đã rời bỏ quê hương cùng chồng trải qua cuộc
chiến tranh gian khổ của Việt Nam. … </span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Bà đưa ra một cuốn sách viết bằng tiếng Nhật,
do một nhà xuất bản ở Nhật ấn hành năm 2000. “Đây là cuốn hồi ký của bà, tên
sách là <b>Luồng
gió từ Hà Nội</b>,
gây tiếng vang lớn ở Nhật nhưng tiếc là chưa ai dịch ra tiếng Việt để người Việt
Nam có thể đọc và thấy rõ thêm một anh hùng của dân tộc mình, một trí thức lớn
lăn lộn trên ruộng đồng, dưới bom đạn để tạo ra các giống lúa mới giúp hậu phương
miền Bắc đạt kỷ lục 5 tấn lúa/ha, góp phần đảm bảo lương thực cho cuộc chiến
tranh.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
“Tính tình chúng tôi khác nhau nhưng lòng tin
là một. Tin cậy lẫn nhau, gian khổ cùng vượt, đồng cam cộng khổ”. Bà thêm: “Chỉ
cần nói ngắn, nói ít như vậy thôi”.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Hiện
nay, nhiều mái trường Việt Nam mang tên Lương Định Của. Trung ương Đoàn Thanh
niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã lập giải thưởng mang tên Lương Định Của hàng năm
xét trao cho 100 gương mặt tiêu biểu đại diện cho 13 triệu thanh niên nông thôn
có thành tích xuất sắc trong các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, chuyển giao tiến
bộ khoa học kỹ thuật công nghệ, xây dựng nông thôn mới. Đó là những “ông chủ mới”
năng động dám nghĩ dám làm trong phong trào thanh niên nông thôn thực hiện bốn
mới (kĩ thuật mới, ngành nghề mới, thị trường mới, mô hình mới).</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Quận
Đống Đa thủ đô Hà Nội có một đường phố mang tên Ông. Tại ngã ba Phạm Ngọc Thạch
-Lương Định Của có một dãy ki-ốt kinh doanh hoa tươi bốn mùa rực rỡ sắc màu tỏa
hương thơm ngát như luôn tưởng nhớ tới Lương Định Của, một nhà nông học xuất
sắc, người đi đầu trong lĩnh vực cải tạo giống cây trồng của Việt Nam .<br /><br />
Con đường lúa gạo mang tên nhà bác học nông dân Lương Định Của ở huyện Long Phú
tỉnh Sóc Trăng được tiếp nối với đường Tôn Đức Thắng tại Trường Khánh đi về Đại
Ngãi. Lúa ở đây rất tốt. Đoạn đường này có công sức và tấm lòng nhân hậu của
người vợ Nhật đối với quê hương chồng, thật tình nghĩa biết bao !</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Chúng
ta đang đi trên con đường đó, lớp này tiếp lớp khác, theo con đường khai sáng
của người thầy biết dấn thân vì đại nghĩa dân tộc, vì <span style="line-height: 115%;">một tương lai mới của đất nước và xã
hội tốt đẹp hơn. </span></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="line-height: 115%;">Chuyện ông bà Của là câu chuyện cổ tích sống động giữa đời
thường </span></span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"> *</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"> * * </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Câu chuyện <a href="http://hoangkimvietnam.wordpress.com/2011/11/09/vinh-danh-h%E1%BA%A1t-ng%E1%BB%8Dc-vi%E1%BB%87t/">vinh
danh hạt ngọc Việt</a>, <a href="http://blogtiengviet.net/%3Cspan%20class=%27embed-youtube%27%20style=%27text-align:center;%20display:%20block;%27%3E%3Ciframe%20class=%27youtube-player%27%20type=%27text/html%27%20width=%27420%27%20height=%27315%27%20src=%27http:/www.youtube.com/embed/Hpgi68GOFWs?version=3&rel=1&fs=1&showsearch=0&showinfo=1&iv_load_policy=1&wmode=transparent%27%20frameborder=%270%27%3E%3C/iframe%3E%3C/span%3E">hạt
gạo làng ta, hạt vàng Việt Nam</a> có con đường lúa gạo Lương Định Của. Đó
là câu chuyện dài về <b><span style="font-weight: normal;">con đường lúa gạo Việt Nam</span></b><b>.</b> Dạy
và học không chỉ trao truyền kiến thức mà thắp lên ngọn lửa! Chừng nào mỗi
chúng ta chưa ứa nước mắt thấm hiểu sự nhọc nhằn của người nông dân một nắng
hai sương làm ra hạt gạo. Chừng nào những giá trị lao động khoa học cao quý,
liên tục, âm thầm chưa mang lại đủ niềm vui cho bữa ăn của người dân nghèo. Chừng
đó chúng ta sẽ còn phải <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">DẠY VÀ HỌC</a>
<a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">CÂY LƯƠNG THỰC</a>. Cái gốc của sự
học là <a href="http://hoangkimvietnam.wordpress.com/">HỌC LÀM NGƯỜI</a>.</span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><br />
Hoàng Kim </b><br />Giảng
viên chính Cây Lương thực<br />
Bộ môn Cây Lương thực Rau Hoa Quả, Khoa Nông học,<br />
Trường Đại học Nông Lâm thành phố Hồ Chí Minh<br />
Điện thoại: 0903613024; email:hoangkim.vietnam@gmail.com </span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Video yêu
thích<br />
</b><u><span style="color: blue;"><a href="https://www.blogger.com/%0bhttp:/www.youtube.com/user/hoangkimvietnam"><br />
http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a></span></u><b> </b><br />
<br />
<b>Trở về trang chính</b></span></span></div>
<span style="font-size: xx-small;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="https://plus.google.com/+hoangkimvietnamdayvahoc/posts">hoangkim vietnam</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/">hoangkimvietnam</a>, </span></span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><a href="http://hoangkimvn.wordpress.com/">Hoàng Kim</a>, <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">Ngọc Phương Nam</a>, <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/">Chào ngày mới</a> <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">Thung dung</a>, <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/">Food Crops</a>, <a href="http://cassavaviet.blogspot.com/">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com/">VietnamAfricaCassavaRice</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dayvahoc</a>, <a href="http://hocmoingay.blogspot.com/">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/">,</a> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/">Điểm chính</a>, <a href="http://cnm365.wordpress.com/">CNM365</a>, <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam">KimFaceBook</a> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/">Tình yêu cuộc sống</a>, <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Thơ cho con</a></span></span></span></span></div>
foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-62366671420149643062014-08-19T10:36:00.003+07:002014-08-19T10:36:39.819+07:00Hữu Loan: màu tím hoa sim, hoa lúa<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi1ZBKVMzq3uG-dRvEfLurR37yb5RAO0-vnG3VvJzd6GV8PXnXKJoD-YvP_RMhIlOy0bRWY95ATMVa9B9G4ug5pShrwHHuGmCqoSjuwN87AHxMIcmEi0qohEBwMTnOwDqPOZS3wIeid7uts/s1600/HuuLoan.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi1ZBKVMzq3uG-dRvEfLurR37yb5RAO0-vnG3VvJzd6GV8PXnXKJoD-YvP_RMhIlOy0bRWY95ATMVa9B9G4ug5pShrwHHuGmCqoSjuwN87AHxMIcmEi0qohEBwMTnOwDqPOZS3wIeid7uts/s1600/HuuLoan.jpg" height="320" width="239" /><br /></a></div>
<div style="text-align: left;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">ĐỌC LẠI VÀ SUY NGẪM. Tôi đồng tình với <a href="http://ngominhblog.wordpress.com/2014/08/19/cuoc-doi-dau-buon-va-khi-phach-cua-tac-gia-mau-tim-hoa-sim/">nhà văn Ngô Minh</a><em>: "Thế hệ đời sau nhớ mãi Hữu Loan một nhà thơ chiến sĩ, nhớ mãi thi nhân chở đá xây đời</em>". "Màu tím hoa sim" và "Hoa lúa" mãi ở trong tâm thức của chúng ta bền vững với thời gian. Cám ơn anh <a href="http://giaitri.vnexpress.net/tin-tuc/gioi-sao/trong-nuoc/nha-tho-huu-loan-va-di-san-de-lai-cho-con-1907172.html">Nguyễn Hữu Đán</a>, anh <a class="UFICommentActorName" href="https://www.facebook.com/nguyenhuechi.thai.5?fref=ufi">Nguyễn Huệ Chí Thái</a> và anh <a href="http://ngominhblog.wordpress.com/2014/08/19/cuoc-doi-dau-buon-va-khi-phach-cua-tac-gia-mau-tim-hoa-sim/">Ngô Minh</a> đã cung cấp tư liệu quý của chính nhà thơ Hữu Loan để chúng ta biết rõ hơn xuất xứ và hiểu hơn nhân cách sống, tâm hồn của tác giả. Đọc <a href="http://giaitri.vnexpress.net/tin-tuc/gioi-sao/trong-nuoc/nha-tho-huu-loan-va-di-san-de-lai-cho-con-1907172.html">tư liệu về Hữu Loan</a>, tôi quý nhất chi tiết : "<i>Vài ngày
trước khi mất, bố gọi mẹ vào ngồi cạnh giường. Mẹ tôi lóng ngóng ngồi
cả vào chân bố bị khuất dưới lớp chăn. Ông trìu mến càu nhàu: 'Sao đã sống với tôi cả 50 - 60
năm mà bà còn đè cả vào chân tôi thế này". Khi mẹ tôi hỏi: 'Ông có
thương tôi không?', bố tôi trả lời: 'Tôi không thương bà thì thương
ai'", anh Đán kể.
</i><i>Nhà thơ Hữu Loan gọi mình là “cây gỗ
vuông chành chạnh”. Nhà thơ Hoàng Phủ Ngọc Tường gọi Hữu Loan là “Ông Từ
Thức Nga Sơn”. Còn với các con của nhà thơ, ông trước hết và trên tất
cả, là người chồng, người cha, đã để lại cho vợ cùng 10 người con, 37
đứa cháu không chỉ di sản thơ ca mà cả một nhân cách sống</i>". Hữu Loan là một nhân cách sống, Từ Thức giữa đời thường. Đúng vậy! (Hoàng Kim)</span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<strong><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /> </span></strong></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><b>MÀU TÍM HOA SIM</b><br /><br /><b>Hữu Loan</b><br /> </span></span></div>
<div style="direction: ltr; margin-bottom: 0.9em; padding: 0px; width: auto ! important;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><span style="line-height: 1.4285;">Nàng có ba người anh</span><span style="line-height: 1.3;"><br />Đi bộ đội</span><span style="line-height: 1.3;"><br />Những em nàng còn chưa biết nói</span><span style="line-height: 1.3;"><br />Khi tóc nàng xanh xanh.</span></span></span>
</div>
<div style="direction: ltr; line-height: 1.3; margin-bottom: 0.9em; padding: 0px; width: auto ! important;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;">Tôi là người chiến binh<br />
Xa gia đình<br />
Yêu nàng như tình yêu em gái<br />
Ngày hợp hôn nàng không đòi may áo cưới,<br />
Tôi mặc đồ quân nhân<br />
Đôi giày đinh bết bùn đất hành quân,<br />
Nàng cười xinh xinh<br />
Bên anh chồng độc đáo.<br />
Tôi ở đơn vị về<br />
Cưới nhau xong là đi!</span></span></div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;">
</span></span><div style="direction: ltr; line-height: 1.3; margin-bottom: 0.9em; padding: 0px; width: auto ! important;">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;">Từ chiến khu xa<br />
Nhớ về ái ngại<br />
Lấy chồng đời chiến chinh<br />
Mấy người đi trở lại<br />
Lỡ khi mình không về<br />
Thì thương người vợ chờ<br />
Bé bỏng chiều quê ...
<br /><br /><div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
Nhưng không chết người trai khói lửa<br />
Mà chết người gái nhỏ hậu phương<br />
Tôi về không gặp nàng<br />
Má tôi ngồi bên mộ con<br />
Đầy bóng tối<br />
Chiếc bình hoa ngày cưới<br />
Thành bình hương<br />
Tàn lạnh vây quanh ...</div>
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
Tóc nàng xanh xanh<br />
Ngắn chưa đầy búi<br />
Em ơi!<br />
Giây phút cuối<br />
Không được nghe nhau nói<br />
Không được trông thấy nhau một lần.</div>
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
Ngày xưa nàng yêu hoa sim tím<br />
áo nàng màu tím hoa sim<br />
Ngày xưa một mình<br />
đèn khuya<br />
bóng nhỏ<br />
Nàng vá cho chồng tấm áo<br />
ngày xưa...</div>
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
Một chiều rừng mưa<br />
Ba người anh<br />
Trên chiến trường Đông Bắc,<br />
Biết tin em gái mất<br />
Trước tin em lấy chồng.</div>
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
Gió sớm thu về<br />
Rờn rợn nước sông<br />
Đứa em nhỏ lớn lên<br />
Ngỡ ngàng nhìn ảnh chị<br />
Khi gió thu về<br />
Cỏ vàng chân mộ chí.</div>
<div style="direction: ltr; line-height: 1.4em; margin: 0px 0px 1em;">
Chiều hành quân<br />
Qua những đồi sim ..<br />
Những đồi hoa sim ...,<br />
Những đồi hoa sim dài trong chiều không hết<br />
Màu tím hoa sim<br />
Tím cả chiều hoang biền biệt<br />
Nhìn áo rách vai<br />
Tôi hát trong màu hoa.<br />
Áo tôi sứt chỉ đường tà,<br />
Vợ tôi chết sớm mẹ già chưa khâu</div>
</span></span></div>
<div style="direction: ltr; line-height: 1.3; margin-bottom: .9em; padding: 0; text-align: justify; width: auto!important;">
<strong><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /><br /><br />HOA LÚA</span></strong></div>
<div style="direction: ltr; line-height: 1.3; margin-bottom: .9em; padding: 0; text-align: justify; width: auto!important;">
<strong><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;">Hữu Loan</span></span><strong><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></strong> </span></strong></div>
<div style="direction: ltr; line-height: 1.3; margin-bottom: .9em; padding: 0; text-align: justify; width: auto!important;">
<strong><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span class="UFICommentBody"></span></span></strong>
<div>
<div class="mvs">
<div class="_46-h _4-ep">
<img alt="Nguyễn Huệ Chí Thái's photo." class="_46-i img" height="213" src="https://scontent-b-sjc.xx.fbcdn.net/hphotos-xpf1/t1.0-9/p160x160/10343668_814929215207815_7806379820827929806_n.jpg" width="160" /></div>
<div class="_46-h _4-ep">
<span class="UFICommentBody"><br /><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Em là con gái đồng xanh<br />
Tóc dài vương hoa lúa<br />
Đôi mắt em mang chân trời quê cũ<br />
Giếng ngọt, cây đa<br />
Anh khát tình quê ta trong mắt em thăm thẳm<br />
Nhạc quê hương say đắm<br />
Trong lời em từng lời<br />
Tiếng quê hương muôn đời và tiếng em là một.<br /><br />
Em ca giữa đồng xanh bát ngát<br />
Anh nghe quê ta sống lại hội mùa<br />
Có vật trụi, đánh đu, kéo hẹ, đánh cờ<br />
Có dân ca quan họ<br />
Trai thôn Thượng, gái thôn Đoài hai bên gặp gỡ<br />
Cầm tay trao một miếng trầu<br />
Yêu nhau cởi áo cho nhau<br />
Về nhà dối mẹ qua cầu gió bay.<br /></span></span></div>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><div class="_46-h _4-ep">
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span class="UFICommentBody"><span class="UFICommentBody">Quê hương ta núi ngất, sông đầy<br />
Bát ngát làng tre, ruộng lúa<br />
Em gái quê hương mang hình ảnh quê hương<br />
Xa em năm nhớ, gần em mười thương<br />
Còn bàn tay em còn quê hương mãi<br />
Em mang nguồn ân ái<br />
Căng ngực trẻ hai mươi<br />
Và trong mắt biếc nhìn anh<br />
Em gái quê si tình<br />
Chưa bao giờ được yêu đương trọn vẹn…<br /><br />
Anh yêu em muôn vàn như quê ta bất diệt<br />
Quê hương ta ơi từ nay càng đẹp<br />
Tình yêu ta ơi từ nay càng sâu<br />
Ta đi đầu sát bên đầu<br />
Mắt em thăm thẳm đựng màu quê hương.</span></span><br /><br />(1955)</span><br /><br /><h1 class="firstHeading" id="firstHeading" lang="vi">
<span dir="auto">Hữu Loan</span></h1>
<div id="siteSub">
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia</div>
<div class="mw-content-ltr" dir="ltr" id="mw-content-text" lang="vi">
<table cellspacing="3" class="infobox vcard" style="border-spacing: 3px; width: 22em;">
<tbody>
<tr>
<th class="fn" colspan="2" style="font-size: 1.4em; font-weight: bold; padding: 10px; text-align: center;">Hữu Loan</th>
</tr>
<tr>
<td colspan="2" style="text-align: center;"><a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:H%E1%BB%AFu_Loan.jpg"><img alt="" data-file-height="559" data-file-width="400" height="335" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/vi/thumb/b/b6/H%E1%BB%AFu_Loan.jpg/240px-H%E1%BB%AFu_Loan.jpg" width="240" /></a><br />
<span>Chân dung Nhà thơ</span></td>
</tr>
<tr>
<th scope="row" style="text-align: left;">Bút danh</th>
<td class="nickname">Hữu Loan, Hữu</td>
</tr>
<tr>
<th scope="row" style="text-align: left;">Công việc</th>
<td class="role"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nh%C3%A0_th%C6%A1" title="Nhà thơ">Nhà thơ</a>, làm ruộng, đánh cá, thồ đá</td>
</tr>
<tr>
<th scope="row" style="text-align: left;">Quốc gia</th>
<td class="category"><a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Flag_of_Vietnam.svg"><img alt="Flag of Vietnam.svg" data-file-height="600" data-file-width="900" height="15" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Vietnam.svg/22px-Flag_of_Vietnam.svg.png" width="22" /></a><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Việt Nam">Việt Nam</a></td>
</tr>
<tr>
<th scope="row" style="text-align: left;">Dân tộc</th>
<td><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Kinh" title="Kinh">Kinh</a></td>
</tr>
<tr>
<th scope="row" style="text-align: left;">Quốc tịch</th>
<td><a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Flag_of_Vietnam.svg"><img alt="Flag of Vietnam.svg" data-file-height="600" data-file-width="900" height="15" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/21/Flag_of_Vietnam.svg/22px-Flag_of_Vietnam.svg.png" width="22" /></a>Việt Nam</td>
</tr>
<tr>
<th scope="row" style="text-align: left;">Học vấn</th>
<td>Thành chung</td>
</tr>
<tr>
<th scope="row" style="text-align: left;">Giai đoạn sáng tác</th>
<td><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1943" title="1943">1943</a> - <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/2010" title="2010">2010</a></td>
</tr>
<tr>
<th scope="row" style="text-align: left;">Thể loại</th>
<td class="category">Trữ tình</td>
</tr>
<tr>
<th scope="row" style="text-align: left;">Trào lưu</th>
<td><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Phong_tr%C3%A0o_Nh%C3%A2n_V%C4%83n_-_Giai_Ph%E1%BA%A9m" title="Phong trào Nhân Văn - Giai Phẩm">Phong trào Nhân Văn-Giai Phẩm</a></td>
</tr>
<tr>
<th scope="row" style="text-align: left;">Vợ/chồng</th>
<td>Lê Đỗ Thị Ninh<br />
Phạm Thị Nhu</td>
</tr>
<tr>
<th scope="row" style="text-align: left;">Con cái</th>
<td>10 (với bà Phạm Thị Nhu)<sup class="reference" id="cite_ref-1"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_note-1">[1]</a></sup></td>
</tr>
<tr>
<th scope="row" style="text-align: left;">Thân nhân</th>
<td>3 anh vợ Lê Đỗ Khôi, Lê Đỗ Nguyên (Trung tướng Phạm Hồng Cư), Lê Đỗ An</td>
</tr>
</tbody></table>
<b>Hữu Loan</b> (<a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/2_th%C3%A1ng_4" title="2 tháng 4">2 tháng 4</a> năm <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1916" title="1916">1916</a> - <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/18_th%C3%A1ng_3" title="18 tháng 3">18 tháng 3</a> năm <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/2010" title="2010">2010</a>) là một <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nh%C3%A0_th%C6%A1" title="Nhà thơ">nhà thơ</a> <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Việt Nam">Việt Nam</a>, đồng niên với nhà thơ <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Xu%C3%A2n_Di%E1%BB%87u" title="Xuân Diệu">Xuân Diệu</a>. Quê ông tại xã <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nga_L%C4%A9nh" title="Nga Lĩnh">Nga Lĩnh</a>, huyện <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nga_S%C6%A1n" title="Nga Sơn">Nga Sơn</a>, tỉnh <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Thanh_H%C3%B3a" title="Thanh Hóa">Thanh Hóa</a>.<br />
<div class="toc" id="toc">
<div id="toctitle">
<h2>
Mục lục</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#Ti.E1.BB.83u_s.E1.BB.AD"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Tiểu sử</span></a></li>
<li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#T.C3.A1c_ph.E1.BA.A9m"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Tác phẩm</span></a></li>
<li class="toclevel-1 tocsection-3"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#.C4.90.C3.A1nh_gi.C3.A1"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Đánh giá</span></a></li>
<li class="toclevel-1 tocsection-4"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#V.C3.A0i_n.C3.A9t_v.E1.BB.81_gia_.C4.91.C3.ACnh"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Vài nét về gia đình</span></a></li>
<li class="toclevel-1 tocsection-5"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#Ch.C3.BA_th.C3.ADch"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Chú thích</span></a></li>
<li class="toclevel-1 tocsection-6"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">Liên kết ngoài</span></a></li>
</ul>
</div>
<h2>
<span class="mw-headline" id="Ti.E1.BB.83u_s.E1.BB.AD">Tiểu sử</span></h2>
<b>Hữu Loan</b> tên thật là <i>Nguyễn Hữu Loan</i>; Bút danh: <i>Hữu Loan</i> <sup class="reference" id="cite_ref-2"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_note-2">[2]</a></sup>; sinh ngày <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/2_th%C3%A1ng_4" title="2 tháng 4">2 tháng 4</a> năm <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1916" title="1916">1916</a> (theo lý lịch, còn có thông tin ông sinh năm <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1914" title="1914">1914</a>)<sup class="reference" id="cite_ref-3"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_note-3">[3]</a></sup> tại quê ở làng Vân Hoàn, xã Nga Lĩnh, huyện <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nga_S%C6%A1n" title="Nga Sơn">Nga Sơn</a>, tỉnh <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Thanh_H%C3%B3a" title="Thanh Hóa">Thanh Hóa</a>. Ông học thành chung ở Thanh Hóa sau đó đi dạy học và tham gia Mặt trận Bình dân năm <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1936" title="1936">1936</a>, tham gia <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Vi%E1%BB%87t_Minh" title="Việt Minh">Việt Minh</a> ở thị xã Thanh Hóa (nay là <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Thanh_H%C3%B3a_%28th%C3%A0nh_ph%E1%BB%91%29" title="Thanh Hóa (thành phố)">thành phố Thanh Hóa</a>). Năm <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1943" title="1943">1943</a>, ông về gây dựng phong trào Việt Minh ở quê và khi cuộc <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/C%C3%A1ch_m%E1%BA%A1ng_th%C3%A1ng_T%C3%A1m" title="Cách mạng tháng Tám">Cách mạng tháng Tám</a> nổ ra, ông làm Phó Chủ tịch Ủy ban Khởi nghĩa huyện Nga Sơn. Trước năm <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1945" title="1945">1945</a>, ông đã từng là cộng tác viên trên các tập san Văn học, xuất bản tại <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%A0_N%E1%BB%99i" title="Hà Nội">Hà Nội</a> <sup class="reference" id="cite_ref-4"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_note-4">[4]</a></sup>.
Sau Cách mạng tháng Tám, ông được cử làm Ủy viên Văn hóa trong Ủy ban
hành chính lâm thời tỉnh Thanh Hóa, phụ trách các ty: Giáo dục, Thông
tin, Thương chính và Công chính. Kháng chiến chống Pháp, Hữu Loan tham
gia <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Qu%C3%A2n_%C4%91%E1%BB%99i_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Quân đội Nhân dân Việt Nam">quân đội Nhân dân Việt nam</a>, phục vụ trong <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/S%C6%B0_%C4%91o%C3%A0n_304,_Qu%C3%A2n_%C4%91%E1%BB%99i_Nh%C3%A2n_d%C3%A2n_Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Sư đoàn 304, Quân đội Nhân dân Việt Nam">Đại đoàn 304</a>. Sau năm 1954, ông làm việc tại Báo Văn nghệ trong một thời gian. Trong thời gian <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1956" title="1956">1956</a>-<a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1957" title="1957">1957</a>, ông tham gia <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Phong_tr%C3%A0o_Nh%C3%A2n_V%C4%83n_-_Giai_Ph%E1%BA%A9m" title="Phong trào Nhân Văn - Giai Phẩm">Phong trào Nhân Văn-Giai Phẩm</a> do nhà văn <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Phan_Kh%C3%B4i" title="Phan Khôi">Phan Khôi</a> chủ trương. Ông sáng tác những tác phẩm thường mang tính phản chiến và con người trong thời kỳ chiến tranh.<br />
Sau khi phong trào <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Phong_tr%C3%A0o_Nh%C3%A2n_V%C4%83n_-_Giai_Ph%E1%BA%A9m" title="Phong trào Nhân Văn - Giai Phẩm">Nhân Văn Giai Phẩm</a> bị dập tắt vào năm <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1958" title="1958">1958</a>, nhà thơ Hữu Loan phải vào trại cải tạo vài năm, tiếp đó bị giam lỏng tại địa phương<sup style="padding-left: 1px;" title="Cần chú thích nguồn gốc của chi tiết này.">[<i><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc">cần dẫn nguồn</a></i>]</sup>. Cuối đời ông về sống tại quê nhà.<sup class="reference" id="cite_ref-HL_5-0"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_note-HL-5">[5]</a></sup><br />
Ông nổi tiếng với bài thơ <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/M%C3%A0u_t%C3%ADm_hoa_sim" title="Màu tím hoa sim">Màu tím hoa sim</a> do ông sáng tác trong thời gian tham gia <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Chi%E1%BA%BFn_tranh_%C4%90%C3%B4ng_D%C6%B0%C6%A1ng" title="Chiến tranh Đông Dương">kháng chiến chống Pháp</a> và được lưu hành rộng rãi trong vùng kháng chiến <sup class="reference" id="cite_ref-6"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_note-6">[6]</a></sup>. Có thông tin cho rằng, do nội dung bài thơ nặng nề tình cảm và ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý quân dân, nên ông bị giải ngũ <sup style="padding-left: 1px;" title="Cần chú thích nguồn gốc của chi tiết này.">[<i><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Ch%C3%BA_th%C3%ADch_ngu%E1%BB%93n_g%E1%BB%91c" title="Wikipedia:Chú thích nguồn gốc">cần dẫn nguồn</a></i>]</sup>. Ông từ trần vào lúc 19h00 ngày 18 tháng 3 năm 2010 tại quê nhà, hưởng thọ 95 tuổi (tuổi mụ hay còn gọi là tuổi âm).<br />
<h2>
<span class="mw-headline" id="T.C3.A1c_ph.E1.BA.A9m">Tác phẩm</span></h2>
Hữu Loan để lại khoảng 60 bài thơ trước lúc ông mất. Tuy nhiên chưa
xuất bản tập thơ nào, dưới đây là một số bài thơ đã được phổ biến của
ông:<br />
<ul>
<li>Cũng những thằng nịnh hót</li>
<li>Đèo Cả</li>
<li>Đêm</li>
<li><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/M%C3%A0u_t%C3%ADm_hoa_sim" title="Màu tím hoa sim">Màu tím hoa sim</a></li>
<li>Hoa lúa</li>
<li>Ngày mai</li>
<li>Thánh mẫu hài đồng</li>
<li>Tình Thủ đô</li>
<li>Yên mô</li>
</ul>
<h2>
<span class="mw-headline" id=".C4.90.C3.A1nh_gi.C3.A1">Đánh giá</span></h2>
Nhật Chung:<br />
<table class="cquote" style="background-color: transparent; border-collapse: collapse; border: none; margin: auto; width: auto;">
<tbody>
<tr>
<td style="border: none; color: #b2b7f2; font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 35px; font-weight: bold; padding: 10px 10px; text-align: left;" valign="top" width="20">“</td>
<td style="border: none; padding: 4px 10px;" valign="top"><i>Hữu Loan là
người ẩn tướng. Thoạt nhìn, rất khó đoán định nội lực của con người vừa
có dáng tiên phong đạo cốt vừa có vẻ một tiều phu núi xanh này. Thì
đúng, Hữu Loan đã từng làm công việc nặng hơn việc một tiều phu: ông thồ
xe chở đá độ nhật và nuôi cả gia đình trong thời gian khổ và đau đớn...
Ông xa xôi như hình bóng một tiên ông, lại gần gũi như một người nông
dân vừa xong buổi cày. Thiên lý ấy lại gần trong gang tấc</i>.<sup class="reference" id="cite_ref-7"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_note-7">[7]</a></sup></td>
<td style="border: none; color: #b2b7f2; font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 35px; font-weight: bold; padding: 10px 10px; text-align: right;" valign="bottom" width="20">”</td>
</tr>
</tbody></table>
Thơ Hữu Loan thường làm theo thể tự do, có âm điệu giàu nhạc tính để
chuyển tải tâm sự vì thế những bài thơ hiếm hoi đã được phổ biến của ông
đều sống trong lòng độc giả. Nói đến Hữu Loan là người ta nhớ đến <i>Màu tím hoa sim</i>,
bài thơ xuất phát từ là nỗi lòng của riêng ông nhưng gây xúc động và
nhận được sự đồng cảm của người đọc. Bài thơ đã được các nhạc sỹ Dũng
Chinh, <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ph%E1%BA%A1m_Duy" title="Phạm Duy">Phạm Duy</a>, <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Anh_B%E1%BA%B1ng" title="Anh Bằng">Anh Bằng</a> phổ nhạc. Vào <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%C3%A1ng_m%C6%B0%E1%BB%9Di" title="Tháng mười">tháng 10</a> năm <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/2004" title="2004">2004</a>, <i>Màu tím hoa sim</i> đã được Công ty Cổ phần Công nghệ Việt (viết tắt: ViTek VTB) mua bản quyền với giá 100 triệu <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%93ng_%28ti%E1%BB%81n%29" title="Đồng (tiền)">đồng</a>.<sup class="reference" id="cite_ref-8"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_note-8">[8]</a></sup><br />
Nhà thơ <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Th%E1%BB%89nh" title="Hữu Thỉnh">Hữu Thỉnh</a> - Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam (Điếu văn tiễn biệt Nhà thơ Hữu Loan):<br />
<table class="cquote" style="background-color: transparent; border-collapse: collapse; border: none; margin: auto; width: auto;">
<tbody>
<tr>
<td style="border: none; color: #b2b7f2; font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 35px; font-weight: bold; padding: 10px 10px; text-align: left;" valign="top" width="20">“</td>
<td style="border: none; padding: 4px 10px;" valign="top"><i>Ông ra đi
thanh nhàn, nhẹ nhõm và mãn nguyện như vừa chở xong một chuyến xe đá
giữa bà con xóm giềng. Những người như ông không bao giờ coi cái chết là
trút xong một món nợ đời, mà chính là bước sang một thế giới khác sinh
sinh, hóa hóa vô thường. Thế hệ đời sau nhớ mãi một nhà thơ chiến sĩ,
nhớ mãi thi nhân chở đá xây đời</i>.<sup class="reference" id="cite_ref-HL_5-1"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_note-HL-5">[5]</a></sup></td>
<td style="border: none; color: #b2b7f2; font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 35px; font-weight: bold; padding: 10px 10px; text-align: right;" valign="bottom" width="20">”</td>
</tr>
</tbody></table>
<h2>
<span class="mw-headline" id="V.C3.A0i_n.C3.A9t_v.E1.BB.81_gia_.C4.91.C3.ACnh">Vài nét về gia đình</span></h2>
<b>Hữu Loan</b> kết hôn hai lần, lần thứ nhất vào đầu năm <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1949" title="1949">1949</a> với bà <i>Lê Đỗ Thị Ninh</i>,
là con gái của nguyên Tổng thanh tra nông lâm xứ Đông Dương Lê Đỗ Kỳ,
Đại biểu Quốc hội khoá đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (năm
1946)<sup class="reference" id="cite_ref-9"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_note-9">[9]</a></sup>.
Hữu Loan quen biết bà Ninh khi ông còn học college Đào Duy Từ, Thanh
Hóa. Ông đã làm gia sư dạy mấy người anh trai và sau đó là bà Ninh.
Tháng 5 năm 1949, bà Ninh mất (do chết đuối) khi mới 16 tuổi và bài thơ <i>Màu tím hoa sim</i> ra đời. Sau đó ông kết hôn với bà <i>Phạm Thị Nhu</i>, một nông dân, bài thơ <i>Hoa lúa</i> (<a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/1955" title="1955">1955</a>) chính là bài thơ viết tặng người vợ thứ hai này.<sup class="reference" id="cite_ref-10"><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_note-10">[10]</a></sup><br />
<h2>
<span class="mw-headline" id="Ch.C3.BA_th.C3.ADch">Chú thích</span></h2>
<div class="reflist references-column-count references-column-count-2" style="-moz-column-count: 2; -webkit-column-count: 2; column-count: 2; list-style-type: decimal;">
<ol class="references">
<li id="cite_note-1"><b><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_ref-1">^</a></b> <span class="reference-text"><a class="external autonumber" href="http://www.phunuonline.com.vn/2010/Pages/huu-loan-cay-go-vuong-mau-tim.aspx" rel="nofollow">[1]</a> Hữu Loan - cây gỗ vuông màu tím</span></li>
<li id="cite_note-2"><b><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_ref-2">^</a></b> <span class="reference-text"><a class="external autonumber" href="http://www.cinet.gov.vn/vanhoa/vanhoc/vh-vietnam/tacgia/20/tho/l/huuloan.htm" rel="nofollow">[2]</a> NHÀ THƠ HỮU LOAN - Cinet.gov.vn</span></li>
<li id="cite_note-3"><b><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_ref-3">^</a></b> <span class="reference-text"><a class="external autonumber" href="http://vtc.vn/13-242395/van-hoa/thi-si-huu-loan-va-moi-tinh-bat-hu.htm" rel="nofollow">[3]</a> Thi sĩ Hữu Loan và mối tình bất hủ - Báo điện tử VTC News, 19/03/2010 20:02.</span></li>
<li id="cite_note-4"><b><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_ref-4">^</a></b> <span class="reference-text"><a class="external autonumber" href="http://www.thanhnien.com.vn/news/Pages/201012/20100319004142.aspx" rel="nofollow">[4]</a> Thi sĩ Hữu Loan qua đời - Báo Thanh Niên, 19/03/2010 0:41.</span></li>
<li id="cite_note-HL-5">^ <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_ref-HL_5-0"><sup><i><b>a</b></i></sup></a> <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_ref-HL_5-1"><sup><i><b>ă</b></i></sup></a> <span class="reference-text"><a class="external autonumber" href="http://www.laodong.com.vn/Home/Huu-Loan--tim-mai-mau-hoa-sim/20103/177992.laodong" rel="nofollow">[5]</a> Hữu Loan - tím mãi màu hoa sim - Báo Lao Động, số 62 Ngày 20/03/2010 Cập nhật: 8:26 AM.</span></li>
<li id="cite_note-6"><b><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_ref-6">^</a></b> <span class="reference-text"><a class="external autonumber" href="http://www.tuanvietnam.net/2010-03-19-huu-loan-nguoi-di-bo-nguoc-chieu" rel="nofollow">[6]</a> Hữu Loan - Người đi bộ ngược chiều - Tuanvietnam.net, 19/03/2010 14:48 GMT+7</span></li>
<li id="cite_note-7"><b><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_ref-7">^</a></b> <span class="reference-text"><a class="external autonumber" href="http://www.thanhnien.com.vn/news/Pages/201006/20100207104507.aspx" rel="nofollow">[7]</a> Hữu Loan thiên lý - Báo Thanh Niên, 07/02/2010 10:45.</span></li>
<li id="cite_note-8"><b><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_ref-8">^</a></b> <span class="reference-text"><a class="external autonumber" href="http://www.nld.com.vn/20100320111212625P0C1020/mau-tim-huu-loan.htm" rel="nofollow">[8]</a> Màu tím Hữu Loan - Báo Người Lao Động Điện tử, Chủ nhật, 21/03/2010 | 00:12GMT+7.</span></li>
<li id="cite_note-9"><b><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_ref-9">^</a></b> <span class="reference-text"><a class="external free" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Danh_s%C3%A1ch_%C4%91%E1%BA%A1i_bi%E1%BB%83u_Qu%E1%BB%91c_h%E1%BB%99i_Vi%E1%BB%87t_Nam_kh%C3%B3a_I">http://vi.wikipedia.org/wiki/Danh_s%C3%A1ch_%C4%91%E1%BA%A1i_bi%E1%BB%83u_Qu%E1%BB%91c_h%E1%BB%99i_Vi%E1%BB%87t_Nam_kh%C3%B3a_I</a></span></li>
<li id="cite_note-10"><b><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%E1%BB%AFu_Loan#cite_ref-10">^</a></b> <span class="reference-text"><a class="external autonumber" href="http://www.nxbkimdong.com.vn/?page=newsview&id=175&cid=8" rel="nofollow">[9]</a> Hữu Loan trả lời phỏng vấn Nhà xuất bản Kim Đồng.</span></li>
</ol>
</div>
<h2>
<span class="mw-headline" id="Li.C3.AAn_k.E1.BA.BFt_ngo.C3.A0i">Liên kết ngoài</span></h2>
<ul>
<li><a class="external autonumber" href="http://hoinhavanvietnam.vn/News.Asp?Cat=5&SCat=&Id=2419" rel="nofollow">[10]</a> Thấp thoáng Hữu Loan; Hà Đình Cẩn - Trang Website Hội Nhà văn Việt Nam, 3/19/2010 11:00:31 AM.</li>
<li><a class="external autonumber" href="http://www.thica.net/2008/02/04/mau-tim-hoa-sim/" rel="nofollow">[11]</a> Bài thơ <i>Màu tím hoa sim</i> của Hữu Loan</li>
<li><a class="external autonumber" href="http://www.hanoimoi.com.vn/newsdetail/Van_hoa/315818/vinh-biet-nha-tho-huu-loan-thuong-mot-mau-sim-tim.htm" rel="nofollow">[12]</a> Vĩnh biệt nhà thơ Hữu Loan: Thương một màu sim tím - Báo Hànộimới, 20/03/2010 07:38.</li>
<li><a class="external autonumber" href="http://tuoitre.vn/Van-hoa-Giai-tri/369287/Huu-Loan---cay-go-vuong-mau-tim.html" rel="nofollow">[13]</a> Hữu Loan - cây gỗ vuông màu tím - Tuổi trẻ Online.</li>
<li><a class="external autonumber" href="http://www.nld.com.vn/20100320011124411P0C1020/bien-biet-huu-loan.htm" rel="nofollow">[14]</a> Biền biệt Hữu Loan... - Nguyễn Trọng Tạo - Báo Người Lao Động Điện tử, Thứ bảy, 20/03/2010 | 01:11GMT+7.</li>
<li><a class="external autonumber" href="http://www.nhandan.org.vn/tinbai/?top=43&sub=134&article=170570" rel="nofollow">[15]</a> Một lần gặp nhà thơ Hữu Loan - Báo Nhân Dân, Cập nhật 04:24 ngày 21-03-2010.</li>
<li><a class="external autonumber" href="http://khoivudongnai.vnweblogs.com/post/2228/220566" rel="nofollow">[16]</a> Hữu Loan- hiện hữu một màu hoa sim tím (Trần Ngọc Tuấn)</li>
</ul>
<div class="boilerplate metadata plainlinks" id="stub">
<table class="metadata plainlinks stub" role="presentation" style="background: transparent;">
<tbody>
<tr>
<td><a class="image" href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:P_literature.svg"><img alt="Hình tượng sơ khai" data-file-height="360" data-file-width="400" height="27" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/P_literature.svg/30px-P_literature.svg.png" width="30" /></a></td>
<td><i>Bài viết chủ đề <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/V%C4%83n_h%E1%BB%8Dc" title="Văn học">văn học</a> này vẫn còn <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:B%C3%A0i_s%C6%A1_khai" title="Wikipedia:Bài sơ khai">sơ khai</a>. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách <a class="external text" href="http://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=H%E1%BB%AFu_Loan&veaction=edit">mở rộng nội dung</a> để bài được hoàn chỉnh hơn.</i>
</td>
</tr>
</tbody></table>
</div>
<ul>
<li><a class="external autonumber" href="http://vnexpress.net/gl/van-hoa/2010/03/3ba1a316/" rel="nofollow">[17]</a> Nhà thơ Hữu Loan và di sản để lại cho con <a class="external free" href="http://vnexpress.net/gl/van-hoa/2010/03/3ba1a316/" rel="nofollow">http://vnexpress.net/gl/van-hoa/2010/03/3ba1a316/</a></li>
<li><a href="http://ngominhblog.wordpress.com/2014/08/19/cuoc-doi-dau-buon-va-khi-phach-cua-tac-gia-mau-tim-hoa-sim/">[18]</a> Tư liệu từ Ngô Minh: "<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Đây là những dòng tự thuật của chính nhà thơ Hữu Loan:</span>"Tôi
sinh ra trong một gia đình nghèo, hồi nhỏ không có cơ may cắp sách đến
trường như bọn trẻ cùng trang lứa, chỉ được cha dạy cho dăm chữ bữa có
bữa không ở nhà. Cha tôi tuy là tá điền nhưng tư chất lại thông minh hơn
người. Lên trung học, theo ban thành chung tôi cũng học tại Thanh Hóa,
không có tiền ra Huế hoặc Hà Nội học.
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Đến
năm 1938 – lúc đó tôi cũng đã 22 tuổi – Tôi ra Hà Nội thi tú tài, để
chứng tỏ rằng con nhà nghèo cũng thi đỗ đạt như ai. Tuyệt nhiên tôi
không có ý định dấn thân vào chốn quan trường. Ai cũng biết thi tú tài
thời Pháp rất khó khăn. Số người đậu trong kỳ thi đó rất hiếm, hiếm đến
nỗi 5-6 chục năm sau những người cùng thời còn nhớ tên những người đậu
khóa ấy, trong đó có Nguyễn Đình Thi , Hồ Trọng Gin, Trịnh Văn Xuấn, Đỗ
Thiện và…tôi – Nguyễn Hữu Loan.</span>Với mảnh tú tài Tây trong tay, tôi
rời quê nhà lên Thanh Hóa để dạy học. Nhãn mác con nhà nghèo học giỏi
của tôi được bà tham Kỳ chú ý, mời về nhà dạy cho hai cậu con trai. Tên
thật của bà tham Kỳ là Đái Thị Ngọc Chất, bà là vợ của của ông Lê Đỗ Kỳ,
tổng thanh tra canh nông Đông Dương, sau này đắc cử dân biểu quốc hội
khóa đầu tiên.</span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Ở
Thanh Hóa, bà tham Kỳ có một cửa hàng bán vải và sách báo, tôi thường
ghé lại xem và mua sách, nhờ vậy mới được bà để mắt tới. Bà tham Kỳ là
một người hiền lành, tốt bụng, đối xử với tôi rất tốt, coi tôi chẳng
khác như người nhà.</span><span>Nhớ ngày đầu
tiên tôi khoác áo gia sư, bà gọi mãi đứa con gái – lúc đó mới 8 tuổi -
mới chịu lỏn lẻn bước ra khoanh tay, miệng lí nhí: ” Em chào thầy ạ!”
Chào xong, cô bé bất ngờ mở to đôi mắt nhìn thẳng vào tôi. Đôi mắt to,
đen láy, tròn xoe như có ánh chớp ấy đã hằn sâu vào tâm trí tôi, theo
tôi suốt cả cuộc đời.</span><span>Thế là tôi dạy
em đọc, dạy viết. Tên em là Lê Đỗ Thị Ninh, cha làm thanh tra nông lâm ở
Sài Gòn nên sinh em trong ấy, quen gọi mẹ bằng má. Em thật thông minh,
dạy đâu hiểu đấy nhưng ít nói và mỗi khi mở miệng thì cứ y như một “bà
cụ non”.</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Đặc
biệt em chăm sóc tôi hằng ngày một cách kín đáo: em đặt vào góc mâm cơm
chỗ tôi ngồi ăn cơm lúc thì vài quả ớt đỏ au, lúc thì quả chanh mọng
nước em vừa hái ở vườn, những buổi trưa hè, nhằm lúc tôi ngủ trưa, em
lén lấy áo sơ mi trắng tôi treo ở góc nhà mang ra giếng giặt …..</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Có
lần tôi kể chuyện ”bà cụ non” ít nói cho hai người anh của em Ninh
nghe, không ngờ chuyện đến tai em, thế là em giận! Suốt một tuần liền,
em nằm lì trong buồng trong, không chịu học hành… Một hôm bà tham Kỳ dẫn
tôi vào phòng nơi em đang nằm thiếp đi. Hôm ấy tôi đã nói gì, tôi không
nhớ nữa, chỉ nhớ là tôi đã nói rất nhiều, đã kể chuyện em nghe, rồi tôi
đọc thơ…</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Trưa
hôm ấy, em ngồi dậy ăn một bát to cháo gà và bước ra khỏi căn buồng.
Chiều hôm sau, em nằng nặc đòi tôi đưa lên khu rừng thông. Cả nhà không
ai đồng ý: “Mới ốm dậy còn yếu lắm, không đi được đâu” Em không chịu
nhất định đòi đi cho bằng được. Sợ em lại dỗi nên tôi đánh bạo xin phép
ông bà tham Kỳ đưa em lên núi chơi …..</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span style="color: black; text-decoration: none;"><span><br />
<a href="https://www.blogger.com/null" rel="gallery" style="color: black; text-decoration: none;"><img alt="" border="0" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/proxy/AVvXsEgHW6C5j8SJNn6Uz-6ihwqC7QM1rcjtAZLJVd_N7YifECaC7CGxQ9SJVxbULB9s6hTjwNmPbeuim_g9wmycZXmz6u6MvODMoHh-2Oz-O5KTE0EnV6VxuXCdzkjgkxw3ubzDD0mTzj6ZbMSzGQLwCF-I6PBMiZk2QxtKq0IoDIQM0mBbVggo2_wlixYW34UFX2X0IUQbBx8lHHEAoXu7LhqB=s0-d-e1-ft" style="margin-bottom: 12px; max-width: 100%;" width="400" /></a></span></span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span><br />
Xe kéo chừng một giờ mới tới được chân đồi. Em leo đồi nhanh như một con
sóc, tôi đuổi theo muốn đứt hơi. Lên đến đỉnh đồi, em ngồi xuống và bảo
tôi ngồi xuống bên em.Chúng tôi ngồi thế một hồi lâu, chẳng nói gì.</span>Bất
chợt em nhìn tôi, rồi ngước mắt nhìn ra tận chân trời, không biết lúc
đó em nghĩ gì. Bất chợt em hỏi tôi:- Thầy có thích ăn sim không ?- Tôi
nhìn xuống sườn đồi: tím ngắt một màu sim. Em đứng lên đi xuống sườn
đồi, còn tôi vì mệt quá nên nằm thiếp đi trên thảm cỏ …</span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Khi
tôi tỉnh dậy, em đã ngồi bên tôi với chiếc nón đầy ắp sim. Những quả
sim đen láy chín mọng.- Thầy ăn đi. Tôi cầm quả sim từ tay em đưa lên
miệng trầm trồ: Ngọt quá!</span><span>Như đã
nói, tôi sinh ra trong một gia đình nông dân, quả sim đối với tôi chẳng
lạ lẫm gì, nhưng thú thật tôi chưa bao giờ ăn những quả sim ngọt đến
thế!</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Cứ
thế, chúng tôi ăn hết qủa này đến qủa khác. Tôi nhìn em, em cười. Hai
hàm răng em đỏ tím, đôi môi em cũng đỏ tím, hai bên má thì….tím đỏ một
màu sim. Tôi cười phá lên, em cũng cười theo!</span>Cuối mùa đông năm
ấy, bất chấp những lời can ngăn, hứa hẹn can thiệp của ông bà tham Kỳ,
tôi lên đường theo kháng chiến.Hôm tiễn tôi, em theo mãi ra tận đầu làng
và lặng lẽ đứng nhìn theo. Tôi đi… lên tới bờ đê, nhìn xuống đầu làng
,em vẫn đứng đó nhỏ bé và mong manh. Em giơ bàn tay nhỏ xíu như chiếc lá
sim ra vẫy tôi. Tôi vẫy trả và lầm lũi đi…Tôi quay đầu nhìn lại… em vẫn
đứng yên đó … Tôi lại đi và nhìn lại đến khi không còn nhìn thấy em
nữa.Những năm tháng ở chiến khu, thỉnh thoảng tôi vẫn được tin tức từ
quê lên, cho biết em vẫn khỏe và đã khôn lớn. Sau này, nghe bạn bè kể
lại, khi em mới 15 tuổi đã có nhiều chàng trai đên ngỏ lời cầu hôn nhưng
em cứ trốn trong buồng, không chịu ra tiếp ai bao giờ …</span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Chín
năm sau, tôi trở lại nhà…Về Nông Cống tìm em. Hôm gặp em ở đầu làng,
tôi hỏi em, hỏi rất nhiều, nhưng em không nói gì, chỉ bẽn lẽn lắc hoặc
gật đầu. Em giờ đây không còn cô học trò Ninh bướng bỉnh nữa rồi.</span>Em
đã gần 17 tuổi, đã là một cô gái xinh đẹp… Yêu nhau lắm nhưng tôi vẫn
lo sợ vì hai gia đình không môn đăng hộ đối một chút nào. Mãi sau này
mới biết việc hợp hôn của chúng tôi thành công là do bố mẹ em ngấm ngầm
”soạn kịch bản”.</span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Một
tuần sau đó chúng tôi kết hôn. Tôi bàn việc may áo cưới thì em gạt đi,
không đòi may áo cưới trong ngày hợp hôn, bảo rằng là: ”yêu nhau, thương
nhau cốt là cái tâm và cái tình bền chặt là hơn cả”.</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Tôi
cao ráo, học giỏi, Làm thơ hay…lại đẹp trai nên em thường gọi đùa là
anh chồng độc đáo. Đám cưới được tổ chức ở ấp Thị Long, huyện Nông Công,
tỉnh Thanh Hóa của gia đình em, nơi ông Lê Đỗ Kỳ có hàng trăm mẫu
ruộng.</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Đám
cưới rất đơn sơ, nhưng khỏi nói, hai chúng tôi hạnh phúc hơn bao giờ
hết! Hai tuần phép của tôi trôi qua thật nhanh, tôi phải tức tốc lên
đường hành quân, theo sư đoàn 304, làm chủ bút tờ Chiến Sĩ.</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Hôm
tiễn tôi lên đường, em vẫn đứng ở đầu làng, nơi chín năm trước em đã
đứng. Chỉ có giờ em không còn cô bé Ninh nữa mà là người bạn đời yêu quý
của tôi. Tôi bước đi, rồi quay đầu nhìn lại…..</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Nếu
như chín năm về trước, nhìn lại chỉ thấy một nỗi buồn man mác thì lần
này, tôi thật sự đau buồn. Đôi chân tôi như muốn khuỵu xuống. Ba tháng
sau, tôi nhận được tin dữ: vợ tôi qua đời! Em chết thật thảm thương: Hôm
đó là ngày 25 tháng 5 âm lịch năm 1948, em đưa quần áo ra giặt ngoài
sông Chuồn (thuộc ấp Thị Long, Nông Cống), vì muốn chụp lại tấm áo bị
nước cuốn trôi đi nên trượt chân chết đuối!</span><span>Con
nước lớn đã cuốn em vào lòng nó, cướp đi của tôi người bạn lòng tri kỷ,
để lại tôi tôi nỗi đau không gì bù đắp nỗi. Nỗi đau ấy, gần 60 năm qua,
vẫn nằm sâu thẳm trong trái tim tôi.Tôi phải giấu kín nỗi đau trong
lòng, không được cho đồng đội biết để tránh ảnh hưởng đến tinh thần
chiến đấu của họ. Tôi như một cái xác không hồn…</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Dường
như càng kìm nén thì nỗi đau càng dữ dội hơn. May sao, sau đó có đợt
chỉnh huấn, cấp trên bảo ai có tâm sự gì cứ nói ra, nói cho hết. Chỉ chờ
có thế, cơn đau trong lòng tôi được bung ra. Khi ấy chúng tôi đang đóng
quân ở Nghệ An, tôi ngồi lặng đi ở đầu làng, hai mắt tôi đẫm nước, tôi
lấy bút ra ghi chép.</span><span>Chẳng cần phải
suy nghĩ gì, những câu những chữ mộc mạc cứ trào ra: “Nhà nàng có ba
người anh đi bộ đội… Những em nàng có em chưa biết nói. Khi tóc nàng
đang xanh…” Tôi về không gặp nàng…</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Về
viếng mộ nàng, tôi dùng chiếc bình hoa ngày cưới làm bình hương, viết
lại bài thơ vào chiếc quạt giấy để lại cho người bạn ở Thanh Hóa… Anh
bạn này đã chép lại và truyền tay nhau trong suốt những năm chiến tranh.</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Đó là bài thơ <em>Màu tím hoa Sim</em>.
Đến đây, chắc bạn biết tôi là Hữu Loan, Nguyễn Hữu Loan, sinh ngày
2-4-1916 hiện tại đang “ở nhà trông vườn” ở làng Nguyên Hoàn – nơi tôi
gọi là chỗ “quê đẻ của tôi đấy” thuộc xã Mai Lĩnh, huyện Nga Sơn tỉnh
Thanh Hóa.</span>Em Ninh rất ưa mặc áo màu tím hoa sim. Lạ thay nơi em
bị nước cuốn trôi dưới chân núi Nưa cũng thường nở đầy những bông hoa
sim tím. Cho nên tôi viết mới nổi những câu : “Chiều hành quân, qua
những đồi sim…</span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Những
đồi sim, những đồi hoa sim.. Những đồi hoa sim dài trong chiều không
hết.. Màu tím hoa sim, tím cả chiều hoang biền biệt…Và chiều hoang tím
có chiều hoang biết…Chiều hoang tim tím thêm màu da diết.”</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Mất
nàng, mất tất cả, tôi chán đời, chán kháng chiến, bỏ đồng đội, từ giã
văn đàn về quê làm ruộng, một phần cũng vì tính tôi” hay cãi, thích
chống đối, không thể làm gì trái với suy nghĩ của tôi”. Bọn họ chê tôi
ủy mị, hoạch hoẹ đủ điều, không chấp nhận đơn từ bỏ kháng chiến của tôi.
Mặc kệ! Tôi thương tôi, tôi nhớ hoa sim của tôi quá! Với lại tôi cũng
chán ngấy bọn họ quá rồi!</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Đó
là thời năm 1955 – 1956, khi phong trào văn nghệ sĩ bùng lên với sự
xuất hiện của nhóm Nhân Văn Giai Phẩm chống chính sách độc tài, đồng
thời chống những kẻ bồi bút đan tâm lừa thầy phản bạn, dốc tâm ca ngợi
cái này cái nọ để kiếm chút cơm thừa canh cặn.</span>Làm thơ thì phải có
cái tâm thật thiêng liêng thì thơ mới hay. Thơ hay thì sống mãi. Làm
thơ mà không có tình, có tâm thì chả ra gì! Làm thơ lúc bấy giờ là phải
ca tụng, trong khi đó tôi lại đề cao tình yêu, tôi khóc người vợ tử tế
của mình, người bạn đời hiếm có của mình. Lúc đó tôi khóc như vậy họ cho
là khóc cái tình cảm riêng…</span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Y
như trong thơ nói ấy, tôi lấy vợ rồi ra mặt trận, mới lấy nhau chưa
được hơn một tháng, ở nhà vợ tôi đi giặt rồi chết đuối ở sông…</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Tôi
thấy đau xót, tôi làm bài thơ ấy tôi khóc, vậy mà họ cho tôi là phản
động. Tôi phản động ở chỗ nào? Cái đau khổ của con người, tại sao lại
không được khóc? Bọn họ xúc phạm đến tình cảm thiêng liêng của tôi đối
với người vợ mà tôi hằng yêu quý, cho nên vào năm 1956, tôi bỏ đảng, bỏ
cơ quan, về nhà để đi cày.</span><span>Họ không
cho bỏ, bắt tôi phải làm đơn xin. Tôi không xin, tôi muốn bỏ là bỏ,
không ai bắt được! Tôi bỏ tôi về, tôi phải đi cày đi bừa, đi đốn củi, đi
xe đá để bán. Bọn họ bắt giữ xe tôi, đến nỗi tôi phải đi xe cút kít,
loại xe đóng bằng gỗ, có một bánh xe cũng bằng gỗ ở phía trước, có hai
cái càng ở phía sau để đủn hay kéo.</span><span>Xe
cút kít họ cũng không cho, tôi phải gánh bộ. Gánh bằng vai tôi, tôi
cũng cứ gánh, không bao giờ tôi bị khuất phục. Họ theo dõi, ngăn cản, đi
đến đâu cũng có công an theo dõi …</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Nhưng
lúc nào cũng có người cứu tôi! Có một cái lạ là thơ của tôi đã có lần
cứu sống tôi! Ngoài Yên Mô, tôi cũng có một vài bài thơ khác được mến
chuộng. Sau năm 1956, khi tôi về rồi thấy cán bộ khổ quá, tôi đã làm bài
Chiếc Chiếu, kể chuyện cán bộ khổ đến độ không có chiếc chiếu để nằm!</span></span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Định
mệnh đưa đẩy, dắt tôi đến với một phụ nữ khác, sống cùng tôi cho đến
tận bây giờ. Cô tên Phạm Thị Nhu, cũng là phụ nữ có tâm hồn sâu sắc. Cô
vốn là một nạn nhân của chiến dịch cải cách ruộng đất, đấu tố địa chủ
năm 1954, 1955. Lúc đó tôi còn là chính trị viên của tiểu đoàn. Tôi thấy
tận mắt những chuyện đấu tố. Là người có học , lại có tâm hồn nghệ sĩ
nên tôi cảm thấy chán nản quá, không còn hăng hái nữa.</span>Thú thật,
lúc đó tôi thất vọng vô cùng. Trong một xã thuộc huyện Nga Sơn, tỉnh
Thanh Hóa, cách xa nơi tôi ở 15 cây số, có một gia đình địa chủ rất
giàu, nắm trong gần năm trăm mẫu tư điền. Trước đây, ông địa chủ đó giàu
lòng nhân đạo và rất yêu nước.Ông thấy bộ đội sư đoàn 304 của tôi thiếu
ăn nên ông thường cho tá điền gánh gạo đến chỗ đóng quân để ủng hộ. Tôi
là trưởng phòng tuyên huấn và chính trị viên của tiểu đoàn nên phải
thay mặt anh em ra cám ơn tấm lòng tốt của ông, đồng thời đề nghị lên sư
đoàn trưởng trao tặng bằng khen ngợi để vinh danh ông .Thế rồi, một
hôm, tôi nghe tin gia đình ông đã bị đấu tố. Hai vợ chồng ông bị đội
Phóng tay phát động quần chúng đem ra cho dân xỉ vả, rồi chôn xuống đất,
chỉ để hở hai cái đầu lên. Xong họ cho trâu kéo bừa đi qua đi lại hai
cái đầu đó cho đến chết. Gia đình ông bà địa chủ bị xử tử hết, chỉ có
một cô con gái 17 tuổi được tha chết nhưng bị đội Phóng tay phát động
đuổi ra khỏi nhà với vài bộ quần áo cũ rách.<span>Tàn
nhẫn hơn nữa, chúng còn ra lệnh cấm không cho ai được liên hệ, nuôi
nấng hoặc thuê cô ta làm công. Thời đó, cán bộ cấm đoán dân chúng cả
việc lấy con cái địa chủ làm vợ làm chồng. Biết chuyện thảm thương của
gia đình ông bà địa chủ tôi hằng nhớ ơn, tôi trở về xã đó xem cô con gái
họ sinh sống ra sao vì trước kia tôi cũng biết mặt cô ta.</span>Tôi vẫn
chưa thể nào quên được hình ảnh của một cô bé cứ buổi chiều lại lén lút
đứng núp bên ngoài cửa sổ nghe tôi giảng Kiều ở trường Mai Anh Tuấn.
Lúc gần tới xã, tôi gặp cô ta áo quần rách rưới, mặt mày lem luốc. Cô
đang lom khom nhặt những củ khoai mà dân bỏ sót, nhét vào túi áo, chùi
vội một củ rồi đưa lên miệng gặm, ăn khoai sống cho đỡ đói.Quá xúc động,
nước mắt muốn ứa ra, tôi đến gần và hỏi thăm và được cô kể lại rành rọt
hôm bị đấu tố cha mẹ cô bị chết ra sao. Cô khóc rưng rức và nói rằng
gặp ai cũng bị xua đuổi; hằng ngày cô đi mót khoai ăn đỡ đói lòng, tối
về ngủ trong chiếc miếu hoang, cô rất lo lắng, sợ bị làm bậy và không
biết ngày mai còn sống hay bị chết đói. Tôi suy nghĩ rất nhiều, bèn
quyết định đem cô về làng tôi, và bất chấp lệnh cấm, lấy cô làm vợ.</span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Sự
quyết định của tôi không lầm. Quê tôi nghèo, lúc đó tôi còn ở trong bộ
đội nên không có tiền, nhưng cô chịu thương chịu khó , bữa đói bữa no….
Cho đến bây giờ cô đã cho tôi 10 người con – 6 trai, 4 gái – và cháu nội
ngoại hơn 30 đứa!</span><span>Trong mấy chục
năm dài, tôi về quê an phận thủ thường, chẳng màng đến thế sự, ngày ngày
đào đá núi đem đi bán, túi dắt theo vài cuốn sách cũ tiếng Pháp, tiếng
Việt đọc cho giải sầu, lâu lâu nổi hứng thì làm thơ, thế mà chúng vẫn
trù dập, không chịu để tôi yên. Tới hồi mới mở cửa, tôi được ve vãn, mời
gia nhập Hội Nhà Văn, tôi chẳng thèm gia nhập làm gì.</span> Năm 1988,
tôi ” tái xuất giang hồ” sau 30 năm tự chôn và bị chôn mình ở chốn quê
nghèo đèo heo hút gió. Tôi lang bạt gần một năm trời theo chuyến đi
xuyên Việt do hội văn nghệ Lâm Đồng và tạp chí Langbian tổ chức để đòi
tự do sáng tác, tự do báo chí – xuất bản và đổi mới thực sự.</span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span>Vào tuổi gần đất xa trời, cuối năm 2004, công ty Viek VTB đột nhiên đề nghị mua bản quyển bài <em>Màu tím hoa Sim</em> của
tôi với giá 100 triệu đồng. Họ bảo đó là một hình thức bảo tồn tài sản
văn hóa. Thì cũng được đi. Khoản tiền 100 triệu trừ thuế đi còn 90
triệu, chia “lộc” cho 10 đứa con hết 60 triệu đồng, tôi giữ lại 30 triệu
đồng, phòng đau ốm lúc tuổi già, sau khi trích một ít để in tập thơ
khoảng 40 bài mang tên Thơ Hữu Loan.</span>Sau vụ này cũng có một số
công ty khác xin ký hợp đồng mua mấy bài thơ khác, nhưng tôi từ chối,
thơ tôi làm ra không phải để bán".</span></span></i></div>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">
</span></span></i><div style="direction: ltr;">
<b><i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">Nhà thơ Hữu Loan</span></span></i></b></div>
<div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"> </span></span></i></div>
<div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;">Thể loại: </span></span></i><ul>
<li><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:S%C6%A1_khai_v%C4%83n_h%E1%BB%8Dc" title="Thể loại:Sơ khai văn học">Sơ khai văn học</a></li>
<li><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Sinh_1916" title="Thể loại:Sinh 1916">Sinh 1916</a></li>
<li><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:M%E1%BA%A5t_2010" title="Thể loại:Mất 2010">Mất 2010</a></li>
<li><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Nh%C3%A0_th%C6%A1_Vi%E1%BB%87t_Nam" title="Thể loại:Nhà thơ Việt Nam">Nhà thơ Việt Nam</a></li>
<li><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Ng%C6%B0%E1%BB%9Di_Thanh_H%C3%B3a" title="Thể loại:Người Thanh Hóa">Người Thanh Hóa</a></li>
<li><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%E1%BB%83_lo%E1%BA%A1i:Phong_tr%C3%A0o_Nh%C3%A2n_V%C4%83n-Giai_Ph%E1%BA%A9m" title="Thể loại:Phong trào Nhân Văn-Giai Phẩm">Phong trào Nhân Văn-Giai Phẩm</a></li>
</ul>
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"> </span></span></i></div>
<div style="direction: ltr;">
<i><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"></span></span></i></div>
</li>
</ul>
</div>
<div class="catlinks" id="catlinks">
<div class="mw-normal-catlinks" id="mw-normal-catlinks">
<span style="font-size: x-small;"><span><span><span style="font-size: small;"><span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Xem thêm: <br /><i>những bài viết cùng chủ đề Hoa Lúa</i></b><a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/2013/05/13/hoa_laoa">Hoa Lúa (Hoàng Kim)</a> , <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/2014/07/30/con-theo-thay-nguyen-lam-hoa-lua/">Con theo Thầy nguyện làm Hoa Lúa</a><b><br /><br />Video yêu thích</b></span>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam"><br />http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a></span>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><br /><br />Trở về trang chính</b></span>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><a href="http://hoangkimlong.wordpress.com/2013/06/28/nguyen-khai-ngoc-cho-doi/"><br />Hoàng Kim</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/">hoangkimvietnam</a>, <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">Ngọc Phương Nam</a>, <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/">Chào ngày mới</a> <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">Thung dung</a>, <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/">Food Crops</a>, <a href="http://cassavaviet.blogspot.com/">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com/">VietnamAfricaCassavaRice</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dayvahoc</a>,<a href="http://hocmoingay.blogspot.com/">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/">,</a> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/">Điểm chính</a>, <a href="http://cnm365.wordpress.com/">CNM365</a>, <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam">KimFaceBook</a> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/">Tình yêu cuộc sống</a>, <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Thơ cho con</a></span> </span></span> </span></span></span></div>
<div class="mw-normal-catlinks" id="mw-normal-catlinks">
<span style="font-size: x-small;"><span><span> </span></span></span></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-10481868823927646412014-08-17T09:57:00.000+07:002014-08-17T10:01:47.694+07:00Tập Cận Bình, đọc và suy ngẫm<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEguWAqkd9FkY80nPuidincBKfjbwjK7EaYx6OIWUe2JaTDt1WSx004d6VzTavQZP3RT9ank_yqsBd3vlQkq8vifIERClv6TOp9d4_JhT16eV5GOyt6-K1E2y75Y6ZpckaduAzK3IwETlCk/s1600/SongDuongTu.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEguWAqkd9FkY80nPuidincBKfjbwjK7EaYx6OIWUe2JaTDt1WSx004d6VzTavQZP3RT9ank_yqsBd3vlQkq8vifIERClv6TOp9d4_JhT16eV5GOyt6-K1E2y75Y6ZpckaduAzK3IwETlCk/s1600/SongDuongTu.png" height="287" width="400" /></a></div>
<span style="font-size: x-small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /><span style="font-size: small;">DẠY VÀ HỌC. Trong bài <a href="http://hocmoingay.blogspot.com/2014/06/suy-ngam-tu-nui-xanh-bac-kinh.html">Suy ngẫm từ núi Xanh Bắc Kinh</a> có nói đến Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình với hai cuốn sách lớn "<b><i>Làm việc với những thứ thật, bước đi ở vị trí hàng đầu</i></b>" và <i>"<b>Những Suy tư từ sông Dương Tử</b>"</i> (<i>hình</i>) góp phần giúp ông giành thắng lợi trong <a href="http://www.viet-studies.info/kinhte/LandDaoTrungQuoc_NV.htm">cuộc bầu cử khó khăn</a> chọn ra người đứng đầu chính phủ cùa một quốc gia hơn 1, 34 tỷ người, dẫn
đến việc chuyển giao quyền lực năm 2012. Tư tưởng và đường lối chính trị của vị lãnh tụ này hiện còn là điều bí ẩn. Thế giới chỉ có thể suy đoán và hiểu người qua việc làm và dư luận. Năm 2013, trong đêm trước ngày diễn ra hội nghị thượng đỉnh thân mật giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Barack_Obama">Barack Obama</a>, tờ <i>New York Times</i> và <i>Wall Street Journal</i>
cho biết quan chức Nhà Trắng khẳng định Tập Cận Bình đã nắm được quyền
kiểm soát các cơ quan quyền lực của Đảng và quân đội nhanh hơn họ dự báo
rất nhiều. Ngày 26 tháng 6 năm 2014, tại <a href="http://www.scmp.com/news/china/article/1567026/xis-shockingly-harsh-politburo-speech-signals-tensions-over-anti-graft" target="_blank">phiên họp kín của Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc</a> ông <a href="http://www.npr.org/blogs/parallels/2014/08/08/338630914/chinas-president-says-his-anti-corruption-drive-is-deadlocked" target="_blank">Tập Cận Bình đã nói:</a> "<i>Tôi không màng mình sẽ sống hay chết, tiếng tăm mình sẽ còn hay mất, trong cuộc đấu tranh chống tham nhũng này</i>”. Trung Quốc đang có một vị lãnh tụ cứng rắn định hình và đang tung
hoành, đã thay đổi cục diện chính trị tại Trung Quốc Cộng sản – "<i>sự thay
đổi này có thể tốt hay xấu hơn, nhưng điều chắc chắn là ông không thể
quay ngược lại được nữ</i>a". Đó là nhận định của <b>Gordon G. Chang </b>trong bài <i></i>“<a href="http://nationalinterest.org/feature/china%E2%80%99s-gorbachev-tearing-the-communist-party-apart-11076">China’s “Gorbachev” Is Tearing the Communist Party Apart</a>”
(Gorbachev” Tàu đang xé nát Đảng Cộng sản, người dịch Phan Trinh
16-08-2014). Chợt dưng, tôi nhớ đến "Bàng Đức mang quan tài ra trận"
cùng những lời bình trong bài "<a href="http://hoangkimvietnam.wordpress.com/2010/09/26/doc-hieu-doi-cua-chu-dung-co/">Đọc Hiểu đời của Chu Dung Cơ</a>" và lời <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/2011/10/15/a_ar_c_laoii_saoym_kaf_nguyar_n_bar_nh_k">Sấm Trạng Trình</a> " Đông Chinh thiên tử xuất. Bất chiến tự nhiên thành" . Hãy tự cũng cố và trầm tĩnh theo dõi (<a href="http://vi.gravatar.com/hoangkimvn">Hoàng Kim</a>)</span></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">.<br />
</span></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span>
<h2>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">“Gorbachev” Tàu đang xé nát Đảng Cộng sản</span></h2>
<a href="http://nationalinterest.org/feature/china%E2%80%99s-gorbachev-tearing-the-communist-party-apart-11076"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">China’s "Gorbachev" Is Tearing the Communist Party Apart</span></a><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Tác giả: <b>Gordon G. Chang </b></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Người dịch: <b>Phan Trinh</b></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">16-08-2014</span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;"><a href="https://anhbasam.files.wordpress.com/2014/08/h178.jpg"><img alt="H1" class="alignright size-medium wp-image-137940" src="http://anhbasam.files.wordpress.com/2014/08/h178.jpg?w=300&h=199" height="199" width="300" /></a> </span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">“Tập
Cận Bình, giống Gorbachev, muốn làm điều vĩ đại để cải cách một hệ
thống bệnh hoạn. Nhưng cũng như lãnh tụ cuối của Liên Xô cũ, Tập vừa
kích hoạt những chuyển biến mà ông không thể kiểm soát được.”<br /></span></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;"><b>Giới thiệu của người dịch:<br /></b></span></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;"><i>Lập luận của Gordon rất đáng chú ý,
nhất là khi ông so Tập Cận Bình với Gorbachev, người vừa cố sửa vừa cố
giữ, sao cho không đổ vỡ, một hệ thống đã không thể sửa. Thực ra, bài
học của Gorbachev nôm na chính là: Sai không sửa không được, nhưng cứ
sửa là sụp.</i></span></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;"><i>Hóa ra Tập không vô địch, mà đang
“thọ địch”, Tàu không siêu cường muốn làm gì thì làm, mà là một pho
tượng khổng lồ đứng trên bục đất bở. Và hóa ra Đặng Tiểu Bình nói quá
đúng:“Nếu Trung Quốc rơi vào bất ổn, thì bất ổn sẽ xuất phát từ chính
nội bộ Đảng Cộng sản”.<br /><br />
</i></span><span id="more-137939"></span></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;"><i>Nếu xâu chuỗi những ngày tháng nêu
trong bài – Bộ Chính trị Tàu họp kín ngày 26/6, trong đó Tập tuyên bố
không màng sống hay chết trong công cuộc chống tham nhũng, và ngày 29/7,
ngày ra thông báo điều tra Chu Vĩnh Khang – thì có thể đặt thêm một giả
thuyết, không phải không có lý, đó là: Trung Quốc rút giàn khoan 981
khỏi vùng biển Việt Nam ngày 15/7, sớm trước một tháng, thực ra cũng chỉ
vì đấu đá nội bộ đang đến hồi quyết liệt. (Đó là chưa kể Chu Vĩnh Khang
từng là một ông trùm dầu khí với nhiều tay chân trong ngành). Và với
Tập Cận Bình, có lẽ “thù trong” còn đáng sợ gấp trăm lần “giặc ngoài”.<br /></i></span></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;"><i>Bài gốc đăng trên </i>National Interest<i> ngày 14/8/2014 có tên </i>“China’s “Gorbachev” Is Tearing the Communist Party Apart”.<i> Những tiêu đề nhỏ là của người dịch. </i></span></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;"><i>__________<br /></i></span></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span>
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;"><b>Sống-chết, mất-còn</b></span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">“Tôi không màng mình sẽ sống hay chết, tiếng tăm mình sẽ còn hay mất, trong cuộc đấu tranh chống tham nhũng này.” <a href="http://www.npr.org/blogs/parallels/2014/08/08/338630914/chinas-president-says-his-anti-corruption-drive-is-deadlocked" style="color: #003366;" target="_blank">Tập Cận Bình đã mạnh miệng</a> như thế, trong một <a href="http://www.scmp.com/news/china/article/1567026/xis-shockingly-harsh-politburo-speech-signals-tensions-over-anti-graft" style="color: #003366;" target="_blank">phiên họp kín của Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc</a>
ngày 26/6 vừa qua. Lãnh tụ nhiều tham vọng họ Tập cũng nhắc đến hai đội
quân, một bên là đội quân “tham nhũng”, bên kia là đội quân “chống tham
nhũng”, và hai lực lượng, theo ông, đang lâm vào thế “tiến thoái lưỡng
nan.”</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Những lời tuyên bố hùng hồn này, được
một Ủy viên Trung ương Đảng tiết lộ, có vẻ chính xác và phù hợp với
những thông tin trước đó rằng ông Tập đã đọc một diễn văn <a href="http://www.scmp.com/news/china/article/1567026/xis-shockingly-harsh-politburo-speech-signals-tensions-over-anti-graft" style="color: #003366;" target="_blank">“gay gắt đến chấn động”</a> về chiến dịch chống tham nhũng. Báo<i> South China Morning Post</i>
tại Hongkong cho biết một nguồn tin liên quan đến bài diễn văn của Tập
đã xác minh điều vừa kể. Rõ ràng, hiện đang diễn ra cuộc đấu đá nghiêm
trọng giữa các phe phái cao cấp ở Bắc Kinh.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Mới gần đây thôi, phần lớn dư luận chỉ
chú trọng đến việc ông Tập nhanh chóng củng cố vị thế chính trị sau khi
trở thành Tổng Bí thư Đảng vào tháng 11/2012. Chẳng hạn vào năm
2013,trong đêm trước ngày diễn ra hội nghị thượng đỉnh thân mật giữa Chủ
tịch Tập và Tổng thống Obama, tờ <i>New York Times</i> và <i>Wall Street Journal</i>
cho biết quan chức Nhà Trắng khẳng định Tập Cận Bình đã nắm được quyền
kiểm soát các cơ quan quyền lực của Đảng và quân đội nhanh hơn họ dự báo
rất nhiều.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Cũng vậy, từ đó đến nay, việc truy tố
rộng rãi các quan chức từ cao đến thấp – từ “hổ” đến “ruồi” trong từ
vựng Trung cộng – được xem như bằng chứng ông Tập đã nắm trong tay hệ
thống chính trị. Đầu tháng này, nhà báo <a href="http://online.wsj.com/articles/elites-tremble-as-xi-cleans-house-1407222978" style="color: #003366;" target="_blank">Andrew Browne, viết trên tờ <i>Wall Street Journal</i></a>
rằng: “Ít nhất là cho đến bây giờ, gần như không có dấu hiệu chống
đối.” Tuy nhiên, thời điểm bài báo của Browne xuất hiện quả là không
may. Vì ngay khi bài báo “không có dấu hiệu chống đối” được đưa lên mạng
thì thông tin về bài diễn văn mạnh miệng trước Bộ Chính trị của Tập Cận
Bình bắt đầu được lan truyền tại Hoa lục.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;"><b>Thời khắc quyết định </b></span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Những điều hùng hồn Tập Cận Bình nói ở trên làm người nghe nhớ đến <a href="http://www.theatlantic.com/international/archive/2011/09/a-former-premier-of-china-speaks/244957/" style="color: #003366;" target="_blank">tuyên bố đình đám năm 1998 của ông Chu Dung Cơ</a>,
về việc hãy chuẩn bị sẵn 100 cỗ quan tài cho bọn tham nhũng, nhưng cũng
chuẩn bị luôn cho ông một cỗ vì ông sẵn sàng chết trong cuộc đấu tranh
giành lại “niềm tin của nhân dân vào chính phủ”. Thế nhưng, tuy dùng
ngôn ngữ đầy kịch tính, lời lẽ của ông Tập lại cho thấy tình trạng chống
đối quyết liệt và sự bất mãn cao độ đang diễn ra trong giới lãnh đạo
chóp bu.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Theo lời giáo sư Trương Minh (Zhang
Ming) thuộc Đại học Nhân dân Trung Quốc, vì đang có quá nhiều chống đối
và bất mãn nên có thể xem đây chính là thời khắc quyết định mất-còn,
được ăn cả ngã về không, của đồng chí Tập Cận Bình. Quả là một thời kỳ
tế nhị vì việc chuyển giao lãnh đạo chính là nhược điểm lớn nhất của
những hệ thống độc tài toàn trị, và Trung Quốc đang ở ngay trong một
thời điểm rất dễ vỡ. Việc chuyển giao quyền lực từ Thế hệ Thứ tư Hồ Cẩm
Đào cho Thế hệ Thứ năm Tập Cận Bình là lần chuyển giao quyền lực đầu
tiên trong lịch sử Cộng hòa Nhân dân Trung Quốc mà không được lãnh tụ
tối cao Đặng Tiểu Bình dàn xếp. Đặng Tiểu Bình, sau khi hất chân nhân
vật chuyển tiếp Hoa Quốc Phong, đã tự đưa mình lên ngôi cao nhất, và sau
đó ông chọn Giang Trạch Dân kế vị mình và sau nữa chọn Hồ Cẩm Đào kế vị
Giang. Dĩ nhiên, Đặng không còn ở thế có thể dàn xếp người vào ghế cao
nhất trong thời hậu-Hồ.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Các chuyên gia về Trung Quốc, dù không
thân thiện với chế độ, đã cho rằng việc chuyển giao gần đây được thực
hiện theo đúng các quy trình, thể lệ của Đảng, và đã diễn ra “êm thắm”.
Mặc dù được chuyên gia nhận định như thế nhưng thực ra đã có những vấn
đề nghiêm trọng,vì trong một nhà nước độc đảng, kể cả một nước quan liêu
nặng như Trung Quốc, mọi nội quy luật lệ đều có thể thay đổi tùy theo
ngẫu hứng bất chợt của lãnh tụ.Và trong cuộc chuyển giao Hồ-Tập vừa rồi,
một số điều bất ngờ đã xảy ra.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;"><b>9 còn 7, và ghế đập lưng ông</b></span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Chẳng hạn, đã có sự cắt giảm ngoài dự
đoán con số thành viên của Ban Thường vụ Bộ Chính trị, tức đỉnh cao
quyền lực chính trị, từ con số chín người xuống còn bảy. Đây là bằng
chứng cho thấy việc chuyển giao quyền lực là kết quả sự dàn xếp giữa các
bên, chứ không phải là kết quả bầu chọn theo luật định. Thêm vào đó, vụ
Tập Cận Bình biến mất trong hai tuần vào tháng 9/2012 – <a href="http://www.washingtonpost.com/blogs/worldviews/wp/2012/11/01/the-secret-story-behind-xi-jinpings-disappearance-finally-revealed/" style="color: #003366;" target="_blank">theo một bài trên tờ <i>Washington Post</i></a>,Tập
bặt tăm hai tuần vì bị chấn thương khi một đồng nghiệp ném ghế trong
một phiên họp cấp cao, và ghế đập trúng lưng Tập – được cho là dấu hiệu
của sự bất đồng nghiêm trọng trong hàng ngũ lãnh đạo. Lại cũng có hàng
loạt <a href="http://pjmedia.com/blog/assassination-rumors-in-china/" style="color: #003366;" target="_blank">tin đồn về các cuộc đảo chính</a>
trước khi chuyển giao quyền lực diễn ra, có cả tin về vụ nổ súng tại
trung tâm Bắc Kinh trong số những tin khác. Đặng Tiểu Bình từng dự báo:
“Nếu Trung Quốc rơi vào bất ổn, thì bất ổn sẽ xuất phát từ chính nội bộ
Đảng Cộng sản.”</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Nhưng, có lẽ lý do quan trọng nhất cho
thấy đây là thời khắc định đoạt mất-còn của Tập Cận Bình lại chính là
tham vọng quá lớn của ông. Từ trước đến nay, lãnh tụ nào của Cộng hòa
Nhân dân Trung Quốc cũng yếu hơn tiền nhiệm của mình, trừ Tập Cận Bình.
Ông Tập rõ ràng là đã ấp ủ những hy vọng lớn và ước mơ vĩ đại kiểu Mao,
và chính điều này đã khiến ông, hơn hẳn ba vị tiền nhiệm, tiến hành
thanh trừng những đối thủ chính trị cản đường mình. Dưới vỏ bọc chống
tham nhũng, ông đã thúc đẩy điều mà nhà bình luận <a href="http://www.stratfor.com/weekly/end-consensus-politics-china#axzz39Wc8MMAN" style="color: #003366;" target="_blank">John Minnich thuộc Viện Chính sách (think tank) Stratfor gọi là</a>
“nỗ lực rộng nhất và sâu nhất, kể từ khi Mao Trạch Đông chết năm 1976
và Đặng Tiểu Bình lên nắm quyền hai năm sau đó, nhằm thanh trừng, tái tổ
chức và chấn chỉnh lại vị thế của giới lãnh đạo Đảng Cộng sản.”</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;"><b>20 tháng 36 vị</b></span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Tính đến nay, cuộc chiến của Tập đã thực sự càn quét, <a href="http://www.scmp.com/news/china/article/1563061/president-xi-jinping-seeks-place-history-alongside-deng-xiaoping-say" style="color: #003366;" target="_blank">hạ bệ</a>
ít nhất 36 quan chức ở vị trí thứ trưởng hoặc cao hơn trong 20 tháng
đầu tiên nắm quyền. Ủy ban Kỷ luật Trung ương Đảng cho biết năm ngoái
họ đã <a href="http://news.xinhuanet.com/english/china/2014-01/14/c_133044810.htm" style="color: #003366;" target="_blank">kỷ luật</a>
182.000 quan chức. Bộ sưu tập những con hổ sa bẫy có cả Bạc Hy Lai, một
ủy viên Bộ Chính trị đầy sức hút, có cả Từ Tài Hậu, từng là một trong
những vị tướng quyền lực nhất nước, và có cả Chu Vĩnh Khang, ông vua lực
lượng an ninh nội chính, người phải phải rời ngôi vào năm 2012.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Thông báo về việc điều tra ông Chu Vĩnh Khang, đưa ra ngày 29/7/2014 vừa qua, đánh dấu điều một số người cho là <a href="http://www.stratfor.com/weekly/end-consensus-politics-china#axzz3AIEl5cNa" style="color: #003366;" target="_blank">“kết thúc giai đoạn quan trọng đầu tiên trong chiến dịch chống tham nhũng của Tập,”</a>
nhưng điều này còn có ý nghĩa sâu xa hơn nhiều. Việc truy tố chưa từng
có rõ ràng đánh dấu những ngày cuối cùng của hai thập niên ổn định chính
trị, một thời kỳ đủ dài để cho phép Trung Quốc phục hồi sức lực sau 27
năm thảm hại dưới sự cai trị của Mao Trạch Đông.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;"><b>Phạm điều tối kỵ</b></span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Việc điều tra Chu Vĩnh Khang thực ra vi
phạm điều tối kỵ từng được mấy thế hệ lãnh đạo tuân thủ, đó là không
được truy tố ủy viên hay cựu ủy viên của Ban Thường vụ Bộ Chính trị. Nếu
các lãnh tụ biết mình sẽ không bị truy bức đến cùng, như họ từng bị
truy bức trong thời Cách mạng Văn hóa do Mao phát động, thì họ sẽ sẵn
lòng rút lui êm thắm nếu thất bại khi tranh giành quyền lực. Nói cách
khác, người kế vị khôn khéo của Mao, ông Đặng Tiểu Bình đã giảm thiểu
tối đa nguy cơ các nhân vật chính trị quan trọng phải chiến đấu đến cùng
và xé nát Đảng Cộng sản. Nhìn như thế thì việc cấm đụng đến các vị Ủy
viên ban Thường vụ là một yếu tố quan trọng trong việc tái lập ổn định
sau thời kỳ thanh trừng điên dại kéo dài hàng thập niên do Mao tiến
hành.</span></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Thế nhưng, Tập Cận Bình đã đảo ngược thế
cờ và quy trình quen thuộc, và điều này thể hiện rất rõ qua vụ cho điều
tra Chu Vĩnh Khang và án chung thân dành cho Bạc Hy Lai. Đây là dấu
hiệu cho thấy Trung Quốc đang trở lại thời kỳ mà nhiều nhà quan sát nghĩ
là đã qua từ lâu, và Tập Cận Bình đang phủ nhận cách làm chính trị của
thời kỳ do Giang-Hồ thống lĩnh. Suốt thời kỳ vuốt mặt phải nể mũi đương
nhiên đó, những kẻ chơi trò quyền lực đã cố duy trì thế cân bằng mong
manh giữa những phe kình chống nhau trong Đảng. Còn đến thời Tập Cận
Bình, cuộc chiến mất-còn sống-chết tranh giành quyền lực đang biến thành
chủ trương“Tao còn, mày mất” hoặc <a href="http://www.nytimes.com/2014/08/12/opinion/chinas-power-politics.html?_r=1" style="color: #003366;" target="_blank">“Mày chết, tao sống”</a> (“You die, I live.”)</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Như giáo sư Trương Minh thuộc Đại học
Nhân dân Trung Quốc nhận xét, “trận đánh” giữa Tập và những quan chức
khác “đã ở mức nóng bỏng cực độ.” Câu hỏi đặt ra là liệu trong những
tháng sắp tới, các cuộc đấu đá kia sẽ giảm cường độ hay lại càng nóng
bỏng.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;"><b>Thỏa thuận?</b></span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Theo quan sát viên kỳ cựu về vấn đề Trung Quốc, ông Willy Lam, thì giai đoạn tệ hại nhất đã qua. <a href="http://www.jamestown.org/programs/chinabrief/single/?tx_ttnews%5Btt_news%5D=42708&cHash=8de383e89f99efa54dc641b7ed05f18b#.U-2JKajreU_" style="color: #003366;" target="_blank">Ông trích một nhận định của Đặng Vũ Văn</a> – nguyên Phó Tổng Biên tập tờ <i>Học tập Thời báo (Study Times)</i> của Trường Đảng Trung ương – đăng trên <i>Đại Công báo (Ta kung Po), </i>tờ
báo Hongkong thường phản ảnh đường lối Bắc Kinh, số ra ngày 26/7:
“Nhiều người muốn biết liệu những con “hổ lớn” hoặc “hổ già” có tiếp tục
bị sa bẫy hay không. Và khả năng điều này xảy ra trong thời gian còn
lại của nhiệm kỳ năm năm lần thứ nhất gần như bằng không.” Ông tin rằng
Tập Cận Bình đã đạt được một thỏa thuận nào đó với Giang Trạch Dân, Hồ
Cẩm Đào, và những tai to mặt lớn khác trong Đảng để họ cho phép Tập làm
bất cứ những gì Tập muốn với Chu Vĩnh Khang, với điều kiện Tập sẽ không
đụng đến họ hoặc con cháu họ.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Nhưng một thỏa thuận như thế là điều
nhiều người còn hoài nghi. Hiện đang có rất nhiều dự đoán về những gì sẽ
xảy ra, và tất cả dường như đều cho thấy suy đoán của Đặng Vũ Văn không
đúng, ít nhất là với các lý do sau:</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;"><b>Con hổ lớn nhất & tà khí</b></span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Thứ nhất, Tập được cho là đang dùng
chiến dịch chống tham nhũng – trên thực tế thì đây là một cuộc thanh
trừng chính trị – để gạt ra ngoài những kẻ chống đối kế hoạch tái cấu
trúc kinh tế sâu rộng. Nếu điều này đúng thì thỏa thuận mà Đặng Vũ Văn
nhắc tới là sai. Xét cho cùng, nếu tìm cách thỏa thuận với phe bảo thủ
thì phe bảo thủ, vốn chịu nhiều thiệt hại nhất nếu có thay đổi, sẽ ở vào
thế có thể cản trở hầu hết các cải cách. Trong khi đó, Tập Cận Bình lại
là tuýp người khát khao để lại một di sản đáng kể – Tập muốn được xem
như người có công cứu sống Đảng Cộng sản và thực hiện được <a href="http://nationalinterest.org/commentary/implementing-the-chinese-dream-9026" style="color: #003366;" target="_blank">“Giấc mơ Hoa”</a>
– và ông cũng chẳng dại gì bán rẻ tiền đồ của chính mình nếu thỏa hiệp.
Để làm được điều mọi người nói ông sẽ làm – hoặc ít nhất là nắm được
quyền lực tối cao – Tập Cận Bình cần nhổ nanh mọi đối thủ, nhổ nanh mọi
con hổ vẫn đang là chúa tể rừng rú.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Thứ hai, mọi người hầu như đang mất kiên
nhẫn với Tập, hoặc đang gặp bất lợi vì các chính sách của ông. Điều này
có nghĩa trên thực tế Tập đang có động lực rất chính đáng để tung một
chiêu ngoạn mục nhằm lấy lại sự ủng hộ của xã hội, chẳng hạn như bủa
lưới bắt luôn con hổ lớn nhất của bầy hổ là Giang Trạch Dân. Nhà bình
luận thạo tin ở Bắc Kinh, ông Lý Vĩ Đông (Li Weidong) <a href="http://www.voachinese.com/content/xijinping-liweidong-20140804/1971429.html" style="color: #003366;" target="_blank">tin rằng Tập sẽ nhắm vào mạng lưới tay chân của Giang</a> và từ đó đảm bảo rằng 19 vị cựu Ủy viên Ban Thường vụ Bộ Chính trị sẽ vì sợ hãi mà phải tuân thủ mọi ý muốn của Tập.</span></span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Thứ ba, ngay cả khi có một thỏa thuận
giữa Tập và các bác hổ già đi nữa, thì những thỏa thuận đó cũng không
thể kéo dài. Tập chắc chắn hiểu rằng ông đã đẩy cao kỳ vọng của người
dân Trung Quốc và giờ đây ông phải làm những gì mình hứa. Quần chúng đòi
hỏi bọn tham nhũng và quan tham bị hạ bệ, quần chúng muốn thấy gió lành
thổi bay “tà khí”, mượn <a href="http://www.nytimes.com/2014/08/12/opinion/chinas-power-politics.html?partner=rss&emc=rss&_r=1" style="color: #003366;" target="_blank">lời người bạn thâm niên của Tập nói với nhà báo John Garnaut</a>.
Vì vậy, Tập sẽ không thỏa hiệp trong cuộc chiến chống tham nhũng, ngay
cả khi đó là điều Tập muốn làm. Trong xã hội Trung Quốc phát triển ngày
càng phức tạp, có những thế lực mới không thể nào xem thường.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;"><b>Vượt tầm kiểm soát</b></span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Tập Cận Bình, giống Gorbachev, là người
muốn làm điều vĩ đại để cải cách một hệ thống bệnh hoạn. Nhưng cũng như
lãnh tụ cuối của Liên Xô cũ, Tập vừa kích hoạt những chuyển biến mà ông
không thể kiểm soát được. Ông quyết định tấn công tham nhũng, nhưng tệ
nạn này đã ăn quá sâu trong hệ thống chính trị cộng sản Trung Quốc, nên
rất khó có thể quản lý những nỗ lực chống tham nhũng quyết liệt. Không
may cho Tập, ông đã tạo ra những kỳ vọng lớn lao trong xã hội, và trong
cả giới tinh hoa. Cũng vì vậy ông không thể nào ngưng chiến dịch chống
tham nhũng, và điều này nghĩa là dù có ngầm thỏa thuận với những bác hổ
già đi nữa, các thỏa thuận đó không sớm thì muộn cũng tan tành, bằng
cách này hay cách khác.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Một hệ thống chính trị dễ vỡ không thể kiềm chế được những kẻ quyết chí chiến đấu đến cùng để tồn tại.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Chính trị Trung Quốc thời hiện đại có lẽ
sẽ không man rợ như trong những năm đầu lập nước Cộng hòa Nhân dân,
nhưng vẫn không thể cho phép một lãnh tụ chấp nhận tình thế bất phân
thắng bại. Một lãnh tụ chỉ có thể hoặc thắng hoặc thua, nhất là với Tập
Cận Bình, kẻ đã kích hoạt điều được xem như một cuộc chiến tranh hủy
diệt mang động cơ chính trị.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;"><b>Logic khốc liệt</b></span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Với những thử thách quá lớn trong những
ngày này, không ai muốn thấy mình yếu kém, nhất là đối với Tổng Bí thư
Đảng Cộng sản Trung Quốc. Tập Cận Bình đã khởi động cuộc chiến sống-còn,
và ông phải tiến hành đến khi kết thúc. Khác với những hệ thống pháp
trị trong đó các cơ cấu có tính định chế sẽ kiềm chế những xung động và
xung đột, hệ thống toàn trị ở Trung Quốc lại dễ dàng tưởng thưởng những
hành động tồi bại nhất trong những thời kỳ căng thẳng nhất. Kiểu cách
chính trị được ăn cả ngã về không của Tập Cận Bình trói ông vào một
logic rất khốc liệt mà ông không thể thoát khỏi.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Trong tình hình đó, như <a href="http://www.npr.org/blogs/parallels/2014/08/08/338630914/chinas-president-says-his-anti-corruption-drive-is-deadlocked" style="color: #003366;" target="_blank">nhận định của giáo sư Quách Ôn Lương (Guo Wenliang) thuộc Đại học Trung Sơn tỉnh Quảng Châu</a>:
“nguy cơ những con hổ sẽ liên kết để phản công là một nguy cơ rất, rất
lớn” vì các quan chức cao cấp sẽ không thể ngồi chờ Tập đến tóm đi từng
người một. Và Tập cũng không thể ngồi chờ họ tấn công phản kích.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="color: #003366;">Tập Cận Bình, một lãnh tụ cứng rắn đang
định hình và tung hoành, đã thay đổi cục diện chính trị tại Trung Quốc
Cộng sản – sự thay đổi này có thể tốt hay xấu hơn, nhưng điều chắc chắn
là ông không thể quay ngược lại được nữa.</span></span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Nguồn</b>: Gordon G. Chang, “<a href="http://nationalinterest.org/feature/china%E2%80%99s-gorbachev-tearing-the-communist-party-apart-11076" target="_blank">China’s “Gorbachev” Is Tearing the Communist Party Apart</a>“, <i>The National Interest </i>14/8/2014 </span><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Bản tiếng Việt © 2014 Phan Trinh & pro&contra</span><br />
<br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-size: small;"><b>Video yêu thích</b>
<a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam"><br />http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a>
<b><br /><br />Trở về trang chính</b>
<a href="http://hoangkimlong.wordpress.com/2013/06/28/nguyen-khai-ngoc-cho-doi/"><br />Hoàng Kim</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/">hoangkimvietnam</a>, <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">Ngọc Phương Nam</a>, <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/">Chào ngày mới</a> <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">Thung dung</a>, <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/">Food Crops</a>, <a href="http://cassavaviet.blogspot.com/">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com/">VietnamAfricaCassavaRice</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dayvahoc</a>,<a href="http://hocmoingay.blogspot.com/">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/">,</a> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/">Điểm chính</a>, <a href="http://cnm365.wordpress.com/">CNM365</a>, <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam">KimFaceBook</a> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/">Tình yêu cuộc sống</a>, <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Thơ cho con</a> </span>
</span>foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-6087112136718179852014-08-14T17:34:00.005+07:002014-08-14T17:34:56.038+07:00Thực học và thực nghiệp<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjNiHyhAf0QQAZNwWuVBqbYUCfrFszdexSCxL_kTGQabFpL3Cm-h9zEJs6mS77xP1z3PgfzeA4UIgslgkhIWLr8Z37U8sVhb627jloaegqai78EY9Xa7BpScOmgB0ElySBJ8674xufNVhA-/s1600/PhamTatDong.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjNiHyhAf0QQAZNwWuVBqbYUCfrFszdexSCxL_kTGQabFpL3Cm-h9zEJs6mS77xP1z3PgfzeA4UIgslgkhIWLr8Z37U8sVhb627jloaegqai78EY9Xa7BpScOmgB0ElySBJ8674xufNVhA-/s1600/PhamTatDong.jpg" height="242" width="320" /></a></div>
<br /><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">DẠY VÀ HỌC. Một người bạn thân ở Huế chuyển cho tôi bài viết của GS.TS Phạm Tất Dong: "<a href="http://dantri.com.vn/giao-duc-khuyen-hoc/gsts-pham-tat-dong-muon-doi-moi-giao-duc-hay-thay-nhung-bo-phan-cu-ky-lom-khom-929512.htm">Muốn đổi mới giáo dục, hãy thay những bộ phận cũ kỹ, lởm khởm!</a>" . Tôi đồng tình với bốn nhận xét trong bài và tâm đắc nhất là câu: "Nền giáo dục hiện đại có hai chức năng quan trọng là <i>xã hội hóa con người</i> và <i>nghề nghiệp hóa con người</i>. Để thực hiện tốt tốt hai chức năng đó, hệ thống giáo dục phải là một hệ thống <i>thực học</i> và <i>thực nghiệp.". </i>Tôi nhiều năm cũng có một câu tương tự. Năm nào cũng vậy, khi tổng kết môn học, tôi đều dặn sinh viên: "Bốn chữ Thầy suốt đời tâm đắc và căn dặn các em<i> là <b>phúc hậu, thực việc</b></i>". <i><br /></i></span></span><br />
<h1 class="fon31 mt2">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"> Muốn đổi mới giáo dục, hãy thay những bộ phận cũ kỹ, lởm khởm!<br /><br />GS.TS. Phạm Tất Dong</span></span></h1>
<div class="fon33 mt1">
<i><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span style="font-weight: normal;"><span style="font-size: small;">(Dân trí) - "Những chủ trương vừa mới ký đã phải
bãi bỏ là bằng chứng về những chuyên gia “rởm” của Bộ Giáo dục & Đào
tạo" - ý kiến của GS.TS Phạm Tất Dong, Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt
Nam.</span></span><span style="font-size: small;"> Không góp ý cụ thể về những phương án đổi mới thi quốc gia, về đề
thi, về tổ chức thi hay cách dạy cách học hiện nay…, GS.TS Phạm Tất
Dong, Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam, góp ý về bộ máy quản lý giáo
dục - vấn đề bất cập lớn nhất hiện nay của ngành giáo dục.</span><span style="font-size: small;"></span><span style="font-size: small;"> </span>Dân trí xin giới thiệu bài viết góp ý về đổi mới giáo dục hiện nay của GS.TS Phạm Tất Dong.</span></i></div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"></span></span><div>
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br /></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Có lẽ đến lúc này, vấn đề đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và
đào tạo đã được hàng vạn người bàn bạc và góp ý. Thế mà, câu chuyện xem
ra còn lâu mới nhất trí được. Vì thế, tôi xin bàn tiếp:</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><br />1</b>. Muốn đổi mới sự nghiệp giáo dục, trước hết hãy thay những
bộ phận cũ kỹ, lởm khởm, hết khả năng thích ứng cái mới, trong bộ máy
quản lý giáo dục. Bộ máy giáo dục hiện đang vận hành có nhiều chỗ đã hủ
hóa (cũ nát) do hành chính hóa và quan liêu hóa. Bộ trưởng mà không
cương quyết tháo gỡ và bỏ đi những bộ phận đã lỗi thời và bệnh hoạn đó
thì Bộ trưởng còn khổ với nó.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><i>Ví dụ:</i> Những chủ trương vừa mới ký đã phải bãi bỏ là bằng chứng về những chuyên gia “rởm” của Bộ GD-ĐT.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Trong giáo dục có tham ô, lãng phí, rửa tiền, thương mại hóa? Dân bảo
là có và có không ít. Nhưng nếu Bộ GD-ĐT bắt dân phải dẫn chứng thì dân
không dám lên tiếng trước cơ quan công quyền đâu. Song ở quán nước, bên
mâm cơm gia đình, trên tàu xe..., dân nói với nhau về điều này nhiều
lắm.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nhà thiên văn học Galilê nói rằng, Trái đất quay. Giáo hội bắt ông
nói “Trái đất đứng yên”, ông phải nói theo. Ra khỏi giáo đường, ông nói
“Dù sao Trái đất vẫn quay". Câu chuyện là thế, bộ máy cũ, cán bộ cũ, tư
duy cũ và những tiêu cực là một sự thật; bộ máy như thế không làm nên sự
đổi mới đâu.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><br />2.</b> Cần nói thẳng rằng, giáo dục của ta có những sai lệch tai
hại mà không sửa, cứ để cái sai lặp đi lặp lại từ năm này sang năm khác.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">-Nền giáo dục hiện đại có 2 chức năng quan trọng là <i>xã hội hóa con người</i> và <i>nghề nghiệp hóa con người</i>. Để thực hiện tốt tốt 2 chức năng đó, hệ thống giáo dục phải là một hệ thống <i>thực học</i> và <i>thực nghiệp.</i></span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Trên thực tế, câu chuyện có vẻ ngược lại.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">-Nhà nước chủ trương xây dựng xã hội học tập, yêu cầu mỗi người phải <i>học tập suốt đời</i> để trở thành người lao động có nghề và hành nghề với năng suất cao thì ta lại bắt bọn trẻ <i>học tập suốt ngày</i>, học đến mụ cả người, đến nỗi nói đến học là thấy mệt và kêu chán.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">-Về lý thuyết, giáo dục phải là quá trình xây dựng những <i>năng lực hoạt động, những kỹ năng sống để trở thành những nhân cách với tư cách là chủ thể lao động sáng tạo</i>, nhưng học sinh và sinh viên lại buộc <i>phải nhét đầy trí nhớ những kiến thức sách vở</i>, để rồi rời ghế nhà trường sẽ quên hết hoặc không đùng đến.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">-Đáng lý ra, giáo dục phải <i>tri thức hóa con người</i>, giúp cho
con người có được một trình độ học vấn và một trình độ tay nghề cần
thiết, thì hầu như giáo dục đang hướng học sinh bằng mọi cách vào được
đại học để có cái bằng đại học. Hiện tượng <i>học giả bằng thật</i> ngày càng phổ biến.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Có một hiện tượng chỉ có ở Việt Nam: Rất nhiều cử nhân và thạc sĩ sau
khi được cấp bằng đã phải xin đi học nghề để kiếm việc làm. Những người
này giá như ngay sau khi tốt nghiệp trường phổ thông mà theo học trường
nghề thì đâu đến nỗi phải bỏ phí 4 năm theo học đại học và một số người
còn bỏ phí cả 3 năm học cao học.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><br />3.</b> Nền giáo dục của ta hiện nay là nền giáo dục “tốn tiền” mà
chất lượng giáo dục không cao. Cứ vào đầu năm học, những gia đình phải
xin học cho con rất khốn khổ, phải chạy cho ra những khoản đóng góp.
Nguy hiểm hơn là tồn tại một thị trường ngầm. Người dân vì nó mà “méo
mặt”.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Ngày đầu Cách mạng tháng Tám (1945), Chủ tịch Hồ Chí Minh tuyên bố
thực hiện một nền giáo dục không mất tiền. Tôi nhắc lại ý này thì không
ít người bảo tôi là lỗi thời, bây giờ giáo dục không thu tiền thì làm
sao mà các trường hoạt động được.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nếu tôi không nhầm thì một nhà nước phấn đấu để nền giáo dục “không
mất tiền” sẽ ưu việt hơn khi làm ngược lại. Trường tư mọc lên nhan nhản
(mà hầu hết là trường kém chất lượng). Càng nhiều trường tư thì có nghĩa
là giáo dục đang ngày càng “mất tiền”. Mà thôi, nếu mất nhiều tiền mà
chất lượng đào tạo cao thì có thể chẳng phải bàn nhiều. Nhưng, sự thật
không thế.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Một lần, nhân ngồi nói chuyện với bà Lotta, đại diện UNICEF ở Việt
Nam, để bàn về phối hợp công tác khuyến học, tôi được biết bà là người
Thụy Điển.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Tôi nói với bà: Tôi đang nghiên cứu về an sinh xã hội. Qua nghiên
cứu, tôi thấy nhà nước phúc lợi Thụy Điển (và những nhà nước phúc lợi
trên bán đảo Scandinave) rất hấp dẫn tôi. Tôi rất mong dân nước tôi sẽ
có một ngày sẽ được hưởng các khoản phúc lợi như dân Thụy Điển.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Bà Lotta trả lời tôi: <i>Cảm ơn ông đã có nhận xét tốt đẹp về nhà nước Thụy Điển. Tôi thấy hạnh phúc và tự hào khi ở đất nước tôi không có trường tư</i>.</span></span><br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b><br />4. </b>Những lệch lạc, lúng túng trong cách làm giáo dục hiện nay
có một nguyên nhân rất cơ bản: chúng ta thiếu những cơ sở khoa học cho
việc đổi mới giáo dục.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Muốn khắc phục những kiếm khuyết của giáo dục hiện nay, Bộ giáo dục
cần có cơ quan nghiên cứu khoa học giáo dục đủ năng lực giúp lãnh đạo Bộ
triển khai tốt Chương trình Đổi mới căn bản và toàn diện của Nhà nước.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">Nếu sửa những chỗ yếu kém của giáo dục bằng sự đắp vào đó những kinh
nghiệm của các nước ngoài một cách máy móc thì giáo dục không những
chẳng đổi mới mà còn là một nền giáo dục mất tính khoa học và tính dân
tộc.</span></span><br />
<br />
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;">
</span></span><div style="text-align: left;">
<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>GS.TS Phạm Tất Dong</b></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<b></b></div>
<div style="text-align: left;">
<b></b></div>
<div style="text-align: left;">
<b><br /></b><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><span><span><span><b>Video yêu thích </b>
<a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam"><br />http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a>
<br /><br /><b>Trở về trang chính
</b><a href="http://hoangkimlong.wordpress.com/2013/06/28/nguyen-khai-ngoc-cho-doi/"><br />Hoàng Kim</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/">hoangkimvietnam</a>, <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">Ngọc Phương Nam</a>, <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/">Chào ngày mới</a> <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">Thung dung</a>, <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/">Food Crops</a>, <a href="http://cassavaviet.blogspot.com/">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://vietnamafricacassavarice.blogspot.com/">VietnamAfricaCassavaRice</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dayvahoc</a>,<a href="http://hocmoingay.blogspot.com/">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/">,</a> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/">Điểm chính</a>, <a href="http://cnm365.wordpress.com/">CNM365</a>, <a href="https://www.linkedin.com/in/foodcrops">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam">KimFaceBook</a> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/">Tình yêu cuộc sống</a>, <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Thơ cho con</a></span></span></span></span></span><b><span style="font-size: small;"><span><span> </span></span></span></b> </div>
</div>
foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5895919480319953004.post-55770335645218498692014-08-09T20:52:00.002+07:002014-08-09T20:52:25.914+07:00Sông Mekong tài liệu tổng hơp <img border="0" src="http://ashui.com/mag/images/stories/200810/mekong_map.gif" height="953" width="600" /><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">DẠY VÀ HỌC. Lưu vực sông Mekong là điểm nhấn địa chính trị - kinh tế - văn hoá
- xã hội rất quan trọng của châu Á. Đó là nguồn sống, nguồn tài nguyên và nôi
văn hoá, văn minh phương Đông của nhiều cộng đồng dân tộc. Thời gian gần đây có
nhiều tài liệu quan tâm sâu sắc đến khu vực này, trong đó có các bài Lưu vực
sông Mekong địa bàn thách đố của Hoa Kỳ ; Mực nước sông Mekong xuống thấp nhất
trong 30 năm; Sông Mekong và Biển Đông hai cái gai trong quan hệ Việt Trung;
Dòng sông Mekong bị bức tử nguy cơ cận kề và một số tài liệu khác cần tổng hợp,
đọc lại và suy ngẫm. (Hoàng Kim sưu tầm và tổng hợp (3).<br /></span><br />
<div align="center" style="text-align: center;">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-no-proof: yes;">
</span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEioQ-QeeJtC3m9B3ioD2f3oxcREGZTsSy4Oionbes9eU9OPTJLI8GOwA-f-Qw5b4vrRIX8DtWPpZj6pm7d6z94Gm3JHoz6OBE8Y1Xjtz1CdjkD9xTcOZyQ-KFfW7XkTuazNAjyxkghgY5B_/s1600/MK1.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEioQ-QeeJtC3m9B3ioD2f3oxcREGZTsSy4Oionbes9eU9OPTJLI8GOwA-f-Qw5b4vrRIX8DtWPpZj6pm7d6z94Gm3JHoz6OBE8Y1Xjtz1CdjkD9xTcOZyQ-KFfW7XkTuazNAjyxkghgY5B_/s1600/MK1.png" height="210" width="320" /></a></div>
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />
<b>LƯU VỰC SÔNG MEKONG ĐỊA BÀN THÁCH ĐỐ CỦA HOA KỲ </b></span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Gửi
Nhóm Bạn Cửu Long, VN 2020 Mekong Group</span><br />
<br />
<b><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Ngô
Thế Vinh</span></b><br />
<br />
<i><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">“Hoa
Kỳ trở lại Đông Nam Á. Tổng Thống Obama và tôi tin rằng khu vực này là thiết yếu
cho tiến trình toàn cầu, cho hòa bình và thịnh vượng và chúng tôi mở rộng cam
kết với các thành viên thuộc Hiệp Hội Các Quốc Gia Đông Nam Á trên mọi thách đố
trong tương lai.” </span></i><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Ngoại trưởng Hillary Clinton, ASEAN Summit 07/ 28/
2009</span><br />
<br />
<i><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">“Hoa
Kỳ và cộng đồng thế giới có một cam kết chiến lược và nghĩa vụ tinh thần nhằm
bảo vệ sức khỏe và an sinh của cư dân sống phụ thuộc vào con Sông Mekong với
nguồn tài nguyên và nếp sống của họ.” </span></i><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Thượng nghị sĩ Jim Webb’s Press Releases12/ 08/ 2011</span><br />
<br />
<b><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Sự
trở lại muộn màng của Hoa Kỳ</span></b><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Sau
Chiến Tranh Việt Nam, sự vắng bóng của Hoa Kỳ trong khu vực Đông Nam Á đã để
lại một khoảng trống về địa dư chánh trị, và đây cũng chính là vận hội để một
Trung Quốc với tham vọng mau chóng lấp đầy. Với sức bành trướng của Trung Quốc
từ kinh tế tới quân sự ngày càng đè nặng trên 5 quốc gia trong lưu vực sông
Mekong, cộng thêm với những động thái hung hãn của Bắc Kinh nhằm <i>“Tây Tạng
Hóa vùng Biển Đông/Tibetization of South China Sea”, nói theo ngôn từ rất tượng
hình của B.A. Hamzak, thuộc Viện Hàng hải Mã Lai (Malaysian Institute of
Maritime Affairs), </i>đang trực tiếp đe dọa tới những quyền lợi thiết thân của
chính nước Mỹ, đã đến lúc chánh quyền Tổng thống Obama không thể không quan tâm
tới sự thách đố của Trung Quốc, một quốc gia đông dân nhất thế giới đang nhanh
chóng vươn lên như một siêu cường cả về kinh tế lẫn quân sự. Bắc Kinh không chỉ
cạnh tranh ráo riết mà còn với tham vọng vượt qua Mỹ trong thập niên tới của
thế kỷ này. Nguy hiểm hơn nữa, nói theo ngôn từ của Jane Perlez, báo New York
Times, đó là một <i>“cạnh tranh mất-còn (zero-sum game).”</i> [9] Do đó, một
chiến lược trở lại với khu vực Đông Nam Á của Hoa Kỳ là một tiến trình tất yếu
chứ không phải là ngẫu nhiên.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Hoa
Kỳ là một trong những nước tài trợ cho Ủy Hội Sông Mekong, đồng thời cũng đã
từng viện trợ cho các quốc gia Mekong, lại có tiếng nói đầy quyền uy trên các
tổ chức ngân hàng lớn của thế giới như World Bank (WB) và Asian Development
bank (ADB) … với tư thế đó cùng với hành động tích cực dấn thân, Hoa Kỳ hy vọng
có thể tìm lại thế đứng, với “vai trò đối trọng” hạn chế được phần nào sức bành
trướng của Trung Quốc trong lưu vực.</span><br />
<br />
<b><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Khởi
đầu từ hành pháp</span></b><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Từ
Hội nghị ASEAN [Hiệp Hội Các Quốc Gia Đông Nam Á], ngày 23-07-2009, theo yêu
cầu của Mỹ đã có thêm một cuộc họp bên lề của Ngoại trưởng 5 nước: phía Mỹ là
Hillary Rodham Clinton, cùng với 4 Ngoại trưởng vùng Hạ Lưu Sông Mekong bao gồm
có Thái Lan, Lào, Cam Bốt và Việt Nam tại Phuket, Thái Lan. Đại diện cho Việt
Nam lúc đó là Ngoại trưởng Phạm Gia Khiêm kiêm Phó Thủ tướng.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Ngoại
trưởng Mỹ đã nhấn mạnh tới tầm quan trọng của vùng Hạ Lưu Sông Mekong (Lower
Mekong Basin) và mỗi quốc gia đối với Hoa Kỳ, cùng với cam kết hỗ trợ nhằm
thăng tiến hòa bình và thịnh vượng cho khu vực ASEAN như một toàn thể. Ngoại
trưởng 4 nước Thái Lan, Lào, Cam Bốt và Việt Nam hoan nghênh sự hợp tác chặt
chẽ hơn của Hoa Kỳ với các quốc gia Hạ Lưu trong những lãnh vực có ý nghĩa hỗ
tương nhằm bảo đảm sự phát triển bền vững trong vùng.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Tiếp
theo đó là một tuyên cáo, liên quan tới những vấn đề quan tâm chung, đặc biệt
là trong các lãnh vực Môi trường, Y tế, Giáo dục, và Phát triển Hạ tầng
(infrastructure development) trong khu vực.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Bộ
Ngoại Giao Mỹ cũng đã lên tiếng bày tỏ mối quan tâm về ảnh hưởng tác hại từ
những con đập đối với “An Ninh Lương Thực” trong vùng, trong đó phải kể tới tầm
quan trọng của nguồn cá sông Mekong là nguồn protein chính đối với cư dân trong
lưu vực.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Tưởng
cũng nên nói thêm, chính Trung Quốc là quốc gia đầu tiên đã và đang xây chuỗi
15 con đập thủy điện dòng chính sông trên khúc sông Lancang-Mekong thượng
nguồn, và còn sở hữu thêm 4 dự án đập dòng chính trong số 11 dự án Hạ Lưu sông
Mekong.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Ngoại
trưởng 5 nước đã thảo luận về các lãnh vực bao gồm biến đổi khí hậu và làm thế
nào để đáp ứng có hiệu quả; phòng chống bệnh truyền nhiễm; mở rộng ứng dụng kỹ thuật
cho giáo dục và đặc biệt quan tâm đến vùng nông thôn; cũng như phát triển hạ
tầng.Các Ngoại trưởng đã xét duyệt những nỗ lực đang tiến hành, và đồng ý mở ra
những lãnh vực hợp tác mới; và đặc biệt hoan nghênh sáng kiến <i>“Kết Nghĩa
Giữa Hai Ủy Hội Sông Mekong và Sông Mississippi (Sister-River Partnership)”</i>
nhằm chia xẻ kinh nghiệm chuyên môn trong các lãnh vực thích ứng với biến đổi
khí hậu, đương đầu với lũ lụt và hạn hán, khai thác thủy điện và lượng giá ảnh
hưởng, quản lý nguồn nước và quan tâm tới an ninh lương thực.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Với
Sáng Kiến Hạ Lưu Mekong (<i>Lower Mekong Initiative</i>, LMI) của Ngoại trưởng
Hillary Clinton, mục đích là tạo thuận và phối hợp cách ứng xử với những thách
đố trong phát triển của toàn vùng qua các hội nghị trao đổi thông tin kỹ thuật,
những cuộc hội thảo huấn luyện, và những những thăm viếng khảo sát,. Các quốc
gia Mekong đều bày tỏ thái độ tích cực đón nhận Sáng Kiến Hạ Lưu Mekong.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Với
22 triệu MK dự chi cho các chương trình môi sinh của 4 quốc gia Hạ Lưu sông
Mekong; một phần ngân khoản ấy cũng được xử dụng cho việc <i>“Kết Nghĩa giữa
hai Ủy Hội Sông Mekong và Mississippi”</i> nhằm thăng tiến quản lý nguồn nước
xuyên quốc gia (trans-boundary water resources), qua kinh nghiệm từ Lưu vực
Sông Mississippi. Số tiền ấy cũng được dùng qua cơ quan USAID (US Agency for
International Development) cho việc nghiên cứu ảnh hưởng thay đổi khí hậu trên
nguồn nước, an ninh lương thực và trên cuộc sống cư dân trong lưu vực. </span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Theo
Aviva Imhof, Giám Đốc truyền thông của Mạng Lưới Sông Quốc Tế (International
River Network) thì qua Cơ Quan Khảo Sát Địa Chất Mỹ (US Geological Survey /
USGS), Hoa Kỳ có thể đóng góp phần hỗ trợ kỹ thuật trong việc thu thập dữ kiện
về thủy văn/ hydrology, sinh thái, lưu lượng phù sa và phẩm chất nước với bảo
đảm rằng những thông tin ấy cũng được phổ biến rộng rãi tới quần chúng. [2]</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Sáng
kiến LMI được xem là có phần nào ảnh hưởng tới động lực phát triển trong lưu
vực/ regional dynamics, và gây sự chú ý tới những vấn đề địa chánh trị đang bị
thử thách.</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Bộ
Ngoại Giao Mỹ cũng đã tiến tới thành lập một “Nhóm Bạn Mekong (Friends of the
Mekong)” hợp tác song phương với các cơ quan tài trợ như ADB và WB. Như vậy,
LMI đã bước đầu kết hợp cả hai “quyền lực mềm và khôn ngoan”. [3]</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Cho
dù thực chất ban đầu còn là chưa đáng kể, nhưng dấu hiệu tái cam kết của Mỹ với
các quốc gia Mekong và ASEAN đã bắt đầu khiến Trung Quốc đã phải quan tâm nhiều
hơn tới các cộng đồng cư dân và các chánh phủ hạ lưu sông Mekong. Gần đây,
Trung Quốc đồng ý chia xẻ phần <i>“thông tin vận hành / operational data”</i>
nhiều hơn với Ủy Hội Sông Mekong và cũng rất tượng trưng,cho phép một số viên
chức tới thăm 2 con đập Tiểu Loan/ Xiaowan [ 4,200 MW] và Cảnh Hồng/ Jinhong
[1,350 MW] trong số những con đập thủy điện dòng chính thượng nguồn đang hoạt
động thuộc tỉnh Vân Nam.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><b>Tới
giới lập pháp Hoa Kỳ</b></span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Cùng
với tiếng nói bên Hành Pháp, đã có sự cộng hưởng của cả giới Lập Pháp nhất là
từ Thượng viện Hoa Kỳ. Thượng Nghị Sĩ Jim Webb với tư cách là chủ tịch <i>Tiểu
Ban Đông Á và Thái Bình Dương Sự vụ của Thượng viện (Senate East Asian and
Pacific Affairs Subcommittee)</i>, đã rất năng động từ nhiều năm nhằm ngăn ngừa
những tổn hại không thể đảo nghịch về môi trường (irreversible damages) do hậu
quả của các đập thủy điện trên sông Mekong.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Là
Thượng Nghị Sĩ Dân Chủ tiểu bang Virginia từ 2006, tốt nghiệp Học viện Hải Quân
1968, từng phục vụ trong đơn vị Thủy Quân Lục Chiến Hoa Kỳ trong chiến tranh
Việt Nam tới 1972 với nhiều thành tích và huy chương. Sau đó là một luật sư,
thời chính quyền Tổng Thống Reagan, ông từng là Thứ Trưởng Bộ Quốc Phòng, sau
đó là Bộ Trưởng Hải Quân. Jim Webb còn là tác giả của 9 cuốn sách, đoạt giải
Emmy về báo chí, là một nhà làm phim. Ông nói được tiếng Việt. Jim Webb là một
tiếng nói rất năng động, được báo Washingtonian Magazine bầu chọn là một “Ngôi
Sao Đang Lên/ Rising Star” tại Thượng viện Hoa Kỳ.</span><br />
<br />
<table align="left" border="0" cellpadding="0" class="MsoNormalTable" style="mso-cellspacing: 1.5pt; mso-table-anchor-horizontal: column; mso-table-anchor-vertical: paragraph; mso-table-left: left; mso-table-lspace: 2.25pt; mso-table-rspace: 2.25pt; mso-yfti-tbllook: 1184; width: 364px;">
<tbody>
<tr style="mso-yfti-firstrow: yes; mso-yfti-irow: 0;">
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div style="mso-element-anchor-horizontal: column; mso-element-anchor-vertical: paragraph; mso-element-frame-hspace: 2.25pt; mso-element-wrap: around; mso-element: frame; mso-height-rule: exactly;">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-no-proof: yes;">
</span></div>
</td>
</tr>
<tr style="mso-yfti-irow: 1; mso-yfti-lastrow: yes;">
<td style="padding: .75pt .75pt .75pt .75pt;"><div style="mso-element-anchor-horizontal: column; mso-element-anchor-vertical: paragraph; mso-element-frame-hspace: 2.25pt; mso-element-wrap: around; mso-element: frame; mso-height-rule: exactly;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXGJLJOsfBavgc-CI-pVKmPUBNNmeeP209uNkfjtfq2-lqbiIlRaE959P0OZolkeYCz4w69N5jICxAWXhiURKFqgGDu89eEDUOqVsKtY_GkQ_gWLpqaRFlrY1kN7yQiXweXKXb8f528vfF/s1600/MK2.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiXGJLJOsfBavgc-CI-pVKmPUBNNmeeP209uNkfjtfq2-lqbiIlRaE959P0OZolkeYCz4w69N5jICxAWXhiURKFqgGDu89eEDUOqVsKtY_GkQ_gWLpqaRFlrY1kN7yQiXweXKXb8f528vfF/s1600/MK2.png" height="215" width="320" /></a></div>
<i><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">[Hình II]_ Thủ Tướng Hun Sen tiếp Thượng Nghị Sĩ
Jim Webb, 19/ 08/ 2009 trong chuyến du hành qua 5 quốc gia Đông Nam Á.
[Nguồn: Office of Senator Jim Webb] </span></i></div>
</td>
</tr>
</tbody></table>
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Năm
2009, TNS Webb đã thực hiện chuyến du hành 2 tuần qua 5 quốc gia Đông Nam Á để
khảo sát các dự án phát triển sông Mekong và các phương thức xử dụng nước xuyên
lưu vực. Ông cũng vận động lôi kéo được nhiều viên chức ngoại giao Hoa Kỳ, các
chánh trị gia hoạch định chánh sách, các chuyên gia môi trường và giới học giả
quan tâm tới những nguy cơ phá vỡ sự cân bằng hệ sinh thái của của con Sông
Mekong và tầm quan trọng của Sông Mekong đối với phát triển kinh tế và xã hội
của vùng Đông Nam Á.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Ngày
12/08/2012, Ủy Hội Sông Mekong thông báo về quyết định từ Hội Nghị Cấp Bộ
Trưởng tại Siem Reap là hoãn xây con đập Xayaburi, cũng là con đập dòng chính
đầu tiên thuộc Lưu Vực Dưới Sông Mekong, bên ngoài lãnh thổ Trung Quốc, với lý
do để có thêm thời gian nghiên cứu về tác hại môi trường của con đập. Ngay cùng
ngày, từ thủ đô Washington, TNS Jim Webb đã phát biểu <i>“Đây là bước quan
trọng hướng tới một chánh sách trách nhiệm (responsible policy) nhằm bảo vệ
những điều kiện kinh tế và môi trường cho hơn 60 triệu cư dân trong lưu vực.” </i>TNS
Webb tiếp: “Những nỗ lực của MRC để duy trì sự ổn định môi trường và kinh tế
của vùng Hạ Lưu Mekong chứng tỏ ước muốn tôn trọng quyền hạn về nguồn nước của
các quốc gia trong lưu vực và đồng thời cũng quan tâm tới <i>“những tiêu chuẩn
chính đáng về môi trường (proper environment standards)”</i> khi đánh giá <i>những
dự án xây đập thủy điện.” </i>[4]</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Trước
đó, TNS Jim Webb cũng đã tổ chức một buổi điều trần ngày 23 tháng 09, 2010
trước Ủy Ban Ngoại Giao Thượng Viện với đề tài: <i>“Thách Đố về Nước và An Ninh
Khu Vực Đông Nam Á”</i>ngoài tiếng nói của Joseph YunPhụ tá Thứ Trưởng Ngoại
giao đặc trách Đông Nam Á/ Deputy Assistant Secretary of State for Southeast
Asia phía Hành pháp, còn có những tiếng nói thẩm quyền và uy tín từ các tổ chức
Phi Chánh phủ NGOs như Richard Cronin [The Stimson Center], Aviva Imhof
[International Rivers Network], Dekila Chungyalpa [Greater Mekong ProgramWorld
Wildlife Fund for Nature] [1]</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Ủy
Ban Ngoại giao Thượng viện sau đó đã chuẩn thuận nghị quyết của TNS Webb kêu
gọi các đại diện Hoa Kỳ nơi các ngân hàng phát triển đa quốc cần tuân thủ triệt
để/ strict adherence <i>“những tiêu chuẩn quốc tế về môi trường”</i> trong bất
cứ một tài trợ ngân sách nào cho dự án đập thủy điện trên dòng chính sông
Mekong. Nghị quyết này như một hỗ trợ cho MRC tuân hành theo thủ tục <i>“tham
khảo trước / prior consultation process”</i> cho mỗi dự án xây đập và đồng thời
cũng kêu gọi cả Miến Điện và Trung Quốc gia tăng hợp tác với MRC.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Nghị
quyết ấy cũng kêu gọi hoãn xây các con đập dòng chính sông Mekong đồng thời
thuyết phục chánh quyền Tổng Thống Obama tăng thêm ngân sách cho Sáng Kiến Hạ Lưu
Mekong / LMI, hỗ trợ cho <i>“các dự án xây dựng hạ tầng cơ sở”</i> và tìm giải
pháp bền vững thay thế cho các dự án đập thủy điện dòng chính Mekong.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Trong
một lá thơ gửi Ngoại trưởng Hillary Clinton vào ngày 27 tháng 10, 2010, TSN
Webb đã yêu cầu Bộ Ngoại Giao tiến xa hơn nữa trong tăng cường hợp tác và thăng
tiến phát triển bền vững đối với các dự án đập thủy điện dòng chính Sông
Mekong.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">TNS
Webb phát biểu: <i>“Là một thành viên tài trợ cho MRC, Hoa Kỳ chuẩn bị xem xét
việc rút lại ngân khoản đóng góp nếu như các chương trình về con đập không đạt
được tiêu chuẩn môi trường được quốc tế chấp nhận.”</i> Và ông đề nghị Ngoại
trưởng Hillary Clinton nêu lên các vấn đề ở mọi cập bậc, vói tất cả các quốc
gia thành viên, bao gồm cả Thái Lan và Trung Quốc – là hai quốc gia tài trợ
chính cho các dự án đập dòng chính Hạ Lưu Mekong.</span><br />
<br />
<i><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">“Hoa
Kỳ và cộng đồng thế giới có một cam kết chiến lược và nghĩa vụ tinh thần /
strategic and moral obligation nhằm bảo vệ sức khỏe và an sinh của cư dân sống
phụ thuộc vào con sông Mekong cùng với nguồn tài nguyên và nếp sống của họ.” </span></i><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">[5]</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Người
viết thấy cần ghi chú thêm ở đây là ngân khoản Hoa Kỳ đóng góp hàng năm cho MRC
không phải là lớn so với các quốc gia khác, hơn thế nữa phải thấy rằng MRC
không có chức năng của một cơ quan điều hợp / regulatory agency, ngoài khả năng
tích lũy những hiểu biết và có kỹ thuật để hỗ trợ và tham vấn các quốc gia
thành viên.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Toàn
văn bản Nghị quyết 227 của Thượng viện [thông qua 07/07/2011], và được đồng bảo
trợ của các TNS John Kerry, <a href="http://en.wikipedia.org/wiki/Massachusetts">Massachusetts</a>,
Chủ tịch Ủy ban Ngoại Giao Thượng Viện, TNS Richard Lugar, Indiana và TNS James
Inhofe, Oklahomavới toàn văn bản nội dung như sau [6]:</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Mekong
là con sông dài thứ 12 trên thế giới, bắt nguồn từ cao nguyên Tây Tạng và chảy
suốt 3 ngàn dặm qua Trung Quốc, Miến Điện, Thái Lan, Lào, Cam Bốt và Việt Nam.
Khúc Sông Mekong Hạ Lưu là nguồn nước ngọt, nguồn thực phẩm và cơ hội kinh tế
cho hơn 60 triệu dân lưu vực.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Sự
đa dạng sinh học của sông Mekong chỉ đứng thứ hai sau con sông Amazon, với
khoảng 1,500 chủng loại cá trong số đó có hơn 1/3 thuộc loại di ngư/ migratory
fish, ngược dòng Mekong và các phụ lưu trong chu kỳ sinh sản và tăng trưởng; đa
số thuộc loại cá đánh bắt trao đổi thương mại.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Sông
Mekong cũng là cái nôi của 2 quốc gia xuất cảng gạo lớn nhất là Thái Lan và
Việt Nam <i>[Ghi chú của người viết: vựa lúa của Thái Lan chủ yếu phụ thuộc vào
đồng bằng châu thổ sông Chao Phraya chứ không phải sông Mekong]</i>và là vựa cá
nước ngọt lớn nhất với 4 triệu tấn mỗi năm trị giá lên tới 9 tỉ MK và cũng
chiếm tới 80% lượng protein động vật của cư dân lưu vực.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Trung
Quốc đã và đang xây 15 con đập trên dòng chính Mekong thượng lưu; Thái Lan,
Lào, Cam Bốt và Việt Nam cũng đang hoạch định xây hoặc tài trợ cho 11 con đập
dòng chính trên khúc sông Mekong hạ lưu. Các cuộc nghiên cứu khoa học đã rất
quan tâm tới ảnh hưởng tác hại của các con đập dòng chính trên dòng chảy, nguồn
cá và sinh vật hoang dã.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">MRC
là một tổ chức bao gồm 4 nước Thái Lan, Lào, Cam Bốt và Việt Nam qua một Hiệp
Định Hợp Tác Phát Triển Bền Vững được ký kết tại Chiang Rai tháng 04, 1995 với
thỏa thuận hợp tác quản lý con sông Mekong, phát triển theo hướng bền vững,
mang lại lợi ích cho tất cả các quốc gia trong lưu vực.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Mọi
thành viên MRC cùng đồng ý <i>“bằng mọi cố gắng phòng tránh, làm nhẹ hay giảm
thiểu những hậu quả tác hại trên môi trường, đặc biệt với lượng và phẩm chất
nước, hệ sinh thái nước, và sự cân bằng sinh thái của toàn con sông, do phát
triển và xử dụng các nguồn nước Lưu vực Sông Mekong.”</i> [Điều 7, Mekong
Agreement 1995]</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">MRC
đã bảo trợ cho công trình Lượng Giá Môi Sinh Chiến Lược (Strategic Environment
Assessment) đối với dự án các con đập dòng chính hạ lưu sông Mekong, và đã đi
tới kết luận là các con đập có thể gây hậu quả nghiêm trọng về môi sinh bất khả
phục hồi, cùng với những tổn thất lâu dài về tính đa dạng sinh học và sự lành
mạnh của toàn hệ sinh thái sông Mekong.</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Những
thay đổi ấy có thể đe dọa tới “An Ninh Lương Thực” trong vùng, ngăn chặn nguồn
di ngư, gây tổn thất trên tính đa dạng sinh học, giảm dòng chảy phù sa, gia
tăng nạn nhiễm mặn, giảm lượng nông phẩm, và gây bất ổn cho các nhánh sông rạch
và cả gây xạt lở vùng cận duyên Đồng Bằng Sông Cửu Long.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Hoa Kỳ có những quyền lợi đáng kể cả về kinh
tế và chiến lược trong lưu vực sông Mekong và những quyền lợi ấy có thể bị đe
dọa nếu như việc xây những con đập dòng chính ấy có thể gây bất ổn chánh trị
trong vùng/ region's political stability at risk</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">.</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Sáng
Kiến Hạ Lưu Mekong / LMI do Bộ Ngoại Giao Mỹ khởi xướng vào tháng 7, 2009 liên
kết 4 quốc gia Thái Lan, Lào, Cam Bốt và Việt Nam trong những “vấn đề an ninh
về nước/ water securities issues”, xây dựng tiềm năng vùng, và tạo thuận cho
hợp tác đa phương trong vấn đề quản trị hữu hiệu các nguồn nước.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Tài
trợ cho Sáng Kiến Hạ Lưu Mekong khởi đầu chú tâm tới tới ba trụ (pillars): môi
trường, y tế và giáo dục -- riêng trụ thứ 4, cơ sở hạ tầng thì hầu như bỏ ngỏ
và không có ngân khoản. Trong khi cơ sở hạ tầng là yếu tố thiết yếu thăng tiến
khả năng điều hợp việc xây dựng các công trình thủy điện trong vùng.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Ngày
22 tháng 9, 2010, Lào gửi tới MRC dự án đập Xayaburi để dược xét duyệt/ review;
đây là con đập hạ lưu đầu tiên trong chuỗi 9 con đập dòng chính trong lãnh thổ
Lào <i>[Ghi chú của người viết: 2 con đập kia là Stung Treng và Sambor trong
lãnh thổ Cam Bốt].</i></span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Ngày
19 tháng 4 năm 2011, các đại diện Ủy Ban Liên Hợp (Joint Committee MRC) họp để
thảo luận về dự án đập Xayaburi đã không đạt được sự đồng thuận nhưng cũng đồng
ý với nhau rằng quyết định sẽ được hoãn lại cho tới kỳ họp cấp Bộ trưởng của 4
nước sắp tới.</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Ngày
8 tháng 5, 2011, chánh phủ Lào đồng ý tạm hoãn công trình Xayaburi với kế hoạch
khảo sát thêm về lượng giá môi trường (environmental assessment), nhằm đáp ứng
mối quan tâm của các quốc gia láng giềng.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Từ
những dữ kiện trên, Thượng Viện Hoa Kỳ--</span> <br />
<div style="margin-left: .5in; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: list .5in; text-indent: -.25in;">
<span style="mso-list: Ignore;">1.<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">kêu gọi chánh
phủ Mỹ nhận định rõ sự khác biệt hoàn cảnh giữa các quốc gia ven sông Mekong,
bao gồm các khía cạnh năng lượng, tài nguyên thiên nhiên, và đồng thời hỗ trợ
cho nền tảng phát triển hiệu quả (cost-effective) đáp ứng được nhu cầu sản xuất
điện, tăng trưởng kinh tế và giảm nghèo khó.</span></div>
<div style="margin-left: .5in; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: list .5in; text-indent: -.25in;">
<span style="mso-list: Ignore;">2.<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">kêu gọi các
đại diện của Hoa Kỳ trong các ngân hàng phát triển đa quốc gia vận dụng tiếng
nói và quyền đầu phiếu đề chống lại việc hỗ trợ tài chính cho các dự án đập
thủy điện dòng chính Mekong nếu chưa được phối hợp đầy đủ trong phạm vi vùng và
có thể gây những tác hại đáng kể về môi trường, đời sông cư dân, và phát triển
kinh tế ven sông và trong lưu vực.</span></div>
<div style="margin-left: .5in; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: list .5in; text-indent: -.25in;">
<span style="mso-list: Ignore;">3.<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">khuyến khích
Hoa Kỳ gia tăng cam kết với các quốc gia Mekong qua Sáng Kiến Hạ Lưu Mekong /
LMI và gia tăng hỗ trợ “năng lượng và an ninh nước” thuộc vùng Đông Nam Á.</span></div>
<div style="margin-left: .5in; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: list .5in; text-indent: -.25in;">
<span style="mso-list: Ignore;">4.<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">kêu gọi
chánh phủ Hoa Kỳ lãnh đạo Sáng Kiến Hạ Lưu Mekong / LMI quan tâm nhiều hơn tới
khả năng xây dựng các dự án về năng lượng và cơ sở hạ tầng nước.</span></div>
<div style="margin-left: .5in; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: list .5in; text-indent: -.25in;">
<span style="mso-list: Ignore;">5.<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">hoan nghênh
quyết định của chánh phủ Lào tạm hoãn xây công trình đập Xaburi để đáp lại mối
quan tâm của các quốc gia lân bang.</span></div>
<div style="margin-left: .5in; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: list .5in; text-indent: -.25in;">
<span style="mso-list: Ignore;">6.<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">hỗ trợ hoãn
xây chuỗi các con đập dòng chính Mekong cho tới khi các cuộc lượng giá môi sinh
hoàn chỉnh, đồng thời với kế hoạch điều hợp đa phương được hoàn tất.</span></div>
<div style="margin-left: .5in; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: list .5in; text-indent: -.25in;">
<span style="mso-list: Ignore;">7.<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">kêu gọi mọi
quốc gia ven sông Mekong, bao gồm cả Trung Quốc tôn trọng quyền của các quốc
gia khác trong lưu vực và cần quan tâm tới bất cứ sự bất đồng hay mối e ngại
nào đối với các dự án đập sông Mekong.</span></div>
<div style="margin-left: .5in; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: list .5in; text-indent: -.25in;">
<span style="mso-list: Ignore;">8.<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">khuyến khích
các thành viên của MRC tôn trọng thủ tục “tham vấn trước/ prior consultation”
qua tiến trình xây đập trải vớicác giai đoạn như: Thủ tục Thông báo (Procedures
for Notification), Tham vấn trước (Prior Consultation), Chuẩn thuận
(Agreement).</span></div>
<div style="margin-left: .5in; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: list .5in; text-indent: -.25in;">
<span style="mso-list: Ignore;">9.<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Kêu gọi các
chánh phủ Miến Điện và Trung Quốc cải thiện hợp tác với MRC, chia xẻ thông tin
về lưu lượng nước và tham dự vào các tiến trình quyết định trong vùng (regional
decision-making processes), trong phát triển và xử dụng sông Mekong. Và:</span></div>
<div style="margin-left: .5in; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: list .5in; text-indent: -.25in;">
<span style="mso-list: Ignore;">10.<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">hỗ trợ các
quốc gia hạ lưu Mekong thu thập dữ kiện và phân tích ảnh hưởng các dự án phát
triển dọc theo sông Mekong.<br /><b><br /></b></span></div>
<b>
</b><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><b>Một
khởi đầu rất tượng trưng của Hoa Kỳ</b></span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Sự
trở lại khu vực Đông Nam Á của Hoa Kỳ qua Sáng Kiến Hạ Lưu Mekong / LMI, còn
mang tính cách rất tượng trưng với một ngân khoản đầu tư chưa tương xứng so với
tầm vóc của chánh sách và nhu cầu của các quốc gia trong lưu vực. Lại càng chưa
thể nói là có khả năng “đối trọng” đối với áp lực bành trướng ngày càng gia
tăng của Trung Quốc, khi mà Bắc Kinh đang ở thế thượng phong trong Lưu Vực Lớn
Sông Mekong (Greater Mekong Subregion) so với Hoa Kỳ trong nhiều lãnh vực:</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">_
TQ có một địa dư tiếp cận, sở hữu một nửa chiều dài con sông Lancang-Mekong
chảy xuyên suốt qua 6 quốc gia thay vì là cả một khoảng cách đại dương.</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">_
TQ đang và sẽ sở hữu thêm những con đập dòng chính khổng lồ trên thượng nguồn
khiến con sông Mekong trở “thành tháp nước và nhà máy điện” của Trung Quốc.[8]</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">_
TQ đã và đang mở rộng những đặc khu kinh tế SEZs (Special Economic Zones) “Made
in China” trong lưu vực [ Lào, Cam Bốt, Việt Nam] với nhân lực tài lực và các
hạ tầng cơ sở có khả năng bám trụ lâu dài.</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">_
TQ có một lực lượng quân sự được quyền ngang nhiên tuần tra trên sông Mekong
bên ngoài lãnh thổ Trung Quốc từ tháng 12, 2011 nhằm bảo vệ an ninh và những
đặc quyền kinh tế. [7]</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">_
TQ đang tận khai thác tình trạng phân hóa khối ASEAN và các quốc gia Mekong,
điển hình là sự rạn vỡ của ba nước Đông Dương với Cam Bốt và tiếp theo là Lào
đang tách rời Việt Nam đi dần vào quỹ đạo của Bắc Kinh.</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">_
TQ có một nguồn tiền gần như vô hạn, là chủ nợ của Hoa Kỳ, và dư khả năng để
tài trợ cho các công trình cơ sở hạ tầng và cả những con đập hạ lưu sông
Mekong.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Ngay
cả chưa nói tới nguồn tiền từ Trung Quốc, khai thác thủy điện sông Mekong nay
có phần dễ dàng hơn nhiều khi mà số vốn đầu tư có thể đến từ những ngân hàng
thương mại địa phương [như Thái Lan, Mã Lai, Việt Nam…] thay vì như trước đây
phải được tài trợ từ các tổ chức tài chánh quốc tế lớn mà Mỹ rất có ảnh hưởng
như Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Phát triển Á châu.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Thiếu
thực chất (<i>short on substance</i>)<i> </i>là thực trạng hiện nay của Sáng
Kiến Hạ Lưu Mekong. Các viên chức Hoa Kỳ từ Hành Pháp tới Lập Pháp thì đã nói
nhiều về cam kết với vai trò mở rộng của Hoa Kỳ trong Lưu Vực Sông Mekong nhưng
“tổng số đầu tư thì chưa đáng kể” để có thể hỗ trợ cho các cuộc nghiên cứu về
lượng giá ảnh hưởng tích lũy của các dự án đập trên dòng chính sông Mekong. Dĩ
nhiên, có một cái giá tương xứng phải trả để Hoa Kỳ có thể trở lại khu vực Đông
Nam Á với thế mạnh và có khả năng đối trọng với Trung Quốc.</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />Trong
bài kế tiếp, người viết sẽ bàn về những bước triển khai và hiện thực của <i>Sáng
Kiến Hạ Lưu Mekong </i>cùng với những đề xuất.</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />NGÔ
THẾ VINH</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">California,
11/04/2012</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />THAM
KHẢO:</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">1/
Challenge to Water and Security in Southeast Asia; U.S. Senate Committee on
Foreign Relations; Presiding:Senator Webb, Thursday, September 23, 2010; <a href="http://www.foreign.senate.gov/hearings/hearing/?id=4c2fd291-5056-a032-52fd-414f26c49704">http://www.foreign.senate.gov/hearings/hearing/?id=4c2fd291-5056-a032-52fd-414f26c49704</a></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">2/
Testimony of Aviva Imhof, Campaign Director, International Rivers Before the
Senate Committee on “Challenge to Water and Security in Southeast Asia”, Sept
23, 2010 <a href="http://foreign.senate.gov/imo/media/doc/Imhof.pdf">http://foreign.senate.gov/imo/media/doc/Imhof.pdf</a></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">3/
Mekong, Tipping Point: Hydropower Dams, Human Security and Regional Stability;
Richard Cronin, Timothy Hamlin; The Henry Stimson Center 2010; <a href="http://www.stimson.org/">www.stimson.org</a></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">4/
Press Releases: Senator Webb: Mekong River Commission Announcement on Xayaburi
Dam “Important Step Toward Responsible Policy”; December 8, 2011; <a href="http://webb.senate.gov/newsroom/pressreleases/2011-12-08-02.cfm">http://webb.senate.gov/newsroom/pressreleases/2011-12-08-02.cfm</a><u>
</u></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">5/
Sen. Webb Calls on Sec. Clinton to Strengthen Cooperation to Avert Crisis in
Mekong River Region of Southeast Asia.Says U.S. should consider withdrawing
funding for Mekong River Commission if environmental standards are not met. <a href="http://webb.senate.gov/newsroom/pressreleases/10-27-2010-02.cfm">http://webb.senate.gov/newsroom/pressreleases/10-27-2010-02.cfm</a>.
</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">6/
In The Senate of The United Stated,; The full text of S.Res. 227 (as passed
July 7, 2011), (Mr. Webb, Mr. Inhofe, and Mr. Lugar) A resolution calling for
the protection of the Mekong River Basin and increased United States support
for delaying the construction of mainstream dams along the Mekong River.</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">7/
Mekong River Patrols in Full Swing but Challenges Remain</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Publication:
China Brief Volume: 12 Issue: 4</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">February
21, 2012; By: Ian Storey</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">8/ The
Damming of the Mekong:</span><span style="font-family: "MS Gothic"; mso-bidi-font-family: "MS Gothic"; mso-bidi-font-weight: bold;">
</span><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Major Blow to an Epic River; Yale Environment 360by
fred pearce, June 16, 2009</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><a href="http://e360.yale.edu/feature/the_damming_of_the_mekong_major_blow_to_an_epic_river/2162/">http://e360.yale.edu/feature/the_damming_of_the_mekong_major_blow_to_an_epic_river/2162/</a></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">9/
China Sees U.S. as Competitor and Declining Power, Insider Says; By <a href="http://topics.nytimes.com/top/reference/timestopics/people/p/jane_perlez/index.html?inline=nyt-per">Jane
Perlez</a>, April 2, 2012; <a href="http://www.nytimes.com/2012/04/03/world/asia/chinese-insider-offers-rare-glimpse-of-us-china-frictions.html?_r=1&hp">http://www.nytimes.com/2012/04/03/world/asia/chinese-insider-offers-rare-glimpse-of-us-china-frictions.html?_r=1&amp;hp<br />
<br />
</a>Nguồn <a href="http://www.nytimes.com/2012/04/03/world/asia/chinese-insider-offers-rare-glimpse-of-us-china-frictions.html?_r=1&hp">http://nguyenvantuan.net/news/6-news/1482-song-cuu-long-va-nhung-thach-thuc-chien-luoc-cua-mi-<br />
</a></span><a href="http://www.nytimes.com/2012/04/03/world/asia/chinese-insider-offers-rare-glimpse-of-us-china-frictions.html?_r=1&hp"><br /></a><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh2tO2CCbxNejbDArxhK8TjfQcJjrxdQxbU3Hn0X6gwzNwMJ5yKF9jPhTpnQ_yoMeaozl8b7tbtIxuY_2yDZdsLuh750yO-zZOPDBhM8lfxNuJui2EZlCylhSW6JFEjwhDZ-UYCwK49G5NJ/s1600/MK3.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh2tO2CCbxNejbDArxhK8TjfQcJjrxdQxbU3Hn0X6gwzNwMJ5yKF9jPhTpnQ_yoMeaozl8b7tbtIxuY_2yDZdsLuh750yO-zZOPDBhM8lfxNuJui2EZlCylhSW6JFEjwhDZ-UYCwK49G5NJ/s1600/MK3.png" height="215" width="320" /></a><a href="http://www.nytimes.com/2012/04/03/world/asia/chinese-insider-offers-rare-glimpse-of-us-china-frictions.html?_r=1&hp">
</a><b><br /> </b></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><b>MỰC NƯỚC SÔNG MEKONG XUỐNG THẤP NHẤT TRONG 30 NĂM</b></span><br />
<div align="center" style="text-align: center;">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-no-proof: yes;">
</span></div>
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Mekong, con sống lớn chảy từ Trung Quốc qua 5 nước Đông Nam Á, đang có
mực nước thấp nhấp trong vòng 30 năm qua, một quan chức Thái cho biết. </span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Hình thái thời tiết do hiện tượng El Nino gây ra khiến lượng mưa trong
khu vực xuống thấp, và sẽ còn thấp hơn nếu nguồn cung cấp từ thượng nguồn bị
suy giảm, Kasemsun Chinnavaso, giám đốc Cơ quan quản lý Nguồn nước Thái Lan,
phát biểu hôm qua.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Theo Asia News Networks, mùa hè chưa tới song cây cối trong nhiều khu
rừng và gần những con đường dọc theo sông Mekong đang xơ xác vì hạn hán.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Mekong là một trong những con sông dài nhất thế giới. Bắt nguồn từ cao
nguyên Tây Tạng, nó chảy qua tỉnh Vân Nam của Trung Quốc, Myanmar, Lào, Thái
Lan, Campuchia và Việt Nam. </span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Những người dân sống dọc theo sông Mekong khẳng định mực nước sông đang ở
mức cực kỳ thấp. Hoạt động vận tải đường thủy giữa Trung Quốc và Thái Lan đang
tạm ngừng. Các đồng ruộng hai bên bờ sông tiếp tục khô héo. Nước sinh hoạt trở
nên khan hiếm do mực nước trong các giếng giảm.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Hàng chục thành phố, thị trấn từ huyện Chiang Saen – nằm ở biên giới phía
bắc của Thái Lan – tới Pa Dai đang chịu ảnh hưởng xấu của tình trạng suy giảm
mực nước của sông Mekong. Nhiều người dân nói họ nhìn thấy nước sông lên hoặc
xuống hàng mét chỉ trong một ngày. Mực nước thấp làm gián đoạn hoạt động kiếm
ăn và sinh sản của các hệ động vật trong sông Mekong – nơi khoảng 70% lượng cá
có tập tính di cư theo mùa.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Người dân ở hai bên bờ sông nói với tờ The Straits Times rằng sản lượng
cá đã giảm đáng kể và những con cá lớn trở nên khan hiếm. Họ cũng khẳng định sự
lên xuống thất thường của mực nước khiến các cánh đồng ớt, rau và thuốc lá dọc
hai bờ sông không có cơ hội sống sót.</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Một số người Thái Lan cho rằng nguyên nhân có thể là do các đập ở thượng
nguồn.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Niwat Roykaew, lãnh đạo một tổ chức bảo tồn có trụ sở tại Chiang Khong,
Thái Lan, cho biết vào tháng trước một quan chức của thành phố Chiang Rai gửi
thư tới lãnh đạo tỉnh Vân Nam của Trung Quốc. Trong thư ông yêu cầu giới chức
tỉnh Vân Nam mở đập để khắc phục tình trạng thiếu nước ở hạ nguồn sông Mekong.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Trong thư trả lời, người đứng đầu tỉnh Vân Nam nói ông không thể làm theo
yêu cầu này vì tỉnh Vân Nam cũng cần nước để tưới tiêu trong mùa khô.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Trung Quốc bắt đầu bị cáo buộc kiểm soát dòng chảy sông Mekong kể từ khi nước
này vận hành 3 đập thủy điện trên đoạn sông Mekong thuộc tỉnh Vân Nam. Các đập
đó có tổng trữ lượng nước lên tới 3 tỷ mét khối. Đập thứ tư, có tên Tiểu Loan,
đang được xây dựng và sẽ hoàn thành vào năm 2012. Với chiều cao khoảng 300 m,
Tiểu Loan sẽ trở thành đập cao nhất thế giới và có khả năng giữ 15 tỷ m khối
nước.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Tuy nhiên, các chuyên gia và quan chức Trung Quốc tin rằng các đập thủy
lợi không phải là thủ phạm khiến mực nước sông Mekong giảm mạnh.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Hu Zheng-yue khẳng định với Thủ
tướng Thái Lan Abhisit Vejjajiva trong cuộc họp tại Bangkok ngày 8/3/2010 rằng
các đập nước ở tỉnh Vân Nam không liên quan tới mực nước ở hạ nguồn sông
Mekong.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">“Trung Quốc không làm bất cứ điều gì gây tổn hại tới lợi ích chung với
các nước láng giềng trong khu vực sông Mekong”, ông Hu tuyên bố.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Theo Asia One, Thủ tướng Abhisit nói với ông Hu rằng người dân Thái Lan
đổ lỗi cho đập Trung Quốc vì họ không nắm rõ thông tin về những đập này.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">"Trung Quốc có vai trò to lớn đối với sự phát triển trong khu vực và
tôi tin Trung Quốc cũng không muốn chứng kiến tình cảnh khó khăn của người dân
sống ở hạ nguồn sông Mekong", Asia One dẫn lời ông Abhisit.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Ngoại trưởng Thái Lan Kasit Piromya cho rằng các quốc gia ở hạ nguồn sông
Mekong không nên đổ lỗi cho Trung Quốc vì sông Mekong nhận 35% lượng nước mưa
từ Lào, trong khi các đập Trung Quốc chỉ giữ chừng 4% tổng lượng nước của sông.</span><br />
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Hiện nay Trung Quốc cũng đang hứng chịu một đợt hạn hán dài bất thường.
Người dân tại một số địa phương cho biết, trận mưa cuối cùng mà họ chứng kiến
đã xảy ra từ tháng 10 năm ngoái.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Tuenjai Deetes, cựu thượng nghị sĩ Thái Lan kiêm nhà bảo tồn, nói với tờ
The Straits Times rằng đã đến lúc các nước liên quan tới sông Mekong ký kết một
thỏa thuận chung về việc chia sẻ nguồn nước của sông.“Có bằng chứng rõ ràng cho
thấy các dự án phát triển tại các nước không quan tâm tới những tác động môi
trường và xã hội xuyên biên giới. Những tác động ấy gây ảnh hưởng xấu tới các
khu vực hạ nguồn sông Mekong”, Deetes phát biểu.<br /></span><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><b>Minh Long </b></span> </span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><b><br /></b></span>
<b>
</b><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><b>SÔNG MEKONG SUY KIỆT<br /></b></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Các đập thủy điện trên thượng nguồn sông Mê Kông đang khiến ĐBSCL phì
nhiêu, sông rạch chằng chịt đối mặt với khô hạn. Những tác hại đến sinh thái,
môi trường, đời sống... của người dân ĐBSCL đang dần hiển hiện.<br /><br /> </span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><b>Mùa khô hạn tàn khốc<br /></b> </span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Trong tuần qua, mực nước đầu nguồn sông Cửu Long thấp hơn trung bình
nhiều năm khoảng 0,1m, trong khi xâm nhập mặn sâu vào khoảng 30-40 km. Tại thị
xã Vị Thanh (Hậu Giang), nước mặn đã xâm nhập sâu vào các xã Tân Tiến, Hỏa Tiến
và Hỏa Lựu. Độ mặn đo được ngày 26.2 từ 3,1 - 5 phần ngàn, dự báo trong những
ngày tới gặp triều cường nước mặn xâm nhập sâu hơn vào nội ô thị xã Vị Thanh và
nồng độ có thể lên tới từ 6 - 8 phần ngàn.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Tại Tiền Giang, nước mặn đã xâm nhập vào đất liền trên 35 km buộc cơ quan
chức năng phải đóng sớm cống Vàm Giồng ngăn mặn. Ngành nông nghiệp tỉnh này
đang lo ngại nước mặn sẽ đe dọa trên 6.000 ha lúa đông xuân thuộc dự án ngọt
hóa Gò Công. Tại Bến Tre, nước mặn đã xâm nhập sâu vào đất liền trên 23 km. Xâm
mặn kéo theo tình trạng thiếu nước ngọt ở các xã ven biển như Thạnh Phước, Thừa
Đức, Thới Thuận (huyện Bình Đại). Ông Ngô Văn Thử, Chủ tịch UBND xã Thạnh Phước
cho biết, sau Tết hơn 10.400 nhân khẩu trong xã phải đi đổi hay mua nước ngọt
với giá 2.000 đồng/40 lít về sử dụng. Dự báo từ nay đến tháng 5.2010, nước ngọt
càng thiếu trầm trọng trong mùa hanh khô kéo dài.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Tại Cần Thơ, xâm mặn đã lấn sâu vào huyện Vĩnh Thạnh. Tại An Giang, nhiều
kênh nội đồng gần như trơ đáy; người dân vùng núi Tri Tôn, Tịnh Biên phải đi
mua nước sạch với giá 2.000 đồng/30 lít. Ông Trần Văn Mì, Trưởng phòng NN-PTNT
H.Tri Tôn cho biết huyện đang triển khai dự án nạo vét 14 tuyến kênh nội đồng,
5 công trình cấp nước với tổng kinh phí trên 4,2 tỉ đồng nhằm cung cấp nước
sạch, nước tưới tiêu ruộng đồng.<br /></span><br />
<b><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Mê Kông đang bị “sát thương”<br /></span></b><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Sông Mê Kông chảy qua ĐBSCL với chiều dài khoảng 225 km, cung cấp nước và
tôm cá dồi dào. Ước tính bình quân 1 ha đất trồng lúa phải tốn hơn 20.000m3
nước/vụ; bình quân mỗi năm ĐBSCL xuống giống 3,8 triệu ha tức cần hơn 76 tỉ m3
nước. Riêng thủy sản, mỗi năm người dân hạ lưu sông Mê Kông khai thác khoảng
2,6 triệu tấn cá trị giá khoảng 2 tỉ USD. Đối với dân nghèo và nhà nông, sông
Mê Kông là nguồn sống trời cho… Thế nhưng, nguồn sống ấy đang bị “sát thương”
bởi hàng loạt đập thủy điện xây trên thượng nguồn sông. <br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Tại diễn đàn “Môi trường và nguồn sống trên sông Mê Kông” diễn ra ngày
3-2-2010 ở TP Cần Thơ, các nhà khoa học đã tỏ ra lo ngại : Mê Kông là dòng sông
lớn trên thế giới, tôm cá phong phú tạo sinh kế trực tiếp cho hơn 60 triệu
người ở khu vực hạ lưu sông, thế nhưng dòng sông đang chết dần bởi nhiều nguyên
nhân, trong đó có các đập thủy điện.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Giới khoa học nhận định lưu lượng dòng chảy sông Mê Kông giảm chỉ còn 2/3
so với những thập kỷ trước do bị các đập thủy điện ở thượng nguồn ngăn lại. Lượng
nước sông Mê Kông giảm sút kéo theo hàng loạt tác hại khôn lường như thiếu nước
vào mùa khô và nguy cơ xâm mặn đe dọa từng ngày. Tiến sĩ Chu Thái Hoành, cán bộ
Viện Nghiên cứu tài nguyên nước quốc tế (IWMI) nhận định các đập thủy điện sẽ
giữ đến 16% trong tổng lưu lượng nước 475 tỉ m3/năm, ảnh hưởng 50% tổng lượng
nước sông Mê Kông.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Theo thống kê của Liên minh bảo vệ sông Mê Kông, có 16 đập thủy điện đã
và đang xây dựng cùng hàng trăm dự án chằng chịt trên các nhánh chính và rẽ làm
thay đổi dòng chảy, ngăn chặn các loài cá di cư đẻ trứng, giảm lượng phù sa
hằng năm. Chỉ tính riêng tại khu vực ĐBSCL, bình quân mỗi năm vào mùa lũ sông
Mê Kông cung cấp 100 - 200 triệu tấn phù sa.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Thạc sĩ Nguyễn Hữu Thiện, chuyên gia về đất ngập nước, cho rằng nguồn phù
sa giảm sút nên người trồng lúa ở VN phải tăng chi phí cho phân bón và giá lúa
sẽ tăng lên. Còn tiến sĩ Carl Middleton (Tổ chức Sông ngòi quốc tế Mỹ) ước tính
việc xây dựng các đập trên sông Mê Kông sẽ làm mất đi 700.000 - 1,6 triệu tấn
thủy sản/năm. Các nhà khoa học đúc kết tổng thiệt hại về thủy sản, nông sản có
thể lớn hơn tổng lợi nhuận mà các nước thu được do việc xây đập thủy điện.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Theo tiến sĩ Dương Văn Ni, Giám đốc Trung tâm Thực nghiệm đa dạng sinh
học Hòa An - Đại học Cần Thơ, việc xây các đập thủy điện đã kéo theo nhiều tác
động như lũ về muộn hơn nhưng kết thúc sớm hơn. Tiến sĩ Ni cho rằng ngày xưa lũ
lên từ từ, tôm cá theo nước lũ đẻ trứng sinh sôi nhưng nay lũ rút nhanh phá vỡ
quy luật khiến tôm cá sinh sản theo không kịp con nước, phù sa theo đó cũng bị
thất thoát trôi ra biển, trôi vào kênh rạch không vào ruộng đồng. Tiến sĩ Ni
cho rằng việc các đập thủy điện thượng nguồn trữ nước không cho biết lúc nào xả
nước lúc nào không càng gây khó khăn trong mùa khô hạn.<br /></span><br />
<b><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Hạ lưu nguy khốn<br /></span></b><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Các nước vùng hạ lưu đang lo lắng về những tác động tiêu cực xảy ra khi
dòng chảy dưới này hoàn toàn phụ thuộc vào quy trình vận hành của các đập thủy
điện trên thượng lưu sông Mê Kông.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Với mục đích phát điện, các hồ chứa sẽ cố gắng tích nước sớm ngay từ đầu
mùa mưa. Nếu gặp năm lũ lớn, khi đỉnh lũ về gặp hồ đã đầy nước, không còn khả
năng cắt lũ, có thể gây lũ lớn hơn cho hạ lưu. Còn vào những năm lũ vừa và nhỏ,
phía hạ lưu - đặc biệt là ĐBSCL - sẽ có những ảnh hưởng nhất định trong cả mùa
lũ và mùa kiệt.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Hằng năm, lượng phù sa sông Mê Kông xuống hạ lưu khoảng 150-170 triệu tấn
(trong đó từ Trung Quốc chiếm 50%). Các đập thủy điện sẽ làm giảm lượng phù sa
xuống hạ lưu và vùng ĐBSCL. Sản lượng thủy sản hằng năm của sông Mê Kông khoảng
400.000 tấn sẽ sụt giảm mạnh.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Các đập thủy điện còn ảnh hưởng tới giao thông thủy, du lịch, sự di cư
của một số loài cá cũng như hệ sinh thái rất đa dạng của lưu vực, chưa kể những
tác động đến chất lượng nước, sự bồi lắng, xói lở…<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Biển Hồ (Campuchia) đóng vai trò rất quan trọng đối với sự điều tiết dòng
chảy xuống châu thổ sông Mê Kông. Nếu lũ xuống hạ lưu giảm, Biển Hồ không tích
đầy nước vào mùa lũ, chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến sự điều tiết dòng chảy kiệt
xuống hạ lưu.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Thạc sĩ Lê Thị Xuân Lan - Đài Khí tượng thủy văn khu vực Nam Bộ - cho
rằng, ĐBSCL rất cần đến những trận lũ trung bình, ở mức khoảng 4,2m tại Tân
Châu (An Giang). Tuy nhiên, từ năm 2003 cho tới giờ, lũ ở ĐBSCL chỉ ở mức xấp
xỉ và thấp hơn trung bình nhiều năm. Một nhà khoa học tại TP.HCM nhận định:
ĐBSCL không mong muốn những trận lũ lớn như các năm 1961, 1978, 1991, 2000…
cũng như không mong đợi những trận lũ nhỏ như những năm 1998, 2005, 2008 vừa
qua.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Vì vậy, nếu như các đập thủy điện ở thượng lưu làm giảm đỉnh lũ lớn để có
thể ít nhiều mang lại lợi ích cho ĐBSCL, thì việc biến những trận lũ trung bình
thành lũ nhỏ, biến lũ nhỏ thành không có lũ sẽ gây hại còn nhiều hơn so với lũ
lớn. <br /></span><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><b>Mai Thanh </b></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibILxsN5bFogVqRIhbWyA1uJIrlMweuY8sOgmFaRHwvS2gfUZxqbQ8cP5OpkFGlAotWu972Sn2Mp66XQfjVd5dC-pKKzJIYzNKL2qdeFYOyv8UdgGmyWlwg6DI38tDkV82sWa0lUo5qf0i/s1600/MK5.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><br /></a></div>
<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><b>TRUNG QUỐC ĐÃ LÀM GÌ SÔNG MEKONG? <br /></b></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Từ năm 1986 đến nay, Trung Quốc đã xây dựng ít nhất 8 đập thủy điện, thủy
lợi lớn nhỏ trên sông Mê Kông. <br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Theo Michael Richardson - tác giả bài viết Đập thủy lợi của Trung Quốc
biến sông Mê Kông thành dòng sông đầy tranh cãi (Dams in China Turn the Mekong
Into a River of Discord) đăng trên tạp chí Yale Global ngày 16.7.2009, Trung
Quốc xây dựng đập thủy lợi đầu tiên trên sông Mê Kông vào năm 1986. Lúc này các
nước Đông Nam Á không có nhiều phản ứng.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Nhưng tới ngày nay, ảnh hưởng của hệ thống đập thủy lợi của Trung Quốc
đối với khu vực ngày càng khiến nhiều nước phải lo lắng. Cũng theo tác giả này,
Trung Quốc đã lợi dụng quy mô to lớn của công trình phát điện do họ xây dựng
trên sông Mê Kông làm thay đổi dòng chảy tự nhiên của con sông này. Đã có nhiều
cảnh báo về điều đó, đặc biệt đối với bốn nước ở khu vực sông Mê Kông là Việt
Nam, Campuchia, Thái Lan, Lào.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Báo cáo tháng 5.2009 của Học viện Kỹ thuật châu Á ( Asian Institute of
Technology ) cũng cảnh báo rằng việc Trung Quốc xây 8 đập thủy lợi, thủy điện
tại sông Mê Kông có thể tạo nên những hiểm họa to lớn đối với dòng chảy của
sông và tài nguyên tự nhiên. Cũng trong tháng 6.2009, một lá thư đòi Trung Quốc
chấm dứt việc xây đập thủy lợi trên sông Mê Kông đã được gửi tới tay Thủ tướng
Thái Lan. Lá thư có 11.000 chữ ký của phần lớn nông dân, ngư dân sinh sống ở
thượng lưu và hạ lưu sông Mê Kông. Lào, Campuchia, Thái Lan đã bắt đầu đối phó
bằng cách thúc đẩy các kế hoạch xây dựng đập thủy lợi thuộc phạm vi nước mình. <br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Theo hãng AP (Mỹ) ngày 12.12.2009, Trung Quốc đã xây dựng ít nhất 8 đập
thủy điện ở khu vực sông Mê Kông. Mê Kông là một trong những con sông lớn trên
thế giới, cũng là nguồn cung cấp nước chủ yếu của khu vực. Ở Trung Quốc, Mê
Kông được gọi là sông Lan Thương. Con đập thủy lợi mà Trung Quốc vừa xây dựng
tại đây cao 292m - cao nhất thế giới, có khả năng tích trữ nước bằng tất cả các
khu thủy vực của Đông Nam Á hợp lại. <br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Ủy ban sông Mê Kông (MRC) được thành lập từ năm 1996 bởi Campuchia, Việt
Nam, Thái Lan, Lào cùng phối hợp quản lý khu vực sông Mê Kông ở Đông Nam Á. MRC
cho rằng các nước ở khu vực sông Mê Kông có lý do để lo ngại việc xây dựng đập
thủy lợi của Trung Quốc. Chẳng hạn vào mùa mưa, đập thủy lợi của Trung Quốc sẽ
tháo ra rất nhiều nước, có thể gây lũ lụt. Nhưng vào mùa khô hạn, các nước Đông
Nam Á lại lo ngại thiếu nước. Tới nay, Trung Quốc vẫn chưa phải là thành viên
của MRC.<br /></span><br />
<b><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Nguyễn Lệ Chi<br /></span></b><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><b>MỰC NƯỚC XUỐNG THẤP KỶ LỤC <br /> </b><span style="mso-spacerun: yes;"><br /></span></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Ủy ban sông Mê Kông (MRC) vừa cho hay mực nước ở thượng lưu sông Mê Kông
đang xuống thấp kỷ lục và điều này đe dọa nguồn nước và sự sống của hàng chục
triệu người. </span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Hãng tin AFP dẫn lời ông Jeremy Bird thuộc MRC nói miền bắc Thái Lan, bắc
Lào và nam Trung Quốc đều bị ảnh hưởng. “Dòng chảy đang ở mức thấp hơn những gì
chúng tôi ghi nhận được trong vòng 20 năm qua”, ông Bird nói. Vấn đề này tạo ra
một mối đe dọa cho nguồn nước, giao thông đường thủy và tưới tiêu trên một khu
vực rộng lớn dọc Mê Kông, con sông nuôi sống hàng chục triệu người. Ở khu vực
hạ lưu sông Mê Kông, 60 triệu người sống phụ thuộc vào con sông này với việc
đánh bắt hải sản, trồng trọt, giao thông và các hoạt động kinh tế khác.</span><br />
...<br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Khoảng 21 tàu chở hàng đang bị mắc cạn trong khi các tour du lịch đường
sông giữa Luang Prabang (Lào) và Huay Xai (gần biên giới với Thái Lan) bị hủy
bỏ. Về việc mực nước sông Mê Kông tụt giảm, MRC nói khó có thể nói rằng nguyên
nhân có phải là do khí hậu ấm lên hay không.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Trong khí đó, theo một bài báo của Bangkok Post, các tổ chức phi chính
phủ, trong đó có Liên minh Hãy cứu sông Mê Kông, thì tin rằng mực nước thấp bất
thường trên sông Mê Kông là do các đập của Trung Quốc. “Thật khó để chúng tôi
khẳng định một cách tuyệt đối rằng không có sự liên quan giữa mực nước thấp và
những con đập đó”, ông Bird nói. Theo ông, sẽ là không bình thường nếu như các
con đập này chứa đầy nước trong suốt mùa khô. <br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Tờ The Nation thì cho hay Thái Lan sẽ gửi thư yêu cầu MRC đàm phán với
Trung Quốc để xả thêm nước từ các con đập của họ trên sông Mê Kông. MRC nói họ
chưa nhận được yêu cầu chính thức nào từ Thái Lan. Và nếu có, MRC sẽ tiến hành
thảo luận với Trung Quốc. Hiện, Trung Quốc và Myanmar là các đối tác đối thoại
với MRC, bao gồm Thái Lan, Lào, Campuchia và Việt Nam. <br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><b>Việt Phương</b></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Nguồn:<a href="http://www.nytimes.com/2012/04/03/world/asia/chinese-insider-offers-rare-glimpse-of-us-china-frictions.html?_r=1&hp">
http://niemtin.free.fr/mucnuocsongmekong.htm</a></span><br />
<br />
<h2>
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; font-size: 12.0pt; font-weight: normal; mso-bidi-font-weight: bold;"><b>SÔNG MEKONG VÀ BIỂN ĐÔNG, HAI CÁI GAI TRONG
QUAN HỆ VIỆT TRUNG</b> <br />
<br />
<a href="http://www.rfi.fr/actuvi/articles/108/article_1846.asp">RFI tiếng Việt
</a>- Mai Vân</span></h2>
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Nhân
Hội nghị Quốc tế về Việt Nam Học lần thứ ba tổ chức tại Hà Nội (04 -
07/12/2008), Giáo sư Carlyle Thayer thuộc Học Viện Quốc phòng Úc đã trình bày
tham luận : "Cấu trúc quan hệ Việt-Trung 1991-2008" (The Structure of
Vietnam-China Relations, 1991-2008). Đáng chú ý trong bài phân tích của giáo sư
Thayer là phần nhận định về các mối căng thẳng hiện nay giữa Trung Quốc và Việt
Nam liên quan đến sông Mêkong và vùng Biển Đông với hai quần đảo Hoàng Sa và
Trường Sa.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Trong
hai phần đầu, bài "Cấu trúc quan hệ Việt- Trung (34 trang, kể cả phần thư
mục) mang tính chất tư liệu, liệt kê các hoạt động ngoại giao chính thức giữa
hai nước, đồng thời soi rọi bang giao hai bên dưới lăng kính toàn khu vực, nhất
là trong khuôn khổ quan hệ giữa Trung Quốc và toàn khối Đông Nam Á Asean. Trong
phần 3, giáo sư Carlyle Thayer đã trình bày một cách chi tiết một số điểm nổi
bật gây căng thẳng giữa Trung Quốc và Việt Nam, trong đó có hai vấn đề : sông
Mêkông và chủ quyền tại Biển Đông. <br /></span><br />
<b><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Trung
Quốc lợi dụng vị trí ở đầu sông Mekông để gây áp lực<br /></span></b><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Theo
giáo sư Carlyle Thayer, hiện có hai tổ chức quốc tế gắn với sông Mêkông :
Greater Mekong Subregion (GMS), còn gọi là Đại Tiểu Vùng sông Mêkông, do Ngân
hàng Phát triển châu Á (ADB) thành lập vào năm 1992, với mục đích phối hợp khai
thác kinh tế vùng lưu vực con sông chảy qua 6 nước Trung Quốc, Miến Điện, Thái
Lan, Lào, Cam Bốt và Việt Nam. Trong cơ chế này, Trung Quốc không chính thức
làm thành viên, chỉ để cho vùng tự trị Vân Nam và Quảng Tây đại diện.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Tổ
chức thứ hai là Ủy Ban sông Mêkông, Mekong River Commission (MRC) thành lập năm
1995 trên cơ sở Mekong Committee ra đời từ năm 1957, nhưng không hoạt động
suông sẻ được vì lý do chiến tranh. Ủy Ban này chỉ bao gồm 4 nước Thái Lan,
Lào, Cam Bốt và Việt Nam, không có mặt Trung quốc và Miến Điện. MRC có nhiệm vụ
nghiên cứu ảnh hưởng của các kế hoạch khai thác sông Mêkông của từng nước thành
viên sao cho không ảnh hưởng đến môi trường sống của cư dân hai bên bờ.</span><br />
<br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhKbyBjFCXJunXMTOghPABfcvYLFpFNNQfaGrFc1sBpTV09fcSrWxwYIh5g5WExRT3P2uzizAl3B_dFGIs2NSQ-RhESctqbPyN8vWsTBltlARoLXnW3LOKWtBUCesRPBs_S_KtxLNFsdBsO/s1600/MK4.png" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhKbyBjFCXJunXMTOghPABfcvYLFpFNNQfaGrFc1sBpTV09fcSrWxwYIh5g5WExRT3P2uzizAl3B_dFGIs2NSQ-RhESctqbPyN8vWsTBltlARoLXnW3LOKWtBUCesRPBs_S_KtxLNFsdBsO/s1600/MK4.png" height="209" width="320" /></a><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-no-proof: yes;">
</span><br />
<div class="legende">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Đời sống cư dân đồng bằng sông Cửu Long bị đập nước trên thượng nguồn đe
dọa.<br />
(Ảnh : Nguyễn Thạch)<br /></span></div>
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Vấn
đề, theo giáo sư Thayer, là do không có mặt Trung Quốc, hai tổ chức GMS và MRC
đã hoạt động không hữu hiệu : ''Trung Quốc xác định chủ quyền của mình trên
phần thượng nguồn sông Mêkông (tên tiếng Hoa là Lạng Thương Giang), và xem việc
xây dựng hàng loạt đập nước trên lãnh thổ của họ là vấn đề nội bộ, bất kể tác
hại tiềm tàng đối với các nước hạ nguồn''. <br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Đối
với giáo sư Thayer, hợp tác đa phương trong việc phát triển vùng lưu vực sông
Mêkông đã trở thành ''con tin'' của sự vắng mặt của TQ trong cả hai cơ chế GMS
và MRC : ''Vì là nước ở thượng nguồn, là cường quốc kinh tế vớI sức mạnh quân
sự ngày càng tăng, Trung Quốc nắm giữ vai trò chủ đạo. Họ nhắc đi nhắc lại là
không chấp nhận những nguyên tắc quản lý nguồn nước của MRC, cho dù nhiều nguốn
tin cho biết là các đập nước của Trung Quốc đã tác hại đến các quốc gia ở hạ
nguồn.</span><br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibILxsN5bFogVqRIhbWyA1uJIrlMweuY8sOgmFaRHwvS2gfUZxqbQ8cP5OpkFGlAotWu972Sn2Mp66XQfjVd5dC-pKKzJIYzNKL2qdeFYOyv8UdgGmyWlwg6DI38tDkV82sWa0lUo5qf0i/s1600/MK5.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEibILxsN5bFogVqRIhbWyA1uJIrlMweuY8sOgmFaRHwvS2gfUZxqbQ8cP5OpkFGlAotWu972Sn2Mp66XQfjVd5dC-pKKzJIYzNKL2qdeFYOyv8UdgGmyWlwg6DI38tDkV82sWa0lUo5qf0i/s1600/MK5.jpg" /></a><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-no-proof: yes;">
</span><br />
<div class="legende">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Đập Cảnh Hồng do Trung Quốc xây dựng trên thượng nguồn sông MêKông.<br />
(Ảnh : IRN)<br /></span></div>
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Theo
giáo sư Carl Thayer, nếu Trung Quốc tiếp tục kế hoạch xây thêm các đập nước
khác, tình hình đó sẽ tác hại đáng kể đến lưu lượng nước và hệ sinh thái trong
đó có cả trong đó có cả đồng bằng sông Cửu Long, vựa luá của Việt Nam. Giáo sư
Thayer đã trích dẫn một công trình nghiên cứu của Mark Buntaine (2007), để kết
luận rằng : ''Trung Quốc đã cố tình phát huy những cơ chế trồng chéo nhau để
tách biệt phát triển kinh tế với các vấn đề môi trường... <br />Những nước như Việt
Nam do đó không thể kêu ca về các vấn đề lưu lượng nước trước tổ chức MRC (vì
Trung Quốc không phải là thành viên ) cũng như không kiện được trước GMS (vì cơ
chế này chỉ tập trung trên vấn đề thương mại giữa các nước và phát triển hạ
tầng cơ sở).</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />
<b>Gây căng thẳng tại Biển Đông</b></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />
Đầu mối gây căng thẳng thứ hai trong quan hệ Việt Trung là vấn đề biên giới đã
từng tạo ra cuộc chiến tranh Trung Việt vào năm 1979. Tuy nhiên, trong lãnh vực
này, giáo sư Thayer ghi nhận hai bên đã giải quyết tương đối ổn thỏa vấn đề
biên giới trên bộ và phân định hải phận trong Vịnh Bắc bộ. Duy tranh chấp chủ
quyền tại vùng Biển Đông gay go hơn và ''khó giải quyết'', với hàng loạt sự cố
nối tiếp nhau cho đến hiện nay.</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />
Tháng 10/2004, sau khi được biết Việt Nam gọI thầu khai thác dầu khí với tại
vùng thềm lục địa của mình, bộ Ngoại giao Trung Quốc lập tức lên tiếng phản
đối, cho là Việt Nam đã đi ngược lại các cam kết trước đó. Cho dù vậy Việt Nam
vẫn cho xúc tiến việc đầu thầu.<br />
<br />
Tháng 3/2005, Trung Quốc lại lên tiếng cho rằng các ngư thuyền của họ bị ''cướp
biển'' Việt Nam tấn công trong vùng Biển Đông. Hai tháng sau, một chiếc tàu
buôn của Việt Nam bị đắm ngoài khơi Thượng Hải, làm dấy lên nguồn tin theo đó
chiếc tàu này bị hải quân Trung Quốc bắn chìm nhân cuộc tập trận của họ. Qua
tháng 5/2005, bộ ngoại giao Việt Nam đã chính thức cho biết Trung Quốc không
chịu trách nhiệm về vụ chìm tàu đó.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Các
cuộc họp cấp chuyên viên để giải quyết các bất đồng trên Biển Đông đã được hình
thành từ tháng 11/2005, hiện nay vẫn đang hoạt động, nhưng ngay cả chương trình
nghị sự vẩn chưa được thống nhất. Việt Nam yêu cầu thảo luận về cả hai quần đảo
Hoàng sa và Trường Sa, trong lúc Trung Quốc đòi loại Hoàng Sa ra khỏi vòng
thương thảo. Ngoài ra Trung Quốc còn đòi thảo luận thêm về các vùng biển và
thềm lục địa mà họ tranh chấp vớI Việt Nam.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Tháng
4/2006, Đại HộI đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ 10 thông qua nghị quyết xác định
cấn phải phát triển vùng biển. Tháng giêng 2007, HộI nghị Trung Ương Đảng chỉ
đạo xây dựng chiến lược biển cho đến năm 2020. Theo giáo sư Carlyle Thayer vào
cuối năm 2007 kế hoạch được hoàn tất nhưng không được tiết lộ công khai.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Sự
kiện Việt Nam thông qua chiến lược biển của mình điễn ra vào lúc Trung Quốc
không ngừng khẳng định chủ quyền của họ ở Bing Đông, đòi hỏi chủ quyền trên các
vùng biển hay địa điểm mà Việt Nam muốn phát triển. Theo một số nguồn tin,
Trung Quốc đã gây sức ép trên các tập đoàn ngoại quốc chú ý đến Việt Nam, cảnh
cáo là nếu họ dính líu đến các vùng mà Bắc Kinh tranh chấp thì hoạt động của họ
tại Trung Quốc sẽ bị tổn hại. Vào tháng 7/2008, chẳng hạn, một lãnh đạo tập
đoàn Exxon Mobil tiết lộ rằng họ đã bị sức ép từ phiá Trung Quốc để hủy bỏ một
hợp đồng thăm dò sơ bộ ký vớI Petro Việt Nam.<br />
<br />
Giáo sư Thayer còn nêu lên các thí dụ liên quan đến tập đoàn dấu khí BP cũng bị
Trung Quốc gây áp lực, cũng phải lùi bước<br /><b><br /></b></span><br />
<b>
</b><b><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Gây
sức ép về quân sự</span></b><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />Tháng
04/2007, hải quân Trung Quốc chận bắt 4 tàu đánh cá của Việt Nam gần quần đảo
Trường Sa. Tháng 7 cùng năm, tin báo chí cho biết một tái Hải Quân Trung Quốc
đụng độ vớI tàu đánh cá Việt Nam gần quần đảo Hoàng Sa, làm cho một ngư dân
Việt Nam bị thiệt mạng và một chiếc tàu Việt Nam bị chìm.<br /></span><br />
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiJePL7C4E9i5IfN_GA7d2m01wk7i5xnUsvwwM3gHuLpzGLLtfzifcfZFlTyR6Ub5AGF0cq5lIFhvyHedRLsQNnZP69lOapZcR1d4wtbT-tTJ9DGqHtjEHql3cmqDI53Q0_IHri_LyJhvQF/s1600/MK6.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiJePL7C4E9i5IfN_GA7d2m01wk7i5xnUsvwwM3gHuLpzGLLtfzifcfZFlTyR6Ub5AGF0cq5lIFhvyHedRLsQNnZP69lOapZcR1d4wtbT-tTJ9DGqHtjEHql3cmqDI53Q0_IHri_LyJhvQF/s1600/MK6.jpg" height="219" width="320" /></a><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-no-proof: yes;">
</span><br />
<div class="legende">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Tàu ngầm hiện đại của Trung Quốc sẽ đặt căn cứ tại Tam Á trên đảo Hải
Nam.</span></div>
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />Đó
là chưa kể đến quyết định của Quốc HộI Trung Quốc thành lập đon vị hành chánh
Tam Sa trên đảo Hải Nam, có thẩm quyền trên cả quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa
có tranh chấp vớI Việt Nam. Quyết định đã làm dấy lên nhiều cuộc biểu tình
chống Trung Quốc ngay tại Việt Nam. Một sự kiện khác được giáo sư Thayer ghi
nhận là việc Trung Quốc xây dựng căn cứ hải quân hiện đại tại Tam Á ở cực nam
đảo Hải Nam. Song song vớI việc này, Trung Quốc cũng xây dựng sân bay tại quần
đảo Hoàng Sa, và cũng cố các cơ sở họ chiếm đóng trên hai dảo ở vùng Trường Sa.<br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Gần
đây hơn, theo giáo sư Carlyle Thayer, là sự kiện trong tháng 8/2008 có bốn
trang Web Trung Quốc bằng Hoa ngữ công bố kế hoạch xâm lược Việt Nam. Tác già
các bài viết lập luận rằng Việt Nam là trở lực chính của Trung Quốc. Và nếu
Trung Quốc muốn xác định ảnh hưởng trong vùng, việc đầu tiên là phải chiếm đóng
Việt Nam. Việt Nam đã hai lần chính thức yêu cầu Trung Quốc ra lệnh rút các
trang Web kia xuống. <br /></span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Nhìn
chung, theo giáo sư Thayer, Việt Nam đang phải đau đầu vớI thái độ lần lướt của
Trung Quốc tại vùng Biển Đông vào hai năm 2007-2008. Bề ngoài, Trung Quốc luôn
luôn tuyên bố tôn trọng Bản Tuyên Bố về cách ứng xử trên vùng Biển Đông đã ký
vớI Asean, và giải quyết các tranh chấp một cách hoà bình. Thế nhưng bên trong
thì Trung Quốc tiếp tục gây sức ép ngoại giao và quân sự trên Việt Nam để Việt
Nam chấp nhận các đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc tại vùng Biển Đông. Áp lực
của Trung Quốc trên các tập đoàn quốc tế để họ ngưng giúp đỡ Việt Nam trong
việc phát triển lãnh vực dầu khí ngoài khơi có nguy cơ phá hoại các kế hoạch
phát triển vùng biển của Việt Nam. <br /></span><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8q4Iih14-XSq7jyiPKDGSoBW_BVhJY6z4hI7htFLJR8PhCy7pIARZ8IE1ODCHGoU24VnBg4UZqnVYU66n7PSMcfnFMd2c7clNTV0L9FWF1sXJGH_HTu-3z0Wn5spfPaodkTYkNoHUODdQ/s1600/MK7.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh8q4Iih14-XSq7jyiPKDGSoBW_BVhJY6z4hI7htFLJR8PhCy7pIARZ8IE1ODCHGoU24VnBg4UZqnVYU66n7PSMcfnFMd2c7clNTV0L9FWF1sXJGH_HTu-3z0Wn5spfPaodkTYkNoHUODdQ/s1600/MK7.jpg" height="238" width="320" /></a><br />
<b><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />MÊ
KÔNG – DÒNG SÔNG KÝ ỨC</span></b><br />
<span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><br />Dù
đổ ra biển ở Việt Nam qua 9 nhánh sông Cửu Long, nhưng lần đầu tiên tôi chạm
mặt dòng Mê Kông khi cùng đoàn làm phim của Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại
Đà Nẵng cùng các cựu quân tình nguyện Việt Nam trên chiến trường Hạ Lào về thăm
lại chiến trường xưa dừng chân ở thị xã Khanthabuli, tỉnh lỵ của tỉnh
Savannakhet.</span><br />
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br /></span>
<br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Mê Kông mùa cạn nước, có thể thấy những cồn cát nổi
lên giữa sông, anh bạn Vanxay Sayxena công tác ở Bộ Ngoại giao Lào nói với tôi
rằng, tiếng Lào Mê Kông có nghĩa là sông Cái hay sông Mẹ, dòng sông này chảy
qua Lào có chiều dài 1898 km, trong đó có 919 km là biên giới với Thái Lan, vì
vậy sông Mê Kông có ý nghĩa hết sức quan trọng trong lịch sử, cũng như trong
đời sống văn hóa và phát triển kinh tế của đất nước Triệu Voi. Nó không chỉ tạo
nên những cánh đồng màu mỡ phù sa, cung cấp nguồn lợi về thủy sản và thủy điện
hết sức to lớn mà còn là tuyến giao thông thủy thuận tiện từ Luông Nậm Thà cho
đến Chămpasak. Như là mạch nguồn của sự sống, bên dòng sông này còn hình thành
nhiều đô thị lớn của Lào như thủ đô Viên Chăn, Savannakhet, Thà Khẹt, Pakse.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />Thị xã Khanthabuli buồn tẻ, đêm xuống vài bạn trẻ
Lào đi những chiếc xe máy hai thì ra bờ sông uống bia, ăn đồ nướng. Ở đây cái
gì cũng nướng: khoai nướng, chuối nướng, trứng nướng và ếch nhái cũng nướng.
Người Lào không quen nhậu nhẹt, gặp nhau chỉ cần 2, 3 chai bia Lào, uống vòng
quanh, hết câu chuyện là chia tay. Không ai mang thùng này két nọ uống kiểu
quên hết đường về như ở xứ ta. Dường như, buổi tối ở thị xã nhỏ bé xinh xắn
này, bến sông là vui vẻ nhất. Người ta ra sông dạo chơi, hóng gió. Phía bên kia
thành phố Mukđahản của Thái Lan sáng rực ánh đèn.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />Đi nhiều nơi, qua nhiều con sông, nhưng đứng bên
dòng sông Mẹ khi màn đêm buông xuống, những sắc đỏ hoàng hôn đã nhạt dần trên
mái cong của những ngôi chùa, giữa không gian mênh mang huyền ảo của đôi bờ,
trong tôi có những cảm giác thật lạ. Dường như nó gắn bó máu thịt với mình từ
lâu lắm rồi, dù mới lần đầu tiên nhìn thấy. Bởi lẽ, bên này sông, Savannakhet
là mảnh đất mẹ tôi đã sinh ra, bên kia sông Mukđahản là một thời bà con bên
ngoại tôi đã định cư, làm ăn buôn bán, hoạt động phong trào và hướng về Tổ Quốc
như hàng trăm gia đình Việt kiều khác. Tôi đã từng nghe bà ngoại tôi kể, những
ngày tháng khốn khó, bao người Việt Nam ở Đông bắc Thái Lan vẫn lặng lẽ dạy cho
con từng nét chữ Việt, vẫn truyền lại chất giọng khu 4 quê nhà, vẫn gửi những
thanh niên trai tráng về nước tham gia kháng chiến và có mặt trong đoàn quân
tình nguyện trên nước bạn Lào.</span><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br /><br />Trong chuyến đi ngược dòng Mê Kông từ Savannakhet
lên thủ đô Viên Chăn, tôi đã gặp một người như vậy - bà Hoàng Thị Phương, giờ
đã qua tuổi 80 nhưng vẫn còn khỏe mạnh, minh mẫn. Bà vẫn nhiệt tình, sôi nổi
khi gặp lại đồng đội cũ như ngày nào là cô gái 17 tuổi đã liều mình vượt sông
Mê Kông trong vòng lửa đạn từ Ubôn Thái Lan về làm y tá trong đội quân tình
nguyện Việt Nam trên chiến trường Hạ Lào. Bà kể lại câu chuyện hàng trăm người
Việt Nam đã vượt sông từ Thakhet (Lào) qua Nakhonphanom ( Thái Lan), quyết
không theo giặc Pháp dù bị kẻ địch đàn áp, xả súng, máu loang đỏ cả dòng sông.
Hàng chục năm, bà Phương đã sống và làm việc ở Lào, kể cả những năm tháng chiến
tranh ác liệt nhất. Vì vậy bà hiểu khá sâu về đất nước Lào. Bà thông thạo ngôn
ngữ Lào nên đã viết được tiểu thuyết bằng chữ Lào, dịch thơ ca Lào, phương ngôn
Lào. Bà sưu tầm và dịch qua tiếng Việt cuốn truyện cổ của các bộ tộc Lào. Đối
với bà, đất nước Triệu Voi trở thành ngôi nhà ấm áp nghĩa tình, nơi bà gắn bó
đến cuối đời.</span></div>
<div align="center" style="text-align: center;">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-no-proof: yes;">
</span></i></div>
<div align="center" style="text-align: center;">
<i><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVw1aD3erS2xxL3WqMO4Ed_x4YSJ1YqG8TGD3fq7_rhJgMY6HOrDWnsdvvEj51gJIiyhV6CHnPD8tTXfaaMFga9YpEt52EQ7FRtxx2FmGRhIdwClI_3ESuxa4NO1tuGWKaT4QytivTPqJv/s1600/MK8.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjVw1aD3erS2xxL3WqMO4Ed_x4YSJ1YqG8TGD3fq7_rhJgMY6HOrDWnsdvvEj51gJIiyhV6CHnPD8tTXfaaMFga9YpEt52EQ7FRtxx2FmGRhIdwClI_3ESuxa4NO1tuGWKaT4QytivTPqJv/s1600/MK8.jpg" height="77" width="400" /></a> </span></i><br />
<i><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Sông Mê Kông. Ảnh: Wikipedia</span></i></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Rất nhiều người Việt như bà Phương đã có những kỷ
niệm gắn bó với dòng sông này. Đi dọc triền Mê Kông theo quốc lộ 13, đến Pak
Cadin, thuộc tỉnh Bolikhamxay, ông Nguyễn Văn Việt – một cựu quân tình nguyện
Việt Nam đã có gần 50 năm chiến đấu ở Lào nói rằng, cả một thời tuổi trẻ của
ông ở đây. Những năm tháng ấy gian khổ nhưng thật nhiều ý nghĩa. Những chiến sĩ
quân tình nguyện Việt Nam sát cánh bên các chiến sĩ Pathet Lào cùng nhau chia
ngọt sẻ bùi, đi vận động quần chúng trong những bản làng xa xôi, cùng lên
nương, cùng ăn, cùng ở với đồng bào, ông được người dân Lào thương mến gọi là
Bunma Việt. Chính ông là người đã đưa nguyên Tổng Bí thư Đảng Nhân dân Cách
mạng Lào Khăm Tày Xiphanhđon vượt vòng vây của kẻ thù về căn cứ an toàn. Đứng
bên cửa sông ở Pak Cadin trong chiều muộn khi chúng tôi ghi hình những ký ức
của những năm tháng xa xưa vẫn trở về trong ông rõ mồn một.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />Theo những hoài niệm trên dòng sông đã gắn liền với
ký ức tuổi thơ của mẹ, tôi đã đến Mukđahản. Đây là một thành phố không lớn ở
Đông bắc Thái Lan, nhưng lại khá đông người Việt định cư sinh sống, đến nay đã
là thế hệ thứ 3, thứ 4. Thật ngạc nhiên, khi vừa qua cầu Hữu Nghị 2, ở ngay cửa
ngõ vào thành phố có một tấm panô lớn ghi dòng chữ : “ <i>Chào mừng bạn đến đất
nước Thái Lan” </i>bằng 2 ngôn ngữ Thái và Việt<i>. </i>Ở đây có một ngôi chùa
do cộng đồng Việt kiều góp công xây dựng được khánh thành vào năm 1989. Cứ mỗi
dịp lễ tết, dù làm gì, ở đâu những người con Lạc cháu Hồng đều tụ họp về ngôi
chùa này để sinh hoạt cộng đồng, cầu nguyện, hướng về quê cha đất Tổ. Chợ đêm
Mukđahản và dãy phố buôn bán dọc sông Mê Kông có rất đông người Việt buôn bán
làm ăn. Sống xa Tổ quốc, họ vẫn chịu thương, chịu khó, dù vất vả mưu sinh nhưng
mỗi dịp quê nhà bị thiên tai bão lũ, người ít, kẻ nhiều đều tham gia đóng góp
gửi về quê hương.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />Điều đặc biệt là, ở tất cả các điểm hội họp cộng
đồng, cũng như các gia đình mà tôi có dịp ghé thăm ở Mukđahản đều có bàn thờ
Bác Hồ. Đối với người Việt Nam ở Thái Lan, tình cảm đối với Bác hết sức thiêng
liêng, gần gũi. Họ nâng niu, gìn giữ những tấm ảnh của Bác trong những ngày
tháng khó khăn nhất và luôn mong mỏi được một ngày có dịp về viếng lăng Bác.
Anh Thìn, một doanh nhân người Việt thành đạt ở địa phương này đưa tôi lên
Nakhonphanom, cách Mukđahản về phía bắc khoảng 100 cây số ( Nakhon theo tiếng
Thái là thành phố, còn Phanom là tên một ngôi chùa cổ nổi tiếng <i>That Phanom</i>
). Từ trung tâm tỉnh lỵ về phía bắc khoảng 5km là bản Nachock (còn có tên là
bản Mạy), huyện Mương, nơi ngôi làng Hữu nghị được khánh thành vào tháng 2 năm
2004 nhân cuộc họp liên chính phủ Việt Nam - Thái Lan. Ở đây, một nhà bảo tàng
hai tầng trưng bày về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của chủ tịch Hồ Chí Minh
được xây dựng, trong đó ngoài các hình ảnh, hiện vật còn có mô hình thu nhỏ
ngôi nhà tuổi thơ của Bác ở làng Sen và một góc nhà sàn ở Hà Nội. Cách không xa
khu bảo tàng là ngôi nhà gỗ ba gian, nơi Bác Hồ đã từng lưu lại để gây dựng
phong trào trong bà con Việt kiều ở vùng đông bắc Thái Lan vào những năm 1928 –
1929 với cái tên Thầu Chín. Ngôi nhà hiện do ông Võ Trọng Tiêu, cùng quê hương
Nam Đàn, Nghệ An với Bác coi sóc. Bên nếp nhà xưa cũ, cây khế Bác trồng vẫn
mướt xanh và sai trĩu quả, hai cây dừa gần trăm tuổi vươn cao nơi cổng ngõ. Rất
nhiều đoàn khách từ Việt Nam đã ghé lại nơi này. Ai cũng xúc động khi nhìn lại
những vật dụng đơn sơ, giản dị mà Bác đã từng sử dụng trong những ngày bôn ba
trên đất khách quê người.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />Hàng chục năm sống, làm ăn trên đất Thái, những
người Việt xa quê vẫn nặng lòng với Tổ Quốc. Theo lời kêu gọi của chủ tịch Hồ
Chí Minh, vào những năm 60 của thế kỷ 20 hàng nghìn gia đình Việt kiều ở Thái
Lan đã lên đường trở về xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bên bờ sông Mê Kông ở
Nakhonphanom, hiện vẫn còn một tháp đồng hồ khắc dòng chữ bằng tiếng Việt: <i>Việt
kiều lưu niệm dịp hồi hương 2503</i> ( theo Phật Lịch).</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />Trên hành trình trở lại chiến trường xưa của các cựu
quân tình nguyện Việt Nam trên chiến trường Hạ Lào, chúng tôi cảm nhận những
tình cảm của những người dân sống bên đôi bờ Mê Kông dành cho nhau. Qua bao
năm, dòng sông vẫn chảy trong dạt dào ký ức, nó vẫn tồn tại như một mạch nguồn
sự sống, miên man chảy qua mỗi đời người, mỗi quốc gia, mỗi dân tộc, là sợi dây
gắn kết những cộng đồng cư dân, văn hóa khác biệt trong một chỉnh thể thống
nhất, nơi mà tất cả đều mang ơn sự sống được ban phát từ dòng sông Mẹ thân
thương này./.</span></div>
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br /><b>Trà
Xuân Phương</b><br />
Nguồn:<a href="http://www.vtvdanang.vn/tintuc/k-nim-35-nm-thanh-lp-vtv-a-nng/m-kong-dng-song-k-c">
VTV Đà Nẵng</a></span><br />
<div class="ptitle">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br /><b>DÒNG SÔNG MEKONG BỊ BỨC TỬ, NGUY CƠ CẬN KỀ</b></span></div>
<div class="phead">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />Thời gian gần đây, có hai sự kiện liên quan đến kinh tế và môi trường
sống của các nước hạ lưu sông Mekong, trong đó có Việt Nam, được dư luận bên
ngoài quan tâm còn nhiều hơn là chính người trong cuộc. Đó là Trung Quốc chuẩn
bị cho việc vận hành đập thủy điện lớn thứ tư ở thượng nguồn sông Mekong và sự
hợp tác của Mỹ về dự án sông Mekong trong một cố gắng làm giảm thiểu nguy cơ
cho các quốc gia trong vùng.<br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Đã có rất nhiều bài báo lên tiếng về cơn khát năng lượng của Trung Quốc
là lý do để nước này khai thác tiềm năng thủy điện lớn của sông Mekong, bất
chấp điều ấy có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các nước hạ lưu hàng trăm năm nay
sống hiền hòa bên dòng sông này.<br /></span></div>
<div align="center">
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="3" class="MsoNormalTable" style="mso-cellspacing: 2.2pt; mso-padding-alt: 0in 0in 0in 0in; mso-yfti-tbllook: 1184; width: 456px;">
<tbody>
<tr style="mso-yfti-firstrow: yes; mso-yfti-irow: 0;">
<td style="padding: 0in 0in 0in 0in;"><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"> </span><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi8aEyF6Wa2HBS_JVZXZaQNybXB-vPICIJxwdHAlLU2PNm4Yz_7kvtZf7aIpTzWVxbj18O1tWvE35wIvkmipQ3FM7196tN506IjlF3XypbM6MPX1NxnXi2Flr6a4-J6R22vXG_4EYRz4BEL/s1600/MK9.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi8aEyF6Wa2HBS_JVZXZaQNybXB-vPICIJxwdHAlLU2PNm4Yz_7kvtZf7aIpTzWVxbj18O1tWvE35wIvkmipQ3FM7196tN506IjlF3XypbM6MPX1NxnXi2Flr6a4-J6R22vXG_4EYRz4BEL/s1600/MK9.jpg" height="239" width="320" /></a><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-no-proof: yes;">
</span></td>
</tr>
<tr style="mso-yfti-irow: 1; mso-yfti-lastrow: yes;">
<td style="padding: 0in 0in 0in 0in;"><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Đập
Mạn Loan trên thượng nguồn sông Mekong</span></td>
</tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br />Sau khi đưa vào vận hành ba đập thủy điện lớn là Mạn Loan, Cảnh Hồng và
Đại Chiếu Sơn, vào tháng 9 tới đây Trung Quốc sẽ đưa đập thủy điện Tiểu Loan
vào hoạt động. Đập này cao 292 mét, gần bằng tháp Eiffel ở Paris, công suất dự
kiến 4.200 Megawatt, hơn gấp ba lần công suất của ba nhà máy thủy điện đang vận
hành. Điều đáng lo ngại hơn cả là dung lượng cực lớn trong hồ chứa của đập Tiểu
Loan lên đến 15 tỉ mét khối nước, gấp năm lần tổng dung lượng của ba con đập đã
hoàn thành trước đó cộng lại.<br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Song song với Tiểu Loan, một con đập khác lớn hơn cũng đang được Trung
Quốc ráo riết thi công là đập Nuozhadu, với hồ chứa lên tới gần 23 tỉ mét khối
nước, dự kiến hoàn thành vào năm 2014.<br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Nguy cơ nước sông Mekong bị các đập thủy điện Trung Quốc ở đầu nguồn hút
hết với những hậu quả khôn lường đối với các nước nằm ở hạ lưu là một trong
những vấn đề từng được các nhà nghiên cứu đề cập nhiều vài năm nay.<br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Vào tháng 5-2009, một công trình nghiên cứu giữa Cơ quan Bảo vệ Môi
trường Liên hợp quốc (UNEP) và Viện Công nghệ học châu Á (AIT) đã cảnh báo kế
hoạch xây dựng tám con đập trên thượng nguồn có thể trở thành mối đe dọa đáng
kể cho dòng sông và nguồn tài nguyên thiên nhiên đến từ sông Mekong, đặc biệt
là nguy cơ đối với Việt Nam và Campuchia.<br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Đối với Việt Nam, lưu lượng nước sông Mekong giảm do ảnh hưởng các đập
thủy điện Trung Quốc sẽ làm gia tăng hiểm họa triều cường tại vùng đồng bằng
sông Cửu Long (ĐBSCL), một phần diện tích đất đai bị hóa phèn sẽ không trồng
trọt được. Cộng thêm với nguy cơ mực nước biển dâng cao do biến đổi khí hậu,
các diện tích canh tác rộng lớn có thể sẽ bị ngập lụt, buộc hàng triệu người
dân phải di cư. <br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">ĐBSCL vốn là vựa lúa của cả nước, nên thiệt hại sẽ rất nghiêm trọng. Đó
là chưa kể hồ chứa của các đập này sẽ giữ lại rất nhiều phù sa của con sông nên
sẽ ảnh hưởng đến hạ lưu. Riêng ĐBSCL thường nhận được rất nhiều phù sa, lượng
nước cũng khá, nay nếu nước ít đi, lượng phù sa sẽ giảm trong lúc nước biển có
thể lấn sâu vào lưu vực sông Cửu Long phía hạ lưu.</span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Đối với Campuchia, tình hình cũng không sáng sủa hơn. Mực nước sông
Mekong bị giảm sẽ đe dọa đến vựa cá của toàn vùng là Biển Hồ khiến cho kế sinh
nhai của hàng triệu ngư dân bị tổn hại.<br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Cho dù Trung Quốc bào chữa cho việc xây đập ở thượng nguồn sông Mekong là
nhờ đó mà giảm được lượng nước chảy vào mùa mưa, giúp các nước phía hạ lưu
không bị lụt, giúp cho bờ sông không bị xói mòn, nhưng theo giới bảo vệ môi
trường, chỉ mới ba con đập nhỏ đi vào hoạt động mà tác động tiêu cực đối với
các nước ở phía hạ lưu đã xuất hiện. Cụ thể là nguồn cá bị giảm sút đáng kể
trong lúc hiện tượng bờ sông bị sạt lở vì xói mòn đã phát sinh từ Myanmar qua
miền Bắc Thái Lan và miền Bắc Lào.<br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Ông Nguyễn Đức Hiệp, chuyên viên môi trường tại Úc từng nhiều năm nghiên
cứu vấn đề này, cho rằng: “Trung Quốc nói là nhờ đập Tiểu Loan và các đập nước
khác trên thượng nguồn, có thể điều hòa được lưu lượng nước sông Mekong, thế
nhưng thực tế là trong năm ngoái, bất chợt trong mùa lũ, nước dâng lên rất mạnh
ở hạ lưu, vùng Hạ Lào và Đông Bắc Thái Lan bị lụt rất lớn, bờ sông bị xói mòn,
nhiều làng mạc bị phá hủy. Dân ở những nơi đó than phiền là tai họa đến từ các
đập nước trên thượng nguồn phía Trung Quốc. <br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Đã có những lời phản đối từ phía Thái Lan và Lào. Cho đến nay, Trung Quốc
vẫn không tham gia Ủy hội sông Mekong với bốn nước Việt Nam, Thái Lan, Lào và
Campuchia. Chẳng qua là vì họ muốn được làm bất cứ việc gì trên lãnh thổ của họ
mà không cần quan tâm đến các nước phía hạ lưu”.<br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Nhà nghiên cứu Michael Richardson, thuộc Viện nghiên cứu Đông Nam Á có
trụ sở tại Singapore, trong bài viết “Đập tại Trung Quốc biến Mekong thành dòng
sông bất hòa” đăng trên trang web Yale Global đã cho rằng do không có một hiệp
định quốc tế nào chi phối việc sử dụng các con sông liên quốc gia, nên Trung
Quốc là nước ở đầu nguồn nắm thế thượng phong và giành quyền tùy nghi phát
triển khúc sông trên lãnh thổ của họ mà không cần tham khảo ý kiến ai.<br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Trong khu vực hạ lưu có Ủy hội sông Mekong, một định chế liên chính phủ
tập hợp bốn nước vùng hạ lưu, tuy rất quan tâm đến vấn đề nhưng lại không có uy
thế gì đối với Trung Quốc. Cho đến nay, Trung Quốc tránh không gia nhập định
chế này vì e ngại kế hoạch xây đập trên thượng nguồn có thể bị các nước Đông
Nam Á ở hạ lưu giám sát kỹ lưỡng.<br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Mới đây có tin sự hợp tác giữa Ủy ban Mekong và Ủy ban sông Mississippi
(Mỹ) bắt đầu khởi động nhanh chóng ngay sau chuyến thăm Đông Nam Á của Ngoại
trưởng Mỹ Hilary Clinton tham dự Diễn đàn khu vực ASEAN (ARF) hồi tháng trước.
Hai bên đã ra thông báo ghi nhớ hợp tác nhằm giải quyết những tồn tại trong
lĩnh vực tài nguyên thiên nhiên nước.<br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Hai ủy ban trên đã đồng ý hợp tác trao đổi kỹ thuật và nghiên cứu những
biện pháp tối ưu trong việc điều chỉnh sự thay đổi của khí hậu làm ảnh hưởng
đến hệ thống dòng chảy. Hai ủy ban cũng đồng ý hợp tác cùng nhau khuyến khích
việc phát triển hệ thống thủy điện bền vững, giải quyết vấn đề đảm bảo đáp ứng
nguồn thủy sản là lương thực thực phẩm, tổ chức quản lý phòng chống thiên tai
lũ lụt và tăng cường thông thương đường sông và thương mại đường sông.<br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Chủ tịch Ủy ban sông Mississippi cho biết: “Chúng tôi có nhiều kinh
nghiệm về chuyên môn và thành thạo nghiệp vụ để đương đầu với những thách thức
trên. Việc hai bên hợp tác gần gũi và thường xuyên tiến hành trao đổi sẽ mang
lại những lợi ích tốt nhất”.<br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Ngày 9-7-2009, Chính phủ nước ta đã chính thức lên tiếng bày tỏ thái độ
quan ngại trước việc các đập thủy điện xây dựng trên thượng nguồn sông Mekong
có thể gây tác hại tới dòng chảy con sông và môi trường sinh thái đặc biệt với
các nước hạ lưu. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam, ông Lê Dũng tuyên bố
rằng Mekong là con sông quốc tế, việc khai thác cần tính đến lợi ích các nước
trong lưu vực, bảo vệ môi trường và dân cư sinh sống dọc sông. Đây là lần đầu
tiên Việt Nam lên tiếng về vấn đề này.<br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Ngoài việc bày tỏ thái độ một cách ôn hòa, chúng ta vẫn chưa có một trung
tâm nghiên cứu về tác hại do thiếu nguồn nước, cũng chưa một công trình nghiên
cứu cấp nhà nước nào được thực hiện, mà chỉ có một số công trình của cá nhân
các nhà khoa học liên quan đến đánh bắt thủy sản, lưu lượng nước và phù sa tại
ĐBSCL. Một nghiên cứu quy mô lớn cùng với các cuộc hội thảo để tìm phương án
đối phó, tuy bây giờ có trễ nhưng vẫn còn hơn là chờ nước đến chân mới nhảy,
mất bò mới lo làm chuồng, như cách làm lâu nay của các cơ quan chức năng.<br />
<br />
<b>HÃY CỨU SÔNG MEKONG</b></span></div>
<div align="center">
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="5" class="MsoNormalTable" style="mso-cellspacing: 3.7pt; mso-padding-alt: 3.75pt 3.75pt 3.75pt 3.75pt; mso-yfti-tbllook: 1184;">
<tbody>
<tr style="mso-yfti-firstrow: yes; mso-yfti-irow: 0; mso-yfti-lastrow: yes;">
<td style="padding: 3.75pt 3.75pt 3.75pt 3.75pt;"><div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif";">Chiến
dịch vận động cứu sông Mekong do các nhà môi trường thuộc “Liên hiệp cứu lấy
sông Mekong (Save the Mekong Coalition - SMC) chủ xướng, tính đến cuối tháng
6-2009 đã thu hút được gần 17.000 người sau hơn ba tháng triển khai, trong số
đó có hơn 11.000 cư dân trong vùng lưu vực sông Mekong và khoảng 5.000 người
khắp nơi trên thế giới ký tên vào một bản kiến nghị.<br /></span></div>
<div align="center">
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="3" class="MsoNormalTable" style="mso-cellspacing: 2.2pt; mso-padding-alt: 0in 0in 0in 0in; mso-yfti-tbllook: 1184; width: 40px;">
<tbody>
<tr style="mso-yfti-firstrow: yes; mso-yfti-irow: 0;">
<td style="padding: 0in 0in 0in 0in;"><span style="mso-no-proof: yes;">
</span><br />
</td>
</tr>
<tr style="mso-yfti-irow: 1; mso-yfti-lastrow: yes;">
<td style="padding: 0in 0in 0in 0in;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjcKKrnjdJ6ZnM41xO5h8SjUL99TYW5tBAC31wNRcw9hR4EogbYIncEzlXNTVjesTPI_ZFbyrFQ9RxVKj1iq9kMC_fLhnfLdiShwsD83UqYwO-0LSjPqhrR68DUi7YEoC6xwXT7-ZhlaWKw/s1600/MK10.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjcKKrnjdJ6ZnM41xO5h8SjUL99TYW5tBAC31wNRcw9hR4EogbYIncEzlXNTVjesTPI_ZFbyrFQ9RxVKj1iq9kMC_fLhnfLdiShwsD83UqYwO-0LSjPqhrR68DUi7YEoC6xwXT7-ZhlaWKw/s1600/MK10.jpg" height="239" width="320" /></a></div>
<span style="font-family: "Arial","sans-serif";"> Nuôi cá bè trên sông Hậu</span></td>
</tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif";">SMC
được thành lập năm 2008 với nhiệm vụ chính là bảo vệ sông Mekong mà mục tiêu
trước mắt là theo dõi chặt chẽ việc Trung Quốc xây dựng khoảng 11 đập thủy
điện ở thượng lưu con sông, đe dọa đến nguồn sống cũng như cách sống của hàng
chục triệu cư dân ở hạ nguồn con sông.<br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif";">Bản
kiến nghị bằng bảy thứ tiếng nói trên đã được gửi đến chính phủ các nước
thành viên của Ủy hội sông Mekong (Mekong River Commission - MRC) là Thái
Lan, Lào, Campuchia và Việt Nam.<br /></span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif";">Thế
nhưng đáng buồn hơn cả là có vẻ như chúng ta chưa quan tâm đúng mức về hiểm
họa khôn lường ấy, thể hiện qua việc chỉ vỏn vẹn hơn 300 người Việt Nam ký
tên vào bảng kiến nghị nói trên, so với Lào là 611 người, Campuchia là 2.673
người, Thái Lan 7.756 người.</span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif";">Nên
chăng các tổ chức, đoàn thể trong nước mở cuộc vận động người dân hưởng ứng
chiến dịch của SMC, bằng cách vào trang web: <a href="http://www.savethemekong.org/?langss=vi">http://www.savethemekong.org/?langss=vi</a>
</span></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif";">Ghi
tên mình vào bảng kiến nghị là góp phần tham gia vào việc bảo vệ môi trường
sinh thái của dòng Mekong nói chung và vùng ĐBSCL nói riêng.</span></div>
</td>
</tr>
</tbody></table>
</div>
<div class="pauthor">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;">Theo PHẠM THÀNH SƠN<br />
<i>Doanh nhân Sài Gòn Cuối tuần</i></span></div>
<div class="psupertitle">
<i><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><b><br />Những bài nổi bật liên quan</b><a href="http://www.nytimes.com/2012/04/03/world/asia/chinese-insider-offers-rare-glimpse-of-us-china-frictions.html?_r=1&hp"><br />
</a><br />
</span></i><span style="font-family: "Arial","sans-serif";"><a href="http://vietsciences.free.fr/vietnam/donggopxaydung/thutimgiaiphap-dbscl05.htm">Thử
tìm giải pháp thuỷ lợi cho đồng bằng Cửu Long</a> Vietsciences -Trần Đăng Hồng<a href="http://vietbao.vn/The-gioi/Nguy-co-tu-cac-con-dap-o-thuong-nguon-song-Me-Kong/40150897/162/"><br />
</a><a href="http://vietbao.vn/The-gioi/Nguy-co-tu-cac-con-dap-o-thuong-nguon-song-Me-Kong/40150897/162/">Nguy
cơ từ các con đập ở thượng nguồn sông Mê Kông</a> Việt Báo theo Hoài An <a href="http://bee.net.vn/channel/2043/201010/Hoan-xay-dap-tren-song-Mekong-toi-thieu-10-nam-1773365/"><br />
</a><a href="http://bee.net.vn/channel/2043/201010/Hoan-xay-dap-tren-song-Mekong-toi-thieu-10-nam-1773365/">Hoãn
xây đập trên sông Mekong tối thiểu 10 năm </a><span style="mso-bidi-font-weight: bold;">Bee net theo <i>Pháp luật TP.HCM</i></span><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/M%C3%AA_K%C3%B4ng"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;"><br />
</span></a><a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/M%C3%AA_K%C3%B4ng"><span style="mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Mê
Kông</span></a><span style="mso-bidi-font-weight: bold;"> Bách khoa toàn thư mở
Wikipedia</span><a href="http://ashui.com/mag/tintuc-sukien/sukien/308-cac-nuoc-doc-song-me-kong-to-chuc-hop-tham-van-ve-thuy-dien.html"><br />
</a><a href="http://ashui.com/mag/tintuc-sukien/sukien/308-cac-nuoc-doc-song-me-kong-to-chuc-hop-tham-van-ve-thuy-dien.html">Các
nước dọc sông Mê Kông tổ chức họp tham vấn về thủy điện<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"> </b></a></span></div>
<div class="pbody">
<i><span style="font-family: "Arial","sans-serif"; mso-bidi-font-weight: bold;"><br /><b>Những bài liên quan khác</b></span></i></div>
<div class="pbody">
<span style="font-family: "Arial","sans-serif";"><a href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=326670&ChannelID=17">Ủy
hội sông Mekong: Lập trang web nhận phản hồi về các dự án xây đập thủy điện</a><br />
<a href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=326040&ChannelID=119">Nước
ngọt, sao không là nước mưa?</a><br />
<a href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=323263&ChannelID=17">Cận
cảnh những cơn hấp hối bên dòng Mekong</a><br />
<a href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=322094&ChannelID=2">Cứu
lấy sông Mekong</a><br />
<a href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=321380&ChannelID=17">Trung
Quốc ngừng xây hai đập trên sông Kim Sa</a><br />
</span><span style="font-family: "Arial","sans-serif";"><a href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=318063&ChannelID=87">Quanh co như sông Mekong </a><br />
<a href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=317896&ChannelID=3">Sông Cửu Long sẽ khát nước... ngọt<br />
</a><a href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=317599&ChannelID=2">“Bức tử” sông Mekong với đập cao 292m </a><br />
<a href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=328097&ChannelID=2">Bàn thảo về an ninh nước cho sông Mekong</a><br />
<a href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=327579&ChannelID=2">Campuchia sợ sông Mekong dâng cao bất thường</a><br />
<a href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=326798&ChannelID=2">Thu thập ý kiến về các dự án thủy điện trên sông Mekong</a><br />
<a href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=318234&ChannelID=17">Đập nước hủy diệt các con sông</a><br />
<a href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=329128&ChannelID=2">Trung
Quốc cam kết tăng cường hợp tác với các nước hạ lưu sông Mekong</a><br />
<a href="http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=327097&ChannelID=119">Sông
Mekong - bản tình ca nghiệt ngã?</a></span></div>
<i> </i><br />
<br />
<span style="font-size: x-small;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: Arial,Helvetica,sans-serif;"><b>Video yêu thích</b>
<a href="http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam"><br />http://www.youtube.com/user/hoangkimvietnam</a>
<b><br /><br />Trở về trang chính</b>
<a href="http://hoangkimlong.wordpress.com/2013/06/28/nguyen-khai-ngoc-cho-doi/"><br />Hoàng Kim</a>, <a href="http://fa.hcmuaf.edu.vn/hoangkim">hoangkim</a>, <a href="https://sites.google.com/site/hoangkimvietnam/">hoangkimvietnam</a>, <a href="http://hoangkimlong.blogspot.com/">Ngọc Phương Nam</a>, <a href="http://chaongaymoi365.blogspot.com/">Chào ngày mới</a> <a href="http://thovanhoangkim.blogspot.com/">Thung dung</a>, <a href="http://dayvahoc.blogspot.com/">Dạy và học</a>, <a href="http://cayluongthuc.blogspot.com/">Cây Lương thực</a>, <a href="http://tinnongnghiepvietnam.blogspot.com/">Tin Nông nghiệp Việt Nam</a>, <a href="http://foodcrops.blogspot.com/">Food Crops</a>, <a href="http://cassavaviet.blogspot.com/">Cassava in Vietnam</a>, <a href="http://khatkhaoxanh.wordpress.com/">Khát khao xanh</a>, <a href="http://dayvahoc.blogtiengviet.net/">Dayvahoc</a>,<a href="http://hocmoingay.blogspot.com/">Học mỗi ngày</a><a href="http://diemchinh.blogspot.com/">,</a> <a href="http://danhnhanviet.blogspot.com/">Danh nhân Việt</a> , <a href="http://foodcropsnews.blogspot.com/">Food Crops News</a>, <a href="http://diemchinh.blogspot.com/">Điểm chính</a>, <a href="http://cnm365.wordpress.com/">CNM365</a>, <a href="http://www.linkedin.com/in/hoangkimvietnam">Kim LinkedIn</a>, <a href="https://twitter.com/hoangkimvietnam">KimTwitter</a>, <a href="http://facebook.com/daihocnonglam">KimFaceBook</a> <a href="http://doclaivasuyngam.blogspot.com/">Đọc lại và suy ngẫm</a>, <a href="http://vietnamtoquoctoi.blogspot.com/">Việt Nam tổ quốc tôi</a>, <a href="http://thungdung.blogspot.com/">Tình yêu cuộc sống</a>, <a href="http://thochocon.wordpress.com/">Thơ cho con</a></span></span> </span>foodcropshttp://www.blogger.com/profile/03800340179703955930noreply@blogger.com0